Zapalenie zatok przynosowych

Zapalenie zatok przynosowych
Ostre
Objawy przezi´bienia trwajà >10 dni.
Objawy sà mocno nasilone, towarzyszy im goràczka, obfita ropna wydzielina
w nosie, obrz´k tkanek wokó∏ oczu i ból g∏owy.
Objawy przezi´bienia, które po kilku dniach ust´powania powracajà
z pogorszeniem si´ stanu ogólnego.
Przewlek∏e
Objawy utrzymujà si´ d∏u˝ej ni˝ 12 tygodni
i nie ust´pujà ca∏kowicie w tym czasie.
Etiologia – zapalenie zatok przynosowych:
wirusowe
bakteryjne
inne czynniki sprzyjajàce
rozwojowi ZZP
Nieprawid∏owoÊci anatomiczne (przerost migda∏ków,
skrzywiona przegroda nosowa, odmiennoÊci budowy
ma∏˝owin nosowych)
Niedojrza∏oÊç uk∏adu immunologicznego
Zespo∏y zaburzeƒ ruchomoÊci rz´sek
Zaburzenia hormonalne
P∏ywanie
Zanieczyszczenie Êrodowiska
Budowa i funkcje zatok:
Zatoka czo∏owa
Zatoki przynosowe to wype∏nione powietrzem przestrzenie
w strukturze kostnej czaszki rozmieszczone symetrycznie
wokó∏ nosa i oczu. WyÊcielone sà b∏onà Êluzowà i stanowià
przed∏u˝enie jam nosa, kontaktujàc si´ z nimi przez ujÊcia
naturalne zatok.
Zatoka klinowa
Zatoki sitowe
Rola zatok:
Zatoka szcz´kowa
Zmniejszenie ci´˝aru twarzoczaszki.
Zmiana w∏aÊciwoÊci powietrza przep∏ywajàcego przez
górne drogi oddechowe (nawil˝anie i ogrzewanie).
Zatoki sà uwa˝ane za swoiste przestrzenie rezonansowe
dla g∏osu.
G∏ównà przyczynà powstania ZZP jest blokada
naturalnych ujÊç zatok. W jej nast´pstwie dochodzi do
gromadzenia si´ w zatoce Êluzu wydzielanego przez
gruczo∏y b∏ony Êluzowej. Prowadzi to do zaburzenia
czynnoÊci gruczo∏ów Êluzowych, zag´szczenia
wydzieliny oraz zalegania g´stej wydzieliny w Êwietle
zatok, co u∏atwia rozwój zaka˝enia.
Budowa i funkcje
b∏ony Êluzowej
nosa i zatok
przynosowych
Falujàce w stron´
gard∏a ruchy rz´sek
Faza ˝el:
wysoka lepkoÊç
Âluz
B∏ona Êluzowa nosa:
Gard∏o
Drobina kurzu
Rz´ski
Faza zol:
niska lepkoÊç
Komórki podstawne
Komórki
rz´skowe
Komórki Êluzu: wytwarzajà
lepkà wydzielin´
Komórki kubkowe:
wytwarzajà wysoce lepkà
wydzielin´
Komórki surowicze:
wytwarzajà wydzielin´
o niskiej lepkoÊci
Gruczo∏y Êluzowe
B∏ona Êluzowa zatok przynosowych, podobnie jak
w nosie, posiada samooczyszczajàcy si´ mechanizm
Êluzowo-rz´skowy, który nawil˝a i zbiera zanieczyszczenia
z nab∏onka oraz wytwarza du˝e iloÊci wydzieliny
Êluzowej. Ruch rz´sek znajdujàcych si´ na powierzchni
b∏ony Êluzowej powoduje wydalanie wydzieliny
z zatok na zewnàtrz przez wàskie szczelinowate ujÊcia
znajdujàce si´ w jamach nosa. Ka˝da infekcja wirusowa
(przezi´bieniowa, grypowa) wywo∏uje stan zapalny
i obrz´k b∏ony Êluzowej nosa i zatok przynosowych
upoÊledzajàcy dro˝noÊç po∏àczenia zatok z jamà nosowà.
Powoduje to zaburzenia transportu Êluzowo-rz´skowego
i naturalnych mechanizmów obronnych. Skutkiem tego
jest zaleganie wydzieliny, zmniejszenie pH i ciÊnienia
parcjalnego tlenu w zatokach, co stwarza idealne warunki
do namna˝ania si´ bakterii. Najcz´stszà przyczynà
ostrego zapalenia zatok przynosowych sà wirusy (zwykle
rhinowirusy, ale równie˝ i inne). Ostre zapalenie zatok
o tej etiologii ma zwykle ∏agodniejszy przebieg ni˝
w przypadku, gdy dochodzi do zaka˝enia bakteryjnego.
2011/02/GA/Sin4