próbny egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Transkrypt
próbny egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Miejsce na naklejkĊ z kodem Dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z WIEDZY O SPOàECZEēSTWIE ARKUSZ I ARKUSZ I Czas pracy 120 minut STYCZEē ROK 2005 Instrukcja dla zdającego 1. ProszĊ sprawdziü czy arkusz zawiera 13 stron. Ewentualny brak naleĪy zgáosiü przewodniczącemu zespoáu nadzorującego egzamin. 2. ProszĊ uwaĪnie czytaü wszystkie polecenia. 3. Odpowiedzi naleĪy zapisaü czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kaĪdym zadaniu. 4. ProszĊ pisaü tylko w kolorze czarnym; nie pisaü oáówkiem. 5. Nie wolno uĪywaü korektora. 6. BáĊdne zapisy trzeba wyraĨnie przekreĞliü. 7. Wszelkie notatki naleĪy sporządzaü tylko w brudnopisie, którego zawartoĞü nie bĊdzie oceniana. 8. Obok kaĪdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którą moĪna uzyskaü za jego poprawne rozwiązanie. 9. Do ostatniej kartki arkusza doáączona jest karta odpowiedzi, którą wypeánia egzaminator. ĩyczymy powodzenia! (Wpisuje zdający przed rozpoczĊciem pracy) PESEL ZDAJĄCEGO Za rozwiązanie wszystkich zadaĔ moĪna otrzymaü 80 punktów Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 1. (0-1 pkt.) Obywatelstwo to A. obywatelski obowiązek pracy w paĔstwie. B. stosunek prawny áączący jednostkĊ z paĔstwem. C. stosunek okreĞlający przynaleĪnoĞü narodową. D. prawo przebywania w dowolnym paĔstwie. Zadanie 2. (0-1 pkt.) Idea paĔstwa narodowego narodziáa siĊ w A. B. C. D. XXI wieku. XVII wieku. XIX wieku. XX wieku. Zadanie 3. (0-1 pkt.) Kadencja Sejmu w Polsce trwa: A. 6 lat. B. 5 lat. C. 4 lata. D. 7 lat. Zadanie 4. (0-1 pkt.) WskaĪ komunistycznego dyktatora, który sprawuje nieprzerwanie wáadzĊ mimo rozpadu Ğwiatowego bloku komunistycznego: A. Józef Stalin, B. Bolesáaw Bierut, C. Mao Tse-Tung, D. Fidel Castro. Zadanie 5. (0-1 pkt.) Pierwszym premierem po upadku komunizmu w 1989 roku w Polsce byá A. Wojciech Jaruzelski. B. Aleksandr KwaĞniewski. C. Lech WaáĊsa. D. Tadeusz Mazowiecki. Zadanie 6. (0-1 pkt.) WskaĪ tytuá – spoĞród podanych – tygodnika, który w 2003/4 roku miaá najwiĊkszą liczbĊ czytelników Polsce. A. Newsweek. B. Wprost. C. Agora. D. Przekrój. 2 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 7. (0-3 pkt.) Do podanych w tabeli zadaĔ wpisz skróty programów pomocowych dla Polski, finansowanych ze Ğrodków Unii Europejskiej: ISPA, SAPARD, PHARE Zadania Program Wspieranie tworzenia gospodarki rynkowej, A. pomoc dla maáych i Ğrednich przedsiĊbiorstw, rozwoju infrastruktury, finansowanie rozwoju administracji i instytucji do funkcjonowania w Unii. B. Wspieranie inwestycji w dziedzinie ochrony Ğrodowiska oraz infrastruktury transportowej. C. Pomoc w modernizacji polskiego rolnictwa oraz rozwój obszarów wiejskich. Zadanie 8. (0-4 pkt.) WyjaĞnij znaczenie pojĊcia urbanizacja. Podaj trzy przykáady zjawisk związanych z procesem urbanizacji we wspóáczesnym Ğwiecie. WyjaĞnienie: ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. Przykáady: 1. ........................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................................... Zadanie 9. (0-3 pkt.) PoniĪej wymieniono alfabetycznie siedem paĔstw europejskich, wskaĪ nazwy trzech, które są republikami: Belgia, Czechy, Hiszpania, Luksemburg, Niemcy, Rosja, Wielka Brytania Nazwy trzech paĔstw: .................................................................................................................................... 3 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 10. (0-1 pkt.) Na mocy Art. 1. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku wáadza zwierzchnia naleĪy do A. Rządu Rzeczypospolitej. B. SpoáeczeĔstwa. C. Narodu. D. Sejmu i Senatu. Zadanie 11. (0-16 pkt.) Przeczytaj fragment „Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej” i wykonaj podane poniĪej plecenia od A do G. Rozdziaá I Rzeczpospolita Art. 10. 1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera siĊ na podziale i równowadze wáadzy ustawodawczej, wáadzy wykonawczej i wáadzy sądowniczej. 2. WáadzĊ ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, wáadzĊ wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej i Rada Ministrów, a wáadzĊ sądowniczą sądy i trybunaáy. Art. 11. 1. Rzeczpospolita zapewnia wolnoĞü tworzenia i dziaáania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają siĊ na zasadach dobrowolnoĞci i równoĞci obywateli polskich w celu wpáywania metodami demokratycznymi na ksztaátowanie polityki paĔstwa. [...] Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolnoĞü tworzenia i dziaáania związków zawodowych [...] Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwoáujących siĊ w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk dziaáania nazizmu, faszyzmu, komunizmu, a takĪe tych, których program lub dziaáalnoĞü zakáada lub dopuszcza nienawiĞü rasową i narodowoĞciową, stosowanie przemocy w celu zdobycia wáadzy lub wpáywu na politykĊ paĔstwa albo przewiduje utajnienie struktur lub czáonkostwa. [...] Art. 15. 1. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizacjĊ wáadzy publicznej. 2. Zasadniczy podziaá terytorialny paĔstwa uwzglĊdniający wiĊzi spoáeczne, gospodarcze lub kulturalne i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolnoĞci wykonywania zadaĔ publicznych okreĞla ustawa. A. (0-1 pkt.) Podaj nazwĊ demokratycznej zasady, której odzwierciedleniem jest podziaá wáadz Rzeczypospolitej. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 4 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl B. (0-3 pkt.) WymieĔ instytucje wáadzy paĔstwowej stojące na czele okreĞlonych wáadz Rzeczypospolitej. 1. ........................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................................... C. (0-2 pkt.) Podaj dwa warunki jakie musi speániü partia przyjmując kandydata-obywatela w swoje szeregi. 1. ........................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... D. (0-1 pkt.) WyjaĞnij czy istnienie związków zawodowych jest legalne. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. E. (0-6 pkt.) Sprecyzuj przynajmniej szeĞü przypadków, które ograniczają wolnoĞü tworzenia i dziaáania partii w Polsce. 1. ........................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................................... 4. ........................................................................................................................................... 5. ........................................................................................................................................... 6. ........................................................................................................................................... 5 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl F. (0-1 pkt.) WyjaĞnij pojecie decentralizacji wáadzy publicznej w Polsce. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. G. (0-2 pkt.) Podaj dwa warunki, które musi speániaü ustawa okreĞlająca podziaá terytorialny. 1. ........................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Zadanie 12. (0-10 pkt.) Zapoznaj siĊ z poniĪszym Ĩródáem informacji i wykonaj polecenia od A do D. [w:] Gáos Wielkopolski, Bezpáatny dodatek, Europa w 25 odsáonach, 2004, s. 63 6 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl A. (0-3 pkt.) Podaj nazwy trzech paĔstw, sąsiadów Polski, które wraz z naszym krajem przystąpiáy do Unii Europejskiej. 1. ................................................................................................................................................. 2. ................................................................................................................................................. 3. ................................................................................................................................................. B. (0-3 pkt.) WymieĔ nazwy trzech paĔstw, sąsiadów Polski, które nie naleĪą do Unii Europejskiej. 1. ................................................................................................................................................. 2. ................................................................................................................................................. 3. ................................................................................................................................................. C. (0-3 pkt.) WyjaĞnij, podając trzy argumenty, w jaki sposób rozbudowywana sieü autostrad moĪe siĊ przyczyniü do integracji Polski z Europą. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... D. (0-1 pkt.) Sformuáuj wniosek dotyczący rozwoju polskiej gospodarki w powiązaniu z realizowanym planem rozbudowy autostrad. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 7 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 13. (0-5 pkt.) Uzupeánij poniĪszy tekst. Prezydent Rosji ......................... ......................... po zamachu terrorystycznym w ......................... 1 wrzeĞnia 2004 roku, zapowiedziaá wzmocnienie wáadzy w paĔstwie. MoĪe to oznaczaü ograniczenie lub zahamowanie ......................... reform w Rosji. Do zorganizowania zamachu przyznaá siĊ przywódca czeczeĔskich terrorystów ........................., który akt terroru uzasadniá walką o niepodlegáoĞü .......................... Zamach zostaá potĊpiony przez miĊdzynarodową opiniĊ publiczną, gáównie za to, Īe jego ofiarami byáy ........................., a obiektem ........................., w której doszáo do masakry. Zadanie 14. (0-2 pkt.) Na podstawie poniĪszego Ĩródáa wykonaj polecenia od A do B. Wprost, 19 wrzeĞnia 2004, nr 38, s.23. A. WyjaĞnij, dlaczego ponad 50% Polaków ocenia Ĩle lub nie ma wáasnego zdania w ocenie ludzi bogatych w Polsce. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. B. Uzasadnij, który z czynników powinien decydowaü w dochodzeniu do bogactwa w spoáeczeĔstwie obywatelskim. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 8 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 15. (0-15 pkt.) Na postawie poniĪszego Ĩródáa rozwiąĪ polecenia od A do H. Gazeta Wyborcza, 9 wrzeĞnia 2004, nr 213, s 76. A. (0-1 pkt.) OceĔ dynamikĊ wzrostu gospodarczego po analizie PKB w latach 2003 i 2004. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. B. (0-1 pkt.) Podaj okres, w którym nastąpiá dynamiczny rozwój eksportu w Polsce. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. C. (0-2 pkt.) Uzasadnij, Īe wzrost wspóáczynnika inwestycji moĪe oznaczaü zmniejszenie bezrobocia w Polsce. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 9 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl D. (0-4 pkt.) WyprowadĨ cztery wnioski dotyczące stanu gospodarki w Polsce na podstawie przedstawionych informacji. 1. ........................................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................................... 4. ........................................................................................................................................... E. (0-4 pkt.) Uporządkuj hierarchicznie cztery wspóáczynniki, których wzrost najtrafniej charakteryzuje stan gospodarczy kraju. 1. ................................................................ 2. ................................................................ 3. ................................................................ 4. ................................................................ F. (0-1 pkt.) WskaĪ, w jakim okresie nastąpiá gwaátowny spadek spoĪycia indywidualnego w Polsce. ................................................................................................................................................. G. (0-1 pkt.) Podaj o ile procent wzrósá PKB w I kwartale 2004 w stosunku do I kwartaáu 2002 roku. ................................................................................................................................................. H. (0-1 pkt.) Zdefiniuj pojĊcie PKB. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 10 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Zadanie 16 (0-15 pkt.) Na obrzeĪu osiedla domków jednorodzinnych zlokalizowano budowĊ wielkiego centrum rozrywkowo-usáugowego. Napisz list (1 strona tekstu) do radnego twojej gminy, w którym przedstawisz swoje stanowisko i odczucia innych mieszkaĔców osiedla. UĪyj argumentów i przedstaw róĪne aspekty omawianego problemu dla spoáecznoĞci lokalnej. Zachowaj odpowiednią formĊ wypowiedzi. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 11 Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl Brudnopis ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ 12