Monitoring zawodow II półrocze 2014

Transkrypt

Monitoring zawodow II półrocze 2014
RAPORT Z MONITORINGU
ZAWODÓW DEFICYTOWYCH
I NADWYŻKOWYCH
W POWIECIE ZŁOTOWSKIM
ZA II PÓŁROCZE 2014
Marzec 2015
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Spis treści:
Wstęp……………………………………………………………………………….... .3
1. Analiza bezrobocia i ofert pracy wg rodzaju działalności ………..………………….. 5
2. Analiza rynku pracy wg zawodów …………………………………………………… 9
3. Analiza ofert pracy wg zawodów ...…………………………………………………. 18
4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych ………………..………………... 20
4.1.Zawody deficytowe …….………………………………………………….... 21
4.2.Zawody nadwyżkowe ………………..…………………………………....… 23
4.3.Zawody w równowadze ………………………...…………………………… 26
Wnioski …………………………………………………………………………….. 27
2
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
WSTĘP
Powiatowy Urząd Pracy w Złotowie, zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, opracował raport z monitoringu zawodów deficytowych
i nadwyżkowych w powiecie złotowskim za II półrocze 2014 r.
Monitoring
zawodów
deficytowych
i
nadwyżkowych
definiowany
jest
procesem
systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących
kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym
oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych
dla prawidłowego funkcjonowania systemów kształcenia zawodowego i szkolenia
bezrobotnych1. Monitoring można wykorzystać przy stawianiu prognoz dotyczących
zmieniającego się popytu na pracę. Prognozy te jednak mogą mieć jedynie charakter
krótkookresowy z uwagi na dużą dynamikę następujących zmian na rynku pracy, szczególnie
w układzie lokalnym. W ramach monitoringu określa się popyt i podaż na poszczególnych
rynkach zawodowo-terytorialnych. Źródłem informacji jest zbiór zawodów i specjalności
zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie osób bezrobotnych oraz
zgłoszonych ofert pracy. Zgodnie z zaleceniami metodycznymi, raporty z monitoringu
opracowywane są co pół roku, na poziomie powiatu, województwa i kraju przez publiczne
służby zatrudnienia.
Głównym
celem
monitoringu
jest
ukazanie
podstawowych
parametrów,
charakteryzujących rynek pracy badanego obszaru powiatu złotowskiego, które stanowić
mogą podstawę doprecyzowania sposobów ograniczania nie dopasowań, występujących na
lokalnym rynku pracy. W ramach monitoringu określa się rankingi zawodów deficytowych
i nadwyżkowych oraz wykazujących równowagę na lokalnym rynku pracy.
Zawodem deficytowym określono zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe
zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Z zawodem
nadwyżkowym mamy do czynienia wówczas, gdy na rynku pracy występuje mniejsze
zapotrzebowanie w stosunku
do liczby poszukujących zatrudnienia w tym zawodzie.
Natomiast zawód w równowadze to zawód, na który występuje na danym rynku bardzo
zbliżone zapotrzebowanie w stosunku do liczby osób poszukujących pracy w tym zawodzie.
1
Zalecenia metodyczne
Warszawa 2003., s. 6.
do
prowadzenia
monitoringu
zawodów
deficytowych
i
nadwyżkowych,
3
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Analiza dotycząca zawodów deficytowych i nadwyżkowych sporządzana jest zgodnie
z ujednoliconymi dla całego kraju „Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu
zawodów deficytowych i nadwyżkowych” opracowanymi w 2003 r. przez Departament
Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
Podstawą sporządzania analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest
klasyfikacja
zawodów
i
specjalności,
wprowadzona
do
powszechnego
użycia
rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 08.12.2004r. (Dz. U. Nr 265, poz.
2644), które zostało zmienione rozporządzeniem z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie
klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakres jej stosowania (Dz.
U. Nr 265, poz. 2644) oraz zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) z dnia
24 grudnia 2007r. (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.).
Podstawowym źródłem informacji niniejszego opracowania są raporty i wskaźniki
wygenerowane z aplikacji MZ – Monitoring Zawodów, zamieszczone na stronie internetowej
www.mz.praca.gov.pl sporządzone na podstawie danych statystycznych zawartych w:
- Załączniku nr 3 do sprawozdania MPiPS – „Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy
i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności,
- Załączniku nr 2 do sprawozdania MPiPS – „Bezrobotni według rodzaju działalności
ostatniego miejsca pracy, poszukujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji
zawodowej.
Zgromadzone informacje opierają się na danych sprawozdawczych za okres od 01.07.2014 r.
do 31.12.2014r.
4
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
1.
ANALIZA
BEZROBOCIA
I
OFERT
PRACY
WEDŁUG
RODZAJU
DZIAŁALNOŚCI
Na koniec drugiego półrocza 2014 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie
zarejestrowane 3.935 osoby bezrobotne, w tym 2.194 kobiety, co stanowi 55,8 % ogółu
zarejestrowanych. Stopa bezrobocia, według danych GUS w powiecie złotowskim, wynosiła
wówczas 15,1 %.
Wykres 1. Struktura osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Złotowie na dzień 31.12.2014 r.
44%
56%
męźczyźni
kobiety
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ze sprawozdania MPiPS-01 za okres
01.07.2014-31.12.2014.
W przypadku kobiet zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie, bez
względu na miejsce zamieszkania, dodatkową barierą w podjęciu pracy jest kwestia opieki
nad dziećmi, względnie innym członkiem rodziny oraz niski poziom wykształcenia, a także
mało rozwinięta sieć komunikacji publicznej lub całkowity jej brak.
Wykres 2. Stopa bezrobocia w powiecie złotowskim, województwie wielkopolskim oraz kraju
w okresie od lipca do 31 grudnia 2014 r.
16
14
12
15
11,9
14,6
11,7
14
11,5
14,4
14,6
11,3
11,4
15,1
11,5
10
8
8,2
8,1
6
7,9
7,7
7,7
7,8
Powiat Złotowski
Województwo Wielkopolskie
Kraj
4
2
0
07.2014
08.2014
09.2014
10.2014
11.2014
12.2014
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.
5
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Analizując poziom stopy bezrobocia w okresie badawczym, czyli II półroczu 2014
roku odnotowano sukcesywne spadki stopy bezrobocia w powiecie złotowskim. Największy
spadek zarejestrowano w miesiącach: maju i wrześniu 2014 r. , kiedy to stopa bezrobocia
wynosiła odpowiednio 15,1% i 14,0%.
Analizując liczbę zarejestrowanych osób poprzednio pracujących oraz liczbę ofert
pracy wpływających do Powiatowego Urzędu Pracy w Złotowie wg rodzaju działalności,
należy stwierdzić, iż w II półroczu 2014 r. zgłoszono 1106 wolnych miejsc pracy i miejsc
aktywizacji zawodowej. Najwięcej miejsc zatrudnienia zgłoszono w następujących branżach:
Przetwórstwo przemysłowe (298), Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
samochodowych, włączając motocykle (206), Administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe ubezpieczenie społeczne (142), Budownictwo (105), Opieka zdrowotna i
pomoc społeczna (51), Transport i gospodarka magazynowa (45), Działalność profesjonalna
naukowa i techniczna (50), Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (42), Działalność w
zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (44), Działalność związana z
zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (27), Działalność związana z kulturą,
rozrywką i rekreacją (11).
6
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Tabela 1. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie
złotowskim – stan w końcu II półrocza 2014 r.
Lp.
Sekcja PKD
1
Przetwórstwo przemysłowe
2
Handel hurtowy i detaliczny: naprawa pojazdów
samochodowych, włączając motocykle
Bezrobotni
zarejestrowani
stan na koniec
II półrocza 2014 r.
Oferty pracy
stan w końcu
II półrocza 2014
r.
795
14
4
545
3
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo
590
4
4
Administracja publiczna i obrona narodowa;
obowiązkowe zabezpieczenie społeczne
325
0
5
Budownictwo
286
1
6
Działalność w zakresie usług administrowania i
działalność wspierająca
168
6
7
Działalność związana z zakwaterowaniem i
usługami gastronomicznymi
83
0
8
Transport i gospodarka magazynowa
95
3
9
Edukacja
54
0
10
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
74
11
11
Pozostała działalność usługowa
38
0
12
Działalność profesjonalna, naukowa
i techniczna
36
3
13
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
21
0
14
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami oraz działalność związana z
rekultywacją
20
0
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 za okres
01.07.2014-31.12.2014.
7
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Porównując liczbę osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie
Pracy w Złotowie na koniec II półrocza 2014 r. z liczbą zgłoszonych ofert pracy, największą
różnicę zauważamy w przypadku bezrobotnych zarejestrowanych w sektorze przetwórstwo
przemysłowe – gdzie według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. na 795 zarejestrowanych
osób bezrobotnych
odnotowano zaledwie 14 ofert pracy, natomiast w ciągu całego II
półrocza 2014 r. zgłoszono łącznie 298 ofert pracy w tym sektorze.
Z wyżej przedstawionego tabelarycznego zestawienia wynika, iż znaczna liczba
bezrobotnych, wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy, występuje również
w sekcjach:
- Handel hurtowy i detaliczny: naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle
(545 osób, tj.13,9% ogółu bezrobotnych),
- Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (590 osób, tj. 15,0% ogółu bezrobotnych),
- Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne (325
osób, tj. 8,3% ogółu bezrobotnych),
- Budownictwo (286 osób, tj. 7,3% ogółu bezrobotnych).
Wykres 3. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy wg
PKD w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 r.
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
3935
3404
1106
46
Bezrobotni
poprzednio
pracujący
zarejestrowani
w II półroczu 2014
Bezrobotni
poprzednio
pracujący stan w
koocu II półrocza
2014
Oferty pracy
Oferty pracy stan w
zgłoszone
koocu II półrocza
w II półroczu 2014
2014
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 za
okres 01.07.2014-31.12.2014.
Bez zmian pozostaje fakt, iż
niemal we wszystkich sektorach ekonomicznych
w omawianym półroczu liczba osób bezrobotnych znacząco przewyższała liczbę zgłaszanych
ofert pracy.
8
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Liczba ofert pracy wpływających do Powiatowego Urzędu Pracy w Złotowie w końcu
II półrocza 2014 r. była niższa od poprzedniego półrocza o 151 (w I półroczu 2014- 1257
ofert). W omawianym okresie wpłynęło 1106 ofert pracy, a zarejestrowanych było 3.935 osób
w Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie na koniec grudnia 2014 r.
2. ANALIZA RYNKU PRACY WEDŁUG ZAWODÓW
Niniejsza analiza dotyczy grupy bezrobotnych osób zarejestrowanych w Powiatowym
Urzędzie Pracy w Złotowie ze względu na posiadany zawód – kwalifikacje zawodowe,
potwierdzone świadectwem szkolnym, innym dokumentem potwierdzającym kwalifikacje
zawodowe lub stażem pracy w danym zawodzie.
Wśród bezrobotnych z terenu powiatu złotowskiego, zarejestrowanych na koniec
II półrocza 2014 r., najliczniejszą grupę stanowią osoby bez zawodu. Ich udział w ogólnej
liczbie bezrobotnych wyniósł 26,7 %. W grupie tej 56,5 % bezrobotnych stanowią kobiety,
7,9 % to absolwenci, a 18 % osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy.
Tabela 2. Struktura grup zawodowych na koniec grudnia 2014 r.
Liczba bezrobotnych wg stanu na koniec grudnia 2014 r.
Grupy zawodowe
Ogółem
Kobiety
Bez zawodu
1.052
594
Posiadający zawód
(specjalności)
2.883
1.600
Ogółem
3.935
2.194
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 za
II półrocze 2014 r.
9
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Wykres 4. Procentowy udział grup zawodowych na koniec grudnia 2014 r.
27%
bez zawodu
posiadający zawód
73%
Osoby bez zawodu to grupa obejmująca przede wszystkim osoby z wykształceniem
niepełnym podstawowym, podstawowym, gimnazjalnym oraz średnim ogólnokształcącym,
nieposiadające
żadnych
udokumentowanych
kwalifikacji
zawodowych
(świadectw,
dyplomów, certyfikatów).
Osoby posiadające zawód to grupa osób posiadająca kwalifikacje zawodowe,
potwierdzone świadectwem szkolnym, innym dokumentem potwierdzającym kwalifikacje
zawodowe lub stażem pracy w danym zawodzie.
10
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Tabela 3. Bezrobotni według zawodów w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 r.
w tym
Lp.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
Bezrobotni
ogółem
Kobiety
absolwenci
zarejestrowani
pow.12 m-cy
razem
kobiety
razem
kobiety
1.
000000
Bez zawodu
1052
594
83
42
190
119
2.
522301
Sprzedawca
317
296
7
7
125
119
3.
932911
Robotnik pomocniczy
w przemyśle
przetwórczym
131
79
5
2
37
31
4.
331403
Technik ekonomista
129
119
3
2
37
35
5.
722204
Ślusarz
95
3
1
0
19
1
6.
512001
Kucharz
87
78
1
0
34
33
7.
753105
Krawiec
75
75
2
2
33
33
8.
711202
Murarz
72
0
2
0
17
0
9.
752208
Stolarz meblowy
37
3
0
0
9
1
10.
834103
Mechanik- operator
pojazdów i maszyn
rolniczych
54
0
2
0
14
0
11.
512002
Kucharz małej
gastronomi
38
35
2
2
10
10
12.
314207
Technik rolnik
32
28
0
0
9
9
13.
723105
34
0
0
0
12
0
14.
322002
Mechanik samochodów
osobowych
Technik
żywienia i
gospodarstwa
domowego
42
37
3
2
10
9
15.
311504
Technik mechanik
35
4
0
0
10
1
16.
515303
Robotnik gospodarczy
38
18
1
0
13
11
17.
314205
Technik ogrodnik
25
17
1
1
9
5
11
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
18.
325511
Technik ochrony
środowiska
21
19
1
1
6
6
19.
613003
Rolnik
35
28
0
0
14
13
20.
713102
Malarz
18
3
0
0
4
0
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01
za II półrocze 2014 r.
Jak wynika z powyższej analizy najwięcej osób zarejestrowanych było w grupie osób bez
zawodu to jest 1.052 osób. Grupę tę stanowiły w dużej mierze kobiety w liczbie 594 osoby,
to jest 56,5 % osób bez kwalifikacji oraz 15,1 % ogólnej liczby osób zarejestrowanych w
Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie w końcu grudnia 2014 r.
Wykres 5. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych w II półroczu 2014 r. i I półroczu 2014 r.
1200
1000
800
1052
liczba bezrobotnych bez kwalifikacji
zawodowych ogółem
600
594
400
599
998
liczba bezrobotnych kobiet bez kwalifikacji
zawodowych
200
0
II półrocze 2014r.
I półrocze 2014 r.
Osoby bez zawodu to grupa obejmująca przede wszystkim osoby z wykształceniem
niepełnym podstawowym, podstawowym oraz średnim ogólnokształcącym, nie posiadające
żadnych udokumentowanych kwalifikacji zawodowych (świadectw, dyplomów, certyfikatów)
oraz nieposiadające udokumentowanej ciągłości pracy w okresie minimum 1 roku w tym
samym zawodzie.
Spośród osób pozostających w ewidencji tut. Urzędu w końcu analizowanego okresu,
posiadających zawód największą populację stanowili sprzedawcy – 317 osób. Wśród nich
93,4 % stanowiły kobiety, a 39,4 % to osoby zarejestrowane dłużej niż rok.
Główną przyczyną tak dużego bezrobocia w tej grupie jest wiek oraz brak doświadczenia
zawodowego. Osobom młodym i przedsiębiorczym, posiadającym umiejętności obsługi kasy
fiskalnej, terminalu do kart płatniczych lub komputera znacznie łatwiej uzyskać zatrudnienie
w zawodzie sprzedawcy niż osobom starszym mającym wymagane kwalifikacje, jednak nie
12
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
posiadającym często tego rodzaju umiejętności. Jednocześnie jest to grupa, która
charakteryzuje się najwyższą fluktuacją spośród wszystkich zawodów. Istotną tego
przyczyną, jak informują pracodawcy jest również niedostosowanie posiadanych umiejętności
zawodowych osób podejmujących pracę w tym zawodzie do oczekiwań i potrzeb
pracodawców, a także brak odpowiednich predyspozycji do zawodu sprzedawcy.
Drugą, co do wielkości grupę stanowili bezrobotni zarejestrowani w zawodzie jako
robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Było ich 131 osób, tj. 3,3 % ogółu
bezrobotnych, Wśród nich było 37 osób zarejestrowanych dłużej niż 12 m-cy. W zawodzie
tym odnotowano w badanym okresie 79 kobiet. Przyczyną bezrobocia wśród osób z tej grupy
zawodowej jest głównie ograniczona liczba ofert pracy oraz ograniczenia zdrowotne osób z
tego rodzaju kwalifikacjami zawodowymi.
Trzecią, co do wielkości populację stanowili bezrobotni technicy ekonomiści – 129
osoby. Struktura tej populacji przedstawia się następująco: 92,2 % stanowiły kobiety, 28,7 %
stanowiły osoby zarejestrowane powyżej 12 m-cy oraz 2,3 % absolwenci. Ta grupa
charakteryzuje się dużą liczebnością, z uwagi na to, iż na terenie miasta Złotowa znajdują się
szkoły ponadgimnazjalne kształcące w szeroko rozumianych zawodach administracyjno –
biurowych. Jednocześnie z uwagi na rosnące wymagania pracodawców w zakresie
posiadanych
umiejętności,
wzrasta
również
konieczność
podnoszenia
kwalifikacji
zawodowych w tym zawodzie i część absolwentów podejmuje dalszą naukę na studiach
niestacjonarnych. Jednak wzrost kwalifikacji zawodowych nie wpływa na zapotrzebowanie
na kadry, jeśli nie są tworzone nowe miejsca pracy, a jedynie na fluktuację osób
bezrobotnych. Osoby posiadające kwalifikacje zawodowe w danym zawodzie bardzo często
posiadają tylko przygotowanie teoretyczne, natomiast brakuje im wystarczających
umiejętności i doświadczenia, by pracować zawodowo w realnym, praktycznym miejscu
pracy. W wielu przypadkach absolwenci z powodu braku doświadczenia zawodowego nie
mogą znaleźć satysfakcjonującego zatrudnienia, a pracodawcy pracowników o odpowiednich
kwalifikacjach. Z drugiej strony ludzie posiadający wieloletnie doświadczenie mają również
problem z podjęciem zatrudnienia, ponieważ ich uprawnienia i kwalifikacje z upływem czasu
stają się nieaktualne.
Kolejnymi licznymi grupami zawodowymi są również bezrobotni posiadający zawód
ślusarz – 95 osób oraz kucharz – 85 osób. Podstawowymi przyczynami bezrobocia
w tych grupach zawodowych są ograniczone liczby miejsc pracy. Osoby z tego rodzaju
13
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
kwalifikacjami
zawodowymi
często
trafiają
do
rejestru
osób
bezrobotnych
z uwagi na wiek oraz pogarszający się stan zdrowia.
Podsumowując w/w dane można stwierdzić, że w powiecie złotowskim w stosunku do
analogicznego okresu w 2013 r. utrzymuje się ta sama grupa zawodów nadwyżkowych
„sprzedawca”, „robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym” i „technik ekonomista”.
Na
koniec
II
półrocza
2014
r.
nastąpił
spadek
liczby
bezrobotnych
w zawodzie „sprzedawcy” o 43 osoby oraz o 12 osób w zawodzie „robotnik pomocniczy
w przemyśle przetwórczym”
w porównaniu do końca 2013 r. W zawodzie, „technik
ekonomista” – nastąpił spadek liczby bezrobotnych o 13 osób. Spośród dominujących grup
zawodowych duża część osób bezrobotnych to osoby długotrwale bezrobotne, szczególnie
w przypadku osób bez kwalifikacji zawodowych.
Biorąc pod uwagę dane dotyczące liczby osób bezrobotnych ze względu na posiadane
kwalifikacje zawodowe należy zaznaczyć również, że istotną barierą uniemożliwiającą
osobom bezrobotnym podjęcie pracy jest problem związany z dojazdem do pracy oraz
kosztami. Najbardziej jednak istotnym problemem jest brak kwalifikacji zawodowych,
doświadczenia zawodowego oraz zbyt długa przerwa w zatrudnieniu, a w szczególności ta
sytuacja dotyczy głównie kobiet, które stanowią zdecydowaną większość wśród osób
bezrobotnych.
Tabela 4. Napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 r.
Lp.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
Bezrobotni
ogółem
Absolwenci
Kobiety
razem
kobiety
1.
000000
Bez zawodu
996
489
172
93
2.
522301
Sprzedawca
220
199
7
6
3.
331403
Technik ekonomista
109
95
7
5
5.
932911
112
53
8
4
Robotnik pomocniczy
w przemyśle
przetwórczym
14
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
6.
722204
7
711202
8.
9.
Ślusarz
94
5
2
0
Murarz
63
0
3
0
723103
Mechanik pojazdów
samochodowych
67
0
17
0
512001
Kucharz
58
48
1
0
10.
834103
Mechanik – operator
pojazdów i maszyn
rolniczych
49
0
3
0
11.
752208
Stolarz meblowy
33
2
1
0
12.
753105
Krawiec
41
41
2
2
13.
512002
Kucharz małej
gastronomii
36
23
2
2
14.
752205
Stolarz
30
0
6
0
15.
931301
41
0
0
0
16.
311504
33
4
1
0
10
3
0
0
Robotnik budowlany
Technik mechanik
17.
932990
Pozostali robotnicy
przy pracach prostych
w przemyśle
18.
722314
Tokarz w metalu
20
2
0
0
19.
751204
Piekarz
30
0
1
0
20.
314416
Technik technologii
żywnościprzetwórstwo zbożowe
20
10
0
0
21.
515303
Robotnik gospodarczy
30
10
1
0
15
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
22.
821206
Monter sprzętu
oświetleniowego i lamp
elektrycznych
23.
753402
Tapicer
7
1
0
0
24.
723105
Mechanik samochodów
osobowych
samochodowych
30
0
0
0
25.
751201
Cukiernik
27
12
2
1
26.
751105
Rzeźnik-wędliniarz
14
0
2
0
27.
322002
Technik żywienia i
gospodarstwa
domowego
34
29
4
3
28.
325511
Technik ochrony
środowiska
20
15
1
1
29.
514101
Fryzjer
19
19
3
3
30.
314207
Technik rolnik
26
16
1
1
31.
713101
Malarz-tapeciarz
17
0
0
0
32.
921402
Pomocniczy robotnik
szklarniowy
19
8
1
0
33.
613003
Rolnik
23
17
1
1
34.
741101
Elektromonter instalacji
elektrycznych
20
0
0
0
35.
263304
Politolog
9
5
2
1
36.
311512
Technik mechanizacji
rolnictwa
13
2
0
0
17
16
0
0
16
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
37.
314205
Technik ogrodnik
15
9
0
0
38.
263102
Ekonomista
11
7
4
2
39.
522305
Technik handlowiec
11
7
0
0
40.
753303
Szwaczka
16
16
0
0
41.
314490
Pozostali technicy
technologii żywności
7
6
0
0
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 za
II półrocze 2014 r.
Analizując napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie złotowskim
w II półroczu 2014 r. największą dynamikę zauważyć można w zawodach: sprzedawca,
robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczy, technik ekonomista oraz ślusarz. Wynika to z
dużej liczby osób posiadających dane kwalifikacje zawodowe oraz nieporównywalnie niskiej
w stosunku do niej liczby ofert pracy.
Odnosząc się do wyżej wymienionych wniosków można stwierdzić, że w II połowie
2014 r. najliczniej reprezentowane zawody wśród osób bezrobotnych to sprzedawca, robotnik
pomocniczy w przemyśle przetwórczy, technik ekonomista, podobnie jak w roku poprzednim.
Niezmiennie najliczniejszą grupę osób bezrobotnych stanowią osoby bez kwalifikacji
zawodowych.
17
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
3. ANALIZA OFERT PRACY WEDŁUG ZAWODÓW
W II połowie 2014 r. do Powiatowego Urzędu Pracy w Złotowie wpłynęło 1106 ofert
pracy. Na jedną ofertę przypadało blisko 6 osób bezrobotnych.
Liczba ofert w II półroczu 2014 r. spadła o 151 w stosunku do I półrocza 2014 r. (1257).
Wynika to m.in. z oferowanych ofert subsydiowanych realizowanych przy pośrednictwie.
PUP. W I półroczu 2014 odnotowano 704 ofert subsydiowanych, natomiast w drugim
półroczu 413 ofert. Wynika to m.in. z sezonowości niektórych prac w ramach robót
publicznych wykonywanych przy współpracy z samorządami lokalnymi, a także z realizacji
środków Funduszu Pracy będących do dyspozycji PUP w ciągu roku. W II półroczu 2014 r.
mniejsza liczba ofert pracy wynikała także z trudnej sytuacji na lokalnym rynku pracy, a tym
samym z niewielkiego zapotrzebowania kadrowego i jego nasycenia. Dane całościowe w
zakresie ofert pracy, nie odzwierciedlają faktycznej, ogólnej liczby ofert pracy w powiecie
złotowskim. Wynika to z faktu, iż wielu pracodawców nie zgłasza każdego wolnego miejsca
zatrudnienia do Powiatowego Urzędu Pracy w Złotowie. Sporo ofert nie trafia do statystyk
tut. Urzędu, szczególnie te, które dotyczą stanowisk pracy wymagających wysokiej wiedzy,
umiejętności i doświadczenia. Często też pracodawcy nie są zainteresowani zatrudnianiem
osób bezrobotnych lub o małym doświadczeniu zawodowym. Obraz rynku pracy jest więc
związany z aktywnością podmiotów gospodarczych współpracujących z pośrednikami pracy
Powiatowego Urzędu Pracy. Zgłaszają one oferty pracy w formie ofert subsydiowanych lub
niesubsydiowanych miejsc, ofert odbywania stażu, robót publicznych czy też prac
interwencyjnych. Ponadto zgłaszanie ofert pracy ogranicza możliwość otrzymania dodatku
aktywizacyjnego przez osoby bezrobotne pobierające zasiłek, które samodzielnie uzyskają
zatrudnienie.
18
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Tabela 5. Oferty pracy według zawodów w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 r.
(w tabeli zamieszczono zawody, w których liczba ofert pracy była większa od 20)
Oferty pracy zgłoszone
Lp.
Kod zawodu
Nazwa zawodu
1.
515303
Robotnik gospodarczy
113
2.
522301
Sprzedawca
91
3.
411090
Pozostali pracownicy obsługi
biurowej
78
4.
722204
Ślusarz
40
5.
932911
Robotnik pomocniczy w
przemyśle przetwórczym
39
6.
752205
Stolarz
38
7.
931301
8.
432103
Magazynier
24
9.
512001
Kucharz
21
10.
833203
Kierowca samochodu
ciężarowego
20
w II półroczu 2014 r.
Robotnik budowlany
32
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 za
II półrocze 2014 r.
Z analizy zgłoszonych ofert pracy w II połowie 2014 r. wynika, że największe
zapotrzebowanie na złotowskim rynku pracy występowało
w zawodach: robotnik
gospodarczy, pozostali pracownicy obsługi biurowej, sprzedawca, ślusarz oraz robotnik
pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Na uwagę zasługuje fakt, iż najczęściej
poszukiwane profesje są adresowane do zawodów najbardziej liczebnych pod względem
zarejestrowanych bezrobotnych. W wielu przypadkach pracodawcy składając ofertę pracy nie
do końca precyzują wymagań, co powoduje trudności w doborze kandydata na oferowane
19
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
stanowisko. Przewaga rodzaju wymienionych wcześniej ofert pracy wynikała z charakteru
lokalnego rynku pracy oraz przedsięwzięć lokalnych przedsiębiorców i samorządów.
Biorąc pod uwagę ilość zgłaszanych w II półroczu 2014 r. ofert pracy, Powiatowy
Urząd Pracy w Złotowie dużą wagę przykładał do aktywizacji osób bezrobotnych poprzez
zachęcanie do podejmowania własnej działalności gospodarczej, a tym samym w przyszłości
generowania
nowych
miejsc
pracy.
Działania
Powiatowego
Urzędu
Pracy
w Złotowie skierowane były w głównej mierze na promowanie przedsiębiorczości oraz
pomoc finansową dla osób zainteresowanych samozatrudnieniem poprzez udzielanie dotacji
na
podjęcie
działalności
gospodarczej.
Ponadto
PUP
wychodząc
oczekiwaniom
przedsiębiorców udzielał refundacji na doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy dla
zatrudnionej osoby bezrobotnej.
4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych opisuje rzeczywistość lokalnego
rynku pracy, koncentrując się przede wszystkim na różnych aspektach jego nierównowagi.
Pozwala na formułowanie ocen i wniosków dla systemu kształcenia zawodowego, szkolenia
bezrobotnych, poradnictwa zawodowego i służyć ma pełniejszemu dopasowaniu popytu na
pracę i podaży pracy.
Analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych przeprowadzono w oparciu
o wskaźniki zawarte w Zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu. Analizy
zawodów deficytowych i nadwyżkowych dokonano zestawiając ze sobą dane dotyczące
napływu osób do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy i ofert pracy zgłoszonych przez
pracodawców, w tym stażu, przygotowania zawodowego i zatrudnienia niesubsydiowanego
nie skutkującego trwałym zatrudnieniem w naszym powiecie.
Jednym z podstawowych mierników do prowadzenia monitoringu popytu i podaży na
rynku jest tzw. wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów. Wskaźnik ten określa
udział średniej liczby ofert pracy zgłoszonych w ciągu miesiąca przez pracodawców do
Urzędu Pracy w średniej liczbie osób zarejestrowanych w ciągu tego miesiąca jako
bezrobotne.
20
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Zgodnie z wytycznymi opublikowanymi w Zaleceniach metodycznych przyjęto, że
zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów (W) :
a) W < 0,9 to zawody nadwyżkowe,
b) 0,9 ≤ W ≤ 1,1 to zawody zrównoważone (wykazujące równowagę na rynku pracy)
c) W > 1,1 to zawody deficytowe.
4.1. Zawody deficytowe
Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy
wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie.
Tabela 6. Zawody deficytowe w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 r.
Lp.
Nazwa
zawodu
kod zaw.
Średnia
miesięczna
liczba ofert
zgłoszonych
w II półroczu
2014 r.
O
1.
Technik
administracji
334306
k
I
Średnia
miesięczna liczba
zarejestrowanych
bezrobotnych
w II półroczu
2014 r.
B Ik
Średnia
miesięczna
deficytu
podaży siły
roboczej
N
k
I
B
k
I
O
k
I
Wskaźnik
intensywności
deficytu
w II półroczu
2014 r.
W
k
n, I
O Ik
B Ik
1,83
1
-0,83
1,83
18,83
5
-13,83
3,77
3
0,17
- 2,83
17,64
2.
Robotnik
gospodarczy
515303
3.
Kopacz
931202
4.
Brukarz
711601
1
0,33
-0,67
3,03
5.
Pomocniczy
robotnik przy
uprawie
roślin i
hodowli
zwierząt
921301
0,83
0,17
-0,66
4,88
21
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
6.
Kierownik
budowy
132301
0,67
0,33
-0,34
2,03
7.
Nauczyciel
języka
angielskiego
w szkole
podstawowej
234104
0,5
0,17
-0,33
2,94
8.
Pracownik
kancelaryjny
411003
1,33
0,17
-1,16
7,82
9.
Sekretarka
412001
1
0,5
-0,5
2
10.
Pracownik
obsługi
telefonicznej
422201
2
0,17
-1,83
11,76
11.
Magazynier
432103
4
3
-1
1,33
12.
Sprzedawca
w branży
spożywczej
522304
2,17
1,5
-0,67
1,45
13.
Doradca
klienta
524902
0,67
0,5
-0,17
1,34
14.
Spawacz
metodą
MAG
721204
1,33
0,33
-1
4,03
15.
Stolarz
752205
6,33
5
-1,33
1,27
16.
Kierowca
samochodu
833203
3,33
1
-2,33
3,33
17.
Kierowca
operator
wózków
jezdniowych
834401
1,83
1,16
-0,67
1,58
18.
Pomocniczy
robotnik przy
uprawie
roślin i
hodowli
zwierząt
921301
0,83
0,17
-0,66
4,88
22
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
19.
Kopacz
931202
3
0,17
-2,83
17,65
20.
Meliorant
931203
0,67
0,17
-0,5
3,94
21.
Robotnik
drogowy
931205
2
0,5
-1,5
4
22.
Pomoc
Kuchenna
941201
1,67
1,33
-0,34
1,26
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 za
II półrocze 2014 r.
Do zawodów deficytowych o wskaźniku intensywności równym MAX zaliczamy
takie zawody, w których były zgłaszane oferty pracy, ale średnia miesięczna liczba
zarejestrowanych bezrobotnych z takimi kwalifikacjami wynosi 0, a co za tym idzie, łatwiej
jest znaleźć odpowiednie zatrudnienie. Zgodnie z wytycznymi MPiPS Departamentu Rynku
Pracy
zawartymi
w
piśmie
z
dnia
3
lutego
2015
roku
znak
pisma
DRP.VII.4002.1.4/AM zawody o wskaźniku MAX nie zostały ujęte w niniejszym
sprawozdaniu, stąd też liczba zawodów deficytowych w powiecie złotowskim wyniosła 22.
Jak wynika z analizy danych przedstawionych w tabeli, zawodami deficytowymi
o wysokim wskaźniku intensywności nadwyżki / deficytu zawodów w II półroczu 2014 r.
w powiecie złotowskim były przede wszystkim:
- robotnik pomocniczy przy uprawie roślin i hodowli zwierząt,
- pracownik kancelaryjny,
- pracownik obsługi telefonicznej,
- kopacz,
- meliorant,
- pomoc kuchenna.
23
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
4.2. Zawody nadwyżkowe
Zawody nadwyżkowe to zawody, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych jest
większa niż zapotrzebowanie na rynku pracy (wskaźnik intensywności nadwyżki jest
mniejszy od 0,9).
Tabela 7. Zawody nadwyżkowe w II połowie 2014 r.
Lp.
Nazwa zawodu
kod
zaw.
Średnia
miesięczna
liczba ofert
zgłoszonych
w II półroczu
2014 r.
O Ik
Średnia
miesięczna liczba
zarejestrowanych
bezrobotnych
w II półroczu
2014 r.
Średnia
miesięczna
nadwyżki
podaży siły
roboczej
N Ik
BIk
B Ik
OIk
Wskaźnik
intensywności
nadwyżki w II
półroczu 2013
r.
Wnk, I
O Ik
B Ik
1.
Technik
budownictwa
311204
0,17
2,33
2,16
0,07
2.
Technik
informatyk
351203
0,33
1,67
1,34
0,20
3.
Kucharz
512001
3,50
9,67
6,17
0,36
4.
Kucharz małej
gastronomii
512002
0,17
6
5,83
0,03
5.
Kelner
513101
0,83
2,67
1,84
0,31
6.
Fryzjer
514101
1
3,17
2,17
0,31
7.
Sprzedawca
522301
15,16
36,66
21,5
0,41
8.
Ogrodnik
611303
0,17
1
0,83
0,17
9.
Ogrodnik
terenów zieleni
611306
0,33
1,83
1,5
0,18
10.
Betoniarzzbrojarz
711402
0,17
1,17
1
0,15
11.
Robotnik Leśny
621002
0,33
1,83
1,5
0,18
24
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
12.
Ślusarz
722204
6,67
15,67
9
0,42
13.
Murarz
711202
0,5
10,5
10
0,05
14.
Elektromonter
instalacji
elektrycznych
741101
0,83
3,33
2,5
0,25
15.
Tokarz w metalu
722314
0,33
3,33
3
0,10
16.
Mechanik
pojazdów
samochodowych
723103
2,5
11,17
8,67
0,22
17.
Pakowacz
932101
0,33
3,33
3
0,10
18.
Sprzątaczka
biurowa
911207
1,17
2,17
1
0,54
19.
Robotnik
pomocniczy w
przemyśle
przetwórczym
932911
6,5
18,66
12,16
0,35
20.
Stolarz
meblowy
752208
1
5,5
4,5
0,18
21.
Cukiernik
751201
0,5
4,5
4
0,11
22.
Robotnik
budowlany
931301
5,33
6,83
1,5
0,78
23.
Pomocniczy
robotnik
szklarniowy
921402
0,5
3,17
2,67
0,16
24.
Nauczyciel
przedszkola
234201
0,5
1,66
1,16
0,30
25.
Specjalista do
spraw
marketingu i
handlu
243106
0,33
1
0,67
0,33
26.
Technik rolnik
314207
0,17
4,33
4,16
0,04
25
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
27.
Technik leśnik
314301
0,17
1
0,83
0,17
28.
Technik prac
biurowych
411004
0,5
2,17
1,67
0,23
29.
Kasjer
handlowy
523002
0,33
1,33
1
0,25
30.
Malarz tapeciarz
713101
0,17
2,83
2,66
0,06
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z zał. Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 za
II półrocze 2014 r.
Do zawodów nadwyżkowych w powiecie złotowskim w II półroczu 2014 roku należy
zaliczyć m.in. następujące zawody:
 Technik budownictwa,
 Kucharz,
 Sprzedawca,
 Ślusarz,
 Murarz,
 Mechanik pojazdów samochodowych,
 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym,
 Robotnik budowlany,
 Stolarz meblowy,
4.3. Zawód w równowadze.
Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, na który występuje na danym
rynku pracy takie samo zapotrzebowanie jak liczba osób poszukujących pracy w tym
zawodzie. Zawody zrównoważone to takie, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki
(deficytu) zawodów zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1.
Do grupy tej zaliczono wszystkie zawody, których relacja między liczbą zgłoszonych
ofert pracy a liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie była niewielka.
W II połowie 2013 r. można do nich zaliczyć:
- Fizjoterapeuta,
- Nauczyciel przedszkola,
26
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
- Specjalista ds. rachunkowości,
- Księgowy,
- Asystent ds. księgowości,
- Sprzedawca w branży przemysłowej.
- Ogrodnik,
- Szwaczka,
- Krojczy,
- Kierowca samochodu dostawczego
Wnioski.
„Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych” II półrocza 2014 roku, pokazał
że sytuacja na rynku pracy w powiecie złotowskim nadal jest trudna i bardzo złożona.
Analiza
ilościowa
pokazana
w
niniejszym
opracowaniu
nie
jest
w stanie w pełni ukazać problematyki rynku pracy powiatu złotowskiego. Podstawą do
opracowania niniejszego raportu są dane pochodzące z rejestrów i sprawozdań Powiatowego
Urzędu Pracy w Złotowie, dotyczące bezrobotnych oraz ofert pracy. Uwarunkowania
niezależne od Urzędu Pracy uniemożliwiają pełną analizę faktycznie nie pracujących osób
czy też nie zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy. Podobna sytuacja ma miejsce
w przypadku ofert pracy. Pracodawcy nie są zobowiązani do przedkładania ofert pracy
Powiatowemu Urzędowi Pracy, co utrudnia ocenę ilości ofert pojawiających się na rynku
pracy w powiecie złotowskim.
Mimo ryzyka występującego niedoszacowania wyników, monitoring stanowi jednak
istotne źródło wiedzy na temat lokalnego rynku pracy, zasobów posiadanych przez
bezrobotnych i potrzeb zgłaszanych przez pracodawców. Biorąc pod uwagę lokalny rynek
pracy powiatu złotowskiego istnieje duża potrzeba monitorowania zmian w sferze
zatrudnienia, szczególnie ze względu na jego specyficzny charakter i niski wskaźnik rozwoju,
co prowadzi do pogłębienia się bezrobocia długotrwałego, a co za tym idzie zubożenia
lokalnego społeczeństwa i poszerzania szarej strefy. Ciągła obserwacja zmieniających się
trendów pozwala pomóc bezrobotnym poprzez wskazanie im dalszej drogi rozwoju
zawodowego i dostosowania potrzeb do wymagań lokalnych pracodawców.
27
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych
w powiecie złotowskim
Wnioski wypływające z przeprowadzonej analizy wskazują na to, że:
bezrobocie w powiecie złotowskim dotyka w głównej mierze kobiet, które stanowią
56% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych,
wśród zarejestrowanych bezrobotnych najliczniejszą grupę stanowią: osoby bez
zawodu, sprzedawcy, robotnicy pomocniczy w przemyśle przetwórczym i technicy
ekonomiści,
w II półroczu 2014 r. pozyskano 1106 ofert pracy,
zawody deficytowe to m.in.: robotnik pomocniczy przy uprawie roślin i hodowli zwierząt,
pracownik kancelaryjny, pracownik obsługi telefonicznej, kopacz, meliorant, pomoc
kuchenna.
zawody nadwyżkowe to m.in.: technik budownictwa, kucharz, sprzedawca, ślusarz,
murarz, mechanik pojazdów samochodowych, robotnik pomocniczy w przemyśle
przetwórczym, robotnik budowlany
zawody w równowadze to m.in.: logistyk, terapeuta zajęciowy, zaopatrzeniowiec,
operator maszyn do obróbki skrawaniem, asystent do spraw księgowości,
fizjoterapeuta.
Procesy zachodzące w życiu społecznym i gospodarczym powodują zmiany na rynku
pracy, które wymuszają na społeczeństwie zmianę podejścia do pracy. Nowa sytuacja
wymaga od pracowników elastyczności zawodowej, aktywności edukacyjnej, gotowości do
przekwalifikowania się i mobilności. Bezdyskusyjne jest to, że pracodawcy poszukują
pracowników wszechstronnie wykształconych, posiadających wiedzę i doświadczenie
w różnych dziedzinach. Pracownik pracujący na danym stanowisku wykonuje dzisiaj bardzo
często czynności, które wykonywać mogłoby kilku różnych pracowników. Przyczyną takiej
sytuacji są głównie względy ekonomiczne oraz nowe metody zarządzania zasobami ludzkimi.
Dyrektor
Powiatowego
/-/
Urzędu
Pracy
Łucja Greczyło
Opracowanie: Marek Dereszkiewicz
Złotów, marzec 2015 r.
28