Wkład Green Effort Group w negocjacje EU-ETS

Wkład Green Effort Group w negocjacje EU-ETS
Lp
1
2
3
4
5
Komisja Europejska
Green Effort Group
Wynegocjowany Kompromis
brak benchmarku
uzupełnienie systemu
aukcyjnego benchmarkiem
produktowym paliwowozależnym, opartym na
rzeczywistej produkcji, w celu
likwidacji nadspodziewanych
zysków (windfall profit)
dla energetyki:
derogacja w latach 2013-2019
dla państw nawęglonych lub
wyizolowanych z prawem
stosowania benchmarku fuelspecific
dla przemysłu:
prawo do stosowania
benchmarku produktowego
brak regulacji
wprowadzenie regulacji cen
uprawnień do emisji CO2 –
mechanizmu korytarza (pułap i
podłoga), ograniczającego
większe fluktuacje cen
uprawnień do emisji CO2,
będącego swoistym zaworem
bezpieczeństwa
możliwość powołania
specjalnej komisji w przypadku
gwałtownego wzrostu cen.
przegląd rozwiązań w 2016
roku
brak mechanizmu
wprowadzenie mechanizmu
elastyczności umożliwiającego
przenoszenie uprawnień z
sektora non-ETS do ETS
(domestic offset), co pozwoli na
minimalizację kosztów CO2 i
poprawę efektywności
energetycznej Unii
Europejskiej
przegląd rozwiązań w 2016
roku - rezultat częściowy,
ponieważ klauzula przeglądowa
tylko teoretycznie będzie
dotyczyła możliwości
wprowadzenia przesuwania
uprawnień z non-ETS do ETS
rok bazowy 2005
przesunięcie roku bazowego z
roku 2005 na rok 1990
brak rezultatu (rokiem
bazowym będzie 2005 lub
okres 2005-2007 )
brak regulacji
ograniczenie otwartości
licytacji w taki sposób, aby
dostęp do aukcji mogli mieć
tylko producenci – beneficjenci
benchmarku
do negocjacji w regulaminie
aukcji (sposób prowadzenia
aukcji wg projektu KE miał być
uregulowany na późniejszym
etapie)
1
brak regulacji
wprowadzenie
proporcjonalnego przydziału
uprawnień (pro rata) –
proporcjonalna redukcja ofert,
podobnie jak w systemie
pierwotnych ofert publicznych
- IPO (zamiast przydziału pro
pecunia najbogatszym
oferentom)
do negocjacji w regulaminie
aukcji (sposób prowadzenia
aukcji wg projektu KE miał być
uregulowany na późniejszym
etapie)
brak mechanizmu
wprowadzenie syndykatów
aukcyjnych (auction rings) dla
grup krajów o podobnych
poziomach wykorzystania
węgla, oraz ich stopniowe
łączenie w europejski system
otwartych aukcji
do negocjacji w regulaminie
aukcji zmniejszenie kosztów
przez redukcję poziomu
aukcjoningu
90% proporcjonalnie do emisji
10% proporcjonalnie do PKB
per capita
0% proporcjonalnie do redukcji
wg Kioto
przydział uprawnień na aukcje
70% proporcjonalnie do emisji
i 30% odwrotnie
proporcjonalnie do PKB per
capita
88% proporcjonalnie do emisji
10% proporcjonalnie do PKB
per capita
2% proporcjonalnie do redukcji
wg Kioto dla grupy państw,
które osiągnęły sukces
9
100% aukcji w energetyce
stopniowe wprowadzenie
europejskiego systemu
otwartych aukcji w EU-ETS dla
sektora energetycznego (w
sposób podobny jak w
przemyśle)
dla energetyki:
w postaci derogacji
dla przemysłu:
spowolnienie procesu
wprowadzania aukcjoningu
10
min 20% earmarkingu tzn.
środków dla państw trzecich
brak earmarkingu
usunięcie earmarkingu
6
7
8
Propozycje Komisji Europejskiej w kwestii Systemu EU-ETS
Ze względu na konieczność podjęcia wzmożonych działań na rzecz ochrony klimatu
i wdrożenia w życie zapisów Protokołu z Kioto, jak również z uwagi na fakt, że obecne
rozwiązanie funkcjonujące w ramach ETS, oparte o bezpłatny przydział uprawnień do emisji
(w przeszłości znany pod nazwą grandfathering) nie spełniło swojej roli w oczekiwanym
stopniu, w Komisji Europejskiej powstał projekt nowej Dyrektywy EU-ETS.
2
Odpowiedź - Green Effort Group
Green Effort Group została powołana do życia w lipcu 2008 r. Celem Green Effort Group
(Grupa G-6) było promowanie zasad solidarności ekologicznej, która oparta jest na
połączeniu zasady zrównoważonego rozwoju z europejską koncepcją solidarności,
polegającej na właściwym rozłożeniu obciążeń związanych z funkcjonowaniem w UE,
w sposób proporcjonalny do potencjału ekonomicznego państw członkowskich. Składała się
z czterech największych polskich koncernów energetycznych: PGE Polska Grupa
Energetyczna S.A., Tauron Polska Energia S.A., Enea S.A. oraz Energa S.A., jak również
dwóch struktur założonych przez organizacje przemysłowe: Forum CO2 oraz Forum
Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu.
W imieniu polskiego sektora przemysłowego oraz energetycznego Green Effort Group
działała na rzecz modyfikacji zapisów zaproponowanego przez Komisję Europejską nowego
Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji Gazów Cieplarnianych (EU-ETS), przy
jednoczesnej akceptacji celów Europejskiego Pakietu Energetyczno-Klimatycznego oraz
programu 3 x 20 do roku 2020. Złożenia Green Effort Group były również zbieżne z celami
polskiego rządu. Zamiarem członków Green Effort Group było wynegocjowanie w ramach
EU-ETS rozwiązań mających na celu racjonalizację i optymalizację kosztów ograniczenia
efektu cieplarnianego poprzez zmniejszenie emisji CO2 i pozostałych gazów cieplarnianych.
W tym celu reprezentanci Green Effort Group, na czele z prof. Krzysztofem Żmijewskim
pełniącym funkcję koordynatora inicjatywy przeprowadzili szeroko zakrojoną kampanię
informacyjną i przeprowadzili dużą liczbę spotkań z najwyższego szczebla polskimi
i europejskimi politykami, ekspertami oraz z przedstawicielami mediów.
Członkowie Green Effort Group zgadzali się ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, iż
obecne rozwiązanie funkcjonujące w ramach ETS, oparte o bezpłatny przydział uprawnień do
emisji (w przeszłości znany pod nazwą grandfathering) nie spełniło swojej roli
w oczekiwanym stopniu. Z tego względu postanowili zaproponować rozwiązanie, które
w wyniku wprowadzenia nowelizacji dyrektywy EU-ETS spełniałoby cztery podstawowe
warunki:
• Skuteczności – system powinien przynieść znaczne ograniczenie emisji gazów
cieplarnianych nie tylko w Europie, ale również w skali świata;
• Efektywności – nowe rozwiązanie powinno przynieść pożądany efekt po najniższych
możliwych kosztach, szczególnie w odniesieniu do kosztów energii, tak aby nie
narazić na niebezpieczeństwo przewagi konkurencyjnej europejskiej gospodarki;
• Sprawiedliwości – konieczność poszanowania podstawowej zasady Unii
Europejskiej, czyli koncepcji udziału w kosztach wspólnie przyjętych rozwiązań
proporcjonalnie do siły i potencjału poszczególnych państw członkowskich;
• Elastyczności – zmniejszenie emisji powinno następować tam, gdzie jest to
najbardziej efektywne ekonomicznie, tak więc powinna istnieć możliwość offsetu
praw do emisji w ramach ETS na „przydziały” spoza ETS (kredyty podobne do tych
na jednostki redukcji emisji (ERU) - mechanizm podobny do Mechanizmu
Wspólnych Działań (JI) – offset krajowy).
3
Green Effort Group zaproponowało następującą listę modyfikacji zasad systemu
aukcyjnego:
1. uzupełnienie systemu aukcyjnego benchmarkiem produktowym paliwowozależnym, opartym na rzeczywistej produkcji, w celu likwidacji nadspodziewanych
zysków (windfall profit);
2. wprowadzenie regulacji cen uprawnień do emisji CO2 – mechanizmu korytarza
(pułap i podłoga), ograniczającego większe fluktuacje cen uprawnień do emisji CO2,
będącego swoistym zaworem bezpieczeństwa;
3. wprowadzenie mechanizmu elastyczności umożliwiającego przenoszenie
uprawnień z sektora non-ETS do ETS (domestic offset), co pozwoli na
minimalizację kosztów CO2 i poprawę efektywności energetycznej Unii Europejskiej;
4. przesunięcie roku bazowego z roku 2005 na rok 1990;
5. ograniczenie otwartości licytacji w taki sposób, aby dostęp do aukcji mogli mieć
tylko producenci – beneficjenci benchmarku;
6. wprowadzenie proporcjonalnego przydziału uprawnień (pro rata) –
proporcjonalna redukcja ofert, podobnie jak w systemie pierwotnych ofert
publicznych - IPO (zamiast przydziału pro pecunia najbogatszym oferentom);
7. wprowadzenie syndykatów aukcyjnych (auction rings) dla grup krajów
o podobnych poziomach wykorzystania węgla, oraz ich stopniowe łączenie
w europejski system otwartych aukcji;
8. przydział uprawnień na aukcje 70% proporcjonalnie do emisji i 30% odwrotnie
proporcjonalnie do PKB per capita;
9. stopniowe wprowadzenie europejskiego systemu otwartych aukcji w EU-ETS dla
sektora energetycznego (w sposób podobny jak w przemyśle).
Powyższe rozwiązania nie ograniczały poziomu redukcji emisji (poziom określa Dyrektywa)
tylko znacznie zmniejszały koszt tej redukcji.
W ramach swojej działalności przedstawiciele Green Effort Group podjęli szereg inicjatyw
zmierzających do zyskania jak najszerszego poparcia swoich propozycji. Informowano
przedstawicieli unijnych władz, świata nauki i mediów o zagrożeniach zdiagnozowanych
przez polskich ekspertów związanych z energetyką i przemysłem, pojawiających się
w rezultacie wprowadzenia proponowanej przez KE nowej Dyrektywy EU-ETS oraz
przedstawienie rozwiązań korzystnych dla Polski i Europy, wypracowanych w ramach Green
Effort Group. Promowano stanowisko i postulaty głoszone przez polską energetykę oraz
przemysł. Działano na rzecz zorganizowania wsparcia dla inicjatywy Green Effort Group
w Parlamencie Europejskim.
4
Wynegocjowany Kompromis
W wyniku ogromnego wysiłku włożonego przez polski rząd oraz przedstawicieli polskiej
energetyki i przemysłu skupionych wokół Green Effort Group udało się doprowadzić do tego,
że przedstawione przez Polskę problemy zostały w końcu „zauważone”, zaproponowane
narzędzia zostały częściowo zaakceptowane i w końcu podjęto z nami dialog.
Pomimo wzmożonych starań nadal pozostały nierozwiązane pozostały następujące problemy
związane z:
• retrofitami i modernizacją;
• nowymi źródłami i definicją występującego w Kompromisie określenia „phisically
initiated investments”;
• zdefiniowaniem derogacji – określona jest w wartościach bezwzględnych
(konieczność Narodowego Planu Efektywności Energetycznej);
• restrukturyzacją gospodarki;
• zdefiniowaniem ceny uprawnienia - 39€/tCO2 w cenach stałych 2005r..
Powyższe zestawienia i uwagi wskazują jedynie, że potrafimy ocenić rzeczywisty wymiar
sukcesu. A jest to sukces niewątpliwy. Jeżeli zrealizujemy polski wariant Programu 3x20 to
uzyskamy ok. 1,7 mld €/rok (łącznie 11,9 mld €w latach 2013 – 2019) „premii realizacyjnej”,
którą będzie można wykorzystać na poprawę efektywności energetycznej i na redukcję emisji;
zredukujemy emisję w sektorze ETS o min. 20%; rozwiniemy OZE i zwiększymy
efektywność energetyczną całej gospodarki. W skrócie – dołączymy do najlepszych.
Wierzymy, że tak się stanie. W przeciwnym razie na samo CO2 dopłacimy 2,8 mld €/rok
(łącznie 19,6 mld €w latach 2013 – 2019).
Wszystko to w wyniku uzyskanej derogacji: zamiast 100% aukcjoningu 70% średniej emisji z
lat 2008 – 2012 otrzymamy w trybie benchmarku, czyli za darmo, tzn. w zamian za
produkcję.
5