UCHWAŁA NR KI-411/131/16 Kolegium Regionalnej Izby

UCHWAŁA NR KI-411/131/16
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie
z dnia 4 maja 2016 r.
znak sprawy: KI-43-138/36/16
Kolegium Izby działając na podstawie art. 91 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 446) i art. 11 ust. 1 pkt 4
ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 561) oraz na zasadzie art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca
1960 r. Kodeksu postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 23)
p os t a n a w ia
wszcząć postępowanie o stwierdzenie nieważności uchwały NR XIV/149/2016
Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie udzielenia dotacji
celowej dla Polskiego Związku Działkowców Rodzinny Ogród Działkowy
„Czerwony Kapturek” w Chełmku.
UZASADNIENIE
Uchwała NR XIV/149/2016 Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 31 marca 2016 r.
wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, Zespół Zamiejscowy
w Oświęcimiu w dniu 7 kwietnia 2016 r.
Uchwała została podjęta na podstawie przepisów art. 7 ust. 1 pkt 5 i art. 18 ust. 2
pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2016 r.,
poz. 446) i art. 250 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j.:
Dz.U. z 2013, poz. 885 z późn. zm.) oraz art. 17 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r.
o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z 2014 r., poz. 40 z późn. zm.).
Zgodnie z § 1 niniejszej uchwały, Rada Miejska w Chełmku postanowiła, że udziela
się z budżetu Gminy Chełmek dotacji celowej w wysokości 15.000,00 zł dla Polskiego
Związku Działkowców Rodzinny Ogród Działkowy „Czerwony Kapturek”
w Chełmku z przeznaczeniem na budowę i modernizację infrastruktury ogrodowej.
Z § 2 uchwały wynika, że szczegółowe zasady udzielenia i rozliczenia dotacji celowej
zostaną określone w umowie zawartej pomiędzy Polskim Związkiem Działkowców
Rodzinny Ogród Działkowy „Czerwony Kapturek” w Chełmku, a Gminą Chełmek.
W toku czynności nadzorczych związanych z badaniem uchwały NR XIV/149/2016
pod względem jej legalności, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie
na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia 2016 r., działając na podstawie art. 88 ustawy
o samorządzie gminnym postanowiło wystąpić do Przewodniczącego Rady Miejskiej
w Chełmku z zapytaniem w oparciu o jaki tryb, wynikający z art. 221 ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Rada Miejska w Chełmku podjęła
przedmiotową uchwałę o przyznaniu dotacji oraz wskazanie konkretnych przepisów,
z których wynikała kompetencja Rady do podjęcia takiej uchwały.
W odpowiedzi na powyższe w dniu 27 kwietnia 2016 r. wpłynęło pismo
Przewodniczącego Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 26 kwietnia 2016 r.,
Znak: OSO.0004.17.2016. Jak wynika z przedmiotowego pisma, po dogłębnym
przeanalizowaniu przepisów ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o finansach
publicznych oraz ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych stwierdzono, iż badana
uchwała Nr XIV/149/2016 Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 31 marca 2016 r. może
budzić wątpliwości. W celu zatem wyeliminowania z obrotu prawnego przepisów
mogących w przyszłości stwarzać problemy interpretacyjne został przygotowany
nowy projekt uchwały w przedmiocie uchylenia Uchwały Nr XIV/149/2016 oraz
projekt uchwały dotyczący wprowadzenia ogólnych zasad dotyczących udzielania
dotacji z budżetu gminy. Projekty powyższych uchwał będą przedmiotem obrad
planowanej na dzień 19 maja 2016 r. sesji Rady Miejskiej w Chełmku. Z wyjaśnień
Przewodniczącego Rady Miejskiej w Chełmku wynika ponadto, iż dotacje dla
rodzinnych ogrodów działkowych zostaną udzielone w trybie art. 221 ust. 4 ustawy
o finansach publicznych.
Badając przedmiotową uchwałę Kolegium Izby stwierdziło, że została ona podjęta
bez podstawy prawnej, a zatem z naruszeniem art. 7 Konstytucji Rzeczpospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483): „Organy władzy publicznej
działają na podstawie i w granicach prawa”.
Przywołany w podstawie prawnej uchwały przepis art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy
o samorządzie gminnym, który stanowi, że do wyłącznej właściwości gminy należy
stanowienie w innych, to jest nie wymienionych w tym przepisie, sprawach
zastrzeżonych ustawami do kompetencji gminy, nie stanowi samodzielnej podstawy
prawnej do podjęcia rozpatrywanej uchwały. W świetle przeznaczenia dotacji, którym
jest budowa i modernizacja infrastruktury ogrodowej, nie wydaje się być właściwym
również jako podstawa prawna wskazany w uchwale przepis art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy
o samorządzie gminnym, w myśl którego zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty
należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy
ochrony zdrowia. Odrębnej i samoistnej podstawy nie zawierają także wskazane
w podstawie prawnej rozpatrywanej uchwały przepisy art. 17 ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych. Przepis art. 17 ust. 1 ustawy stanowi, że stowarzyszenie
ogrodowe, prowadzące ROD (rodzinne ogrody działkowe) na obszarze danej gminy
może otrzymywać dotację celową z budżetu tej gminy, z zastosowaniem przepisów
ustawy o finansach publicznych w zakresie udzielania dotacji celowych dla
podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu
osiągnięcia zysku. Z kolei ust. 2 tego przepisu wskazuje, iż dotacja, o której mowa
w ust. 1, ma służyć realizacji celu publicznego, związanego z zadaniem gminy,
o którym mowa w art. 6 ust. 1, i może być przeznaczona w szczególności na budowę
lub modernizację infrastruktury ogrodowej, jeżeli wpłynie to na poprawę warunków
do korzystania z ROD przez działkowców, lub zwiększy dostępność społeczności
lokalnej do tego ROD.
Przepis art. 17 ust. 1 ustawy o rodzinnych ogródkach działkowych odwołując się
w swojej treści do przepisów ustawy o finansach publicznych w zakresie udzielania
dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych
i niedziałających w celu osiągnięcia zysku wskazuje na art. 221 ustawy o finansach
publicznych. Z przepisu art. 221 ust. 1 ww. ustawy wynika, że podmioty niezaliczane
do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą
otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele
publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie
inwestycji związanych z realizacją tych zadań. Ust. 2 tego przepisu stanowi,
że zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j.: Dz.U.
z 2016 r., poz. 239), a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na
podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa
w ust. 1. Natomiast ust. 4 cytowanego wyżej przepisu upoważnia organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego do określenia w drodze uchwały, trybu
postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której
mowa w ust. 2, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego
zadania określa, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie
dotacji i jej rozliczenia. Z ww. przepisów wynika, iż w sytuacji gdy zadanie publiczne
nie będzie mieściło się w katalogu zadań określonych ustawą o działalności pożytku
publicznego i wolontariacie, wówczas stosuje się tryb postępowania przewidziany
w art. 221 ust. 4 ustawy o finansach publicznych. W ocenie Kolegium Izby
w przepisie art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie
zostały zamieszczone zadania publiczne polegające na tworzeniu warunków dla
rozwoju ROD. Zatem udzielenie dotacji dla rodzinnych ogródków działkowych
możliwe jest jedynie w oparciu o uregulowania zamieszczone w uchwale, podjętej na
podstawie art. 221 ust. 4 ustawy o finansach publicznych. Z powyższym
stwierdzeniem zgodził się również, w swoich wyjaśnieniach, Przewodniczący Rady
Miejskiej w Chełmku, który także wskazał, iż dotacje dla rodzinnych ogrodów
działkowych zostaną udzielone w trybie art. 221 ust. 4 ustawy o finansach
publicznych. Kolegium Izby wskazuje, iż na dzień badania uchwały NR
XIV/149/2016 Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 31 marca 2016 r. obowiązuje
Uchwała Nr XLI/292/2010 Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 26 stycznia 2010 r.
w sprawie: określenia trybu postępowania o udzielenie dotacji z budżetu Gminy
Chełmek, sposobu rozliczenia i kontroli zadań zlecanych podmiotom nienależącym do
sektora finansów publicznych i niedziałającym w celu osiągnięcia zysku
(opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego z 2010 r.,
Nr 21, poz. 106), z której nie wynika kompetencja Rady Miejskiej w Chełmku do
podjęcia tego rodzaju uchwały jak będąca przedmiotem badania Kolegium.
Biorąc pod uwagę powyższe, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie postanowiło jak w sentencji uchwały.
Jednocześnie Kolegium informuje, że posiedzenie w sprawie przedmiotowej
uchwały odbędzie się w dniu 18 maja 2016 r. o godzinie 10:40 w siedzibie
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, przy ulicy Kraszewskiego 36.
W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć upoważniony przedstawiciel podmiotu,
którego uchwała jest rozpatrywana.
Przewodniczący Kolegium
Janusz Kot /-/