jakuszów - BIP Urząd Gminy Miłkowice
Transkrypt
jakuszów - BIP Urząd Gminy Miłkowice
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów GMINA MIŁKOWICE PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JAKUSZÓW GMINA MIŁKOWICE – POWIAT LEGNICKIWOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE 1|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów SPIS TREŚCI WSTĘP ................................................................................................................................................................... 3 I. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA ..... 4 1. POŁOŻENIE MIEJSCOWOŚCI ........................................................................................................................... 4 2. PRZYNALEŻNOŚĆ ADMINISTRACYJNA.............................................................................................................. 5 3. POWIERZCHNIA MIEJSCOWOŚCI ..................................................................................................................... 6 4. LICZBA LUDNOŚCI ........................................................................................................................................ 6 5. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI .............................................................................................................................. 8 6. STRUKTURA PRZESTRZENNA MIEJSCOWOŚCI JAKUSZÓW ................................................................................... 9 II. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI ............................... 11 1. ZASOBY PRZYRODNICZE .............................................................................................................................. 11 2. DZIEDZICTWO KULTUROWE ........................................................................................................................ 12 3. OBIEKTY I TERENY ..................................................................................................................................... 13 4. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA .................................................................................................................... 13 5. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .................................................................................................................. 13 6. GOSPODARKA I ROLNICTWO ........................................................................................................................ 14 7. KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI ..................................................................................................................... 15 III. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA ........................................................................................................................................................... 16 IV. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ .................................................................................................................................. 18 V. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW, SPRZYJAJĄCYCH NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNE ................................. 19 SPIS TABEL, ZDJĘĆ, MAP I SCHEMATÓW ....................................................................................................... 20 2|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów WSTĘP Procesy planowania zajmują znaczące miejsce w rozwoju lokalnym i regionalnym oraz w funkcjonowaniu instytucji i organizacji samorządowych, bowiem są one skutecznym warunkiem działania władz samorządowych, funkcjonujących w różnych dziedzinach i różnej skali. Sam proces planowania powinien zwiększać zdolności do rozpoznawania szans oraz zagrożeń i adaptowania się samorządów do coraz bardziej konkurencyjnych warunków działania. Podstawowym elementem strategicznego planowania rozwoju samorządów są opracowania planistyczne, które pozwalają w sposób metodologiczny określić obecną sytuację podmiotu, uwypuklić obszary problemowe i przygotować odpowiednie działania zaradcze. Ma to o tyle istotne znaczenie, że w dobie szerokiego dostępu do funduszy pomocowych Unii Europejskiej tylko samorządy, które potrafią ocenić swoje zasoby i problemy oraz planować precyzyjnie swój rozwój, mają szanse na otrzymanie odpowiedniego wsparcia. Planowanie rozwoju na szczeblu sołectw zasługuje na szczególną uwagę, ponieważ uwzględnia potrzeby jakie posiada zbiorowość mniejsza niż ludność gminy czy też powiatu. Plan Odnowy Miejscowości Jakuszów został opracowany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 20072013 (Dz. U. nr 38, poz. 220 z późn. zm.) oraz instrukcją zamieszczoną na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi - www.minrol.gov.pl. Na potrzeby tego dokumentu przyjmuje się cenzus czasowy 2012-2019. Dokument został sporządzony w grudniu 2012 r. 3|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów I. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA 1. Położenie miejscowości Miejscowość Jakuszów położona jest w południowo – zachodniej części Polski, w środkowej części województwa dolnośląskiego i powiatu legnickiego oraz w środkowej części gminy Miłkowice. Wieś znajduje się w odległości 90 km od miasta wojewódzkiego Wrocław, 8 km od miasta powiatowego Legnica i 3 km od siedziby Urzędu Gminy w Miłkowicach. Schemat 1 Lokalizacja POLSKA WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE POWIAT LEGNICKI 4|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów 2. Przynależność administracyjna SOŁECTWO JAKUSZÓW GMINA MIŁKOWICE POWIAT LEGNICKI WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Administracyjnie miejscowość Jakuszów jest 1 z 14 sołectw tworzących gminę wiejską Miłkowice i 1 z 132 wsi leżących w powiecie legnickim oraz 1 z 2355 wsi województwa dolnośląskiego. Jakuszów graniczy z następującymi sołectwami: od strony północnej: Grzymalin od strony wschodniej: Pątnówek, Bobrów od strony południowej: Ulesie – Lipce od strony zachodniej: Jezierzany, Miłkowice Mapa 1 Podział administracyjny gminy Miłkowice 5|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów 3. Powierzchnia miejscowości Miejscowość Jakuszów obejmuje teren o powierzchni 5,4 km2, co stanowi 6,3 % ogólnej powierzchni gminy. Biorąc pod uwagę wielkość poszczególnych sołectw gminy Miłkowice, wieś Jakuszów jest ósmą co do zajmowanej powierzchni jednostką i pod względem obszaru można ją zaliczyć do miejscowości o średniej wielkości. Tabela 1 Powierzchnia Jakuszowa na tle kraju POLSKA 312 679 km 2 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE 19 947 km 2 POWIAT LEGNICKI 744 km 2 GMINA MIŁKOWICE 86 km 2 MIEJSCOWOŚĆ JAKUSZÓW 5,4 km2 4. Liczba ludności Na dzień 30 listopada 2012 roku w miejscowości Jakuszów zamieszkiwało 311 osób, w tym 159 mężczyzn i 152 kobiety. Stanowiło to 4,99 % ogólnej liczby mieszkańców gminy Miłkowice. W analizowanym okresie średnia gęstość zaludnienia w Jakuszowie, tj. liczba osób przypadająca na 1 km2, wynosiła 58. Wynik ten nie odbiega od średniej gęstości zaludnienia terenów wiejskich w Polsce (w latach 2010 – 2011 wskaźnik ten wynosił 51 osób/km2). Tabela 2 Liczba ludności POLSKA 38 538 447* WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE 2 916 577* POWIAT LEGNICKI 54 744* GMINA MIŁKOWICE 6 235 ** MIEJSCOWOŚĆ JAKUSZÓW 311 ** * stan na 31.XII.2011 r. ** stan na 30.11.2012 r. Pod względem demograficznym wieś Jakuszów przeżywa regres, gdyż od kilku lat zaznacza się trend spadkowy liczby mieszkańców. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat liczba stałych mieszkańców zmalała z 321 do 311 osób, w tym z 163 do 159 mężczyzn i z 158 do 152 kobiet. Spowodowane jest to głównie dwoma czynnikami: ujemnym przyrostem naturalnym oraz migracją młodszych mieszkańców wsi do miast. 6|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów Wykres 1 Liczba mieszkańców Jakuszowa w latach 2008 – 2012 330 320 310 300 290 280 270 260 250 240 230 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 158 156 157 157 152 Kobiety Mężczyźni 163 162 158 159 159 2008 2009 2010 2011 2012 Z danych statystycznych dotyczących stałych mieszkańców według wieku i płci dla wsi Jakuszów wynika, iż ludność w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym stanowi odpowiednio 18 %, 66,6 % i 15,4 % ogółu mieszkańców Jakuszowa. Tabela 3 Statystyka stałych mieszkańców według wieku i płci dla wsi Jakuszów (wg stanu na dzień 30.11.2012 r.) Wyszczególnienie Mężczyzn Kobiet Razem Wiek przedprodukcyjny: od 0 do 17 lat 31 25 56 Wiek produkcyjny: mężczyźni od 18 do 64 lata kobiety od 18 do 59 lat 118 89 207 Wiek poprodukcyjny: mężczyźni 65 lat i więcej kobiety 60 lat i więcej 10 38 48 Razem 159 152 311 Wieś charakteryzuje dość wysoki odsetek ludzi w wieku od 18 – 64 roku życia, co stanowi atut, gdyż osoby w tym wieku są zazwyczaj aktywne zawodowo. Niepokój budzi natomiast ponad 15 % grupa mieszkańców w wieku poprodukcyjnym oraz ujemny przyrost naturalny. Stąd wniosek, iż sytuacja demograficzna miejscowości Jakuszów wpisuje się w ogólnopolski trend procesu starzenia się społeczeństwa. 7|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów 5. Historia miejscowości a) Znaczenie i pochodzenie nazwy wsi Nowa nazwa Jakuszów zastąpiła pierwotną hybrydalną nazwę niemiecką Jakobsdorf, czyli wieś Jakuba. Pierwszym członem tej nazwy było łacińskie imię Jacob. b) Historia wsi i dóbr 1225 r. - Wymieniany jest Jakub, syn Pantina, krewnego książęcego szambelana. Możliwe, że od imienia tegoż Jakuba Jakuszów otrzymał swą nazwę niemiecką: Jakobsdorf. 1285 - 1305 r. - Do Jakuszowa należy ok. 498 ha gruntów. 1296 r. - Książę legnicki Henryk V sprzedaje swemu rycerzowi Walwanowi von Provin sołectwo we wsi Jakuszów wraz z 2 małdrami dziesięciny jęczmiennej. 1349 r. - W Jakuszowie znajduje się staw książęcy. Wacław, książę Śląska i pan Legnicy, nadał nowoufundowanemu przez siebie konwentowi benedyktynek w Legnicy prawo utrzymywania jednego rybaka do połowów w tym jeziorze. ok. 1600 r. - We wsi jest 18 i 1/2 włók kmiecych. Pierwotnie ich liczba była równa 20. Ponadto 5 włók przypadało na książęcą część jeziora wraz z mieszkającymi tam rybakami. 1645 r. - 7 września zmarł Joachim Friedrich Bilitzer von Bilitz, pan na Jakuszowie, kapitan- -porucznik cesarskiego majestatu, pochowany w Legnicy w kościele św. Piotra i Pawła. 1739 r. - W Jakuszowie notowana jest siedziba szlachecka oraz młyn. 1845 r. – W Jakuszowie znajduje się placówka Urzędu ds. gospodarskich Wirtschaftsamt. 1891, 1917 r. - Dobra w Jakuszowie mają status majątku rycerskiego. W 1917 r. wraz z własnością chłopską. c) Rozwój układu przestrzennego miejscowości 1739 r. Wieś nad ciekiem wodnym, połączona z Pątnówkiem. Przy zachodnim krańcu wsi usytuowane są: siedziba szlachecka i młyn. 1823 r. Wieś o osi wschód-zachód. Zasadniczy układ komunikacyjny stanowią dwie drogi, prawie równoległe do siebie, między nimi ciek wodny. Zabudowa, w 8|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów większości zagrodowa, rozmieszczona jest wzdłuż dróg, nieregularnie, w większości bezpośrednio przy drodze. W zachodniej części wsi, na południe od zabudowy, znajduje się niewielki folwark z prostokątnym majdanem. Teren wsi wyznaczony przez działki siedliskowe ograniczony jest drogami gospodarczymi. 1936 r. Widlica o zasadniczym układzie wschód - zachód. Zabudowa wiejska nieregularnie rozmieszczona, w większości zagrodowa, zlokalizowana przy drogach wiejskich. W południowo - zachodniej części wsi usytuowany jest folwark z czworobocznym majdanem. Zabudowę folwarczną stanowią: bok północny - dwa budynki, w narożniku południowo-wschodnim jeden budynek, bok zachodni: pojedynczy budynek na rzucie litery L. Przed nim gazon o kształcie zbliżonym do półkola. Od zachodu pałac otacza park założony przy dwóch ciekach wodnych, wpadających dalej na południu do jeziora Tatarak (Pansdorfer See). Stan obecny - Zasadniczy układ wsi jest utrzymany, zanikła wschodnia droga, łącząca dwa ramiona widlicy. Zachowany jest zespół pałacowo - parkowy z folwarkiem. Pałac użytkowany jako budynek mieszkalny wielorodzinny, park jako teren zielony, lecz nie jest zadbany. Zabudowę wsi stanowią budynki sprzed 1945 r. Nowe pojawiają się sporadycznie. 6. Struktura przestrzenna miejscowości Jakuszów Jakuszów leży w centrum gminy, przy drodze powiatowej Miłkowice Rzeszotary. Jest to widlica o wyraźnej osi wschód - zachód, sięgająca na południowym zachodzie po jezioro Tatarak, położona w płaskim terenie, nad ciekiem Lubiatówka. Układ komunikacyjny tworzą dwie drogi, łączące się w zachodniej części wsi i zakreślające dość duże pseudo - nawsie (nie zamknięte drogami od wschodu). Zachodnią część wsi, po południowej stronie głównej drogi wiejskiej zajmuje założenie pałacowo - parkowe z folwarkiem. Prostokątny majdan, ograniczony od wschodu ogrodzeniem (mur nie istnieje), od północnego wschodu i południowego zachodu otaczają budynki gospodarcze. Skrzydło zachodnie stanowi pałac, za nim rozpościera się niewielki park, ograniczony od zachodu i północy ciekiem wodnym. Przez folwark poprowadzona jest droga dojazdowa do budynków znajdujących się 9|Strona PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów bezpośrednio nad jeziorem Tatarak. Po jej północnej stronie zlokalizowane są domy mieszkalne typu „namysłowskiego”. Ich działki graniczą z parkiem. Pozostała zabudowa wiejska jest jedno - i dwukondygnacyjna, nieregularna, przeważnie zagrodowa. Mapa 2 Wycinek graficzny ze studium uwarunkowań 10 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów II. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI 1. Zasoby przyrodnicze Przez miejscowość przepływa rzeka Lubiatówka oraz przy północnej granicy sołectwa, na krótkim odcinku, rzeka Brochotka. Zarówno Lubiatówka jak i Brochotka są prawobrzeżnymi dopływami Czarnej Wody i charakteryzują się niewielkimi przepływami. W południowo – zachodniej części wsi znajduje się jezioro Tatarak. To największy zbiornik wodny gminy zajmujący powierzchnię 19,64 ha. Jezioro Tatarak jest naturalnym zbiornikiem polodowcowym. Przed laty do jeziora wpadała rzeka Lubiatówka, ale został zmieniony jej bieg i obecnie biegnie wokół północno - zachodniej części zbiornika. Prawie cała długość linii brzegowej porośnięta jest przez tatarak oraz trzcinę, natomiast dno jeziora w niektórych miejscach pokryte jest rdestnicą. Dookoła zbiornika zbudowanych jest kilka pomostów, z których możemy swobodnie wędkować. Trudniej dostępna jest część południowa z powodu rozciągających się bagien. Północna część jeziora jest tarliskiem ryb, obowiązuje tu zakaz połowu przez całą wiosnę. Każdego roku jezioro Tatarak jest zarybiane różnymi gatunkami ryb. Największa jest populacja karpi w przedziale od 6 do 9 kg. Zdjęcie 1 Jezioro Tatarak Na uwagę zasługuje także park położony w zachodniej części wsi na powierzchni około 2-3 ha. W drzewostanie zdecydowanie przeważają gatunki rodzime: dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, wiąz szypułkowy, jesion zwyczajny, klon zwyczajny, 11 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów głóg dwuszyjkowy. Gatunki obce reprezentowane są przez dąb czerwony, robinię akacjową i kasztanowca zwyczajnego. Występuje tu szereg drzew o okazałych wymiarach. Do najokazalszych należą: jesion o obwodzie 250 cm, 2 dęby czerwone o obwodach 300 i 270 cm, kasztanowiec zwyczajny o obwodzie 290 cm, robinia akacjowa o obwodzie 270 cm. Park jest nocno zaniedbany, zarastający krzewami i porostem drzew. Nie proponuje się tu tworzenia pomników przyrody ożywionej. 2. Dziedzictwo kulturowe Na terenie Jakuszowa występuje niewiele obiektów zewidencjonowanych w rejestrze zabytków. Poniższa tabelka przedstawia ewidencję budynków oraz zabudowań, wpisanych na listę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, które podlegają jego nadzorowi. Tabela 4 Wykaz zabytków na terenie miejscowości Jakuszów Lp. Obiekt Lokalizacja Data powstania 1. Pałac w zespole pałacowo - parkowym Jakuszów 12 k. XIX w. 2. Oficyna gospodarcza w zespole pałacowo - parkowym Jakuszów 12 k. XIX w. 3. Park w zespole pałacowo - parkowym Jakuszów 12 k. XIX w. 4. Budynek mieszkalno - gospodarczy Jakuszów 6 k. XIX w. 5. Budynek mieszkalny Jakuszów 7 k. XIX w. 6. Budynek mieszkalny Jakuszów 45 k. XIX w. Zdjęcie 2 Pałac w zespole pałacowo - parkowym 12 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów 3. Obiekty i tereny Na terenie miejscowości Jakuszów nie ma takich obiektów jak: rynek, skwer czy ścieżka rowerowa. Na uwagę zasługują natomiast opisane wyżej jezioro Tatarak i park przy pałacu, gdyż są to obiekty o dużym potencjale rekreacyjno – wypoczynkowym. Wieś dysponuje także boiskiem sportowym o nawierzchni trawiastej, które wykorzystywane jest zarówno do uprawiania sportu jak i organizowania festynów plenerowych. 4. Infrastruktura społeczna Sołectwo nie posiada własnej infrastruktury społecznej. Mieszkańcy zaspokajają swoje potrzeby zlokalizowanych socjalne, w oświatowe pobliskich i kulturalne miejscowościach korzystając (głównie w z placówek Rzeszotarach i Miłkowicach). Społeczności Jakuszowa szczególnie doskwiera brak obiektu, który pełniłby funkcję świetlicy wiejskiej. 5. Infrastruktura techniczna Infrastruktura drogowa: - przez miejscowość przebiega droga publiczna powiatowa Nr 2210D, relacji Dobrzejów – Miłkowice – Studnica, o nawierzchni bitumicznej, długość drogi w terenie zabudowanym wsi to ok. 1 km, stan nawierzchni – dobry, - pozostałe drogi są drogami wewnętrznymi lub drogami dojazdowymi do gruntów rolnych o nawierzchni bitumicznej (ok. 0,8 km), tłuczniowej lub gruntowej. Infrastruktura wodno – kanalizacyjna: - Jakuszów posiada sieć wodociągową, natomiast kanalizacja sanitarna znajduje się w części wschodniej miejscowości, budowa kanalizacji w części zachodniej jest w trakcie realizacji. Eksploatacją infrastruktury wodno - kanalizacyjnej zajmuje się Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Miłkowicach. Gospodarka odpadami - mieszkańcy gromadzą odpady komunalne w pojemnikach przydomowych, które opróżniane są przez wyspecjalizowane podmioty posiadające zezwolenie, na terenie miejscowości prowadzona jest także selektywna zbiórka odpadów. 13 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów Telekomunikacja - mieszkańcy Jakuszowa mają dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej kablowej i komórkowej. Zaopatrzenie w energię elektryczną - przez Jakuszów przebiegają linie energetyczne sieci wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Zaopatrzenie w ciepło - na terenie miejscowości brak jest scentralizowanego systemu ciepłowniczego. Większość potrzeb cieplnych gospodarstw domowych pokrywana jest z lokalnych kotłowni na paliwo stałe. Zaopatrzenie w gaz - na terenie miejscowości brak jest infrastruktury gazowej, mieszkańcy korzystają z gazu butlowego propan – butan. 6. Gospodarka i rolnictwo W wyniku korzystnych uwarunkowań glebowych i klimatycznych dominującą gałęzią działalności gospodarczej jaka się tu rozwinęła jest działalność rolnicza. Jednak zdecydowana większość indywidualnych gospodarstw rolnych to gospodarstwa małe o średniej powierzchni ok. 7 ha, które bazują na uprawach polowych. Występujące tu użytki rolne stanowią ok. 83 % powierzchni sołectwa Jakuszów. Tabela 5 Struktura wykorzystania gruntów w Jakuszowie Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Udział % w ogólnej powierzchni 381,78 70,41 Sady 0,06 0,01 Łąki 42,67 7,87 Pastwiska 24,97 4,6 Razem użytki rolne 449,48 82,89 Lasy i zadrzewienia 22,04 4,06 Wody 25,22 4,65 Grunty orne 14 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów Tereny zabudowane 14,76 2,72 Drogi 11,82 2,18 Nieużytki 13,24 2,44 Pozostałe 5,70 1,06 542,26 100 Ogółem powierzchnia Pod względem jakości środowiska glebowego wyraźnie przeważają grunty klasy IV zaliczane do gruntów średniej jakości. Tabela 6 Klasy bonitacyjne gruntów ornych w Jakuszowie Klasa Powierzchnia w ha Udział w % ogólnej powierzchni III a 43,08 11,28 III b 12,67 3,32 IV a 111,46 29,20 IV b 119,39 31,27 V 95,18 24,93 Ogółem 381,78 100 Ponadto w miejscowości działa kilka podmiotów zajmujących się handlem i usługami. 7. Kapitał społeczny i ludzki W sołectwie Jakuszów aktywnie działa Rada Sołecka. Poza nią nie funkcjonuje w miejscowości żadna organizacja, formalna lub nieformalna, działająca na rzecz lokalnej społeczności. Brak inicjatyw oddolnych oraz aktywności społecznej wyrażającej się m.in. w istnieniu organizacji i grup pozarządowych i inicjowaniu przez nie przedsięwzięć na rzecz mieszkańców sołectwa to jedna z najsłabszych stron Jakuszowa. Stan ten wynika jednak wyłącznie z braku jakiejkolwiek infrastruktury społecznej – bez niej nie jest możliwy byt takiej organizacji oraz prowadzenie przez nią działalności. 15 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów III. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA Efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron miejscowości oraz badania szans i zagrożeń, jakie stoją przed miejscowością jest analiza SWOT. Zawiera ona określenie czterech grup czynników: − „mocnych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią silne strony miejscowości i które należycie wykorzystane sprzyjać będą jej rozwojowi (utrzymać je jako mocne, i na których należy oprzeć jej przyszły rozwój); − „słabych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią słabe strony miejscowości i które nie wyeliminowane utrudniać będą jej rozwój (ich oddziaływanie należy minimalizować); − „szans” - uwarunkowań zewnętrznych, które nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności wiejskiej, ale które mogą być traktowane jako szanse i przy odpowiednio podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi miejscowości; − „zagrożeń” - uwarunkowań zewnętrznych, które także nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności wiejskiej, ale które mogą stanowić zagrożenie dla jej rozwoju. Przedstawiona poniżej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jest syntezą działań poszczególnych obszarów życia społeczno-gospodarczego miejscowości. Analiza SWOT jest kontynuacją i podsumowaniem diagnozy stanu miejscowości i w niej znajduje uzasadnienie wykonanie niezbędnych inwestycji. Przeprowadzenie analizy SWOT jest jednym z elementów umożliwiających podjęcie prawidłowej decyzji na podstawie posiadanych informacji oraz uzyskanie obiektywnej oceny. S (Strengths) – mocne strony: wszystko to, co stanowi atut, przewagę miejscowości W (Weaknesses)– słabe strony: wszystko to, co stanowi słabość, barierę w miejscowości O (Opportunities) – szanse: wszystko, co stwarza dla miejscowości szansę korzystnej zmiany T (Threats) – zagrożenia: wszystko, co stwarza dla miejscowości niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej 16 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów Tabela 7 Analiza SWOT Mocne Strony Korzystne i atrakcyjne sąsiedztwo dużych aglomeracji i miasta powiatowego (Legnica, Lubin, Wrocław) Walory przyrodnicze i krajobrazowe Doskonałe warunki do aktywnego wypoczynku w naturalnym otoczeniu Zadbana mała infrastruktura przy jeziorze Tatarak służąca wędkarzom Duże zasoby ryb w zbiorniku Tatarak Atrakcyjność osiedleńcza Wysoki odsetek osób w wieku produkcyjnym Dobra jakość gleb Brak zakładów produkcyjnych zanieczyszczających środowisko Infrastruktura techniczna: wieś posiada sieć wodociągową, elektryczną, telefoniczną, rozbudowywana jest kanalizacja sanitarna Słabe Strony Szanse Możliwość pozyskania funduszy zewnętrznych (krajowych i zagranicznych) na rozwój miejscowości Sprzyjająca polityka regionalna ukierunkowana na wsparcie obszarów wiejskich i oddolnych inicjatyw Poszukiwanie zatrudnienia przez mieszkańców Jakuszowa w sąsiednich miejscowościach (Legnica, Lubin) Budowa świetlicy wiejskiej Poprawa estetyki i wizerunku wsi Moda na spędzanie czasu wolnego lub zamieszkanie na wsi Rozwój agroturystyki Dogodne warunki do rozwoju infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej Aktywny udział mieszkańców w życiu wsi Brak infrastruktury społecznej (szczególnie świetlicy wiejskiej) Brak oferty kulturalnej Brak oferty spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży Zły stan boiska sportowego Zły stan techniczny części dróg Woda pitna niskiej jakości Brak bazy agroturystycznej Zły stan techniczny części budynków i ich estetyka Pogarszający się stan techniczny obiektów zabytkowych Brak ścieżek rowerowych Brak szlaków pieszych Zaniedbany park przy pałacu Brak placu zabaw Niewystarczające oświetlenie miejscowości Niewykorzystanie potencjału ludzkiego Wysokie bezrobocie Zagrożenia Niebezpieczeństwo niepełnego wykorzystania szans jakie dają środki UE Brak wystarczających środków własnych na poziomie wsi, na inicjatywy społeczne Spadek poziomu życia mieszkańców spowodowany brakiem inwestycji w infrastrukturę społeczną Niska opłacalność produkcji rolnej Bezrobocie strukturalne Silna konkurencja ościennych miejscowości Brak skutecznej promocji wsi Migracja młodzieży związana z edukacją i poszukiwaniem pracy Niski przyrost naturalny Starzenie się społeczeństwa Zawiłe i niestabilne prawo 17 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów IV. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ Wykaz planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną został przygotowany w oparciu o sugestie mieszkańców i wyniki analizy SWOT. Tabela 8 Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną Lp. Nazwa inwestycji / przedsięwzięcia Cel inwestycji / przedsięwzięcia Przeznaczenie Szacunkowy koszt Źródło finansowania Planowany termin realizacji 20122013 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej (dokończenie kanalizacji w części zachodniej miejscowości) podniesienie standardu życia mieszkańców wsi i jakości usług komunalnych odbiór ścieków od mieszkańców 2.600.000 zł Środki własne: 700.000 zł Kredyty i pożyczki: 600.000 zł (WFOŚ) Dotacje: 1.300.000 zł (UE-PROW) 2 Budowa świetlicy wiejskiej zapewnienie mieszkańcom wsi dostępu do obiektu o charakterze społeczno – kulturalnym oraz stworzenie miejsca zachęcającego lokalną społeczność do aktywnego udziału w życiu społecznokulturalnym wsi miejsce spotkań mieszkańców wsi i gminy 591.920 zł Środki własne: 230.994 zł Dotacje: 360.926 zł (UE – PROW) 20132014 3 Przebudowa boiska sportowego poprawa warunków aktywnego spędzania czasu wolnego świadczenie usług sportowo – rekreacyjnych dla mieszkańców 200.000 zł Środki własne: 80.000 zł Dotacje: 120.000 zł (UE) 2015 4 Rozbudowa oświetlenia miejscowości poprawa bezpieczeństwa mieszkańców i użytkowników dróg mieszkańcy i użytkownicy dróg 50.000 zł Środki własne: 50.000 zł 20142015 5 Rewitalizacja zabytkowego parku podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości mieszkańcy i turyści 300.000 zł Środki własne: 130.000 zł Dotacje: 170.000 zł (UE) 2016 6 Budowa szlaku pieszego podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości i stworzenie infrastruktury do aktywnego wypoczynku i rekreacji mieszkańcy i turyści 200.000 zł Środki własne: 80.000 zł Dotacje: 120.000 zł (UE) 2017 7 Budowa chodnika przy drodze powiatowej podniesienie atrakcyjności turystycznej i estetyki miejscowości mieszkańcy i turyści 500.000 zł Środki własne: 220.000 zł Dotacje: 280.000 zł (UMWD) 2017 8 Budowa placu zabaw zapewnienie najmłodszym mieszkańcom miejscowości możliwości atrakcyjnego spędzania czasu przez zabawę mieszkańcy 100.000 zł Środki własne: 40.000 zł Dotacje: 60.000 zł (UE) 2018 9 Remont dróg wewnętrznych Poprawa infrastruktury komunikacyjnej oraz bezpieczeństwa użytkowników mieszkańcy i użytkownicy dróg 600.000 zł Środki własne: 200.000 zł Dotacje: 400.000 zł (UMWD) 20162018 10 Budowa ścieżki rowerowej podniesienie atrakcyjności turystycznej miejscowości i stworzenie infrastruktury do aktywnego wypoczynku i rekreacji mieszkańcy i turyści 500.000 zł Środki własne: 220.000 zł Dotacje: 280.000 zł (UE) 2019 1 Wszystkie wyżej wymienione zadania inwestycyjne i przedsięwzięcia możliwe będą do realizacji głównie poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu ich finansowania ze strony władz gminy, samorządów wyższego szczebla, a przede wszystkim instytucji dysponujących środkami unijnymi. 18 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów V. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW, SPRZYJAJĄCYCH NAWIĄZYWANIU KONTAKTÓW SPOŁECZNYCH, ZE WZGLĘDU NA ICH POŁOŻENIE ORAZ CECHY FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNE Wieś Jakuszów ze względu na swój widlicowy charakter nie posiada typowego centrum w postaci placu zdominowanego przez charakterystyczną budowlę lub ich zespół (np.: obiekty sakralne, budynki użyteczności publicznej, obiekty usługowe itp.). Zwarta zabudowa skoncentrowana jest po obu stronach głównego ciągu komunikacyjnego (odcinek drogi powiatowej nr 2210D), zaś nieco rozproszona wzdłuż dróg wewnętrznych odchodzących od drogi powiatowej w kształcie litery V. Naturalnym efektem tego typu zagospodarowania przestrzennego wsi jest uznawanie terenu położonego wzdłuż drogi powiatowej nr 2210D, na długości około 1 km, za obszar wyróżniający się pod kątem zaspokajania potrzeb mieszkańców i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych. Przy przedmiotowej drodze znajdują się między innymi takie obiekty jak: przystanki autobusowe, sklep oraz boisko sportowe. Na działce bezpośrednio przylegającej do wskazanego odcinka drogi zaplanowano także budowę świetlicy wiejskiej. 19 | S t r o n a PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Jakuszów SPIS TABEL, ZDJĘĆ, MAP I SCHEMATÓW Schemat 1 Lokalizacja …………………………………………………………………………….………………………………….. 4 Mapa 2 Podział administracyjny gminy Miłkowice …………………………………………………………….……….. 5 Tabela 1 Powierzchnia Jakuszowa na tle kraju …………….…………………………………………………………..…. 6 Tabela 2 Liczba ludności …………………………………………………………………………………………………………….. 6 Wykres 1 Liczba mieszkańców Jakuszowa w latach 2008 – 2012 …………………………………………………. 7 Tabela 3 Statystyka stałych mieszkańców według wieku i płci dla wsi Jakuszów …………………………. 7 Mapa 2 Wycinek graficzny ze studium uwarunkowań ………………………………………………………………… 10 Zdjęcie 1 Jezioro Tatarak ……………………………………………………………………………………………………………. 11 Tabela 4 Wykaz zabytków na terenie miejscowości Jakuszów ……………………………………………………… 12 Zdjęcie 2 Pałac w zespole pałacowo – parkowym ……………………………………………………………………….. 12 Tabela 5 Struktura wykorzystania gruntów w Jakuszowie …………………………………………………………… 14 Tabela 6 Klasy bonitacyjne gruntów ornych w Jakuszowie …………………………………………………………... 15 Tabela 7 Analiza SWOT ………………………………………………………………………………………………………………. 17 Tabela 8 Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 18 20 | S t r o n a