Warszawa, 28 marca 2007 r. Protokół z V posiedzenia Komisji

Warszawa, 28 marca 2007 r.
Protokół z V posiedzenia
Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych
Warszawa, 28 marca 2007 r.
Część wstępna
W dniu 28 marca 2007 r. w Warszawie odbyło się piąte posiedzenie Komisji Wspólnej
Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Lista obecności w załączeniu.
Posiedzenie Komisji Wspólnej otworzył Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński. Powitał zebranych, a następnie w związku
z nieobecnością na rozpoczęciu posiedzenia przedstawicieli strony samorządowej Komisji
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, zaproponował zmianę kolejności omawianych
punktów porządku obrad.
Porządek obrad
Członkowie Komisji ustalili następujący porządek obrad:
1. Informacja o szczegółowych zasadach postępowania przy udzielaniu dotacji na realizację w
2008 r. zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej
mniejszości narodowych i etnicznych oraz zachowanie i rozwój języka regionalnego.
2. Współpraca mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się
językiem regionalnym z jednostkami samorządu terytorialnego.
3. Sprawy różne.
Ad 1.
Zastępca Dyrektora Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych
i Etnicznych Danuta Głowacka-Mazur przedstawiła projekt Informacji o szczegółowych
zasadach postępowania przy udzielaniu dotacji na realizację w 2008 r. zadań mających na celu
ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości narodowych i etnicznych oraz
zachowanie i rozwój języka regionalnego. Omówiła propozycje zmian w stosunku do Informacji
ogłoszonej w 2006 r.
Przedstawiciel mniejszości niemieckiej Rafał Bartek zwrócił uwagę na znaczne
skrócenie terminu składania wniosków o dotacje do dnia 30 czerwca br. Ponadto, zgłosił
wniosek o wprowadzenie systemu punktacji do każdego z kryterium oceny wniosków oraz
zgłosił propozycję włączenia do kryteriów - oceny za innowacyjność projektu oraz jego
aktualność. R.Bartek zgłosił propozycję uzupełnienia projektu Informacji o zapisy dotyczące
składu komisji oceniającej wnioski i trybu jej powoływania.
Przedstawiciel mniejszości łemkowskiej Helena Duć-Fajfer przedstawiła opinie
organizacji łemkowskich o projekcie Informacji. Organizacje mniejszości łemkowskiej
oprotestowały skrócenie terminu składania wniosków, wnioskowały o doprecyzowanie
kryteriów przyznawania dotacji inwestycyjnych i podmiotowych, zgłosiły propozycję
rozszerzenia dotacji podmiotowych o finansowanie etatów dla instruktorów, bibliotekarzy itp.
H.Duć-Fajfer zwróciła również uwagę na zawarty w projekcie Informacji termin
podpisywania umów na realizację zadań z początkiem 2008 r. Termin ten, zdaniem
organizacji łemkowskich, jest niedookreślony i jak wynika z doświadczeń roku bieżącego
dopuszcza rozpoczęcie zawierania umów nawet od marca-kwietnia. Jednocześnie, jak
podkreśliła H.Duć-Fajfer, część organizacji uważa wymóg 10 % wkładu własnego, przy
zadaniach o wartości powyżej 50 tys. zł, za dyskryminujący.
Przedstawiciel mniejszości ukraińskiej Grzegorz Kuprianowicz poddał w wątpliwość
konieczność wprowadzania dwóch mechanizmów dyscyplinujących organizacje mniejszości
– skrócenia terminu przekazywania wniosków i odrzucania niekompletnych wniosków bez
wcześniejszego wezwania do ich uzupełnienia. Poprosił o wyjaśnienie kwestii związanych z
dołączaniem odpisu z KRS do każdego wniosku oraz zwrócił się z propozycją
doprecyzowania terminu podpisywania umów. Jednocześnie poprosił o wyjaśnienie, jak ma
działać organizacja realizująca zadania od 1 stycznia w sytuacji, w której ustawa budżetowa
jest podpisana w terminie późniejszym. G.Kuprianowicz zwrócił uwagę na potrzebę
przeprowadzenia przez MSWiA szkoleń dotyczących przyznawania i rozliczania dotacji.
Przedstawiciel
mniejszości
litewskiej
Bronius
Makauskas
poparł
wniosek
G.Kuprianowicza o zaakceptowanie propozycji ministerstwa dotyczącej odrzucania
wniosków, w których brak załączników wymienionych w Informacji
oraz propozycję
wydłużenia terminu składania wniosków. Ponadto, poparł poprzednie głosy dotyczące
określenia dokładnej daty zawierania umów.
2
J.Zieliński zaapelował o poszukiwanie wspólnych rozwiązań i porozumienia, a
unikanie przejaskrawionych argumentów. Ponadto podkreślił, że skrócenie terminu składania
wniosków ma na celu umożliwienie wnioskodawcom uzupełnienia i skorygowania złożonych
już wniosków.
D. Głowacka-Mazur poinformowała, że prawie wszystkie umowy zostały przesłane do
podpisu zleceniobiorcom, zaś do realizacji zostało skierowanych około 30 podpisanych przez
obie strony umów. Odnosząc się do zadanych pytań wyjaśniła, że:
-
w okresie od lipca do października wnioski są uzupełniane, krygowane, trwa wymiana
korespondencji pomiędzy urzędem a wnioskodawcami (w roku 2006 zostało
złożonych ponad 400 wniosków),
-
wszystkie kryteria zawarte w projekcie Informacji są brane pod uwagę i mają w
równym stopniu wpływ na końcową ocenę wniosku, ale wprowadzenie wag do
każdego z kryteriów oceny jest propozycją, która może zostać rozpatrzona,
-
skład komisji oceniającej wnioski i tryb jej powoływania określa zarządzenie nr 32
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 czerwca 2005 r.,
-
termin zawierania umów jest związany z terminem podpisania ustawy budżetowej, w
roku bieżącym Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji podpisał podział dotacji
w dniu 1 marca 2007 r.,
-
jedynie brak wymienionych w Informacji załączników będzie skutkował odrzuceniem
wniosku,
-
w przypadku składania wielu wniosków przez jeden podmiot wystarczy jeden odpis z
KRS poświadczony za zgodność z oryginałem,
-
dotacje podmiotowe są przyznawane przede wszystkim na wsparcie obsługi
finansowej organizacji i najem lokali, ale w roku 2007 dzięki zwiększeniu puli
środków na dotacje podmiotowe były one przyznawane także na inne cele,
-
kryterium pięcioletniego działania organizacji ubiegającej się o przyznanie dotacji
podmiotowej jest wynikiem uzgodnień podjętych podczas obrad Zespołu ds.
Mniejszości Narodowych, który przygotowywał założenia do pierwszej Informacji
przyjętej przez Ministra. Celem tego kryterium jest ograniczenie dostępu do dotacji
podmiotowych organizacjom, które dopiero zaczęły działać i nie mają żadnych
znaczących rezultatów swojej aktywności,
-
w bieżącym roku ministerstwo planuje przeprowadzenie szkoleń dla organizacji
ubiegających się o dotacje.
3
Nawiązując do wymogu 10 % wkładu własnego przy realizacji zadań, których
całkowity koszt przekracza 50 tys. zł, H.Duć-Fajfer podkreśliła, że części organizacji
łemkowskich może mieć duże trudności ze zgromadzeniem wkładu własnego, bowiem
nie prowadzą działalności gospodarczej. Organizacje te uważają, że są dyskryminowane,
gdyż publiczne instytucje kultury nie muszą zgromadzić środków własnych by
otrzymywać środki publiczne.
J. Zieliński podkreślił, że wymogi stawiane organizacjom mniejszości są łagodne.
Dziesięcioprocentowy wkład własny jest bardzo niski w porównaniu np. do wymaganego
udziału własnego przy środkach unijnych.
Przedstawiciel mniejszości ukraińskiej Piotr Tyma stwierdził, że zaproponowany
termin składania wniosków jest niemożliwy do dotrzymania przez duże organizacje
mniejszości. Związek Ukraińców w Polsce nie będzie mógł również w tym terminie
przedstawić wszystkich załączników do wniosków, np. bilansu. Ponadto, zgłosił wniosek
o rozszerzenie celów, na które przyznawania jest dotacja podmiotowa oraz skrócenie
terminu aneksowania umów do 5 dni w przypadku zadań całorocznych. Poparł
wcześniejsze wypowiedzi dotyczące terminu zawierania umów.
Przedstawiciel mniejszości niemieckiej Krystyna Płocharska podziękowała za
życzliwość ministerstwa w przypadku konieczności uzupełniania wniosków i ich korekt.
Zdaniem K.Płocharskiej należy znaleźć termin kompromisowy, który będzie odpowiadał
obu stronom. Odnosząc się do konieczności posiadania wkładu własnego K. Płocharska
zauważyła, że ogólnie przyjętą praktyką jest wymaganie od realizatora zadania posiadania
środków własnych, a poziom 10 % nie jest wymaganiem wygórowanym.
Przedstawiciel mniejszości łemkowskiej Stefan Hładyk poparł wnioski przedstawicieli
mniejszości o przesunięcie terminu składania wniosków na 15 września. Jego zdaniem
wnioski, które organizacje będą składały w czerwcu, mogą być niedostosowane do
rzeczywistej sytuacji, co wynikać będzie z długiego odstępu czasu od momentu ich
złożenia do realizacji zadania. Zwrócił się również z prośbą o wyjaśnienie kryterium
współpracy z uznanymi partnerami.
J.Zieliński powitał przybyłych przedstawicieli Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego: Dyrektora Biura Unii Metropolii Polskich Andrzeja Lubiatowskiego oraz
przedstawiciela Związek Gmin Wiejskich RP Edwarda Trojanowskiego i poprosił ich o
odniesienie się do zagadnień poruszanych podczas dotychczasowych obrad.
E.Trojanowski poinformował, że w przypadku dotacji przekazanych z budżetu
państwa dla jednostek samorządu terytorialnego wkład własny samorządu był nie
4
mniejszy niż 50 % wartości inwestycji, zaś w przypadku środków z Unii Europejskich
minimalny udział własny to 15 %. Jednocześnie zgodnie z ustawą o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie samorząd terytorialny przyznaje dotacje na określone w niej
zadania, w tym na zadania kulturalne. A.Lubiatowski dodał, że również w przypadku
wielkich miast samorząd terytorialny wspiera finansowo zadania realizowane przez
organizacje pozarządowe. A.Lubiatowski poprosił przedstawicieli mniejszości o
przekazanie swoich doświadczeń i opinii o współpracy z samorządem terytorialnym.
Zaproponował wymianę doświadczeń
i promowanie dobrych praktyk w zakresie
współpracy organizacji mniejszości z samorządem terytorialnym.
J.Zieliński podsumowując dyskusję zaproponował przesunięcie terminu składania
wniosków do dnia 15 sierpnia br. i określenie terminu na korektę wniosków na 14 dni lub
przesunięcie terminu do dnia 31 sierpnia br. i wprowadzenie 7 dni na dostarczenie
brakujących dokumentów.
Przedstawiciel mniejszości żydowskiej Konstanty Gebert podniósł, że zaproponowane
rozwiązanie będzie trudne do zaakceptowania z powodu braku osób, które mogłyby w
sezonie wakacyjnym przygotować stosowne dokumenty, dlatego zgłosił wniosek o
przyjęcie terminu 31 sierpnia 2007 r. na składnie wniosków z dziesięciodniowym
terminem do ich uzupełnienia.
Członkowie Komisji uzgodnili termin składania wniosków na 31 sierpnia 2007 r., z
dziesięciodniowym terminem na ich uzupełnienie. W przypadku niedotrzymania tych
terminów wnioski nie będą rozpatrywane.
Przedstawiciel mniejszości
białoruskiej Jan Syczewski przedstawił stanowisko
dotyczące zagrożenia systemu wspierania kultury białoruskiej, wypracowanego przez
Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne. Jego zdaniem pozbawienie Towarzystwa
dotacji w 2006 roku przyczyniło się do bardzo dużych problemów z realizacją zadań
kulturalnych dla mniejszości białoruskiej. W 2007 roku na zadania kulturalne realizowane
dla tej mniejszości wnioski złożyła nowa organizacja. Jednak dotacje zostały przyznane
jedynie na połowę ze złożonych wniosków, pozostałe nie uzyskały wparcia finansowego,
a są to tak duże imprezy jak Festiwal Piosenki Białoruskiej, Muzyczne Dialogi nad
Bugiem, Festyny Białoruskie, Festiwal Białystok-Grodno,... Również samorząd
województwa nie przyznał środków na zadania dla mniejszości białoruskiej. J.Syczewski
zaprotestował przeciwko, mającego jego zdaniem miejsce, niszczeniu imprez białoruskich
i podkreślił, że mniejszość białoruska czuje się dyskryminowana. Dodatkowo poparł
zgłoszone wnioski dotyczące terminów.
5
J.Zieliński odnosząc się do wypowiedzi J.Syczewskiego poinformował, że mniejszość
białoruska otrzymała łączną kwotę na dotacje wyższą niż w roku ubiegłym, co pokazuje
sposób traktowania mniejszości białoruskiej przez Ministra.
R.Bartek powtórnie zgłosił wniosek o wypracowanie skali punktowej dla każdego z
kryteriów przyznawania dotacji i rozszerzenie tych kryteriów o ocenę aktualności
podejmowanej tematyki oraz o wprowadzenie do Informacji zapisu dotyczącego składu
komisji oceniającej wnioski.
Przedstawiciel mniejszości słowackiej Ludomir Molitoris poparł wcześniejsze
wypowiedzi dotyczące przesunięcia terminu na składanie wniosków do końca sierpnia
2007 r., jednakże zaproponował wyjątkowe traktowanie wniosków na inwestycje, gdyż
zgromadzenie wszystkich wymaganych dokumentów i pozwoleń budowlanych jest
procesem długotrwałym. L.Molitoris zaproponował termin 15 grudnia 2007 r. dla
wniosków na inwestycje budowlane.
J.Zieliński nie przyjął propozycji L.Molitorisa i zaznaczył, że wnioski na inwestycje
budowlane powinny być przygotowywane ze znacznym wyprzedzeniem, a przyjęcie
terminu 15 grudnia jest niedopuszczalne ze względu na tryb rozpatrywania wniosków i
tok pracy w ministerstwie. Odnosząc się do wypowiedzi R.Bartka dotyczącego punktacji
do ustalonych kryteriów przyznał, że propozycja jest cenna i poprosił o konkretne
rozwiązania. Jednocześnie wskazał, że kryterium aktualności wniosku jest jednym z
wielu, które można byłoby włączyć i nie ma przekonywujących argumentów, żeby
właśnie ono zostało dodatkowo uwzględnione. J.Zieliński poinformował, że komisja
oceniająca bierze pod uwagę rocznicowy charakter realizowanych zadań.
H.Duć-Hajfer zgłosiła wniosek o wpisanie do Informacji terminu podpisywania umów
od 1 stycznia 2008 r. do 31 stycznia 2008 r.
J.Zieliński nie zgodził się z tym wnioskiem, ponieważ termin, do którego będą
podpisywane umowy, zależy od trudnej do przewidzenia daty podpisania ustawy
budżetowej przez prezydenta.
P.Tyma przypomniał, że w zeszłym roku przedstawiciel Ministra Finansów
poinformował, iż istnieje możliwość podpisywania umów na podstawie prowizorium
budżetowego. Jednocześnie zgłosił wniosek o przedstawienie informacji jakie błędy były
popełniane przy podmioty wnioskujące o dotacje i dlaczego wnioski nie zostały uznane za
priorytetowe.
S.Hładyk zgłosił wniosek żeby zadania ciągłe, takie jak wydawnictwa realizowane od
1 stycznia, były finansowane na podstawie prowizorium budżetowego od początku roku
6
oraz zaproponował powołanie zespołu roboczego do przygotowania sytemu punktacji do
kryteriów oceny wniosków.
J.Zieliński podtrzymał swoje stanowisko i nie zgodził się na propozycję podpisywania
umów przed uchwaleniem ustawy budżetowej i zobowiązał się do wystąpienia o
ekspertyzę prawną dotyczącą możliwości finansowania zadań kulturalnych mniejszości od
1 stycznia, w sytuacji gdy ustawa budżetowa nie jest podpisana, a zadania są realizowane
od początku roku.
Przedstawiciel mniejszości czeskiej ks. Mirosław Jelinek zwrócił uwagę na fakt, że w
przypadku każdej mniejszości są inne zadania priorytetowe i należy rozważyć
dostosowanie punktacji do każdej z mniejszości.
Naczelnik WMNiE Dobiesław Rzemieniewski zwrócił uwagę na zagrożenia systemu
punktowego. Wskazał na jego małą elastyczność i niską porównywalność realizowanych
zadań. Zwrócił uwagę na trudności ze szczegółowym uzasadnieniem oceny komisji, co
jest
związane z różnorodnością zadań. Jego zdaniem lepszym rozwiązaniem są
planowane przez ministerstwo szkolenia, dotyczące przygotowania wniosków.
B.Makauskas zgodził się, że ustalenie jednolitego systemu punktowego, który
odpowiadałby wszystkim mniejszościom jest niemożliwe, dlatego obecnie stosowane
elastyczne podejście ministerstwa jest rozwiązaniem korzystniejszym.
W odpowiedzi na zgłoszone pytanie D.Głowacka-Mazur poinformowała, że zasada
proporcjonalnego zmniejszania dotacji w przypadku obniżenia wkładu własnego wynika
wprost z rozporządzania Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2006 r. Propozycja ta jest również
zgodna z kierowanymi do Departamentu WRoMNiE uwagami podmiotów kontrolujących
realizację zadań.
G.Kuprianowicz zaproponował odejście od proporcjonalnego zmniejszania dotacji w
przypadku obniżenia całkowitej kwoty zadania w przypadku dotacji innych niż
inwestycyjne. W zamian za to zasugerował, żeby przy przyznawaniu dotacji na kolejny
rok komisja oceniająca brała pod uwagę przy ocenie wniosków tego typu uchybienia w
realizacji zadania w roku poprzednim.
J.Zieliński podkreślił, że w omawianej sytuacji zmniejszenie kwoty dotacji będzie
proporcjonalne, co nie powinno być zbyt dotkliwe dla zleceniobiorców.
J.Zieliński poinformował, że z dniem 5 stycznia 2007 r. Premier Jarosław Kaczyński
odwołał ze składu Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych
Andrzeja Grzelaka i powołał w jego miejsce, jako przedstawiciela Ministra
Sprawiedliwości, Podsekretarza Stanu Andrzeja Dudę.
7
Po przerwie członkowie Komisji uzgodnili termin składania wniosków na dzień 31
sierpnia 2007 r., z dziesięciodniowym terminem na uzupełnienie wniosków. W przypadku
niedotrzymania tych terminów wnioski nie będą rozpatrywane. Dodatkowo uzgodniono
wpisanie do Informacji zapisu mówiącego o sposobie powoływania komisji oceniającej
wnioski, w tym przywołanie zarządzenia nr 32 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 23 czerwca 2005 r., które reguluje te kwestie.
Współprzewodniczący Komisji Maciej Bohosiewicz poinformował,
że
zostanie
przedstawione stanowisko strony mniejszościowej dotyczące przebiegu obrad obecnego
posiedzenia Komisji.
Ad 2.
A.Lubiatowski poinformował członków Komisji, że od 1993 r. działa Komisja
Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. W jej skład wchodzą organizacje gminne,
powiatowa i wojewódzka, łącznie po dwunastu przedstawicieli strony samorządowej oraz
strony rządowej. A.Lubiatowski podzielił się doświadczeniami z organizacji pracy w Komisji
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Podkreślił ważną organizacyjną funkcję Biura
Unii Metropolii Polskich. W dalszej części wypowiedzi ponowił prośbę o przekazywanie
uwag na temat współpracy organizacji mniejszości z samorządem terytorialnym, w
szczególności z dużymi miastami (na adres [email protected]). Ponadto, poinformował, że w
zakresie zainteresowań Unii Metropolii Polskich leży kształtowanie dobrych relacji z
organizacjami pozarządowymi i rozpowszechnianie wiedzy o dobrych praktykach.
P.Tyma dziękując za udział przedstawicieli KWRiST zwrócił uwagę na duże różnice
pomiędzy regionami w sposobie traktowania mniejszości oraz we współpracy samorządów z
organizacjami mniejszości. Poruszył kwestę barku w wielu województwach pełnomocników
ds. mniejszości narodowych i etnicznych oraz poparł propozycję A.Lubiatowskiego
dotyczącą zorganizowania wspólnego spotkania obu Komisji.
K.Gebert podkreślił rolę samorządu terytorialnego w kształtowaniu relacji z
społecznościami mniejszości. Zaznaczył, że doświadczenia we współpracy mniejszości
żydowskiej z samorządem terytorialnym są zróżnicowane. Zwrócił się do A.Lubiatowskiego z
pytaniem, jak postrzegane są przez samorząd terytorialny mniejszości. Czy jako zadanie do
wykonania, czy w perspektywie jako szans do wykorzystania.
8
Odpowiadając na wcześniejsze wystąpienia A.Lubiatowski zaznaczył, że samorząd
terytorialny nie jest jednolity i można spotkać się zarówno z pozytywnymi, jak i negatywnymi
przykładami współpracy, ale spotkanie obu Komisji na pewno posłuży zbliżeniu oraz
wzajemnemu lepszemu zrozumieniu obu stron. A.Lubiatowski podkreślił, że najistotniejsze w
kształtowaniu wzajemnych relacji jest upowszechnianie dobrych praktyk.
Ksiądz Mirosław Jelinek zwrócił się z pytaniem, czy w obchodach świąt państwowych
planowana jest obecność mniejszości narodowych i etnicznych.
A.Lubiatowski stwierdził, że włączanie przedstawicieli mniejszości do lokalnych
obchodów świąt i uroczystości jest bardzo dobrą praktyką i powinno być rozpowszechniane.
B.Makauskas poparł wypowiedź Ks. M.Jelinka i podkreślił wagę takiego działania dla
kształtowania pozytywnych postaw wobec mniejszości oraz znajomości wspólnej historii.
D.Rzemieniewski, w kontekście funkcjonowania mniejszości w dużych miastach gdzie
brak zwartych skupisk mniejszości, zwrócił uwagę na konieczność zastanowienia się jak
metropolie mogą pomóc mniejszościom, a jednocześnie wykorzystać potencjał jaki one
wnoszą.
Ad 3.
L.Molitoris przypomniał, że w dniu 29 listopada 2006 r., na poprzednim posiedzeniu
Komisji, została poruszona sprawa Józefa Kurasia ps. „Ogień”. Przedstawiciel Rady Ochrony
Pamięci Walk i Męczeństwa zobowiązał się do przekazania opinii Rady w sprawie
upamiętnienia i jak dotąd Towarzystwo Słowaków w Polsce jej nie otrzymało. L.Molitoris
odnosząc się do przekazanego przez Radę pisma w tej sprawie zaprotestował przeciwko
działaniom Rady oraz Instytutu Pamięci Narodowej dotyczącym postaci J.Kurasia oraz jego
upamiętnienia w Zakopanem.
Przedstawiciel Rady OPWiM Jacek Dąbrowski zobowiązał się do przekazania
Sekretarzowi Rady informacji, o tym że opinia ta nie została jeszcze przekazana
Towarzystwu SwP i zobowiązał się do jej dostarczenia. Dodatkowo stwierdził, że pomnik w
Zakopanem jest poświęcony żołnierzom zgrupowania „Burza”, dowodzonym przez J.Kurasia,
którzy w większości zostali zamordowani przez służbę bezpieczeństwa. Jednocześnie
przedstawił tryb w jakim podejmowana i realizowana jest decyzja o budowie upamiętnienia.
D.Rzemieniewski poprosił przedstawiciela Rady o przekazanie do wiadomości
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji opinii w sprawie upamiętnienia w
Zakopanem.
9
K.Gebert przyłączył się do protestu L.Molitorisa i stwierdził, że upamiętnianie
żołnierzy dowodzonych przez J.Kurasia jest haniebne, a uzasadnienie Rady OPWiM
przedstawione przez L.Molitorisa uznał za niedopuszczalne. Jednocześnie zgłosił wniosek,
żeby Komisja przyjęła uchwałę o następującej treści: „Komisja wyraża najgłębsze oburzenie
faktem upamiętnienia w Zakopanem Józefa Kurasia pseudonim „Ogień”, na którym ciążą
poważne zarzuty świadomego mordu cywilów polskich, słowackich i żydowskich”.
Jednocześnie poinformował, że społeczność żydowska w Polsce z wielkim uznaniem
przyjmuje jednoznaczne i niepodważalne potępianie aktów antysemickich przez najwyższe
władze Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie jednak zaznaczył, że zaniepokojenie budzi
tolerancja wobec Młodzieży Wszechpolskiej, Narodowego Odrodzenia Polski, które głoszą
hasła antysemickie. Obserwowany jest wzrost klimatu nietolerancji przejawiający się w
napaściach na Romów, niszczeniu obiektów mniejszości ukraińskiej
oraz we wzroście
nietolerancji w mediach. Źródłem tego stanu rzeczy może być, zdaniem K.Geberta,
tolerowanie zachowań partii koalicyjnej, a szczególnie powiązanej z nią Młodzieży
Wszechpolskiej.
P.Tyma poprosił przedstawiciela Rady OPWiM o przedstawienie przed kolejnym
posiedzeniem Komisji opinii Rady w kwestii najnowszego upamiętnienia na cmentarzu
wojskowym w Przemyślu oraz opinii o upamiętnieniu Polaków w Pawłokomie. Poruszył
kwestię
napisów
na
pomnikach
„utrwalaczy
władzy
ludowej”
w
województwie
podkarpackim.
D.Głowacka-Mazur poinformowała, że regulamin Komisji przeszedł uzgodnienia
międzyresortowe. Rządowe Centrum Legislacji zgłosiło uwagi do projektu, które są obecnie
uwzględniane. Odnosząc się do wypowiedzi G.Kuprianowicza zapewniła, że ministerstwo
stara się dotrzymać terminu doręczania zaproszeń, dlatego informacja o obecnym posiedzeniu
została przekazana pocztą elektroniczną 13 dni przed spotkaniem.
S.Hładyk zaprotestował przeciwko ocenie akcji „Wisła” dokonanej na konferencji,
która odbyła się w Przemyślu pod patronatem marszałka województwa podkarpackiego i
wojewódzkiego kuratora oświaty. Ponadto, zgłosił wniosek, aby Komisja Wspólna wystąpiła
do dwóch niezależnych środowisk opiniotwórczych o wydanie ekspertyzy, czy akcja „Wisła”
i jej prawne konsekwencje były zgodne z ówczesnym ustawodawstwem. S.Hładyk
zasugerował, żeby jedną z tych ekspertyz wykonała Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
K.Gebert podważył sens zlecenia ekspertyz dotyczących akcji „Wisła”, która była bez
wątpienia zbrodnią przeciwko ludzkości.
10
S.Hładyk zwrócił uwagę, że w ocenie wielu osób i w publicznych dyskusjach używa
się w stosunku do akcji Wisła terminu przesiedlenie, co sugeruje jej dobrowolny charakter.
Zdaniem S.Hładyka omawiana ekspertyza może zmienić ten pogląd.
Uzgodniono, że do Sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i
Etnicznych zostanie przekazana przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa opinia w
sprawie upamiętnienia J.Kurasia pseudonim „Ogień” w Zakopanem, a następnie zostanie ona
rozesłana do członków Komisji Wspólnej.
Posiedzenie Komisji zamknął Współprzewodniczący M.Bohosiewicz.
Maciej Bohosiewicz
Jarosław Zieliński
Współprzewodniczący Komisji
Współprzewodniczący Komisji
11