pobierz

PROTOKÓŁ
z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy
Społecznej w Prabutach w dniu 14 listopada 2016 roku.
Kierownik jednostki kontrolowanej - Wanda Angielska-Koniszewska
Podstawa prawna kontroli:

Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163,
z późn. zm.),

Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.),

Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U. z 2013 r. poz. 885
z późn. zm.),

Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn.zm.),

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1202 z późn. zm.),

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2015 r., poz. 149 z późn. zm.),

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r.
nr 231, poz. 1375 z późn. zm.),

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r.
w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. Nr 218, poz. 1439),

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712),

Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.).
Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli:
Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli
pismem z dnia 7 listopada 2016 r., znak: PS-II.431.2.31.2016.AD (zał. nr 1),
1
Podstawa przeprowadzenia kontroli:
Upoważnienia nr 320/2016, 321/2016 i 322/2016 z dnia 8 listopada 2016 r. (zał. nr 2 ,3 ,4)
Data rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych:
Termin rozpoczęcia:14.11.2016 r.
Termin zakończenia:14.11.2016 r.
Zakres Kontroli:
Zasadność przyznawania świadczeń z zakresu ustawy o pomocy społecznej zleconych gminie
przez administrację rządową i zadań własnych gminy dotowanych z budżetu państwa,
kwalifikacje kadry, organizacja pracy ośrodka oraz sposób prowadzenia dokumentacji.
Kontrolę przeprowadzili:
1. Agnieszka Depka – starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, przewodnicząca zespołu, upoważnienie nr 320/2016
z dnia 8 listopada 2016 roku.
2. Alicja Szwaj – starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, członek zespołu, upoważnienie nr
322/2016 z dnia 8 listopada 2016 roku.
3. Ewa Sobczyk – starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku, członek zespołu, upoważnienie nr 321/2016 z dnia
8 listopada 2016 roku.
Okres objęty kontrolą:
od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r.
Kontrolujący złożyli oświadczenia, że nie istnieją okoliczności uzasadniające ich wyłączenie
od udziału w niniejszej kontroli. ( zał. Nr. 5, 6,7)
Ustalenia ogólne:
Ilekroć w protokole jest mowa o:
- Ośrodku – należy przez to rozumieć: Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Prabutach,
- ustawie o pomocy społecznej – należy przez to rozumieć: ustawę z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163 z późn. zm.),
- kierowniku – należy przez to rozumieć: kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Prabutach,
Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia:
1) ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Prabutach,
2
2) zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116
ustawy o pomocy społecznej,
3) wydatki na pomoc społeczną w 2015 r.,
4) zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych
dotowanych z budżetu państwa,
5) prawidłowość i terminowość przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych
i rozpatrywania wniosków,
6) prawidłowość stosowania kontraktów socjalnych,
7) współpracę z podmiotami uczestniczącymi w rozwiązywaniu problemów społecznych.
W toku kontroli wyjaśnień udzielała:
- Wanda Angielska-Koniszewska – kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Prabutach.
I.
Ustalenia kontrolne
Ad.1
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Prabutach został utworzony na mocy
Uchwały Nr XXX/53/90 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Prabutach z dnia 19 kwietnia
1990 r. w sprawie utworzenia Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach.
(zał. nr 8).
Statut Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach został nadany
Zarządzeniem Naczelnika Miasta i Gminy Prabuty Nr 3/90 z dnia 23 maja 1990 r. (zał. nr 9).
W związku ze zmianami zachodzącymi w pomocy społecznej statut wymagał
dostosowania do aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Na dzień kontroli obowiązywał
statut nadany Uchwałą Nr XVIII/124/16 Rady Miejskiej w Prabutach z dnia 30 marca 2016 r.,
poprzez dokonanie zmiany treści załącznika do uchwały Nr XXXI/180/213 w sprawie
Uchwalenia statutu Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach.
(zał. Nr 10).
Wprowadzone zmiany do statutu obejmowały wszystkie zmiany ustawowe,
wpływające w decydujący sposób na bieżącą działalność Ośrodka
Strukturę organizacyjną Ośrodka, szczegółowy zakres zadań, działalność oraz
obowiązki i zakres działania pracowników określa Regulamin Organizacyjny MiejskoGminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach z dnia 29 lipca 2005 roku. Ostatnią
zmianę do powyższego regulaminu w postaci aneksu Nr 7 wprowadzono dnia 12 stycznia
2016 r.(zał. nr 11).
3
W oparciu o art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej Burmistrz Miasta i Gminy
Prabuty w dniu 1 maja 2004 roku upoważnił Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej
w Prabutach do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach
z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. (zał. nr 12).
Ponadto na wniosek Kierownika Ośrodka, Burmistrz Miasta i Gminy Prabuty
Zarządzeniem Nr 11/2017 z dnia 31 stycznia 2007 r. upoważnił pracownika socjalnego Panią
Iwonę Jaranowską do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z
zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. (zał. nr 13).
Na podstawie danych przedstawionych przez Kierownika Ośrodka, ludność Miasta
i Gminy Prabuty na koniec 2015 r. wynosiła 13 068 mieszkańców. Stopa bezrobocia
w powiecie kwidzyńskim wg stanu na koniec grudnia 2015 roku kształtowała się na poziomie
8,1 %. (Dane WUP w Gdańsku).
Głównymi problemami społecznymi w ramach których udzielana była pomoc to:,
ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność i długotrwała lub ciężka choroba.
W 2015 r. Ośrodek objął pomocą społeczną 513 środowisk (rodziny) w których
wystąpiły następujące zjawiska powodujące przyznanie pomocy: (MPiPS-03R za 2015).
- ubóstwo - 756
- długotrwała lub ciężka choroba - 321
- niepełnosprawność – 332
- potrzeba ochrony macierzyństwa - 175
- bezrobocie - 522
- bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego - 432
- alkoholizm - 41
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Prabutach mieści się przy ulicy
Łąkowej 24. Budynek składa się z trzech kondygnacji, parter dostosowany jest do potrzeb
osób niepełnosprawnych (podjazdy). Do dyspozycji pracowników jest 21 pomieszczeń
(w tym kasa i świetlica), warunki pracy są bardzo dobre. Klienci mają możliwość
przedstawienia swoich problemów w warunkach chroniących ich prywatność. Stanowiska
pracy są wyposażone w niezbędny sprzęt techniczno-biurowy i komputerowy. Ośrodek
czynny jest od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.30. Interesanci
przyjmowani są przez pracowników socjalnych w godzinach urzędowania ośrodka.
Pracownicy socjalni na dojazdy do oddalonych środowisk
korzystają z samochodu
służbowego.
4
Wypłata świadczeń pieniężnych w postaci gotówki realizowana była w kasie Ośrodka.
Na konta bankowe wypłacane są głównie zasiłki stałe z tytułu niepełnosprawności, natomiast
przekazem pocztowym są wypłacane zasiłki dla osób długotrwale chorych i w wieku
starszym.
Korespondencja wychodząca z Ośrodka podpisywana była przez kierownika
działającego z upoważnienia Burmistrz Miasta i Gminy Prabuty.
Ad. 2 Zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art.
116i art. 156 ustawy o pomocy społecznej.
W trakcie kontroli ustalono, że na koniec 2015 roku Ośrodek zatrudniał 38 pracowników
w tym.:
1) Kierownik – Wanda Angielska-Koniszewska została powołana na stanowisku kierownika
Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach z dniem 23 maja 1990 roku.
Studia magisterskie ukończyła 15 lipca 2002 r. na kierunku pedagogiki w zakresie
pedagogiki społecznej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Posiada
wymaganą na zajmowanym stanowisku specjalizację, tytuł organizatora
pomocy
społecznej uzyskała 23 lipca 2004 r. na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim
w Olsztynie. (zał. Nr 14, 15),
2) Zastępca Kierownika – Jolanta Dołęgowska
zatrudniona na stanowisku
zastępcy
kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Prabutach z dniem 1 lipca
2001 roku studia magisterskie ukończyła 29 czerwca 1992 r. na kierunku Rolnictwo
w zakresie rolnictwa w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. Posiada wymaganą
na zajmowanym stanowisku specjalizację, tytuł organizatora pomocy społecznej uzyskała
19 czerwca 1998 r. w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie. (zał. Nr 16, 17, 18),
3) 7 pracowników socjalnych ( Dane Przedstawione przez Kierownika Ośrodka ) w tym: (zał.
Nr 19),
- 1 specjalista pracy socjalnej,
- 2 starszy pracownik socjalny,
- 4 pracownik socjalny ,
4) 1 główna księgowa,
5) 10 opiekunów wykonujących usługi opiekuńcze
6) 5 pracowników obsługujących świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny.
7) 13 pozostali pracownicy,
5
W czasie trwania czynności kontrolnych ustalono, iż w 2015 r. dwóch pracowników
socjalnych odeszło na emeryturę. W ich miejsce zatrudniono nowych pracowników
socjalnych. Ponadto jeden pracownik socjalny przebywał na urlopie rodzicielskim a w to
miejsce do dnia 12.04.2016 r. zatrudniony był pracownik socjalny na zastępstwie.
Na dzień kontroli stan pracowników socjalnych nie uległ zmianie nadal zadania z zakresu
pomocy społecznej realizowało 7 osób.
Ustalono, iż wszyscy zatrudnieni pracownicy socjalni spełniali wymogi odnośnie
kwalifikacji zawodowych wskazane w art. 116 i art. 156 ustawy o pomocy społecznej.
(zał. Nr. 20).
W trakcie kontroli sprawdzono zakresy czynności pracowników socjalnych, które były
aktualne do wykonywanych zadań i zajmowanych stanowisk, a ich treść dostosowana była do
obowiązujących przepisów prawa. (zał. Nr. 21).
Pracownicy
socjalni
posiadają
możliwość
korzystania
z
konsultacji
prawnika
zatrudnionego w Ośrodku na ¼ etatu. Obsługę komputerową zapewnia firma „Daper”
zatrudniona na umowę zlecenie. Sprawuje ona nadzór nad systemem informatycznym, dba
o poprawność sprzętu komputerowego, aktualizację programów i archiwizację danych.
W czasie przeprowadzenia czynności kontrolnych ustalono, iż stan zatrudnienia pracowników
socjalnych w Ośrodku spełnia wymóg określony w art. 110 ust.11 ustawy o pomocy społecznej.
Zatrudniał w pełnym wymiarze czasu pracy nie mniej niż trzech pracowników socjalnych, a na
jednego pracownika socjalnego przypadał rejon liczący 1 867 mieszkańców.
Ad. 3 Wydatki na pomoc społeczną w 2015 roku
W ramach zadań zleconych przez administrację rządową z ustawy o pomocy społecznej
gmina Prabuty w 2015 roku realizowała specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu
zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art. 18 ust. 1 pkt 3) i wypłacała
wynagrodzenia za sprawowanie opieki ( art. 18 ust. 1 pkt 9).
Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację:

specjalistyczne usługi opiekuńcze 41.800 zł, dotacja została wykorzystana w kwocie
40.632 zł, (zwrot 1.168,00 zł),

wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd
2.270 zł, dotacja została wykorzystana w kwocie 2.264,50 zł. (zwrot 5,50 zł),
Ośrodek nie realizował pomocy w formie pomocy cudzoziemcom (art. 5).
W ramach zadań własnych dotowanych częściowo z budżetu państwa z ustawy o pomocy
społecznej, gmina w 2015 roku realizowała zasiłki stałe i okresowe.
Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację w wysokości:
6

zasiłki stałe – 780.000 zł, wydatkowano 771.316,59 zł, (zwrot 8.683,41)

zasiłki okresowe – 1.350.000 zł, wydatkowano 1.299.773,44 zł. ( zwrot 226,56 zł)
(zał Nr.22),
Dotacje zostały wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem, a środki niewykorzystane
zwrócone na konto Wydziału Finansów i Budżetu Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Gdańsku.
Miasto-Gmina nie angażowała środków własnych na wypłatę zasiłków okresowych.
Ad. 4 Zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych
dotowanych z budżetu państwa.
Podczas
kontroli
dokonano
oceny zasadności
przyznawania świadczeń oraz
prawidłowości prowadzenia dokumentacji dotyczącej specjalistycznych usług opiekuńczych,
wynagrodzeń należnych opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd,
zasiłków stałych, zasiłków okresowych i kontraktów socjalnych.
Realizacja specjalistycznych usług opiekuńczych.
W okresie objętym kontrolą Ośrodek realizował specjalistyczne usługi dla 4 dzieci
chorych na autyzm i chorych neurologicznie.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze były świadczone przez 2 pedagogów 1 psychologa
i 1 fizjoterapeutę zatrudnionych przez Ośrodek na umowę zlecenie. (zał. nr 23).
Osoby wykonujące usługi spełniały wymagania odnośnie kwalifikacji zgodnie z § 3
ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych. (zał. nr 24, 25,26,27).
Kierownik Ośrodka Zarządzeniem Nr 9/2008 r. z dnia 31 grudnia 2008 r. ustalił cenę
1 godziny specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi
następująco:
- zajęcia prowadzone przez pedagogów i fizjoterapeutów wynosiły 22 zł za 1 godzinę.
- zajęcia prowadzone przez psychologa wynosiły 40 zł za 1 godzinę.(zał. nr 28).
Kontrolą objęto (3) akta rodziny dziecka korzystającego ze specjalistycznych usług
opiekuńczych zgodnie z wydanymi decyzjami stanowiący wykaz załączony do protokołu
w załączniku nr 30.
Specjalistyczne
usługi
opiekuńcze
dla
osób
z
zaburzeniami
psychicznymi
przyznawane były w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez kierownika ośrodka
na wniosek rodziców dziecka wymagającego usług.
7
Kwalifikacja rodziny do korzystania z usług odbywała się na podstawie wywiadu
środowiskowego przeprowadzonego w tym zakresie przez pracownika socjalnego.
W aktach sprawy znajdowały się wymagane dokumenty tj.: zaświadczenia
potwierdzające
sytuację
materialną
i
majątkową
rodziny,
kserokopia
orzeczenia
o niepełnosprawności, zaświadczenie lekarza specjalisty psychiatry z Poradni Zdrowia
Psychicznego w Prabutach, Poradni Specjalistycznej w Grudziądzu oraz Poradni
Neurologicznej dla Dzieci w Gdańsku. Ośrodek przyznawał specjalistyczne usługi
opiekuńcze w ilości godzin zaleconych przez lekarza specjalistę oraz zgodnie z oczekiwaniem
rodziny zgłoszonym podczas przeprowadzenia wywiadu. Zespół kontrolny stwierdził, że
kopie dokumentów były potwierdzane „za zgodność z oryginałem” przez pracownika
socjalnego.
Decyzje przyznające pomoc były wystawiane na okres pół roku kalendarzowego
uzasadniały przyznanie pomocy, wskazywały ilość przyznanych godzin, odpłatność oraz tryb
i zasady wykonywania specjalistycznych usług opiekuńczych. Pracownicy socjalni po
6 miesiącach przeprowadzali wywiady kontrolne do kontynuacji usług specjalistycznych.
Decyzje były odbierane w siedzibie ośrodka lub przesyłane pocztą za zwrotnym
potwierdzeniem odbioru, klient wpisywał datę odbioru i składał podpis.
Wynagrodzenia należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd.
Ośrodek w 2015 r. realizował wypłatę wynagrodzenia z tytułu sprawowania opieki
ustanowionej przez sąd dla 2 osób, które otrzymały łącznie 15 świadczeń na kwotę 2 265 zł.
Zgodnie z art. 53 a ustawy o pomocy społecznej wynagrodzenie za sprawowanie
opieki wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd. Wynagrodzenie obliczone w stosunku
miesięcznym nie może przekraczać 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku ogłoszonego przez prezesa GUS
za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia. Wynagrodzenie przysługuje
niezależnie od dochodu osoby, której jest przyznane. Obowiązek przeprowadzania wywiadów
i wydawania decyzji administracyjnych w tej sprawie został zniesiony z dniem 3 maja 2011 r.
przez art. 1 pkt. 12 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej
oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz. U. Nr 81, poz. 440).
Dokonano analizy 2 akt osób stanowiący załącznik do protokołu nr 31.
W stosunku do trybu i zasadności przyznawanych wynagrodzeń nie wniesiono zastrzeżeń.
8
Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych oraz opłacanie składek na ubezpieczenie
zdrowotne.
W roku 2015 pomoc w formie zasiłku stałego przyznano dla 184 osób, w tym dla 121
osób samotnych. Dla tej grupy osób wypłacono w ciągu roku 1847 świadczeń. Średnia
wysokość zasiłku stałego wyniosła 417 zł.
Zgodnie z art. 37 ustawy o pomocy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie
samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub
niepełnosprawności jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie
gospodarującej tj. 542 zł.; od 1 października 2015 roku jest to kwota 634 zł, pełnoletniej
osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub
niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego na osobę
w rodzinie tj. 456 zł., od 1 października 2015 roku jest to kwota 514 zł. Podwyższenie kwot
kryteriów dochodowych nastąpiło 1 października 2015 roku zgodnie z Rozporządzeniem
Rada Ministrów z dnia 29 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych
oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. Nr z 2015 r. poz. 1058).
Za 160 osób korzystających z zasiłku stałego, nie objętych ubezpieczeniem
zdrowotnym Ośrodek opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9%
przyznanego zasiłku stałego zgodnie z art. 17 ust.1 pkt 20 ustawy o pomocy społecznej oraz
art. 66 ust. 1 pkt 26, art. 75 ust. 10 i art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r.
Nr 164, poz. 1027 z późń.zm.). Zapis powyższej ustawy przytaczano w podstawie prawnej
decyzji przyznających zasiłek stały wraz ze składką zdrowotną.
Kontroli poddano 30 teczek osób i rodzin korzystających z pomocy w formie zasiłku
stałego zgodnie z wydanymi decyzjami stanowiącymi wykaz załączony do protokołu
w załączniku nr 32.
Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego
przez pracownika socjalnego na wniosek klientów o pomoc lub z urzędu. Podania były
rejestrowane w książce podawczej posiadały numer i datę wpływu.
W skontrolowanych aktach spraw znajdowały się dokumenty potwierdzające opisaną
w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klientów, oraz osób
pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym oraz orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności uprawniające do pobierania zasiłku stałego. Wywiady środowiskowe
aktualizowane były w obowiązującym terminie 6 miesięcy.
Przy ustalaniu sytuacji dochodowej rodziny sprawdzano możliwości udzielenia pomocy
na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie, przez osoby, o których mowa w art. 103 ustawy
9
o pomocy społecznej, zobowiązanych do alimentacji na mocy art. 128 ustawy – Kodeks
rodzinny i opiekuńczy.
Sprawdzone decyzje zawierały pouczenie o prawach i obowiązkach osoby
korzystającej ze świadczenia, uzasadniały przyznanie pomocy i wskazywały tryb
odwoławczy. Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo.
Ustalono, iż decyzje w sprawie przyznania pomocy w skontrolowanych aktach były
wysyłane za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub odbierane osobiście przez klientów
w siedzibie ośrodka. Klient kwitował odbiór decyzji, potwierdzając ten fakt własnoręcznym
podpisem i wpisaniem daty odbioru. Zespół kontrolny mógł ustalić datę wszczęcia
i zakończenia postępowania administracyjnego.
W stosunku do trybu i zasadności przyznawanych zasiłków nie wniesiono zastrzeżeń.
Przyznawanie zasiłków okresowych.
Zasiłek okresowy zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy
społecznej
przysługuje
w
szczególności
ze
względu
na
długotrwałą
chorobę,
niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń
z innych systemów zabezpieczenia społecznego; osobie samotnie gospodarującej, której
dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodzinie,
której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
Zasiłek okresowy ustala się:

w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium
dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby.

w przypadku rodziny – do wysokości różnicy kryterium dochodowego rodziny
a dochodem tej rodziny.
Zgodnie z art. 38 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w 2015 roku minimalna
wysokość tego zasiłku nie może być niższa niż 50% różnicy między:

kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby

kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny
W okresie objętym kontrolą Ośrodek przyznał pomoc w formie zasiłku okresowego
634 osobom, którym wypłacił łącznie 3624 świadczeń. Średnia wysokość zasiłku okresowego
wynosiła; 359 zł
Ośrodek przyznawał zasiłki okresowe w wysokości określonej w art. 147 pkt. 7 w związku
z art. 38 ustawy o pomocy społecznej. Ze środków budżetu państwa pokrywano zasiłki
okresowe w części gwarantowanej tj. 50% wysokości świadczenia. Na powyższy cel gmina
Prabuty nie angażowała środków własnych.
10
Kontrolą objęto dokumentację 20 rodzin (osób) korzystających z tej formy pomocy.
Sprawdzono dokumentację na podstawie losowo wybranych decyzji: (zał. nr 33) stanowiący
wykaz skontrolowanych akt)
We wszystkich poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na
podstawie, których przyznano świadczenie w formie zasiłku okresowego zostały
przeprowadzone w sposób prawidłowy i w terminie – zgodnie z art. 107 ust. 4 i 6 ustawy
o pomocy społecznej.
Pomoc w formie zasiłku okresowego przyznawano osobom i rodzinom spełniającym
kryterium dochodowe określone w art. 8 ustawy o pomocy społecznej.
Zasiłki okresowe przyznawane były ze względu na; bezrobocie, długotrwałą chorobę bądź
niepełnosprawność, co wynikało z zapisów zawartych w wywiadach środowiskowych
i decyzjach przyznających tę formę pomocy. Powody przyznania zasiłków okresowych
można było również ustalić w oparciu o załączone przez klientów do wniosku dokumenty
takie jak: zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w Kwidzynie o rejestracji
bezrobotnych, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, jak również zaświadczenia lekarskie
potwierdzające długotrwałą chorobę.
Świadczenia przyznane były w drodze decyzji administracyjnych wydanych
w terminie nieprzekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania.
Wydane decyzje w sprawie przyznania pomocy w formie zasiłków okresowych sporządzane
były w sposób prawidłowy, niebudzący zastrzeżeń.
Decyzje podpisywane były przez Kierownika Ośrodka z upoważnienia Burmistrza Miasta
i Gminy Prabuty.
Zawierały one pouczenie o prawach i obowiązkach osoby korzystającej ze świadczeń,
wskazywały tryb odwoławczy. Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo.
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie zasadności przyznawania świadczeń w formie
zasiłku okresowego, ocenia się je, jako zasadnie przyznane.
Nie wniesiono zastrzeżeń do trybu i zasadności przyznawanych świadczeń.
Kontrakty socjalne.
W celu poprawy skuteczności udzielanej pomocy Ośrodek sporządzał z osobami
kontrakty socjalne. Ustalono, że w 2015 roku pracownicy socjalni zawarli 6 kontraktów
socjalnych. Były to kontrakty socjalne typu A - zawarte w zakresie rozwiązywania trudnej
sytuacji życiowej oraz typu B - zawarte w celu wzmocnienia aktywności i samodzielności
życiowej, zawodowej lub przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu.
Kontrakty socjalne zakończyły się następująco:
- 5 kontraktów socjalnych zakończyło się pozytywnie,
11
-1 kontrakt zakończył się negatywnie
Kontrola wykazała iż, celem głównym wszystkich kontraktów socjalnych było
podjęcie pracy zawodowej. Celem szczegółowym było aktywne poszukiwanie zatrudnienia,
gdzie uczestnicy nabywali umiejętności w poruszaniu się na rynku pracy oraz umiejętności
interpersonalnych celem wyćwiczenia odpowiednich postaw życiowych. W trakcie zajęć
wzmacniano
uczestnikom
postawy
aktywności
zawodowej
poprzez
uczestnictwo
w warsztatach psychologicznych i zawodowych.
Kontroli poddano 3 kontrakty socjalne stanowiące wykaz załączony do protokołu
w załączniku nr 34.
Kontrakty sporządzone były prawidłowo, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego.
W wyniku kontroli stwierdzono, że dokumentacja była kompletna i zawierała
wszystkie wymagane przepisami dokumenty. Przed zwarciem kontraktu socjalnego
pracownicy socjalni przeprowadzali rodzinne wywiady środowiskowe. Ośrodek uzależnił
rozmiar i wielkość pomocy finansowej i rzeczowej od pełnej realizacji zadań zapisanych
w kontrakcie.
Pracownicy socjalni prawidłowo ustalali cel główny i cele szczegółowe kontraktu
socjalnego. W skontrolowanych kontraktach dokonano oceny realizacji kontraktu socjalnego
oraz podsumowania osiągniętych efektów.
Nie wniesiono zastrzeżeń do prawidłowości przeprowadzanych kontraktów socjalnych.
Ad.5
Prawidłowość
i
terminowość
przeprowadzania
rodzinnych
wywiadów
środowiskowych i rozpatrywania wniosków
Kontrola wykazała, że Ośrodek prowadził rejestr wpływającej korespondencji.
Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez
pracownika socjalnego na wniosek klienta lub z urzędu. Podania o pomoc posiadały numer
i datę wpływu do Ośrodka.
Wywiady środowiskowe przeprowadzane były w miejscu zamieszkania klienta.
Stwierdzono, że treść wywiadów przeprowadzonych przez pracowników socjalnych zawierała
opis sytuacji socjalno-bytowej i zdrowotnej rodziny bądź osoby. W wywiadach znajdowały
się decyzje podjęte przez Kierownika Ośrodka działającego z upoważnienia Burmistrza
Miasta i Gminy Prabuty, co do planu i zasadności przyznania danego rodzaju świadczenia.
Dokumentacja była prowadzona prawidłowo.
Zespół kontrolny stwierdził, że kserokopie dokumentów załączonych do wniosku
klienta o przyznanie pomocy pracownicy socjalni poświadczali za zgodność z oryginałem.
12
Wydawane decyzje administracyjne na powyższe formy pomocy zawierały aktualną
podstawę prawną, pouczenie o możliwości odwołania do organu II instancji oraz zapis
mówiący o obowiązku informowania Ośrodka o każdej zmianie sytuacji osobistej
i majątkowej podopiecznego. Każda decyzja administracyjna posiadała uzasadnienie pod
względem formalno-prawnym.
Ustalono, iż decyzje w sprawie przyznania pomocy w skontrolowanych aktach były
wysyłane za pośrednictwem Poczty Polskiej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub
odbierane osobiście przez klientów w siedzibie ośrodka. Klient kwitował odbiór decyzji,
potwierdzając ten fakt własnoręcznym podpisem i wpisaniem daty odbioru. Zespół kontrolny
mógł ustalić datę wszczęcia i zakończenia postępowania administracyjnego zgodnie z art. 35
ustawy Kpa.
Zespół kontrolny pozytywnie ocenił działalność Ośrodka.
Ad. 6 Współpraca z podmiotami uczestniczącymi
Ośrodek współpracuje z władzami samorządowymi na polu szeroko rozumianej
pomocy społecznej, kierownik zapraszany jest na sesje Rady Miejskiej w Prabutach oraz na
posiedzenia komisji, gdy poruszane są problemy z obszaru pomocy społecznej, ponadto
współpracuje z:
1)Urzędem Miasta i Gminy Prabuty,
2) PUP w Kwidzynie ,
3)Parafialny zespół CARITAS, przy parafii Św. Wojciecha w Prabutach,
4)Stowarzyszeniem na Rzecz Osób Ubogich,
5)Ośrodkiem Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy w Prabutach,
6) Szkołą Podstawową nr 2 i w Obrzynowie.
7) Gimnazjum w Prabutach,
8) Przedszkolami Niepublicznymi „Miś Uszatek”, „Bartek-Jedynka”,
9) Przedsiębiorstwo Wodociągów, Kanalizacji i Ciepłownictwa „PEWIK” Sp.zo.o.,
10) Zakład Gospodarki Mieszkaniowej Prabuty,
11) Klub Seniora w Prabutach,
12) Prabuckie Centrum Kultury i Sporu,
13) Uniwersytet Trzeciego Wieku, Działający przy PCKiS
14) Miejska Hala Sportowa w Prabutach (zał. nr 33)
13
wnioski z przeprowadzonej kontroli:
W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych dokumentacji ogólnej oraz spraw
indywidualnych w zakresie ustalania uprawnień i przyznawania pomocy w formie
wynagrodzenia należnego opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd,
specjalistycznych usług opiekuńczych, zasiłków stałych i okresowych oraz zawierania
kontraktów socjalnych nie stwierdzono nieprawidłowości, co do merytorycznej zasadności
przyznawania tych świadczeń.
Skontrolowane akta zawierały niezbędne dokumenty potwierdzające opisaną
w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klienta oraz osób
pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wywiady środowiskowe przeprowadzone były zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712). Kwoty świadczeń naliczane i wypłacane były
w sposób prawidłowy.
Zespół kontrolny pozytywnie ocenił działalność Ośrodka. W związku z faktem, że
w kontrolowanym okresie nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości odstępuje się od
wydania zaleceń pokontrolnych.
Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu
i terminu przeprowadzenia inspekcji pod pozycją nr 4/2016
Na tym protokół zakończono, sporządzając go w dwóch jednobrzmiących
egzemplarzach, przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej.
Kierownik kontrolowanej jednostki zgodnie z § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu ma prawo
zgłoszenia zastrzeżeń, co do ustaleń zawartych w protokole – w terminie 7 dni od daty
otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli,
z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych
wyjaśnień, co do odmowy.
14
Prabuty, dnia 28 grudnia 2016 r.
Kontrolujący
Agnieszka Depka
Kontrolujący:
Alicja Szwaj
Wanda Angielska-Koniszewska
(podpis kierownika jednostki kontrolowanej)
Kontrolujący:
Ewa Sobczyk
Gdańsk, dnia 19 grudnia 2016 r.
15