Opis zajęć

Szczegółowy opis wykładu „Najnowsza historia polityczna”
oraz konwersatorium „Interpretacje i debaty nad historią XX w. we
współczesnej Europie”
dla studentów I roku politologii
w semestrze jesiennym 2010/11
Tomasz Stryjek
Wykład i konwersatorium pozostają ze sobą w ścisłym związku merytorycznym.
Egzamin semestralny obejmuje treści obu tych zajęć.
Udział w wykładach i konwersatoriach jest obowiązkowy. Dopuszcza się dwie
nieobecności nieusprawiedliwione w semestrze w każdym z cykli. W przypadku trzeciej,
trzeba zaliczyć na dyżurze materiał obejmujący wszystkie trzy.
Do wykładu uczestnicy przygotowują się, zapoznając się z treściami zajęć poprzednich. Jeśli
na wykładzie nie prowadzi się własnych notatek, albo było się nieobecnym/ą, należy
koniecznie skorzystać z jednej z podanych lektur. Niezależnie od przygotowywania się do
kolejnych zajęć, zaleca się stałe czytanie przynajmniej jednej lektury (uwaga ta dotyczy osób,
które mają podstawową znajomość faktografii dziejów XX stulecia. Te, które jej nie mają,
powinny zaczynać przygotowanie się od podręcznika licealnego, a którąś z podanych niżej
lektur czytać dopiero w następnej kolejności). Na każdym wykładzie kilka osób będzie pytane
„z listy”, a następnie oceniane na „+” lub „–„. Przyjmowane będą także odpowiedzi zgłoszone
„z sali”.
Do konwersatorium studenci przygotowują się, zapoznając się z treścią zajęć poprzednich
(tu nie ma możliwości skorzystania z podręcznika) oraz tekstem „zawieszonym” kilka dni
wcześniej na stronie prowadzącego (jeśli taki był). Tu na wymianę zdań/dyskusję będziemy
przeznacza
więcej czasu niż na wykładzie (także można otrzymać „+” lub „-„).
Jeśli na wykładach i konwersatoriach uczestnik zyska razem przynajmniej cztery plusy, ocena
z egzaminu wzrośnie o jeden stopień. Zasada ta nie stosuje się jednak do osób, które na
egzaminie otrzymają ocenę niedostateczną. W przypadku otrzymania przynajmniej dziesięciu
plusów można być zwolnionym z egzaminu. W przypadku otrzymania przynajmniej dwóch
minusów następuje obowiązek ustnego zaliczenia na dyżurze ustalonego materiału.
W połowie semestru odbywa się obowiązkowe kolokwium ze znajomości okresu 1914-1945.
Jeśli otrzyma się wówczas ocenę pozytywną, na końcu semestru pozostanie do zaliczenia już
tylko druga połowa stulecia (1945-2001). Nie ma możliwości poprawiania kolokwium.
Egzamin ”zerowy” odbywa się na ostatnich zajęciach i także jest obowiązkowy. Osoby,
które zaliczyły kolokwium przystąpią wtedy do testu ze znajomości okresu 1945-2001 i
napisania eseju dotyczącego tematów konwersatorium. Osoby, które nie zaliczyły kolokwium
przystąpią wtedy do testu z okresu 1914-1945 (test z okresu 1945-2001 będą zaliczały na I
terminie egzaminacyjnym w sesji) oraz w/w eseju. Na egzaminie „zerowym” w przypadku
otrzymania oceny niedostatecznej z testu i/lub eseju sprawa ulega zapomnieniu, w przypadku
otrzymania oceny pozytywnej nie można już skorzystać z terminu egzaminacyjnego w sesji
(innymi słowy – tych ocen nie można już poprawić).
W przypadku niezaliczenia i kolokwium i „zerówki”, uczestnicy „podchodzą” do całego
stulecia na I (ew. II) terminie egzaminacyjnym w sesji.
Studenci dwu kierunków indywidualnie uzgadniają z prowadzącym warunki zaliczenia
przedmiotów.
UWAGA:
12.11. wykład i konwersatorium nie odbędą się. Odpracujemy je 28.01.
26.11. Kolokwium – tylko test (w godzinach konwersatorium)
3.12. w godzinach wykładu i konwersatorium studenci I roku będą uczestniczyć w
konferencji naukowej organizowanej przez Katedrę Historii Współczesnej i Ruchów
Społecznych Instytutu
28.01. Egzamin zerowy: test i esej
I W: 8.10
I wojna światowa i jej konsekwencje – początek nowoczesności
Hobsbawm: s. 27-56, Kissinger: s. 213-231, Bankowicz I, s. 75-120, 133-139,
Holzer: s. 56-133, Kennedy: s. 248-272, Historia, t. 18: s. 17-96, 212-226,
I K: 8.10
Ludobójstwo – pojęcie, cechy. Polityka historyczna i polityka pamięci –
pojęcia. Dziedzictwo b. imperium osmańskiego i Turcji kemalistowskiej dla
współczesnych stosunków międzynarodowych (Armenia).
II W:
15.10
Rewolucja w Rosji i w krajach europejskich 1917-1923. Bolszewizm.
Sytuacja w koloniach w okresie międzywojennym
Pipes: s. 525-548, Hobsbawm: s. 57-83, Courtois: r. 1, Bankowicz I: s. 120-133,
173-193, 253-263, Holzer: s. 140-152, 169-184, Historia, t. 18: s. 97-158, 227264, Bulliet: s. 199-207, Cameron: s. 341-354
II K:
15.10
Zbrodnie nazizmu i komunizmu. Spór o potrzebę komunistycznej
„Norymbergi”
III W:
22.10
Ład wersalski – źródła jego słabości. Wielki Kryzys.
Kissinger: s. 232-262, Hobsbawm: s. 84-105, 137-169, Bankowicz I: s. 143-152,
206-242, 263-270, 279-291, Holzer: s. 164-169, 184-210, 228-237, Kitchen: 42141, Kennedy: s. 274-288, Dulffer: s. 39-50, Historia, t. 18: s. 182-211, 265296, 552-600, Cameron: s. 370-390
III K:
22.10
Idea jugosłowiańska i jej rozkład. Konflikty na Bałkanach Zachodnich w
XX w. (1912-1918, 1941-1945, 1991-1999). Współczesne spory o pamięć.
IV W:
29.10
Kryzys demokracji w Europie: faszyzm, nazizm i autorytaryzm 1919-1939
Hobsbawm: s. 106-136, Bankowicz I: s. 193-206, 291-307, 371-397, Holzer: s.
155-163, 216-227, 238-241, 263-297, Kitchen: 216-294, 295-402, 441-473,
Historia, t. 18: s. 297-360, 375-431, 432-516, Kershaw: s. 13-150
IV K:
29.10
Niemcy (i Austria), ich wojenni satelici (Włochy, Węgry, Państwo
Francuskie) i kooperanci (Szwecja, Szwajcaria) w zmaganiach z
„ciemnymi” stronami przeszłości po 1945 r. Historikerstreit
V W:
5.11
ZSRS w latach 1922-1939. Stalinizm. Kryzys i rozkład ładu wersalskiego w
l. 30.
Hobsbawm: s. 137-169, Kissinger: 263-378, Bankowicz I: s. 353-371, 411-420,
Holzer: s. 211-215, 242-262, 314-337, Kitchen: s. 176-215, 403-440, 474-508,
Historia, t. 18: s. 517-551, 690-762, Kennedy: s. 288-339, Bulliet: s. 207-211,
V K:
5.11
Polityka historyczna Rosji po komunizmie. Konflikt pamięci Rosjan z
Polakami, Ukraińcami, narodami bałtyckimi i Kaukazu. Przypadek
Białorusi
VI W:
19.11
II wojna światowa – walka, dyplomacja, okupacja, zbrodnia.
Kissinger: 379-460, Bankowicz I: s. 429-568, Holzer: s. 338-496, Kennedy: s.
341-350, Historia, t. 19: s. 17-89, 114-176, Kershaw: s. 150-250, Dulffer: r. 2-5,
VI K:
19.11
Repatriacja czy wypędzenie? – konflikty pamięci między przedstawicielami
narodów Europy Środkowej przymusowo wysiedlonych w wyniku II wojny
światowej
VII W:
26.11
Rozpad koalicji i początek zimnej wojny. Sowietyzacja Europy Wschodniej.
Kissinger: 461-515, Bankowicz II: s. 17-29, 56-81, 83-85, 91-97, 152-167, Judt:
s. 127-237, Historia, t. 19: s. 207-272, 285-299, 310-338, Hobsbawm: s. 341365, Bulliet: s. 199-223, Cameron: s. 408-415
VII K:
26.11
Kolokwium: najnowsza historia polityczna 1914-1945.
VIIIW:
10.12
Siła supermocarstw i stosunki w trójkącie: NATO – UW – ChRL 19531979. Dekolonizacja i Trzeci Świat.
Hobsbawm: 190-210, 213-240, 317-340, 396-420, Kissinger: 516-772, 773-838,
Bankowicz II: s. 97-109, 111-118, 123-130, 167-197, 202-208, 210-212, 215217, 241-245, 252-286, 289-301, 415-421, 429-441, 443-450, 460-471, 535536, Judt: s. 287-382, Kennedy: s. 350-427, Historia, t. 19: s. 338-362, 590-730,
t. 20: s. 15-42, 138-177, Fulbrook: s. 234-270
VIIIK:
10.12
Przewartościowanie kolonializmu w II połowie XX w. Postkolonializm i
wielokulturowość w polityce pamięci dawnych kolonii i metropolii
(Francja, W. Brytania, USA)
IX W:
17.12
Gospodarka, społeczeństwo i modele ustrojowe państw w Europie po obu
stronach żelaznej kurtyny (l. 50.-70.) Chiński wariant komunizmu
Hobsbawm: 241-276, Judt: s. 383-460, Bankowicz II: s. 185-186, 241-252,
352-399, 421-425, 497-508, 533-535, Historia, t. 19: s. 363-397, t. 20: s. 190223, Fulbrook: s. 78-176, Cameron: s. 398-408, Bulliet: s. 256-309
IX K:
17.12
Hiszpania (od 1975), RPA (od 1994), kraje Ameryki Łacińskiej (od lat 80.)
– negocjowanie pamięci wydarzeń II połowy XX w. jako element polityki
jedności narodowej
X W: 7.01
Konflikt bliskowschodni w XX w. Syjonizm, panarabizm, fundamentalizm
islamski Bankowicz II: s. 109-111, 197-202, 286-289, 450-460, 536-544, 555561, 681-690, 704-711, 712-718, Historia, t. 20: s. 43-137
X K: 7.01
Holocaust. Spory o wyjątkowość (jedyność) Zagłady. Holocaust w
kontekście współczesnego konfliktu bliskowschodniego
XI W:
14.01
Integracja europejska 1945-1992. Rewolucja kulturalna lat 60.-70. w
krajach Północy
Hobsbawm: 296-316, 421-429, Bankowicz II: s. 232-234, 307-313, 322-336,
340-352, 495-497, 615-617, Judt: całość, Historia, t. 19: s. 398-589, t. 20: s.
232-285, Fulbrook: s. 177-224, 270-285, Cameron: s. 421-425, 435-436,
Bulliet: 34-82, 199-223
XI K:
14.01
Współczesne próby kształtowania ogólnoeuropejskiej pamięci na forum
UE
XII W:
Przemiany gospodarczo-społeczne na świecie w późnym XX w. Druga
21.01
zimna wojna
Kissinger: 839-883, Hobsbawm: s. 369-395, 429-453, 475-507, Bankowicz II:
s. 425-431, 475-481, 532-535, 545-551, 567-577, 646-652, 672-675, Judt: s.
531-566, 626-653, Kennedy: s. 428-515, Historia, t. 20: s. 178-189, Bulliet: s.
310-340, 377-398, 433-477, Cameron: s. 429-435
XII W:
21.01
Jesień Ludów w Europie. Upadek ZSRS. Problemy świata
postzimnowojennego (1991-2001)
Bankowicz II: s. 617-646, 675-679, 733-737, 743-754, 780-788, 828-838, 862872, 931-935, Judt: s. 654-772, Historia, t. 20: s. 223-231, 286-359, 428-442,
465-478, 498-524, 569-587, Hobsbawm: s. 429-453, Fulbrook: s. 310-318
XIII W:
28.01
Egzamin zerowy: test (1945-2001 lub 1914-1945)
XIII K:
28.01
Zaliczenie konwersatorium – esej
Lektury:
M. Bankowicz (red.), Historia polityczna świata XX w., t I – II, Kraków 2004.
R.W. Bulliet (red.), Historia XX wieku, Warszawa 2001.
R. Cameron, Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych,
Warszawa 1996.
S. Courtois i inni, Czarna Księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania,
Warszawa 1999.
Historia powszechna, t. 18–20, Świat po upadku ZSRR. Czasy współczesne, L. Serafini
(red.), „Biblioteka Gazety Wyborczej”, 2008.
A. Czubiński, Historia drugiej wojny światowej, Poznań 2004.
A. Czubiński, Historia powszechna XX w., Poznań 2003.
J. Dűlffer, Jałta, 4 lutego 1945. II wojna i dwubiegunowy podział świata, Warszawa 2000.
M. Fulbrook (red.), Zarys historii Europy. XX wiek (po 1945 r.), Warszawa 2005.
E. Hobsbawm, Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie dwudzieste stulecie, Warszawa
1999.
J. Holzer, Europa wojen 1914-1945, Warszawa 2008.
T. Judt, Powojnie. Historia Europy od roku 1945, Poznań 2008.
P. Kennedy, Mocarstwa świata, Warszawa 1994.
I. Kershaw, Hitler, Warszawa 2001 (wersja skrócona dwutomowego dzieła).
H. Kinder, W. Hilgemann, Atlas historii świata, t. II, Warszawa 2000.
H. Kissinger, Dyplomacja, Warszawa 1996.
M. Kitchen, Historia Europy 1919-1939, Wrocław 2009.
A. Patek, J. Rydel, J. J. Węc, Najnowsza historia świata, t. I – IV, Kraków 2001-2008.
R. Pipes, Rosja bolszewików, Warszawa 2005.
W. Roszkowski, Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku.
J. R. Wegs, R. Ladrech, Europa po 1945 r. Zarys historii, Warszawa 2008.