Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na

Program Przeciwdziałania
Narkomanii dla Gminy
Szczekociny na 2011r.
Szczekociny 2010
Wstęp
Narkotyki powszechnie uwaŜa się za niezwykle groźne substancje wykluczające
moŜliwość kontrolowanego ich uŜywania, prowadzące do uzaleŜnienia, powaŜnych
negatywnych konsekwencji zdrowotnych, a często nawet śmierci. Współcześnie
termin narkotyki kojarzy się najczęściej z takimi substancjami jak: heroina, kokaina,
haszysz czy marihuana, które przywędrowały do Europy z innych kontynentów.
Światowa Organizacja Zdrowia, a za nią wiele instytucji i organizacji, zaleca
uŜywanie zamiast terminu „narkotyki”, terminu „substancje psychoaktywne”.
UzaleŜnienie od substancji psychoaktywnych to zespół zazwyczaj dość typowych dla
danej sytuacji objawów psychopatologicznych, somatycznych i zaburzeń
funkcjonowania w rolach społecznych, w którym najwaŜniejszymi objawami są:
• Silna, trudna do przezwycięŜenia, czasami określana jako przymus, chęć
uŜywania substancji psychoaktywnej;
• Dominowanie uŜywania substancji psychoaktywnej nad innymi, waŜnymi
uprzednio aktywnościami (nauką, pracą, spędzaniem wolnego czasu);
• Skłonność do nawrotów, nawet po długich okresach nieuŜywania narkotyku.
Leczenie i rehabilitacja osób uzaleŜnionych od narkotyków, aby były skuteczne,
powinny oddziaływać na liczne strefy: medyczną, psychologiczno-społeczną
i
środowiskową.
Niekiedy
podkreśla
się
takŜe
znaczenie
aspektu
egzystencjonalnego(duchowego) w leczeniu osób uzaleŜnionych.
Narkomania, to nie tylko problem wielkich miast. Narkotyki docierają do małych
miasteczek i wsi. Występuje róŜne natęŜenie w poszczególnych regionach kraju.
Przyczyną sięgania po narkotyk jest potrzeba wraŜeń i integracji z grupą.
Określenie skali narkomanii jest trudne ze względu na powszechne zaprzeczanie
istnienia problemu.
UśYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ UCZNIÓW
Na terenie województwa śląskiego przeprowadzono dwa badania ESPAD ( The
European School Survey Projekt on Alkohol and Drugs) – w latach 2004
i 2007. Celem tych badań był pomiar uŜywania przez młodzieŜ substancji
psychoaktywnych, przede wszystkim papierosów, alkoholu i narkotyków oraz
identyfikacja czynników sprzyjających sięganiu po te substancje. Badania tego typu
realizuje się na poziomie ogólnopolskim co 4 lata od 1995 roku. Dotyczy ono
młodzieŜy z ostatnich klas gimnazjalnych i klas drugich szkół pogimnazjalnych.
Badania ESPAD prowadzone są równolegle w innych państwach europejskich.
Pozwala to na obserwację występujących trendów, tak w wymiarze geograficznym
( przemieszczanie, czy rozprzestrzenianie się pewnych zjawisk), jak w wymiarze
czasowym ( zmiany obserwowane cyklicznie w odstępach czteroletnich). Badanie to
realizowane cyklicznie w wieloletniej perspektywie, na znacznym obszarze Europy,
zgodnie z przyjętym jednolitym standardem naleŜy do najbardziej miarodajnych
narzędzi pomiaru zjawiska konsumpcji środków psychoaktywnych przez młodzieŜ
szkolną. Według wyników badań J. Sierosławskiego i B. Bukowskiej „UŜywanie
alkoholu i narkotyków przez młodzieŜ szkolną. Raport z badań ankietowych
zrealizowanych w województwie śląskim w 2004r.” marihuana i leki uspokajające po
alkoholu stanowią najbardziej rozpowszechnione substancje psychoaktywne wśród
młodzieŜy. Badania szkolne, zrealizowane przez Pracownię Badań i Dora „Re Source”
w województwie śląskim w 2007r. „UŜywanie alkoholu i narkotyków przez młodzieŜ
szkolną – Raport z badań ankietowych zrealizowanych w województwie śląskim w
2007 r.” - ESPAD 2007 wskazują na podobne trendy, wynika z nich takŜe tendencja
spadkowa, lub przynajmniej stabilizacyjna wskaźników dotyczących konsumpcji
środków psychoaktywnych. Badania ESPAD odnoszą się takŜe do oceny przez
uczniów poziomu dostępności poszczególnych substancji psychoaktywnych. I tak w
badaniu z 2007 roku najłatwiej dostępną substancją wśród uczniów drugich klas
pogimnazjalnych okazała się marihuana lub haszysz (47,9%) a następnie odurzające
środki wziewne (46,8%) oraz leki antydepresyjne i środki uspokajające (45%).
Natomiast wśród uczniów trzecich klas gimnazjalnych najwyŜszy poziom dostępności
dotyczy odurzających środków wziewnych (41,3%) oraz leków antydepresyjnych i
środków uspokajających (37,8%). Ranking dostępności poszczególnych substancji
psychoaktywnych w roku 2007 w porównaniu z badaniem z 2004 roku wskazuje na
utrzymywanie się tego stanu rzeczy.
Z badań tych wynika takŜe, iŜ w grupie konsumentów dominują chłopcy – w
niektórych kategoriach grupa konsumentów – chłopców jest niemal dwukrotnie
większa niŜ dziewcząt. Jedyne róŜnice na „korzyść” dziewcząt dotyczą konsumpcji
leków w celach niemedycznych. NaleŜy podkreślić, Ŝe badania szkolne nie obejmują
osób, które będąc w wieku szkolnym nie wypełniają obowiązku szkolnego –
przypuszczalnie w tych kręgach zjawisko jest bardziej nasilone.
UŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŜ szkolną w badaniach ESPAD
w latach 2004 i 2007
( dane w procentach )
UŜywanie poszczególnych
substancji
2004r. 2007r.
63
Tytoń – kiedykolwiek w Ŝyciu
Alkohol - w okresie ostatnich
12 miesięcy
Alkohol – w okresie ostatnich
30 dni
Leki uspokajające –
kiedykolwiek w Ŝyciu
75
84
92,8
61,3
78,3
17,1
19,4
20,5
THC – kiedykolwiek w Ŝyciu
THC – w okresie ostatnich 12
miesięcy
THC- w okresie ostatnich 30
32,7
16,3
25,1
8,7
Grupa badanych
51,3 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
69,1 ponadgimnazjalnych
74,9 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
90,8 ponadgimnazjalnych
50 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
71 ponadgimnazjalnych
14,3 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
18,9 ponadgimnazjalnych
12 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
28,7 ponadgimnazjalnych
11 uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
21 ponadgimnazjalnych
5,4 uczniowie III kl. gimnazjum
dni
Leki + alkohol – kiedykolwiek w
Ŝyciu
Amfetamina – kiedykolwiek w
Ŝyciu
Wziewne – kiedykolwiek w
Ŝyciu
12,6
11,3
11,4
8,2
16,8
6,7
13,2
3
11,9
4,6
9,9
14,1
8,4
9
uczniowie II kl.
ponadgimnazjalnych
uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
ponadgimnazjalnych
uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
ponadgimnazjalnych
uczniowie III kl. gimnazjum
uczniowie II kl.
ponadgimnazjalnych
PODSTAWY PRAWNE GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA
NARKOMANII
1. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29.07.2005 roku /Dz. U. z 2005 r. Nr
179 poz. 1485/
2. Ustawa z dn. 17 lutego 2006 r o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
Dz. U. z dnia 21 kwietnia 2006 r.
3. Ustawa z dnia 26 października /Dz. U. z 2002 r Nr 147, poz.1231, Nr 167, poz.
1372 oraz z 2003 r. Nr 80 poz. 719, Nr 122, poz. 1143/
4. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. z późniejszymi zmianami
5. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006-2010
Do zadań własnych gminy naleŜy:
1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób
uzaleŜnionych i osób zagroŜonych uzaleŜnieniem;
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy
psychospołecznej i prawnej;
3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz
szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii,
w szczególności dla dzieci i młodzieŜy, w tym prowadzenie zajęć sportoworekreacyjnych dla uczniów, a takŜe działań na rzecz doŜywiania dzieci
uczestniczących
w
pozalekcyjnych
programach
opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych;
4. Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób
fizycznych, słuŜących rozwiązywaniu problemu narkomanii;
5. Pomoc społeczną osobom uzaleŜnionym i rodzinom osób uzaleŜnionych
dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze
środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej
i kontraktu socjalnego.
Cele
Główny cel:
„Ograniczenie uŜywania narkotyków i związanych z tym problemów
społecznych na terenie gminy Szczekociny”
Cele szczegółowe:
• Zapobieganie uŜywaniu środków psychoaktywnych wśród młodzieŜy
• Podniesienie świadomości związanej z tematyką uzaleŜnień
• Zapewnienie pomocy i opieki rodzinom osób zagroŜonych
uzaleŜnieniem.
ZADANIA WŁASNE GMINY
1. Udzielanie porad i konsultacji psychologicznych dla osób uzaleŜnionych
i eksperymentujących z narkotykami oraz członków ich rodzin – w ramach
Punktu Konsultacyjnego .
2. Zakup materiałów informacyjnych dotyczących narkomanii oraz ich
rozpowszechnianie.
3. Wspieranie i podnoszenie kwalifikacji osób pracujących z młodzieŜą (pedagodzy
szkolni) poprzez organizowanie i dofinansowanie szkoleń.
4. Zakup i prowadzenie programów profilaktycznych w szkołach
- programy profilaktyczne dla młodzieŜy
- programy profilaktyczne dla rodziców (organizowane na wywiadówkach
szkolnych)
5. Organizacja konkursu na prezentację multimedialną dla młodzieŜy
pt. „Stop narkotykom i dopalaczom”.
MONITORING REALIZACJI PROGRAMU
Osobami odpowiedzialnymi za prowadzenie monitoringu są Pełnomocnik Burmistrza
we współpracy z Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Pełnomocnik jest odpowiedzialny za bieŜące prowadzenie monitoringu realizacji
programu. Ma prawo Ŝądania informacji, wglądu do dokumentów dot. Realizacji
działań ujętych w programie, organizacji spotkań z realizatorami zadań, prowadzenia
kontroli. Pełnomocnik jest odpowiedzialny za zbieranie i analizę sprawozdań
realizatorów programu. W realizacji swoich zadań moŜe korzystać z opinii i pomocy
Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych . Roczny raport z realizacji
Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii przygotowuje Pełnomocnik i
przedstawia Burmistrzowi i Radzie do 31 marca 2012r.
FINANSOWANIE
PROGRAMU
Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są
środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŜ napojów
alkoholowych.
Plan finansowy
Rozdział 85153
1. 4300 – Zakup usług pozostałych (programy)
2. 4110 – Składki na ubezpieczenia społeczne
3. 4120 – Składki na Fundusz Pracy
4. 4170 – Wynagrodzenia bezosobowe
5. 4210 – Zakup materiałów i wyposaŜenia
6. 4700 – Szkolenia pracowników nie będących
członkami korpusu słuŜby cywilnej
Razem :
5000,00
400,00
100,00
3300,00
3200,00
2000,00
14000,00
HARMONOGRAM DZIAŁAŃ
Lp.
Działanie
1.
Zakup programów
profilaktycznych dla
młodzieŜy i dorosłych
(rodziców)(gimnazjum,
zespół szkół) przez gminę.
2.
Organizacja konkursów
dla młodzieŜy o tematyce
„Przeciwdziałania
narkomanii”
(prezentacje
multimedialne)
Pt.”Stop narkomanii i
dopalaczom”
Podnoszenie kwalifikacji
osób pracujących z
młodzieŜą(kadra
pedagogiczna)
3.
4.
Zakup i
rozpowszechnienie
materiałów
informacyjnych dot.
narkomanii.
5.
Udzielanie porad i
konsultacji
psychologicznych dla osób
uzaleŜnionych i ich rodzin.
Forma realizacji
zadania
Zakup usługi
szkoleniowej
(umowa-zlecenie)
Odpowiedzialny
Termin
Koszty
Miejsko-Gminny
Ośrodek Pomocy
Społecznej w
Szczekocinach
2011r.
5000,-
Ogłoszenie
konkursu w
szkołach
Komisja Rozw.
Prob. Alkoh. ,
pedagodzy,
MGOK w
Szczekocinach
Rok
szkolny
2000,-
Zakup usługi
szkoleniowej dla
pedagogów ,
wychowawców
klasowych w celu
zdobycia
uprawnień do
prowadzenia zajęć
profilaktycznych.
1500 szt.
zakupionych
materiałów
Miejsko-Gminny
Ośrodek Pomocy
Społecznej w
Szczekocinach
Rok
szkolny
2000,-
Miejsko-Gminny
Ośrodek Pomocy
Społecznej w
Szczekocinach
2011 r.
1500,-
Miejsko-Gminny
Ośrodek Pomocy
Społecznej w
Szczekocinach
2011 r.
3000,-
Działalność Punktu
Konsultacyjnego w
Szczekocinach