kolorymetryczne oznaczanie azotanów fluorków i fosforanów

KOLORYMETRYCZNE OZNACZANIE AZOTANÓW
FLUORKÓW I FOSFORANÓW
Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.
1. WSTĘP
1.1. AZOTANY
Związki azotu zawarte w wodach naturalnych mogą być pochodzenia organicznego
(jak produkty biochemicznego rozkładu białek roślinnych i zwierzęcych) lub pochodzenia
mineralnego, tj. mogą one pochodzić z gleby nawożonej nawozami sztucznymi (np. azotan
amonowy (NH4NO3), siarczan amonowy ((NH4)2SO4) i innymi, ze ścieków
przemysłowych a niekiedy także z atmosfery zawierającej tlenki azotu (po wyładowaniach
atmosferycznych).
W wodach podziemnych amoniak może powstać na skutek redukcji azotanów
i azotynów przez siarkowodór, piryty, a w wodach bagiennych przez związki humusowe.
W związku z tym wody pochodzące z tych źródeł, oprócz dużych ilości związków żelaza
lub związków humusowych, zawierają na ogół też znaczne ilości amoniaku pochodzenia
nieorganicznego. W wyniku biochemicznego rozkładu białek przez drobnoustroje powstaje
amoniak.
Procesowi temu podlegają nie tylko ciała białkowe, ale także niektóre składniki
moczu, jak mocznik, kwas moczowy i kwas hipurowy. Składniki te dostają się do wody
powierzchniowej ze ściekami gospodarczymi.
W wodach naturalnych kation amonowy NH4+ jest stosunkowo nietrwały i pod
wpływem czynników chemicznych i biochemicznych przechodzi w inne postacie
związków azotu (NO2-, NO3- lub N2). Przy dostatecznej ilości tlenu rozpuszczonego
w wodzie wydzielający się amoniak może być utleniany do kwasu azotawego wskutek
działania bakterii Nitrosomonas. Proces utleniania amoniaku do kwasu azotawego można
w formie uproszczonej przedstawić za pomocą sumarycznego równania:
3
(1)
NH3
O2
HNO 2 H 2 O
2
W warunkach aerobowych proces nitryfikacji amoniaku nie zatrzymuje się na tym
etapie, ponieważ pod wpływem działania innych bakterii (z rodzaju Nitrobacter) kwas
azotawy utlenia się do kwasu azotowego:
1
(2)
HNO 2
O2
HNO 3
2
Azotany są więc końcowym produktem złożonego procesu biochemicznego
utleniania substancji organicznych zawierających azot.
W przeciwieństwie do procesu nitryfikacji w wodach zanieczyszczonych, tzn.
ubogich w rozpuszczony tlen, przebiega proces denitryfikacji, w którym jony NO3- są
z kolei rozkładane do NO2-, NH3, lub N2 pod wpływem działania bakterii zwanych
denitryfikacyjnymi. Proces denitryfikacji azotanów do amoniaku można w prostej formie
przedstawić według równania:
HNO3 + H2O NH3 + 2O2
(3)
Tlen pochodzący z azotanów jest tu zużywany na utlenianie związków organicznych
bezazotowych (jak np. krochmal, celuloza i inne węglowodany lub kwasy organiczne)
zawarte w wodzie. W warunkach anaerobowych (przy 100-proc. deficycie rozpuszczonego
tlenu) proces denitryfikacji azotanów połączony z równoczesnym utlenieniem związków
1
organicznych rozpuszczonych w wodzie prowadzi do tworzenia się wolnego azotu zgodnie
z równaniem:
5C6H12O6 + 24KNO3 24KHCO3 + 6CO2 + 18H2O + 12N2
(4)
Dzięki nitryfikacji i denitryfikacji związki azotu (NH3, NO2 , NO3-) w wodach
naturalnych mogą przechodzić z jednej postaci w drugą. W związku z tym przy ocenie
stopnia zanieczyszczenia wód naturalnych związki azotu rozpatruje się pod kątem ich
jakościowego i ilościowego występowania w tych wodach. Obecność w wodzie
powierzchniowej amoniaku wobec braku azotynów wskazuje na świeże zanieczyszczenia
wody ściekami gospodarczymi lub innymi związkami organicznymi, zawierającymi w swej
cząsteczce azot. Równoczesne występowanie amoniaku i azotynów świadczy o tym, że od
chwili zanieczyszczenia wody upłynął już pewien czas. Brak amoniaku i azotynów
i obecności azotanów wskazuje, że zanieczyszczenie nastąpiło już dawno i w tym czasie
zaszło samooczyszczenie wody.
W ocenie wody z punktu widzenia higieniczno - sanitarnego istotne znaczenie ma
nie ilość amoniaku w wodzie, lecz jego pochodzenie, gdyż tylko amoniak pochodzący
z odpadków zwierzęcych (jako produkt rozkładu substancji białkowych) jest wskaźnikiem
zanieczyszczenia i wzbudza zawsze podejrzenie, że woda jest zanieczyszczona ściekami
gospodarczymi w których zazwyczaj znajdują się bakterie chorobotwórcze. Zatem ocena
sanitarna musi polegać na ustaleniu, jakiego pochodzenia jest amoniak, którego obecność
stwierdzono w wodzie badanej. Analizę wykonuje się kompleksowo na podstawie
pozostałych wskaźników zanieczyszczenia wody. Jeżeli amoniak jest pochodzenia
roślinnego, to woda na ogół wykazuje znaczne zabarwienie i większą utlenialność. Gdy
amoniak jest pochodzenia zwierzęcego, w badanej wodzie obserwuje się zwiększoną
utlenialność, znaczny wzrost zawartości chlorków oraz wzrost opalescencji (koloidów).
Poza tym w takiej wodzie obserwuje się również wzrost liczby bakterii w temperaturze
310 K (37 C).
Woda do picia, według przepisów higienicznych, nie powinna zawierać amoniaku
i azotynów pochodzących z rozkładu odpadków zwierzęcych lub innych produktów
mogących bezsprzecznie świadczyć o jej zanieczyszczeniu. Natomiast amoniak i azotyny
pochodzenia mineralnego nie są normowane dla wód użytkowych, gdyż związki te
występują w wodach podziemnych w niewielkich ilościach i same nie mają szkodliwego
wpływu na zdrowie.
Dopuszczalne stężenie azotanów w wodzie do picia i na potrzeby gospodarcze nie
powinno przekraczać 10 mg/dm3 N-NO3- , amoniaku zaś 0,5 mg/dm3 N - NH4+.
1.2. FLUORKI
Związki fluoru w przyrodzie występują dość powszechnie. Obecne są w wodzie
naturalnej, w glebie, w głębokich pokładach geologicznych, w żywych organizmach oraz w
roślinach. Największe stężenie związków fluoru występuje w wodzie, która styka się z
fosforytami lub apatytami. W okolicach bogatych w związki fluoru woda może zawierać
znaczne ilości tego pierwiastka. Stężenie fluoru może dochodzić nawet do 10 mg/dm3 F.
W wodach powierzchniowych i podziemnych obecność fluorków może być
rezultatem naturalnych procesów, jak również wynikać z zanieczyszczenia środowiska
gazami, ściekami i odpadami przemysłowymi. Fluor w wodach naturalnych może
występować w postaci różnych związków. Najczęściej występuje w postaci fluorku wapnia
(rozpuszczalność CaF2 – ok. 16mg/dm3).
Fluor wywiera niewątpliwy wpływ na układ kostny człowieka, a szczególnie na
uzębienie. Szkodliwy wpływ fluoru objawia się tak zwaną fluorozą, gdy organizm
przyjmuje więcej niż 2,5 mg F na dobę. Objawy chorobowe widoczne są przede wszystkim
2
w postaci cętkowanego szkliwa na zębach. Za optymalną dawkę uważa się ok. 1 mg fluoru
na dobę, co zapobiega powstawaniu fluorozy i próchnicy.
Wpływ związków fluoru na zdrowie człowieka zależy od ilości spożywanej wody.
Według zaleceń Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (1977 r.) zawartość
fluorków w wodzie do picia powinna być następująca:
Średnioroczna
maksymalna dobowa
temp. powietrza, °C
12,0 i poniżej
12,1 – 14,6
14,7 – 17,6
17,7 – 21,4
Zalecane stężenie fluorków, mg/dm3
Minimalne
1,1
1,0
0,9
0,8
Optymalne
1,2
1,1
1,0
0,9
Maksymalne
1,3
1,2
1,1
1,0
Dopuszczalne
stężenie fluorków,
mg/dm3
2,4
2,2
1,0
1,8
Zawartość fluorków w wodzie ma duże znaczenie zdrowotne – dodatnie lub
ujemne. Wpływ dodatni występuje, gdy zawartość fluorków w wodzie wynosi ok.
1,0mg/dm3. Najczęściej przyjmuje się, że zawartość korzystna dla organizmu ludzkiego
znajduje się w granicach 0,8 – 1,2 mg.dm3 F. Niezależnie od wpływu na uzębienie
człowieka, niepożądany jest ze względów zdrowotnych nadmiar lub niedomiar fluoru w
wodzie do picia (Najwyższa dopuszczalna zawartość fluorków w wodzie wodociągowej w
Polsce wynosi 1,5 mg/dm3 F, Dz. U. z 1990 r, nr 35, poz. 205).
Wody występujące na obszarach Polski i ujmowane do celów wodociągowych są na
ogół ubogie we fluorki i wykazują ich niedobór, wyrażający się stężeniem poniżej
0,5 mg/dm3 F. Jedynie w nielicznych przypadkach wody w Polsce, zwłaszcza w rejonach
nadmorskich, wykazują zawartość ponad 1,0 mg/dm3 F, a więc zwiększone ilości
fluorków. W rejonach ubogich we fluorki część wodociągów komunalnych stosuje
fluorowanie wody, czyli jej wzbogacanie we fluorki. Natomiast, gdy stężenie fluorków
znacznie przekracza ilość optymalną, należy stosować usuwanie jego nadmiaru z wody.
Ze względu na duże znaczenie biogeoendemiczne fluorków w wodzie, oznaczenie
tego składnika powinno być wykonywane zawsze przy wyborze źródła ujęcia wody do
celów wodociągowych. Ponadto stosowanie fluorowania wody wodociągowej zwróciło
uwagę na konieczność stałej kontroli fluoru ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców.
Fluorki można oznaczać metodami:
z odczynnikami alizaryno-cyrkonowymi (metoda wizualna)
z odczynnikiem cyrkonowo-SPADNS
z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej
metodą chromatografii jonowej.
1.3. FOSFORANY
Związki fosforu, podobnie jak związki azotu, występują w wodach naturalnych
i mogą być pochodzenia nieorganicznego (z wyługowania gleby nawożonej nawozami
fosforanowymi lub ze źródeł naturalnych), bądź organicznego (z rozkładu związków
organicznych, zawierających w swoim składzie fosfor). Związki organiczne zawierające
fosfor mogą pochodzić ze ścieków gospodarczych i niektórych ścieków przemysłowych,
jak np. ścieków z fabryk nawozów sztucznych, zapałek, syntetycznych środków piorących
i innych. Stąd w wodach naturalnych związki fosforu mogą występować w postaci jonowej
jako HPO42- lub PO43- (jest to tzw. fosfor mineralny), oraz w postaci związków
organicznych (fosfor organiczny).
3
Fosforany, nawet w niewielkiej ilości nie są pożądane, gdyż w wodach
wodociągowych sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów. Pomimo, że fosforany nie są
szkodliwe dla zdrowia, w ocenie wody do picia obecność tych związków wzbudza
podejrzenie pod względem higieniczno-sanitarnym, tym bardziej, jeżeli związki fosforu
występują równolegle ze związkami azotowymi. Wówczas fosforany i azotany mogą
pochodzić z rozkładu związków organicznych i są wskaźnikiem zanieczyszczenia wody.
2. METODA OZNACZENIA
a) AZOTANY
W środowisku stężonego kwasu siarkowego jony azotanowe reagują z salicylanem
sodu. Produktem tej reakcji jest mieszanina kwasów 3-nitrosalicylowego i 5nitrosalicylowego, których sole w środowisku alkalicznym mają żółte zabarwienie. Bez
rozcieńczania lub zatężania próbki wody można za pomocą tej metody oznaczać azotany w
stężeniach od 0,02 – 4,5 mg/dm3 NNO3.
W oznaczaniu azotanów przeszkadzają mętność powyżej 30 mg/dm3 O2, żelazo w
ilościach powyżej 5 mg/dm3 Fe, chlorki w stężeniach powyżej 200 mg/dm3.
b) FLUORKI
Oznaczanie fluorków metodą cyrkonowo-SPADNS
Metoda oparta jest na reakcji fluorków z barwnym kompleksem cyrkonu i
SPADNS (sól sodowa kwasu p-sulfofenyloazochromotropowego), w wyniku której
powstają barwne połączenia fluorków z cyrkonem, a zabarwienie badanej próbki maleje
wraz ze wzrostem zawartości fluorków. Szybkość reakcji między fluorkami a jonami
cyrkonowymi zależy od kwasowości mieszaniny reagującej. Ilość kwasu dodawanego z
odczynnikami jest tak duża, że reakcja przebiega prawie natychmiast, więc nie ma potrzeby
czekać z odczytaniem wyników jak w metodzie alizarynowo-cyrkonowej. Poza tym
metoda cyrkonowo-SPADNS różni się od metody alizarynowo-cyrkonowej tym, że
pomiary mogą być wykonywane po czasie dłuższym niż 1 godz. od przeprowadzenia
reakcji. W oznaczaniu przeszkadzają substancje w stężeniach podanych w poniższej tabeli
i powodują błąd 0,1 mg/dm3 przy zawartości fluorków 1,0 mg/dm3 F:
Substancja
Stężenia, mg/dm3
Rodzaj błędu
3+
1)
Glin Al
0,1
Chlorki Cl7000
+
Żelazo Fe3+
10
Sześciometafosforan Na(PO3)6
1,0
+
Fosforany PO4316
+
Siarczany SO42200
+
3
Zasadowość, mval/dm
50
1)
W przypadku natychmiastowego odczytu po przygotowaniu próbki. Tolerancja zwiększa się z upływem czasu.
c) FOSFORANY
Jony fosforanowe tworzą z molibdenianem amonowym
fosforomolibdenowy (5), który jest redukowany do błękitu molibdenowego.
PO43- + 12MoO42- + 24H+
[P(Mo3O10)4]3- + 12H2O
3. APARATURA, SZKŁO I ODCZYNNIKI
- fotometr EPOLL - 20 ECO
- kuwety szklane o długości 10 - 50 mm
4
(5)
kompleks
-
pipety 1ml, 2ml, 20ml
tryskawka
NANOCOLOR O-FOSFORANY (nr kat. 918 77)
Kolby miarowe 12 szt. o pojemności 50 ml
Roztwory – oznaczanie azotanów
1. salicylan sodu (C7H5O3Na) o C = 0,5 %. Przygotować w dniu oznaczeń
2. winian sodu i potasu, roztwór alkaliczny. Rozpuścić 400 g NaOH i 60 g winianu
sodu i potasu w wodzie destylowanej. Po ostygnięciu rozcieńczyć do 1 dm3 wodą
destylowaną i wymieszać.
3. Kwas siarkowy (VI)
4. wodorotlenek sodu 0,5 %
5. azotan (V) potasu, podstawowy roztwór wzorcowy. Rozpuścić 0,7216g azotanu
potasu, wysuszonego wcześniej w 105 C do stałej masy, w wodzie destylowanej,
dodać w celu utrwalenia 1 cm3 chloroformu i dopełnić w kolbie miarowej wodą
destylowaną do 1 dm3. W 1 cm3 tak przygotowanego roztworu jest zawarte jest 0,1
mg azotu azotanowego (V).
Roztwory – oznaczanie fluorków
1. fluorek sodu (NaF), roztwór podstawowy. Rozpuścić 0,2210 g wysuszonego do
suchej masy fluorku sodu w niewielkiej ilości wody podwójnie destylowanej w
kolbie miarowej o objętości 1 dm3 i uzupełnić wodą do kreski. W 1 cm3 roztworu
znajduje się 0,1 mg F.
2. fluorek sodu, roboczy roztwór wzorcowy. Przygotować rozcieńczając 100 cm3
podstawowego roztworu fluorku sodu wodą destylowaną w kolbie miarowej o
objętości
1 dm3. W 1 cm3 roztworu znajduje się 0,01 mg F.
3. SPADNS, roztwór. Rozpuścić 0,958g wskaźnika SPADNS w wodzie destylowanej
w kolbie o objętości 500 cm3.
4. odczynnik cyrkonowy zakwaszony. Rozpuścić 0,133g tlenochlorku cyrkonu
(chlorku cyrkonylu) w ok. 25 cm3 wody. Dodać 350 cm3 kwasu solnego i dopełnić
wodą do objętości 500 cm3.
5. odczynnik cyrkonowo-SPADNS. Zmieszać równe objętości roztworu wskaźnika
SPANDS z zakwaszonym odczynnikiem cyrkonowym.
6. roztwór odniesienia. Do 100 cm3 wody destylowanej dodać 10 cm3 roztworu
SPADNS. Do 3 cm3 wody dodać 7 cm3 kwasu solnego. Roztwory zmieszać ze
sobą. Roztwór ten służy do ustawienia punktu odniesienia (zero) spektrofotometru.
4. PRZYGOTOWANIE PRÓBEK
a) AZOTANY
Przygotowanie roztworów
1. Azotan (V) potasu, roboczy roztwór wzorcowy. Odmierzyć 10 cm3 podstawowego
roztworu wzorcowego azotanu (V) potasu (5) do parownicy, dodać 2-3 krople 0,5 %
roztworu NaOH i 20 cm3 roztworu salicylanu sodu (1). Mieszaninę w parownicy
odparować do sucha na łaźni wodnej. Do suchej pozostałości dodać 1 cm3 H2SO4(3),
rozprowadzając go po ściankach w miejscach z białym osadem. Po upływie 10 min. dodać
do parownicy ok. 30 cm3 wody destylowanej, dokładnie wymieszać, przenieść ilościowo
do kolby miarowej o poj. 100 cm3 i dopełnić wodą destylowaną do kreski. W 1 cm3 tak
przygotowanego roztworu znajduje się 0,01 mg azotu azotanowego (V).
5
2. Skala wzorców. Do 10 kolb miarowych odmierzyć kolejno następujące ilości roboczego
roztworu wzorcowego azotanu (V) potasu (przygotowanego jw.): 0,0; 0,2; 0,3; 0,5; 0,7;
1,0; 2,0; 3,0; 4,0 i 5,0 cm3. Do każdej kolby dodać po 7 cm3 alkalicznego roztworu winianu
i potasu, dopełnić wodą do kreski i wymieszać. Tak przygotowane wzorce zawierają
następujące ilości NNO3 : 0,00; 0,002; 0,003; 0,005; 0,007; 0,01; 0,02; 0,03; 0,04; 0,05 mg.
Roztwory przelać kolejno do odpowiedniej kuwety i wykonać pomiary absorbancji przy
436 nm, stosując jako odnośnik roztwór przygotowany w pierwszej kolbie.
Przy zawartości NNO3 w granicach 0,002 – 0,007 mg w próbce stosować kuwety o
grubości warstwy absorpcyjnej 5 cm, zaś przy zawartości w granicach 0,01 – 0,5 mg
kuwety o grubości warstwy absorpcyjnej 1 cm. Krzywe kalibracyjne wykreślić w układzie:
wielkość absorbancji – na osi rzędnych, zawartość azotu azotanowego w próbce – na osi
odciętych.
Wykonanie oznaczenia
W przypadku zbyt wysokiej mętności próbki (patrz punkt 2. Metoda oznaczenia)
należy ją przesączyć przez miękki sączek, odrzucając pierwszą porcję (30cm3) przesączu.
Po przygotowaniu próbki odmierzyć taką jej ilość do parownicy porcelanowej, aby
zawartość w niej NNO3 wynosiła 0,002 – 0,05 mg. Następnie dodać 2 – 3 krople roztworu
wodorotlenku sodu (4) i 1 cm3 roztworu salicylanu sodu i odparować do sucha na łaźni
wodnej. Po ostygnięciu zwilżyć suchą pozostałość 1 cm3 kwasu siarkowego (VI) (3),
rozprowadzając go po ściankach parownicy w miejscach pokrytych osadem i pozostawić w
spokoju na 10 min. Następnie zawartość parownicy rozcieńczyć 20 cm3 wody
destylowanej, dodać 7 cm3 alkalicznego roztworu winianu sodu i potasu, przenieść
ilościowo do kolby i uzupełnić wodą destylowaną do kreski. Po dokładnym wymieszaniu
oznaczyć absorbancję przy = 436 nm, stosując odpowiednią kuwetę, a jako odnośnik
próbkę kontrolną przygotowaną tak jak pierwszy wzorzec. Zawartość azotu azotanowego
(V) odczytać z odpowiedniej krzywej kalibracyjnej.
b) FLUORKI
Krzywa wzorcowa. Odmierzyć do kolb miarowych o poj 50 cm3 kolejno 0,25; 0,5; 1,0;
1,5; 2,5; 3,5; 5,0 cm3 roboczego roztworu wzorcowego fluorku sodu (2), dodać po 25 cm3
wody destylowanej, odmierzyć po 5 cm3 odczynnika cyrkonowo-SPADNS (5), dopełnić
wodą destylowana do kreski i dokładnie wymieszać zawartość wszystkich kolb. Tak
przygotowane roztwory odpowiadają następującym stężeniom fluorków: 0,05; 0,1; 0,2;
0,3; 0,5; 0,7 i 1,0 mg/dm3 F. Ustawić absorbancję na spektrofotometrze na zero, wykonując
pomiar z roztworem odniesienia (6). Następnie mierzyć kolejno absorbancję
poszczególnych wzorców. Wykreślić krzywą kalibracyjną A=f(c).
Wykonanie oznaczenia
Odmierzyć 25 cm3 wody badanej lub mniejszą ilość i dopełnić wodą destylowaną do obj.
25 cm3. W przypadku gdyby temperatura próbki odbiegała od temperatury wzorców w
momencie, gdy sporządzano krzywą wzorcową, należy doprowadzić temperaturę próbki do
temperatury wzorców. Dodać do próbki 5cm3 odczynnika cyrkonowo-SPADNS, dopełnić
wodą destylowaną do 50 cm3 , dokładnie wymieszać i odczytać absorbancję po uprzednim
wyzerowaniu przyrządu za pomocą roztworu odniesienia.
c) FOSFORANY
6
Przygotowanie próby badanej
Do kolbek miarowych o objętości 25ml wprowadzić 20ml próby badanej. Następnie dodać
do kolby 1ml odczynnika R1, zamieszać i dodać 1ml odczynnika R2, wymieszać. Roztwór
uzupełnić wodą destylowaną do kreski, wymieszać i odstawić na 10 minut.
Przygotowanie ślepej próby - zero
Do 20ml wody destylowanej dodać 1ml odczynnika R1, zamieszać i dodać 1ml odczynnika
R2, wymieszać. Próbę uzupełnić do objętości 25ml, wymieszać i odstawić na 10 minut.
Pomiar absorbancji
Oznaczyć także zawartość fosforanów wg. metody nr 51.
1. Wywołać program nr 51 długość fali (690nm lub 720nm)
2. Wcisnąć przycisk START
3. Wstawić do gniazda pomiarowego żądane zero - próbę ślepą
4. Wstawić do gniazda pomiarowego próbę badaną
5. OPRACOWANIE WYNIKÓW
1. Wstęp teoretyczny.
2. Wykreślić krzywą kalibracyjną dla azotanów jako zależność zmierzonej absorpcji
[AU] od ilości azotu azotanowego w próbce [mg].
3. Obliczyć stężenie azotu azotanowego w badanej wodzie ze wzoru:
a *1000
X
mg / dm3 N NO3
V
gdzie: a – ilość azotu azotanowego w próbce określona przez odczytanie z krzywej
kalibracyjnej [mg], V – objętość próbki wody użytej do oznaczania [cm3 ].
W celu przeliczenia NNO3 na NO3 uzyskany wynik należy pomnożyć przez 4,427.
4. Wykreślić krzywą kalibracyjną dla fluorków. Stężenie fluorków odczytać z krzywej
wzorcowej i podać w mg/dm3 F. Jeżeli użyto do oznaczania mniejszej ilości wody
niż 25 cm3 lub jeżeli wykonano oznaczenie z próbki przygotowanej za pomocą
destylacji, należy zastosować odpowiednie mnożniki.
5. Podać zawartości oznaczanych anionów w poszczególnych próbkach.
6. Przeprowadzić dyskusję wyników.
7. Porównać zawartości oznaczanych anionów z dopuszczalnymi normami (ody
powierzchniowe).
Literatura:
Szczepaniak W.,,Metody instrumentalne w analizie chemicznej”, Wyd. I , Warszawa,
PWN 1996 (rozdz. 7.1.)
Szmal Z. S., Lipiec T. ,,Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej”,
Wyd. VI, Warszawa, PZWL 1988 (rozdz. 7.1.1., 7.1.2., 7.1.2.1., 7.1.2.2., 7.1.2.3.)
7