Chem metali w biol i środ-3 sem
Transkrypt
Chem metali w biol i środ-3 sem
Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023011 • Nazwa kursu: Analiza Instrumentalna • Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Tygodniowa 1 liczba godzin ZZU * Semestralna 15 liczba godzin ZZU* Forma Egzamin zaliczenia 2 Punkty ECTS Liczba godzin 60 CNPS Ćwiczenia Laboratorium 3 Projekt Seminarium 45 Zaliczenie 3 90 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: Fizyka, Chemia fizyczna 1 • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Stanisław Bartkiewicz dr hab. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Jarosław Myśliwiec dr, Tomasz Misiaszek dr • Rok: ....I........ Semestr:......1................. • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Uzyskanie podstaw Analizy instrumentalnej • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje zasadnicze pojęcia i zastosowania instrumentalnych technik w analizie chemicznej. Kurs opisuje podstawowe optyczne, spektroskopowe, elektroanalityczne i chromatograficzne metody analizy instrumentalnej. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wprowadzenie. Sygnał i szum. Statystyczne metody w chemii analitycznej: błędy, przedziały ufności, rozstęp, regresja i korelacja 2. Podzespoły optyczne 3. Metody optyczne 4. Wprowadzenie do spektroskopii UV/Vis 5. Absorpcjometria i luminescencja 6. Zastosowania spektroskopii 7. Elektroanaliza (Polarografia, Potencjometria, Amperometria) Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 8. Wprowadzenie do metod chromatograficznych (Chromatografia gazowa i cieczowa) • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: 1 Potencjometria, Amperometria, Polarymetria, Refraktometria, Interferometria Absorpcjometria, Luminescencja, Fotometria płomienia , Miareczkowanie fotometryczne, Chromatografia • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1.Cygański A., Metody spektroskopowe w chemii analitycznej, WNT 2002, Warszawa. 2. Cygański A., Metody elektroanalityczne, WNT 1995, Warszawa 3. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna, tom 3, Analiza instrumentalna, PWN 1985, Warszawa 4. Szczepaniak W., Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN 2004, Warszawa • Literatura uzupełniająca: 1. Szmal Z., Lipiec T., Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, PZWL 1997 • Warunki zaliczenia: * - w zależności od systemu studiów 2 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023011 • Course title: Instrumental Analysis • Language of the lecturer: Polish Course form Lecture Number 1 of hours/week* Number 15 of hours/semester* Form of the course Examination completion 2 ECTS credits Total Student’s 60 Workload Classes Laboratory 3 Project Seminar 45 Credit 3 90 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: Fundamental of Physics, Physical Chemistry I • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Stanisław Bartkiewicz dr hab. • Names, first names and degrees of the team’s members: Jarosław Myśliwiec dr, Tomasz Misiaszek dr • Year:......I.......... Semester:........1........... • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): The fundamental knowledge of Instrumental Analysis • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: The course deals with the fundamental concepts and applications of instrumental techniques in chemical analysis. The course covers some optic, spectroscopic, electroanalytical and chromatographic methods of analysis. • Lecture: Particular lectures contents 1. Introduction. Signal and noise statistical methods in analytical chemistry: errors, confidence limits and intervals analysis of variance, regression and correlation 2. Components of Optical Instruments 3. Optical methods 4. An Introduction to Ultraviolet/Visible Molecular Absorption 5. Spectrometry, Molecular Luminescence 6. Applications of Molecular Absorption 7. Electroanalytical Chemistry (Polarography, Potentiometry, Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 3 Amperometry) 8. An Introduction to Chromatographic Separations, Gas Chromatography and Liquid Chromatography • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: 1 Potentiometry, Amperometry Polarimetry, Refractometry, Interferometry Absorptiometry, Luminescence, Flame photometry, Photometric titration, Chromatography • Project – the contents: • Basic literature: 1.Cygański A., Metody spektroskopowe w chemii analitycznej, WNT 2002, Warszawa. 2. Cygański A., Metody elektroanalityczne, WNT 1995, Warszawa 3. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna, tom 3, Analiza instrumentalna, PWN 1985, Warszawa 4. Szczepaniak W., Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN 2004, Warszawa • Aditional literature: 1. Szmal Z., Lipiec T., Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej , PZWL, 1997 • Conditions of the course acceptance/credition: Examination * - depending on a system of studies 4 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023012 • Nazwa kursu: • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS CHEMIA TEORETYCZNA 2 1 Laboratorium 2 30 15 30 egzamin zal 3 90 1 30 wykonanie projektu 2 60 Wykład Ćwiczenia Projekt Seminarium • Poziom kursu: zaawansowany • Wymagania wstępne: brak • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Szczepan Roszak, prof. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Pawel Lipkowski, dr; Robert Gora, dr; Krzysztof Strasburger, dr; Borys Szefczyk, dr; W. Andrzej Sokalski, prof. • Rok: ....I..... Semestr:.....1.............. • Typ kursu: obowiazkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Uczestnik kursu poznaje podstawy chemii kwantowej oraz nabywa umiejętność jej praktycznego stosowania. Przedmiot daje umiejetność teoretycznego wyznaczania właściwości cząsteczek, kompleksów molekularnych, materiałów, a także modelowania procesów chemicznych. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Metody obliczeniowe chemii kwantowej stanowia zrodło wiedzy o strukturze geometrycznej i elektronowej cząsteczek. Wspołczesne techniki numeryczne umożliwiają zastosowanie chemii teoretycznej do rozwiązywania wielu problemów chemii, biologii i nauki o materiałach. Wykład dostarcza wiedzy na temat zastosowania metod mechaniki kwantowej do opisu układów modelowych oraz prezentuje podstawowe metody wyznaczania struktury elektronowej układów molekularnych. 5 • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.podstawowe pojęcia i postulaty mechaniki kwantowej 2. krzywe energii potencjalnej – mechanika molekularna, termodynamika chemiczna 3.proste problemy modelowe, bariera potencjału, wiązenie wodorowe 4.oscylator harmoniczny – spektroskopia w podczerwieni 5.kwantowanie energii ruchu obrotowego – spektroskopia mikrofalowa 6.atom wodoru, spektroskopia atomu wodoru 7.metoda wariacyjna 8. przybliżenie orbitalne, funkcja wyznacznikowa, 9. struktura atomów wieloelektronowych, układ okresowy pierwiastków 10. metoda Hartree-Focka, 11. metoda Hartree-Focka-Roothaana 12 warianty metod ab initio, bazy funkcyjne 13. wiązanie chemiczne – analiza populacyjna 14. rachunek zaburzeń, oddziaływania molekularne 15. korelacja elektronowa, perspektywy chemii teoretycznej Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: ćwiczenia służą wspomaganiu treści wykładu i rozwiązywaniu zagadnień obliczeniowych związanych z treścią poszczególnych wykładów, interpretacja pomiarów eksperymentalnych, prezentacja dostępnych programów komputerowych, stron www i baz danych związanych z chemią teoretyczną. • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Laboratorium służy pozyskaniu umiejętności korzystania z dostępnych pakietow oprogramowania kwantowo-chemicznego. W trakcie zajęć opracowywane są projekty dotyczące struktury cząsteczki, analizy wibracyjnej oraz analizy rozkładu gęstości elektronowej. Studenci zapoznają się z wykorzystaniem metod teoretycznych w interpretacji eksperymentalnych wyników spektroskopowych i termodynamicznych. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: J. Sadlej, W. Kołos, Atom i Czasteczka, PWN; R. F. Nalewajski, Podstawy i Metody Chemii Kwantowej, PWN; • Literatura uzupełniająca: L. Piela, Idee Chemii Kwantowej, PWN; M. A. Ratner, G. C. Schatz, Introduction to Quantum Mechanics in Chemistry, Prentice Hall; Journal of Chemical Education, J. B. Foresman, A. Frisch, Exploring Chemistry with Electronic Structure Methods, Gaussian, Inc. • Warunki zaliczenia: egzamin, * - w zależności od systemu studiów 6 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023012 • Course title: THEORETICAL CHEMISTRY • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 2 1 2 30 15 30 exam test projects 3 90 1 30 2 60 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: none • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Szczepan Roszak, prof. • Names, first names and degrees of the team’s members: Pawel Lipkowski, dr; Robert Gora, dr; Krzysztof Strasburger, dr; Borys Szefczyk, dr; W. Andrzej Sokalski, prof. • Year:........1........ Semester:.........1............ • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Basics of quantum chemistry are presented together with the emphasis of its practical application. Course provides knowledge of theoretical predictions of properties for molecules, complexes, and molecular materials, and also modeling of chemical processes. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: The computational methods of quantum chemistry describe electronic and structural properties of molecules. Modern computational techniques allow to utilize the theoretical chemistry for the solution of many problems in chemistry, biology, and material sciences. The course provides information regarding the application of quantum mechanics for model systems as well as describes methods being applied to study electronic structure of molecular systems. • Lecture: Particular lectures contents 1. basic ideas and postulates of quantum mechanics 2. potential energy curves – molecular mechanics, thermodynamics 3.simple model problems, potential barrier, hydrogen bond Number of hours 2 chemical 2 2 7 4.harmonic oscillator – IR spectroscopy 5.rotator – microwave spectroscopy 6.hydrogen atom, spectroscopy of hydrogen atom 7. variational method 8.orbital approximation, Slater determinant 9. electronic structure of many-electron atoms, periodic table 10.Hartree-Fock method 11.Hartree-Fock-Roothan method 12.ab initio methods; atomic basis functions 13. chemical bond – electron population analysis 14. perturbation theory, intermolecular interactions 15. electron correlation, perspectives of theoretical chemistry 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 • Classes – the contents: the classes support lecture and provide the solutions to computational problems regarding particular lectures, interpretation of experimental data, presentation available computer software, relevant www sites, and data bases. • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: The laboratory is design to develop skills required for using available quantum-chemical codes. The projects regard structure of complexes, vibrational analysis, and analysis of electronic density. Students practice the utilization of theoretical methods for interpretation of experimental spectroscopic and thermodynamic data. • Project – the contents: • Basic literature: in polish - J. Sadlej, W. Kolos, Atom i Czasteczka, PWN; R. F. Nalewajski, Podstawy i Metody Chemii Kwantowej, PWN; • Additional literature: L. Piela, Ideas of Quantum Chemistry, PWN; M. A. Ratner, G. C. Schatz, Introduction to Quantum Mechanics in Chemistry, Prentice Hall; Journal of Chemical Education, J. B. Foresman, A. Frisch, Exploring Chemistry with Electronic Structure Methods, Gaussian, Inc. • Conditions of the course acceptance/credition: exam * - depending on a system of studies 8 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023009 • Nazwa kursu: Krystalografia • Język wykładowy: Polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia 2 1 30 15 E zaliczenie 3 90 1 30 Laboratorium Projekt • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: algebra, geometria analityczna, teoria grup • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Seminarium Veneta Videnova-Adrabińska, dr hab. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ....I........ Semestr:........1.............. • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Po wysłuchaniu tego kursu student powinien posiadać umiejętność uzyskiwania kryształów przydatnych do badań strukturalnych jak również mieć kompetencje w posługiwaniu się różnych technik dyfrakcyjnych do rozwiązywania problemów analitycznych, identyfikacyjnych i strukturalnych. Student powinien umieć korzystać z krystalograficznych baz danych i posługiwać się tymi danymi w swojej dalszej pracy. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna w połączeniu ze zdalną • Krótki opis zawartości całego kursu: Wprowadzenie podstawowych wiadomości o kryształach i relacji symetrycznych i strukturalnych w nich; zapoznanie studentów z procesem krystalizacji, z różnymi technikami otrzymywania monokryształów oraz metodami badań strukturalnych i rozwiązywania struktur krystalicznych. 9 • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Liczba godzin Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Podstawowe pojęcia: sieć krystaliczna, węzły, proste i płaszczyzny 4 sieciowe (symbole i oznaczenia), komórka elementarna, parametry atomów i sieci. 2. Symetria i wewnętrzna budowa kryształów: operacje symetrii, elementy symetrii; grupy punktowe, grupy przestrzenne; pozycje; klasy krystalograficzne i układy krystalograficzne; 14 sieci Bravais’a. 3. Dyfrakcja a struktura kryształu: geometria dyfrakcji promieni rentgenowskich na sieciach przestrzennych kryształów, równania Laue’go, równanie Bragga; zmodyfikowane równania kwadratowe; sieć odwrotna relacje pomiędzy siecią krystaliczną a siecią odwrotną, konstrukcja Ewalda; natężenie rentgenowskich refleksów dyfrakcyjnych – czynniki strukturalne, systematyczne wygaszanie refleksów dyfrakcyjnych, prawo Friedla, grupy dyfrakcyjne Laue’go. 4. Eksperymentalne metody badawcze i techniki dyfrakcyjne do badań strukturalnych monokryształów: wybór i montownie monokryształu; czterokolowy dyfraktometr, kamera CCD; wyznaczanie parametrów sieci i symetrii kryształu, interpretacja dyfraktogramów; wskaźnikowanie refleksów dyfrakcyjnych, metody rozwiązywanie struktury (metody Pattersona, bezpośrednie) i udokładnienia struktury (metoda najmniejszych kwadratów). 5. Inne metody do badań strukturalnych: rentgenowska analiza strukturalna do badań próbek polikrystalicznych; dyfraktometr proszkowy; wskaźnikowanie rentgenogramu proszkowego, wyznaczanie parametrów sieci i typu komórki Bravais’a; spektroskopia elektronowa; dyfrakcja neutronograficzna, spektroskopia elektronowa i obrazy strukturalne; krystalografia białek. 6 6 6 2 6. Procesy krystalizacyjne i metody otrzymywania monokryształów 2 7. Opis struktur krystalicznych: struktury metaliczne, jonowe, modele opakowania wielościanów; struktury molekularne przestawione jako sieci. Strukturalne bazy danych 4 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Utrwalenie wiadomości z wykładów przez rozwiązywania zadań praktycznych; Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Praca z wykorzystaniem bazy danych strukturalnych Cambridge i zastosowaniem rożnego rodzaju oprogramowania do obliczenia i wizualizacji struktur krystalograficznych • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1. Z. Bojarski, M. Gigla, K. Stróż, M. Surowiec, „Krystalografia”, PWN 2007 10 2. Z. Trzaska Durski, H. Trzaska Durska, „Podstawy Krystalografii”, 2003. 3. Z. Kosturkiewicz, Metody krystalografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, 2000. 4. W. Massa, Crystal Structure Determination, Springer, 2004. 5. R.J.D. Tilley, Crystals and Crystal Structures, Wiley, 2006. 6. G. Rhodes, Crystallography made crystal clear, Elsevier, 2006. • Literatura uzupełniająca: 1. P. Luger, Modern X-ray analysis on Single Crystals, WdeG, 1980. 2. P. Luger, Rentgenografia strukturalna monokryształów, PWN,1989. 3. M. van Meerssche, J. Feneau-Dupont, Krystalografia i chemia strukturalna, PWN, 1984. 4. M.F.C. Ladd and R.A. Palmer, Structure determination by X-Ray crystallography, Plenum Press, 1985. 5. M. O’Keeffe, B.G. Hide, Crystal Structures, Mineralogical Society of America, 1996. 6. A.V. Shubnikov and V.A. Koptsik, Symmetry in science and art, Plenum Press, 1974. • Warunki zaliczenia: testy egzaminacyjne; rozwiązanie problemu strukturalnego. * - w zależności od systemu studiów 11 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: • Course title: Crystallography • Language of the lecturer: English Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload CHC023009 Lecture Classes 2 1 30 15 E credit 3 90 1 30 Laboratory • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: algebra, analytical geometry, group theory • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Project Seminar basic Veneta Videnova-Adrabińska, DSc • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:.....I........... Semester:.......1.............. • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): to provide the student with skills in crystal growing and competence in crystal structure determination. The student should be acquainted with different diffraction techniques and familiar with structural data bases. She/he should be able to use this knowledge for solving of various analytical and structural problems in chemistry. • Form of the teaching (traditional/e-learning): tradional in combination with e-learning • Course description: Introduction of a basic knowledge about crystals and the symmetry and structural relations in them; Making the students familiar with the crystallization process and with different techniques for single crystal growth as well as with methods for crystal structure determination. obligatory 12 • Lecture: Particular lectures contents 1. Crystal lattices and lattice parameters: edges, directions, planes, unit cell, atom indexes Number of hours 4 2. Crystal symmetry and crystal structure: symmetry elements, symmetry operations, point groups, space groups, crystal families and crystal systems; fourteen Bravais lattices. 3. Diffraction and crystal structure: geometry of X-Ray diffraction, interference by one-dimensional lattice - the Laue equation, lattice planes and the Bragg equation, higher orders of diffraction, quadratic form of the Bragg equation; reciprocal lattice, the Ewald construction; the intensities of diffracted beams; structure factors – the atomic scattering factor, the structure factor; symmetry and reflection intensities; the temperature factor; symmetry of the diffraction patterns – the Laue groups; 4. Experimental techniques and X-ray diffraction methods for single crystal measurements: choice and mounting of a single crystal; the four circle diffractometer, area detector systems (CCDC cameras); measuring the diffraction patterns of single crystals; reflection profiles and scan type; structure solution methods (Pattersons methods, direct methods) the method of least squares for structure refinement, crystallographic R-values. 5. Other methods for structural research: Powder X-Ray diffraction method: measuring the diffraction patterns on polycrystalline probes, determination of the lattice parameters and Bravais lattice type; electron microscopy and structure images; Neutron scattering; electron scattering; protein crystallography. 6 6 6 2 6. Crystallization processes and methods for single crystal growth. 2 7. The depiction of crystal structures: metallic structures, ionic structures and structure building rules; cation-centered and anion-centered polyhedral representation of crystals, structures as nets; structural databases. 4 • Classes – the contents: Solving problems related with the lecture topics • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Utilization of the Cambridge Structural Data Base for solving of various structural problems, use of different graphic tools for solving and visualization of crystal structures • Project – the contents: • Basic literature: 1. Z. Bojarski, M. Gigla, K. Stróż, M. Surowiec, „Krystalografia”, PWN 2007. 2. Z. Trzaska Durski, H. Trzaska Durska, „Podstawy Krystalografii”, 2003. 13 3. Z. Kosturkiewicz, Metody krystalografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, 2000. 4. W. Massa, Crystal Structure Determination, Springer, 2004. 5. R.J.D. Tilley, Crystals and Crystal Structures, Wiley, 2006. 6. G. Rhodes, Crystallography made crystal clear, Elsevier, 2006. • Additional literature: 7. P. Luger, Modern X-ray analysis on Single Crystals, WdeG, 1980. 8. P. Luger, Rentgenografia strukturalna monokryształów, PWN,1989. 9. M. van Meerssche, J. Feneau-Dupont, Krystalografia i chemia strukturalna, PWN, 1984. 10. M.F.C. Ladd and R.A. Palmer, Structure determination by X-Ray crystallography, Plenum Press, 1985. 11. M. O’Keeffe, B.G. Hide, Crystal Structures, Mineralogical Society of America, 1996. 12. A.V. Shubnikov and V.A. Koptsik, Symmetry in science and art, Plenum Press, 1974. • Conditions of the course acceptance/credition: examination tests; determination of a structural problem * - depending on a system of studies 14 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu:CHC023010 • Nazwa kursu: Spektroskopia • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS 1 Laboratorium 3 15 45 Egzamin Zaliczenie 2 60 4 120 Wykład Ćwiczenia Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr hab. Krystyna Palewska • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Krystyna Palewska dr hab., Wiesław Żyrnicki prof. dr hab., Jolanta Borkowska-Burnecka dr, Barbara Kułakowska-Pawlak dr, Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Tomasz Misiaczek dr, Piotr Jamróz dr, Stanisław Bartkiewicz dr hab., Roman Gancarz prof. dr hab. • Rok: ....I........ Semestr:.....1 • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny):Obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie słuchaczy z zastosowaniami współczesnej spektroskopii molekularnej. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs zapoznaje studentów z różnymi nowoczesnymi metodami spektroskopii atomowej i molekularnej od strony teoretycznej i praktycznej. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Podstawowe pojęcia. 2.Metody eksperymentalne :źródła światła, techniki furierowskie, detektory 3.Spektroskopia rotacyjna. 4.Spektroskopia oscylacyjne 5.Spektroskopia elektronowe. Naddźwiękowe wiązki molekularne. 6.Spektroskopia pojedynczych cząsteczek (SMS). Spektralne wypalanie szczelin. Liczba godzin 1 2 2 2 2 1 15 7.Spektroskopia fotoelektronowa (PES). 8. Paramagnetyczny rezonans elektronowy(EPR), jądrowy rezonans magnetyczny (NMR) oraz widma wielowymiarowe (COSY). 9. Kierunki rozwoju i zastosowania spektrometrii 1 2 2 • Laboratorium - zawartość tematyczna: Analiza rotacyjna, analiza oscylacyjna – energia dysocjacji, widma atomów i jonów, stopień jonizacji różnych pierwiastków w plazmie, temperatury optyczne: elektronowa, oscylacyjna, rotacyjna, widma w podczerwieni, EPR - wpływ rozpuszczalnika na kształt widma, symulacja widm EPR, widma absorpcji- naturalny czas życia fluorescencji i siła oscylatora, równowaga tworzenia kompleksu CT, efekt solwatochromowy, fotochromia, stała równowagi dimeryzacji, luminescencja - wygaszanie luminescencji, relacja Sterna- Volmera, • Literatura podstawowa: 1.K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, wyd. V, tom 2, PWN Warszawa 2005 2.P.W.Atkins, Chemia fizyczna, PWN Warszawa 2001 • Literatura uzupełniająca: Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych (praca zbiorowa pod redakcją A. Zielińskiego i A. Rajcy, Wydawnictwa NaukowoTechniczne, Warszawa 1992. • Warunki zaliczenia: Wykład: Pozytywna ocena na egzaminie Laboratorium: Pozytywnie zdane kolokwia wstępne i zaliczenie wszystkich ćwiczeń 16 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023010 • Course title: Spectroscopy • Language of the lecturer: Polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 1 3 15 45 Exam Acceptance 2 60 3 120 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr hab. Krystyna Palewska • Names, first names and degrees of the team’s members: Krystyna Palewska dr hab., Wiesław Żyrnicki prof. dr hab., Jolanta Borkowska-Burnecka dr, Barbara Kułakowska-Pawlak dr, Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Tomasz Misiaczek dr, Piotr Jamróz dr, Stanisław Bartkiewicz dr hab., Roman Gancarz prof. dr hab. • Year:....I............ Semester:.....1............... • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): introducing students to modern molecular spectroscopy • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: The course acquaints students with theoretical and practical aspects of methods and techniques of atomic and molecular spectroscopy. • Lecture: Particular lectures contents 1.Introduction,basic concepts 2.Experimental methods: light sources, Fourier transformation techniques , detectors 3.Rotational spectroscopy. 4.Vibrational spectroscopy. 5.Electronic spectroscopy. Supersonic free jet of molecules. 6.Single Molecule Spectroscopy (SMS). Hole burning. 7.Photoelectron spectroscopy (PES). Number of hours 1 2 2 2 2 1 1 17 8.Electron Paramagnetic Resonance (EPR), Nuclear Resonance (NMR), Correlation Spectroscopy (COSY). 9. Future developments and applications Magnetic 2 2 • Laboratory – the contents: Rotational analysis; vibrational analysis – dissociation energy; spectra of atoms and ions; ionization degree of various chemical elements in plasma; optical temperature: electronic, vibrational, rotational; IR spectra; EPR spectra – effect of solvent on shapes of spectra; simulation of EPR spectra; absorption spectra: the natural lifetimes and oscillator strengths,, formation equilibrium in CT complex, solvatochromic effect, photochromism, equilibrium constants of dimerization; luminescence quenching , the Stern – Volmer relation. • Basic literature: K. Pigoń and Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, 5th ed., vol. 2, PWN Warszawa 2005 P.W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001 • •Additional literature: Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych A. Zieliński and A. Rajca (Eds.), Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1992. • Conditions of the course acceptance/credition: Acceptance of classes, passed examination 18 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu:BTC023024 • Nazwa kursu: Biometalurgia • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład 1 Ćwiczenia Laboratorium 2 15 30 Egzamin Sprawozdanie 2 60 2 60 Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: brak • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. Zygmunt Sadowski • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: mgr inż. Agnieszka Szymańska-doktorant mgr inż. Izabela Wróbel-doktorant • Rok: .II........... Semestr:.3............... • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): • Cele zajęć (efekty kształcenia): Przekazanie podstawowych informacji o zastosowaniu mikroorganizmów do otrzymywania metali z surowców mineralnych. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Opis mikroorganizmów oraz sposobu ich działania w procesach otrzymywania metali z surowców mineralnych. Omówione zostaną procesy bioługowania w reaktorach i na hałdach. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Wprowadzenie do biometalurgii 2. Mikroorganizmy używane w procesach bioługowania 3.Mechanizmy biologicznego utleniania siarczków metali 4.Otrzymanie metali (Zn,Co,Ni,Cu) metodami bioługowania 5.Otrzymanie złota z rud trudnych do ługowania 6.Bioługowanie siarczków metali w reaktorze zbiornikowym Liczba godzin 1 2 2 2 2 2 19 7.Podstawy bioługowania na hałdzie 8. Charakterystyka procesów BIOX i GEOCOAT 2 2 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Określenie kinetyki wzrostu mikroorganizmów (Acidithiobacillus ferrooxidans), bioługowanie rudy siarczkowej, hodowla promieniowców, biosorpcja jonów metali przez komórki mikroorganizmów. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: Zygmunt Sadowski „Biogeochemia-wybrane zagadnienia” Oficyna wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005. • Literatura uzupełniająca: D.E.Rawlings, B.D.Johanson „Biomining” , SpringerVerlag, 2007, E.R.Donati, W.Sand, „Microbial Processing of Metal Sulfides” Springer, 2007. • Warunki zaliczenia: * - w zależności od systemu studiów 20 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code:BTC023024 • Course title: Biometallurgy • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 1 Classes Laboratory 2 15 30 exam report 2 60 2 60 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski -professor Names, first names and degrees of the team’s members: mgr inż. Agnieszka Szymanka-Ph-D student mgr inż. Izabela Wrobel –Ph-D student • Year:........II........ Semester:......3............... • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: • Lecture: Particular lectures contents Introduction to biometallurgy Microorganisms involved in bioleaching Mechanisms of bacterial metal sulfide oxidation Recovery of metals (Zn,Co,Cu,Ni) by bioleaching Gold recovery from refractory ores Bioleaching of sulfide mineral in stirred tanks Principles of heap bioleaching BIOX and GEOCOAT processes • Classes – the contents: • Seminars – the contents: Number of hours 1 2 2 2 2 2 2 2 21 • Laboratory – the contents: Growth kinetic of native Acidithiobacillus ferrooxidans, batch reactor studies of leaching of sulfide, growth of Sterptomyces, biosorption of metal ions by microbial cells. • Project – the contents: • Basic literature: Zygmunt Sadowski „Biogeochemia-wybrane zagadnienia” Oficyna wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. 2005. • Additional literature: D.E.Rawlings, B.D.Johanson „Biomining” , Springer-Verlag, 2007, E.R.Donati, W.Sand, „Microbial Processing of Metal Sulfides” Springer, 2007. • Conditions of the course acceptance/credition: examination and raport * - depending on a system of studies 22 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023024 • Nazwa kursu: Chemia związków kompleksowych metali • Język wykładowy:polski lub angielski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 2 30 egzamin 3 90 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: znajomość chemii nieorganicznej i organicznej • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Maria Cieślak-Golonka-prof. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ..I......... Semestr:.....2 • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): • Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznać studentów z podstawami chemii związków kompleksowych • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): • Krótki opis zawartości całego kursu: Student stopniowo będzie zaznajamiał się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi chemii związków kompleksowych. Kurs zakończony zostanie wykładem przedstawiającym najważniejsze zastosowania związków kompleksowych. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1.Wstęp. Rys historyczny i podstawowe definicje 2. Wiązanie chemiczne w związkach kompleksowych. TWW, TPK, TOM, oddziaływania niekowalencyjne 3.Geometria związków kompleksowych. Podstawowe zależności. Liczby koordynacyjne 4.Reakcje związków kompleksowych-kinetyka i mechanizmy procesów 5.Trwałość związków kompleksowych. Termodynamika kompleksowania Liczba godzin 2 5 3 4 2 23 6.Izomeria związków kompleksowych 7.Synteza związków kompleksowych 8.Kompleksy metaloorganiczne i metalonieorganiczne 9.Elementy chemii supramolekularnej 10. Związki kompleksowe-aspekty aplikacyjne 2 3 3 2 4 • Literatura podstawowa: A. Bielański “Podstawy chemii nieorganicznej”, A. Bartecki “Chemia pierwiastków przejściowych” , P.A, Cox “Chemia nieorganiczna, krótkie wykłady, W. Kaim, B. Schwederski “Bioinorganic chemistry of life” • Literatura uzupełniająca: Comprehensive Coordination Chemistry, Elsevier (2004), Coordination Chemistry Reviews, • Warunki zaliczenia: egzamin * - w zależności od systemu studiów 24 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023024 • Course title: Chemistry of complex compounds • Language of the lecturer: Polish or English Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 30 Exam 3 90 • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: inorganic and organic chemistry courses • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Cieślak-Golonka, Maria, prof. • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:....I Semester:.....2 • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): to give students a basic knowledge of chemistry of complex compounds • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: Gradualny student will be informed on the basic knowledge on chemistry of complex compounds. The final lecture will be devoted to the most important applications of complex compounds. • Lecture: Particular lectures contents Number of hours Introduction. Historical view and fundamental definitions 2 Chemical bonding in complex compounds. VBT, CFT, MOT, non5 covalent ints. Geometry of complex compounds. Basic relationships. Coordination 3 numbers Reactions of complex species- kinetics and mechanisms 4 Stability of complexes. Thermodynamics of complexation processes 2 Isomerism of complex compounds 2 Synthesis of complex compounds 3 Metaloorganic and metaloinorganic complexes 3 25 Elements of supramolecular chemistry Chemistry of complexes -an application studies 2 4 • Basic literature: A. Bielański “Podstawy chemii nieorganicznej”, A. Bartecki “Chemia pierwiastków przejściowych” , P.A, Cox “Chemia nieorganiczna, krótkie wykłady, W. Kaim, B. Schwederski “Bioinorganic chemistry of life” • Additional literature: Comprehensive Coordination Chemistry, Elsevier (2004), Coordination Chemistry Reviews, • Conditions of the course acceptance/credition: the exam * - depending on a system of studies 26 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023006w • Nazwa kursu: • Język wykładowy: polski Chemia ekologiczna Forma kursu Wykład Tygodniowa 2 godz. liczba godzin ZZU * Semestralna 30 godz. liczba godzin ZZU* Forma Egzamin zaliczenia pisemmy 3 Punkty ECTS 90 Liczba godzin CNPS Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: wykłady z chemii nieorganicznej, organicznej oraz chemii środowiska • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. Władysław Walkowiak • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • rok: 2 semestr: 3 • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem tego wykładu jest wyjaśnienie studentom kierunku Chemia podstawowych zagadnień dot. oddziaływań pomiędzy organizmami żywymi i ich środowiskiem w oparciu o znajomość chemii. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład obejmuje charakterystykę dot. poszczególnych geosfer, bilans energetyczny z uwzględnieniem Słońca, cykle biogeochemiczne najważniejszych pierwiastków, zagadnienia klimatu Ziemi, efekt cieplarniany z uwzględnieniem dwutlenku węgla, promieniotwórczość naturalna i sztuczna, ozon w stratosferze, eutrofizacja wód oraz oddziaływania chemiczne w przyrodzie. 27 • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Liczba godzin Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 2 1. Zakres tematyczny wykładu. Podstawowe informacje o budowie i składzie chemicznym poszczególnych geosfer: atmosfera, hydrosfera i litosfera. 2 2. Budowa i skład chemiczny atmosfery. Bilans energetyczny atmosfery: widmo emisyjne Słońca; wymiana energii cieplnej między atmosferą a powierzchnią. Cyrkulacja atmosfery, dyfuzja turbulentna oraz inwersja temperaturowa. 3. Hydrosfera: wody powierzchniowe, podziemne i lodowce, wody mórz 2 i oceanów. Cechy hydrosfery: bilans cieplny i wodny, skład chemiczny wód, bilans elektrolitów, substancje organiczne w wodach powierzchniowych i morskich. Przepływy w rzekach i transport zanieczyszczeń. Przemieszczanie wód gruntowych. 2 4. Litosfera i gleby. Skład chemiczny skorupy ziemskiej. Czynniki wewnętrzne i zewnętrze działające na powierzchni Ziemi. Charakterystyka i skład gleb. 5. Cykle biogeochemiczne pierwiastków: węgiel, tlen, wodór, azot, fosfor 2 i wybrane metale. Rola biosfery Ziemi w zakresie kształtowania składu chemicznego poszczególnych sfer ziemskich. 6. Zmiany składu chemicznego atmosfery a klimat na Ziemi. Zjawisko 2 „efektu cieplarnianego”. Spektroskopia wybranych gazów. „Potencjał globalnego ocieplania” poszczególnych gazów. Para wodna i cykl hydrologiczny. Źródła głównych gazów szklarniowych: dwutlenek węgla, ozon, podtlenek azotu i freony. 2 7. Aerozole atmosferyczne. Skład chemiczny aerozoli. Właściwości optyczne aerozoli. Procesy chemiczne z udziałem poszczególnych aerozoli. Ekologiczne skutki aerozoli. 2 8. Utleniające właściwości atmosfery. Reakcje chemiczne w atmosferze. Utlenianie tlenku węgla, metanu i alkenów. Wtórne zanieczyszczenia atmosfery: smog fotochemiczny, ozon, PAN. Ekologiczne następstwa wzrostu zawartości mocnych utleniaczy w atmosferze. Wpływ zawartości ozonu w atmosferze na organizmy żywe. 2 9. Kwaśny deszcz (kwaśny opad). Skład chemiczny opadów atmosferycznych. Sucha i mokra depozycja substancji kwaśnych. Kwaśne opady w Polsce, Europie i na świecie. Ekologiczne skutki kwaśnych opadów. 3 10. Chemia ozonu w atmosferze. Model powstawania i zanikania ozonu wg Chapmana. Ozon stratosferyczny: cykle tlenu, wodoru, azotu i chloru. Potencjał niszczenia ozonu wybranych gazów. Pojęcie dziury ozonowej w stratosferze. Reakcje heterogeniczne na powierzchni kryształków lodu. 3 Oddziaływanie freonów na ozon. 11. Antropogeniczne zanieczyszczenia środowiska. Eutrofizacja wód powierzchniowych. Promieniotwórczość atmosfery, gleby, wód powierzchniowych i morskich. Skażenie środowiska substancjami promieniotwórczymi. Promieniowanie jonizujące i niejonizujące. Skutki ekologiczne promieniowania jonizującego i niejonizującego. 12. Energia a środowisko. Paliwa kopalne jako główne źródło energii. 2 Problem zmniejszania zanieczyszczenia przez elektrownie i ciepłownie. Odnawialne źródła energii: energia Słońca i wiatru, energia wodna i biomasy. 28 Problem nadmiernej emisji dwutlenku węgla. 13. Oddziaływania chemiczne w przyrodzie. Oddziaływania między grzybami, glonami i bakteriami. Toksyny roślinne. Oddziaływania pomiędzy roślinami, zwierzętami oraz oddziaływania roślina- zwierzę. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 4 1. J. B. Harborne, Ekologia biochemiczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997. 2. S. Więckowski, Ekologia ogólna, Oficyna wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1999. 3. A. Mackenzie, A. S. Ball, S. R. Virdee, Ekologia – krótkie wykłady, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005. • Literatura uzupełniająca: 1. G. Bergström, Chemical ecology, Pure Appl. Chem., 2007, Vol. 79, No. 12, pp. 2305-2323 • Warunki zaliczenia: Pisemny test z uzyskaniem min. 50 % maksymalnej liczby punktów. 29 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023006w • Course title: Ecological chemistry • Language of the lecturer: Polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 2 Classes Laboratory Project Seminar 30 3 90 • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: Lectures of general, organic and inorganic chemistry • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Władysław Walkowiak • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year: 2 Semester: 3, 4 • Type of the course (obligatory/optional): obligatory Aims of the course (effects of the course): Getting knowledge for students of Chemistry about basic problems of interactions between living organisms and their environment on the base of chemistry. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: The content of this lecture is characteristic of geosphere, energetic balance (with the Sun), biogeochemical cycles of the most importance elements, climate of the Earth, greenhouse effect with taking into consideration of carbon dioxide, natural and artificial radioactivity, ozone in stratosphere, eutrophisation of surface waters, and chemical interactions in nature. • Lecture: Particular lectures contents Number of hours 1. Content of the lecture. Basic information about structure and 2 content of geospheres: atmosphere, hydrosphere and lithosphere. 2. Atmosphere: energetic balance, emission spectrum of the Sun, circulation of atmosphere, turbulent diffusion, temperature 2 inversion. 3. Hydrosphere: surface underground and glacial waters. Balance of 2 heat and water, chemical content of waters, organic substances in waters, temperature inversions. 30 4. Lithosphere and soils. Chemical content of earth’s crust. Characteristics and chemical content of soils. 5. Biogechemical cycles of elements: carbon, oxygen, hydrogen, nitrogen, sulfur, and phosphorus. Biosphere rule on chemical content of geo sphers. 6. Climate on the Earth and its influence on atmosphere content. Spectroscopy of chosen gases. Global potential of Earth heating for particular gases. Hydrogeological cycle and water vapor. Sources of greenhouse gases: CO2, CO, N2O, and freon. 7. Atmospheric aerosols – nomenclature and their characteristics. Chemical processes with aerosols. 8. Oxidation properties of atmosphere. Chemical reactions in atmosphere. Photochemical smog. Ozone. Influence of ozone in atmosphere on live organisms. 9. Acidic rains. Chemical composition of atmospheric fall-out. Oxidation of acids. Acidic rains in Poland and Europe. Ecological effect of acidic rains. 10. Chemistry of ozone in atmosphere. Chapman cycle of ozone forming and decomposition. Ozone hole in stratosphere. Heterogenic reactions on crystalline ice. Influence of freones on ozone decomposition. 11. Anthropogenic contamination of environment. Eutrophisation of surface waters. Radioactivity of atmosphere, soils and surface waters. Ionizing and nonionizing radioactivity. Radioactivity effect on living organisms. 12. Energy and environment. Natural fuels as main sources of energy. Alternative energy sources: solar, wind, water and biomass energy. 13. Chemical interactions in the nature. Interactions between alga, fungi and bacterial. Plant toxins. 2 2 2 2 2 2 3 3 2 4 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: 1. J. B. Harborne, Ecological biochemistry, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997. 2. S. Więckowski, General ecology, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1999. 3. A. Mackenzie, A. S. Ball, S. R. Virdee, Ekologia – krótkie wykłady, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005. • Additional literature: G. Bergström, Chemical ecology, Pure Appl. Chem., 2007, Vol. 79, No. 12, pp. 2305232 • Conditions of the course acceptance/credition: Minimum 50 % of points from written test 31 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: • Nazwa kursu: Chemia Strukturalna • Język wykładowy: Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS CHC023021 Wykład polski 2 Laboratorium 2 30 30 E Sprawozdanie 3 90 2 60 Ćwiczenia Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: zaliczone kursy z chemii nieorganicznej, chemii organicznej i krystalografii • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: zawansowany Veneta Videnova-Adrabińska, dr hab. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: ......I..... Semestr:............2........ • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna w kombinacji ze zdalną • Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład wprowadzający dotyczy relacji pomiędzy strukturą elektronową pierwiastków a siłami przyciągania i odpychania pomiędzy nimi (systematyka wiązań i oddziaływań). Następne pięć wykładów są poświęcone związkom nieorganicznym, począwszy od prostych dwuskładnikowych struktur jonowych, poprzez złożone polianionowe i polikationowe struktury, fazy półmetaliczne, systematycznie obsadzanie pozycji międzywęzłowych w gęsto opakowanych strukturach aż do klasterów i ich organizacji w ciele stałym. Relacje pomiędzy strukturą a właściwościami tych związków są dyskutowane ze specjalnym uwzględnieniem geometrycznych i symetrycznych czynników, decydujących o ich organizację strukturalną. Druga część wykładu dotyczy relacji strukturalnych w bardziej skomplikowanych układach organicznych i metaloorganicznych i w zasadzie leży w obszarze szeroko pojętej chemii supramolekularnej. Zasada rozpoznawania molekularnego i oddziaływania międzycząsteczkowe są dyskutowane pod kątem preorganizacji układów i selektywnego lub interaktywnego kompleksowania. Ostatnie 32 trzy wykłady przybliżą takie zagadnienia jak projektowanie i niekowalencyjna synteza modułów cząsteczkowych, które dalej są organizowane w trójwymiarowe sieci metaloorganiczne i/lub supramolekularne (sieci wiązań wodorowych). • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Liczba godzin 1. Struktura a wiązanie: siły przyciągania i odpychania, relacje pomiędzy 2 układem elektronowym i rozmiarem pierwiastków a typem wiązania (jonowe, metaliczne, kowalencyjne, koordynacyjne), energia sieci, izomery. 2. Strukturalna chemia nieorganiczna: związki jonowe, stosunek promieni 2 jonowych, struktury binarne i trójskładnikowe, związki z jonem kompleksowym, reguły Paulinga i Bauera. 3. Nieorganiczne struktury molekularne I: związki grup głównych, teoria 2 odpychania par elektronowych (VSERP); orbitale molekularne a wiązanie chemiczne w niemetalach, struktury dwu- i wieloskładnikowe, struktury typu diamentowego. 4. Nieoraniczne struktury molekularne II: związki metali przejściowych,; 2 teoria pola ligandów, związki polianionowe and polikationowe; zasada 8-N, związki tworzące klasery 5. Wielościany koordynacyjne: łączenie sześcianów przez wierzchołek, 2 krawędź lub ścianę; sześciany ze wspólnymi wierzchołkami i krawędziami lub wspólnymi krawędziami i ścianami; tetraedry ze wspólnymi wierzchołkami (krzemiany) lub krawędziami (zeolity) 6. Gęste opakowanie kul z obsadzonymi pozycjami międzywęzłowymi, typy 2 struktur: obsadzenie oktaedyczne (perowskity); obsadzenie tetraedryczne (spinele) 7. Strukturalna chemia organiczna: kształt i geometria molekuł, konformacja, 2 izomeria (konstytucyjna, pozycyjna, funkcjonalna), stereoizometria (geometryczna i optyczna) chirałność (enancjomery i diastereoizomery). 8. Chemia supramolekularna: rozpoznawanie molekularne, związki gość – 2 gospodarz; receptory, zasada „klucz-do-zamka”; preorganizacja i komplementarność; chelatacja i efekty makrocykliczne; natura oddziaływań międzycząsteczkowych (jon-jon, jon-dipol, dipol-dipol, hydrogen bonding, kation-π, π−π stacking, van der Waalsa, efekty hydrofobowe). 9. Supramolekularna chemia życia: membrany i transport, fotosynteza roślin; 2 pobieranie i transport tlenu przez hemoglobinę; neurotransmitery i hormony; DNA – struktura i funkcje. 10. Struktury supramolekularne: gospodarze wiążące kationy – etery 2 koronowe, podandy, kryptandy, sferandy; preorganizacja i komplementarność; receptory kationowe – selektywne kompleksowanie organicznych kationów, dyskryminacja chiralna. 33 11. Receptory anionowe: miejsca wiążące; selektywność i geometria; 2 gospodarze dwuwymiarowe, receptory guanidyniowe, receptory organometaliczne; odwrócona korona w roli gospodarza anionowego. 12. Interaktywne kompleksowanie obojętnych cząsteczek: związki 2 inkluzyjne, organiczne klatraty, klatraty Wernera, klatraty mocznika, klatraty kanalowe ( kwas trimesowy, helikalne tubulandy); kawitandy, kaliksareny, cykodekstryny, cyklofany i fulereny. 13. Inżynieria kryształów: koncepcje, strategie projektowania, wiązanie 2 wodorowe jako element projektowania, motywy, grafy i reguły Etter, hodowla kryształów, chiralna indukcja, dekonstrukcja kryształów, kokryształy (alkohol-amina, amina-amina, kwas-kwas, kwas-zasada); π−π stacking i inne syntony supramolekularne. 14. Wielowymiarowe sieci wiązań wodorowych: łańcuchy, mono- i 2 biwarstwy, rozety, trójwymiarowe sieci typu diamentowego. 15. Polimery koordynacyjne: koordynacyjne łańcuchy, drabiny, warstwy; 2 struktury biomimetyczne; uwiklane sieci metaloorganiczne (katenany, rotaksany, podwójne i potrójne helisy), węzły molekularne. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Laboratorium komputerowe: Studenci nauczą się korzystać i pracować w bazie danych Cambridge. Ponadto poznają różnego rodzaju oprogramowania do wizualizacji struktury cząsteczkowej oraz do budowy kryształu. W drugiej części laboratorium każdy student powinien wybrać konkretne zagadnienie tematyczne z zakresu wykładu i pracować samodzielnie nad nim. Korzystając z danych literaturowych oraz odpowiedniego programu do budowy i wizualizacji, student powinien opracować własny projekt, na podstawie którego dostanie zaliczenie. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1. U. Müller, Structural Inorganic Chemistry, Wiley, 2007; 2. A. F. Wells, Structural Inorganic Chemistry, Clarendon Press Oxford, 1983; 3. A.F. Wells, Strukturalna chemia nieorganiczna, Wydawnictwa NaukowoTechniczne, Warszawa, 1993. 4. J. W. Steed, J.L. Atwood, Supramolecular chemistry, Wiley-VCH, 2000; • Literatura uzupełniająca: Oryginalna literatura naukowa (czasopisma) • Warunki zaliczenia: Egzamin z wykładu Opracowanie i prezentacja zagadnienia tematycznego * - w zależności od systemu studiów 34 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023021 • Course title: Structural Chemistry • Language of the lecturer: Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Polish or English Classes Laboratory 2 2 30 30 exam credit 3 90 2 60 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: Passed organic chemistry, coordination chemistry, crystallography • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: advanced Veneta Videnova-Adrabińska • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:.....I......... Semester:....2................ • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: In the introductory lecture the attractive and repulsion forces between chemical elements are discussed with respect to the electronic structure and the bonding type. The next five lectures are concerned with variable inorganic compounds, starting from simple ionic compounds through more complicated polyanionic and polycationic compounds, intermetallic phases, systematic occupation of holes (interstices) in close packing and finally clusters in solid state structures. The symmetric and geometric factors responsible for the structural organization are particularly discussed with an emphasis on the structure – property relationships. The second part of the course is within the actual field of supramolecular chemistry and deals with structural relationships in more complicated organic and inorganic-organic hybrid systems. The principles of molecular recognition and intermolecular interaction are discussed with respect to preorganization and selective or interactive complexation. Finally, non-covalent synthesis of molecular modules and design strategies for their organization are presented and extended hydrogen-bonded and/or metal-organic networks are discussed. obligatory 35 • Lecture: Particular lectures contents 1. Structure and bonding: electronic structure, effective size of atoms, attractive and repulsive forces, relationship between electronegativity and bond type (ionic, metallic, covalent, coordination); intermolecular interactions, lattice energy, isomers. 2. Structural inorganic chemistry: ionic compounds; radius ratios; binary and ternary compounds; compounds with complex ions; rules of Pauling and Bauer. 3. Inorganic molecular structures I: compounds of main group elements and Valence Shell Electron-Pair Repulsion (VSEPR) theory; molecular orbitals and chemical bonding in solids, structures of nonmetals; binary and polynary structures, diamond-like structures. 4. Inorganic molecular structures II: compounds of transition metals and Ligand Field Theory; polyanionic and polycationic compounds; generalized 8-N rule; cluster compounds. 5. Linked polyhedra: vertex-, edge- and face-sharing octahedral; octahedral sharing vertices and edges; octahedral sharing edges and faces, vertex sharing tetrahedral (silicates), edge sharing tetrahedral (zeolites). 6. Packing of spheres with occupied interstices - interstitial compounds: structure types with occupied octahedral interstices (perovskites); occupation of tetrahedral interstices (spinels). 7. Structural organic chemistry: molecular shape, molecular conformation, isomerism (constitutional, positional and functional), stereoisomerism (geometrical and optical), chirality: enantiomers and diastereoisomers. 8. Supramolecular chemistry: molecular recognition and host-guest chemistry, compounds (classification); receptors, lock and key principle; preorganization and complementarity; chelate and macrocyclic effects; nature of supramolecular interactions: ion-ion, ion-dipole, dipole-dipole, hydrogen bonding, cation-π, π−π stacking, van der Waals, hydrophobic effects. 9. Supramolecular chemistry of life: membrane transport, plant photosynthesis; uptake and transport of oxygen by haemoglobin; neurotransmitters and hormones; DNA structure and function. 10. Supramolecular structures: cation binding hosts - crown ethers, podands, criptands, spherands; preorganization and complementarity, chiral recognition, selective complexation of organic cations, cationic receptors. 11. Binding of anions: anion receptors and binding sites; shape selectivity; twodimensional hosts; guanidinium based receptors; organometallic receptors; hydrogen bonding, hosts anticrowns, coordination interactions. 12. Interactive complexation of neutral molecules; inclusion chemistry; organic clathrate compounds: Werners clathrates; urea clathrates, channel clathrates trimesic acid, helical tubulands; cavitands, calixarenes, cyclodextrins, cyclophanes and fullerene hosts. 13. Crystal engineering: concepts, design strategies, special role of hydrogen bonds, graphset analysis and Etter Rules, crystal growth, chirality induction, crystal deconstruction, hydrogen-bonded cocrystals (alcohol-amine, amineamine, acid-acid, acid-base), π−π stacking and other supramolecular synthons. 14. Multidimensional hydrogen-bonded networks: chains, mono- and bilayers, Number of hours 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 36 rosettes, diamandoid lattices 15. Coordination polymers: biomimetic structures; coordination chains, ladders, monolayres; entangled metal arrays (catenanes, rotaxanes, double and triple helicates), molecular knots. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: • Additional literature: • Conditions of the course acceptance/credition: 2 passed exam; problem solving * - depending on a system of studies 37 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023023 • Nazwa kursu: Fizykochemiczne metody badawcze • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład 2 Ćwiczenia – Laboratorium Projekt 4 – Seminarium – 30 – 60 – pisemne kolokwium 3 90 – sprawozdania 4 120 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany • Wymagania wstępne: podstawy chemii fizycznej • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Marek Duczmal, dr hab. inż. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Maria Cieślak-Golonka, prof. dr. hab.; Veneta Videnova-Adrabińska, dr hab.; Ewa Matczak-Jon, dr hab.; Andrzej T. Kowal, dr inż.; Maria Zoń, dr inż. • Rok: I • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Poznanie metod badawczych stosowanych w badaniach kompleksów, szczególnie związków biologicznie czynnych. Zaznajomienie się z metodami obróbki i analizy wyników pomiarowych. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy teoretyczne metod fizykochemicznych stosowanych w badaniach związków koordynacyjnych. Aparatura, pomiary i obróbka wyników dla wybranych metod pomiarowych. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Semestr: 2 Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Metody badawcze stosowane we współczesnych badaniach związków koordynacyjnych. Podstawy teorii budowy atomu. 2. Symetria funkcji falowych i cząsteczek. Reprezentacje funkcji falowych. Koncepcja pola ligandów. 3. Orbitale d w regularnych polach krystalicznych, schematy parametryzacji. Termy wolnych jonów. Sprzężenie spinowo-orbitalne. Rozszczepienie orbitali Liczba godzin 2 2 38 atomowych, diagramy Tanabe-Sugano. 4. Efekt Zeemana. Właściwości magnetyczne jonów d i f elektronowych. 5. Spektroskopia EPR. Wygaszanie momentów orbitalnych. Hamiltonian spinowy. 6. Charakterystyka spektroskopii UV/VIS i aparatury pomiarowej. Typy przejść elektronowych, teorie elektronowych widm absorpcyjnych. 7. Wpływ ligandów na widma elektronowe jonów d-elektronowych. Wpływ rozpuszczalników na położenie pasm absorpcyjnych. Metody rozkładu widma elektronowego na pasma składowe. 8. Zjawisko jądrowego rezonansu magnetycznego – podstawy fizyczne. Analiza widm 1H I rzędu. Elementy widma. Przesunięcie chemiczne i czynniki wpływające na jego wielkość. 9. Analiza widm 1H NMR aminokwasów i prostych peptydów. Analiza układów spinowych ABX pod kątem wykorzystania w analizie konformacyjnej aminokwasów i peptydów. 10. Spektroskopia 13C NMR. Dwuwymiarowa spektroskopia NMR. Podstawy teoretyczne. Przykłady wykorzystania widm dwuwymiarowych 1H-1H COSY i 13 1 C- H NMR w analizie strukturalnej. 11. Podstawy teoretyczne spektroskopii podczerwieni. Zastosowanie w analizie jakościowej związków chemicznych – częstości grupowe, pasma charakterystyczne dla grup funkcyjnych, biblioteki widm. 12. Zastosowanie QSPR – wpływ zmian struktury, konformacji, izomerii na liczbę i intensywność obserwowanych przejść. 13. Oddziaływania międzycząsteczkowe. Supramolekularny aspekt oddziaływań międzycząsteczkowych z wyszczególnieniem wiązań wodorowych i aromatycznych w układach o znaczeniu biologicznym. 14. Analiza strukturalna geometrii, topologii i stereopreferencji miejsc aktywnych. Projektowania nowych kompleksów z metalami w oparciu o uprzednio uzyskane informacje strukturalne. 15. Równowagi reakcji kwasowo-zasadowych w roztworze. Obliczenie stałych protonowania na podstawie krzywej miareczkowania. Określenie zakresu istnienia kompleksów następczych w roztworze. • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Spektroskopia UV/VIS – 8 godzin. Spektroskopia NMR – 16 godzin. Spektroskopia podczerwieni – 12 godzin. Analiza strukturalna – 8 godzin. Magnetochemia – 8 godzin. Potencjometria – 8 godzin. • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: S.F.A. Kettle, FIZYCZNA CHEMIA NIEORGANICZNA, PWN 1999 B. Jeżowska-Trzebiatowska (red.), METODY BADAWCZE CHEMII KOORDYNACYJNEJ, PWN 1967 B. Staliński, MAGNETOCHEMIA, PWN 1966 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 39 • Literatura uzupełniająca: R.S.Drago, PHYSICAL METHODS IN CHEMISTRY, Saunders Corp. 1977 J.D. Woollins (red.), INORGANIC EXPERIMENTS, Wiley-VCH 2003 • Warunki zaliczenia: * - w zależności od systemu studiów 40 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023023 • Course title: Physicochemical research methods • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 2 Classes – Laboratory 4 Project – Seminar – 30 – 60 – – test reports 3 90 4 120 • Level of the course (basic/advanced): advanced • Prerequisites: physical chemistry • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Marek Duczmal, dr hab. • Names, first names and degrees of the team’s members: Maria Cieślak-Golonka, prof. dr. hab.; Veneta Videnova-Adrabińska, dr hab.; Ewa Matczak-Jon, dr hab.; Andrzej T. Kowal, dr inż.; Maria Zoń, dr inż. • Year: 1 • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Practical knowledge of basic instrumental methods used in the research on the coordination compounds, especially those of biological activity. Methods of elaboration and analysis of measured data. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: Theory and practice of research methods applicable in determination of physico-chemical properties of biologically important compounds. Instruments, measurements and analysis of the experimental data. • Lecture: Semester: 2 Particular lectures contents Number of hours 1. Research methods in modern coordination chemistry. The basic theory of hydrogen-like ions. 2 2. Symmetry of wavefunctions and molecules. The representations of wavefunctions. The concept of a ligand field. 2 3. The crystal field effect on the d wavefunctions. Free ion terms. Spinorbit coupling. Tanabe-Sugano diagrams. 2 4. The Zeeman effect. The magnetic properties of d- and f-electron ions. 2 41 5. EPR spectroscopy. Quenching of orbital angular momentum. The spin Hamiltonian. 6. Background of UV/VIS spectroscopy. Electronic spectra of d-electron ions. 7. Solvent effects in electronic spectra. Reflection spectroscopy. Deconvolution of the spectral contour into Gaussian components. 8. Background of NMR spectroscopy. 1H NMR spectra. Chemical shift. 9. 1H NMR spectra of amino acids and peptides. 10. 13C NMR. Two-dimensional NMR spectroscopy. 1H–1H COSY and 13 C–1H spectra in structural analysis. 11. Methods and instrumental techniques of the IR spectroscopy. Qualitative analysis of compounds. 12. Application of QSPR in interpretation of IR spectra. 13. Supramolecular aspects of intermolecular interactions – the hydrogen and the aromatic bonds. 14. Geometry and topology of active centers. Determination of possible new metal complexes on the basis of structural data. 15. Potentiometric titration. Acid-base equilibria. 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: UV/VIS spectroscopy – 8 h. NMR spectroscopy – 16 h. IR spectroscopy – 12 h. Structural analysis – 8 h. Magnetochemistry – 8 h. Potentiometric titration – 8 h. • Project – the contents: • Basic literature: S.F.A. Kettle, FIZYCZNA CHEMIA NIEORGANICZNA, PWN 1999 B. Jeżowska-Trzebiatowska (red.), METODY BADAWCZE CHEMII KOORDYNACYJNEJ, PWN 1967 B. Staliński, MAGNETOCHEMIA, PWN 1966 • Additional literature: R.S.Drago, PHYSICAL METHODS IN CHEMISTRY, Saunders Corp. 1977 J.D. Woollins (red.), INORGANIC EXPERIMENTS, Wiley-VCH 2003 • Conditions of the course acceptance/credition: * - depending on a system of studies 42 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: : • Nazwa kursu: • Język wykładowy: CHC023025 LEKI NIEORGANICZNE Forma kursu Wykład Tygodniowa 1 liczba godzin ZZU * Semestralna 15 liczba godzin ZZU* Forma kolokwium zaliczenia Punkty ECTS 1 Liczba godzin 30 CNPS Polski Ćwiczenia Laboratorium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): • Wymagania wstępne: • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Projekt Seminarium podstawowy nie ma prof. dr. hab. inż. Danuta Michalska-Fąk • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: • Rok: II • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z zastosowaniem związków nieorganicznych (głównie kompleksów metali) w diagnostyce i terapii medycznej. Dostarczenie studentom podstawowej wiedzy o współczesnych technikach diagnostyki medycznej: metody rezonansu magnetycznego (MR), pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) i medycyny nuklearnej ( SPECT). • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: Rozwój leków nieorganicznych. Metody diagnostyki medycznej: badania Rtg, rezonans magnetyczny (MR), pozytonowa tomografia emisyjna (PET) i medycyna nuklearna (SPECT). Zastosowanie związków metali jako środków kontrastujących i znaczników promieniotwórczych w diagnostyce medycznej. Kompleksy platyny i rutenu w terapii przeciwnowotworowej. Zastosowanie związków wanadu i złota w terapii medycznej. Semestr:..3 43 • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Rozwój leków nieorganicznych 2. Diagnostyka medyczna: badania Rtg z zastosowaniem kontrastów nieorganicznych 3. Metoda rezonansu magnetycznego (MRI) i zastosowanie związków Gd(III) jako kontrastów typu T1, nowe kontrasty typu T2 4. Metoda diagnostyczna PET (pozytonowej tomografii emisyjnej) i zastosowanie radioizotopów emitujących pozytony 5. Medycyna nuklearna (Scyntygrafia, SPECT) i zastosowanie izotopów promieniotwórczych metali (związki Tc-99m) 6. Cisplatyna i mechanizm działania w terapii przeciwnowotworowej 7. Leki platynowe nowych generacji 8. Kompleksy rutenu w leczeniu przerzutów choroby nowotworowej 9. Wanadany i związki koordynacyjne oksowanadu jako potencjalne środki w leczeniu cukrzycy (mimikowanie insuliny) 10. Chryzoterapia - leczenie związkami złota reumatoidalnego zapalenia stawów • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: 1) J.L. Sessler, S. R. Doctrow, T. J. McMurry, S.J. Lippard, Medicinal Inorganic Chemistry, Oxford University Press, 2005. Liczba godzin 2 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 2) Concepts and Models in Bioinorganic Chemistry, Ed. H Kraatz, N. Metzler-Nolte, 2006. (review article) by Thompson and Orvig: „Medicinal Inorganic Chemistry”, pages 25 - 46. • Literatura uzupełniająca: 1) G.L. Patrick, Chemia medyczna. Podstawowe zagadnienia. II wyd. WNT Warszawa, 2003 2) Metallopharmaceuticals I, DNA Interactions Eds. M.J. Clarke, P.J. Sadler (1999). 3) Metallopharmaceuticals II, Diagnosis and Therapy Eds. M.J. Clarke, P.J. Sadler (1999). • Warunki zaliczenia: uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium * - w zależności od systemu studiów 44 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023025w • Course title: Inorganic Drugs • Language of the lecturer: Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture 1 Polish Classes Laboratory Project Seminar 15 test 1 30 • Level of the course (basic/advanced): • Prerequisites: • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: basic none prof. dr. hab.inż. Danuta Michalska-Fąk • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:. II • Type of the course (obligatory/optional): • Aims of the course (effects of the course): The course presents the diagnostic and therapeutic applications of inorganic compounds (mainly metal complexes) in medicine. It develops an understanding of the basic mechanisms of the modern diagnostic techniques: Magnetic Resonance Imaging (MRI), Positron Emission Tomography (PET), nuclear medicine (SPECT) and the role of metallopharmaceuticals. • Form of the teaching (traditional/e-learning): • Course description: A comprehensive review of the diagnostic and therapeutic applications of inorganic compounds in medicine. Development of inorganic drugs. Basic mechanisms of modern diagnostic techniques: Magnetic Resonance Imaging, (MRI), Positron Emission Tomography (PET), nuclear medicine (SPECT). The role of metallopharmaceuticals as the contrast agents or radiotracers. Platinum and ruthenium complexes in anticancer therapy. Application of vanadium and gold compounds in medicine. Semester:..3 obligatory traditional 45 • Lecture: Particular lectures contents 1 Development of inorganic drugs. 2. Diagnostic methods: X-ray and application of inorganic contrasts agents 3 Magnetic Resonance Imaging (MRI) and the use of Gd(III) complexes as the T1-type contrast agents, new T-2contrast agents 4. Positron Emission Tomography (PET) and application of radiotracers 5. Nuclear medicine and the use of technetium Tc-99m compounds 6. Cisplatin and its mechanism of action in anticancer therapy 7. New generation platinum drugs 8. Ruthenium complexes in therapy of cancer metastases 9. Vanadium salts and coordination compounds as insulin mimics for diabetes treatment 10. Chrysotherapy - gold complexes in treatment of rheumatoid arthritis • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: • Project – the contents: • Basic literature: Number of hours 2 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1) J.L. Sessler, S. R. Doctrow, T. J. McMurry, S.J. Lippard, Medicinal Inorganic Chemistry, Oxford University Press, 2005. 2) Concepts and Models in Bioinorganic Chemistry, Ed. H Kraatz, N. Metzler-Nolte, 2006. (review article) by Thompson and Orvig: „Medicinal Inorganic Chemistry”, pages 25 - 46. • Additional literature: 1) G.L. Patrick, Chemia medyczna. Podstawowe zagadnienia. II wyd. WNT Warszawa, 2003 2) Metallopharmaceuticals I, DNA Interactions Eds. M.J. Clarke, P.J. Sadler (1999). 3) Metallopharmaceuticals II, Diagnosis and Therapy Eds. M.J. Clarke, P.J. Sadler (1999). • Conditions of the course acceptance/credition: passing the final test * - depending on a system of studies 46 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: BLC023004w • Nazwa kursu: Metale w biologii • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład 2 Laboratorium 2 30 30 egzamin sprawozdania 3 90 2 60 Ćwiczenia Projekt Seminarium • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy • Wymagania wstępne: podstawowe kursy chemii ogólnej (biochemii) • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Ewa Matczak-Jon • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr Agnieszka Wojciechowska, dr Maria Kucharska-Zoń • Rok: ....I....... Semestr:.......2................ • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy • Cele zajęć (efekty kształcenia): Studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami biochemii białek, kwasów nukleinowych, i lipidów (błony biologiczne, kanały i pompy błonowe). Studenci poznają nieorganiczne aspekty chemii biologicznej, w szczególności funkcje najważniejszych bio-metali takich jak sód, potas, wapń, magnez, cynk oraz żelazo i miedź, roli i budowy centrów aktywnych oraz podstawy molekularne funkcji biologicznych biocząsteczek wiążących jony metali. • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna • Krótki opis zawartości całego kursu: kurs opisuje najważniejsze klasy makrocząsteczek biologicznych, które oddziałują z jonami metali: białka, kwasy nukleinowe, i lipidy, rolę najważniejszych jonów metali (Na, K, Ca, Mg, Zn, Fe, Ca) w układach biologicznych oraz demonstruje przykłady zastosowania związków nieorganicznych w jako leków i w diagnostyce medycznej. 47 • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): Liczba godzin Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 2 1. Metale o znaczeniu biologicznym. metale podstawowe i toksyczne Przegląd najważniejszych funkcji metali w układach biologicznych. 2. Struktura i funkcja białek. aminokwasy, struktura pierwszorzędowa, 2 struktura drugorzędowa, struktura trzeciorzędowa, struktura czwartorzędowa. Łańcuchy boczne białek jako potencjalne miejsca wiązania jonów metali. 3. DNA/RNA – budowa i funkcje. Stabilizacja struktur kwasów 2 nukleinowych przez jony metali. Specyfika oddziaływania z jonami metali. 4. Lipidy i błony biologiczne, kanały i pompy błonowe – składniki, cechy 2 dwuwarstw, model płynnej mozaiki, błony w komórkach eukariotycznych bierny i aktywny transport jonów metali. 5. Chemia koordynacyjna układów biologicznych. Aspekty termodynamicze i 2 kinetyczne. Twarde i miękkie kwasy i zasady Lewisa, wpływ jonów metali na wartości pKa skoordynowanych ligandów, dostrajanie potencjałów red-ox. Szybkość wymiany ligandów. Typowe struktury koordynacyjne jonów metali w metaloproteinach. 6. . Biodostępność i pozyskiwanie jonów metali ze środowiska. Strategie 2 wzbogacania i regulowania chemii metali mało rozpowszechnionych: VO43-, CrO42. Relacje między właściwościami chemicznymi jonu metalu a jego funkcją biologiczną 7. Generowanie i wykorzystanie gradientów jonowych Na+ , K+ i Ca2+. 2 Pompy, kanały i wymienniki jonowe. 8. Transport i regulacja stężenia jonów Ca2+ w organizmach wyższych. 2 Podstawy molekularne procesów wewnątrzkomórkowych regulowanych jonami Ca2+, białka z rodziny dłoni "EF”. 9. Różnice we własnościach chemicznych determinujące różne funkcje 2 biologiczne jonów Ca2+ i Mg2+. Mg2+- kofaktor reakcji katalitycznego przeniesienia reszty fosforanowej. 10. Cynk w układach biologicznych. Enzymy cynkozależne: klasyfikacja ze 2 względu na funkcję i budowę centrum katalitycznego, przykłady. 11. Nie-katalityczna funkcja jonów Zn2+.. regulatorowe białka cynkowe 2 oddziałujące z kwasami nukleinowymi. TFIIIA - budowa i funkcja. 12. Absorpcja i kontrola stężenia Cu i Fe w komórkach. Przenoszenie 2 żelaza: transferyny, magazynowanie żelaza: ferrytyna. Cu-ATP-azy, metalochaperony. Metalotioneiny i białka pokrewne-. 13. Żelazo: rodzaje i funkcje białek zawierających żelazo. Hemoproteiny, 2 białka z ugrupowaniem [Fe-O-Fe], białka żelazo-siarkowe. 14. Miedź: rodzaje i funkcje miedzioprotein. Typy centrów miedziowych w 2 białkach. Transport ditlenu, białka przenoszące elektrony, oksydazy i monooksygenazy- przykłady 15. Metale i ich związki w medycynie: profilaktyka, diagnostyka, terapia. 2 • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Preparatyka i badania fizykochemiczne związków kompleksowych modelujących struktury i właściwości metalicznych centrów aktywnych obecnych w substancjach biologicznych oraz innych związków metali mających zastosowanie w medycynie, diagnostyce farmakologii i chemii środowiska. 48 • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: Berg, J.M., Tymoczko, J.L., Stryer, L. „Biochemia” PWN SA 2005/6 (tłumaczenie 5 wydania amerykańskiego) Lippard S. J., Berg J. M., Podstawy chemii bionieorganicznej, PWN, 1998. • Literatura uzupełniająca: Kaim W., Schwederski B., Bioinorganic Chemistry, John Wiley & Sons, 1995. R. W. Hay, „Chemia bionieorganiczna”, PWN 1990 Materiały źródłowe z najnowszych publikacji naukowych • Warunki zaliczenia: W trakcie semestru organizowane są 2 kolokwia zaliczeniowe (+ jeden termin poprawkowy obejmujący zagadnienia z całości materiału), ocena końcowa wynika z punktów uzyskanych w ich trakcie. Warunkiem zaliczenia kursu jest uzyskanie > 50% możliwych do zdobycia punktów. Laboratorium: Ocena na podstawie przygotowanych sprawozdań. * - w zależności od systemu studiów 49 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: BLC023004w • Course title: Metals in biology • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory 2 2 30 30 examination reports 3 90 2 60 Project Seminar • Level of the course (basic/advanced): basic • Prerequisites: basic chemistry (biochemistry) courses • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Ewa Matczak-Jon, PhD, DSc • Names, first names and degrees of the team’s members: Agnieszka Wojciechowska, PhD, Maria Kucharska-Zoń, PhD • Year:......I......... Semester:.....2............. • Type of the course (obligatory/optional): obligatory • Aims of the course (effects of the course): Familiarization with the basic concepts of biochemistry of proteins, nucleic acids and lipids (cell membranes, membrane channels and pumps). To know and recognize essential and toxic metals in biology. To be familiar with basic chemical principles which lead to the understanding of fundamental functions of metal ions in biology with particular emphasis on the role of sodium, potassium, calcium magnesium, zinc , copper and iron. To know examples of metal based drugs and diagnostic agents. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional • Course description: The course describes structure and functions of biological macromolecules: in particular proteins, nucleic acids and lipids emphasizing the rules governing their interactions with metal ions; the role of individual non-redox and redox active metal ions such as sodium, potassium, calcium, magnesium, zinc, copper and iron in living systems as well as examples of metal based drugs and diagnostic agents. 50 • Lecture: Particular lectures contents Number of hours 1. Beneficial and toxic metal ions. Overview of biological functions of 2 metal ions in living systems. 2. Protein structure and function. Amino acids, primary, secondary, 2 tertiary and quaternary structure of proteins, side chain amino acids interacting with metal ions. 3. DNA/RNA – structure and functions. Specificity of interactions with 2 metal ions. 4. Lipids and cell membranes – common features, constituents of lipids, 2 bilayer permeability, the fluid model mosaic model, compartments in eucaryotic cells. Passive and active transport of metal ions. 2 5. Coordination chemistry of metals in biology. Thermodynamic and kinetic aspects. Lewis acidity (HSAB concept). Impact of metal ions on the pKa values of coordinated ligands, tuning the redox potential. Ligand exchange rates. Typical coordination environment of metals in metaloproteins. 6. Bioavailability and uptake of metal ions from the environment. 2 Enrichment strategies and intracellular chemistry of low-abundance metals. Relations between chemical properties and biological functions. 7. The generation and uses of Na+, K+ and Ca2+ ionic gradients. Ion 2 pumps, channels, symport and antiport exchangers. 8. Calcium transport and control of calcium cell concentration in higher 2 organisms. Intramolecular processes regulated by calcium, calciumbinding EF-hand proteins. 9. Different biological functions of calcium and magnesium in relation to 2 differences in their chemical properties. The role of magnesium in catalytic reactions of the phosphate transfer. 10. Zinc in biological systems. Zinc enzymes, their classification and 2 functions, examples. 11. Zinc binding domains in nucleic acids binding proteins. TFIIIA – 2 structure and function 12. Uptake, transport and storage of redox-active ions (Cu, Fe) in living 2 systems. Transport and storage of iron (transferrins, ferritin). CuATPases, and metallochaperones. Metallothioneins and related proteins. 13. Iron: classification and functions of iron-containing proteins. 2 Hemoproteins, [Fe-O-Fe] proteins and iron-sulfur proteins- examples. 14. Copper: classification and functions of copper-containing proteins. 2 Classification of copper centers. Dioxygen transfer, electron carriers, examples of oxidases and monooxigenases. 15. Metals in medicine and diagnosis. • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Preparative work and physicochemical investigations of complex compounds modeling the structures and properties of metal centers in biological systems and other compounds applied in medicine, diagnosis, pharmacology and environmental chemistry. • Project – the contents: 51 • Basic literature: Berg, J.M., Tymoczko, J.L., Stryer, L. „Biochemia” PWN SA 2005/6 Lippard S. J., Berg J. M., Podstawy chemii bionieorganicznej, PWN, 1998 • Additional literature: Kaim W., Schwederski B., Bioinorganic Chemistry, John Wiley & Sons, 1995. R.W. Hay, „Chemia bionieorganiczna”, PWN 1990 Original recent review articles • Conditions of the course acceptance/credition: Two tests (comprise short answers to the questions): one midterm and the second at the end of the semester. (+ one additional term for a test covering a whole material). The final course grade depends on the total marks completed from both tests. (more than 50% of the maximum marks is necessary to pass the course) Laboratory: Final course grade will be assigned based on the quality of reports. * - depending on a system of studies 52 Załącznik nr 3 do ZW 1/2007 OPISY KURSÓW • Kod kursu: CHC023022 • Nazwa kursu: Modelowanie molekularne centrów metalicznych • Język wykładowy: polski Forma kursu Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Wykład Ćwiczenia Laboratorium 2 Projekt Seminarium 30 sprawozdanie 3 90 • Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany. • Wymagania wstępne: znajomość obsługi komputera. • Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiktor Zierkiewicz, doktor. • Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: nie dotyczy. • Rok: .I.......... Semestr:..2.............(studia II stopnia). • Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy. • Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem tego przedmiotu jest zapoznanie studentów z możliwościami jakie oferuje pakiet obliczeniowy Gaussian 03 w zakresie modelowania kompleksów zawierających jony metalu. Po ukończeniu tego kursu, student powinien zdobyć umiejętności pozwalające na zbudowanie wstępnej struktury wybranego kompleksu (przy użyciu programu Moden) oraz wykonanie obliczeń geometrii, energii oraz widm IR (przy pomocy pakietu Gaussian 03). • Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna. • Krótki opis zawartości całego kursu: • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin): • Ćwiczenia - zawartość tematyczna: • Seminarium - zawartość tematyczna: • Laboratorium - zawartość tematyczna: Opis geometrii układu (macierz współrzędnych kartezjańskich, macierz-z). Budowanie wstępnej struktury wybranego kompleksu (Molden). Konstrukcja pliku wsadowego do pakietu obliczeniowego Gaussian 03. Wybór poziomu obliczeń (kombinacja metoda/baza funkcyjna). Obliczanie przy użyciu pakietu obliczeniowego Gaussian 03: energii oraz struktur ligandów oraz 53 kompleksów metali, ładunków na atomach, widm w podczerwieni (częstości drgań i intensywności pasm), własności termochemicznych. Obliczanie energii oddziaływania. Analizy NBO (natural bond orbital). Interpretacja uzyskanych wyników. • Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin) Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych 1. Wstęp na temat zastosowań metod obliczeniowych w chemii. Przedstawienie dwóch sposobów opisu geometrii układu (macierz współrzędnych kartezjańskich, macierz-z). 2. Konstruowanie struktur cząsteczek oraz kompleksów przy wykorzystaniu programu Molden. 3.-4. Zapoznanie z układem pliku wsadowego (inputu) do pakietu obliczeniowego Gaussian 03. Omówienie możliwości (w zakresie obliczania właściwości molekuł, kompleksów itd.) jakie oferuje pakiet obliczeniowy Gaussian 03. Omówienie dokładności obliczeń metod chemii kwantowej w przewidywaniu struktur, widm w podczerwieni oraz energii oddziaływania kompleksów z metalami. Wybór poziomu obliczeń (kombinacji metoda/baza funkcyjna). 5. Nauka obsługi programów: WinSCP3 (służącym do transferu danych pomiędzy lokalnym komputerem a serwerem obliczeniowym) oraz PuTTY (służącym jako konsola pozwalająca na połączenie z serwerem obliczeniowym przy pomocy protokołu SSH). Zapoznanie się z podstawowymi komendami systemu operacyjnego UNIX, niezbędnych do korzystania z pakietu obliczeniowego Gaussian 03 zainstalowanego we Wrocławskim Centrum Superobliczeniowo Sieciowym (WCSS). 6.-8. Przygotowanie pliku wsadowego do pakietu obliczeniowego Gaussian 03. Obliczanie: energii oraz struktury badanego kompleksu, ładunków na atomach, widm w podczerwieni (częstości drgań i intensywności pasm), zajętości orbitali, własności termochemicznych. Obliczanie energii oddziaływania. Interpretacja uzyskanych wyników. 9.-10. Wprowadzenie do analizy NBO (natural bond orbital). 11.-15. Indywidualne wykonanie obliczeń dla wybranego kompleksu oraz przedłożenie wyników w formie sprawozdania. Liczba godzin 2 2 4 2 6 4 10 • Projekt - zawartość tematyczna: • Literatura podstawowa: J. B. Foresman, A. Frisch, „Exploring Chemistry with Electronic Structure Methods”, Gaussian, Inc. Pittsburg, PA, 1993. P. Comba, T. W. Hambley, „Molecular Modeling of Inorganic Compounds”, WileyVCH Verlag BmbH, Weinheim, 2001. • Literatura uzupełniająca: B. Rankin, “Linux same konkrety”, MIKOM, Warszawa, 1997. T. R. Cundari, “Computational Organometallic Chemistry”, Marcel Dekker, Inc. New York, 2001. • Warunki zaliczenia: Warunkiem zaliczenia tego kursu jest dokonanie samodzielnych obliczeń dla wybranego związku oraz przedłożenie wyników pracy w formie sprawozdania. 54 Załącznik nr 4 do ZW 1/2007 DESCRIPTION OF THE COURSES • Course code: CHC023022 • Course title: Molecular Modeling of Metal Centers • Language of the lecturer: polish Course form Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course completion ECTS credits Total Student’s Workload Lecture Classes Laboratory Project Seminar 2 30 report 3 90 • Level of the course (basic/advanced): advanced. • Prerequisites: basic computer skills, • Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Wiktor Zierkiewicz, phd. • Names, first names and degrees of the team’s members: • Year:.....I.......... Semester:...2................(the second level study) • Type of the course (obligatory/optional): obligatory. • Aims of the course (effects of the course): The purpose of this course is to acquaint students with the abilities of the computational chemistry package Gaussian 03 in modeling of complexes containing metal ions.After this course students should posses the skills which allow them to use the Molden program for constructing molecules and to perform calculations of the molecular structures, energies and IR spectra of metal complexes using Gaussian 03 package. • Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional. • Course description: • Lecture: • Classes – the contents: • Seminars – the contents: • Laboratory – the contents: Specifying a molecular geometry (cartesian coordinates matrix and z-matrix). Design of the molecules and complexes using Molden program. Preparation of the input file for Gaussian 03. The choice of the level of calculation (method/basis set combination). The use of the computational chemistry package Gaussian 03 for calculations of energies and structures of ligands and metal complexes, atomic charges, vibrational frequencies, IR intensities, thermochemical 55 properties. Calculation of interaction energy. NBO (natural bond orbital) analysis. Interpretation of the results. • Lecture: Particular lectures contents Number of hours Introduction to the computational methods in chemistry,. Two ways of 2 specifying a molecular geometry: cartesian coordinates matrix and zmatrix. Design of the molecules and complexes using Molden program. 2 The input file for Gaussian 03. Description of the sections of this file. 4 Presentation of the abilities of Gaussian 03 package in predicting of the properties of metal complexes. The accuracy of quantum chemical methods for the calculation of molecular structures, vibrational spectra and interaction energy of metal complexes. The choice of the level of calculation (method/basis set combination). Transfer of the files between a local computer and a remote server using 2 WinSCP3 program. Connection to a server using PuTTY program (terminal emulator application). Commands in the UNIX operating system necessary to carry out calculations on UNIX machine at Wroclaw Center for Networking and Supercomputing (WCSS). Preparation of the input file for Gaussian 03. Calculations of: energies 6 and structures of investigated molecules or complexes, atomic charges, vibrational frequencies, IR intensities, thermochemical properties. Calculation of interaction energy. Interpretation of the results. Introduction to NBO (natural bond orbital) analysis. 4 The individual computational calculations for selected complexes and 10 presentation of the results as a report. • Project – the contents: • Basic literature: J. B. Foresman, A. Frisch, „Exploring Chemistry with Electronic Structure Methods”, Gaussian, Inc. Pittsburg, PA, 1993. P. Comba, T. W. Hambley, „Molecular Modeling of Inorganic Compounds”, WileyVCH Verlag BmbH, Weinheim, 2001. • Additional literature: B. Rankin, “Linux same konkrety”, MIKOM, Warszawa, 1997. T. R. Cundari, “Computational Organometallic Chemistry”, Marcel Dekker, Inc. New York, 2001. • Conditions of the course acceptance/credition: The conditions of the course acceptance are as following: the individual computational calculations for particular compound and presentation of the results as a report. * - depending on a system of studies 56