Świat islamu - Historia w II LO

Świat islamu
1. Arabia przed Mahometem
2. Pojawienie się islamu


Członkowie licznych plemion arabskich byli politeistami;
ważną rolę odgrywała pielgrzymka do Mekki (tutaj
tzw. Czarny Kamień w świątyni Al-Kaaba)
Poprzez kontakty handlowe stykali się z członkami religii
monoteistycznych (judaizmu, chrześcijaństwa,
zaratustryzmu)
Mahomet


Ok. 610 roku pierwsze objawienie się Mahometowi
archanioła Gabriela; objawienie Mahometowi Boga
Allaha
Mahometa próbował nauczać w Mekce, ale w 622 r.
musi uciekać do Jasribu (Medyny) – tzw. hidżra



W Medynie (do 630r.) Mahomet przejął władzę religijną i
polityczną
Dżihad (święta wojna z niewiernymi)
Powrót do Mekki i niszczenie pogańskich świątyń (AlKaaba stała się najważniejszym sanktuarium)
3. Islam




Szacuje się, że obecnie 1,2 miliarda ludzi (około 20% ludności
świata) to wyznawcy islamu - głównie w Azji i Afryce.
Słowo islam w języku arabskim oznacza poddanie się Bogu
bądź poddanie się w sensie militarnym.
objawioną księgę - Koran.
Przed Mahometem Allah miał zesłać wielu innych proroków,
wśród nich Adama, Abrahama, Mojżesza i Jezusa.
Jednak zawarte w Koranie objawienie ma stanowić
ostateczne i niezmienne przesłanie Boga do ludzi.
a) Filary islamu
1.
2.
3.
4.
5.
Wyznanie wiary - Nie ma boga oprócz Allaha, a Muhammad
jest Jego prorokiem.
Modlitwa - odprawiana pięć razy dziennie, z twarzą
zwróconą w stronę Mekki. Adhan
Jałmużna - określoną część swych dochodów muzułmanin
ma obowiązek oddawać biednym.
Post - w ciągu dziewiątego miesiąca roku muzułmańskiego
(ramadanu), muzułmanie muszą powstrzymywać się od
jedzenia i picia od świtu do zachodu słońca.
Pielgrzymka do Mekki - muzułmanin musi ją odbyć
przynajmniej raz w życiu, jeśli pozwala mu na to sytuacja
materialna. pielgrzymka do Mekki
4. Podboje Islamu
Zjednoczenie i podbicie Płw. Arabskiego
 Po śmierci Mahometa spory o władzę;
a) Kalifem powinien zostać Ali (kuzyn Mahometa)
b) Kalifem powinien zostać Abu Bekr (teść)


Abu Bekr; pierwszy z tzw. kalifów
sprawiedliwych





Lata 30 VII w. zajęcie Syrii, Palestyny, Egiptu,
Imperium Persów
Zajęcie płn. Afryki
711 r. przejście przez Gibraltar do Europy; ziemie
zdobyte na Wizygotach nazwali Andaluzją
Ataki na Konstantynopol (m.in. nieudana w 717 r.)
Ekspansja w kierunki Azji Środkowej



732 r. powstrzymanie pochodu Arabów na Europę w
bitwie pod Poitiers
W Azji Środkowej pokonali Chińczyków nad rzeką
Tałas w 751r.
Imperium Arabów od Andaluzji, Maroka przez
Afrykę Płn. i Mezopotamię do Azji Środkowej
5. Podział imperium




Spory wokół sukcesji po Mahomecie
4. kalif (Ali) zdobył władzę i zakończył w wyniku
zamachu; po nim następuję ród Umajjadów;
zapoczątkował pierwszą dynastię: tytuł kalifa
dziedziczny, skonsolidował administrację
Od 661 r. stolica w Damaszku
Rozbieżności w interpretacji islamu doprowadza do
podziału na sunnitów (uznawali Koran oraz Sunnę,
czyli tradycję ustną) i szyitów (nie uznają Sunny,
uważają, że kalifami powinni być potomkowie
Alego)





747 r. wybuch rewolty wspieranej przez szyitów; na
czele buntu stanęli Abbasydzi; zdobyli tereny dzisiejszego
Iranu i Iraku
Abu al-Abbasa (jedyny, który z rodziny Umajjadów przeżył)
stworzył kalifat Kordobański (na Płw. Iberyjskim)
Nowa stolica Abbasydów w Bagdadzie; nawrót do
perskich doradców, zwyczajów; okres rozwoju państwa
IX w. pojawienie się plemion tureckich z Azji Śr. –
plemiona Seldżuckie;
XI w. Turcy Seldżuccy zdobyli Bagdad; na czele sułtan z
władzą religijną, wojskową i polityczną; i ich dominacja w
świecie islamu do XX w.
6. Powstanie imperium
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Prowadzenie wojen zdobywczych, nie niszczycielskich
Pozyskiwanie lokalnych elit
Przejęcie administracji podbitych ludów
Brak zwiększania obciążeń podatkowych
W prowincjach odległych byli emirowie (gubernatorzy
o szerokich kompetencjach)
Żydzi, chrześcijanie to „Ludy Księgi”; tolerowani
(jedynie musieli płacić daninę dżizję)
Arabizacja i islamizacja