docpropozycja planu wynikowego i pso do podręcznika skarb w słowa
download 
Reklamacja Transkrypt
propozycja planu wynikowego i pso do podręcznika skarb w słowa
EWA WALKOWIAK – PLAN NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE 3B W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 L. g 1 Lektura i inne teksty kultury Czego będziemy się uczyć w klasie III gimnazjum? Wymagania P PP Uczeń: Uczeń: Zapoznanie uczniów z tematyką zajęć, Przedmiotowym Systemem Oceniania. Omówienie zasad kontroli i oceny osiągnięć ucznia. Sprawność odbioru tekstów kultury Wymagania P PP Sprawności komunikacyjne Uwagi 1 Ku dojrzałości Bogacenie słownictwa związanego z wyrazem miłość. – zna zwroty językowe z wyrazem miłość, (Z) – zna różne przysłowia o miłości, (Z) – podaje określenia dotyczące miłości, (U) – wypowiada się na temat roli miłości w życiu człowieka. (R) – tworzy zwroty językow ez wyrazem miłość, (U) – interpret uje przysłow ia i wymieni a cechy miłości, (U) – wyjaśnia , jakie cechy miłość wyzwala w człowiek u, (R) – redaguje pracę lub wykonuj e rysunek na temat roli 2 1 Świat jako dar „Czytanie” obrazu. – wypowiada się na temat obrazu – wymienia elementy pokazane na obrazie. (U) J. Twardowski O ptakach niebieskich Czytanie utworu. Środki stylistyczne i ich rola w utworze. Postać narratora. Świat jako dar. – wyszukuje w tekście elementy świata natury, (U) – wskazuje wykorzystane w utworze środki stylistyczne, (Z) – wypowiada się na temat obrazu– ujawnia swą opinię, uzasadniając ją. (U) – określa ich rolę, wypowiada się na temat przedstawie nia świata – rozpoznaje narratora, przez (R) narratora, (R) – podaje – poznaje ciekawe cechy myśli, (Z) narratora na podstawie analizy tekstu, (R) – tworzy zbiór ciekawych myśli, (U) – wyjaśnia, jakie Redagowanie pracy – próbuje pisemnej na zadany redagować temat. pracę. (U) – redaguje pracę. (U) 3 1 Biblia Księga Rodzaju (fragment) Stworzenie świata i człowieka – kobiety i mężczyzny. Symbolika węża. Motyw zakazu, kuszenia, wyboru. Grzech pierworodny i jego konsekwencje. powinności spoczywają na człowieku, który właściwie wykorzystuj e „dar świata”. (R) – charakteryzuje świat – wyjaśnia, istniejący przed jakie stworzeniem zmiany człowieka, (U) spowodował o pojawienie – przedstawia się na ziemi (opowiada) proces istot stwarzania człowieka, ludzkich, (R) (R) – wyjaśnia stwierdzenie , że człowiek – wie, że człowiek powstał „z został stworzony „na prochu boski obraz i ziemi, jest podobieństwo”, (Z) „istotą żywą”; – czyta odpowiednie stosuje cytaty, (Z) pojęcia: materia, ciało, dusza, – zapisuje wnioski, (Z) – stara się redagować pracę pisemną, (U) – przedstawia w dowolnej formie ziemski raj. (U) – redaguje pracę pisemną, zawiera w niej swoje wnioski, (U) –w sposób oryginal ny przedsta wia swoją wizję krainy szczęśli wości. (U) 4 – zna przynajmniej jedno znaczenie symbolizujące węża, (Z) osobowość, (R) – wyjaśnia, co to znaczy, że człowiek został stworzony „na boski obraz i podobieństw o”, (R) – porównuje poznane fragmenty Księgi Rodzaju i formułuje wnioski, (R) – wyjaśnia, dlaczego Bóg stworzył kobietę, (R) – wyjaśnia sens słów mężczyzny dotyczących stworzenia kobiety, (R) 5 – wyjaśnia, – zna zakaz dotyczący jaką rolę pierwszych ludzi w Bóg ogrodzie Eden, (Z) powierzył – wie, na czym polegał pierwszym grzech pierwszych ludziom, (R) ludzi. (R) – poszukuje znaczeń symboliczny ch węża w różnych kulturach, (U) – wyjaśnia, jaką rolę odgrywa wąż w przekazie biblijnym, (R) – przedstawia sposób kuszenia Ewy przez węża, wyjaśnia kolejne etapy, (U) – wyjaśnia istotę Boskiego 6 1 M. Twain Sparafrazowana historia Pamiętniki Adama Adama i Ewy. Parafraza i Ewy (fragmenty) literacka. Porównywanie utworów literackich. – przedstawia historię Adama i Ewy zawartą w Pamiętnikach, (R) – zna pojęcie parafrazy, wie, że utwór M. Twaina jest parafrazą, (Z) – przedstawia etapy poznawania się pierwszych ludzi. (R) zakazu, grzechu pierworodne go i ich konsekwenc je. (R) – porównuje Charakterystyka historię bohaterów. biblijną i tę z utworu M. Twaina, (U) – wyjaśnia, na czym polegają podobieństw a i różnice, (R) – wyjaśnia, czym jest parafraza, podaje przykłady, (R) – charakteryzu je bohaterów Pamiętników ,(U) – charakter yzuje bohateró wi ocenia ich zachowa nie, (U) – wyjaśnia, dlaczego sposobem zrozumienia świata jest drugi 7 1 J. Sztaudynger Fraszki Literackie nawiązanie. Żart słowny. Porównanie fraszek współczesnych z fraszkami J. Kochanowskiego – wypowiada się na temat poznanych fraszek, (U) – dostrzega nawiązania do Biblii. (R) 1 J. Gaarder Świat Zofii (fragment) Wypełnianie schematu na – wypełnia schemat, podstawie tekstu. (Z) Poszukiwanie istoty człowieczeństwa. człowiek, (R) – wyjaśnia słowa Dalaj Lamy, odwołując się do tekstu M. Twaina. (R) – porównuje fraszki współczesne z fraszkami J. Kochanows kiego, (R ) – wyjaśnia, na czym polega żart słowny Sztaudynger a, (R) – wyjaśnia, jakie nauki zawierają fraszki Sztaudynger a. (R) – na podstawie tekstu samodzielni Tworzenie własnych fraszek. – zapisuje wnioski, (Z) – próbuje tworzyć fraszki. (U) – redaguje wnioski, (U) – tworzy fraszki humoryst yczne lub refleksyj ne. (U) Redagowanie wniosków. Praca pisemna dotycząca istoty – zapisuje wnioski, (Z) – próbuje redagować – redaguje wnioski, (U) 8 – czyta wskazane fragmenty. (Z) e wypełnia schemat, (U) człowieczeństwa. Monolog. Notatka w formie punktów. – na podstawie tekstu charakteryz uje istoty żywe, porządkuje elementy świata, (R) – wyjaśnia słowa Zofii dotyczące żółwia. (R) 1 J. Parandowski Prometeusz Stworzenie człowieka – – czyta wskazane porównanie procesu w fragm. mitu, (Z) różnych utworach. Ocena Prometeusza i postawy prometejskiej. Odniesienia do współczesności. Wina i kara – wyrażanie własnej opinii i uzasadnianie jej. – porównuje proces stwarzania człowieka zawarty w Biblii i w micie, (R) – wyjaśnia podobieństw a i różnice, Plan wydarzeń. Opowiadanie treści mitu. Znaczenie frazeologizmów: postawa prometejska, puszka Pandory. wypowiedź pisemną dotyczącą istoty człowieczeńs twa, (U) – redaguje wypowie dź pisemną dotycząc ą istoty człowiec – zapisuje w zeństwa, punktach (U) swoje życiowe – cele. (U) redaguje monolog , (U) – formułuj e rady dotycząc e celów życiowy ch. (U) – redaguje plan wydarzeń, – (U) opowiad – opowiada a treść mitu na barwnie i podstawie ciekawie planu, (U) , (U) – redaguje 9 (R) – ocenia postać – wyjaśnia Prometeusza, biorąc sens pod uwagę przede ostatniego wszystkim dokonania zdania mitu, poczynione dla ludzi, (R) (R) – ocenia – próbuje przedstawić postępowani portret współczesnego e Prometeusza. (U) Prometeusza , biorąc pod uwagę całość jego działalności, (U) – przedstawia portret współczesne go Prometeusza , uzasadniając swój wybór, (U) – komentuje zdanie M. Głowińskieg o dotyczące kary wymierzone j – zna frazeologizm y: postawa prometejska, puszka Pandory, (Z) – podaje przykłady z życia dotyczące poznanych frazeologizm ów. (R) prośbę do Zeusa o ułaskawi enie Promete usza, (U) – wyjaśnia znaczeni e poznany ch frazeolog izmów, (R) stosuje je w wypowie dziach ustnych i pisemny ch. (U) 1 1 J. Kaczmarski Lament Tytana Nawiązania literackie. Tematyka i kompozycja utworu. Prometeusz owi. (U) – dostrzega związek – wyjaśnia, wiersza z mitem o jakie Prometeuszu, (R) fragment – czyta wskazane mitu fragmenty utworu. (Z) wykorzystał J. Kaczmarski, (R) Redagowanie wniosków. Charakteryzowanie i ocena bohatera. Praca pisemna na zadany temat. Napomnienie skierowane do wszystkich ludzi. – zapisuje – wnioski, (Z) charakter yzuje i ocenia – próbuje Promete redagować usza i pracę ludzi, pisemną, (U) (U) – redaguje – napomnienie redaguje skierowane pracę do pisemną. wszystkich (U) ludzi. (U) Ustne opowiadanie. Kodeks właściwego postępowania współczesnego człowieka. Redagowanie pracy pisemnej. – opowiada o swoim „przedziwny m ogrodzie”, (U) – określa temat wiersza, (R) – dzieli utwór na części i wyjaśnia powody takiego podziału, (R) L. Staff Ogród przedziwny Motyw arkadyjski – rozpoznawanie motywu w różnych utworach literackich. Podmiot liryczny – jego zmiana i konsekwencja. Odczytanie głównej idei i symboliki utworu. Nawiązania literackie. – wypowiada się na temat wiersza, (U) – wie, że istnieje motyw arkadyjski w kulturze, (Z) – wypowiada się na temat wiersza, uzasadnia swą wypowiedź, odwołując się do – redaguje kodeks właściwego – barwnie opowiad ao swoim „przedzi wnym ogrodzie ”, (U) 1 Liryka bezpośrednia. Podmiot indywidualny, podmiot zbiorowy. tekstu, (U) – odwołuje się do motywu – rozpoznaje formę arkadyjskieg gramatyczną podmiotu o – lirycznego, (U) wykorzystuj e znajomość mitu i wiersza – czyta wskazane Staffa, (U) fragmenty. (R) – wyjaśnia konsekwenc je zmiany liczby gramatyczne j podmiotu lirycznego, (R) – formułuje rady dotyczące odczytania wiersza, wskazuje najważniejs ze fragmenty utworu, (U) – wskazuje związek z Hymnem J. postępowani a współczesne go człowieka. (U) – redaguje pracę, zwracają c uwagę na symbolik ę obrazu zawarteg ow wierszu. (U) 1 1 M. Baranowska Szczęście codzienne Pojęcie szczęścia. – wyszukuje fragmenty przedstawiające wartości sprzyjające szczęściu. (U) 1 W. Gnacikowska Widzę z góry... Zwycięstwa życiowe. Symbolika góry. – wypowiada się na temat tekstu, (U) – podaje przykłady małych zwycięstw. (R) Kochanows kiego, (U) – wyjaśnia, jaką tradycję reprezentują słowa o krzewie oliwnym i dobrej nowinie. (R) – rozwija Redagowanie pracy – podaje wypowiedź pisemnej. przykłady autorki. (U) szczęścia w życiu codziennym. (U) – wyjaśnia, jaką szansę ma Paweł, (R) – wyjaśnia sens słów: odnosić Argumentowanie. Praca pisemna z wykorzystaniem argumentów. – zapisuje argumenty. (U) – redaguje pracę dotycząc ą drogi do szczęścia , podaje przykład yi własne przemyśl enia. (U)_ – redaguje pracę pisemną z wykorzy staniem 1 A. Mickiewicz Nad wodą wielką i czystą J. Przyboś Czytając Mickiewicza Analiza wiersza, podział na części. Rola wykorzystanych części mowy. Obraz poetycki. Symbolika utworu. – dostrzega podział wiersza na dwie części, (R) – czyta wskazane fragmenty wiersza, (R) – wskazuje czasowniki i przymiotniki użyte w wierszu, (U) – wskazuje w wierszu wymienione elementy. (R ) małe zwycięstwa, (R) – wyjaśnia symbolikę góry i jej związek z poznanym tekstem. (R) – wyjaśnia, dlaczego można dokonać podziału wiersza, (R) – wyjaśnia, które części utworu są dynamiczne, które statyczne, podaje cytaty, (R) – wyjaśnia, jaką pełnią rolę, (R) – wyjaśnia rolę obrazu poetyckiego , (R) – analizuje dwie argument ów. (U) 1 1 T. Śliwiak Spotkałem człowieka ostatnie strofy, (U) – wyjaśnia symbolikę utworu, (U) – wyjaśnia, jaką rolę pełnią w utworze poszczególn e elementy. (U) Ważne spotkanie z – mówi o ważnym – mówi o człowiekiem. spotkaniu z ważnym Postawa życiowa człowiekiem, (U) spotkaniu z bohatera utworu. – czyta wskazane człowiekiem Wartości ważne w życiu. fragmenty wiersza, (R) , Metaforyka utworu. – podaje tytuły uzasadniając Znaczenie zakończenia. omawianych utworów swą Określenie idei wiersza. i łączy je z wypowiedź, odpowiednią (U) tematyką. (U) – podaje tytuły utworów ważnych i uzasadnia wybór, (U) – określa postawę życiową bohatera utworu i Redagowanie pracy pisemnej. Tworzenie parafrazy. – zna znaczenie frazeologizm u nie puszczać – pary z ust. redaguje (Z) pracę pisemną, odwołują c się do utworu J. Twardo wskiego, (U) – tworzy parafrazę . (U) 1 wyznawane wartości, (U) – wyjaśnia metafory, (R) – wyjaśnia zakończenie wiersza. (R) Sztuka patrzenia na świat 1 A. Mickiewicz Romantyczność Bogacenie słownictwa związanego z wyrazem serce. Antonimy, nazwy cech. Związki frazeologiczne. Dwa sposoby poznawania świata – uczucia i rozum. Bohaterka utworu, jej ocena. Znaczenie słowa romantyk. Rodzaje literackie, cechy ballady. – wypowiada się na temat Karusi, (U) – czyta wskazane fragmenty, (R) – dokładnie Sprawozdanie z przedstawia wydarzeń. postać Karusi, (U) – określa stosunek narratora i Starca do bohaterki, (R) – dobiera pary antonimów i wpisuje je w odpowiednią część schematu, (U) – nazywa cechy człowieka. (U) – zapisuje wnioski, (Z) – próbuje redagować sprawozdani e z wydarzeń przedstawion ych w utworze, (U) – wyjaśnia znaczeni e frazeolog izmu i stosuje je w wypowie dziach ustnych i pisemny ch. (U) – formułuj e wnioski, (U) – redaguje sprawoz danie, (U) 1 – – wie, że w utworze przedstawia występują dwa stanowisko sposoby poznawania ludu, świata, uzasadniając wypowiedź cytatami, – wie, co potocznie (R) znaczy słowo – romantyk, (Z) charakteryz uje dwa sposoby poznawania – zna rodzaje świata, (U) literackie, (Z) – wyjaśnia tytuł – zna cechy ballady, utworu, (R) (Z) – formułuje – wie, że poznany definicję utwór jest balladą. (Z) wyjaśniając ą potoczne rozumienie słowa romantyk, (U) – charakteryz uje rodzaje literackie, (R) – wskazuje w tekście – przedsta wia i uzasadni a swój punkt widzenia dotycząc y poznawa nia świata, (U) – formułuj e „prawdy żywe” na podstawi e ballady i Dziadów cz. II. (U) 1 5 Sofokles Antygona Związki przyczynowoskutkowe w utworze. Budowa dramatu antycznego. Zasada trzech jedności. Znaczenie chóru. Motywy postępowania bohaterów, konflikt, tragizm postaci. Tragiczne konflikty współczesne. ballady cechy różnych rodzajów; redaguje wniosek, (U) – proponuje muzykę do wiersza,.(U) – określa związki przyczynow o-skutkowe, (R) – wie, czym jest – dzieli zasada trzech jedności, dramat na (Z) części, (R) – czyta wskazane – wyjaśnia, fragmenty utworu, (R) na czym polega zasada trzech – wypowiada się na jedności, temat postępowania podając Antygony i Kreona, przykłady z (U) tekstu, (U) – wyjaśnia rolę chóru, (R) – określa motywy Plan wydarzeń, streszczenie na podstawie planu. Monolog, odezwa, list pożegnalny. Rozprawka. – zapisuje plan wydarzeń w Antygonie, (Z) – na podstawie planu redaguje streszczenie. (U) – redaguje plan wydarze ńw Antygoni e, (U) – redaguje monolog skierowa ny do bohaterki , (U) – redaguje odezwę do mieszkań 1 – stara się wyjaśnić, dlaczego Kreon zmienił swe postanowienie. (R) postępowani a Antygony i jej słowa: „Współkoch ać przyszłam... ”, (U) – ocenia czyn Antygony z różnych punktów widzenia, (U) – wyjaśnia stanowisko Kreona i Hajmona, (R) – wyjaśnia, na czym polegał konflikt między Antygoną i Kreonem, (R) – podaje przykłady konfliktów ze świata współczesne ców Teb, (U) – redaguje list pożegnal ny w imieniu Kreona, (U) – redaguje rozprawk ę. (U) 1 1 A. Kamieńska Śmieszne 1 Szkoła pisania rozprawki Metaforyka wiersza. Istota człowieczeństwa. Kompozycja utworu, jego sens. go. (U) – czyta wiersz, (U) – wskazuje – wypowiada się na w wierszu jego temat, (U) części logicznego wywodu, (R) – formułuje pytania dotyczące – notuje metafory. (R) istoty człowieczeń stwa, (U) – wskazuje metafory i wyjaśnia ich znaczenie, (U) – nazywa zasadę kompozycyj ną, (R) – wyjaśnia sens utworu. (R) Budowa rozprawki. – zna Argumentowanie budowę rozprawki, (Z) – zapisuje argumenty, – samodzie lnie gromadzi argument y, (R) 2 3 A. de SaintŚwiat przedstawiony Exupéry Mały utworu. Znaczenia Książę (fragment) dosłowne i symboliczne. Bohaterowie – różnice i podobieństwa. Znaczenie słów Małego Księcia. Sens utworu. – wypowiada się na temat utworu, (U) – wskazuje elementy świata przedstawionego, (R) – podaje przykłady wykorzystania 53 minut, (U) – odczytuje dosłowne znaczenia zawarte w utworze, (R) – czyta wskazane fragmenty utworu. (R) – wskazuje utwory, które mają podobny charakter, (R) – odczytuje znaczenia symboliczne w utworze, (R) – wskazuje szczególnie istotne wypowiedzi Małego Księcia– interpretuje je, (R) – wskazuje (R) – próbuje redagować rozprawkę. (U) Streszczenie. Rady i – streszcza wskazówki dla rozmowę czytelników. Kartka Małego z dziennika. Księcia z Kupcem. (U) – redaguje rozprawk ę. (U) – redaguje rady i wskazów ki dla czytelnik ów Małego Księcia, (U) – redaguje kartkę z Dziennik a pustynne j podróży,. (U) 2 1 M. Hillar My z Podmiot liryczny. Portret – na podstawie drugiej połowy XX człowieka końca XXw. słownika wyjaśnia wieku Wymowa wiersza. znaczenie słowa pokolenie, (R) – wskazuje podmiot liryczny. (R) podobieństw a i różnice między bohaterami, (R) – wyjaśnia sens słów Małego Księcia. (R) – nazywa Rozmowa o rodzaj wartościach. podmiotu lirycznego, określa jego stosunek do pokolenia, (R) – przedstawia portret człowieka końca XXw., (U) – interpretuje wymowę wiersza. (U) – rozmawia z bliskimi dorosłymi na temat ich życia, (U) – rozmawia z rówieśnikam i na temat wartości. (U) – podaje wartości ważne w życiu, uzasadni ając swój wybór, (U) – charakter yzuje swoje pokoleni e, (U) – redaguje wskazów ki w imieniu Małego Księcia dla 2 1 M. Frisch Homo Rola przypadku i Faber (fragmenty) przeznaczenia. Postawy bohaterów poznawanych utworów. – wypowiada się na temat przeczytanego tekstu, (U) – na podst. tekstu gromadzi informacje dotyczące Fabera, (R) – wypowiada się na temat postaw obu bohaterów. (U) 1 G. Mirandola Mowa o godności człowieka Pojęcie godności, porównanie rozumienia tego słowa w poznanych – wypowiada się na temat przypadku i przeznaczen ia, uzasadniając swoje zdanie, (U) – nazywa cechy osobowości bohatera, charakteryz uje go, (R) – porównuje światopoglą d Małego Księcia i Fabera. (U) Autocharakterystyk a w imieniu bohatera utworu. Dialog między bohaterami utworów. Argumenty, rozprawka. – podaje przykłady sytuacji, w Bogacenie słownictwa związanego z – zapisuje argumenty, (Z) – próbuje redagować rozprawkę. (U) – wybiera synonimy słowa bohateró w wiersza. (U) – redaguje autochar akterysty kę w imieniu Fabera, (U) – redaguje dialog między Małym Księciem i Faberem, (U) – gromadzi argument y, – redaguje rozprawk ę. (U) – tłumaczy znaczeni 2 (fragment) 1 W. Szymborska utworach literackich. Znaczenia dosłowne i – odczytuje dosłowne których ktoś zachował się godnie, (R) – wskazuje podobieństw a i różnice w biblijnym pojmowaniu godności i w tekście Mirandoli, (R) – interpretuje znaczenie tekstu, (U) – podaje przykłady postaci literackich lub rzeczywisty ch, którzy potwierdzili prawdę: „Człowiek jest swoim twórcą i rzeźbiarzem ”. (U) – odczytuje rzeczownikiem godność – synonimy, rodzina wyrazów, frazeologizmy. godność, (R) e słowa – zapisuje godność, rodzinę (R) wyrazów rzeczownika godność. (Z) – tworzy frazeolog izmy ze słowem godność, (U) Formułowanie – zapisuje – 2 1 Przypowieść symboliczne utworu. Prawda ogólna. informacje zawarte w tekście, (R) – czyta wskazane fragmenty utworu. (R) J. Tuwim Nauka Wiedza i wiara. Środki stylistyczne i ich rola w utworze. Podmiot liryczny. Sens wiersza. – porządkuje hasła dotyczące wiedzy i wiary, (R) – wskazuje w tekście środki stylistyczne, (R) – wskazuje w tekście sformułowania sprzeczne ze sobą, (R) – rozpoznaje podmiot znaczenia prawd ogólnych. symboliczne Opowiadanie , (R) twórcze. – wyjaśnia znaczenie sformułowa nia prawda ogólna. (R) Praca pisemna. – wyjaśnia, jaką funkcję w utworze pełnią środki stylistyczne, prawdy ogólne, (Z) znajduje prawdy ogólne w tekście i buduje zdania, (R) – formułuj e własną – próbuje prawdę redagować ogólną opowiadanie na temat . (U) życia, uzasadni ając swą wypowie dź, (U) – redaguje opowiad anie. (U) – rozwija podaną myśl, redagują c pracę na zadany temat. (U) 2 liryczny, (R) – wypowiada się na temat utworu, (U) – rozpoznaje podane cytaty. (Z) 1 A. Janus-Sitarz Związek starożytnego Narodziny teatru i teatru z religią. Teatr dramatu starożytny i współczesny. Wielcy dramaturgowie antyczni. – dostrzega związek starożytnego teatru z religią, (R) – wyszukuje w tekście fragmenty dowodzące, jaki charakter miał teatr starożytny, (R) – charakteryz uje podmiot liryczny, (U) – wypowiada się na temat wiedzy i wiary, (U) – wyjaśnia słowa podmiotu lirycznego, (R) – określa charakter utworu, uzasadniając swą wypowiedź, (U) – wyjaśnia Notatka. – z pomocą związek Projektowanie wypełnia starożytnego dekoracji teatralnej. tabelę teatru z dotyczącą religią, teatru (R) greckiego i – odwołuje rzymskiego. się do (R) – samodzie lnie wypełnia tabelę dotycząc ą teatru greckieg 2 współczesno ści i porównuje charakter – korzystając z tekstu, teatru wypisuje nazwiska dawnego i greckich i rzymskich współczesne autorów tragedii i go, (U) komedii, (R) – wymienia – wie, jak postrzegano wielkich zajmowanie się greckich aktorstwem w tragików, starożytności i (Z) współcześnie, (Z) – wie, jaką rolę w teatrze pełni kurtyna, (Z) – wie, czym są dekoracje. (Z) 1 Bogurodzica Modlitewny charakter – wie, że utwór ma utworu. Podmiot liryczny charakter modlitwy, – porównuje sposoby postrzegania zawodu aktora i wyjaśnia przyczyny różnic, (R) – wyjaśnia, jaka była historia kurtyny, mówi o jej współczesne j roli, (R) – wskazuje Redagowanie środek wniosków. oi rzymskie go i porównu je oba teatry, (R) – projektuj e dekoracj ę do Antygon y. (U) – zapisuje – wnioski. (Z) formułuj 2 i adresat liryczny. (Z) Budowa utworu. Rodzaje rymów. Filozoficzny charakter pieśni. Wersja wokalna i literacka – – czyta wskazane porównanie. Archaizm. fragmenty utworu, (R) – porządkuje podane prośby zgodnie z ich występowaniem w utworze, (R) – wypowiada się na temat wersji wokalnej Bogurodzicy, (U) – wskazuje rymy w utworze, (R) – wie, co to archaizm. (R) poetycki podkreślając y modlitewny charakter utworu, (R) – rozpoznaje i nazywa podmiot liryczny, (R) – rozpoznaje adresata lirycznego, (R) e wnioski dotycząc e interpret acji utworu. (U) – określa charakter śpiewu, rytm, nastrój, (R) – porównuje wersję śpiewaną z wersją literacką, (U) – nazywa rymy i wyjaśnia ich funkcję, (R) 2 1 R. Graves Hestia Pojęcie mitu, rola mitów w starożytnej Grecji i w życiu różnych zbiorowości. Bogowie mitologiczni, ich wizerunek literacki i plastyczny. – wyjaśnia, na czym polega filozoficzny charakter utworu, (U) – podaje przykłady archaizmów . (R) – wie, czym jest mit, – wyjaśnia, (Z) jaką rolę odgrywał mit w starożytnej Grecji i w – wypisuje z mitów życiu imiona bogów, (R) różnych zbiorowości – czyta wskazane , (R) fragmenty utworu, (R) – wyszukuje informacje o bogach, (U) – na podstawie utworu charakteryz uje Hestię, wyjaśnia, komu w świecie ludzi można Redagowanie wypowiedzi w imieniu bohaterki mitu. Bogacenie słownictwa. Praca pisemna. – redaguje odpowie dź w imieniu Hestii – wyjaśnia skierowa dosłowne ną do znaczenie Posejdon zwrotu ai „zbudować Apolla, dom” i (U) zdania „W – tym domu wyjaśnia nigdy nie przenośn gości ogień”. e (R) znaczeni e zwrotu „zbudow ać dom” i zdania „W tym 2 przypisać jej cechy, (U) 1 M. Musierowicz U Borejków Powieść obyczajowa. Bohaterowie powieści. domu nigdy nie gości ogień”, (R) – redaguje pracę opisującą wymarzo ny dom. (U) – wypowiada się na Opowiadanie – – opowiada – temat przeczytanego wypowiedź ustna. o opowiad utworu, (U) Redagowanie kartki codziennym a o – wie, że powieść – wyjaśnia, z pamiętnika i życiu swojej codzienn Kwiat kalafiora jest dlaczego tekstu na powitanie. (lub innej) ym życiu powieścią obyczajową, powieść rodziny, (U) swojej (Z) Kwiat (lub – czyta wskazane kalafiora – próbuje innej) fragmenty. (R) jest redagować rodziny, powieścią kartkę z (U) obyczajową pamiętnika – oraz Gabrysi. (U) redaguje wskazuje kartkę z przyczyny pamiętni popularnośc ka i tego Gabrysi., rodzaju (U) powieści, (R) – – wyjaśnia, redaguje 3 1 D. Terakowska Poczwarka (fragmenty) Tematyka utworu, wyjaśnienie tytułu. Sens utworu. – wypowiada się na temat utworu, (U) – czyta wskazane fragmenty. (R) od czego zależy atmosfera w domu rodzinnym Borejków, (R) – charakteryz uje postać matki, podaje przykłady z utworu. (U) – określa tematykę utworu, (R) – wyjaśnia, czym się przejawia miłość Myszki do świata, (R) – wyjaśnia sens tytułu powieści, (R) – nazywa emocje matki wobec Myszki, (U) tekst na powitani e mamy Borejkó w. (U) Rozmowa o tolerancji. Redagowanie baśni. Bogacenie słownictwa. – wypowiada się na temat braku tolerancji, (U) – próbuje zredagować baśń, (U) – tworzy zgrubienie od słowa poczwarka, (U) – tworzy wypowiedź – wypowia da się na temat braku tolerancji , podaje przykład y, (U) – redaguje baśń, zachowu jąc konwenc ję baśniową . (U) 3 1 T. Różewicz Teraz Impresja literacka, wspomnienie. Sens utworu. – wyjaśnia słowa Ewy dotyczące przemienian ia ludzi przez wróżkę. (R) – korzysta ze słownika – wyjaśnia Bogacenie języka polskiego, (U) znaczenie słownictwa. – wypowiada się na słowa temat utworu. (U) impresja i podaje cechy literackiej impresji, (R) – wyjaśnia, dlaczego słowo matka ma w utworze różną pisownię, (R) – wyjaśnia, dlaczego utwór jest wspomnieni em, (R) – wyjaśnia ogólny sens utworu. (U) skierowaną do matki Myszki lub do ludzi. (U) – zapisuje związki frazeologicz ne ze słowem oczy. (Z) – wyjaśnia symbolik ę dotycząc ą oczu człowiek a. (U) 3 1 J. Słowacki Rozłączenie Podmiot liryczny. Środki poetyckie i ich rola w utworze. Metaforyka wiersza, motywy. – wypowiada się na temat utworu, (U) – czyta wskazane fragmenty tekstu, (R) – na Notatka. Opis podstawie miejsca, opis utworu sytuacji. określa podmiot liryczny, (R) – wyjaśnia znaczenie czasownika wiedzieć użytego w utworze, (R) – wskazuje środki poetyckie i określa ich rolę, (R) – wyjaśnia relacje zachodzące między – poznaje motyw postaciami gwiazdy i słowika. (Z) wiersza, (R) – wskazuje przenośnie i odczytuje ich sens, (R) – wyjaśnia rolę motywów gwiazdy i słowika. (R) – zapisuje notatkę, (Z) – zapisuje przenośnie i ich odczytania, (Z) – próbuje redagować opis miejsca i sytuacji. (U) – redaguje notatkę dotycząc ą podmiot u liryczneg o, (U) – redaguje plastyczn y opis miejsca, (U) – redaguje opis sytuacji. (U) 3 1 J. Słowacki Listy do matki (wybór) Rekonstrukcja codziennego życia poety na podstawie listów. Uczucia i emocje poety. Odniesienia do współczesności. – czyta wskazane fragmenty listów, (R) – znajduje fragmenty pokazujące codzienne – wskazuje słowa i życie zwroty skierowane do Słowackieg matki i nazywające ją, o, (U) (R) – na podstawie listów – czyta zdania wyjaśnia, nazywające emocje jak poeta poety. (R) czuje się wśród ludzi, z którymi przebywa, (R) – wyjaśnia, czym różne uczucia zostały spowodowa ne, (R) – projektuje „teatr wyobraźni” Słowackieg o, (U) – interpretuje znaczenie Redagowanie fragmentu opowieści biograficznej. – redaguje rozdział z opowieśc i biografic znej o Słowacki m. (U) 3 słów zawartych w listach w odniesieniu do współczesno ści. (U) 1 J. Kochanowski Treny (wybór) Tren. Tren V Rola przenośni – czyta wskazane poetyckiej. Sens utworu. fragmenty utworu, (R) Porównanie homeryckie. – wypowiada się na temat utworu, (U) – wskazuje porównanie homeryckie; (R) Tren VII Kompozycja trenu, nastrój wiersza, adresat liryczny, sytuacja liryczna. Rola środków poetyckich. – liczy sylaby w wersach, dostrzega różnicę w długości wersów, (Z) – wskazuje adresata lirycznego, (R) – notuje epitety, (Z) – wskazuje – wskazuje, Notatka. jak zostało opisane drzewko oliwne, (R) – wyjaśnia i interpretuje ostatnie zdanie wiersza i zwrot do Persefony, (U) – wyjaśnia, na czym Notatka. polega porównanie homeryckie; (R) – wyjaśnia, jak – zapisuje – notatkę i redaguje wnioski; (Z) wniosek na temat środków poetycki ch; (U) – zapisuje notatkę; (Z) – redaguje wnioski i notatkę; 3 zdrobnienia; (R) Tren VIII Tren X Kompozycja utworu, metaforyka. Bohater wiersza, emocje i uczucia ojca po stracie córki. Pytania retoryczne i ich rola w utworze. Tradycje i motywy obecne w trenie. Podmiot liryczny – jego światopogląd. Świat uczuć występujących w Trenach. – wypowiada się na temat utworu, (U) – podaje określenia domu; (R) – czyta wskazane fragmenty utworu, (R) – wypowiada się na temat trenu. (U) kompozycja wiersza podkreśla jego nastrój, (R) Notatka. Nazywanie – opisuje uczuć. sytuację liryczną, (U) – wyjaśnia, na jakiej zasadzie zestawione są epitety, wyjaśnia ich rolę; (R) – dzieli tren na części, wyjaśniając zasadę podziału, (R) – proponuje rysunek ukazujący kompozycję , (U) – nadaje tytuły wyodrębnio nym częściom; (U) – formułuj e zasadę kompozy cyjną Notatka. Recytacja. wiersza, Praca pisemna. – notuje (U) podane – opisuje wnioski, (Z) stan – recytuje ducha wybrany ojca tren. (U) będącego bohatere m trenu; (U) – nazywa 3 (U) – wyjaśnia rolę pytań retorycznyc h, (R) – wyjaśnia prośbę ojca skierowaną do córki, (R) – nazywa tradycje, do których odwołuje się poeta, wskazuje motywy występujące w wierszu, (R) – wypowiada się na temat światopoglą du podmiotu lirycznego, (U) – hierarchizuj e uczucia występujące emocje, (R) – recytuje wybrany tren, oddając emocje w nim zawarte, (U) – redaguje pracę pisemną na temat życia. (U) 3 1 B. Leśmian Urszula Kochanowska Obraz nieba i Boga w wierszu Leśmiana i w innych tekstach literackich – porównanie poznanych utworów. Motyw Czarnolasu. – czyta wskazane fragmenty, (R) – wypowiada się na temat utworu, (U) – wypowiada się na temat szczęścia. (U) w Trenach. (U) – Bogacenie przedstawia słownictwa. Praca obraz nieba pisemna. ukazanego w utworze, (R) – przedstawia obraz Boga ukazany w utworze, (R) – porównuje obraz Boga z pieśni J. Kochanows kiego i wiersza Leśmiana, (U) – rozpoznaje rodzaj liryki, którą reprezentuje wiersz, (R) – interpretuje końcowy obraz zawarty w – zna zwroty frazeologicz ne związane z niebem. (Z) – wyjaśnia ich znaczeni e, używa w wypowie dziach ustnych i pisemny ch, (U) – redaguje wypowie dź pisemną na temat szczęścia . (U) 3 1 J. OlczakRonikier W ogrodzie pamięci (fragmenty) wierszu, (U) – wyjaśnia rolę motywu Czarnolasu w utworze Leśmiana. (R) Rodzina jako wartość. – wypowiada się na – wyjaśnia, Przesłanie utworu. temat przedstawionej na czym Metaforyka tekstu. Saga. w utworze rodziny, polega (U) niezwykłość przedstawio – przedstawia przebieg nej rodziny, spotkania, (U) (R) – czyta wskazane – wyjaśnia, fragmenty utworu. (R) na czym polegała największa wartość spotkania, (R) – wyjaśnia przesłanie utworu, uzasadniając wypowiedź, (U) – wyjaśnia znaczenie metafory „ogród pamięci”. Rozmowa dotyczącą rodziny. Kartka do kroniki rodzinnej. Praca pisemna związana z rodziną. – wypowiada się na temat swoich dziadków lub rodziców, (U) – próbuje redagować kartkę do kroniki rodzinnej, (U) – próbuje redagować pracę na temat rodziny. (U) – ciekawie opowiad ao swojej rodzinie, (U) – redaguje kartkę do kroniki rodzinnej , (U) – redaguje pracę na temat rodziny. (U) 3 1 A. Słonimski Ten jest z ojczyzny mojej Podmiot liryczny. Sens utworu. – wypowiada się na temat utworu, (U) – czyta wskazane fragmenty, (R) – wskazuje zdania w wierszu. (R) (R) – określa narodowość podmiotu lirycznego, (U) – wyjaśnia, co wspólnego mają ze sobą przedstawici ele wymieniony ch narodów, (R) – wyjaśnia sens utworu, (U) – interpretuje słowa A. Kamieńskiej dotyczące wiersza A. Słonimskieg o. (U) Notatka. Wiersz i proza – przekształcanie wiersza na prozę. Związek budowy zdań z ich treścią. – wynotowuje z wiersza nazwy narodowości , (R) – przekształca wiersz na prozę, (U) – zapisuje wnioski. (Z) – wyjaśnia , jaką rolę pełnią wykorzy stane w wierszu formy gramatyc zne, (R) – wyjaśnia związek między budową zdań i ich treścią, (R) – formułuj e hipotezę interpret acyjną dotycząc ą związku formy i języka 4 1 H. Hamer Tolerancja (fragmenty) Budowa tekstu, słowa kluczowe. Pojęcie tolerancji. Stereotypy. – wskazuje te elementy tekstu, które ułatwiają śledzenie wywodu autorki, (R) – podaje przykłady stereotypów. (U) 1 E. Stachura Pieśń Osoba mówiąca i adresat – wypowiada się na na wyjście liryczny. Cechy pieśni. temat utworu, (U) – wskazuje adresata tekstu. (R) – wskazuje kluczowe słowa. (R) Redagowanie definicji. Teza wywodu, argumenty, hierarchizowanie argumentów. – wyjaśnia relacje między osobą mówiącą a adresatem, (R) Notatka. utworu. (U) – redaguje – zapisuje definicje, podane tezy i (U) argumenty, – (Z) wynotow – znajduje w uje z tekście tekstu czasowniki. tezy (U) wywodu i argument y autorki, (R) – grupuje argument y, (U) – określa ich rolę i ważność. (U) – zapisuje – wnioski. (Z) redaguje wnioski. (U) 4 – podaje cel misji, (R) – wyjaśnia, dlaczego utwór jest pieśnią. (R) 1 J. Twardowski Tolerancja, jej Granice tolerancji pojmowanie i granice. Rodzina jako wartość, dosłowne i przenośne znaczenie słowa. Porównanie różnych tekstów mówiących o tolerancji. – wypowiada się na temat tekstu, (U) – wypowiada się na temat tolerancji i jej granic, (U) – zna dosłowne znaczenie słowa rodzina. (Z) – wyjaśnia, jak autor pojmuje tolerancję, (R) – wyjaśnia, na czym polegają granice tolerancji – podaje przykłady z życia, (U) – zna przenośne znaczenie słowa rodzina, (Z) – porównuje teksty H. Hamer i J. Twardowski ego i Wystąpienie skierowane do młodzieży. Praca pisemna dotycząca wspólnego domu. – próbuje redagować pracę pisemną dotyczącą „wspólnego domu”. (U) – redaguje tekst wystąpie nia skierowa nego do młodzież y, (U) – redaguje pracę pisemną dotycząc ą wspólne go domu. (U) 4 1 A. Mickiewicz Pieśń filaretów Podmiot zbiorowy, reprezentowane poglądy. Wykorzystanie stylu potocznego w utworze. Język utworu, rymy. Świat wartości młodych ludzi w XIX w. i współcześnie. – rozpoznaje podmiot zbiorowy, (U) – wypowiada się na temat utworu, (U) – czyta wskazane fragmenty, (R) – wskazuje przykłady stylu potocznego w utworze, (R) – czyta rymy. (R) przedstawio ne w nich rozumienie tolerancji. (U) – wyjaśnia, co łączy grupę ludzi występujący ch jako podmiot zbiorowy, (R) – nazywa poszczególn e grupy bohaterów, (U) – analizuje język utworu, (U) – wyjaśnia, czemu służy użycie stylu potocznego, (R) – określa układ i rodzaj rymów, (R) – porównuje wartości Rozmowa o wartościach, nazywanie wartości. Bogacenie słownictwa. Tworzenie rymowanki. – wypowiada się na temat wartości. (U) – nazywa wartości ważne dla wypowia dającego się podmiot u, podaje cytaty, (U) – próbuje – redagować wyjaśnia rymowankę znaczeni na temat e pokolenia frazeolog współczesne izmu go. (U) „mierz siłę na zamiary” , (R) – redaguje rymowan kę na temat 4 1 J. Słowacki Testament mój ważne dla młodych ludzi w XIX w. i dla pokolenia XXI w. (U) Elementy biograficzne w – wyszukuje – wyszukuje utworze. Alegoryczny informacje o poecie informacje o charakter wiersza. zawarte w utworze, poecie Porównanie alegorii z (U) zawarte w wiersza J. Słowackiego utworze, ze słowami P. Skargi. – łączy cytaty z ich komentuje opisami podanymi w je, (U) ramce, (U) – odczytuje – korzysta ze słownika alegorię języka polskiego. (U) występującą w wierszu i porównuje ze słowami P. Skargi. (U) pokoleni a współcze snego. (U) Wypowiedzenia o charakterze rozkazującym. Bogacenie słownictwa – związki z wyrazem szaniec. Dyskusja. – wpisuje do tabeli podane wypowiedze nia, (Z) – próbuje zabrać głos w dyskusji. (U) – interpret uje „ostatnią wolę” poety – redaguje wypowie dzenia o charakter ze rozkazuj ącym, (U) – zna znaczeni e słowa szaniec i łączy je z czasowni kami w związki wyrazow e, (U) – dyskutuj 4 1 Tyrtajos Rzecz to piękna (fragment) Kompozycja utworu. Liryka apelu. Adresat liryczny. – proponuje tytuły dla części wiersza, (U) – czyta wskazane fragmenty utworu. (R) – wyodrębnia części kompozycyj ne utworu, (U) – rozpoznaje adresata apelu. (R) 1 Z. Herbert Nike która się waha Obraz Nike w różnych tekstach kultury – w literaturze i rzeźbie. Miłość do ojczyzny, patriotyzm jako wartość. Powinności człowieka wobec ojczyzny . – wypowiada się na temat utworu, żołnierza, wojen – dawnych i współczesnych, (U) – wypowiada się na temat powinności – wyszukuje odpowiedni e fragmenty i określenia dotyczące Nike – rzeźby i e na temat „zjadacz y chleba”, uzasadni ając swe zdanie. (U) Formułowanie – zapisuje – argumentów. argumenty, redaguje Rozmowa na temat (Z) argument ojczyzny i – y, (U) patriotyzmu. wypowiada – Uzasadnianie. się na temat wypowia ojczyzny i da się na patriotyzmu. temat (U) ojczyzny i patriotyz mu, uzasadni ając swe zdanie. (U) Praca pisemna. – uzupełnia – Uzasadnienie tabelę redaguje przyznania nagrody. podanymi pracę określeniami pisemną . (U) wyjaśnia jącą, dlaczego 4 Tragizm losów żołnierza. Budowa wiersza. Reinterpretacja. Wiersz wolny. człowieka wobec ojczyzny, (U) – wskazuje elementy budowy wiersza. (R) kobiety, (U) – interpretuje wiersz Herberta, (U) – wyjaśnia, od czego zależy los chłopca – żołnierza i tragizm żołnierza, (R) – wyjaśnia, na czym polega reinterpretac ja, (R) – wskazuje fragmenty polemiczne z wierszem Tyrtajosa, uzasadniając swe zdanie, (U) – wyjaśnia, czym różni się wiersz wolny od „Nike się waha”, (U) – redaguje tekst uzasadni ający przyznan ie nagrody Nike. (U) 4 1 K. K. Baczyński Z głową na karabinie Kompozycja utworu. Metaforyka wiersza. Motyw kręgu. Uczucia podmiotu lirycznego. Peryfraza. – wyszukuje czasowniki i określa ich czas gramatyczny, (U) – czyta wskazane fragmenty, (R) – wskazuje w wierszu prozy. (R) – dzieli Notatka. Praca wiersz na pisemna. dwie części na podstawie obserwacji czasownikó w, (U) – wskazuje ważne rzeczowniki , określa zasadę kompozycyj ną, (R) – wyjaśnia metaforyczn y sens motywu kręgu, (R) – wskazuje fragmenty wiersza odnoszące się do pokolenia K. K. Baczyńskieg o, (R) – – zapisuje wniosek, (Z) – próbuje redagować pracę dotyczącą wrażeń związanych z muzyczną wersją wierszy K. K. Baczyńskieg o. (U) – redaguje wnioski, (U) – redaguje pracę dotycząc ą wrażeń związany ch z muzyczn ą wersją wierszy K. K. Baczyńs kiego. (U) 4 peryfrazę. (R) 2 A. Kamiński Akcja pod Arsenałem charakteryz uje podmiot liryczny, (R) – wyjaśnia, na czym polega dwoistość uczuć podmiotu lirycznego, (R) – rozpoznaje typ liryki, (U) – wyjaśnia, czym jest peryfraza. (R) Świat przedstawiony – określa świat – wskazuje utworu. Historia w przedstawiony utworu, elementy utworze. Rzeczywistość (U) historyczne wojenna. Losy Pokolenia i Kolumbów Przyjaźń jako fabularyzow wartość. Odwołania do – wypowiada się na ane, (U) poezji Tyrtajosa, wiersza temat rzeczywistości – A. Mickiewicza i J. wojennej, (U) przedstawia Słowackiego. rzeczywisto ść okupacyjną, posługując – wypowiada się na się Argumentowanie – argumenty za lub przeciw. List do bohaterów utworu. – zapisuje podane argumenty, (Z) – nazywa cechy dotyczące koleżeństwa i przyjaźni, (U) – próbuje redagować list do – redaguje argument y za lub przeciw akcji pod Arsenałe m, (U) – redaguje list do 4 temat przyjaźni Rudego i Zośki. (U) słownictwe m związanym z wojną i okupacją, (U) – wyjaśnia, jaką cenę musieli zapłacić bohaterowie , powołując się na poezję Tyrtajosa, (U) – wyjaśnia słowa z Pieśni filaretów w odniesieniu do Kamieni na szaniec, (U) – wyjaśnia powód recytacji Testamentu J. Słowackieg o w utworze A. wybranej postaci z książki. (U) wybranej postaci z książki. (U) 4 Kamińskieg o. (R) 1 Sztuka dyskutowania 2 M. Białoszewski Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty) Dyskusja. Cechy pamiętnika. Pamiętnik literacki. Język i styl utworu M. Białoszewskiego. Porównanie tekstów literackich dotyczących wojny i okupacji. – wypowiada się na temat utworu, (U) – mówi, o czym napisałby swój pamiętnik, (U) – wie, dlaczego utwór Białoszewskiego jest pamiętnikiem, (R) – wskazuje rodzaje wypowiedzeń występujących w utworze, (U) – dzieli tekst ze względu na zawartość – podaje różnice między Pamiętnikie m Białoszewsk iego a ewentualny m swoim pamiętnikie m, (R) – uzasadnia, dlaczego utwór Białoszewsk iego jest pamiętnikie m, (U) Notatka. Przyjęcie czyjegoś punktu widzenia. – zabiera – zabiera głos w głos w dyskusji. (U) dyskusji, przestrze gając reguł dyskuto wania. (U) – zapisuje – wnioski i redaguje notatkę. (Z) wnioski i notatkę, (U) – przedsta wia wybrane wydarze nia Pamiętni ka... z punktu widzenia bohateró w Kamieni. .. (U) 5 treściową, (R) – czyta wskazane fragmenty utworu, (R) – dostrzega różnicę między podręcznikiem do historii i Pamiętnikiem... (R) – wyjaśnia, jaki efekt daje wykorzystan ie takich, a nie innych rodzajów wypowiedze ń, (R) – charakteryz uje styl pisarski Białoszewsk iego, (U) – porównuje styl Białoszewsk iego i Kamińskieg o, uzasadnia swój sąd, (U) – charakteryz uje autora na podstawie jego utworu, (U) – porównuje bohaterów 5 1 M. de Cervantes Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy (fragmenty) Świat przedstawiony utworu. Postawy życiowe bohaterów, relacje zachodzące między nimi. Komizm w utworze. Ocena zachowania i wartości reprezentowanych przez bohatera. – wypełnia tabelę dotyczącą rycerzy, (R) – rozpoznaje elementy świata przedstawionego, (R) – czyta wskazane fragmenty utworu, (R) – korzysta ze słownika języka polskiego. (U) Kamieni... i Pamiętnika. .., (U) – wyjaśnia, na czym polega różnica między nimi i kiedy można sięgać do tych utworów. (R) – na podstawie lektury wypełnia tabelę, (R) – przedstawia postawy życiowe obu bohaterów tekstu, (U) – określa relacje łączące bohaterów, (R) – wskazuje przykłady Opowiadanie o przygodzie bohatera. Rozprawka. Bogacenie słownictwa. – opowiada o przygodzie Don Kichota z wiatrakami, (U) – próbuje redagować rozprawkę. (U) – dynamiz uje swą relację, włącza elementy opisu wiatrakó w, (U) – wyjaśnia znaczeni e związkó w frazeolog icznych, stosuje je 5 1 S. Mrożek Postawy ludzi. Przygoda Dobosza Karykatura i groteska, znaczenie pojęć, funkcja w tekstach kultury. różnych rodzaju komizmu, (U) – nazywa wartości reprezentow ane przez Don Kichota, popierając swą wypowiedź cytatami, (U) – określa swój stosunek do Don Kichota. (U) – wypowiada się na – wyjaśnia temat postaw ludzi, znaczenie karykatur, (U) słowa karykatura, (R) – korzysta ze słownika – języka polskiego, (U) charakteryz uje dobosza, (U) – wyjaśnia znaczenie słowa w wypowie dziach ustnych i pisemny ch, (U) – redaguje rozprawk ę. (U) Charakteryzowanie postaci. Redagowanie tekstu skierowanego do bohatera utworu. Tworzenie tekstu o charakterze groteskowym. – wypowiada się na temat dobosza, (U) – wypowiada się na temat – charakter yzuje postaci dobosza i generała na podstawi e ich wypowie dzi, (U) 5 – czyta wskazane dobosz i fragmenty utworu. (R) przytacza jego poglądy na temat swego znaczenia, (U) – wyjaśnia powód nieporozumi enia między bohaterami, (U) – wskazuje w tekście elementy groteski. (U) 1 E. Lipska Takie czasy Zabawy w wojnę i brutalne gry komputerowe – ich atrakcyjność dla młodych odbiorców. Dwoistość świata w utworze. Język wiersza. Wyjaśnienie – wypowiada się na temat zabaw w wojnę i gier komputerowych, (U) – czyta wskazane fragmenty utworu, (R) – wypełnia tabelę, (R) swych wrażeń czytelniczyc h. (U) – redaguje tekst skierowa ny do dobosza, (U) – zachęca lub zniechęc a do przeczyt ania utworu, (U) – redaguje tekst utrzyman yw konwenc ji grotesko wej. (U) – wyjaśnia, dlaczego takie zabawy i gry są atrakcyjne, (R) 5 tytułu i sensu wiersza. Paradoks. 1 J. D. Salinger Świat przedstawiony Buszujący w zbożu utworu. Postawy (fragment) życiowe. Metaforyka. – wskazuje w utworze dwa światy: „naprawdę” i „na niby”, (R) – charakteryz uje język utworu i wyjaśnia celowość – wie, na czym polega jego paradoks. (Z) zastosowani a, (R) – wyjaśnia reakcję podmiotu lirycznego i „wszystkich ludzi”, (R) – wskazuje paradoks i wyjaśnia, na czym polega, (R) – wyjaśnia tytuł i sens utworu. (U) – wypowiada się na – szereguje Uzasadnianie w temat utworu i układa pytania od wypowiedziach pytania, (U) najbardziej ustnych. Recenzja – mówi o – mówi o tym, co lubi, tym, co (U) lubi, 5 – podaje tytuły poznanych utworów, (Z) 1 B. Kosecka Sprzymierzeńcy czy wrogowie? O spotkaniach literatury i kina Adaptacja. Utwór adaptowany a jego pierwowzór literacki. Wideoklipy. szczegółow ych do najogólniejs zych, (R) – wyjaśnia metaforyczn y sens – korzysta ze słownika ostatniego języka polskiego, (U) akapitu, (R) – określa ważne postawy życiowe, (U) – wyjaśnia przenośne znaczenie słów wartownik i wartownia. (R) utworu. Tworzenie słownika terminów literackich – porządkowanie wiedzy o prozie. – wypowiada się na temat tekstu, (U) – wypowiada się na temat adaptacji, (U) Reklama telewizyjna. Scenariusz, storyboard. – wyjaśnia sens zdania F. Kafki o kinie, (R) – podaje tytuły adaptacji – wymienia utwory dla siebie najważniejsz e, (U) – porządkuje swą wiedzę o prozie. (U) – próbuje zaprojektow ać reklamę telewizyjnej imprezy kulturalnej. (U) uzasadni ając swe zdanie, (U) – wymieni a utwory dla siebie najważni ejsze i redaguje recenzję wybrane go utworu, (U) – redaguje słownik terminó w literackic h. (U) – projektuj e reklamę telewizyj nej imprezy kulturaln 5 – wypowiada się na temat znanych (ulubionych) wideoklipów. (U) 1 Miłość do drugiego człowieka Aforyzmy o miłości. Różne postawy ludzi wobec życia i miłości. – wypowiada się na temat miłości. (U) bestsellerów i wyjaśnia przyczyny ich adaptowania , (U) – porównuje wybraną scenę z filmu będącego adaptacją z pierwowzor em literackim, (U) – wyjaśnia, jaką funkcję pełnią wideoklipy. (R) – wyjaśnia Bogacenie sens słownictwa. aforyzmów Notatka. A. De SaintExupéry’eg o, (R) – podaje cechy miłości, (U) – przytacza inne ej, (U) – redaguje scenarius z lub storyboar d. (U) – zapisuje cechy miłości, (Z) – zapisuje notatkę. (Z) – samodzie lnie uzupełni a podane zdania. (U) 5 1 Św. Paweł Hymn o miłości Miłość jako wartość. Kompozycja i język utworu. Elementy retoryczne. Teza, argumenty, konkluzja. aforyzmy o miłości, (Z) – wyjaśnia, jakiej postawy wobec życia i miłości wymaga od człowieka uczony. (R) – wypowiada się na – wskazuje Recytacja. Plan temat utworu, (U) ważne dla wypowiedzi ustnej. – czyta wskazane siebie Przemówienie. fragmenty utworu. (R) wersy, uzasadniając swój wybór, (U) – wskazuje i nazywa elementy kompozycji i języka decydujące o poetyckości utworu, (R) – wskazuje elementy retoryczne w poznanym fragmencie, – głośno czyta lub recytuje utwór, (U) – głośno czyta lub recytuje utwór, dobiera – zapisuje muzykę plan (U) wypowiedzi – ustnej, (Z) redaguje – próbuje plan redagować wypowie przemówieni dzi e. (U) ustnej, (U) – redaguje przemów ienie na temat miłości. (U) 5 1 J. Tischner O miłości człowieka do człowieka Sposoby okazywania uczuć. Różnice w uczuciach. Cel wypowiedzi autora. Współczucie i miłość. Porównanie różnych tekstów literackich poruszających podobną tematykę. – wypowiada się na temat opisanych uczuć, (U) – wypowiada się na temat okazywania współczucia, (U) (R) – wskazuje tezę, argumenty, konkluzję. (R) – wskazuje cel autora tekstu, uzasadniając swą wypowiedź, popiera ją cytatami, (U) – wyjaśnia, dlaczego autor nazywa miłość „łaską”, (R) – wskazuje najważniejs ze określenia miłości, odwołując się do tekstów św. Pawła i J. Tischnera. (U) 5 1 G. Boccaccio Król Kompozycja noweli. rycerz Motywy postępowania bohaterów, zawiązek z realiami epoki, w której żyją. Rola poety i poezji w rozwiązywaniu problemów. Siła uczuć– porównanie utworów o podobnej tematyce. Oblicza miłości dawniej i współcześnie. Uniwersalizm utworu. – zna elementy kompozycyjne noweli, (Z) – wypowiada się na temat bohaterów, ich zachowania, uczuć, (U) – czyta wskazane fragmenty utworu. (R) – wskazuje te elementy kompozycyj ne w omawianej noweli, (R) – określa realia utworu, (R) – wskazuje fragmenty przedstawiaj ące obyczaje epoki, (R) – wyjaśnia, dlaczego miłość Lizy do króla jest zuchwała, (R) – wyjaśnia, jaką rolę odegrała poezja w porozumieni u bohaterów, (R) – charakteryz Opowiadanie o zachowaniu bohatera. Redagowanie monologu bohaterki. Notatka. – opowiada o zachowaniu króla po wysłuchaniu pieśni poety, (U) – zapisuje wnioski, (Z) – próbuje redagować pracę na temat miłości i obyczajów. (U) – redaguje monolog Lizy przedsta wiający motywy jej postępo wania, (U) – redaguje pracę na temat miłości i obyczajó w. (U) 6 1 J. A. Morsztyn Niestatek Intencja twórcy. Koncept. Poezja dworska. Kompozycja utworu. Polemika z autorem wiersza. uje miłość Lizy, porównując jej uczucia z opisanymi w Hymnie... św. Pawła, (U) – wyjaśnia, dzięki czemu utwór ma uniwersalny charakter. (U) – wypowiada się na – określa Notatka. Bogacenie temat wrażeń intencję słownictwa. Próby czytelniczych, (U) poety, (R) tworzenia wiersza – wie, że utwór jest w przyjętej przykładem poezji – wyjaśnia, konwencji. Praca dworskiej, (Z) na czym pisemna. – podaje przykłady polega kobiet odznaczających poetycka się stałością niespodzian zainteresowań i ka, wytrwałością w (R) realizacji celów. (U) – rozpoznaje i nazywa zasadę kompozycyj ną, – notuje podane wyrazy, zastępując słowo niestatek. (Z) – dopisuje kilka wersów wiersza, zachowu jąc styl i konwenc ję utworu, (U) – redaguje pracę o poezji dworskie j. (U) 6 1 F. Karpiński Laura i Filon (fragmenty) (R) – wyjaśnia, na czym polega koncept. (R) Świat utworu – miejsce, – określa, co, gdzie i – czas, bohaterowie, kiedy się wydarzyło, relacjonuje zdarzenia. Literacki (R) przebieg motyw Arkadii. Sielanka wydarzeń jako gatunek literacki. przedstawio – opisuje scenerię nych w wydarzeń, (U) utworze, (U) – zna pojęcie Arkadii, – wyjaśnia (Z) rolę scenerii, (R) – przypomina literackie wyobrażenia – wypowiada się na Arkadii i temat bohaterów, (U) wyjaśnia, czy utwór realizuje ten motyw, (U) – – wypowiada się na przedstawia temat uczuć bohaterki, swój sąd na (U) temat autentyczno ści – wie, że utwór jest bohaterów, sielanką. (Z) uzasadniając Wnioski, notatka. Charakteryzowanie bohaterki. Bogacenie słownictwa nazywającego uczucia i wartości. Redagowanie komentarza dotyczącego przesłania utworu. – zapisuje wnioski, (Z) – zapisuje cechy nazywające uczucia, (Z) – redaguje wnioski, (U) – charakter yzuje bohaterk ę utworu, (U) – przygoto wuje scenkę ukazując ą działania – notuje i cechy nazwy uczuć bohateró i wartości. w (Z) zgodne z intencją autora, (U) – redaguje komentar 6 swe zdanie, (U) – rozpoznaje i nazywa uczucia bohaterki, dobiera właściwy rysunek, podpisuje go, (U) – wyjaśnia, dlaczego utwór jest sielanką. (R) 1 J. Tuwim Wspomnienie Nastrój wiersza, obraz jesieni. Neologizmy i ich rola. Środki językowe tworzące nastrój, epitety. Osoba mówiąca w wierszu – jej emocje i uczucia. Porównanie wersji literackiej i muzycznej utworu. – wypowiada się na temat wiersza, (U) – wypowiada się na temat uczuć i postrzegania rzeczywistości, (U) – czyta wskazane fragmenty wiersza, (R) – określa nastrój wiersza i obraz jesieni, podając cytaty, (U) – wypowiada się na temat uczuć i postrzegania rzeczywisto ści, Opowiadanie twórcze. Notatka. Ustna prezentacja osoby mówiącej. z dotycząc y przesłani a utworu, (U) – charakter yzuje świat Laury i Filona, nazywa ważne dla nich uczucia i wartości. (U) – próbuje – redagować redaguje opowiadanie opowiad o pierwszej anie o miłości, (U) pierwsze – wypisuje j miłości, epitety, (Z) (U) – wypowiada się na temat osoby – mówiącej,. prezentuj (U) e osobę mówiącą 6 – wypowiada się na temat wersji wokalnej wiersza. (U) 1 K. I. Gałczyński Wieczór sentymentalny Nawiązania literackie. Groteska w utworze – sposoby jej osiągania. Porównanie utworu Gałczyńskiego z tradycyjnym przedstawieniem teatralnym. – wypowiada się na temat utworu, (U) – wskazuje elementy zabawne, dowcipne, (R) popierając swą wypowiedź cytatami, (U) – wskazuje neologizmy i wyjaśnia ich rolę, (R) – wyjaśnia, jak liryczne emocje i nastrój oddane zostały w utworze muzycznym . (R) – wskazuje Notatka. literackie nawiązanie, (R) – określa jego charakter, (U) – wyjaśnia, na czym polega specyfika dowcipu poety, (R) w wierszu, odwołują c się do utworu i wykorzy stanych w nim środków językow ych. (U) – zapisuje notatkę. (Z) – redaguje notatkę – informac ję wyjaśnia jącą różnicę między poznany m utworem a tradycyjn 6 1 M. Pawlikowska- Tematyka wierszy. Jasnorzewska Wyjaśnienie tytułu. Pocałunki (wybór) Miniatura literacka. Puenta utworu. Metaforyka. Mit o Narcyzie i jego wykorzystanie w wierszu. Porównanie fraszek J. Kochanowskiego z poznanymi wierszami. – wie, że w utworze są – wyjaśnia, elementy groteskowe. co poddane (Z) zostało ośmieszeniu , uzasadniając swą wypowiedź, (R) – wyjaśnia, na czym polega groteska w utworze. (R) – określa tematy – wyjaśnia zaprezentowanych kryteria wierszy, (R) podziału – czyta wskazane zaprezentow fragmenty utworu, (R) anych wierszy, (R) – korzysta ze słownika – wyjaśnia języka polskiego lub tytuł cyklu, słownika wyrazów proponuje obcych, (U) własny tytuł, (R) – wyjaśnia, dlaczego poznane utwory – wskazuje puenty, (R) można zaliczyć do miniatur ym przedsta wieniem teatralny m. (U) Bogacenie słownictwa – nazywanie emocji i uczuć. – zapisuje – nazwy uczuć nazywa i emocji, (Z) uczucia i emocje, (U) 6 – zna mit o Narcyzie, (Z) – przypomina znane fraszki J. Kochanowskiego. (Z) poetyckich, uzasadnia swe zdanie, (U) – wyjaśnia znaczenie puent, (R) – wyjaśnia, w jaki sposób metafora i konkretny przedmiot występują w poznanych wierszach, (R) – wykorzystuj e do interpretacji wiersza mit o Narcyzie, (U) – porównuje fraszki J. Kochanows kiego z poznanymi wierszami. (U) 6 1 G. de Maupassant Świat przedstawiony – opowiada o Wiosenny wieczór opowiadania. wydarzeniach i (fragment) Opowiadanie z punktu bohaterach. (U) widzenia wybranego bohatera. Przedstawienie różnych światów – zakochanych i ciotki Lison. – opowiada o wydarzeniac h, przyjmując punkt widzenia wybranej osoby, (U) – charakteryz uje świat zakochanyc h i ciotki Lison. (U) 1 A. Mickiewicz Niepewność – podaje Argumentowanie. okoliczności Tekst prezentacji. , w których podmiot liryczny mógłby wypowiadać słowa wiersza, (R) – nazywa Określenie tematyki utworu. Budowanie informacji o świecie przedstawionym. Uczucia, myśli i emocje podmiotu lirycznego. Liryka miłosna. Erotyk. – wypowiada się na temat utworu i wątpliwości osoby mówiącej. (U) List zawierający wyjaśnienia. Opowiadanie twórcze. – próbuje redagować list. (U) – zapisuje argumenty. (Z) – redaguje list do współdo mownikó w p. Lison, wyjaśnia w nim rolę miłości, (U) – redaguje opowiad anie twórcze odnosząc e się do współcze sności. (U) – redaguje argument y, (U) – przygoto wuje tekst prezenta cji z 6 1 1 typ liryki, (R) – odpowiada na pytania kończące zwrotki wiersza. (U) E. Fromm Czy Czytanie ze – wybiera prawdziwe – wyjaśnia, miłość jest sztuką? zrozumieniem. stwierdzenia spośród jakie Przesłanki zawarte w podanych. (R) działania tekście. Porównanie podejmują poglądów różnych ludzie, aby myślicieli na temat osiągnąć miłości. powodzenie w miłości, (U) – wskazuje przesłanki zawarte w tekście, (R) – porównuje poglądy Fromma i Paracelsusa. (U) Cz. Miłosz Miłość Tematyka wiersza. – wypowiada się na – określa Piękno, dobro i prawda – temat utworu, (U) tematykę ich znaczenie w – czyta wskazane wiersza, (R) zdobywaniu miłości. fragmenty utworu, (R) – wyjaśnia, Sens utworu. – przypomina poznane jaką rolę w utwory o miłości. (Z) zdobywaniu okazji dnia zakochan ych. (U) Notatka. – zapisuje wskazane przesłanki. (Z) – redaguje notatkę. (U) Plakat będący ilustracją wiersza. Notatka. Opis przeżyć z punktu widzenia autora pamiętnika. Notatki – próbuje wykonać plakat ilustrujący wiersz, (U) – zapisuje – wykonuj e plakat ilustrując y wiersz, (U) 6 1 K. I. Gałczyński Tytuł wiersza. – wskazuje tytułowy miłości reżyserskie. odgrywają piękno, dobro i prawda, (R) – wyjaśnia znaczenie ostatniej strofy wiersza, (U) – do podanej tematyki dobiera tytuły poznanych utworów. (U) wniosek, (Z) – próbuje opisać przeżycia, wcielając się w rolę autora pamiętnika. (U) – wyjaśnia – zapisuje Notatka. – redaguje wniosek, (U) – opisuje przeżyci a, wcielając się w rolę autora pamiętni ka, (U) – proponuj e teksty literackie do spektakl uw wybranej konwenc ji, (U) – wykonuj e notatki reżysersk ie do spektakl u. (U) – 6 Rozmowa liryczna Kompozycja, wyliczenia, epitet, (R) interpunkcja – ich rola w utworze. Sens utworu. Porównanie wierszy K. I. Gałczyńskiego i J. A. Morsztyna. – wypowiada się na temat wiersza, jego budowy i tematyki, (U) sens epitetu użytego w wierszu, uzasadnia celowość jego użycia, (R) – wyjaśnia, na czym polega kompozycja utworu i jaka jest rola – czyta wskazane wyliczeń, fragmenty utworu. (R) (R) – wyjaśnia, czemu służy zastosowana interpunkcja , (R) – wskazuje fragmenty odnoszące się do czasu, wyjaśnia ich znaczenie, (R) – wyjaśnia znaczenie ostatnich wersów wiersza, (R) wnioski. (Z) redaguje wnioski. (U) 7 1 W. Markowska Orfeusz i Eurydyka Rola artysty i jego sztuki w życiu człowieka. Motyw orficki. Podobieństwo bohaterów różnych utworów literackich. Motywy działania bohaterów. Uniwersalizm mitycznej opowieści. – wypowiada się na temat mitu – mówi o umiejętnościach Orfeusza, (U) – opowiada o wędrówce bohatera, (U) – zna pojęcie mitu orfickiego, (Z) – porównuje wiersz K. I. Gałczyńskie go i J. A. Morsztyna. (U) – wyjaśnia, jaką moc miała muzyka Orfeusza, odwołując się do tekstu, (R) – przedstawia etapy wędrówki bohatera, wchodząc w role poszczególn ych postaci, (U) – wyjaśnia pojęcie mitu orfickiego, (R) – podaje przykład bohatera kojarzonego Praca pisemna. Prośba w imieniu bohaterki mitu. Wniosek dotyczący motywów działania bohaterów. – próbuje redagować pracę na temat wiecznej miłości, (U) – redaguje pracę na temat wiecznej miłości, odwołują c się do mitu, (U) – zapisuje – wniosek. (Z) redaguje prośbę Persefon y do Hadesa, (U) – samodzie lnie formułuj e wniosek dotycząc y motywó w 7 1 L. Kołakowski Język utworu. Stylizacja Apologia Orfeusza językowa. Sens utworu. z postacią Orfeusza, uzasadniając swój wybór, (U) – wyjaśnia motywy działania bohaterów, uzasadniając swe zdanie, (R) – ocenia postawę bohatera, uzasadniając swe zdanie, (U) – wyjaśnia, na czym polega uniwersalne przesłanie mitu. (R) – wypowiada się na – Notatka. temat tekstu, (U) charakteryz – czyta wskazane uje język fragmenty tekstu, (R) Orfeusza, (U) – nazywa – zna pojęcie stylizacji osobę, która działania bohateró w, (U) – redaguje pracę wyjaśnia jącą, na czym polega uniwersa lne przesłani e mitu. (U) – zapisuje – wniosek. (Z) redaguje wniosek. (U) 7 językowej. (Z) 1 J. Bédier Dzieje Tristana i Izoldy (fragmenty) mogłaby tak mówić, (U) – rozpoznaje i nazywa stylizację językową, (U) – wyjaśnia sens utworu, uzasadniając swoje zdanie. (U) Narrator i narracja. Świat – określa postać – określa przedstawiony utworu. narratora, (R) funkcję Porównanie bohaterów. pierwszego Kodeks rycerski i jego akapitu realizacja w różnych – rozpoznaje elementy utworu, tekstach kultury. Osąd świata (R) bohaterów, motywy ich przedstawionego, (R) – działania, konsekwencje przypomina czynów. Przedmioty i inne utwory zjawiska magiczne. i podaje Symbolika utworu. gatunki – zna zasady kodeksu literackie o rycerskiego, (Z) podobnych elementach świata przedstawio nego, (U) – porównuje Tristana i Redagowanie historii do kroniki. Notatka. Praca pisemna. – zapisuje historię bohaterów, (Z) – zapisuje sądy na temat bohaterów. (Z) – zapisuje historię bohateró w, wchodzą c w rolę kronikar za królewsk iego, (U) – redaguje pracę osądzają cą bohateró w. (U) 7 – wymienia fantastyczne przedmioty i zjawiska występujące w utworze, (R) – wie, co symbolizuje głóg. (Z) Rolanda, (U) – proponuje różne interpretacje podanej tezy, odwołując się do utworu, (U) – osądza bohaterów, przyjmując wybrany punkt widzenia, (U) – wyjaśnia, jaką funkcję pełnią fantastyczne przedmioty i zjawiska, (R) – wyjaśnia symbolikę głogu, uzasadniając swe zdanie. (R) 7 W. Szekspir Romeo i Julia Zasada trzech jedności – przypomnienie. Kompozycja dramatu – ekspozycja, konflikt, punkt kulminacyjny, rozwiązanie. Dramat Szekspira – zerwanie z zasadą trzech jedności. Funkcja scen zbiorowych w dramacie Szekspira. Rola bóstw w życiu bohaterów. Motyw miłości w poznanych utworach – porównanie dramatu Szekspira i Dziejów Tristana i Izoldy. Miłość i nienawiść. Motyw nieszczęśliwej miłości i jego realizacje w kulturze. – wypowiada się na temat utworu, (U) – wskazuje ekspozycję, konflikt, punkt kulminacyjn – zna zasadę trzech y, jedności, (Z) rozwiązanie, (R) – wyjaśnia, na czym polega zasada trzech jedności, – wskazuje sceny (R) zbiorowe, (R) – – czyta wskazane udowadnia, fragmenty, (R) że dramat – wypowiada się na Szekspira temat miłości, zrywa z nienawiści, (U) zasadą trzech jedności, (R) – wyjaśnia, które sceny zbiorowe są najistotniejs – wypowiada się na ze dla temat motywu przebiegu nieszczęśliwej miłości konfliktu we współczesnym dramatyczne Notatka. Plan – zapisuje wydarzeń głównego wnioski, (Z) wątku. Praca pisemna. – redaguje plan wydarzeń dotyczący głównego wątku. (U) – opisuje, jak rodziło się uczucie między bohatera mi, (U) – redaguje pracę dotycząc ą funkcjon owania wątku nieszczęś liwej miłości we współcze snym świecie, wyjaśnia jąc, na czym polega uniwersa lizm tego wątku. (U) 7 świecie. (U) go, (R) – wyjaśnia, jaki wpływ miały bóstwa na bohaterów dramatu Szekspira, (R) – porównuje motyw miłości w dramacie Szekspira i w Dziejach Tristana i Izoldy, (U) – wyjaśnia, jak Szekspir buduje napięcie dramatyczne , (U) – wyjaśnia, na czym polegała kara, o której jest mowa w finałowej scenie, (R) 7 1 A. Janus-Sitarz Teatr epoki Szekspira Konwencja literacka. – zna pojęcie konwencji. (Z) 1 C. Norwid W Weronie Sytuacja liryczna. Aluzja literacka. Porównanie wiersza Norwida i Romantyczności A. Mickiewicza. Postawa osoby mówiącej w wierszu. – wypowiada się na temat wiersza, (U) – czyta wskazane fragmenty utworu, (R) – wyjaśnia, kto jest odpowiedzia lny za finał historii miłosnej, uzasadniając swą wypowiedź. (U) – wskazuje wyznaczniki konwencji teatru elżbietański ego, – określa konwencję współczesne go przedstawie nia teatralnego. Notatka. Sformułowanie zasad gry aktorskiej. – ustala czas Notatka. sytuacji przedstawio nej w wierszu, popierając wypowiedź – zapisuje notatkę. (Z) – redaguje wskazów ki dla aktorów, (U) – przygoto wuje fragment przedsta wienia w wybranej konwenc ji. (U) – zapisuje – wnioski. (Z) redaguje wnioski. (U) 7 – zna pojęcie aluzji literackiej. (Z) cytatami, (R) – dzieli wiersz na dwie części, uzasadniając podział, (R) – analizuje wiersz, odpowiadają c na pytania i wskazując odpowiedni e fragmenty utworu, (U) – wyjaśnia pojęcie aluzji literackiej, (R) – porównuje wiersz Norwida i Romantyczn ość A. Mickiewicz a, (U) – określa postawę osoby mówiącej w wierszu. (U) 7 1 Platon O miłości Poglądy Platona na temat pochodzenia człowieka. Porównanie tekstu Platona i historii stworzenia człowieka przez Prometeusza. Koncepcja Platona a współczesne poglądy na temat miłości. – czyta fragment opisujący dawny wygląd człowieka, (R) – wskazuje w tekście fragment mówiący o skutkach braku „drugiej połówki”, (R) – wypowiada się na temat poznanego tekstu. (U) 1 L. M. Montgomery Brunatny albumik panny Emilii Opinia o decyzji bohaterki. Miłość i małżeństwo – odniesienia do współczesności. – wypowiada się na temat utworu, (U) – wyraża opinię o decyzji Emilii, (U) – wyjaśnia Bogacenie stwierdzenie słownictwa. , że człowiek był „naturalną całością”, (R) – porównuje powiązania między tekstem Platona i historią stworzenia człowieka przez Prometeusza , (U) – wypowiada się na temat koncepcji Platona, odwołując się do współczesno ści. (U) Dziennik prowadzony z – wyraża punktu widzenia opinię o bohatera utworu. – wyjaśnia znaczeni e wyrażeń: bratnia dusza i pokrewn a dusza, odwołują c się do tekstu Platona. (R) – zapisuje – redaguje dziennik, wchodzą 7 1 J. Twardowski Śpieszmy się A. Kamieńska Puste miejsca Historie miłosne poznanych bohaterów. Porównanie losów i poglądów bohaterek utworów mówiących o miłości. decyzji – odnosi decyzję Emilii i Emilii do czasów uzasadnia współczesnych, (U) ją, (U) – wyjaśnia, jak zmieniły – przypomina poznane się poglądy pary literackie. (Z) na temat miłości i małżeństwa, (U) – porównuje poznane historie miłosne różnych bohaterów, (U) – porównuje postać Lizy z noweli Boccacia z postacią Elizy. (U) Argumentacja. Autorska wersja zakończenia z odniesieniem do czasów współczesnych. Rola znaków interpunkcyjnych w wierszu. Apostrofa, paradoks, porównanie, – czyta głośno wiersz, – – czyta wskazane wprowadza fragmenty utworu, (R) znaki interpunkcyj Interpretacja wiersza podczas głośnego czytania. Notatka. Praca argumenty, (Z) c w rolę Pawła, (U) – redaguje – próbuje argument redagować y mające swoją wersję przekona zakończenia ć matkę tekstu, bohatera przenosząc o akcję do zmianie czasów decyzji, współczesny (U) ch. (U) – redaguje swoją wersję zakończe nia tekstu, przenosz ąc akcję do czasów współcze snych. (U) – stara się – czyta podczas wiersz, głośnego oddając czytania głosem 8 metafora. Intencje poety. Nawiązania literackie. Porównanie utworów o podobnej tematyce. ne do pisemna. wiersza J. Twardowski ego, (U) – wskazuje apostrofę, paradoks, porównanie, metaforę, (R) – wyjaśnia intencje poety, (R) – wskazuje w wierszu Kamieńskiej nawiązania do utworu Twardowski ego, (U) – porównuje wiersze A. Kamieńskiej i W. – kojarzy bohaterów Szymborski literackich z podanymi ej Muzeum, hasłami, (U) (U) – łączy tytuły utworów – wyjaśnia z podaną tematyką. znaczenie (U) paradoksu, (R) – interpretowa interpret ć wiersz, (U) ację, (U) – zapisuje wnioski. (Z) – redaguje wnioski (U) – redaguje pracę pisemną na temat poznany ch wierszy. (U) 8 1 B. Kosecka Telewizja – nauczyciel, doradca i... złodziej czasu Telewizja w życiu człowieka. Programy chętnie oglądane. Czas poświęcany oglądaniu telewizji. Zagrożenia płynące z nadmiernego oglądania telewizji. Zmiany we współczesnej telewizji – ich przyczyny i konsekwencje. – wypowiada się na temat telewizji we własnym życiu, (U) – wymienia programy chętnie przez siebie oglądane, dzieli je na poważne i rozrywkowe, (U) – wypowiada się na temat czasu oglądania telewizji i ewentualnego zakazu jej oglądania. (U) rozpoznaje autorów cytatów i tytuły utworów. (U) – Tworzenie wypowiada programu się na temat telewizyjnego. telewizji we własnym życiu, uzasadniając swą wypowiedź, (U) – wymienia programy chętnie przez siebie oglądane, dzieli je na poważne i rozrywkowe , uzasadniając swe zdanie, (U) – wypowiada się na temat czasu jej – próbuje układać program telewizyjny. (U) – układa program telewizyj ny. (U0 8 1 W. Broniewski Ociemniały Czytanie z podziałem na role. Bohaterowie wiersza. Temat utworu. Liryka sytuacyjna. oglądania i ewentualneg o zakazu oglądania programów, uzasadniając swe zdanie, (U) – czyta wiersz z – podaje podziałem na role, (U) informacje o – wskazuje pytania i rozmówcach odpowiedzi, (R) na – wie, że wiersz jest podstawie przykładem liryki ich sytuacyjnej (R) wypowiedzi , (R) – określa temat wiersza, (R) – wyjaśnia, dlaczego wiersz Broniewskie go należy do liryki sytuacyjnej. Bogacenie słownictwa. Praca pisemna. Kartka do albumu. – zapisuje związki frazeologicz ne z wyrazem oko (oczy), (Z) – wyjaśnia zwrot widzieć sercem. (R) – wyjaśnia znaczeni e tych związkó w, (R) – redaguje wypowie dź na temat bycia niewido mym, choć widzący m, (U) – redaguje kartkę do albumu o postaci, która widzi 8 sercem. (U) 1 Najważniejsza księga 1 A. Świderkówna Rajskie jabłko Biblia – postacie, motywy, zdarzenia, wartości. Archetyp. – zna różne fragmenty – wskazuje Biblii, (Z) fragmenty Biblii, w których występują – wymienia postacie, podane motywy biblijne, (Z) motywy i idee, (Z) – przypomina postacie biblijne, (Z) – podaje – zna pojęcie reprezentow archetypu. (Z) ane przez nie wartości i okoliczności ich działania, (Z) – podaje przykłady archetypów biblijnych. (R) Motyw rośliny w różnych – odpowiada na – wyjaśnia, tekstach literackich. Teza pytania, (U) dlaczego wynikająca z utworu. jabłoń weszła do Notatka. Plan wydarzeń. Prawda historyczna i legendarna. – zapisuje notatkę, (Z) – redaguje notatkę o „drzewie 8 powszechne – wie, że w poznanych j wyobraźni, utworach występuje (R) motyw rośliny. (Z) – porównuje historię biblijną i epos bliskowscho dni pod kątem występowan ia motywu rośliny, (U) – wskazuje tezę – wniosek wynikający z tekstu; podaje przykłady, jak człowiek zaprzecza tej tezie. (U) Opowiadanie o bohaterze, jego przeżyciach i uczuciach. Praca pisemna. Opowiadanie w wybranej konwencji. – redaguje plan wydarzeń historii o Gilgameszu, (U) życia” i „drzewie poznania dobra i zła”, (U) –z opowieśc – opowiada i o historię o Gilgame Gilgameszu, szu (U) wynotow uje prawdę historycz – stara się ną i opisać legendar „roślinę ną, (U) życia”, (U) – – redaguje opowiad opowiadanie ając ukazujące historię o świat ludzi Gilgame nieśmierteln szu, ych. (U) mówi o przeżyci ach i uczuciac h bohatera, (U) – opisuje wizję 8 „rośliny życia”, (U) – redaguje opowiad anie, wybieraj ąc dowolną konwenc ję. (U) 1 1 Opowieść o Postacie mitologiczne. mitycznym herosie Tęsknoty i pragnienia ludzi. – zna postacie mitologiczne podane w ćwiczeniu. (Z) – podaje, jakie tęsknoty i pragnienia reprezentują wymienione postacie mitologiczn e. (Z) W. Markowski Motyw ogrodu w – wypisuje określenia – wyjaśnia, Herakles w różnych tekstach kultury. jabłoni i jej owoców, jaką moc ogrodzie Hesperyd Symbolika ogrodu. (R) miały jabłka Motywy działania postaci – czyta wskazane hesperyjskie mitologicznych. fragmenty utworu, (R) , (R) – wie, że istnieje motyw ogrodu, (Z) – wymienia utwory z motywem Opowiadanie z wykorzystaniem informacji zawartych w mitach. Redagowanie wypowiedzi bohaterów mitologicznych. Prezentacja (praca – opowiada o powstaniu niezwykłego ogrodu, (U) – opowiad ao powstani u niezwykł ego ogrodu, rozwijają c 8 ogrodu, (Z) pisemna). – wyjaśnia – wypowiada się na symbolikę temat Heraklesa i jego ogrodu, (R) czynów. (U) – wyjaśnia motywację Heraklesa uwalniające go Prometeusza , (R) – ocenia postępowani e Heraklesa wobec Atlasa, (U) – bierze udział w konkursie na pracę o bohaterach mitów. (U) 1 B. Ferrero Symbolika drzewa. Szlachetne drzewo Kompozycja utworu. Symbolika dziecka, bohatera. Cenione wartości. Szczęście w różnych utworach literackich. Źródło szczęścia. Przypowieść, – przedstawia zmiany – podaje Rozmowa o zachodzące w powody szczęściu. wyglądzie drzewa, (R) zmian zachodzącyc hw wyglądzie drzewa, (R) – wyjaśnia – redaguje pracę o wybranym bohaterze mitów. (U) – opowiada o bohaterze, (U) – wypowiada się na temat swojego szczęścia. informac je znane z mitu, (U) – redaguje wypowie dź Herakles a skierowa ną do Ateny i jej odpowie dź, (U) – przygoto wuje prezenta cję o Herakles ie. (U) – opisuje szczęśli wą sytuację ze swojego 8 jej cechy. Język utworu. – dzieli utwór na części, nadaje im tytuły, (R) – zna cechy przypowieści, (Z) – czyta dialogi w utworze. (R) symbolikę drzewa, (R) – nazywa wartości, do których dąży dziecko w poszczególn ych częściach utworu, (R) – wyjaśnia, kogo reprezentuje bohater utworu, (R) – przypomina, na czym polegało szczęście różnych bohaterów literackich, (Z) – wyjaśnia, co jest według autora źródłem szczęścia, (U) życia. (U) 8 1 A. Asnyk Limba (R) – udowadnia, że utwór jest przypowieśc ią, (R) – analizuje język utworu. (U) Budowa wiersza, nastrój, – dzieli utwór na – nadaje Notatka. środki stylistyczne i ich części (obrazy), (R) tytuły funkcja. Symbolika – wskazuje obrazom, drzew. czasowniki, (R) (R) – czyta wskazane – określa fragmenty utworu, (R) nastrój wiersza, (R) – charakteryz uje drzewa, (U) – nazywa wykorzystan e środki stylistyczne, – wie, że różne drzewa (R) mają znaczenia – nazywa symboliczne. (Z) wartości przypisane limbie i świerkowi, (R) – wypisuje określenia limby i świerków, (R) – zapisuje wnioski. (Z) – redaguje wnioski. (U) 8 1 O. Tokarczuk Czas lip Porządek świata. Sposoby prezentowania czasu w utworze. Narrator i narracja. – rozpoznaje rodzaj liryki, (R) – rozpoznaje znaczenie symboliczne drzew. (U) – czyta wskazane – wyjaśnia Notatka. fragmenty utworu, (R) zaprezentow any w utworze porządek świata, (R) – rozpoznaje sposoby prezentowan ia czasu w utworze, (R) – wyjaśnia pisownię – czyta tekst narracji. słowa (R) gościniec, – wyjaśnia i rozwija podany cytat, (U) – określa, kim jest – zapisuje notatkę. (Z) – wynotow uje z tekstu fragment y mówiące , o tym, co decyduje o istocie drzew, (R) – uzupełni a schemat, (U) – wypisuje sformuło wania paradoks 9 1 1 narrator, uzasadnia swą wypowiedź. (U) H. Poświatowska Podmiot liryczny – – dzieli Notatka. [pod drzewami– przeżycia i doznania. wiersz na miłość...] Kontekst biograficzny. części i – odpowiada na nadaje im pytania dotyczące tytuły, (R) podmiotu lirycznego, – opisuje (R) przeżycia i doznania – wskazuje podmiotu równoważniki zadania. lirycznego, (U) (U) – rozwija równoważni ki zdań, (U) – wypowiada się na temat kontekstu biograficzne go w utworze. (U) R. Kapuściński W Reportaż, reportaż – wypowiada się na Opowiadanie. Plan cieniu drzewa, w literacki, jego cechy. temat tekstu, (U) wyprawy. Pismo do Afryce „Mit zbiorowy”. – czyta wskazane – sponsorów. Wartości ważne dla ludzi fragmenty utworu, (R) rozpoznaje różnych kultur i środki kontynentów. językowe i alne i sentencje . (R) – wypełnia – schemat. (R) samodzie lnie wypełnia schemat. (R) – próbuje redagować opowiadanie , (U) – pisze o zajęciach – redaguje opowiad anie, (U) – planuje 9 – czyta akapit o mieszkańcach Afryki, (R) – wskazuje elementy typowe dla reportażu, (R) – wskazuje elementy opisu, relacji, komentarza. (R) określa ich rolę, nazywa cechy opisu, (R) – wyjaśnia rolę pytań i odpowiedzi w utworze, (R) – wyjaśnia sens utworu, (R) – wyjaśnia, jakie wartości są najważniejs ze dla mieszkańcó w Afryki, (R) – wyjaśnia pojęcie mit zbiorowy, (R) – wyjaśnia, co jest największy m zwycięstwe m Europejczyk ów, ludności w różnych porach dnia. (U) wyprawę – redaguje pismo do sponsoró w, określa trasę, cel wyprawy . (U) 9 1 A. Jabłońska Zaklęta w dżungli (fragment) Wartości życiowe. Podróż jako wartość. Znaczenie słowa dom w kontekście podróży. uzasadniając swe zdanie, (R) – określa temat tych fragmentów, (R) – wypowiada się na ich temat, uzasadniając swe zdanie. (U) – wskazuje – określa wypowiedzi bohaterki cele, jakie na temat amazońskiej wyznaczyła dżungli, sobie (R) bohaterka, – wyodrębnia etapy (R) przygotowań do – nazywa wyprawy i etapy wartości, wędrówki, (R) które – mówi o akceptacji podróżniczk podróżniczki przez a odnalazła Indian Ameryki Pd., w Ameryce (U) Pd., (R) – wyjaśnia, na czym polega sposób na życie Opis bibliograficzny. Pytania do autorki. Argumentowanie. Praca pisemna. – korzysta ze zbiorów biblioteczny ch i różnych źródeł informacji, (U) – zapisuje argumenty, (Z) – redaguje – sporządz a opis bibliogra ficzny źródeł dotycząc ych Amazoni i, (U) – redaguje pytania do bohaterki utworu, (U) – 9 1 J. Liebert Na lipę czarnoleską Nawiązania literackie. – wskazuje nawiązania Symbolika utworu. do życia i twórczości Apostrofa i jej znaczenie. J. Kochanowskiego, (R) bohaterki, (R) – wyjaśnia i dopełnia znaczenie słowa dom. (U) pracę dotyczącą wykorzystan ia kawałka dżungli. (U) – wyjaśnia Notatka. symboliczne Argumentowanie. znaczenie Recytacja. nadane lipie w utworze, (U) – wskazuje sformułowa nia dotyczące – wypisuje określenia lipy z wiersza, (R) – wypełnia tabelę dotyczącą twórczości J. Kochanowsk iego, (R) redaguje punkty dotycząc e kulturow ej odmienn ości Amazoni i, (U) – redaguje argument y, (U) – redaguje pracę, wzbogac ając ją o opisy i uzasadni enia. (U) – samodzie lnie wypełnia tabelę, (R) 9 twórczości – wskazuje zwrot do J. J. Kochanowskiego. (R) Kochanows kiego, (R) – wyjaśnia sens prośby skierowanej do Kochanows kiego. (R) 3 A. Mickiewicz Pan Tadeusz (fragmenty) Kontekst biograficzny utworu. Bohaterowie, ich cechy charakteru, poglądy, wartości przez nich reprezentowane. Apostrofa i jej funkcja w utworze. Dygresja literacka. – wyjaśnia kontekst biograficzny utworu, (R) – zna wcześniej – poznane postacie z przedstawia Pana Tadeusza, (Z) poznane – wie, że akcja utworu postacie, – recytuje utwór J. Kochanowsk iego. (U) Redagowanie – zapisuje argumentów. argumenty, Wypowiedź poparta (Z) cytatami. – – do haseł dopisuje tytuły utworów , (Z) – pięknie recytuje utwór J. Kochano wskiego, (U) – redaguje argument y dotycząc e twórczoś ci J. Kochano wskiego. (U) – redaguje argument y, aby przekona ć Telimenę o 9 toczy się w Soplicowie, (Z) (U) – opowiada o Soplicowie i jego mieszkańcac – określa temat h, (U) rozmowy Telimeny i – Hrabiego, (R) charakteryz – czyta wskazane uje fragmenty utworu, (R) rozmówców na podstawie ich wypowiedzi , (U) – czyta apostrofy, (R) – wyjaśnia, jakie są poglądy Telimeny, – czyta wskazaną Hrabiego i dygresję. (R) Tadeusza na temat przyrody, (R) – nazywa wartości reprezentow ane przez Sopliców, (U) – wskazuje wypowiada się na temat przyrody litewskiej. (U) niewłaści wej ocenie Soplicow a, (U) – przygoto wuje wypowie dź na temat przyrody , wykorzy stując cytaty. (U) 9 1 A. Słonimski Mickiewicz (fragment) Środki poetyckie w utworze. Stosunek podmiotu lirycznego do Mickiewicza. Utwory Mickiewicza i postaci z jego utworów. Nawiązania do współczesności. apostrofy do przyrody i określa ich charakter, (R) – wskazuje dygresję autorską i wyjaśnia jej charakter. (U) – czyta wskazane – określa Cytowanie. fragmenty wiersza, rolę (R) wykorzystan ych – określa tryb użytych środków w wierszu poetyckich, czasowników, (R) (R) – wyjaśnia rolę użycia trybu, (R) – podaje tytuły – określa utworów Mickiewicza stosunek i łączy je z postaciami. podmiotu (Z) lirycznego do Mickiewicz a, (R) – wyjaśnia, czego te postaci uczą współczesne – zapisuje cytaty. (Z) – wybiera najpiękni ejsze cytaty z utworów Mickiew icz. (U) 9 go czytelnika. (U) 1 F. Ziejka Wielkie narodowe dobro (fragment) Las i jego znaczenie w różnych tekstach literackich. Esej. – wypowiada się na temat dobrodziejstw związanych z lasem, (U) – przyporządkowuje fragmenty utworów podanej tematyce, (Z) – wie, że tekst Ziejki jest esejem. (R) 1 Z. Herbert List Nadawca i odbiorca listu, – wypowiada się na autor i adresat. Forma temat utworu, (U) listu – jej znaczenie. Rola sztuki w życiu człowieka. Redagowanie motta. Rozwijanie zdań. Tworzy informator. – wyjaśnia, w jakim celu przywołano fragmenty utworów poetyckich. (R) – udowadnia, że tekst Ziejki jest esejem. (R) – zbiera Notatka. informacje o Argumentowanie, nadawcy i uzasadnianie. odbiorcy listu, (U) – proponuj e motto – uzupełnia do zdania albumu o niedokończo polskich ne, (U) lasach, – zbiera (U) materiał do – rozwija informatora zdania na temat niedokoń lasów w czone, swojej – okolicy. (U) interpret uje tytuł eseju. (U) – tworzy informat or o lasach w swojej okolicy. (U) – wypisuje rozkazy cesarza, (R) – zapisuje – wnioski, (Z) redaguje 9 – wymienia ważne osiągnięcia naukowe, (Z) – wypowiada się na temat roli sztuki w życiu człowieka. (U) – charakteryz uje relację łączącą autora i adresata listu, wyjaśnia zachodzące zmiany i wskazuje je w tekście, (U) – wyjaśnia, dlaczego autor wybrał formę listu, (R) – wyjaśnia, czemu służą rozkazy cesarza, (R) – porównuje pomysły naukowców Akademii i uczonych cesarza, (U) – rozpoznaje gatunek literacki. – zapisuje argumenty. (Z) wnioski, (U) – redaguje argument y, (U) – ujawnia swą opinię o cesarstwi ei uzasadni a ją, (U) 9 (U) 2 W cieniu dębowego drzewa – test sprawdzający Czytanie ze – rozumie czytany zrozumieniem. Dosłowny tekst, (R) i przenośny sens utworu. Związki literatury i malarstwa. Środki poetyckie i ich rola w utworze. – próbuje wyjaśnić, dlaczego drzewa są głównym elementem krajobrazu przedstawionego na obrazie, (U) – próbuje wyjaśnić symbolikę obrazu, (U) – rozumie dosłowny sens wiersza, (R) – rozumie sens zastosowanego kontrastu, (R ) – określa nastrój wiersza, (R ) – wskazuje porównanie, (U) Notatka encyklopedyczna. – wyjaśnia Notatka w formie symboliczny punktów. Krótkie sens opinii opowiadanie na temat Cz. twórcze. Miłosza, (U) Zaproszenie. – wyjaśnia sen obrazu w odniesieniu do Gawędy o drzewach, (U) – wyjaśnia symbolikę obrazu, podaje swoje propozycje możliwych odczytań, (U) – odczytuje przenośny sens wiersza, (R) – rozumie i wyjaśnia sens – redaguje notatkę encyklopedy czną na temat dębu, (U) – redaguje notatkę encyklop edyczną na temat dębu, uwzględ – redaguje niając notatkę w symbolik formie ęi punktów, obrzędy (U) z nim związane – układa 3, 4 (U) zdania na – temat redaguje obrazu, (U) notatkę w formie punktów, wyjaśnia – redaguje jąc sens zaproszenie obrazu, na wyprawę (U) do lasu. (U) – wymyśla własną historię, która mogła poprzedz 1 – wymienia dwa elementy wspólne w sposobie przedstawienia lasu w wierszu i na obrazie, (U) przenośni, (R ) – wyjaśnia sens porównania, (R ) – wyjaśnia znaczenie obrazu poetyckiego , (R ) – wymienia dwa elementy wspólne w sposobie przedstawie nia lasu w wierszu i na obrazie, uzasadniając swą opinię(U) ić to, co zostało przedsta wione na obrazie. (U) 1 3. PROPOZYCJA PLANU WYNIKOWEGO DO PODRĘCZNIKA K. ORŁOWEJ, H. SYNOWIEC JĘZYK OJCZYSTY1 Zamieszczony tu plan wynikowy jest tylko propozycją dla nauczyciela. Powinien on dostosować go do warunków pracy w swojej szkole, a przede wszystkim do potrzeb i możliwości uczniów. Dotyczy to zwłaszcza konieczności dostosowania do tempa pracy uczniów liczby godzin potrzebnych na omawianie poszczególnych zagadnień oraz uwzględnienia czasu na powtarzanie, utrwalanie i sprawdzanie wiedzy i umiejętności. Te działania także zależne są od zespołu uczniowskiego, z którym przebiega praca. Niezależnie od oceny, którą uczeń otrzymuje, ważne, by wiedział, że: „Błąd jest rzeczą dobrą, dopóki jesteśmy młodzi; nie należy się nim tylko obarczać na starość” (Johann Wolfgang Goethe). Natomiast nauczyciele powinni mieć na uwadze słowa Rabindranatha Tagore: „Jeśli zamkniesz drzwi przed wszelkim błędem, prawda pozostanie za drzwiami”. L I C 1 OGÓLNE CELE KSZTAŁCENIA W UJĘCIU OPERACYJNYM Propozycja planu wynikowego do programu Świat w słowach i obrazach dkw-4014-72/99 (część dotycząca nauki o języku). 1 DZIAŁ S K Ł A TEMAT Wypowiedzenie wielokrotnie złożone Z B A G O D Z I N L . G 1 ZAPAMIĘTYWANIE UCZEŃ ZNA: ROZUMIENIE UCZEŃ ROZUMIE: UMIEJĘTNOŚCI UCZEŃ POTRAFI: – pojęcie wypowiedzenia – budowę wypowiedzenia – wskazać orzeczenia czasownikowe oraz wielokrotnie złożonego. (P) wielokrotnie złożonego. (P) formy zastępujące orzeczenie w wypowiedzeniach, (P) – wyodrębnić wypowiedzenia składowe. (P) 1 D N I A Budowa wypowiedzeń wielokrotnie złożonych 3 – kolejność wykonywania czynności przy analizie wypowiedzenia wielokrotnie złożonego. (P) – czym różni się sentencja od maksymy, (PP) – zależności zachodzące między wypowiedzeniami składowymi w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym: współrzędne, podrzędne, zarówno współrzędne, jak i podrzędne. (P) – dokonać analizy składniowej wypowiedzenia wielokrotnie złożonego, (PP) – zbudować ze zdań pojedynczych wypowiedzenie wielokrotnie złożone, (P) – dobrać do wykresów odpowiednie wypowiedzenia, (PP) – przekształcić wypowiedź mówioną w pisaną, zachowując logiczne zależności między czynnościami i używając wypowiedzeń wielokrotnie złożonych, (PP) – eliminować błędy składniowe i dwuznaczności w wypowiedzeniach wielokrotnie złożonych, (PP) – dokonać analizy składniowej wypowiedzenia wielokrotnie złożonego z wypowiedzeniami wtrąconymi, o skomplikowanej budowie. (PP) Interpunkcja w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym Mowa zależna i niezależna 1 – zasady interpunkcji w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym. (P) – poprawnie stosować zasady interpunkcji w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym. (PP) 1 – pojęcie mowy zależnej i niezależnej. (P) W jakim celu używamy mowy niezależnej? 1 – zasady interpunkcji w wypowiedzeniu wielokrotnie złożonym. (PP) – różnice zachodzące między mową zależną i niezależną. (P) – celowość posługiwania się mową zależną lub niezależną. (P) – odróżnić mowę zależną od niezależnej. (P) – rozpoznać rozmówców na podstawie ich mowy, (PP) – zredagować dialogi do rysunków, (PP) – zredagować opowiadanie z dialogiem, używając odpowiedniej interpunkcji. (PP) 1 S Ł O W O T W Ó R S T W O Jak przekształcać mowę niezależną w zależną? 1 – zasady przekształcania mowy niezależnej w zależną. (P) O sztuce cytowania 1 – pojęcie cytatu i zasady cytowania. (P) Neologizmy 1 – pojęcie neologizmu słowotwórczego. (P) Językowe „pożyczki”– czyli wyrazy obce 3 – polskie odpowiedniki używanych wyrazów obcych, (P) – różne znaczenia używanych zapożyczeń, (PP) – zasady przekształcania mowy niezależnej w zależną. (PP) – przekształcić mowę niezależną w zależną, (PP) – przekształcić zdania złożone w zdania pojedyncze o bardziej zwięzłej treści, (P) – poprawić błędne zdania, przekształcając je w odpowiedni rodzaj mowy. (PP) – zasady cytowania. (PP) – poprawnie wprowadzić cytat do zaproponowanego tekstu, (PP) – poprawnie wprowadzić cytat do swej wypowiedzi pisemnej. (PP) – proces powstawania – ocenić zasadność powstania neologizmu neologizmu słowotwórczego, (PP) słowotwórczego, (P) – odróżnić neologizmy znaczeniowe i – proces kontaminacji. (PP) neologizmy frazeologiczne, (PP) – rozpoznać sposób powstania i określić funkcję neologizmów artystycznych. (PP) – konieczność stosowania – korzystać ze słownika wyrazów obcych, (P) wyrazów obcych, (P) – poprawić tekst niezrozumiały z powodu – kiedy i jak używać nadużycia wyrazów obcych, (PP) zapożyczeń. – zredagować własny tekst z wykorzystaniem wyrazów obcych, (PP) – tworzyć poprawne zwroty z wyrazami zapożyczonymi. (PP) 1 I S Ł O W N I C T W O O związkach frazeologicznych 2 – pojęcie związku frazeologicznego, (P) – przysłowia potocznie używane w języku. (P) – różnicę między wyrażeniem, zwrotem, frazą. (PP) O rodowodzie związków frazeologicznych 2 – potocznie używane związki frazeologiczne o różnym rodowodzie. (P) – mechanizm powstawania błędów frazeologicznych. (PP) Wyrazy o podobnym znaczeniu Wyrazy o jednakowym brzmieniu, lecz różnych znaczeniach Wyrazy o znaczeniu przeciwnym i przeciwstawnym 1 – pojęcie synonimu (wyrazu – konieczność stosowania bliskoznacznego). (P) synonimów. (P) – pojęcie homonimu. (P) – znaczenie wyrazów o tym samym brzmieniu użytych w tekście. (P) 1 1 – korzystać ze słownika frazeologicznego, (P) – wyjaśnić znaczenie związków frazeologicznych, (PP) – przekształcić tekst, używając związków frazeologicznych, (PP) – zredagować własny tekst z wykorzystaniem rozmaitych związków frazeologicznych, (PP) – rozpoznać wykorzystane w tytułach i in. tekstach związki frazeologiczne. (PP) – wyjaśnić znaczenie i podać pochodzenie różnych związków frazeologicznych, (PP) – rozpoznać błędy frazeologiczne, wyjaśnić sposób ich powstania oraz poprawić je. (PP) – poprawnie stosować rozmaite synonimy. (PP) – poprawnie stosować rozmaite homonimy. (PP) – pojęcie antonimu i wyrazu – różnicę między wyrazami – łączyć w pary wyrazy o znaczeniu o znaczeniu przeciwnym. o znaczeniu przeciwnym i przeciwnym i przeciwstawnym, (P) (P) przeciwstawnym. (P) – redagować własny tekst, wykorzystując wyrazy o znaczeniu przeciwnym i przeciwstawnym. (PP) 1 O nazwach własnych 1 – pojęcie nazwy własnej, (P) – zasady zapisywania nazw własnych. (P) Dlaczego tak się nazywają miejscowości? O pochodzeniu nazw miejscowych 1 – pochodzenie niektórych nazw miejscowych, np. własnej miejscowości lub najbliższej okolicy. (P) „Pociąg osobowy do Tych jest opóźniony...”, czyli jak poprawnie używać form nazw miejscowych Jak tworzyć przymiotniki od nazw miejscowych? 1 – zasadę odmiany nazwy własnej i okolicznych miejscowości, (P) – zasady odmiany polskich nazw miejscowych, (PP) 1 Jak odmieniamy obce nazwy miejscowe? 1 – zasadę zapisywania przymiotników utworzonych od nazw miejscowych. (P) – zasadę dotyczącą odmiany obcych nazw miejscowych. (PP) – różnicę między wyrazami o jednakowym brzmieniu i znaczeniu nazwy pospolitej i własnej. (PP) – poprawnie stosuje i zapisuje nazwy własne, (PP) – redaguje tekst z wykorzystaniem nazw własnych, (PP) – poprawnie zapisuje wyrazy o jednakowym brzmieniu i znaczeniu nazwy pospolitej i własnej. (PP) – proces powstawania nazw – odróżnić nazwy: topograficzne, kulturowe, miejscowych. (PP) dzierżawcze, odojcowskie (patronimiczne), rodowe, służebne, zawodowe, (PP) – wyjaśnić pochodzenie rozmaitych nazw miejscowych i uzasadnić swą wypowiedź, (PP) – zredagować informację o swojej miejscowości i najbliższej okolicy z wykorzystaniem nazw miejscowych i objaśnieniem ich pochodzenia. (PP) – zasady odmiany polskich – korzystać ze słownika poprawnej nazw miejscowych, (PP) polszczyzny, (P) – poprawnie odmieniać nazwy miejscowe. (PP) – różnicę w zapisywaniu przymiotników utworzonych od nazw miejscowych. (PP) – zasadę dotyczącą odmiany obcych nazw miejscowych. (PP) – poprawnie zapisać przymiotniki utworzone od nazw miejscowych w różnych kontekstach. (PP) – poprawnie odmienić i zapisać obce nazwy miejscowe. (PP) 1 O nazwach osobowych Dlaczego noszę takie imię? 1 – pojęcie nazwy osobowej, (P) – czynniki językowe dotyczące wyboru imienia, (P) – historię niektórych (wybranych) imion. (PP) – zasadę zapisywania imienia przed nazwiskiem. (P) – poprawnie zapisać oficjalne formy imion członków swojej rodziny i utworzy ć od nich formy pochodne, (P) – tworzyć zdrobnienia, spieszczenia itp. od znanych imion, (P) – wyjaśnić historię swojego imienia. (P) Skąd się wzięły nasze nazwiska? 1 O nazwiskach żon i córek oraz nazwiskach małżeństw 1 – zasadę tworzenia form żeńskich od nazwisk męskich. (P) – różnice dotyczące stosowania różnych formantów w nazwiskach żeńskich. (PP) Odmieniamy nazwiska 1 – zasadę odmiany polskich nazwisk. (P) – zasadę odmiany polskich nazwisk. (PP) Kłopoty z nazwiskami par małżeńskich 1 – zasadę odmiany nazwisk par małżeńskich. (P) – zasadę odmiany nazwisk par małżeńskich. (PP) Przymiotniki tworzone od nazw osobowych 1 – zasadę zapisywania – kiedy i jak należy przymiotników tworzonych zapisywać przymiotniki od nazw osobowych. (P) utworzone od własnych nazw osobowych. (PP) – jak powstały nazwiska. (PP) – wyjaśnić rodowód swojego nazwiska, (PP) – sporządzić drzewo genealogiczne swojej rodziny i przeanalizować występujące w niej imiona i nazwiska, (PP) – korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny, (P) – wyjaśnić znaczenie rozmaitych nazw żeńskich, (PP) – poprawnie tworzyć nazwy żeńskie od męskich. (PP) – korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny, (P) – poprawnie odmienić polskie nazwiska. (PP) – korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny, (P) – poprawnie tworzyć formy nazwisk par małżeńskich, (PP) – na podstawie nazwiska pary małżeńskie rozpoznać formę podstawową. (PP) – korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny, (P) – poprawnie zapisać przymiotniki utworzone od własnych nazw osobowych, (PP) – tworzyć przymiotniki od podanych nazw osobowych (nazwisk). (PP) 1 F O R M Y W Y P O W I E D Z I List i jego odmiany 1 – zasady „listowego” savoir-vivre’u. (P) List otwarty 1 – pojęcie listu otwartego. (P) Jak przekonać pracodawcę – list motywacyjny Przemówienie i jego rodzaje 1 – pojęcie listu motywacyjnego. (P) 1 – kompozycję przemówienia. (P) Wywiad 1 – różnice między listem – rozpoznać rozmaite części listu, (P) prywatnym i oficjalnym. (P) – poprawnie zredagować list prywatny, (P) – zredagować list (także oficjalny), wchodząc w różne role, zachowując wymagane reguły dotyczące pisania listu. (PP) – jak forma listu może być – poprawnie zredagować list otwarty. (PP) wykorzystana w innych celach. (PP) – kiedy należy redagować – poprawnie zredagować list motywacyjny. list motywacyjny. (P) (PP) –zasady dotyczące przygotowania i wygłaszania przemówień, (P) – różnicę między kazaniem i orędziem. (PP) – zasady przeprowadzania – relacje zachodzące wywiadu, (P) między dziennikarzem i – różne rodzaje wywiadów. rozmówcą i ich wpływ na (P) charakter rozmowy. (PP) – przygotować tekst przemówienia, (PP) – wygłosić przemówienie z zachowaniem zasad wygłaszania. (PP) – przygotować pytania do wywiadu, (P), –zredagować opinię o poznanych wywiadach (telewizyjnych, radiowych lub prasowych), (PP) – przeprowadzić wywiad z zachowaniem rad dla początkujących dziennikarzy. (PP) 1
