sprawozdanie
Transkrypt
sprawozdanie
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY RODZINIE W GRUDZIĄDZU W 2015 ROKU GRUDZIĄDZ, MARZEC 2016 R. 1 Spis treści 1. 2. 2.1. 2.2. 2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.4. 2.5. 2.5.1. 2.6. 2.7. 2.7.1. 2.7.2. 2.7.3. 2.8. 2.8.1. 2.8.2. 2.9. 3. 3.1. 3.1.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. . 3.6. 3.7. 4.4.4.3.8.1.6. 3.8. 3.9. Informacje ogólne Pomoc społeczna Zadania własne gminy Zadania zlecone gminie Zadania własne powiatu Usamodzielnianie wychowanków Umieszczanie w domach pomocy społecznej Kierowanie do mieszkań chronionych Zadania z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiat Praca socjalna Kontrakty socjalne Poradnictwo specjalistyczne Charakterystyka rodzin korzystających ze wsparcia Rzeczywista liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną Powody przyznania pomocy Typy rodzin objętych pomocą Współpraca z innymi podmiotami Organizacje pozarządowe Jednostki miejskie Projekty Inne zadania Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie Zespół Interdyscyplinarny Wspieranie rodziny Piecza zastępcza Dodatki mieszkaniowe Dodatki energetyczne Świadczenia rodzinne Fundusz alimentacyjny Rehabilitacja społeczna osób niepełnosprawnych Potrzeby 2 3 4 5 10 11 11 12 12 13 13 14 15 16 16 17 18 18 18 21 22 24 24 25 26 26 27 28 29 31 32 34 1.Informacje ogólne Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Grudziądzu jest jednostką budżetową gminy miasto Grudziądz powołaną do realizacji zadań pomocy społecznej należących do właściwości gminy i powiatu. Zadania własne gminy i własne powiatu finansowane są przez Samorząd Grudziądza, natomiast środki na zadania zlecone gminie i powiatowi oraz dotacje na niektóre zadania własne gminy i powiatu przekazuje Wojewoda. Podstawę prawną niniejszego sprawozdania stanowi art. 110 ust. 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.). Wyżej wymienione opracowanie zawiera głównie informacje o zadaniach pomocy społecznej. Dodatkowo sprawozdanie zawiera informacje o innych zadaniach, które Ośrodek wykonywał na podstawie niżej wymienionych przepisów: a) w zakresie zadań własnych gminy: - ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 966 ze zm.), - ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz.1390), - ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 332 ze zm.), - uchwała nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2020 (M.P. z 2013 r., poz. 1024), b) w zakresie zadań zleconych gminie: - ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz.114 ze zm.), - ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz.169), - ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 162), - ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U z 2015 r. poz. 121 ze zm.) – opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz zasiłek dla opiekunów, - ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.) – sporządzanie wywiadów środowiskowych i wydawanie decyzji dotyczących prawa do świadczeń zdrowotnych dla osób innych niż ubezpieczone, opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej i niektóre świadczenia rodzinne oraz zasiłki dla opiekunów, - ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.) – przyznawanie dodatków energetycznych. c) w zakresie zadań własnych powiatu: - ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.). Kadra Ośrodka Na koniec 2015 r. w Ośrodku zatrudnionych było 147 pracowników na 143,375 etatach, w tym 8 etatów przeznaczono na realizację dodatków mieszkaniowych, 19 etatów na świadczenia rodzinne i alimentacyjne, 5 etatów na asystentów rodziny i 8 etatów na koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Pracę socjalną w środowisku wykonywało 50 pracowników socjalnych, w tym 17 specjalistów pracy socjalnej. Spośród zatrudnionych 3 w Ośrodku 102 osoby posiadały wykształcenie wyższe (79-wyższe magisterskie, 21-licencjat, i 2-inżynierskie), 29 osób wykształcenie policealne, 11 osób wykształcenie średnie, 1 osoba wykształcenie zawodowe oraz 4 osoby wykształcenie podstawowe. W ciągu roku odeszło 4 pracowników, w tym 1 osoba do innego pracodawcy i 1 osoba na emeryturę. Na powstałe wolne etaty zatrudniono nowych pracowników oraz 9 osób w celu zastępstwa nieobecnych z powodu długotrwałych zwolnień lekarskich, urlopów macierzyńskich i rodzicielskich. Umożliwiono odbycie stażu 8 bezrobotnym, których w ramach zobowiązania po odbyciu stażu zatrudniono na umowę o pracę na czas określony: 6 osób na okres 2 miesięcy i 2 osoby na okres 3 miesięcy. W 2015 r. zwiększono zatrudnienie w porównaniu z 2014 rokiem o 5,5 etatu, to jest poszerzono wymiar czasu pracy kasjera ( 0,5 etatu ) o 0,5 etatu księgowej na potrzeby obsługi dłużników alimentacyjnych oraz zatrudniono w grudniu pomoc administracyjną w Dziale Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych w wymiarze 1 etatu w związku z nowymi zadaniami w świadczeniach rodzinnych od 01.01.2016 r. Ponadto zgodnie z wymogami ustawy zwiększono zatrudnienie o 4 etaty na stanowisku koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej /jeden pracownik na 15 rodzin zastępczych, poprzednio jeden na 30 rodzin/. W 2015 r. 36 pracowników wzięło udział w 23 szkoleniach dotyczących: zmian w prawie pracy, zmian w ustawie o ochronie danych osobowych, zmian w gospodarce finansowej i rachunkowości ośrodków pomocy społecznej, zmian w świadczeniach rodzinnych, egzekucji świadczeń nienależnie pobranych, pracy asystenta rodziny, działalności Zespołów Interdyscyplinarnych i grup roboczych, szkolenia w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, warsztatów zmierzających do podniesienia poziomu bezpieczeństwa kadry pomocy społecznej, pracy z klientem przejawiającym zaburzenia psychiczne, warsztatów pisania wniosków z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, roli i współpracy pracowników socjalnych, asystentów rodziny i koordynatorów pieczy zastępczej w pracy z dzieckiem i rodziną, dialogu motywacyjnego. W dwóch specjalistycznych szkoleniach uczestniczył informatyk Ośrodka. Koszty utrzymania Koszty utrzymania Ośrodka ponoszone na realizację zadań w obszarze pomocy społecznej i dodatków mieszkaniowych wyniosły 5.609.983,57 zł (w tym środki własne gminy i powiatu 4.277.774,57 zł i dotacja Wojewody 1.332.209,00 zł). Pozostałe koszty związane z obsługą: – świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego - 1.013.578,10 zł (w tym środki własne gminy 186.352,85 zł i dotacja Wojewody 827.225,25 zł), – wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej - 498.303,87 zł (w tym środki własne gminy i powiatu 296.723,35 zł i dotacja Wojewody 201.580,52 zł), – pomocy finansowej, o której mowa w rządowym programie wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego 86,60 zł - dotacja Wojewody, – działalności zespołu interdyscyplinarnego (5 pracowników socjalnych, 1 koordynator, 2 psychologów, 1 pomoc administracyjna) - 396.501,99 zł –-środki własne gminy, – dodatków energetycznych – 2.741,59 zł - dotacja Wojewody. 2. Pomoc społeczna Świadczenia z pomocy społecznej głównie były przyznawane na wniosek osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego oraz wyjątkowo mogły być przyznane z urzędu. Podstawowym kryterium uprawniającym do ubiegania się o bezzwrotną pomoc był określony dochód osoby/rodziny przy jednoczesnym wystąpieniu, co najmniej jednej z takich okoliczności jak: sieroctwo, bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi, potrzeba ochrony 4 macierzyństwa lub wielodzietności, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego (zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych), trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizm lub narkomania, zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa, klęska żywiołowa lub ekologiczna. Dochód, o którym mowa wyżej nie mógł przekraczać: - dla osoby samotnie gospodarującej – 542,00 zł, a od 1.10.2015 r. w związku ze zmianą kryteriów dochodowych – 634,00 zł, - dla rodziny – 456,00 zł na osobę w rodzinie, a od 1.10.2015 r. – 514,00 zł na osobę w rodzinie. W 2015 r. rzeczywista liczba rodzin objętych pomocą społeczną bez względu na rodzaj świadczenia, formę, liczbę oraz źródło finansowania wyniosła 4.714. Natomiast średniomiesięczna liczba rodzin korzystających z zasiłków celowych wyniosła 1.785. Do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w roku sprawozdawczym wpłynęło 27.398 wniosków o udzielenie pomocy społecznej, co stanowi 2.283 wniosków średniomiesięcznie. 2.1. Zadania własne gminy Rodzaje świadczeń i środki finansowe przeznaczone na ich realizację przedstawia poniższa tabela: Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia 2014 2015 1 2 Formy pomocy Rok 0 Liczba świadczeń b) dotacja w tym przyznane z powodu: (z wiersza 2) bezrobocia długotrwałej choroby niepełnosprawności możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego innego niż wymienione w wierszach 5-8 Posiłek w tym dla: dzieci Usługi opiekuńcze ogółem w tym: specjalistyczne zasiłek celowy na pokrycie wydatków Liczba rodzinach Liczba rodzin osób w 2014 3 2015 4 2014 5 2015 6 2014 7 2015 8 2014 9 2015 10 Razem Zasiłki okresowe ogółem z tego: a) środki własne Kwota świadczeń w zł 1 9.646 8.906 X X 16.993.563 *5) 15.916.179 *1) 5.031 4.690 10.502 9.589 2 2.640 2.494 17.998 17.104 5.991.426 5.365.202 2.629 2.494 6.134 5.516 3 X X X X 845.465 *6) 465.207 *2) X X X X 4 X X X X 5.145.961 4.899.995 X X X X 5 2.201 2.118 14.261 13.581 4.885.227 4.377.523 2.192 2.118 5.039 4.622 6 206 241 750 818 230.833 235.911 206 241 394 500 7 443 387 2.584 2.213 758.987 619.258 443 387 1.215 986 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9 111 126 403 492 116.379 132.510 111 126 286 296 10 3.324 3.248 448.863 467.077 2.597.165 *7) 2.830.785 *3) 1.890 1.906 4.980 4.967 11 1.704 1.698 211.985 222.950 833.853 898.843 977 959 3.832 3.789 12 383 407 168.384 177.774 1.919.226 2.116.223 359 385 407 437 13 148 175 82.432 93.081 947.968 1.116.966 138 163 165 196 14 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 na świadczenia zdrowotne osobom niemającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ w tym dla: osób bezdomnych Inne zasiłki celowe i w naturze ogółem, w tym: zasiłki specjalne celowe sprawienie pogrzebu w tym: osobom bezdomnym zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego zasiłki celowe w formie biletu kredytowanego schronienie składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe z tytułu opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny Zasiłki celowe na dożywianie Poradnictwo specjalistyczne /prawne, psycholog iczne, rodzinne/ Interwencja kryzysowa Praca socjalna Odpłatność gminy za pobyt w domu pomocy społecznej 15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 8.768 7.995 X X 4.582.912 *6) 3.934.754 *2) 4.482 4.072 9.604 8.526 17 844 700 1.701 1.556 357.761 274.981 844 700 1.605 1.270 18 20 30 20 30 29.544 56.565 20 30 29 36 19 2 6 2 6 2.862 10.017 2 6 2 6 20 24 15 25 18 19.300 6.450 24 15 59 38 21 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 22 14 22 2.586 3.525 75.557 100.351 14 22 15 22 23 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24 7.645 7.079 29.435 33.384 1.902.834 *8) 1.669.215 *4) 3.412 3.198 8.081 7.304 25 X X X X X X 2.028 1.774 5.740 4.991 26 X X X X X X 592 495 1.657 1.386 27 X X X X X X 5.645 5.209 11.470 10.363 28 177 208 1.768 1.999 3.534.679 4.006.264 175 207 177 208 Rok 2015: *1) wiersz 1 kolumna 6 jest sumą wiersza 2, 10, 12, 16 i 24 z kolumny 6, *2) suma kwot: wiersz 3 i wiersz 16 z kolumny 6 wynosi 4.399.961,00 zł i jest wykonaniem budżetu gminy w rozdziale 85214 zadania własne. Z tego rozdziału pokryto również odsetki wynikające z nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Grudziądzu Wydział I Cywilny w postępowaniu upominawczym na kwotę 38,97 zł (nie ujęte w tabeli), *3) kwota wiersza 10 z kolumny 6 jest wykonaniem rozdziału 85295 pomoc w formie posiłków (suma środków własnych i zleconych), *4) kwota wiersza 24 z kolumny 6 jest wykonaniem rozdziału 85295 zasiłki celowe na dożywianie (suma środków własnych i zleconych), Rok 2014: 6 *5) wiersz 1 kolumna 5 jest sumą wiersza 2,10, 12, 16 i 24 z kolumny 5, *6) suma kwot: wiersz 3 i wiersz 16 z kolumny 5 wynosi 5.428.377,00 zł i jest wykonaniem budżetu gminy w rozdziale 85214 zadania własne wraz z POKL na kwotę 163.310,10 zł (ujęte w wierszu 16 kolumna 5), *7) kwota wiersza 10 z kolumny 5 jest wykonaniem rozdziału 85295 pomoc w formie posiłków (suma środków własnych i zleconych), *8) kwota wiersza 24 z kolumny 5 jest wykonaniem rozdziału 85295 zasiłki celowe na dożywianie (suma środków własnych i zleconych). Zasiłki pieniężne: - Zasiłki okresowe - ustawa o pomocy społecznej określa minimalne wysokości zasiłków okresowych, na które gmina powinna otrzymać dotację celową. W 2015 r. minimalna wysokość zasiłku okresowego nie mogła być niższa niż 50% różnicy między: 1) kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby; 2) kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Dotację na zasiłki okresowe przyznano w wysokości 4.900.000,00 zł (w skali całego roku). Kwota ta została zwiększona środkami własnymi gminy (465.207,00 zł), które stanowiły 8,67 % ogółu środków wydatkowanych na ww. zasiłki. Objęto nimi 2.494 rodziny m.in. z powodu bezrobocia, niepełnosprawności i długotrwałej choroby. - Zasiłki celowe Koszt zasiłków Koszt zasiłków w 2014 r. w 2015 r. Lp. Przeznaczenie 1 1 2 3 4 5 6 2 Potrzeby podstawowe (głównie żywność oraz środki czystości) Wydatki mieszkaniowe Opał Ubranie (odzież, obuwie, bielizna osobista) Leki Specjalny zasiłek celowy (zasiłek ten przyznano rodzinom, w których dochód przekroczył kryterium dochodowe, a sytuacja życiowa uzasadniała przyznanie pomocy – głównie leki oraz opał Sprawienie pogrzebu Remont mieszkania RAZEM 7 8 3 1.683.322,04 639.230,48 1.199.830,00 393.760,00 233.954,59 357.760,56 w tym opał 235.330,00 29.544,00 45.510,00 4.582.911,67 4 1.383.715,13 543.080,63 1.004.240,00 322.765,00 276.052,33 274.980,91 w tym opał 167.090,00 56.565,00 73.355,00 3.934.754,00 Podstawowe potrzeby bytowe w szczególności, poza opałem, sprawieniem pogrzebu, zasiłkami celowymi były realizowane również w ramach rozdziału 85214 w formie zasiłków okresowych. Ponadto w roku 2014 zasiłki celowe, które przyznano na zaspokojenie ww. potrzeb poza pkt 6 i 7 stanowiły także wkład własny do projektu systemowego pn. „Pierwszy krok do samodzielności”. Kierowanie i opłata za pobyt mieszkańca gminy w domach pomocy społecznej W 2015 r. w domach pomocy społecznej na zasadach obowiązujących od 1.01.2004 r. (za pełną opłatą mieszkańca, rodziny, gminy) przebywało narastająco 213 mieszkańców Grudziądza, z czego za 208 osób gmina ponosiła stosowną opłatę. Było to 1.999 miesięcznych 7 świadczeń na łączną kwotę 4.006.264,40 zł stanowiących uzupełnienie do pełnego kosztu pobytu po uwzględnieniu opłaty mieszkańca i ewentualnej opłaty zobowiązanej rodziny. W 2015 r. do domów pomocy społecznej skierowano łącznie 59 mieszkańców Grudziądza, w tym 55 do jednostek miejscowych, z czego do: DPS ul. Parkowa 12 – 8, DPS ul. Nadgórna 30/32 – 29, DPS Nr 3 – 18. Pozostałe 4 osoby skierowano do: - Domu Pomocy Społecznej w Tychach, - Domu Pomocy Społecznej w Woli Chruścińskiej, - Domu Pomocy Społecznej we Włościborzu k/Kołobrzegu, - Domu Pomocy Społecznej w Chełmnie. Kierowanie do ośrodka wsparcia Osoby potrzebujące dziennych usług opiekuńczych kierowano do ośrodka wsparcia, tj. do świadczącego usługi opiekuńcze i posiłki Domu Dziennego Pobytu realizującego zadania w dwóch siedzibach, tj. przy ul. Piłsudskiego 111 dysponującego 60 miejscami oraz przy ul. Dywizjonu 303/4 dysponującego 40 miejscami. Z tych form pomocy narastająco skorzystało 114 osób. W 2015 r. wydano: 9 decyzji kierujących do DDP, 7 osób zostało przyjętych. Ponadto w przypadku 17 osób wydano decyzje o zaprzestaniu usług na bazie DDP ( 15 decyzji na wniosek klientów, 2 z urzędu z powodu nieuczestniczenia w zajęciach). Przyczyną rezygnacji z usług było m.in. umieszczenie w DPS, pogorszenie stanu zdrowia, zbyt długie oczekiwanie na miejsce, brak porozumienia z innymi pensjonariuszami. Osobom przebywającym w ośrodkach wsparcia stworzono możliwość udziału w różnych zajęciach terapeutycznych, aktywizujących i rozwijających zainteresowania. Dożywianie Świadczenia przyznawano w ramach ustanowionego na lata 2014-2020 wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Celem dożywiania jest m.in. poprawa stanu zdrowia dzieci i młodzieży poprzez ograniczenie zjawiska niedożywienia, poprawa poziomu życia osób i rodzin o niskich dochodach oraz kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych. Na realizację tego zadania gmina otrzymała dotację celową w wysokości 3.600.000,00 zł, natomiast udział środków własnych wynosił 900.000,00 zł. W 2015 r. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie udzielił pomocy w zakresie dożywiania 7.905 osobom, co obrazuje poniższa tabela: program wieloletni „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w tym: wyszczególnienie ogółem (kol. 3+4+5) z zastrzeżeniem *1) Rok 2014 1 Rzeczywista liczba osób objętych programem ogółem *1) 1 dzieci do czasu rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej uczniowie do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej pozostałe osoby otrzymujące pomoc *2) 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2 3 4 5 6 7 8 9 8.694 7.905 1.376 1.214 1.971 1.963 5.586 4.977 8 w tym liczba osób korzystających z: posiłku zasiłku celowego Koszt programu ogółem (w zł) w tym: środki własne dotacja 2 3.324 3.248 354 228 1.437 1.493 1.649 1.589 3 8.081 7.304 1.320 1.191 1.567 1.519 5.198 4.659 4 4.499.999 4.500.000 X X X X X X 5 900.000 900.000 X X X X X X 6 3.599.999 3.600.000 X X X X X X *1) W wierszu „rzeczywista liczba osób objętych programem” uwzględniono daną osobę tylko jeden raz mimo, iż w ciągu roku korzystała z różnych form pomocy i zmieniała grupę (dotyczy dzieci i młodzieży), *2) Osoby nie wymienione w pozostałych grupach, a w szczególności osoby dorosłe z gospodarstw domowych o najniższych dochodach i znajdujących się w trudnej sytuacji. Zasiłki stałe Świadczenia te należą do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym, na realizację którego jednostki samorządu terytorialnego otrzymują dotację celową z budżetu państwa. W 2015 r. zasiłkiem stałym objętych zostało 585 osób. Jest to świadczenie obligatoryjne przysługujące osobie pełnoletniej (samotnej jak i w rodzinie), niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy jeżeli jej dochód albo jej dochód i dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego. Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia 2014 2015 1 2 Formy pomocy Rok 0 Zasiłki stałe – ogółem* 1 w tym przyznane dla osoby: 2 samotnie gospodarującej pozostającej w rodzinie 3 Liczba świadczeń Kwota świadczeń Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin 2014 3 2015 4 2014 5 2015 6 2014 7 2015 8 2014 9 2015 10 594* 585* 6.116 6.051 2.596.877 2.677.760 586* 578* 801* 767* 462 461 4.815 4.819 2.235.912 2.302.874 462 461 462 461 141 133 1.301 1.232 360.965 374.886 133 126 345 309 *wiersz 1 w zakresie liczby osób, liczby rodzin i osób w rodzinie nie jest sumą wiersza 2 i 3, gdyż ta sama osoba korzystająca z zasiłku stałego może w ciągu roku być osobą samotnie gospodarującą a później pozostawać w rodzinie bądź odwrotnie i wówczas zostanie ona policzona w wierszu 2 jak i 3, natomiast wiersz 1 jest rzeczywistą liczbą osób, tj. bez względu na to czy dana osoba była samotną czy w rodzinie to wymieniona jest tylko raz. Ubezpieczenia zdrowotne Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby pobierające zasiłek stały, określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, należy do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym, na realizację którego jednostki samorządu terytorialnego otrzymują dotację celową z budżetu państwa. Wydatki obejmują miesiące XII 2014 r. – XI 2015 r., gdyż składki za grudzień płatne są do 5 stycznia następnego roku. Ubezpieczeniem zdrowotnym w 2015 r. objęto 525 osób pobierających zasiłek stały, które nie podlegały ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. Wydatki łącznie wyniosły 217.741,65 zł. 2.2. Zadania zlecone gminie Rodzaje świadczeń i środki finansowe przeznaczone na ich realizację przedstawia poniższa tabela: 9 Formy pomocy Rok Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia 2014 2015 1 2 0 0 Liczba świadczeń Kwota świadczeń Liczba rodzin 2014 2015 2014 2015 2014 2015 0 3 4 5 6 7 8 Zasiłek celowy na pokrycie 1 0 0 0 0 X X wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną * Specjalistyczne usługi 2 36 38 33.085 36.583 380.478 438.996 32 33 opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi Pomoc – ogółem przyznana 3 1 0 12 0 7.850 0 X X cudzoziemcom, którzy uzyskali zgodę na pobyt tolerowany na terytorium RP w tym: 4 1 0 12 0 7.850 0 X X zasiłki celowe w formie pieniężnej w naturze (schronienie, 0 0 0 0 0 0 X X posiłek, niezbędne ubranie) 5 Pomoc – ogółem przyznana 6 0 4 0 44 0 24.200 X X cudzoziemcom, którzy uzyskali w RP zgodę na pobyt ze względów humanitarnych w tym: 7 0 4 0 44 0 24.200 X X zasiłki celowe w formie pieniężnej w naturze (schronienie, 8 0 0 0 0 0 0 0 X posiłek, niezbędne ubranie) Wynagrodzenie należne 9 3 3 41 56 4.771*** 7.268** X X opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd * w 2014 r. i 2015 r. nie było zdarzeń związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną, ** kwota obejmuje wysokość wynagrodzenia ogółem 7.161,30 zł + 107,00 zł koszty obsługi (1,5% wartości wynagrodzenia), *** kwota obejmuje wysokość wynagrodzenia ogółem 4.700,00 zł + 71,00 zł koszty obsługi (1,5% wartości wynagrodzenia). Liczba osób w rodzinach 2014 9 X 2015 10 X 40 43 X X X X X X X X X X X X X X Pomoc udzielana cudzoziemcom (na podstawie zgody na pobyt w RP ze względów humanitarnych) W 2015 r. udzielono pomocy dwóm rodzinom cudzoziemców, które otrzymały zgodę na pobyt w RP ze względów humanitarnych (zgodnie z art. 5 pkt 2 lit. b i art. 18 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Wyżej wymienione rodziny otrzymywały pomoc w formie zasiłków celowych. Wypłacanie wynagrodzenia za sprawowanie opieki Wydatki dotyczą realizacji zadania polegającego na wypłacaniu wynagrodzenia za sprawowanie opieki oraz obsługę ww. zadania w wysokości 1,5 % otrzymanej dotacji (art. 18 ust. 1 pkt 9 oraz ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Zgodnie z art. 53a cytowanej wyżej ustawy, wynagrodzenie za sprawowanie opieki wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd. W 2015 r. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Grudziądzu takie wynagrodzenie wypłacał łącznie 3 osobom: - z tytułu sprawowania opieki nad osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną w wysokości 150,00 zł miesięcznie, - z tytułu sprawowania opieki nad osobą częściowo ubezwłasnowolnioną w wysokości 100,00 zł miesięcznie, - z tytułu sprawowania opieki nad czworgiem małoletnich w wysokości 100,00 zł miesięcznie (w tym dwojgiem począwszy od 19 stycznia 2015 r. i jednym w okresie od 19 stycznia 2015 r. do 11 sierpnia 2015 r.). 10 Łączne koszty realizacji zadania wraz z kosztami obsługi wyniosły 7.268,00 zł. Wydawanie decyzji ustalających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej Wsparciem w wyżej wymienionej formie objęto 151 osób, którym wydano łącznie 190 decyzji potwierdzających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Tą pomocą zostały objęte osoby nie posiadające ubezpieczenia zdrowotnego, głównie nieaktywne zawodowo oraz z różnych przyczyn nie figurujące w ewidencji osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy i tym samym nie ubezpieczone a wymagające korzystania z placówek służby zdrowia. W roku sprawozdawczym grupę odbiorców tej formy wsparcia stanowiły: - 92 osoby wyrejestrowane z PUP z powodu nie stawienia się w PUP w wyznaczonym terminie, - 13 osób wyrejestrowanych z PUP na skutek długotrwałej choroby, - 18 osób wyrejestrowanych z PUP z powodu odmowy podjęcia propozycji pracy, szkolenia, przerwania szkolenia lub odmowy wykonania badań lekarskich, - 28 osób nieaktywnych zawodowo. Powodem ubiegania się o pomoc były wizyty w przychodniach i poradniach - w 55 przypadkach, pobyty w szpitalu - w 72 przypadkach, leczenie odwykowe w Poradni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Innych Uzależnień w Grudziądzu - w 24 przypadkach. 2.3. Zadania własne powiatu 2.3.1. Usamodzielnianie wychowanków Od 2012 r. usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków realizowane są na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Na podstawie ustawy o pomocy społecznej nadal usamodzielniane są osoby pełnoletnie opuszczające domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę i młodzieżowe ośrodki wychowawcze. Z tytułu usamodzielnienia 5 wychowanków ze specjalnych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz zakładu poprawczego, których miejscem zamieszkania przed skierowaniem do ww. placówek było miasto Grudziądz, w 2015 r. zrealizowano: miesięczną pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki: - 27 świadczeń dla wychowanków specjalnych ośrodków wychowawczych na kwotę - 15 świadczeń dla wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych na kwotę - 7 świadczeń dla wychowanka zakładu poprawczego na kwotę razem pomoc pieniężną na usamodzielnienie: - 1 świadczenie dla wychowanka zakładu poprawczego na kwotę pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej: - 1 świadczenie dla wychowanka zakładu poprawczego na kwotę 2.3.2. Umieszczanie w domach pomocy społecznej 11 13.475,70 7.479,00 3.526,20 24.480,90 5.166,00 1.800,00 Zadaniem powiatu w zakresie domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym jest prowadzenie tych jednostek oraz umieszczanie w nich osób skierowanych przez gminę miasto – Grudziądz oraz inne gminy. Domy pomocy społecznej świadczą na poziomie obowiązującego standardu osobom wymagającym całodobowej opieki w związku z wiekiem lub chorobą usługi bytowe, opiekuńczowspomagające, edukacyjne (w formach i zakresie wynikającym z indywidualnych potrzeb) oraz umożliwiają korzystanie ze świadczeń przysługujących z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. W Grudziądzu od 01.01.2014 r. funkcjonuje jeden dom pomocy społecznej, podzielony na trzy typy: - dla osób przewlekle psychicznie chorych przy ul. Parkowej 12 oraz przy ul. Armii Krajowej – 216 miejsc regulaminowych, - dla osób przewlekle somatycznie chorych przy ul. Nadgórnej 30/32 – 137 miejsc regulaminowych, - dla osób w podeszłym wieku przy ul. Dywizjonu 303 nr 4 – 75 miejsc regulaminowych. W 2015 r. w miejscowym domu pomocy społecznej umieszczono 72 nowych mieszkańców, w tym 55 z Grudziądza. W części dla osób przewlekle somatycznie chorych oraz w części dla osób w podeszłym wieku poza krótkimi okresami nie było dłuższego oczekiwania na umieszczenie skierowanych tam osób. Natomiast w części dla przewlekle psychicznie chorych obiekcie w związku z ciągłym pełnym obłożeniem miejsc, występowała kolejka osób oczekujących na zamieszkanie w tym typie domu - na koniec 2015 r. 13 skierowanych osób, w tym 7 z Grudziądza. 2.3.3. Kierowanie do mieszkań chronionych Jednym z zadań własnych powiatu jest tworzenie mieszkań chronionych oraz umożliwienie w nich pobytu osobom, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymagają usług w zakresie całodobowym. W 2015 r. na mieszkania chronione przeznaczonych było 9 pokoi, w których przebywały głównie osoby niepełnosprawne z zaburzeniami psychicznymi, samotne matki z dziećmi oraz pełnoletni wychowankowie opuszczający placówki opiekuńczowychowawcze i rodziny zastępcze. Osoby niepełnosprawne zostały skierowane do mieszkania chronionego do czasu umieszczenia w domu pomocy społecznej lub uzyskania lokalu mieszkalnego z zasobów gminy. Samotne matki z dziećmi przebywały w mieszkaniu chronionym z uwagi na oczekiwanie na lokal komunalny lub do chwili wynajęcia mieszkania z prywatnych zasobów. Wychowankowie realizowali indywidualne programy usamodzielnienia, kontynuowali naukę i przygotowywali się do samodzielnego życia oczekując na docelowe własne lokale mieszkalne. Kierowanie do powyższych mieszkań chronionych odbywało się w drodze decyzji administracyjnych wystawianych przez tutejszy ośrodek. Korzystanie z mieszkań chronionych w 2015 r. przedstawia poniższa tabela: Liczba miejsc 9* Liczba osób korzystających wg stanu na 1.01 Liczba osób przyjętych w roku Liczba osób wypisanych w roku 5 os.zab.psych. 2 os. zab.psych 4 os. 3 os.usam. 1 os.usam. zab.psych. 3 matki+3 4 os.usam. dzieci Liczba osób Liczba osób korzystających korzystających wg stanu na w roku 31.12. 3 os. zab.psych. 7 os. zab.psych. 3 matki+3 dzieci 4 os.usam. 3 matki+3 dzieci Liczba osobodni w roku 3239 *liczba pokoi 2.4. Zadania z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiat W związku z osiedleniem się na terenie Grudziądza w 2015 r. cudzoziemców posiadających ochronę uzupełniającą w Rzeczypospolitej Polskiej, uprawnionych do realizacji indywidualnego programu integracji od lipca 2015 r. realizowany jest jeden program (zatwierdzony przez 12 Wojewodę Kujawsko-Pomorskiego) dla 9-osobowej rodziny. Realizacja programu przebiegać ma w okresie 01.07.2015 r. – 30.06.2016 r. Na realizację powyższego programu w miesiącach lipiec – grudzień 2015 r. uzyskano środki w ramach dotacji celowej od Wojewody KujawskoPomorskiego w wysokości 35.033,00 zł, co pozwoliło na 100 % wykonanie zadania. Ze środków wypłacanych cudzoziemcom w miesięcznych świadczeniach zabezpieczono pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej, opłaty mieszkaniowe oraz opłaty związane z nauką języka polskiego. 2.5.Praca socjalna Praca socjalna jest działalnością zawodową mającą na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających rozwijaniu ich aktywności i samodzielności życiowej. Wykorzystuje się tu właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia. Forma udzielonej pomocy uzależniona jest od indywidualnych potrzeb środowiska. Pracownik wspomaga osoby i rodziny wymagające pomocy w osiągnięciu możliwie pełnej aktywności społecznej, zapobiega procesowi marginalizacji osób i grup, a także przeciwdziała zjawisku wykluczenia społecznego. Pracownicy socjalni w roku sprawozdawczym odpowiadali na nagłe sytuacje kryzysowe, jak też na codzienne osobiste i społeczne problemy. Pomocy w formie pracy socjalnej w 2015 r. udzielono 5.209 rodzinom, na rzecz których podejmowano szereg działań mających na celu wyjście z trudnej sytuacji życiowej. Cele pracy socjalnej były realizowane w odniesieniu do indywidualnej i grupowej aktywności człowieka z wykorzystaniem takich metod pracy socjalnej jak: - indywidualny przypadek, - grupowa (prowadzenie grup wsparcia m.in. dla osób bezrobotnych, rodzin zastępczych, ofiar przemocy). Prowadzono szereg działań mających na celu wspieranie klientów w przezwyciężaniu swojej trudnej sytuacji życiowej m.in.: - umawiano na wizytę z psychologiem – w 43 przypadkach, - wizyty/ kontakt telefoniczny z MPGN w sprawie umów najmu klientów – w 34 przypadkach, - udzielano pomocy w napisaniu pism do sądu i prokuratury – w 169 przypadkach (rozdzielność majątkowa – 5, rozwód – 24, separacja – 3, alimenty – 31, eksmisja – 16, wystąpienie o oskarżyciela posiłkowego – 4, nakaz opuszczenia lokalu – 18, ograniczenie władzy rodzicielskiej – 11, uczestniczenie w kosztach utrzymania – 6, przydzielenie pełnomocnika z urzędu – 4, zawiadomienie o pobiciu – 3, pozbawienie władzy rodzicielskiej – 1, zawiadomienie o nękaniu – 2, wniosek o ubezwłasnowolnienie – 3, zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – 38), - udzielano pomocy w napisaniu pism do MPGN dot. spłaty zadłużenia – w 11 przypadkach, - informowano o możliwości ubiegania się o ustalenie stopnia niepełnosprawności – w 75 przypadkach, - informowano o możliwości ubiegania się o dodatek mieszkaniowy – w 207 przypadkach, - informowano o możliwości skorzystania z porad prawnika – w 113 przypadkach, - udzielono pomocy w złożeniu wniosku o ustalenie niepełnosprawności – w 24 przypadkach, - udzielono pomocy osobom uzależnionym (znalezienie ośrodka i przewóz) – w 6 przypadkach, - udzielono pomocy w złożeniu wniosku o lokal z zasobów gminy – w 28 przypadkach, - udzielono pomocy w wyrobieniu dowodu osobistego – w 5 przypadkach, - udzielono pomocy w załatwieniu wizyty lekarza specjalisty – w 27 przypadkach, - wzywano pogotowie ratunkowe w celu ratowania zdrowia i życia podopiecznych – w 6 przypadkach, - zorganizowano transport na przewóz mebli – w 1 przypadku, 13 - udzielono pomocy w sporządzeniu pisma do komornika – w 7 przypadkach, - udzielono pomocy w złożeniu wniosku o zasiłek pielęgnacyjny – w 5 przypadkach, - udzielono pomocy w złożeniu pisma lub odwołania do MPGN w sprawie lokalu – w 3 przypadkach, - informowano o ofertach zamieszczonych na stronie internetowej MOPR w zakładce „Pomagam innym” – w 23 przypadkach, - udzielano porad dotyczących opieki nad noworodkiem – w 10 przypadkach. Ponadto w ramach pracy socjalnej pracownicy socjalni utrzymywali kontakt z różnymi instytucjami zwracając się do nich pisemnie w różnorodnych sprawach: - Sąd: występowali z wnioskiem o leczenie psychiatryczne bez zgody (w 3 przypadkach) oraz umieszczenie w domu pomocy społecznej bez zgody (w 2 przypadkach), informowali o objęciu rodziny wsparciem asystenta rodziny lub o braku współpracy (w 25 przypadkach), występowali z wnioskiem o wgląd w sytuację rodziny (w 29 przypadkach), o wydanie zarządzeń opiekuńczych (w 2 przypadkach), - Prokuratura Rejonowa: składali zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy (w 29 przypadkach), - Komenda Miejska Policji: składali zapytania czy w rodzinie miały miejsce interwencje policji (w 397 przypadkach), zwracali się z prośbą o wizytę dzielnicowego (w 2 przypadkach), składali zapytanie o podejmowane działania (w 1 przypadku), - Centrum pomocy osobom nietrzeźwym, bezdomnym kobietom i osobom w stanie kryzysu: występowali w kwestii pobytu klientów w punkcie pomocy osobom nietrzeźwym (w 242 przypadkach), - Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: składali wnioski o leczenie odwykowe lub o zmianę formy leczenia (w 46 przypadkach), - Zakład Ubezpieczeń Społecznych: występowali z wnioskami o udostępnienie danych osobowych klientów dotyczącymi w szczególności rodzaju i wysokości świadczeń (w 136 przypadkach), - inne podmioty w 721 przypadkach (m.in. do MPGN, prywatnych przedsiębiorców w celu uzyskania informacji na temat przyczyny utraty pracy przez klienta, podania wysokości uzyskanego dochodu, innych OPS, PCPR, PUP, placówek medycznych, oświatowych itp.). 2.5.1. Kontrakty socjalne Pracownicy socjalni MOPR działając zgodnie z art. 108 ustawy o pomocy społecznej w celu określenia sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej mogą zawrzeć kontrakt socjalny z tą osobą lub rodziną. Kontrakt jest pisemną umową zawierającą uprawnienia i zobowiązania stron w ramach wspólnie podejmowanych działań. Rodzaj zaplanowanych zadań w ramach kontraktu socjalnego zależy od zdiagnozowanych problemów i potrzeb klienta. W 2015 r. realizowano łącznie 332 kontrakty socjalne mające na celu: - aktywizację zawodową (zawierano w szczególności, gdy klient utracił status osoby bezrobotnej) – w tej sytuacji w kontrakcie klient zobowiązywał się do aktywniejszego poszukiwania pracy, udziału w szkoleniach, itp. – 162 kontrakty, w efekcie 62 kontrakty zakończyły się pozytywnie, tzn. klienci dokonali faktu rejestracji, aktywnie poszukiwali zatrudnienia a 7 osób podjęło pracę, 51 kontraktów zakończyło się negatywnie - klienci nie realizowali postanowień, 6 kontraktów zostało przerwanych, 43 kontrakty są nadal realizowane, - leczenie odwykowe (zawierano z osobami, które nadużywały alkoholu) - osoby te zobowiązywały się do podjęcia leczenia odwykowego, zachowania trzeźwości – 152 kontrakty, w rezultacie 18 klientów ukończyło terapię i utrzymuje trzeźwość, 71 kontraktów zostało przerwanych - nie uczęszczano na terapię, nie zachowywano abstynencji, 63 kontrakty są nadal realizowane, 14 - aktywizację zdrowotną (zawierano w sytuacji, gdzie klienci uskarżali się na zły stan zdrowia a nie mieli orzeczenia o niepełnosprawności) – 5 kontraktów, w efekcie wspólnych działań 2 klientów uzyskało stopień niepełnosprawności, 1 kontrakt przerwano, 2 kontrakty są nadal realizowane, - poprawę warunków mieszkaniowych, w tym ubieganie się o lokal z zasobów gminy (zawierano w przypadku bezdomnych kobiet i mężczyzn przebywających w schroniskach) – 12 kontraktów, w efekcie 9 osób złożyło wniosek o lokal, 2 kontrakty zostały przerwane, 1 kontrakt jest nadal realizowany, - nabycie wiedzy dotyczącej radzenia sobie z trudnymi zachowaniami u dziecka -1 kontrakt zrealizowany pozytywnie, w którym zobowiązano klientkę do współpracy ze szkołą, z pedagogiem szkolnym, do udziału w zajęciach pn. „Jak radzić sobie z trudnymi zachowaniami u dzieci”. Ponadto pracownicy socjalni realizowali Indywidualne Programy Wychodzenia z Bezdomności jak również Indywidualne Programy Usamodzielnia: - zawarto 8 Indywidualnych Programów Wychodzenia z Bezdomności, z których 7 zostało zakończonych pozytywnie (6 osób otrzymało lokal z zasobów miasta, 1 osoba wynajęła lokal), 1 program jest nadal realizowany, - w ramach 5 Indywidualnych Programów Usamodzielnienia objęto pełnoletnich wychowanków specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz zakładów poprawczych pomocą umożliwiającą im życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem. Programy usamodzielnienia realizowane były w zakresie: wspierania osoby usamodzielnianej w kontaktach z rodziną i środowiskiem, uzyskania wykształcenia zgodnego z możliwościami i aspiracjami tej osoby, kwalifikacji zawodowych, odpowiednich warunków mieszkaniowych, ustalenia uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego, podjęcia zatrudnienia oraz pomocy w uzyskaniu przysługujących świadczeń. 2.6. Poradnictwo specjalistyczne a) Prawne – osoby korzystające z pomocy społecznej mają zapewniony dostęp do poradnictwa prawnego świadczonego przez radcę prawnego. Udzielenie porad prawnych jest świadczeniem niepieniężnym świadczonym osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód, realizowanym przez udzielenie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów. W 2015 r. radcy prawni udzielili 280 porad. b) Psychologiczne – udzielane było przez psychologów zatrudnionych w MOPR w Dziale Wspierania Rodziny i Interwencji Kryzysowej. W strukturze działu funkcjonuje m.in. Zespół ds. interwencji kryzysowej i poradnictwa specjalistycznego, który wśród licznych zadań realizuje poradnictwo psychologiczne i rodzinne. Dodatkowo poradnictwo psychologiczne świadczył psycholog zatrudniony w ramach umowy zlecenia w Dziale Pieczy Zastępczej. W 2015 r. odbyło się łącznie 896 konsultacji psychologicznych. Konsultacje z osobami dorosłymi dotyczyły: -przemocy (147 porad), -zaburzeń i chorób psychicznych (myśli samobójcze, nerwica, depresja, schizofrenia), dokonywanie diagnozy, udzielanie wsparcia (140 konsultacji), -problemów wychowawczych (nierealizowanie obowiązku szkolnego, zaburzenia zachowania dzieci, niejasny system nagradzania i karania), diagnozowanie trudności wychowawczych, przekazywanie wskazówek wychowawczych (173 konsultacje), - diagnozowania kandydatów na rodziny zastępcze i osób pełniących funkcję rodzin zastępczych (131 konsultacji), -osób uzależnionych (alkohol, narkotyki, leki i inne uzależnienia), diagnoza problemu, udzielanie wsparcia (49 konsultacji), 15 -problemów rodzinnych, tj. konfliktów, zaburzeń relacji między członkami rodzin, rozwodów, różnych sytuacji dnia codziennego i emocji z tym związanych - przeżywanie żałoby, choroby (87 konsultacji), - przygotowania do umieszczenia ich dzieci w placówce opiekuńczo-wychowawczej (4 konsultacje). Poradnictwo na rzecz dzieci dotyczyło problemów emocjonalnych, zaburzeń zachowania, trudności w szkole, przemocy, alkoholizmu w rodzinie, przygotowania do umieszczenia w placówce opiekuńczo-wychowawczej (165 konsultacji). c) Rodzinne - osoby i rodziny zgłaszające różne problemy zaburzające prawidłowe funkcjonowanie rodziny korzystały z porad specjalistów pracy socjalnej również z udziałem prawnika i psychologa. W okresie sprawozdawczym w 661 środowiskach odbyły się konsultacje rodzinne. Przy współudziale pracowników socjalnych Zespołu ds. interwencji kryzysowej i poradnictwa specjalistycznego klienci występowali o alimenty, rozwód, separację. Pracownicy pomagali podopiecznym redagować pisma urzędowe i procesowe np. wnioski do sądu o spowodowanie leczenia psychiatrycznego osób bezwzględnie wymagających hospitalizacji, a nie wyrażających zgody na leczenie dobrowolne. 2.7.Charakterystyka rodzin korzystających ze wsparcia 2.7.1. Rzeczywista liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną wyszczególnienie Rok 0 Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych ogółem /bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania/ w tym: 1 liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie 2014 2015 1 2 9.672 8.940 liczba osób w rodzinach liczba ogółem rodzin 2014 3 5.054 2015 4 4.714 2014 5 10.537 2015 6 9.627 2 8.972 8.196 4.683 4.263 9.883 8.795 3 3.721 3.681 2.255 2.313 5.337 5.348 4 36 47 32 34 40 52 5 9.653 8.908 5.039 4.693 10.516 9.599 6 7 X X X X 5.645 906 5.209 795 11.470 1.594 10.363 1.422 świadczenia pieniężne świadczenia niepieniężne Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej - ogółem w tym: wyłącznie w postaci pracy socjalnej Praca socjalna prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny 8 Liczba zawartych kontraktów socjalnych 2014 913 2015 253 Liczba osób objęta kontraktami socjalnymi 2014 958 2015 253 W 2015 r. objęto pomocą społeczną mniejszą liczbę rodzin niż w roku 2014 (2015 r. - 4714 rodzin, 2014 r. - 5.054 rodziny). Spadek ten spowodowany był poprawą sytuacji dochodowej osób i rodzin dotychczas obejmowanych pomocą społeczną w wyniku podejmowanych między innymi działań aktywizacyjnych prowadzonych przez Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu i Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Aktywizacja bezrobotnych miała również wpływ na stan bezrobocia w Grudziądzu co można zaobserwować poprzez obniżającą się stopę bezrobocia (17,5% 16 w I 2015 r. – 14,0% w XII 2015 r.) jak i ilość rodzin korzystających z pomocy społecznej. W wyniku prowadzonej aktywizacji osoby samotnie gospodarujące oraz w rodzinach podejmowały różnego rodzaju zatrudnienie (w ramach umów o pracę, umów cywilnoprawnych), staże, szkolenia co przekładało się zarówno na rezygnacje z pomocy jak i na wysokości udzielonego wsparcia. W wielu przypadkach zmiana dochodu spowodowała przekroczenie kryterium dochodowego i nie kwalifikowanie się tych osób i rodzin do uzyskania pomocy społecznej. Ponadto część osób wyrejestrowanych z urzędu pracy w wyniku nieuzasadnionego niestawiennictwa w wyznaczonym terminie – w tym okresie nie korzystała ze świadczeń z pomocy społecznej. Z kolei nie realizowanie kontraktów socjalnych powodowało odmowę bądź ograniczenie przyznanej pomocy społecznej. 2.7.2. Powody przyznania pomocy Podstawową kategorią osób korzystających z pomocy społecznej są bezrobotni, niepełnosprawni oraz długotrwale chorzy. Świadczy o tym poniższe zestawienie dysfunkcji występujących w rodzinach podopiecznych (jedno środowisko może spełniać kilka dysfunkcji): liczba rodzin ogółem powód trudnej sytuacji życiowej Rok 0 1 sieroctwo 2 bezdomność 3 potrzeba ochrony macierzyństwa 4 bezrobocie 5 niepełnosprawność 6 długotrwała lub ciężka choroba 7 bezradność w sprawach opiek -wych. i prowadzenia gosp. domowego - ogółem * w tym: rodziny niepełne rodziny wielodzietne 2014 1 2015 2 2014 3 2015 4 3.975 3.729 8.749 8.136 1 2 1 4 183 211 219 258 463 315 2.088 1.258 3.529 3.194 8.360 7.571 1.678 1.596 3.370 3.086 1.156 1.225 2.299 2.447 160 226 665 888 85 132 313 476 20 30 130 178 559 458 1.565 1.282 0 0 0 0 610 662 976 1.022 73 87 116 145 115 98 166 125 1 2 6 15 24 15 59 38 592 495 1.657 1.386 0 0 0 0 LP ubóstwo liczba osób w rodzinach 8 9 10 przemoc w rodzinie 11 potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi 12 alkoholizm 13 narkomania 14 trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą zdarzenie losowe 15 16 17 sytuacja kryzysowa 18 klęska żywiołowa lub ekologiczna 19 * okoliczność ta jest wskazywana wśród rodzin objętych nadzorem kuratora nad wykonywaną władzą rodzicielską, opieką asystenta rodziny, a także rodzin biologicznych dzieci pozostających w rodzinnej pieczy zastępczej. Ponadto ujmowana jest w sytuacji potwierdzonych zgłoszeń ze środowiska o nieprawidłowym funkcjonowaniu nieletnich. 17 2.7.3. Typy rodzin objętych pomocą wyszczególnienie Rok 0 Rodziny ogółem /wiersz 2+3+4+5+6+7/ o liczbie osób 1 2 3 4 5 6 i więcej LP 1 liczba rodzin ogółem 2014 2015 1 2 5.960 5.509 2 3 4 5 6 7 3.191 985 788 593 272 131 8 2.168 9 10 11 4 5 6 7 i więcej w tym / z wiersza 1 / rodziny z dziećmi ogółem /wiersz 9+10+11+12+13+14+15/ o liczbie dzieci 1 2 3 Rodziny niepełne ogółem /wiersz 17+18+19+20/ o liczbie dzieci 1 2 3 4 i więcej Rodziny emerytów i rencistów ogółem /wiersz 22+23+24+25/ o liczbie osób 1 2 3 4 i więcej liczba osób w rodzinach 2014 2015 3 4 12.131 11.049 3.021 893 727 499 247 122 1.954 3.191 1.970 2.364 2.372 1.360 874 905 781 321 780 692 1.901 2.421 323 2.249 2.815 1.482 12 109 100 607 551 13 14 15 16 29 14 9 1.069 33 10 16 1.039 195 109 81 3.105 224 78 144 3.064 17 18 19 20 21 498 352 146 73 1.181 449 360 153 77 1.082 1.008 1.083 609 405 2.125 905 1.098 625 436 1.833 22 23 24 25 688 251 121 121 677 209 109 87 688 502 363 572 677 418 327 411 7.538 3.021 1.786 2.181 1.996 1.235 830 6.780 1.461 2.8. Współpraca z innymi podmiotami 2.8.1. Organizacje pozarządowe Zadania z zakresu pomocy społecznej zlecono w drodze otwartego konkursu ofert w oparciu o ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie niżej wymienionym podmiotom, które wskazano w tabeli: Nazwa zadania Organizacja Termin realizacji zadania wynikający z umowy Krótka charakterystyka zadania Udzielenie schronienia bezdomnym mężczyznom z terenu Grudziądza, obejmującego również zabezpieczenie jednego gorącego posiłku oraz niezbędnej odzieży, a także prowadzenie indywidualnej pracy z osobami bezdomnymi polegającej na wspieraniu tych osób w wychodzeniu z bezdomności, rozwiązywaniu problemów życiowych, pomocy w uzyskaniu zatrudnienia. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 1.01.2013 r. – 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 281.000,00 zł. W Schronisku średniomiesięcznie przebywało 39 osób bezdomnych z terenu Grudziądza., natomiast w Noclegowni 29 osób z ww. terenu. 18 Dystrybucja żywności dla osób żyjących w niedostatku w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 25.08.2015 r.– 29.02.2016 r. Dotacja w wysokości 10.000,00 zł. Średniomiesięcznie objęto wsparciem około 2 tysiące osób. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 25.08.2015 r.– 29.02.2016 r. Dotacja w wysokości 10.000,00 zł. Średniomiesięcznie objęto wsparciem około 2 tysiące osób. Świadczenie usług opiekuńczych w dni robocze, wolne od pracy i święta w miejscu zamieszkania osobom z terenu Grudziądza, wymagającym wsparcia ze względu na wiek lub stan zdrowia, obejmujących pomoc w zaspokajaniu ich codziennych potrzeb życiowych oraz umożliwienie kontaktu z otoczeniem. Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Miejsko-Gminny w Grudziądzu. 1.01.2013 r. – 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 999.257,40 zł. Pomocą w formie usług objęto 232 osoby. Świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w dni robocze, wolne od pracy i święta w miejscu zamieszkania osobom z terenu Grudziądza, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz.U. Nr 189, poz. 1598 ze zm.). KujawskoPomorski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża Oddział Rejonowy w Grudziądzu. 1.01.2013 r. – 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 1.116.966,00 zł. Pomocą w formie usług objęto 175 osób. Świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi w dni robocze, wolne od pracy i święta w miejscu zamieszkania osobom z terenu Grudziądza, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz.U. Nr 189, poz. 1598 ze zm.) KujawskoPomorski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża Oddział Rejonowy w Grudziądzu. 1.01.2013 r. – 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 438.996,00 zł. Pomocą w formie usług objęto 38 osób. Udzielenie pomocy w formie gorącego posiłku osobom znajdującym się w niedostatku z terenu Grudziądza. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 2.01.2013 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 1.143.000,00 zł. Zapewniono posiłek dla około 600 osób średniomiesięcznie. Koszt jednego posiłku to 7,50 zł. Zapewnienie podstawowej pomocy medycznej oraz prowadzenie łaźni dla osób bezdomnych i znajdujących się w niedostatku z terenu Grudziądza. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty w partnerstwie z Kołem Grudziądzkim Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 2.01.2013 r. – 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 22.000,00 zł (17.000,00 zł - na pomoc medyczną, 5.000,00 zł - na prowadzenie łaźni). Zakres oferowanych usług obejmował: - umożliwienie korzystania z łaźni: średniomiesięcznie 63 osoby, - przekazywanie podstawowych leków, artykułów opatrunkowych: średniomiesięcznie 37 osób. 19 Prowadzenie na terenie gminy miasto Grudziądz Środowiskowego Domu Samopomocy (ŚDS) dla osób z zaburzeniami psychicznymi w latach 2015-2017. Przygotowanie i przekazanie paczek żywnościowych z okazji Świąt Bożego Narodzenia dla dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej. Przygotowanie i przekazanie paczek żywnościowych z okazji Świąt Bożego Narodzenia dla rodzin korzystających z pomocy społecznej. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 2.01.2015 r. – 31.12.2017 r. Na bieżącą działalność Domu udzielono dotacji w wysokości 631.000,00 zł. W zajęciach uczestniczyły narastająco 44 osoby. Skierowanie odbywało się na podstawie decyzji MOPR. 29.07.2015 r.– 31.12.2015 r. Na standaryzację ŚDS udzielono dotacji w wysokości 44.000,00 zł. Kwotę 27.000,00 zł przeznaczono na adaptację pomieszczenia na salę rehabilitacyjną oraz remont sal, natomiast 17.000,00 zł wydatkowano na wyposażenie do sali rehabilitacyjnej, sali relaksacji i terapii indywidualnej. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 8.125,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 325 dzieci o wartości 31,30 zł. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 8.125,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 325 dzieci o wartości 28,00 zł. KujawskoPomorski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża Oddział Rejonowy w Grudziądzu. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 3.750,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 150 dzieci o wartości 35,00 zł. Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Miejsko-Gminny w Grudziądzu. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 5.000,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 200 dzieci o wartości 25,00 zł. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 5.250,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 175 rodzin o wartości 48,63 zł. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 1.12.2015 r.– 31.12.2015 r. Dotacja w wysokości 5.250,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 175 rodzin o wartości 34,00 zł. 20 Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 25.03.2015 r.– 4.04.2015 r. Dotacja w wysokości 2.800,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 112 dzieci o wartości 34,82 zł. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 25.03.2015 r.– 4.04.2015 r. Dotacja w wysokości 2.800,00 zł. Zapewniono paczki żywnościowe dla 112 dzieci o wartości 32,01 zł. Przygotowanie kolacji wigilijnej dla ok. 450-500 osób bezdomnych i żyjących w niedostatku z terenu Grudziądza. Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta. 1.12.2015 r.– 24.12.2015 r. Dotacja w wysokości 17.000,00 zł. Kolację wigilijną zorganizowano w dniu 24 grudnia 2015 r. w Zespole Placówek Młodzieżowych „Bursa”. Wzięło w niej udział około 500 osób. Organizacja spotkania integracyjnego dla 200 dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej zamieszkałych na terenie Grudziądza. Grudziądzkie Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty. 1.09.2015 r.– 30.09.2015 r. Dotacja w wysokości 3.000,00 zł. Spotkanie integracyjne zorganizowano w dniu 17 września 2015 r. w Ośrodku Wypoczynkowym „Delfin”. Osiągnięto zakładane cele: m.in. zapewnienie dzieciom atrakcyjnego spędzenia wolnego czasu, propagowane zdrowego stylu życia, nauka współdziałania w grupie. Organizacja ośmiodniowego wypoczynku letniego obejmującego całodzienne wyżywienie, nocleg oraz całodobową opiekę dla dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Okręgowy w Toruniu. 1.07.2015 r. – 17.08.2015 r. Dotacja w wysokości 50.000,00 zł. Zadanie zostało zrealizowane w Ośrodku KolonijnoWypoczynkowym „Bandari” nad Jeziorem Starogrodzkim. Zorganizowano trzy ośmiodniowe turnusy dla dzieci, podopiecznych MOPR. Osiągnięto zakładane cele: m.in. aktywne spędzenie wolnego czasu, kształtowanie właściwych postaw akceptowanych w społeczeństwie, nabycie nowej wiedzy i umiejętności. Przygotowanie i przekazanie paczek żywnościowych z okazji Świąt Wielkanocnych dla dzieci z rodzin korzystających z pomocy społecznej. Grudziądzki Bank Żywności Wzorem lat ubiegłych Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie współpracował z Grudziądzkim Bankiem Żywności. W 2015 r. Bank dziewiętnaście razy przekazał na rzecz podopiecznych MOPR darowizny w formie produktów żywnościowych (8.131,36 kg) o łącznej wartości 33.529,74 zł. Wszystkie produkty żywnościowe trafiły do najuboższych mieszkańców miasta. Z przekazanych artykułów w samym miesiącu grudniu przygotowano paczki, które wydano 142 rodzinom. 2.8.2. Jednostki miejskie 1) Komenda Miejska Policji 21 W roku sprawozdawczym pracownicy socjalni Zespołu ds. interwencji kryzysowej i poradnictwa specjalistycznego współpracowali z dzielnicowymi w ramach pracy w grupach roboczych Zespołu Interdyscyplinarnego powołanych w celu rozwiązania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinach. W okresie sprawozdawczym odbyło się 1.188 spotkań grup roboczych. Ponadto w ramach współpracy MOPR i Zespół Interdyscyplinarny udzielili odpowiedzi na pisma i wnioski skierowane przez KMP: w sprawie rodzaju i formy udzielonej pomocy (w 216 przypadkach) w sprawach dotyczących procedury Niebieskie Karty (w 46 przypadkach), w sprawach o objęcie wsparciem (w 8 przypadkach). 2) Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Współpraca z komisją dotyczyła wymiany informacji na temat funkcjonowania osób i ich rodzin na etapie przygotowania wniosków o skierowanie klientów na leczenie odwykowe. W 2015 r. pracownicy socjalni występowali do Komisji 6 razy celem podjęcia decyzji o rodzaju leczenia odwykowego. Z kolei w ramach Zespołu Interdyscyplinarnego pracownicy socjalni złożyli 39 wniosków o leczenie odwykowe sprawców przemocy. W jednym przypadku złożono wniosek o zmianę formy leczenia odwykowego. 3) Domy Dziennego Pobytu w Grudziądzu Współpraca dotyczyła kierowania osób starszych pozbawionych opieki (nie wymagających jednak pomocy całodobowej) do powyższych ośrodków wsparcia. Oferta w szczególności skierowana jest do osób samotnych, wymagających pomocy w formie usług opiekuńczych oraz osób, którym rodzina nie jest w stanie zapewnić takiej opieki. DDP pozwalają osobom starszym na pozostanie w środowisku lokalnym i ciągłą aktywność psychofizyczną i społeczną. W 2015 r., na podstawie decyzji administracyjnej wydawanej przez MOPR z usług Domu skorzystało 114 osób. Dom dysponował 100 miejscami , w tym w siedzibie ul. Dywizjonu 303 miejsc było 40, natomiast 60 miejsc w siedzibie przy ul. Piłsudskiego 111. 4) Straż Miejska Współpraca ze Strażą Miejską obejmowała przede wszystkim działania na rzecz osób bezdomnych. Straż Miejska wspólnie z pracownikami socjalnymi realizowała projekt socjalny „Akcja zima” docierając systematycznie do miejsc koczowania bezdomnych i informując o możliwości uzyskania pomocy w formie schronienia, gorącego posiłku, odzieży. (Projekt opisany szczegółowo w pkt 2.9). 5) Powiatowy Urząd Pracy Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy dotyczyła podejmowania działań mających na celu szeroko rozumianą aktywizację zawodową wspólnych klientów jakimi są osoby bezrobotne, w tym wymiany informacji w powyższym zakresie. Było to regulowane Porozumieniem o współpracy w zakresie łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji osób bezrobotnych korzystających z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie oraz Grudziądzkiego Centrum „Caritas” im. Błogosławionej Juty z dnia 8 października 2007 r., w ramach którego w 2015 r. w odpowiedzi na oferty pracy wskazano 76 osób korzystających z pomocy społecznej, spełniających kryteria zamieszczone w ogłoszeniach. 6) Centrum Profilaktyki i Terapii Współpraca z Centrum Profilaktyki i Terapii dotyczyła kierowania dzieci do placówek wsparcia dziennego. W 2015 r. skierowano 14 dzieci (nowe skierowania) do placówek, które działają na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ponadto monitorowano sytuację dzieci skierowanych do Centrum w latach wcześniejszych przez asystentów rodziny, koordynatorów pieczy zastępczej oraz pracowników socjalnych. 2.9. Projekty Nazwa projektu Projekt dotyczący bezdomnych Adresaci/Partnerzy 22 Cele „Akcja zima” Nazwa projektu „Grupa wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie” „Łączymy pokolenia” Osoby bezdomne, koczujące na terenie Zapewnienie wszystkim potrzebującym Grudziądza. Partnerami projektu były lokalne schronienia, gorącego posiłku oraz media, Policja, Straż Miejska, Grudziądzkie niezbędnej odzieży. Centrum „Caritas”, Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta, Parafie Katolickie, Spółdzielnie Mieszkaniowe, Przychodnie Lekarskie. Projekty wspierające i integrujące różne środowiska Adresaci/Partnerzy Cele Kobiety, ofiary przemocy w rodzinie. Grupa Wsparcie osób dotkniętych przemocą była otwarta, anonimowa, w zajęciach domową. uczestniczyć mogły wszystkie osoby zainteresowane. W okresie sprawozdawczym w spotkaniach uczestniczyło 5 kobiet. 5 osób, podopiecznych MOPR. Zapewnienie wsparcia klientom MOPR ze strony 10 wolontariuszy – uczniów I Liceum Ogólnokształcącego w Grudziądzu (pomoc w codziennych czynnościach i drobnych pracach domowych oraz wypełnianie czasu wolnego). „Baw się i ruszaj” Wszystkie dzieci z rodzin objętych opieką asystentów. „Rodzinne plażowanie” Wszystkie dzieci z rodzin objętych opieką asystentów. „Lato dzieci na Wiśle” 18 dzieci pochodzących z rodzin korzystających ze wsparcia MOPR. Partnerem projektu był Związek Miast Nadwiślańskich. „Grupa wsparcia dla osób z problemem bezrobocia” Osoby bezrobotne, korzystające z pomocy MOPR – 16 osób. „Dzień Rodzicielstwa Zastępczego” Około 300 osób, w tym członkowie rodzin zastępczych oraz społeczność lokalna zainteresowana problematyką rodzicielstwa zastępczego. Projekt został zrealizowany przy wsparciu licznych sponsorów. „Bal Karnawałowy” Około 130 dzieci z rodzin zastępczych. 23 Aktywny wypoczynek połączony ze wzmacnianiem więzi rodzinnych oraz rozwijaniem umiejętności społecznych poprzez udział dzieci w zajęciach organizowanych przez Centrum Rozrywki Megahopland w Grudziądzu. Aktywny wypoczynek połączony ze wzmacnianiem więzi rodzinnych oraz rozwijaniem umiejętności społecznych poprzez udział w zajęciach na basenie. Zorganizowanie czasu wolnego dla dzieci podopiecznych MOPR, połączenie wypoczynku z edukacją, dostarczenie dzieciom niezapomnianych wrażeń i atrakcji, zapewnienie pomocy w formie posiłku, słodyczy oraz napojów. Wzmocnienie uczestników w dążeniu do pokonywania trudności związanych z poszukiwaniem pracy, skupienie ludzi z analogicznym problemem oraz wzmocnienie pozytywnego myślenia wśród osób bezrobotnych. Integracja rodzin zastępczych podczas wspólnej zabawy, ukazanie możliwości urozmaicania czasu wolnego, jak również promowanie rodzicielstwa zastępczego na terenie naszego miasta za pomocą lokalnych mediów towarzyszących uroczystości. Integracja dzieci z rodzin zastępczych podczas wspólnej zabawy, ukazanie możliwości urozmaicania czasu wolnego dzieciom, jak również promowanie rodzicielstwa zastępczego na terenie naszego miasta za pomocą „Grupa wsparcia dla młodzieży trudnej” Młodzież trudna w wieku od 11 do 17 lat przebywająca w rodzinach zastępczych – 6 osób. „Wzajemna pomoc” 34 rodziny zastępcze. Wykonanie kalendarza ściennego na rok 2015 – „Zostań rodziną zastępczą” lokalnych mediów towarzyszących uroczystości. Uzewnętrznienie skrywanych frustracji i potrzeb młodzieży, nazwanie emocji oraz poznanie sposobów radzenia sobie z nimi. Stworzenie wśród rodzin zastępczych właściwej atmosfery i warunków do powstania trwałego forum wymiany doświadczeń podczas spotkań grupy samopomocowej. Propagowanie idei rodzicielstwa zastępczego. Lokalna społeczność. Kalendarz rozprowadzono w wielu grudziądzkich instytucjach, urzędach, zakładach pracy, szkołach i przedszkolach. Projekty obejmujące rodziny niewydolne wychowawczo Nazwa projektu Adresaci/Partnerzy Cele „Szkoła dla rodziców” Rodziny niewydolne wychowawczo mające Skuteczne doskonalenie umiejętności trudności z prawidłowym wypełnianiem ról wychowawczych rodziców, pogłębienie rodzicielskich. Pierwsza edycja projektu ich więzi z dziećmi oraz budowanie trwała od 03.03.2015 r. do 12.05.2015 r., 10 prawidłowych relacji w rodzinie. spotkań, rozpoczęło ją 14 uczestników, ukończyło 6; druga edycja od 15.09.2015 r. do 17.11.2015 r., 10 spotkań, rozpoczęło ją 10 uczestników, ukończyło 6. ,,Grupa wsparcia dla rodziców z Osoby , które ukończyły warsztaty Podtrzymywanie kompetencji problemami wychowawczymi” umiejętności wychowawczych ,,Szkoła dla rodzicielskich, które rodzice nabyli Rodziców”. W roku sprawozdawczym podczas warsztatów ,,Szkoła dla odbyło się 14 spotkań. W zajęciach Rodziców” oraz wymiana doświadczeń uczestniczyło 6 osób. pomiędzy uczestnikami w zakresie radzenia sobie z problemami wychowawczymi. „Zespół Wspierający Rodzinę” Rodziny w których występowały takie Ograniczenie zjawiska patologii problemy jak: zaniedbywanie dzieci, społecznej poprzez zespolone działania nadużywanie alkoholu lub innych używek, osób reprezentujących różne podmioty konflikty pomiędzy rodzicami, a dzieckiem, na terenie Grudziądza zajmujące się zaburzenia zachowania dzieci na tle takich problematyką dziecka i rodziny. konfliktów, ucieczki z domów itp. W 2015 r. w siedzibie MOPR odbyło się 7spotkań Zespołu Wspierającego Rodzinę, z tego 5 zostało powołanych z inicjatywy szkół podstawowych, a 2 z inicjatywy pracowników socjalnych. Partnerzy projektu to m.in.: Komenda Miejska Policji, Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich, Wydział Edukacji Urzędu Miejskiego w Grudziądzu – szkoły, Poradnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Innych Uzależnień. 3. Inne zadania 3.1. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie W okresie sprawozdawczym pracownicy socjalni będący koordynatorami grup roboczych Zespołu Interdyscyplinarnego prowadzili procedurę Niebieskie Karty w 458 środowiskach, w tym w 2015 r. wszczęto 244 procedury. Pracownicy socjalni zainicjowali procedurę w 45 środowiskach. Łącznie odbyło się 1.188 spotkań grup roboczych, w których uczestniczyli między innymi pracownicy socjalni. 24 Pracownicy realizujący procedurę Niebieskie Karty w kontakcie z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie przedstawiają ofertę pomocy (proponują wsparcie prawne, psychologiczne, socjalne, pedagogiczne), organizują niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeśli wymaga tego stan zdrowia osoby, opracowują plan bezpieczeństwa i motywują do podejmowania działań zmierzających do zatrzymania przemocy. Informują o możliwości uzyskania bezpiecznego schronienia. W kontakcie z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie jest ona informowana o konsekwencjach prawnych stosowania przemocy. Ponadto sprawcom proponuje się wsparcie psychologiczne, prawne, socjalne. W sytuacji występowania problemu alkoholowego motywuje się klienta do podjęcia terapii odwykowej i wskazuje miejsca, w których można uzyskać powyższe wsparcie. Pracownicy socjalni będący członkami grup roboczych w okresie sprawozdawczym pomagali klientom w redagowaniu pozwów i pism między innymi o rozwód, separację, alimenty, eksmisję, odrębność majątkową i zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy, o spowodowanie leczenia odwykowego i o wymeldowanie. W wyniku pracy prowadzonej z rodziną ofiary przemocy podniosły świadomość odnośnie przysługujących im praw, możliwości uzyskania wsparcia, co zmotywowało je do działań zmierzających do zmiany sytuacji. Ofiary częściej wzywały policję w sytuacji zagrożenia życia. W okresie sprawozdawczym 160 osób doznających przemocy skorzystało z konsultacji psychologicznych. W efekcie działań motywujących: - składały zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy (w 38 przypadkach), - występowały o nałożenie obowiązku leczenia odwykowego (w 26 przypadkach), - występowały o rozwód, alimenty (w 51 przypadkach), - występowały o eksmisję (w 16 przypadkach), - występowały o wydanie nakazu opuszczenia lokalu przez osobę stosującą przemoc (w 18 przypadkach), - występowały o lokal z zasobów miejskich (w 7 przypadkach), - składały wnioski o rozdzielność majątkową (w 5 przypadkach), - uczęszczały na terapię dla współuzależnionych (w 14 przypadkach), Ponadto w wyniku podejmowanych czynności: - sprawca przemocy otrzymał wyrok za znęcanie lub inne przestępstwo z użyciem przemocy (w 19 przypadkach), - sprawca został osadzony w zakładzie karnym (w 7 przypadkach), - sprawca przemocy w rodzinie podjął leczenie odwykowe (w 44 przypadkach), - sprawca przestał stosować przemoc (w 289 przypadkach). Na rzecz ofiar przemocy prowadzono poradnictwo psychologiczne i rodzinne. W związku z doznawaniem przemocy psycholog dokonywał diagnozy doznawanych form przemocy, udzielał wsparcia, większość osób doświadczających przemocy konsultował pod kątem współuzależnienia. Ogółem w roku sprawozdawczym ofiarom przemocy udzielono 160 porad psychologicznych. W ramach poradnictwa rodzinnego klientom doznającym przemocy proponowano bezpieczne schronienie w Centrum pomocy osobom nietrzeźwym, bezdomnym kobietom i osobom w stanie kryzysu. Na rzecz klientów MOPR organizował również zajęcia grupowe w ,,Szkole dla Rodziców”, poradnictwo psychologiczne, prawne. Ponadto zorganizował grupy wsparcia: dla rodziców z problemami wychowawczymi i dla ofiar przemocy w rodzinie. Natomiast sprawcom przemocy konsultacje psychologiczne. W okresie sprawozdawczym odbyły się 24 indywidualne konsultacje psychologiczne ze sprawcami przemocy w rodzinie w ramach działalności grup roboczych powoływanych przez Zespół Interdyscyplinarny. 3.1.1. Zespół interdyscyplinarny 25 Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie zapewniał obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu. W okresie sprawozdawczym w skład Zespołu wchodzili przedstawiciele: Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, Centrum Pomocy Dziecku i Poradnictwa Rodzinnego, Komendy Miejskiej Policji, Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradni PsychologicznoPedagogicznej, Sądu Rejonowego, Regionalnego Szpitala Specjalistycznego, Grudziądzkiego Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty oraz Prokuratury Rejonowej. W 2015 r. odbyły się 4 spotkania Zespołu, podczas których podejmowano między innymi działania zmierzające do usprawnienia współpracy pomiędzy podmiotami zajmującymi się problemem przemocy na terenie miasta oraz poszczególnymi członkami grup roboczych. W 2015 r. Zespół Interdyscyplinarny wraz z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizował szkolenie dla członków zespołu, komisji i grup roboczych pn. ,,Działalność Zespołów Interdyscyplinarnych i grup roboczych”, w którym udział wzięło 29 uczestników (9 członków Zespołu Interdyscyplinarnego, 9 funkcjonariuszy KMP, 6 pracowników socjalnych MOPR i 5 członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych). W okresie sprawozdawczym wszczęto procedurę Niebieskie Karty w 244 rodzinach z inicjatywy: policji (w 180 przypadkach), jednostek organizacyjnych pomocy społecznej (w 45 przypadkach), oświaty (w 17 przypadkach), ochrony zdrowia (w 1 przypadku) i komisji rozwiązywania problemów alkoholowych (w 1 przypadku). Łącznie w 2015 r. prowadzono procedurę Niebieskie Karty w 458 środowiskach. We wszystkich sprawach powołano grupy robocze, gdzie działania koordynujące prowadziło 5 pracowników socjalnych MOPR. W okresie sprawozdawczym zakończono procedurę Niebieskie Karty w 303 przypadkach, w tym z powodu ustania przemocy i po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy w 289 prowadzonych sprawach i w 14 z powodu braku zasadności podejmowania działań. 3.2 Wspieranie rodziny W okresie sprawozdawczym zadania związane ze wspieraniem rodziny realizował Zespół ds. asysty rodzinnej składający się z 5 asystentów rodziny, który funkcjonuje w strukturze Działu Wspierania Rodziny i Interwencji Kryzysowej. W okresie sprawozdawczym asystenci rodziny prowadzili pracę z 89 rodzinami wykazującymi problemy w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych, w szczególności opracowywali i realizowali plany pracy z rodziną, udzielali pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego, rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych oraz wychowawczych z dziećmi, motywowali członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz udzielali pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej. Na ostatni dzień sprawozdawczy pod opieką asystentów rodziny znajdowało się 67 rodzin. Poza ustawowo określonymi działaniami przypisanymi dla organizatora pracy z rodziną, tutejszy ośrodek realizował także zadania wyznaczone Uchwałą Nr VII/57/15 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie przyjęcia „Programu wspierania rodziny w gminie - miasto Grudziądz na lata 2015-2017”. Szczegółowe dane dotyczące realizacji powyższych zadań w roku sprawozdawczym zawiera Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny w roku 2015, które w terminie do dnia 31 marca 2016 r. Prezydent Grudziądza przedkłada Radzie Miejskiej w oparciu o zapis art. 179 ust.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 3.3. Piecza zastępcza W okresie sprawozdawczym zadania z zakresu pieczy zastępczej realizował Dział Pieczy Zastępczej w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 332 ze zm.). Na podstawie wyżej wymienionej ustawy Zarządzeniem Nr 407/11 Prezydenta Grudziądza z dnia 14 września 2011 r. Miejski Ośrodek 26 Pomocy Rodzinie jest Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej dla mieszkańców Grudziądza. W roku 2015 wszystkie rodziny zastępcze funkcjonujące na terenie Grudziądza były objęte opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Na ostatni dzień sprawozdawczy pod opieką 8 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej znajdowały się 124 rodziny zastępcze. Poza ustawowo określonymi działaniami przypisanymi dla organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, tutejszy ośrodek realizował także zadania wyznaczone Uchwałą Nr XVIII/66/15 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 27 maja 2015 r. w sprawie przyjęcia „Programu rozwoju pieczy zastępczej w gminie – miasto Grudziądz na prawach powiatu na lata 2015 - 2017”. Szczegółowe dane dotyczące realizacji powyższych zadań w roku sprawozdawczym, zgodnie z zapisami ustawy, będą przedmiotem odrębnych sprawozdań, które przedstawione zostaną Radzie Miejskiej Grudziądza oraz Prezydentowi Grudziądza. 3.4. Dodatki mieszkaniowe Podstawowe wymogi uprawniające do otrzymania dodatku mieszkaniowego, które należało spełniać to: posiadać tytuł prawny do zajmowanego mieszkania, dochód brutto na osobę w gospodarstwie domowym nie powinien być większy niż 125% najniższej emerytury, tj. 1.055,56 zł do 28.02.2015 r. i 1.100,56 zł od 01.03.2015 r. w gospodarstwach wieloosobowych oraz 175% najniższej emerytury w gospodarstwach jednoosobowych, tj. 1.477,79 zł do 28.02.2015 r. i 1.540,79 zł od 01.03.2015 r. Ponadto powierzchnia użytkowa mieszkania nie powinna przekraczać dopuszczalnej powierzchni normatywnej, tj. dla 1 osoby – 35 m2, dla dwóch – 40 m2, dla trzech – 45 m2, dla czterech – 55 m2, dla pięciu – 65 m2 i na każdą kolejną osobę o 5 m2 więcej. Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowiła różnicę między faktycznymi wydatkami ponoszonymi za lokal, bądź też wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu, a kwotą którą powinna opłacić osoba ubiegająca się o dodatek z własnych dochodów (stanowi ją określony procent tych dochodów w zależności od ilości osób w rodzinie). Maksymalna wysokość dodatku mieszkaniowego nie mogła przekraczać 70% wydatków przypadających na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu mieszkalnego lub 70% faktycznych wydatków ponoszonych za lokal, jeżeli powierzchnia tego lokalu jest mniejsza lub równa normatywnej powierzchni. Dodatek mieszkaniowy przyznawano na okresy 6-cio miesięczne. Środki na wypłatę dodatków mieszkaniowych pochodziły w całości z budżetu gminy. W 2015 r. średnia miesięczna wysokość dodatku mieszkaniowego kształtowała się na poziomie 207,00 zł i była niższa od średniej miesięcznej wysokości dodatku mieszkaniowego w 2014 r., tj. 217,00 zł. W 2015 r. z dodatku mieszkaniowego skorzystało 3.989 gospodarstw domowych. Zmniejszyła się ilość złożonych wniosków o przyznanie dodatku mieszkaniowego w stosunku do roku ubiegłego. W 2014 r. złożono 7.387 wniosków a w 2015 r. 6.594 wnioski, co stanowi spadek o 10,74%. Tym samym wydatnie zmniejszyła się wysokość środków na ww. dodatki w porównaniu do 2014 r. gdzie wyniosły one 9.329.896,79 zł, natomiast w 2015 r. dokonano wypłat dodatków mieszkaniowych na kwotę 7.897.434,28 zł z tego: - użytkownikom mieszkań tworzących zasób gminy 3.542.110,28 zł - użytkownikom spółdzielczych lokali mieszkalnych 1.614.292,02 zł - pozostałym uprawnionym 2.741.031,98 zł Łączna liczba wypłaconych dodatków mieszkaniowych wyniosła 38.123 z tego : - użytkownikom mieszkań tworzących zasób gminy 16.325 - użytkownikom spółdzielczych lokali mieszkalnych 9.305 - pozostałym uprawnionym 12.493 Najliczniejszą grupę korzystających z dodatku mieszkaniowego stanowili użytkownicy mieszkań tworzących zasób gminy, którym wypłacono 42,8% łącznej liczby świadczeń. 27 Użytkownikom spółdzielczych lokali mieszkalnych wypłacono 24,4% świadczeń, pozostałym uprawnionym wypłacono 32,8% dodatków mieszkaniowych. W 2015 r. wydano 242 decyzje odmawiające przyznania dodatku mieszkaniowego. W 16 sprawach podstawę wydania decyzji odmownej stanowiło przekroczenie dopuszczalnych norm powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego, 27 decyzji wydano z powodu przekroczenia kryterium dochodowego, 55 decyzji wydano w przypadku, gdy wysokość dodatku była niższa niż 2% najniższej emerytury obowiązującej w dniu wydania decyzji, 140 decyzji w przypadku, gdy kwota stanowiąca określony procent dochodów gospodarstwa domowego była wyższa od wydatków ponoszonych za lokal, 2 decyzje wydano w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego i stwierdzenia rażącej dysproporcji między niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, 1 decyzję wydano z uwagi na brak możliwości przeprowadzenia wywiadu środowiskowego oraz 1 decyzję wydano z uwagi na brak tytułu prawnego do lokalu. Z powodu nie opłacania na bieżąco należności za zajmowany lokal mieszkalny, wstrzymano wypłatę dodatku mieszkaniowego w przypadku 83 gospodarstw domowych, z czego 33 gospodarstwa domowe uregulowały powstałe zaległości. Wstrzymanie wypłaty dodatku mieszkaniowego dotyczyło najczęściej osób i rodzin nie posiadających żadnych własnych środków utrzymania lub dysponujących minimalnym dochodem. W wyniku wznowionych postępowań administracyjnych w 10 sprawach stwierdzono obowiązek zwrotu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego. Z tytułu dokonanych zwrotów nienależnie pobranych dodatków mieszkaniowych odzyskano kwotę 7.865,44 zł. Ponadto w dwóch sprawach wystąpiono do zarządcy pobierającego należności za lokale mieszkalne o zwrot wypłaconych dodatków mieszkaniowych, w związku z niedopełnieniem obowiązku niezwłocznego poinformowania o wystąpieniu po stronie świadczeniobiorcy zaległości czynszowych powstałych w trakcie otrzymywania dodatku mieszkaniowego, w wyniku nieopłacania na bieżąco należności w wysokości różnicy pomiędzy opłatami za zajmowany lokal mieszkalny a przyznanym dodatkiem mieszkaniowym, obejmujących pełne 2 miesiące. Z tytułu dokonanych zwrotów uzyskano kwotę 4.072,44 zł. Ww. zwroty stanowią dochód własny gminy. 3.5. Dodatki energetyczne O dodatek energetyczny może ubiegać się wnioskodawca, który spełnia jednocześnie następujące warunki: ma przyznany dodatek mieszkaniowy w rozumieniu art. 2 ust.1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych, jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym oraz zamieszkuje w miejscu dostarczania energii elektrycznej. Wysokość dodatku energetycznego jest zryczałtowana. W okresie od 1 stycznia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r. wynosiła: - dla gospodarstwa domowego prowadzonego przez osobę samotną – 11,36 zł miesięcznie, - dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 4 osób – 15,77 zł miesięcznie, - dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 5 osób – 18,93 zł miesięcznie. W okresie od 1 maja 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. wynosiła: - dla gospodarstwa domowego prowadzonego przez osobę samotną – 11,09 zł miesięcznie, - dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 4 osób – 15,40 zł miesięcznie, - dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 5 osób – 18,48 zł miesięcznie. W 2015 r. dokonano wypłat dodatków energetycznych na kwotę / mniej niż w 2014 roku gdzie wydatki wyniosły 149.637,58 zł / z tego: - gospodarstwom domowym prowadzonym przez osoby samotne 28 137.079,71 zł 38.437,03 zł - gospodarstwom domowym składającym się z 2 do 4 osób 81.089,20 zł - gospodarstwom domowym składającym się z co najmniej 5 osób 17.553,48 zł. Łączna liczba wypłaconych dodatków energetycznych wyniosła 9.592 z tego: - gospodarstwom domowym prowadzonym przez osoby samotne 3.434 - gospodarstwom domowym składającym się z 2 do 4 osób 5.217 - gospodarstwom domowym składającym się z co najmniej 5 osób 941 W 2015 r. z dodatku energetycznego skorzystały 1.282 gospodarstwa domowe. Zmniejszyła się ilość złożonych wniosków o przyznanie dodatku energetycznego w stosunku do roku ubiegłego. W 2014 r. złożono 2.601 wniosków, w 2015 r. złożono 2.018 wniosków, co stanowi spadek o 22,41%. Przyznanie i wypłata dodatku energetycznego jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej finansowanym ze środków pochodzących z dotacji celowej z budżetu państwa. 3.6. Świadczenia rodzinne W 2015 r. struktura wydatków na świadczenia rodzinne przedstawiała się następująco: RODZAJ ŚWIADCZEŃ 2015 LICZBA ŚWIADCZEŃ 2014 Zasiłki rodzinne: - 77,00 zł do 31.10.2015 r., 89,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie na dziecko do 5 roku życia; - 106,00 zł do 31.10.2015 r., 118,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia; - 115,00 zł do 31.10.2015 r., 129,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie na dziecko powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia; Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu: 2015 KWOTA ŚWIADCZEŃ 2014 2015 70.875 67.012 6.981.143,00 6.741.246,00 - urodzenia dziecka – 1000,00 zł jednorazowo; 346 324 346.000,00 324.000,00 - opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego 400,00 zł miesięcznie; 856 840 329.014,95 325.800,56 4.969 4.685 863.940,00 821.235,00 1.113 1.148 66.780,00 72.200,00 4.901 4.535 392.080,00 376.860,00 4.458 4.253 445.800,00 425.300,00 181 177 16.290,00 16.380,00 - samotnego wychowywania dziecka 170,00 zł do 31.10.2015 r., 185,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie lub 250,00 zł do 31.10.2015 r., 265,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie, jeżeli dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego do 5 roku życia 60,00 zł do 31.10.2015 r., 80,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie; - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego powyżej 5 roku życia 80,00 zł do 31.10.2015 r., 100,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie; - rozpoczęcia roku szkolnego – 100,00 zł jednorazowo; - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem 90,00 zł do 31.10.2015 r., 105,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie; 29 - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła 50,00 zł do 31.10.2015 r., 63,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie; - wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej 80,00 zł do 31.10.2015 r., 90,00 zł od 01.11.2015 r. miesięcznie; Zasiłki pielęgnacyjne 153,00 zł miesięcznie; Świadczenia pielęgnacyjne 1.200,00 zł miesięcznie; Specjalny zasiłek opiekuńczy 520,00 zł miesięcznie Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka 1000,00 zł; Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opłacane za osoby pobierające świadczenia opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy) – podstawę wymiaru składki stanowi kwota świadczenia opiekuńczego; Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające świadczenia opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy) - podstawę wymiaru składki stanowi kwota świadczenia opiekuńczego; Zasiłek dla opiekuna 520,00 zł miesięcznieustawa o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby pobierające zasiłek dla opiekuna Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające zasiłek dla opiekunów 13 17 650,00 928,00 10.364 10.364 829.120,00 845.740,00 27.081 26.735 4.143.393,00 4.090.455,00 3.394 3.648 2.497.539,00 4.350.233,00 264 796 136.604,00 408.184,00 704 700 704.000,00 700.000,00 Razem 17.752.353,95 19.498.561,56 3.589 558.085,20 1.017.240,36 Razem 18.310.439,15 20.515.801,92 2.031 100.092,60 189.760,00 Razem 18.410.531,75 20.705.561,92 2.698 1.353 1.322.385,20 700.752,30 1.388 792 196.749,16 113.125,42 353 528 15.466,79 24.710,40 Razem 1.534.601,15 838.588,12 2.920 1.573 W 2015 r. ośrodek realizował zadania w zakresie świadczeń rodzinnych i zasiłków dla opiekuna jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminy. Nabycie uprawnień do świadczeń rodzinnych, tj. zasiłków rodzinnych i przysługujących dodatków do zasiłków rodzinnych uzależnione było od konieczności spełnienia kryterium dochodowego. Dochód rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie mógł przekroczyć 574,00 zł do 31 października 2015 r., a od 1 listopada 2015 r. 674,00 zł. W przypadku, gdy członkiem rodziny było dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym bądź umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 664,00 zł do 31 października 2015 r., a od 1 listopada 2015 r. 764,00 zł. Wysokość zasiłków rodzinnych uzależniona była od wieku dzieci, a prawo do poszczególnych dodatków do zasiłków rodzinnych od indywidualnych sytuacji rodzin (zawodowych, zdrowotnych, liczby dzieci itp.). Zasiłek rodzinny wraz z przysługującymi dodatkami otrzymało 30 3.565 rodzin (w 2014 r. 3.832 rodziny). Przy ubieganiu się o przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka obowiązywało kryterium dochodowe, gdzie dochód na osobę nie mógł przekroczyć kwoty 1.922,00 zł. Z tej formy wsparcia skorzystało 690 rodzin (w 2014 r. 700 rodzin). Specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacono 89 rodzinom. Oprócz świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego ustalano uprawnienia do świadczeń rodzinnych, które przysługiwały niezależnie od posiadanego dochodu. Były to świadczenia pielęgnacyjne i zasiłki pielęgnacyjne. Świadczenie pielęgnacyjne wypłacono na rzecz 335 rodzin (w 2014 r. 306 rodzin), natomiast zasiłek pielęgnacyjny wypłacono 2.353 osobom (w 2014 r. też 2.353). Za niektóre osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne i specjalne zasiłki opiekuńcze (dotyczyło to osób niepodejmujących lub rezygnujących z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny) opłacano składki na ubezpieczenia: emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. W 2015 r. kontynuowano wypłaty zasiłków dla opiekuna. Świadczenia te przysługiwały osobom, które w wyniku nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych utraciły po 30 czerwca 2013 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Zasiłek ten otrzymały 122 rodziny (w 2014 r. 172 rodziny). Również za te osoby opłacano składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku osób, które nienależnie pobrały świadczenia rodzinne prowadzone były działania administracyjnoegzekucyjne, w wyniku czego odzyskano 174.898,00 zł (w 2014 r. 148.350,00 zł), z czego kwota 142.252,00 zł (w 2014 r. 117.109,00 zł) stanowiła dochód budżetu państwa. W 2015 r. w zakresie świadczeń rodzinnych ośrodek ściśle współpracował z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Toruniu jako instytucją właściwą w sprawach związanych z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego (obywatele Polscy w przypadku podjęcia legalnego zatrudnienia w państwach Unii Europejskiej, Szwajcarii i Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą ubiegać się w tych państwach o przyznanie świadczeń rodzinnych przy zachowaniu zasady nie kumulowania świadczeń). W wyniku tej współpracy w 2015 r. wszczęto 55 (w 2014 r. 48) postępowań oraz kontynuowano 68 (w 2014 r. 85) postępowań dotyczących lat ubiegłych. Ogółem w 2015 r. z wyżej wymienionych świadczeń skorzystało 5858 rodzin (w 2014 r. 6.098 rodzin). 3.7. Fundusz alimentacyjny W 2015 r. ośrodek realizował również zadania związane z przyznawaniem i wypłatą świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zadania te realizowano jako zlecone gminie z zakresu administracji rządowej. Nabycie uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego uzależnione było od spełnienia kryterium dochodowego oraz bezskutecznej egzekucji alimentów. Dochód rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie mógł przekraczać kwoty 725,00 zł. Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego uzależniona była od wysokości ustalonych alimentów, jednakże nie mogła przekraczać kwoty 500,00 zł na osobę uprawnioną. Ogółem w roku 2015 ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego skorzystało 1.108 rodzin (w 2014 r. 1165 rodzin). Wypłacono 18.410 (w 2014 r. 19.200) świadczeń na łączną kwotę 5.637.885,66 zł (w 2014 r. 5.734.857,74 zł). Prowadzone były również postępowania wobec osób, które nienależnie pobrały świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W wyniku prowadzonych działań odzyskano kwotę 45.341,37 zł (w 2014 r. 24.431,00 zł), z czego kwota 38.511,66 zł (w 2014 r. 17.137,00 zł) stanowiła dochód budżetu państwa. W wyżej wymienionym okresie podejmowano także działania wobec dłużników alimentacyjnych. W ramach podejmowanych działań przeprowadzono 394 (w 2014 r. 381) wywiady alimentacyjne i tyle samo odebrano oświadczeń majątkowych. W 133 (w 2014 r. 128) sprawach pozyskano informacje o dłużnikach alimentacyjnych w oparciu o dane zawarte 31 w rodzinnych wywiadach środowiskowych będących w posiadaniu innych działów tutejszego ośrodka. W stosunku do 308 (w 2014 r. 377) dłużników alimentacyjnych wystąpiono do Powiatowego Urzędu Pracy o ich aktywizację zawodową. Wydano 167 (w 2014 r. 128) decyzji ostatecznych uznających dłużników alimentacyjnych za uchylających się od zobowiązań alimentacyjnych. Do organów ścigania złożono 173 (w 2014 r. 125) wnioski o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 Kodeksu karnego. Ponadto skierowano 28 (w 2014 r. 18) wniosków do Starosty o zatrzymanie prawa jazdy. Wnioski te dotyczyły sytuacji, w których dłużnik alimentacyjny uniemożliwiał przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego, odmówił złożenia oświadczenia majątkowego, odmówił zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy, bez uzasadnionej przyczyny - w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - odmówił przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zawodowej (wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych), jeżeli jednocześnie przez okres ostatnich 6 miesięcy nie wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów. Wydano 589 (w 2014 r. 839) decyzji zobowiązujących dłużników alimentacyjnych do zwrotu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Dłużnicy, którzy posiadali zaległości z tytułu wypłaconych osobom uprawnionym świadczeń z funduszu alimentacyjnego lub zaliczki alimentacyjnej za okres dłuższy niż 6 miesięcy zostali zgłoszeni do Biur Informacji Gospodarczej. Dokonano 1.806 (w 2014 r. 1.682) takich zgłoszeń. W wyniku egzekucji sądowych i administracyjnych oraz wpłat bezpośrednich dokonywanych przez dłużników alimentacyjnych w 2015 r. odzyskano 1.053.519,91 zł (w 2014 r. 1.096.243,57 zł), z czego kwota 743.077,07 zł (w 2014 r. 726.456,21 zł) stanowiła dochód budżetu państwa, kwotę 28.583,33 zł (w 2014 r. 42.564,80 zł) przekazano do gmin właściwych dłużnika, natomiast kwota 281.859,51 zł (w 2014 r. 327.222,56 zł) stanowiła dochód własny gminy-miasto Grudziądz (w tym kwota 24.536,46 zł/ w 2014 r. 34.340,19 zł, którą przekazały inne gminy). Ogółem zarejestrowano 1921 (w 2014 r. 1.726) dłużników alimentacyjnych. Przyznawanie i wypłata świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz podejmowanie działań wobec dłużników alimentacyjnych jest zadaniem finansowanym w formie dotacji celowej z budżetu państwa. 3.8. Rehabilitacja społeczna osób niepełnosprawnych W 2015 r. Ośrodek realizował zadania własne powiatu związane z rehabilitacją społeczną osób niepełnosprawnych finansowane ze środków pozabudżetowych przekazywanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (dalej: PFRON) oraz przez gminę miasto Grudziądz w zakresie dofinansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej. W ramach realizowanych zadań udzielano dofinansowania: 1) uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych O dofinansowanie ze środków PFRON uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, będącym zorganizowaną formą aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku, mogły ubiegać się osoby niepełnosprawne, jeżeli zostały skierowane na turnus rehabilitacyjny na wniosek lekarza, pod opieką którego się znajdowały oraz spełniały kryterium dochodowe, tj. przeciętny miesięczny dochód, w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, przypadający na osobę pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, nie przekraczał 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym lub 65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej. Wypłacono 74 dofinansowania na łączną kwotę 125.562,64 zł (w tym 21 dla dzieci i młodzieży wraz z 20 opiekunami – 39.489,64 zł). 32 2) zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym O dofinansowanie ze środków PFRON zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny mogły ubiegać się: a) osoby niepełnosprawne stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, jeżeli zachodziła potrzeba prowadzenia rehabilitacji w warunkach domowych przy użyciu wnioskowanego sprzętu oraz spełniały ww. kryterium dochodowe, b) osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli prowadziły działalność związaną z rehabilitacją osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej 2 lat przed dniem złożenia wniosku. Wypłacono 5 dofinansowań na łączną kwotę 2.742,57 zł. O dofinansowanie ze środków PFRON zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznane na podstawie przepisów o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych mogły ubiegać się osoby niepełnosprawne po spełnieniu ww. kryterium dochodowego oraz przedłożeniu faktury za zakup lub naprawę przedmiotu ortopedycznego albo środka pomocniczego wraz z kopią zrealizowanego zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. Wypłacono 1.108 dofinansowań na łączną kwotę 458.082,98 zł (w tym 98 dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej – 71.055,73 zł). 3) likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych Likwidacja barier funkcjonalnych ma na celu umożliwienie lub w znacznym stopniu ułatwienie osobie niepełnosprawnej wykonywanie podstawowych, codziennych czynności lub kontaktów z otoczeniem. O dofinansowanie ze środków PFRON likwidacji barier architektonicznych mogły ubiegać się osoby niepełnosprawne, które mają trudności w poruszaniu się, a o dofinansowanie likwidacji barier w komunikowaniu się i technicznych – osoby niepełnosprawne, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami wynikającymi z niepełnosprawności. Wypłacono 29 dofinansowań obejmujących likwidację barier architektonicznych dla 4 osób, barier w komunikowaniu dla 19 osób i barier technicznych dla 6 osób na łączną kwotę 34.655,22 zł (w tym 5 dla dzieci i młodzieży– 4.798,60 zł). 4) organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych O dofinansowanie ze środków PFRON organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych mogły ubiegać się osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli prowadziły działalność na rzecz osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej 2 lat przed dniem złożenia wniosku, udokumentowały zapewnienie odpowiednich do potrzeb osób niepełnosprawnych warunków technicznych i lokalowych do realizacji zadania oraz posiadanie środków własnych lub pozyskanych z innych źródeł na sfinansowanie przedsięwzięcia w wysokości nieobjętej dofinansowaniem ze środków PFRON. Wypłacono 3 dofinansowania na realizację zadań dla 95 mieszkańców Grudziądza (w tym 80 osób niepełnosprawnych i 15 opiekunów) na kwotę 12.870,60 zł. 5) kosztów działania warsztatów terapii zajęciowej Warsztat terapii zajęciowej jest placówką pobytu dziennego, stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji zawodowej i społecznej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Osoby niepełnosprawne są kierowane do uczestnictwa w warsztacie zgodnie ze wskazaniem zawartym w orzeczeniu o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności po zatwierdzeniu, w uzgodnieniu z powiatowym centrum pomocy rodzinie, przez podmiot prowadzący warsztat zgłoszenia osoby do uczestnictwa. Warsztat Terapii Zajęciowej prowadzony przez Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „TO-MY”, mający siedzibę przy ul. Kochanowskiego 11-13, prowadził rehabilitację w 17 pracowniach, a uczęszczało do niego 85 osób niepełnosprawnych, w tym 7 osób spoza miasta Grudziądza. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. 33 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.) koszty działalności warsztatu były współfinansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w kwocie 1.318.069,00 zł stanowiącej 90 % kosztów oraz przez gminę–miasto Grudziądz w kwocie 146.453,00 zł stanowiącej 10 % kosztów. Roczny koszt rehabilitacji uczestnika dofinansowywany z budżetu miasta wynosił 1.722,98 zł. Na podstawie zawartych porozumień Powiat Grudziądzki przekazał gminie miasto Grudziądz dotację celową na pokrycie kosztów rehabilitacji 6 mieszkańców powiatu w kwocie 10.338,00 zł, a Powiat Świecki dotację celową na pokrycie rehabilitacji 1 mieszkańca powiatu w kwocie 1.723,00 zł. 3.9. Potrzeby W obszarze usług pomocy społecznej wskazane byłoby utrzymanie obecnego standardu, gdzie posiadana przez gminę i powiat infrastruktura pozwala na odpowiednie zabezpieczenie wsparcia dla wszystkich grup świadczeniobiorców. Jednocześnie niezbędne jest zaangażowanie przez gminę oraz powiat środków stosownie do występujących potrzeb z przeznaczeniem na realizację świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, opłat za różne usługi dla mieszkańców gminy będących klientami tutejszego ośrodka, w kwotach pozwalających na zachowanie dotychczasowego poziomu świadczonej pomocy. 34