RISUS Sp. z oo ul. Narutowicza 143 64-100 Leszno

WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
INSPEKCJI HANDLOWEJ
Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań
Poznań, dnia
lutego 2014 r.
Nr akt : D/LE.ŻG.8361.218.2013
ZPO
RISUS Sp. z o.o.
ul. Narutowicza 143
64-100 Leszno
DECYZJA
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
działając na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości
handlowej artykułów rolno–spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) oraz art.
104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. 2013 r., poz. 267),
wymierza
Przedsiębiorcy RISUS Sp. z o.o., ul. Narutowicza 143, 64-100 Leszno, NIP: 782-251-22-21;
karę pieniężną w wysokości 500,00 zł. (słownie: pięćset złotych),
wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej
artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.),
1
z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli, tj. w dniu 7 listopada
2013 r. w markecie INTERMARCHE w Lesznie, ul. Narutowicza 143, 64-100 Leszno,
przedsiębiorca: RISUS Sp. z o.o., ul. Narutowicza 143, 64-100 Leszno, artykułów rolnospożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości
handlowej to jest:
partia 10 op. soku z marchewek i jabłek tłoczonego z ekologicznych warzyw i
owoców, w cenie 3,99 zł/op., producent: P.P.H.U. Tłocznia MAURER Krzysztof
Maurer, Zarzecze 1, 33-390 Łącko, wartości: 39,90 zł;
z uwagi na: zawyżoną o 2,55 g/100 g artykułu, w stosunku do deklaracji producenta
zawartość cukru.
Zastosowana przez producenta deklaracja wartości odżywczych (5,82 g/100 g w przypadku
cukru) okazała się niezgodna ze stanem rzeczywistym ustalonym na podstawie
przeprowadzonych badań laboratoryjnych (Sprawozdanie z badań nr 319/2013 z dnia 25
listopada 2013 r.) z uwagi na przekroczenie zawartości cukru. Zastosowane oznakowanie
wartości odżywczych wprowadzało konsumentów w błąd co do składu nabywanego środka
spożywczego, a tym samym w istotny sposób naruszało interesy konsumentów i
uniemożliwiało dokonanie właściwego, zgodnego z oczekiwaniami wyboru.
Kontrolowany wprowadził zatem do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające
jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej co skutkuje zastosowaniem
art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r.,
nr 187 poz. 1577 z p. zm.). „Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze
nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub
deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej
w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby
zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie
niższej jednak niż 500 zł.”.
2
Uzasadnienie
Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wielkopolski Wojewódzki Inspektorat
Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegaturę w Lesznie, w dniach od 7 do 18 listopada 2013 r.
w markecie INTERMARCHE w Lesznie, ul. Narutowicza 143, 64-100 Leszno, przedsiębiorca:
RISUS Sp. z o.o., ul. Narutowicza 143, 64-100 Leszno, stwierdzono, iż w ofercie handlowej
znajdowała się 1 partia przetworów owocowych rolnictwa ekologicznego niewłaściwej
jakości, wartości 39,90 zł, tj.:
partia 10 op. soku z marchewek i jabłek tłoczonego z ekologicznych warzyw i
owoców, w cenie 3,99 zł/op., producent: P.P.H.U. Tłocznia MAURER Krzysztof
Maurer, Zarzecze 1, 33-390 Łącko, wartości: 39,90 zł;
z uwagi na: zawyżoną o 2,55 g/100 g artykułu, w stosunku do deklaracji producenta
zawartość cukru.
Zastosowana przez producenta deklaracja wartości odżywczych (5,82 g/100 g w przypadku
cukru) okazała się niezgodna ze stanem rzeczywistym ustalonym na podstawie
przeprowadzonych badań laboratoryjnych (Sprawozdanie z badań nr 319/2013 z dnia 25
listopada 2013 r.) z uwagi na przekroczenie zawartości cukru. Zastosowane oznakowanie
wartości odżywczych wprowadzało konsumentów w błąd co do składu nabywanego środka
spożywczego, a tym samym w istotny sposób naruszało interesy konsumentów i
uniemożliwiało dokonanie właściwego, zgodnego z oczekiwaniami wyboru.
Kontrolowany pismem z dnia 4 grudnia 2013 r. został zapoznany z wynikami
przeprowadzonych badań oraz jednocześnie poinformowany o przysługującym mu
uprawnieniu do złożenia wniosku o zbadanie próbek kontrolnych soku z marchewek i jabłek.
Przedsiębiorca w nadesłanym piśmie z dnia 9 grudnia 2013 r. zrezygnował z możliwości
przeprowadzenia badań próbek kontrolnych produktu.
Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły
rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości
handlowej, co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej
3
artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187 poz. 1577 z p. zm.). „Kto wprowadza do
obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w
przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych
artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści
majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych
artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.”.
Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - jakość
handlowa
to
cechy
artykułu
rolno-spożywczego
dotyczące
jego
właściwości
organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii,
produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji,
opakowania,
prezentacji
i
oznakowania,
nieobjęte
wymaganiami
sanitarnymi,
weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów.
Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego
ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności
(Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona
interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną
przez nich żywnością.
Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom,
fałszowaniu
żywności
oraz
wszelkim
innym
praktykom
mogącym
wprowadzić
konsumentów w błąd.
Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie
prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji,
przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, oraz
zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi
dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.
W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i
Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego
4
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie
bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na
rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i
dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub
pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie
przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży
konsumentom.
W związku z powyższym w dniu 10 stycznia 2014 r. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia
kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów niewłaściwej jakości.
W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia
kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do
zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i
materiałów.
Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.
Zgodnie z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości
czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność
podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych i wysokość obrotów.
Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju naruszonych reguł
ostrożności, należy stwierdzić, że jest to wysoki stopień szkodliwości czynu.
Wielkopolski
Wojewódzki
Inspektor
Inspekcji
Handlowej
w
przeprowadzonym
postępowaniu uwzględnił wszelkie okoliczności wpływające na stopień szkodliwości czynu,
odnoszące się zarówno do podmiotowej, jak i przedmiotowej strony czynu.
Kontrolowany przedsiębiorca jest profesjonalnym podmiotem zajmującym się sprzedażą
detaliczną artykułów spożywczych. Od przedsiębiorcy należy zatem wymagać stosownej
wiedzy i doświadczenia w zakresie obrotu artykułami spożywczymi, a także stosowania
5
odpowiednich procedur uniemożliwiających przedostawanie się do bezpośredniej sprzedaży
dla konsumentów artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości.
Kontrolowany przedsiębiorca dopuścił do sprzedaży artykuły niewłaściwej jakości tj.
artykuły
niewłaściwie
oznakowane,
czym
pozbawił
konsumentów
gwarantowanej
przepisami prawa informacji o danym artykule spożywczym.
W przypadku zakwestionowanego artykułu stwierdzone nieprawidłowości polegały na
zadeklarowaniu przez producenta, na etykiecie zawartości cukru w ilości niższej, aniżeli
wynikało to z przeprowadzonych badań laboratoryjnych. Producent zadeklarował zawartość
cukru w „soku z marchewek i jabłek” na poziomie 5,82 g cukru na każde 100g artykułu
podczas, gdy w wyniku badań laboratoryjnych zawartość cukru określono na 9,00 g cukru na
100 g soku. Uwzględniono również niepewność wyniku badania na poziomie 0,63 g/ 100 g.
Wobec powyższego należało uznać, iż zawartość cukru była wyższa o 2,55 g/100 g od
deklarowanej.
Oznakowanie środków spożywczych w powyższy sposób wprowadza konsumentów w błąd
co do składu danego artykułu, a tym samym uniemożliwia podjęcie w pełni świadomej
decyzji i dokonanie wyboru artykułu zgodnego z oczekiwaniami.
Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako niedbalstwo.
Oznacza to, iż kontrolowany przedsiębiorca nie przewidywał możliwość popełnienia czynu
zabronionego, choć mógł, a nawet powinien ją przewidzieć.
Strona postępowania, jako profesjonalny podmiot działający na rynku artykułów rolnospożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do
przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów produktów niewłaściwej
jakości.
Od przedsiębiorcy należy oczekiwać, iż z należytą starannością będzie dbał o wprowadzanie
do obrotu z konsumentami artykułów prawidłowo oznakowanych.
Kontrolowany przedsiębiorca powinien zapewnić konsumentom możliwość zaopatrywania
się wyłącznie w produkty odpowiednio oznakowane.
6
W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż stwierdzone nieprawidłowości
należało zakwalifikować, jako naruszenie wymagań w zakresie oznakowania, istotne z
punktu widzenia interesów konsumentów i regulacji rynków rolnych.
Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy
zaznaczyć, iż jest to podmiot dotychczas niekarany.
Przedsiębiorca zalicza się do grupy „małych” przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z
dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2013 r., poz. 672) oświadczenie z dnia 7 listopada 2013 r.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę
wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych.
Ponadto,
przy
wydawaniu
decyzji,
obok
uwzględnienia
powyższych
przesłanek
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne
zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności
(Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca a
także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek
musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu.
W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia odpowiedniej
kary pieniężnej w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych).
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w
sentencji.
Zgodnie z art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych,
karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa,
przedsiębiorca
jest
zobowiązany
wpłacić
na
konto
bankowe
Wielkopolskiego
Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, nr konta NBP O/O Poznań
7
nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000, w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od
uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
(Dz. U. 2012 r.,
poz. 749).
Pouczenie:
1.
Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 § 1 i 2 oraz art. 129 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. 2013 r., poz. 267), przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem
Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie
14 dni od dnia jej doręczenia.
2.
Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. 2012 r., poz. 749).
8