Zasady udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych

Zasady udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych
podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą
Podstawa prawna
Przepisy dotyczące ulg w spłacie zobowiązań podatkowych zostały uregulowane w rozdziale 7a
Działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2015r.
poz. 613 z późn. zm.). Zgodnie z przepisem art. 67a § 1 ww. ustawy, organ podatkowy, na
wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem
podatnika lub interesem publicznym może:
1.
odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
2.
odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę
lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
3.
umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę
prolongacyjną.
Ważny interes podatnika to pojęcie niezdefiniowane przez Ordynację podatkową. Ukształtował
się pogląd, że interesu podatnika nie można postrzegać wyłącznie z poziomu oczekiwań
wnioskodawcy, ale poprzez analizę danej sytuacji, w powiązaniu z okolicznościami, które
spowodowały brak możliwości zapłaty podatku w terminie. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą,
ważny interes podatnika to sytuacja, w której z powodu nadzwyczajnych przypadków podatnik nie
jest w stanie jednorazowo wywiązać się z zobowiązania podatkowego, to również sytuacja
dotycząca danego podatnika, która odróżnia go od sytuacji ogółu podatników zobowiązanych do
terminowego płacenia podatków.
Interes publiczny należy rozumieć jako dyrektywę postępowania, nakazującą mieć na uwadze
respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa lub danej społeczności lokalnej,
takich jak: sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy publicznej.
Dokonując oceny wystąpienia tych przesłanek, należy również wziąć pod uwagę sytuację
finansową państwa, bowiem wpływy z podatków stanowią źródło finansowania wielu sfer jego
funkcjonowania, a także są przeznaczane na realizację różnych celów społecznych.
Udzielanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych podatnikom prowadzącym działalność
gospodarczą stanowi przejaw aktywności państwa, określany jako pomoc publiczna. Z mocy art.
7 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz.U.
z 2015r. poz. 584 z późn. zm.), państwo udziela przedsiębiorcom pomocy publicznej na zasadach
i w formach określonych w odrębnych przepisach, z poszanowaniem zasad równości
i konkurencji.
Udzielenie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych podatnikowi prowadzącemu działalność
gospodarczą umożliwia przepis art. 67b Ordynacji podatkowej. W świetle art. 67b § 1 tej ustawy,
organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać
ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, określonych w art. 67a:
1. które nie stanowią pomocy publicznej;
2. które stanowią pomoc de minimis – w zakresie i na zasadach określonych
w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy
w ramach zasady de minimis;
3. które stanowią pomoc publiczną:
a) udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub
inne nadzwyczajne zdarzenia,
b) udzielaną w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce
o charakterze ponadsektorowym,
c) udzielaną w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach
przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim,
d) udzielaną w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego,
nauki i oświaty,
e) będącą rekompensatą za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie
gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów,
f) na szkolenia,
g) na zatrudnienie,
h) na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw,
i) na restrukturyzację,
j) na ochronę środowiska,
k) na prace badawczo-rozwojowe,
l) regionalną,
m) udzielaną na inne przeznaczenia określone na podstawie § 6 przez Radę
Ministrów.
Pomoc publiczna, zgodnie z art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, to każde
wsparcie (ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, dotacje, preferencyjne kredyty, gwarancje
itp.), które spełnia jednocześnie 4 przesłanki:
 pomoc jest udzielana przez państwo lub ze środków publicznych,
 beneficjent uzyskuje przysporzenie na warunkach korzystniejszych od oferowanych na
rynku,
 pomoc ma charakter selektywny, czyli preferujący określoną grupę przedsiębiorców lub
produkcję towarów,
 pomoc zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji oraz wpływa na wymianę handlową
pomiędzy Państwami Członkowskimi Wspólnoty.
Wsparcie, które stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej podlega przepisom ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej (tekst jednolity Dz.U. z 2007r. Nr 59 poz. 404 z późn. zm.).
Szczegółowe informacje dotyczące warunków udzielania pomocy publicznej dla przedsiębiorców
znajdują się na stronie: www.uokik.gov.pl.
Wysokość pomocy de minimis uzyskanej przez przedsiębiorcę można w każdej chwili
monitorować, wchodząc na stronę: www.uokik.gov.pl, zakładka „Pomoc publiczna”, temat „Dane
o udzieleniu pomocy – SUDOP”.
Wszczęcie postępowania podatkowego
Postępowanie podatkowe w sprawie udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, co do
zasady, wszczynane jest na wniosek podatnika, płatnika, inkasenta, spadkobiercy czy osoby
trzeciej. Zgodnie z art. 168 § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa, podanie powinno zawierać co
najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od której pochodzi oraz jej adresu (miejsca
zamieszkania lub pobytu, siedziby albo miejsca prowadzenia działalności), a także czynić zadość
innym wymogom ustalonym w przepisach szczególnych. Spełniający wymogi powyższego
przepisu, prawidłowo sformułowany wniosek powinien zawierać:

imię i nazwisko/nazwę Wnioskodawcy, adres zamieszkania/siedziby, ewentualnie adres
do korespondencji, numer NIP, telefon kontaktowy,

datę sporządzenia wniosku,

wskazanie adresata wniosku (tj. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu),

rodzaj wnioskowanej ulgi (rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności, umorzenie),

rodzaj zobowiązania podatkowego będącego przedmiotem wniosku (należy podać nazwę
podatku, np. podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wskazać jakiego okresu
dotyczy zobowiązanie podatkowe, np. za 2014 rok) oraz kwotę zobowiązania,

w przypadku wniosku o rozłożenie zobowiązania na raty, należy podać ilość
wnioskowanych rat oraz terminy ich płatności,

w przypadku wniosku o odroczenie terminu płatności, należy podać proponowaną datę
płatności odroczonego zobowiązania podatkowego,

uzasadnienie wniosku poprzez wskazanie okoliczności realizujących przesłankę
„ważnego interesu strony” lub „interesu publicznego”. W celu zobrazowania obecnej
sytuacji finansowej, majątkowej i życiowej należy wskazać: źródła i wysokość
uzyskiwanych dochodów Wnioskodawcy oraz dochodów osób pozostających
z Wnioskodawcą we wspólnym gospodarstwie domowym; wysokość obecnych obciążeń
finansowych budżetu domowego; obecną sytuację majątkową Podatnika oraz inne istotne
dla sprawy okoliczności np. związane ze stanem zdrowia,

w przypadku, gdy wniosek obejmuje zaległość w podatku od towarów i usług, należy
wyjaśnić, na co został przeznaczony podatek od towarów i usług pobrany od
kontrahentów oraz udokumentować ten fakt,

wskazanie przeznaczenia planowanej pomocy publicznej, zgodnie z art. 67b u.O.p. lub
informację, czy wnosi się o ulgę, która nie stanowi pomocy publicznej i dlaczego nie
będzie ona stanowiła takiej pomocy,

wskazanie, w zakresie jakiej działalności gospodarczej wnioskodawca
o zastosowanie ulgi w spłacie zobowiązań wraz z podaniem kodu PKD,

podpis wnioskodawcy.
wnosi
Zał. nr 1: „Wniosek o ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych”
Dokumenty uzupełniające wniosek
Do wniosku o ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych, Wnioskodawca winien dołączyć
dokumenty potwierdzające okoliczności, które powołuje w złożonym podaniu,
a w szczególności:

w przypadku osób prawnych, jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości
prawnej oraz osób fizycznych zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych –
sprawozdanie GUS wzór F-01, rachunek zysków i strat, bilans, opinia i raport biegłych
rewidentów za dany rok podatkowy,

w przypadku osób fizycznych prowadzących księgowość uproszczoną – informacja
o przychodach, kosztach i wyniku finansowym za okresy bieżące oraz 2 poprzednie lata
(odrębnie za każdy miesiąc), kserokopię ewidencji środków trwałych, wykaz zobowiązań
Firmy, wykaz dłużników Firmy, kserokopie umów podpisanych z kontrahentami, wykaz
stanu zatrudnienia w bieżącym roku, w przypadku spłaty kredytów/pożyczek
zaciągniętych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej lub leasingu środków
trwałych, należy przedłożyć kserokopię umów oraz harmonogramu spłaty,

w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą – wszystkie
dokumenty wymienione w poprzednim punkcie, a także dokumenty potwierdzające
dochody osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, fakt korzystania ze
świadczeń pomocy społecznej, potwierdzenie zarejestrowania w Urzędzie Pracy,
wysokość stałych obciążeń finansowych budżetu domowego, w przypadku spłaty
kredytów lub pożyczek – kserokopię umowy oraz harmonogramu spłaty, dokumenty
potwierdzające stan zdrowia podatnika lub członków rodziny, ponoszone koszty leczenia,
jeżeli zdaniem Wnioskodawcy okoliczności te mają wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia,
informacje o zdarzenia losowe (np. kradzież, pożar).
W celu usystematyzowania informacji istotnych z punktu widzenia rozstrzygania w sprawie
udzielenia ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, Naczelnik Urzędu Skarbowego
w Oświęcimiu zaleca stosowanie formularza „Oświadczenie o stanie majątkowym osoby
fizycznej...” (zał. nr 2) oraz „Oświadczenie o stanie majątkowym osoby prawnej...” (zał. nr 3).
Zał. nr 2: „Oświadczenie o stanie majątkowym osoby fizycznej prowadzącej/nieprowadzącej
działalności gospodarczej”
Zał. nr 3: „Oświadczenie o stanie majątkowym osoby prawnej/jednostki organizacyjnej
niemającej osobowości prawnej”
Podmiot ubiegający się o pomoc de minimis jest zobowiązany do przedstawienia podmiotowi
udzielającemu pomoc, wraz z wnioskiem o udzielenie pomocy:
1.
Wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega
się o pomoc oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat, albo oświadczenia o wielkości
pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej
pomocy w tym okresie,
2.
Informacji niezbędnych do udzielenia pomocy de minimis, dotyczących w szczególności
wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości
i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów
kwalifikujących się do objęcia pomocą, na pokrycie których ma być przeznaczona pomoc
de minimis (zał. nr 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24.10.2014r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający
się o pomoc de minimis /Dz.U. z 2014r. poz. 1543/) – poniżej link do formularza (zał. nr
3),
3.
W przypadku ubiegania się o pomoc de minimis przedsiębiorcy wykonującego usługi
świadczone w ogólnym interesie gospodarczym należy przedłożyć informacje określone
w zał. nr 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24.10.2014r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający
się o pomoc de minimis /Dz.U. z 2014r. poz. 1543/.
Zał. nr 4: „Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis”
W przypadku ubiegania się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis
w rolnictwie lub rybołówstwie, należy dołączyć informację dotyczącą wnioskodawcy
i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz informacji o otrzymanej pomocy
publicznej, zawierającej w szczególności wskazanie dnia i podstawy prawnej jej udzielenia,
formy i przeznaczenia, albo oświadczenia o nieotrzymaniu pomocy – według wzoru zawartego
w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29.03.2010r. w sprawie zakresu informacji
przedstawianych przez podmiot ubiegających się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc
de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz.U. z 2010r. Nr 53 poz. 312 ze zm.).
W przypadku ubiegania się o pomoc de minimis w rolnictwie lub w rybołówstwie do wniosku
należy dołączyć informację według wzoru z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11.06.2010r.
(Dz.U. z 2010r. Nr 121 poz. 810).
Uwagi dodatkowe
 Wniosek w sprawie udzielenia ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych wolny jest od
opłaty skarbowej,
 Zgodnie z art. 138a § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, Strona może działać przez
pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Zasady
udzielania pełnomocnictw uregulowane zostały w Dziale IV, Rozdział 3a ustawy –
Ordynacja podatkowa, w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.01.2016r.
Odpowiedzialna komórka organizacyjna
Samodzielny Referat Spraw Wierzycielskich
pokój nr 13 (budynek A)
tel. 33 846 64 65