Symulacje komputerowe detektora ultrafioletu na bazie struktury

Transkrypt

Symulacje komputerowe detektora ultrafioletu na bazie struktury
Marcin Miczek, Piotr Bobek, Bogusława Adamowicz
Chihoko Mizue, Tamotsu Hashizume
Symulacje komputerowe
detektora ultrafioletu na bazie struktury
metal/izolator/GaN z uwzględnieniem
stanów powierzchniowych
Referat w Zakładzie Fizyki Stosowanej
Instytutu Fizyki Politechniki Śląskiej
Gliwice, 19 listopada 2008 roku
Wcześniejsze prezentacje
M. Miczek, P. Bobek, B. Adamowicz, T. Hashizume: „Symulacje
komputerowe detektora ultrafioletu na bazie struktury
metal/izolator/GaN”, II Krajowa Konferencja Nanotechnologii,
Kraków, 24-28 VI 2008 (plakat Sr-P-14).
ASDAM '08
M. Miczek, P. Bobek, D. Pundyk, B. Adamowicz, C. Mizue, T.
Hashizume: „Numerical modeling of a metal/insulator/GaN-based
ultraviolet photodetector with interface states”, 7th International
Conference on Advanced Semiconductor Devices and Microsystems
(ASDAM), Smolenice, Słowacja, 12-16 X 2008 (plakat P1).
2
Plan referatu
1.
2.
3.
4.
5.
Motywacja: (Al)GaN w detektorach światła
ultrafioletowego, zalety struktur MIS.
Model dryftowo-dyfuzyjny fotodetektora
metal/izolator/GaN.
Metoda obliczeń numerycznych.
Wyniki i dyskusja.
Podsumowanie i plany na przyszłość.
3
Motywacja: (Al)GaN w detektorach UV
Szeroka przerwa energetyczna (3,4 – 6,1 eV) czułość na UV, nieczułość na światło widzialne
(solar blind photodetectors)
Odporność termiczna i chemiczna czujniki
płomienia konieczność reakcji na małe natęŜenia
światła (1 nW/cm2, 109 foton—cm-2—s-1)
Muñoz: Phys. Stat. Sol.
B 244 (2007) 2859
4
Motywacja: (Al)GaN w detektorach UV
Najpopularniejsze struktury fotodetektorów
Muñoz: Phys. Stat. Sol.
B 244 (2007) 2859
5
Motywacja: Zalety struktur MIS
Mniejszy prąd ciemny
NiŜszy poziom szumów
Słaba zaleŜność charakterystyki pracy sensora
od temperatury (przy pomiarach pojemności)
V
MS
 qΦ b 
j0 = A*T 2 exp −

 kT 
I
T1<T2
MIS
C
T1<T2
LD =
W=
εε 0 kT
q2 ND
2εε 0 Vs
qN D
obszar pracy
fotodetektora
Jak wpływają stany na granicy izolator/GaN
na odpowiedź fotodetektora?
V
6
Motywacja: Zalety struktur MIS
Prąd nasycenia diody Schottky'ego
1.E+05
1.E-05
1.E-10
1.E-15
1.E-20
300
Dlugość ekranowania Debye'a
350
400
450
500
550
600
8.E-08
T, K
7.E-08
LD, m
I0, A
1.E+00
6.E-08
5.E-08
300
350
400
450
T, K
500
550
7600
Model dryftowo-dyfuzyjny fotodetektora
VG
UV
λ=300 nm
∂ 2V
q
=
−
⋅ (N D − n + p )
∂x 2
εε0
bramka
∂  ∂n
∂V
−
µ
D
n
 n
n
∂x  ∂x
∂x
∂n

=0
+
G
−
R
=

∂t

∂ 
∂p
∂V 
∂p
+
µ
+
−
=
=0
D
p
G
R
 p

p
∂x 
∂x
∂x 
∂t
SiO2 (15 nm)
n-GaN (ND=5×1015 cm-3,
α-1=71 nm, τSRH=1-100 ns)
kontakt omowy
Standardowy model
metal
powszechnie stosowany
EF
w modelowaniu
van Roosbroeck:
Bell System Tech. Journal
29 (1950) 560.
∆pT (Φ ) =
∫ [ p(x, Φ ) − p(x,0)]dx
k . omowy
SiO2 GaN
da się wyznaczyć
z pomiarów pojemności
SiO2
VG
UV, Φ –
natęŜenie
rekombinacja
GaN
powierzchniowa
rekombinacja
pasmo-pasmo
EFn
EFp
dryf generacja
stany
powierzchniowe
Dit(E)=const
PL
EC
EF
EV
rekombinacja
SRH, τSRH
8
Metoda obliczeń numerycznych
Standardowa metoda róŜnic skończonych:
niestabilność rozwiązania numerycznego, gdy
|Vi–Vi+1|>2kT/q konieczna bardzo gęsta siatka.
Algorytm Scharfettera-Gummela: gęstość prądu
zmienia się liniowo między węzłami półanalityczne wyznaczenie koncentracji
nośników między węzłami.
Scharfetter, Gummel:
IEEE Trans. Electron Dev.
16 (1969) 64
Rozwiązanie metodą kolejnych przybliŜeń
sprzęŜonego (coupled) albo nie (decoupled)
układu równań róŜnicowych.
9
Wyniki i dyskusja
słabe zuboŜenie (VG=–0,1 V)
Idealna granica SiO2/GaN (Dit=0)
silne zuboŜenie (VG=–1 V)
1012
τSRH=10 , 10 , 10 s
-9
∆pT, cm
-2
1010
-8
-7
1012
1010
108
τSRH
1012
∆pT ~ log Φ
5x1011
106
108
0
104
nachylenie = 1
102
1010
106
1014
1018
nachylenie = 2
104
1010
1012
1014
1016
Φ, foton cm s
-2
1018
-1
zaleŜność liniowa
1020
108
1010 1012 1014 1016 1018 1020
Φ, foton cm s
-2
-1
zaleŜność kwadratowa
przechodząca w logarytmiczną
„wzmocnienie” ∆pT
10
Wyniki i dyskusja
Lekko zdefektowana granica SiO2/GaN (Dit=1011 eV-1cm-2)
silne zuboŜenie (VG=–1 V)
słabe zuboŜenie (VG=–0,1 V)
1012
-2
1010
∆pT, cm
1012
τSRH
nachylenie = 2
obszar
logarytmiczny
1010
108
8x1011
∆pT ~ log Φ
108
106
4x1011
104
nachylenie = 1
102
106
0
1010
1014
1018
104
1010
1012
1014
1016
Φ, foton cm s
-2
1018
-1
1020
108
1010 1012 1014 1016 1018 1020
Φ, foton cm s
-2
-1
zmniejszenie ∆pT, ale bardziej z powodu zmiany
zakrzywienia pasm niŜ rekombinacji powierzchniowej
separacja nośników zmniejsza wpływ rekombinacji
powierzchniowej
11
Wyniki i dyskusja
Mocno zdefektowana granica SiO2/GaN (Dit=1012 eV-1cm-2)
silne zuboŜenie (VG=–1 V)
∆pT, cm
-2
słabe zuboŜenie (VG=–0,1 V)
1012
1012
1010
1010
108
108
τSRH
nachylenie = 1
106
104
104
102
102
100
100
108
1010 1012 1014 1016 1018 1020
Φ, foton cm s
-2
-1
dalsze zmniejszenie ∆pT
τSRH
nachylenie = 1
106
108
1010 1012 1014 1016 1018 1020
Φ, foton cm s
-2
-1
zaleŜność ∆pT(Φ) liniowa takŜe dla silnego zuboŜenia –
brak „wzmocnienia”
dominacja rekombinacji powierzchniowej
12
Podsumowanie
Dla idealnej granicy SiO2/GaN zaleŜności ∆pT(Φ)
są liniowe dla słabego zuboŜenia, a kwadratowe
przechodzące w logarytmiczne dla silnego
zuboŜenia.
Stany powierzchniowe zaburzają te prawidłowości
i zmniejszają ∆pT.
Dla Dit=1012 eV-1cm-2 jakość objętości kryształu
(τSRH) praktycznie nie ma znaczenia
13
Plany na przyszłość
Obliczenia dla VG < –1 V.
Krytyczna analiza granic stosowalność klasycznego
modelu dryftowo-dyfuzyjnego w przypadku silnego
zuboŜenia.
Wykorzystanie do obliczeń pakietu COMSOL
Multiphysics™ – Piotr Bobek.
Porównanie ilościowe z wynikami pomiarów foto-C-V
struktur wykonanych w RCIQE.
Badania za pomocą mikroskopu augerowskiego
składu chemicznego sensorów wytworzonych w
RCIQE.
14