uzasadnienie_do_ustawy (Rozmiar pliku

UZASADNIENIE
Przedmiotowy projekt
ustawy
o
likwidacji
Agencji
Mienia
Wojskowego
oraz
o zmianie niektórych ustaw, został opracowany w związku z potrzebą dokonania zmian systemowych w zakresie gospodarowania majątkiem Skarbu Państwa zarządzanym przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane. Obecnie Agencja
Mienia Wojskowego realizuje zadania zarówno statutowe, jak i zlecone na podstawie ustawy z dnia
30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji
Mienia Wojskowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz. 1711 i Nr 273, poz. 2703,
z 2005 r. Nr 132, poz. 1110 i Nr 167, poz. 1398, oraz z 2006 r. Nr 141, poz. 997, Nr 170, poz.
1217, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1832). Omawiany obszar obejmuje:
1) uporządkowanie stanu prawnego i prowadzenie ewidencji mienia Skarbu Państwa będącego w
trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej albo
ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;
2) przejmowanie i zbywanie nieruchomości niewykorzystywanych do realizacji zadań przez
jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane i
zbędne dla celów obronności lub bezpieczeństwa państwa;
3) zagospodarowanie nieruchomości częściowo lub czasowo niewykorzystywanych przez
jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
4) wykonywanie funkcji (obowiązków) centralnego organu zaopatrującego Siły Zbrojne
Rzeczypospolitej Polskiej w uzbrojenie i sprzęt wojskowy, środki bojowe, techniczne i
materiałowe (w tym żywność na zapasy wojenne, materiały pędne i smary, przedmioty
zaopatrzenia mundurowego, paliwa stałe i płynne do celów grzewczych);
5) przejmowanie i zagospodarowanie zbędnego dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
mienia ruchomego;
6) realizowanie usług na rzecz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie np. eksploatacji
systemów grzewczych i zaopatrywania jednostek wojskowych w energię cieplną, w drodze
wykonywania uprawnień i obowiązków zamawiającego przekazanych przez Ministra Obrony
Narodowej cesją lub umową;
7) wykonywanie praw majątkowych Skarbu Państwa w zakresie praw z akcji i udziałów Skarbu
Państwa w stosunku do spółek do których wniosła akcje lub udziały (aktualnie jedenaście
spółek);
8) prowadzenie własnej działalności gospodarczej;
9) inne zadania szczegółowo określone w wyżej wymienionej ustawie.
Funkcjonujący system jest systemem bardzo skomplikowanym i złożonym. Nakłada
wymienione zadania na jeden podmiot gospodarczy, który w obecnych strukturach organizacyjnych
i
rozbudowanych
kompetencjach
nie
jest
wstanie
wywiązać
się
z nałożonych zadań statutowych, zarówno w wymaganych terminach jak i w zakresie ich jakości.
Skutkuje to niską realizacją planowanych zakupów uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz mało
efektywnym zagospodarowaniem zbędnego dla Sił Zbrojnych mienia. Ponadto, Agencja Mienia
Wojskowego pomimo podejmowanych wielokrotnie działań, nie doprowadziła do utylizacji lub
zbycia zbędnego mienia koncesjonowanego oraz odpadów, które nadal są przechowywane w
składach materiałowych Sił Zbrojnych, co rodzi dodatkowe koszty obciążające budżet wojska oraz
nakłada dodatkowe zadania na dowódców jednostek wojskowych. Stwarza to również zagrożenia
ekologiczne.
Mając powyższe na uwadze, zostały podjęte działania dotyczące wprowadzenia
gruntownych zmian systemowych w omawianym obszarze. Dotyczą one rozdzielenia
przedmiotowych zadań na trzy odrębne podmioty tj. Ministra Obrony Narodowej, Wojskową
Agencję Mieszkaniową oraz przewidywaną do powołania Agencję Uzbrojenia.
W świetle przedstawionych uwarunkowań, w opracowanym projekcie ustawy przewiduje
się:
1. Likwidację Agencji Mienia Wojskowego z dniem 31 grudnia 2008 r., natomiast proces
likwidacji, jak się zakłada, powinien zostać zakończony w ciągu dwóch lat.
2. Powołanie z dniem 1 grudnia 2008 r. likwidatora Agencji Mienia Wojskowego, którego
zadaniem będzie:
1) do dnia 31 grudnia 2008 r. zapoznanie się ze sprawami prowadzonymi przez Agencję oraz
z jej dokumentacją;
2) z dniem 1 stycznia 2009 r. przejęcie uprawnień organów likwidowanej Agencji i pełne
rozliczenie majątku, jak również praw z akcji i udziałów Agencji oraz dokonanie cesji
zawartych i będących w trakcie realizacji umów w stosunkach cywilno-prawnych;
3) zawarcie przez Ministra Obrony Narodowej z likwidatorem umowy – zlecenia lub kontraktu;
Minister Obrony Narodowej określi szczegółowy zakres zadań i obowiązków likwidatora,
który stanowić będzie integralną część umowy – zlecenia lub kontraktu; w przypadku
powołania na likwidatora osoby aktualnie zatrudnionej w organach Agencji, zmianie ulegnie
treść dotychczasowej umowy o pracę (poprzez określenie w niej obowiązków
,,likwidacyjnych”).
3. Wydzielenie z majątku własnego Agencji części mienia ruchomego oraz nieruchomego z
przeznaczeniem na pierwsze wyposażenie nowotworzonej Agencji Uzbrojenia w ilości
2
niezbędnej do jej funkcjonowania. Zakłada się przekazanie Agencji Uzbrojenia budynku
stanowiącego siedzibę Biura AMW w m. st. Warszawa wraz z istniejącym wyposażeniem.
Pozostały po wydzieleniu majątek własny Agencji Mienia Wojskowego przeznaczony będzie na
zaspokojenie roszczeń wierzycieli, spłatę zobowiązań oraz pokrycie kosztów likwidacji
Agencji, w tym zaspokojenie należności pracowniczych. W przypadku, gdyby po uregulowaniu
wszelkich zobowiązań Agencji pozostała jeszcze jakaś część majątku stanowiąca własność
Agencji, zostanie ona przekazana jednostkom organizacyjnym wskazanym przez Ministra
Obrony Narodowej. Natomiast w sytuacji, gdy majątek własny Agencji miałby okazać się
niewystarczający do pełnego zabezpieczenia finansowania zobowiązań i kosztów, w projekcie
ustawy przewidziano wstrzymanie przekazania wpłat na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych
(wpłat pochodzących ze sprzedaży zbędnych nieruchomości) i przeznaczenie tych środków na
powyższe cele. Jeżeli w wyniku zaspokojenia omawianych potrzeb pozostałyby jakieś środki,
będą one podlegały odprowadzeniu na powołany wyżej Fundusz.
Równolegle z przedmiotowym projektem jest procedowany projekt ustawy o powołaniu
Agencji Uzbrojenia i zakłada się, że Agencja Uzbrojenia zostanie utworzona z dniem 1 grudnia
2008 r.
4. Przekazanie jednostkom samorządu terytorialnego nie zagospodarowanych przez Agencję
nieruchomości, niewykorzystywanych do realizacji zadań przez jednostki organizacyjne
podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane i zbędne dla celów
obronności lub bezpieczeństwa państwa (nieruchomości trwale zbędne dla Sił Zbrojnych).
Planuje się przekazanie ok. 1000 nieruchomości o łącznej powierzchni terenu ok. 8 tys. ha,
na których znajduje się ok. 5 tys. obiektów o łącznej powierzchni użytkowej ok. 1 mln m2.
Zakłada się nieodpłatne przekazanie tych nieruchomości według wskazań właściwych
terytorialnie wojewodów, w trybie określonym w projekcie ustawy. Przewiduje się opracowanie
przez Prezesa Agencji Mienia Wojskowego wykazu nieruchomości niewykorzystywanych do
realizacji zadań przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub
przez niego nadzorowane i zbędne dla celów obronności lub bezpieczeństwa państwa, w
terminie ok. miesiąca od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy (do 31 grudnia 2008 r.).
Zakłada się natomiast pokrycie kosztów przygotowania nieruchomości do przekazania przez
jednostki samorządu terytorialnego. Nie wydaje się bowiem celowym i racjonalnym aby
likwidator ponosił dodatkowe koszty z tym związane, tj. w szczególności koszty sprawdzenia
stanu prawnego, pomiarów geodezyjnych, inwentaryzacji oraz przygotowania niezbędnej
dokumentacji wymaganej przy przekazaniu. Wstępnie wydatki w tym zakresie mógłby
finansować
likwidator,
wystawiając
po
przekazaniu
nieruchomości
fakturę
o refundację tych wydatków. Zauważyć należy, iż jednostki samorządu terytorialnego
3
przejmując nieodpłatnie nieruchomości, powiększą swój majątek trwały o wartość
niewspółmiernie wyższą od poniesionych kosztów przygotowania nieruchomości do
przekazania.
5. Dokonanie przekazania Wojskowej Agencji Mieszkaniowej częściowo lub czasowo
niewykorzystywanych nieruchomości przez Siły Zbrojne, które wcześniej były przekazane
Agencji
do
zagospodarowania.
Wojskowa
Agencja
Mieszkaniowa
przejmie
dalsze
gospodarowanie omawianym zasobem nieruchomości do czasu wystąpienia potrzeby
użytkowania ich przez jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych.
6. Dokonanie zwrotu do właściwych jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych mienia ruchomego,
które przekazano Agencji do zagospodarowania. Dotyczy to mienia nie stanowiącego własności
Agencji, które zostanie zagospodarowane zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11
sierpnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu gospodarowania składnikami majątku ruchomego
powierzonego
jednostkom
budżetowym,
zakładom
budżetowym
i
gospodarstwom
pomocniczym (Dz. U. Nr 191, poz. 1957), albo na zasadach, które zostaną przyjęte w
projektowanej równolegle ustawie o Agencji Uzbrojenia.
7. Przejęcie przez Agencję Uzbrojenia wszczętych, a nie zakończonych procedur związanych z
realizacją zakupów sprzętu i środków materiałowych (z wyjątkiem formularzy) oraz umów na
dostawy towarów i usług dla Sił Zbrojnych, będących w trakcie realizacji. Pozyskiwanie paliw
stałych i płynnych dla celów grzewczych od 2009 r. realizowane będzie w systemie
decentralnym przez jednostki organizacyjne wskazane przez Ministra Obrony Narodowej, stąd
też nie planuje się przejęcia tego obszaru zadaniowego przez nowotworzoną Agencję
Uzbrojenia.
8. Przejęcie przez Wojskową Agencję Mieszkaniową, w drodze cesji praw i obowiązków, umów
dotyczących użyczenia Agencji przez Ministra Obrony Narodowej nieruchomości oddanych w
najem lub dzierżawę podmiotom trzecim oraz cesji umów zawartych na świadczenie usług na
rzecz Sił Zbrojnych. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa jako podmiot o podobnych zasadach
gospodarowania jak likwidowana Agencja, stanie się następcą prawnym tych praw.
9. Powierzenie przez Ministra Skarbu Państwa praw majątkowych w stosunku do dziewięciu
spółek, w których akcje lub udziały posiadała likwidowana Agencja. Spółki te nie świadczą
dostaw ani usług na rzecz Sił Zbrojnych, ani nie pozostają w nadzorze Ministra Obrony
Narodowej.
10. Przejęcie przez likwidatora praw z udziałów Skarbu Państwa w stosunku do spółki WP Energia
Sp. z o. o. w Warszawie. Zadaniem likwidatora będzie dalsza realizacja zawartej umowy
pomiędzy Ministrem Obrony Narodowej a Agencją Mienia Wojskowego o świadczenie usług
eksploatacji systemów ciepłowniczych i dostaw energii cieplnej, do końca sezonu grzewczego,
4
tj. do kwietnia 2009 r. Po tym terminie zakłada się, że umowa zostanie rozwiązana (po
wcześniejszym wypowiedzeniu), z uwagi na zbyt wysokie koszty zakupu usług przez wojsko w
tym trybie. Dalszą eksploatację systemów cieplnych oraz dostawę energii cieplnej przejmą
rejonowe organy infrastruktury wojskowej.
11. Zagospodarowanie pracowników likwidowanej Agencji w następujący sposób:
1) część pracowników (ok. 100 osób) będzie zatrudniona w Agencji Uzbrojenia (na zasadzie
art. 231 Kodeksu Pracy);
2) część pracowników (ok. 100 osób) będzie zatrudniona w Agencji Mienia Wojskowego
w likwidacji i będzie wykonywała czynności (zadania) likwidacyjne. Zakłada się, że
w przypadku wcześniejszego zakończenia niektórych zadań związanych z procesem
likwidacji, stosownie do zaistniałej sytuacji, likwidator będzie sukcesywnie zwalniał
pracowników realizujących omawiane zadania. Pracownikom tym będzie przysługiwała
odprawa z tytułu zwolnienia z pracy, z przyczyn nie leżących po stronie pracownika.
Wypłatę odpraw dla pracowników zwalnianych w trybie wypowiedzenia złożonego przez
Prezesa AMW ze skutkiem prawnym przechodzącym na 2009 r. jak również dla
pracowników, którzy byliby zatrudnieni w „AMW w likwidacji” w trybie art. 231 Kodeksu
Pracy, będzie realizował likwidator;
3) pozostali pracownicy (ok. 220 osób) będą podlegali zwolnieniu.
12. Dokonanie nowelizacji niektórych ustaw zawierających przepisy w zakresie likwidowanej
Agencji, stosownie do proponowanych rozwiązań systemowych. Natomiast konieczne zmiany
w ustawie z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 76, poz. 804 z późn. zm.) zostaną dokonane
w ustawie o Agencji Uzbrojenia, której projekt jest równolegle procedowany.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) projekt ustawy został udostępniony w Biuletynie Informacji
Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Obrony Narodowej.
5
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty na które oddziałuje akt normatywny
Projekt ustawy będzie oddziaływać na:
1) Agencje nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej oraz tworzoną Agencję
Uzbrojenia podległą Ministrowi Obrony Narodowej;
2) jednostki organizacyjne resortu obrony narodowej;
3) ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
4) ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa;
5) jednostki samorządu terytorialnego.
2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych
Mając na uwadze fakt, że projektowana regulacja wpływa na zakres uprawnień samorządów
terytorialnych, projekt równocześnie z uzgodnieniami międzyresortowymi został przesłany do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz organizacji zrzeszającymi powiaty. Ponadto dokument został przesłany do Zakładowej Organizacji Związkowej, Ogólnopolskiego Związku
Zawodowego Byłych Żołnierzy Zawodowych i Konwentu Dziekanów Korpusu Oficerów Wojska
Polskiego.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
samorządów terytorialnych
Regulacja
powinna
się
przyczynić
do
usprawnienia
procesu
zagospodarowania
nieruchomości Skarbu Państwa będących w trwałym zarządzie Ministra Obrony Narodowej w
zakresie dotyczącym nieruchomości niewykorzystywanych do realizacji zadań przez jednostki
organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane i zbędne dla
celów obronności lub bezpieczeństwa państwa. Zostaną wprowadzone mechanizmy, które
umożliwią nieodpłatne przekazanie omawianych nieruchomości do jednostek samorządu
terytorialnego, zgodnie z ich zasięgiem terytorialnym. Pozwoli to na pozyskanie przez te jednostki
majątku o znacznej wartości, bez ponoszenia wydatków na ten cel. Skutkiem powyższego będzie
jednakże to, że na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych nie wpłynie dochód w wysokości 93% ze
sprzedaży tych nieruchomości. Nie jest możliwe określenie wartości tych wpływów, gdyż tego
rodzaju przychody zależą od wartości uzyskanej ze sprzedaży rynkowej nieruchomości uznanych za
zbędne dla celów obronności państwa.
6
Przedmiotowy projekt określa także sposób wykorzystania majątku własnego oraz mienia
przekazanego do zagospodarowania likwidowanej Agencji Mienia Wojskowego.
Z majątku likwidowanej Agencji wydziela się mienie ruchome i nieruchome (siedziba Biura
Agencji – m. st. Warszawa wraz z istniejącym wyposażeniem), które podlega przekazaniu Agencji
Uzbrojenia, stanowiąc jej pierwsze wyposażenie, w wielkości zapewniającej jej prawidłowe
funkcjonowanie. Pozostała część majątku będzie przeznaczona w pierwszej kolejności na pokrycie
zobowiązań i kosztów związanych z likwidacją Agencji, a pozostałe mienie stanowiące własność
Agencji zostanie przekazane jednostkom organizacyjnym resortu obrony narodowej. W przypadku
braku możliwości pokrycia zobowiązań i kosztów z majątku likwidowanej Agencji zakłada się, że
te zobowiązania i koszty będą pokrywane ze środków przeznaczonych na Fundusz Modernizacji Sił
Zbrojnych, z tytułu działalności Agencji. Ponadto wprowadzono zapis zabezpieczający w art. 14
ust. 4 projektu ustawy dotyczący ewentualnego pokrycia zobowiązań i kosztów jej likwidacji ze
środków budżetu państwa, w przypadku gdyby majątek własny Agencji oraz część środków nie
wpłacona na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych okazały się nie wystarczające. Zatem
ewentualnym dodatkowym skutkiem dla budżetu w części 29 – Obrona Narodowa może być
wypłata stosownych odpraw dla zwalnianych ok. 220 pracowników Agencji Mienia Wojskowego
na kwotę około 4,5 mln zł.
4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wejście w życie ustawy nie będzie miało zasadniczego wpływu na rynek pracy, gdyż
zgodnie z założeniami projektu ustawy przewiduje się zwolnienie ok. 320 pracowników Agencji.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Zagospodarowanie nieruchomości niewykorzystywanych do realizacji zadań przez jednostki
organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane i zbędne dla
celów obronności lub bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 6 ust. 1 projektu ustawy,
powinno stymulować procesy inwestycyjne i pozytywnie wpływać na sytuację i rozwój regionalny.
7
7. Zgodność z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Nie podlega również notyfikacji
zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych.
Za zgodność pod względem
prawnym i redakcyjnym
8