Aprobata techniczna itb at 15-7509

Transkrypt

Aprobata techniczna itb at 15-7509
APROBATA TECHNICZNA ITB
AT-15-7509/2013
Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie
aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U.
Nr 249 z 2004 r., poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie
Techniki Budowlanej w Warszawie, na wniosek:
PRODUCENTÓW
wymienionych na stronie 2
stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą:
Zestaw wyrobów do wykonywania ociepleń
ścian zewnętrznych budynków systemem
FASADEX ST / FRANSPOL ST / KOSBUD ST / MEGA 1000 PLATINIUM ST /
IZOTHERM PL COLOR SYSTEM ST / MORA ST / ROLAS / RUBEN ST /
THERMOPLUS ST / MIKA ST / CERAL TYNK ST / GŁAZ MINERAŁ IMPREFAB ST /
GO/ON / RIMIX RS 50 / TERMO PROFIT ST / MATMAX / EUROTHERM ST / FASBUD
/ MURMIX S / KRUSZGEO / MASTERMIX / ISM STYRO SYSTEM / SYSTEM
OCIEPLEŃ CEBIKO
w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który jest integralną częścią niniejszej
Aprobaty Technicznej ITB.
Aprobata Techniczna ITB AT-15-7509/2013 jest nowelizacją Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7509/2008. Dokument
Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7509/2013 zawiera 19 stron. Tekst tego dokumentu można kopiować tylko w całości.
Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga
pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.
AT­15­7509/2013
2/19
APROBATA TECHNICZNA ITB
AT-15-7509/2013
została udzielona na wniosek firm:
1. Przedsiębiorstwo COMPLEX, 81 – 078 Gdynia, ul. Pawia 26 a/2;
2. KOSBUD Bracia Kosińscy Adam Kosiński, Mariusz Kosiński, Marcin Kosiński
Spółka Jawna, 05 – 300 Mińsk Mazowiecki, Dziękowizna 16;
3. ROLAS Przedsiębiorstwo Wielobranżowe, 47 – 243 Cisek, Roszowicki Las – Lipowina;
4. FRANSPOL Spółka z o.o., 62 – 510 Konin, ul. Fabryczna 10;
5. RUBEN Spółka z o.o., 83 – 342 Kamienica Królewska, ul. Królewska 34;
6. PPHU CHEKAR s.c., 05 – 090 Raszyn Sękocin Stary, Al. Krakowska 100;
7. MIKA S.C. Andrzej Kaczyński, Michał Kaczyński, 07 – 410 Ostrołęka, Żeromskiego 58;
8. GIPSICO Sp. z o.o., 62 – 120 Wapno, ul. Świerczewskiego 1;
9. Dombud RP Piotr Dąbrowski, 87 – 400 Golub Dobrzyń, ul. Szosa Rypińska 26;
10. RIMIX Spółka z o.o., 32 – 065 Krzeszowice, ul. Krakowska 31;
11. TERMO TFK Spółka z o.o., 87 – 700 Aleksandrów Kujawski, Ośno Drugie 24;
12. MAT-MAX Aneta Obolewicz, 95 – 200 Pabianice, Piątkowisko, ul. Złota 14;
13. EURO-CHEM Kazimierz Błaszczyk, 84 – 200 Wejherowo, ul. Tartaczna 1;
14. P.P.H.U. FASBUD Grzegorz Dróżdż, 98 – 358 Kiełczygłów, ul. Kiełczygłówek 2;6
15. PS GROUP, 05 – 500 Piaseczno, Chyliczki, ul. Bażancia 11;
16. Przedsiębiorstwo Produkcji Kruszywa i Usług Geologicznych KRUSZGEO S.A.,
35 – 959 Rzeszów, ul. Mikołaja Reja 16;
17. Z.P.H.U. Bruko-bud Sławomir Szreder, 86 – 065 Łochowo, ul. Rzemieślnicza 1,
Lisi Ogon;
18. ISM Sp. z o.o., 09 – 200 Sierpc, ul. Warneńczyka 18;
19. CEBIKO CBI Robert Gumienny, 61-313 Poznań, u. Gminna 17.
AT­15­7509/2013
3/19
ZAŁĄCZNIK
POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE
SPIS TREŚCI
1. PRZEDMIOT APROBATY .................................................................................................. 4
2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA ............................................... 7
3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA ................................................................. 9
3.1. Wyroby wchodzące w skład zestawu .......................................................................... 9
3.2. Układy ociepleniowe FASADEX ST .......................................................................... 11
4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT...................................................... 12
5. OCENA ZGODNOŚCI ...................................................................................................... 13
5.1. Zasady ogólne .......................................................................................................... 13
5.2. Wstępne badanie typu .............................................................................................. 14
5.3. Zakładowa kontrola produkcji ................................................................................... 14
5.4. Badania gotowych wyrobów...................................................................................... 15
5.5. Częstotliwość badań ................................................................................................. 16
5.6. Metody badań ........................................................................................................... 16
5.7. Pobieranie próbek do badań ..................................................................................... 16
5.8. Ocena wyników badań .............................................................................................. 16
6. USTALENIA FORMALNO - PRAWNE ............................................................................. 16
7. TERMIN WAŻNOŚCI ...................................................................................................... 17
INFORMACJE DODATKOWE ............................................................................................. 18
AT­15­7509/2013
4/19
1. PRZEDMIOT APROBATY
Przedmiotem Aprobaty Technicznej ITB jest zestaw wyrobów do wykonywania ociepleń
ścian zewnętrznych budynków systemem o stosowanych zamiennie nazwach handlowych:
FASADEX ST, FRANSPOL ST, KOSBUD ST, MEGA 1000 PLATINIUM ST, IZOTHERM PL
COLOR SYSTEM ST, MORA ST, ROLAS, RUBEN ST, THERMOPLUS ST, MIKA ST, CERAL
TYNK ST, GŁAZ MINERAŁ IMPREFAB ST, GO/ON, RIMIX RS 50, TERMO PROFIT ST,
EUROTHERM ST, FASBUD, MURMIX S, KRUSZGEO, MASTERMIX, ISM STYRO SYSTEM lub
SYSTEM OCIEPLEŃ CEBIKO.
Wykonanie ocieplenia polega na umocowaniu do istniejących ścian, od zewnątrz,
warstwowego układu, składającego się ze styropianu jako materiału termoizolacyjnego, warstwy
zbrojonej wykonanej z zaprawy klejącej i siatki zbrojącej oraz wyprawy tynkarskiej. Płyty
styropianowe mogą być mocowane do podłoża za pomocą zaprawy klejącej lub zaprawy klejącej
i łączników mechanicznych.
Producentami zestawu wyrobów i wyrobów wchodzących w skład zestawu FASADEX ST
są firmy wymienione na 2 stronie Aprobaty. Pełnomocnikiem grupy Producentów jest
Przedsiębiorstwo COMPLEX, 81-078 Gdynia, ul. Pawia 26 a/2.
W skład zestawu FASADEX ST wchodzą następujące wyroby, które Producent powinien
dostarczać odbiorcom w komplecie:
1) Zaprawa klejąca o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASALEP-01, Klej do
styropianu FP-11, TERMOLEP-S, TERMOLEP-S Premium, MEGA 1000 PLATINIUM, Klej
do styropianu Izotherm.pl Color System-S, MORA klej do styropianu, TERMPLAST 1,
RUBEN -01, THERMOPLUS K-O1, MIKALEP - 01, CERAL STYRO, GŁAZ klej do
styropianu KLEJ DO STYROPIANU IF IMPREFARB, klej do styropianu GO/ON, RIMIX
RK51, Zaprawa do płyt styropianowych PROFIT, TERMOPLAST S, FASBUD FS-01,
MM-KS Klej do przyklejania płyt styropianowych, Zaprawa klejowa do styropianu KR21,
MASTERMIX KLEJ DO STYROPIANU, ISM RB 01, CEBIKO KLEJ-STYR – do mocowania
płyt styropianowych do podłoża, dostarczana w postaci suchej mieszanki, którą przed
użyciem należy zmieszać z wodą w proporcji wagowej 100 : (23 ÷ 25). Orientacyjne zużycie
zaprawy klejącej wynosi 4,0 kg/m².
2) Zaprawa klejąca o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASALEP-02, Klej do
siatki na styropianie FP-12, TERMOLEP-U, TERMOLEP-U Premium,Termolep-U Biały,
MEGA 1000 PLATINIUM, Klej do siatki szary Izotherm.pl Color System-U, MORA klej do
siatki, TERMPLAST 2, Klej do siatki na styropianie FP-12, RUBEN -02, THERMOPLUS K-
AT­15­7509/2013
5/19
02, MIKALEP - 02, CERAL TERMO, GŁAZ klej uniwersalny do ociepleń
KLEJ
UNIWERSALNY DO OCIEPLEŃ IF IMPREFARB, klej do siatki GO/ON, RIMIX RS50,
Zaprawa klejowo-szpachlowa PROFIT, TERMOPLAST, FASBUD FS-02, MM-KSZ Klej do
przyklejania płyt styropianowych i zatapiania siatki, Zaprawa klejowa do styropianu i
zatapiania siatki KR22, MASTERMIX KLEJ DO STYROPIANU I ZATAPIANIA SIATKI, ISM
RB 02, ISM RB 20, CEBIKO UNI-STYR – do wykonywania warstwy zbrojonej na płytach
styropianowych pod wyprawę tynkarską i mocowania płyt styropianowych do podłoża,
dostarczana w postaci suchej mieszanki, którą przed użyciem należy zmieszać z wodą w
proporcji wagowej 100 : (24 ÷ 26). Orientacyjne zużycie zaprawy klejącej wynosi
4,0 kg/m².
3) Preparat gruntujący o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASAGRUNT K,
Grunt pod tynk silikatowy G-TSi, GRUNLIT-ST, MEGA 1000 PLATINIUM grunt silikatowy,
Izotherm.pl
Color
System
GRUNT-ST,
MORA
grunt
silikatowy,
RUBEN
GRK,
THERMOGRUNT K, MIKAGRUNT K, CERAL GRUNT KONTAKTOWY SILIKATOWY,
IMPREFARB CERAPLAST SK, RIMIX SILIKAT TIEFGRUNT, Grunt podtynkowy pod tynk
silikonowy
PROFIT,
TERMOGRUNT
K,
MM-SI-GP
GRUNT
PODTYNKOWY
SILIKATOWY, SILVER SILIKAT GRUNT, ISM Krzemian Grunt, CEBIKO SILIKAT GRUNT
– do gruntowania warstwy zbrojonej pod krzemianową wyprawę tynkarską. Orientacyjne
zużycie preparatu wynosi 0,2 ÷ 0,3 kg/m².
4) Preparat gruntujący o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASAGRUNT S,
Grunt pod tynk silikonowy G-TS, GRUNLIT-SL, GRUNLIT - SiSI, MEGA 1000 PLATINIUM
grunt silikonowy, Izotherm.pl Color System GRUNT-SL, MORA grunt silikonowy, RUBEN
GRS,
THERMOGRUNT
S,
MIKAGRUNT
S,
CERAL
GRUNT
KONTAKTOWY
SILIKONOWY, IMPREFARB CERAPLAST SL, RIMIX GRUNT UNIWERSALNY, Grunt
podtynkowy pod tynk silikonowy PROFIT, TERMOGRUNT S, FASGRUNT FS-10, MM-SNGP GRUNT PODTYNKOWY SILIKONOWY, SILVER SILIKON GRUNT, ISM Silikon Grunt,
CEBIKO SILIKON GRUNT – do gruntowania warstwy zbrojonej pod silikonową wyprawę
tynkarską. Orientacyjne zużycie preparatu wynosi 0,2 ÷ 0,3 kg/m².
5) Preparat gruntujący o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASAGRUNT, Fasalit
K1, GRUNLIT-K, MEGA 1000 PLATINIUM, Izotherm.pl Color System GRUNT-K, MORA
grunt kwarcowy, RUBEN GR, THERMOGRUNT, MIKAGRUNT, CERAL GRUNT
PODKŁADOWO KONTAKTOWY AKRYLOWY, IMPREFARB CERAPLAST, RIMIX
GRUNT UNIWERSALNY, Grunt podtynkowy PROFIT, PDA, TERMOGRUNT, FASGRUNT
FS-12, MM-GP GRUNT PODTYNKOWY UNIWERSALNY, SILVER GRUNT, ISM Akryl
AT­15­7509/2013
6/19
Grunt, CEBIKO GRUNT – do gruntowania warstwy zbrojonej pod mozaikową i mineralne
wyprawy tynkarskie. Orientacyjne zużycie preparatu wynosi 0,2 ÷ 0,3 kg/m².
6) Krzemianowa masa tynkarska o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASADEX
K, Tynk Silikatowy TSi, ACRYLIT-ST , MEGA 1000 PLATINIUM tynk silikatowy, Izotherm.pl
Color System Tynk Silikatowy, MORA tynk silikatowy, RUBEN MTK, THERMOPLUS K,
MIKA SILIKATOWY, CERAL TYNK SILIKATOWY, IMPREFARB TYNK SILIKATOWY,
RIMIX TYNK RISIL, EUROMIX K, MM-SI-T TYNK SILIKATOWY, SILVER SILIKAT TYNK,
ISM Krzemian Tynk, CEBIKO TYNK SILIKATOWY – do wykonywania wyprawy tynkarskiej,
dostarczana w postaci gotowej do stosowania, o fakturze typu „baranek” lub „kornik”
i uziarnieniu 1,5; 2,0; 2,5 mm. Orientacyjne zużycie krzemianowej masy tynkarskiej wynosi
2,9 kg/m² (przy uziarnieniu 2,0 mm). Tynk produkowany jest w kolorach według systemu
Producenta.
7) Silikonowa masa tynkarska o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASADEX S,
Tynk Silikonowy TS, ACRYLIT-SL, Silikonowa masa dekoracyjna KLINKIERIT, ACRYLITSiSi, MEGA 1000 PLATINIUM tynk silikonowy, Izotherm.pl Color System Tynk Silikonowy,
MORA tynk silikonowy, RUBEN MTS, THERMOPLUS SK, MIKA SILIKONOWY, CERAL
TYNK SILIKONOWY, IMPREFARB TYNK SILIKONOWY, RIMIX TYNK SILIKONOWY,
Tynk silikonowy-S PROFIT, EUROMIX S, FASBUD FS-11, MM-SN-T TYNK SILIKONOWY,
SILVER SILIKON TYNK, ISM Silikon Tynk, CEBIKO SILIKON TYNK – do wykonywania
wyprawy tynkarskiej, dostarczana w postaci gotowej do stosowania, o fakturze typu
„baranek” lub „kornik” i uziarnieniu 1,5; 2,0; 2,5 mm. Orientacyjne zużycie silikonowej masy
tynkarskiej wynosi 3,0 kg/m² (przy uziarnieniu 2,0 mm). Tynk produkowany jest w kolorach
według systemu Producenta.
8) Mozaikowa (akrylowa) masa tynkarska o stosowanych zamiennie nazwach handlowych:
FASAPLAST, Tynk Mozaikowy TM-1, MOZALIT, VTG, STONEHENGE, MEGA 1000
PLATINIUM tynk mozaikowy, Izotherm.pl Color System Tynk Mozaikowy, MORA tynk
mozaikowy, RUBEN MZ, THERMOPLUS MZ, MIKA MOZAIKOWY, CERAL TYNK
MOZAIKOWY, IMPREFARB TYNK MOZAIKOWY, RIMIX TYNK MOZAIKOWY (TYNK
AKRYLOWY Z KRUSZYWEM BARWIONYM), Tynk mozaikowy PROFIT, MAT-TYNK,
EUROMIX M, EUROMIX W, FASBUD FS-13, MM-MZ-T TYNK MOZAIKOWY, SILVER
TYNK MOZAIKOWY, ISM Mozaika Tynk, TYNK MOZAIKOWY CEBIKO – do wykonywania
wyprawy tynkarskiej, dostarczana w postaci gotowej do stosowania, o uziarnieniu 1,0 ÷ 1,5
mm. Orientacyjne zużycie mozaikowej masy tynkarskiej wynosi 3,5 kg/m².
9) Mineralna zaprawa tynkarska o stosowanych zamiennie nazwach handlowych: FASAMIN,
AT­15­7509/2013
7/19
MORA tynk mineralny, Szlachetny Tynk Mineralny Biały TMB-1 Baranek, Szlachetny Tynk
Mineralny Biały TMK-1 Kornik, RUBEN MI, MINERALIT, MEGA 1000 PLATINIUM tynk
mineralny, Izotherm.pl Color System Tynk Mineralny, THERMOMIN, MIKA MINERALNY,
GŁAZ KORNIK Zaprawa Mineralna, GŁAZ BARANEK Zaprawa Mineralna IMPREFARB
KORNIK, IMPREFARB BARANEK Zaprawa Mineralna, RIMIX TYNK MINERALNY,
EUROMIX MIN, FASBUD FS-14, MM-MN-T TYNK MINERALNY, SILVER MINERAL
TYNK, ISM Mineral Tynk, CEBIKO TYNK MINERALNY – do wykonywania wyprawy
tynkarskiej, dostarczana w postaci suchej mieszanki, którą przed użyciem należy zmieszać
z wodą w proporcji: 25 kg / 5,8 ÷ 6,5 l wody - przy fakturze typu „baranek” i uziarnieniu 1,5;
2,0; 2,5 mm lub 25 kg / 6,1 ÷ 6,8 l wody - przy fakturze typu „kornik” i uziarnieniu 1,5; 2,0;
2,5 mm. Orientacyjne zużycie mineralnej zaprawy tynkarskiej wynosi 2,9 kg/m² (przy
uziarnieniu 2,0 mm).
Wymagane właściwości techniczne wyrobów wchodzących w skład zestawu FASADEX ST
oraz wykonanych z ich zastosowaniem ociepleń podano w p. 3.
2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA
Zestaw wyrobów FASADEX ST / FRANSPOL ST / KOSBUD ST / MEGA 1000 PLATINIUM
ST / IZOTHERM PL COLOR SYSTEM ST / MORA ST / RUBEN ST / THERMOPLUS ST / MIKA
ST / CERAL TYNK ST / GŁAZ MINERAŁ IMPREFAB ST / GO/ON / RIMIX RS 50 / TERMO
PROFIT ST / EUROTHERM ST / FASBUD / MURMIX S / MASTERMIX / ISM STYRO SYSTEM /
SYSTEM OCIEPLEŃ CEBIKO jest przeznaczony do ocieplania ścian zewnętrznych budynków
nowowznoszonych i użytkowanych. Zestaw wyrobów objęty Aprobatą jest przeznaczony do
stosowania na podłożach mineralnych.
W ociepleniach wykonywanych z zastosowaniem zestawu wyrobów FASADEX ST powinny
być stosowane:
1) Płyty styropianowe według normy PN-EN 13163:2013, co najmniej o właściwościach
wynikających z kodu: EPS-EN 13163-T1-L2-W2-S5-P5-BS115-DS(N)2-DS(70,-)2-TR100,
co najmniej klasy E reakcji na ogień według normy PN-EN 13501-1+A1:2010
(odpowiadające określeniu „samogasnące” według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z
dnia 12 kwietnia 2002 r., Dz. U. nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami), spełniające
dodatkowo następujące wymagania:
wymiary powierzchniowe: nie większe niż 600 x 1200 mm,
powierzchnie płyt: szorstkie, po krojeniu z bloków,
krawędzie płyt: proste, ostre, bez wyszczerbień.
2) Siatki z włókna szklanego:
ST 112-100/7, spełniająca wymagania AT-15-8339/2010,
AT­15­7509/2013
AKE 145, spełniająca wymagania AT-15-7373/2013,
8/19
3) Łączniki mechaniczne – określone w projekcie technicznym i dopuszczone do obrotu.
4) Materiały do wykańczania miejsc szczególnych elewacji – listwy, taśmy, siatki narożnikowe,
materiały uszczelniające i inne akcesoria.
Układy ociepleniowe FASADEX ST na podłożach niepalnych (co najmniej klasy A2 – s3, d0
reakcji na ogień według normy PN-EN 13501-1+A1:2010), z wyprawami tynkarskimi według p. 1,
zostały sklasyfikowane jako nierozprzestrzeniające ognia (NRO) przy działaniu ognia od strony
zewnętrznej, przy grubości płyt styropianowych od 2 do 20 cm.
Przed przystąpieniem do wykonania ocieplenia systemem FASADEX ST należy zawsze
poddać ocenie stan podłoża. Płyty styropianowe należy przyklejać z zachowaniem mijankowego
układu spoin pionowych.
Łączniki mechaniczne powinny przechodzić przez wszystkie warstwy styropianu, aż do
podłoża i być zakotwione w ścianie na głębokość określoną w projekcie ocieplenia, w zależności od
typu łącznika i rodzaju podłoża.
Stosowanie zestawu wyrobów FASADEX ST powinno być zgodne z projektem technicznym
opracowanym dla określonego obiektu oraz firmowymi wytycznymi wnioskodawcy niniejszej
Aprobaty Technicznej. Projekt powinien uwzględniać:
obowiązujące normy i przepisy techniczno-budowlane, a w szczególności rozporządzenie
Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dz. U. nr 75, poz. 690, z późniejszymi
zmianami,
postanowienia niniejszej Aprobaty Technicznej,
Instrukcje ITB nr 418/2007 i 447/2009,
oraz określać co najmniej:
sposób przygotowania podłoża,
grubość płyt styropianowych i sposób mocowania płyt do podłoża,
rodzaj, liczbę i rozmieszczenie łączników mechanicznych (jeżeli są stosowane),
sposób obróbki miejsc szczególnych elewacji (ościeży okiennych i drzwiowych, balkonów,
cokołów, dylatacji i in.).
Wnioskodawca Aprobaty Technicznej powinien zapewnić dostarczanie odbiorcom
skompletowanych zestawów wyrobów, objętych Aprobatą.
Roboty budowlane związane ze stosowaniem zestawu wyrobów do wykonywania ociepleń
budynków systemem FASADEX ST powinny być wykonywane przez wyspecjalizowane firmy.
Zaprawy klejące, preparat gruntujący, zaprawy i masy tynkarskie mogą być nakładane w
temperaturze od +5°C do +30°C. Przy prowadzeniu robót ociepleniowych należy przestrzegać
odstępów czasowych między nakładaniem poszczególnych warstw, zgodnie z instrukcją
Producenta systemu.
AT­15­7509/2013
9/19
3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA
3.1. Wyroby wchodzące w skład zestawu
3.1.1. Zaprawy klejące. Wymagane właściwości techniczne zapraw klejących FASALEP01 i FASALEP-02 podano w tablicy 1.
Tablica 1
1
1
Wymagania
Właściwości
Poz.
FASALEP-02
3
4
2
Wygląd zewnętrzny suchej mieszanki
3
2
3
Gęstość nasypowa, g/cm
4
Odporność na powstawanie rys
skurczowych
5
Przyczepność zaprawy klejącej do
styropianu, MPa:
w warunkach laboratoryjnych
po 48 h zanurzenia w wodzie i 2 h
suszenia w (+23 2) C i (50 5)% RH
po 48 h zanurzenia w wodzie i
7 dniach suszenia w (+23 2) C i
(50 5)% RH
6
FASALEP-01
Zawartość popiołu w temp. 450 C, %
Metody badań
5
jednorodny sypki proszek,
o jednolitej barwie, bez zbryleń
i obcych wtrąceń
ZUAT-15/V.03/2010
1,46
PN-EN 1097-3:2000
10%
1,46
98,55 (-5/+0,5)
10%
98,22 (-5/+0,5)
brak rys w warstwie o grubości
do 8 mm
ZUAT-15/V.03/2010
ZUAT-15/V.03/2010
0,08
ZUAT-15/V.03/2010
0,03
0,08
Przyczepność zaprawy klejącej do
betonu, MPa:
w warunkach laboratoryjnych
po 48 h zanurzenia w wodzie i 2 h
suszenia w (+23 2) C i (50 5)% RH
po 48 h zanurzenia w wodzie i
7 dniach suszenia w (+23 2) C i
(50 5)% RH
0,25
ZUAT-15/V.03/2010
0,08
0,25
3.1.2. Preparaty gruntujące. Wymagane właściwości techniczne preparatów gruntujących
FASAGRUNT K, FASAGRUNT S i FASAGRUNT podano w tablicy 2.
Tablica 2
Poz.
1
Wymagania
Właściwości
FASAGRUNT S
FASAGRUNT
3
4
5
2
1
Wygląd zewnętrzny
2
Gęstość objętościowa,
3
g/cm
Metody badań
FASAGRUNT K
6
jednorodna masa bez zanieczyszczeń i obcych wtrąceń
ZUAT15/V.03/2010
1,56 ± 10%
PN-EN ISO
2811-1:2002
1,44
10%
1,53
10%
Tablica 2 c.d.
AT­15­7509/2013
Poz.
1
10/19
Wymagania
Właściwości
FASAGRUNT S
FASAGRUNT
3
4
5
6
51,76 (-2,6/+5,1)
62,31 (-3,1/+6,2)
62,4 (-3,1/+6,2)
ZUAT15/V.03/2010
2
3
Zawartość suchej
substancji, %
4
Zawartość popiołu, %:
– w temp. 450°C
– w temp. 900°C
Metody badań
FASAGRUNT K
88,91
56,59
4,5
2,8
87,11
4,4
87,94
4,4
51,62
2,6
50,10
2,5
ZUAT15/V.03/2010
3.1.3. Krzemianowa masa tynkarska. Wymagane właściwości techniczne krzemianowej
masy tynkarskiej FASDEX K podano w tablicy 3.
Tablica 3
Poz.
1
1
Wymagania
Właściwości
kornik
3
4
2
Wygląd zewnętrzny
Metody badań
baranek
5
jednorodna masa o jednolitej barwie,
bez zanieczyszczeń mechanicznych
i obcych wtrąceń
ZUAT-15/V.03/2010
1,80 ± 10%
ZUAT-15/V.03/2010
3
2
Gęstość objętościowa, g/cm
3
Odporność na powstawanie rys
skurczowych
brak rys w warstwie równej grubości
wynikającej z technologii nakładania
ZUAT-15/V.03/2010
4
Zawartość suchej substancji, %
81,3 (-4,1/+8,1)
ZUAT-15/V.03/2010
5
Zawartość popiołu w temp.
450 C, %
Zawartość popiołu w temp.
900 C, %
6
81,3 (-4,1/+8,1)
93,3
4,7
93,3
4,7
ZUAT-15/V.03/2010
54,1
2,7
54,2
2,7
ZUAT-15/V.03/2010
3.1.4. Silikonowa masa tynkarska. Wymagane właściwości techniczne silikonowej masy
tynkarskiej FASADEX S podano w tablicy 4.
Tablica 4
Poz.
1
1
Wymagania
Właściwości
2
Wygląd zewnętrzny
Metody badań
baranek
kornik
3
4
jednorodna masa o jednolitej barwie,
bez zanieczyszczeń mechanicznych
i obcych wtrąceń
3
2
Gęstość objętościowa, g/cm
3
Odporność na powstawanie rys
skurczowych
1,89 ± 10%
1,90 ± 10%
brak rys w warstwie równej grubości
wynikającej z technologii nakładania
5
ZUAT-15/V.03/2010
ZUAT-15/V.03/2010
ZUAT-15/V.03/2010
Tablica 4 c.d.
Poz.
Właściwości
Wymagania
Metody badań
AT­15­7509/2013
11/19
baranek
kornik
1
2
3
4
5
4
Zawartość suchej substancji, %
80,4 (-4,2/+8,0)
80,3 (-4,2/+8,0)
ZUAT-15/V.03/2010
5
Zawartość popiołu w temp.
450 C, %
Zawartość popiołu w temp.
900 C, %
6
90,3
4,5
90,7
4,5
ZUAT-15/V.03/2010
52,5
2,7
53,0
2,7
ZUAT-15/V.03/2010
3.1.5. Mozaikowa masa tynkarska. Wymagane właściwości mozaikowej masy tynkarskiej
FASAPLAST podano w tablicy 5.
Tablica 5
Poz.
Właściwości
1
2
1
Wygląd zewnętrzny
Wymagania
Metody badań
3
4
jednorodna masa o jednolitej barwie,
bez zbryleń, zanieczyszczeń
mechanicznych i obcych wtrąceń
ZUAT-15/V.03/2010
1,70 ± 10%
ZUAT-15/V.03/2010
3
2
Gęstość objętościowa, g/cm
3
Odporność na powstawanie rys
skurczowych
brak rys w warstwie równej grubości
wynikającej z technologii nakładania
ZUAT-15/V.03/2010
4
Zawartość suchej substancji, %
83,1 (-4,2/+8,3)
ZUAT-15/V.03/2010
5
Zawartość popiołu w temp.
450 C, %
90,3
4,5
ZUAT-15/V.03/2010
6
Zawartość popiołu w temp.
900 C, %
90,2
4,5
ZUAT-15/V.03/2010
3.1.6. Mineralna zaprawa tynkarska. Wymagane właściwości techniczne mineralnej
zaprawy tynkarskiej FASAMIN podano w tablicy 6.
Tablica 6
1
1
2
Metody badań
baranek
kornik
3
4
jednorodna sucha mieszanka,
o jednolitej barwie, bez zbryleń i
zanieczyszczeń mechanicznych
Wygląd zewnętrzny
3
2
Gęstość nasypowa, g/cm
3
Odporność na powstawanie rys
skurczowych
4
Wymagania
Właściwości
Poz.
Zawartość popiołu w temp. 450 C, %
1,49 ± 10%
1,36 ± 10%
5
ZUAT-15/V.03/2010
PN-EN 10973:2000
brak rys w warstwie równej
grubości wynikającej z technologii
nakładania
ZUAT-15/V.03/2010
95,0 ÷ 99,5
ZUAT-15/V.03/2010
3.2. Układy ociepleniowe FASADEX ST
Wymagane właściwości techniczne układów ociepleniowych FASADEX ST podano w
tablicy 7.
AT­15­7509/2013
12/19
Tablica 7
Wymagania
Poz.
Właściwości
1
2
1
Wodochłonność (podciąganie
2
kapilarne) po 1 h, kg/m :
warstwa zbrojona
warstwa wierzchnia
Wodochłonność (podciąganie
2
kapilarne) po 24 h, kg/m :
warstwa zbrojona
warstwa wierzchnia
Przepuszczalność pary wodnej
– opór dyfuzyjny względny
warstwy wierzchniej, m
Odporność na uderzenie
(uderzenie ciałem twardym i
przebicie aparatem Perfotest)
Mrozoodporność warstwy
wierzchniej
Przyczepność warstwy
wierzchniej do styropianu, MPa,
po badaniu na próbkach:
w warunkach laboratoryjnych
po cyklach mrozoodporności
po starzeniu
Klasyfikacja w zakresie
rozprzestrzeniania ognia przez
ściany przy działaniu ognia
od strony zewnętrznej
2
3
4
5
6
7
tynk
tynk
krzemianowy silikonowy
3
4
tynk
mozaikowy
5
tynk
mineralny
6
0,45
0,7
0,45
0,7
0,45
0,9
kategoria
II
kategoria
II
ZUAT15/V.03/2010
ZUAT15/V.03/2010
2,0
kategoria
II
7
ZUAT15/V.03/2010
< 1,0
< 1,0
0,45
1,0
Metody
badań
kategoria
II
brak zniszczeń: rys, uszkodzeń,
odspojeń i spęcherzeń
ZUAT15/V.03/2010
ZUAT15/V.03/2010
ZUAT15/V.03/2010
0,08
0,08
0,08
)
nierozprzestrzeniające ognia – NRO*
PN-90/B02867/
Az1:2001
)
* klasyfikacja dotyczy układów ociepleniowych wg p. 2, na podłożach niepalnych (co najmniej klasy A2 – s3, d0 reakcji
na ogień według normy PN-EN 13501-1+A1:2010)
4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT
Wyroby wchodzące w skład zestawu objętego Aprobatą powinny być dostarczane w
oryginalnych opakowaniach Producentów oraz przechowywane i transportowane zgodnie z
instrukcjami Producentów.
Do każdego wyrobu Producent jest zobowiązany dołączyć informację zawierającą co
najmniej następujące dane:
nazwę i adres producenta,
identyfikację wyrobu zawierającą nazwę handlową wyrobu,
nr Aprobaty Technicznej ITB AT-15-7509/2013,
numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności,
termin przydatności do użycia (jeśli jest określony),
masę netto (jeśli jest określana),
AT­15­7509/2013
nazwę jednostki certyfikującej, która brała udział w ocenie zgodności,
13/19
znak budowlany.
Sposób
oznakowania
wyrobu
znakiem
budowlanym
powinien
być
zgodny
z
rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. nr 198/2004, poz. 2041).
Ponadto, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek oznakowania wyrobu na podstawie
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie oznakowania opakowań
substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych oraz niektórych mieszanin (Dz. U.
z 2012 r., poz. 445) oraz dołączania informacji określającej zagrożenia dla zdrowia lub życia,
wynikające z karty charakterystyki na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (ze zmianami)
Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych
ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), do wyrobu powinna być dołączona dokumentacja w
odpowiedniej formie, zawierająca wymagane przez przepisy prawne oznakowania i informacje.
5. OCENA ZGODNOŚCI
5.1. Zasady ogólne
Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1, p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) zestaw
wyrobów, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, może być wprowadzany do obrotu
i stosowany przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym jego
właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał
krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7509/2013 i oznakował wyroby
znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie
sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym (Dz. U. nr 198/2004, poz. 2041), oceny zgodności zestawu wyrobów do
wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych budynków systemem FASADEX ST z Aprobatą
Techniczną ITB AT-15-7509/2013 dokonuje Producent, stosując system 2+.
W przypadku systemu 2+ oceny zgodności, Producent może wystawić krajową deklarację
zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7509/2013 na podstawie:
a) zadania Producenta:
wstępnego badania typu,
zakładowej kontroli produkcji,
badań
gotowych
AT­15­7509/2013
wyrobów (próbek) pobranych
w
14/19
produkcyjnym,
zakładzie
prowadzonych przez producenta, zgodnie z ustalonym planem badań, obejmującym
badania wg p. 5.4.3,
b) zadania akredytowanej jednostki:
certyfikacji zakładowej kontroli produkcji na podstawie: wstępnej inspekcji zakładu
produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji oraz ciągłego nadzoru, oceny
i akceptacji zakładowej kontroli produkcji.
5.2. Wstępne badanie typu
Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości technicznoużytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem zestawu wyrobów do obrotu.
Wstępne badanie typu układów ociepleniowych obejmuje:
wodochłonność warstwy zbrojonej i warstwy wierzchniej,
przepuszczalność pary wodnej - opór dyfuzyjny względny warstwy wierzchniej,
odporność na uderzenie,
mrozoodporność warstwy wierzchniej,
przyczepność warstwy wierzchniej do styropianu (w warunkach laboratoryjnych, po
starzeniu i po cyklach mrozoodporności),
klasyfikację w zakresie stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany przy działaniu ognia
od strony zewnętrznej.
Badania, które w procedurze aprobacyjnej były podstawą do ustalenia właściwości
techniczno-użytkowych zestawu wyrobów, stanowią wstępne badanie typu w ocenie zgodności.
5.3. Zakładowa kontrola produkcji
Zakładowa kontrola produkcji obejmuje:
1. specyfikację i sprawdzanie surowców i składników,
2. kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4.2),
prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad
i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do
technologii
produkcji
i
zmierzających
do
uzyskania
wyrobów
o
wymaganych
właściwościach.
Kontrola produkcji powinna zapewniać, że wyrób jest zgodny z Aprobatą Techniczną ITB
AT-15-7509/2013. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy
rejestru powinny potwierdzać, że wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. Poszczególne
wyroby lub partie wyrobów i związane z nimi szczegóły produkcyjne muszą być w pełni możliwe
do identyfikacji i odtworzenia.
AT­15­7509/2013
15/19
5.4. Badania gotowych wyrobów
5.4.1. Program badań. Program badań obejmuje:
badania bieżące,
badania okresowe.
5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie zapraw klejących,
preparatów gruntujących, zapraw i mas tynkarskich w zakresie:
wyglądu zewnętrznego,
gęstości nasypowej (w przypadku zapraw klejących i zaprawy tynkarskiej),
gęstości objętościowej (w przypadku pozostałych wyrobów).
5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują sprawdzenie:
zapraw klejących w zakresie:
zawartości popiołu,
odporności na powstawanie rys skurczowych,
przyczepności do betonu,
przyczepności do styropianu,
preparatów gruntujących w zakresie:
zawartości suchej substancji,
zawartości popiołu,
zapraw i mas tynkarskich w zakresie:
zawartości suchej substancji (dotyczy mas tynkarskich),
zawartości popiołu,
odporności na powstawanie rys skurczowych,
układów ociepleniowych w zakresie stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany przy
działaniu ognia od strony zewnętrznej.
AT­15­7509/2013
16/19
5.5. Częstotliwość badań
Badania bieżące powinny być prowadzone zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie
rzadziej niż dla każdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona
w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji.
Badania okresowe powinny być wykonywane nie rzadziej niż raz na 3 lata.
5.6. Metody badań
W badaniach należy stosować metody według norm i Zaleceń Udzielania Aprobat
Technicznych (ZUAT) wymienionych w tablicach 1
7.
5.7. Pobieranie próbek do badań
Próbki do badań należy pobierać losowo, zgodnie z normą PN-83/N-03010.
5.8. Ocena wyników badań
Wyprodukowane wyroby i skompletowane zestawy wyrobów należy uznać za zgodne
z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są
pozytywne.
6. USTALENIA FORMALNO - PRAWNE
6.1. Niniejsza Aprobata zastępuje Aprobatę Techniczną ITB AT-15-7509/2008.
6.2. Aprobata Techniczna ITB AT-15-7509/2013 jest dokumentem stwierdzającym
przydatność zestawu wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych budynków
systemem FASADEX ST / FRANSPOL ST / KOSBUD ST / MEGA 1000 PLATINIUM ST /
IZOTHERM PL COLOR SYSTEM ST / MORA ST / ROLAS / RUBEN ST / THERMOPLUS ST /
MIKA ST / CERAL TYNK ST / GŁAZ MINERAŁ IMPREFAB ST / GO/ON / RIMIX RS 50 /
TERMO PROFIT ST / MATMAX / EUROTHERM ST / FASBUD / MURMIX S / KRUSZGEO /
MASTERMIX / ISM STYRO SYSTEM / SYSTEM OCIEPLEŃ CEBIKO, do stosowania w
budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty.
Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) zestaw
wyrobów, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, może być wprowadzany do obrotu i
stosowany
przy
wykonywaniu
AT­15­7509/2013
robót budowlanych
w
zakresie
17/19
odpowiadającym jego
właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał
krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-7509/2013 i oznakował wyroby
znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
6.3. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów
o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu RP
z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca
2000 r. – Prawo Własności Przemysłowej (Dz. U. nr 119, poz. 1117). Zapewnienie tych
uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB.
6.4. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie
praw wyłącznych i nabytych.
6.5. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producentów wyrobów wchodzących w skład
zestawu od odpowiedzialności za właściwą jakość tych wyrobów oraz wykonawców robót
budowlanych od odpowiedzialności za właściwe ich zastosowanie.
6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych
z wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie zestawu wyrobów do wykonywania
ociepleń ścian zewnętrznych budynków systemem systemem FASADEX ST / FRANSPOL ST /
KOSBUD ST / MEGA 1000 PLATINIUM ST / IZOTHERM PL COLOR SYSTEM ST / MORA ST /
ROLAS / RUBEN ST / THERMOPLUS ST / MIKA ST / CERAL TYNK ST / GŁAZ MINERAŁ
IMPREFAB ST / GO/ON / RIMIX RS 50 / TERMO PROFIT ST / MATMAX / EUROTHERM ST /
FASBUD / MURMIX S / KRUSZGEO / MASTERMIX / ISM STYRO SYSTEM / SYSTEM
OCIEPLEŃ CEBIKO należy zamieszczać informację o udzielonej temu zestawowi Aprobacie
Technicznej ITB AT-15-7509/2013.
7. TERMIN WAŻNOŚCI
Aprobata Techniczna ITB AT-15-7509/2013 jest ważna do 26 listopada 2018 r.
Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej
AT­15­7509/2013
18/19
Wnioskodawca lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej
z odpowiednim wnioskiem, nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego
dokumentu.
KONIEC
INFORMACJE DODATKOWE
Normy i dokumenty związane
PN-90/B-02867/AZ1:2001
Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda badania stopnia
rozprzestrzeniania ognia przez ściany
Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do
PN-83/N-03010
próbki
PN-EN 1097-3:2000
Badania mechanicznych i chemicznych właściwości kruszyw.
Oznaczanie gęstości nasypowej i jamistości
PN-EN 13163:2013
Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Wyroby ze styropianu
(EPS) produkowane fabrycznie. Specyfikacja
PN-EN 13501-1+A1:2010
Klasyfikacja
ogniowa
wyrobów
budowlanych
i
elementów
budynków. Część 1: Klasyfikacja na podstawie badań reakcji na
ogień
PN-EN ISO 2811:2002
Farby i lakiery. Oznaczanie gęstości. Metoda piknometryczna
AT-15-7373/2013
Siatka z włókna szklanego AKE 145
AT-15-8339/2010
Siatka z włókna szklanego ST 112-100/7
ZUAT-15/V.03/2010
Zestawy wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych z
zastosowaniem styropianu jako materiału termoizolacyjnego i
pocienionej wyprawy elewacyjnej (ETICS)
Instrukcja ITB nr 447/2009
Złożone systemy izolacji cieplnej ścian zewnętrznych budynków
ETICS. Zasady projektowania i wykonywania
Instrukcja ITB nr 418/2007
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych.
Bezspoinowy system ocieplania ścian zewnętrznych budynków
Raporty, sprawozdania z badań, klasyfikacje i oceny
1.
Sprawozdania z badań nr: 41/12/SG, 228/12, 371/11/SG, 372/11/SG, 1733/11, 1734/11,
369/11/SG,
370/11/SG,
371/11/SG,
372/11/SG,
48/12/SG,
49/12/SG,
260/13/SG,
261/13/SG, 262/13/SG, 263/13/SG, 264/13/SG, 265/13/SG, 266/13/SG, 267/13/SG,
268/13/SG, 269/13/SG, 272/13/SG, 273/13/SG, 274/13/SG, 275/13/SG, 124/11/SG,
AT­15­7509/2013
19/19
125/11/SG, 79/11/BC, SG 14/10, SG 19/12, SG 29/13, 411/13/BC, 412/13/BC, 413/13/BC,
416/13/BC, 417/13/BC, 418/13/BC, 502/13, 503/13, 504/13, 505/13, 506/13, 507/13, 508/13,
509/13, 510/13, 511/13 – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Odział Szkła i
Materiałów Budowlanych w Krakowie
2.
Badania laboratoryjne wyrobów do wykonywania systemu ociepleniowego FASADEX
– dla potrzeb aprobaty technicznej – Zakład Nowych Technik Wykończeniowych ITB,
NT-587/A/05
3.
Uzupełniające badania laboratoryjne zapraw klejących ST-10 i ST-20 – dla potrzeb
aprobacyjnych – Zakład Nowych Technik Wykończeniowych ITB, NT-526/A/06
4.
SG-32/13, 340/12/BC – 341/12/BC, 414/13/BC, 416/13/BC, 489/13/BC – 490/12/BC,
245/12/SG – 248/12/SG. Klasyfikacja ogniowa i raporty w zakresie rozprzestrzeniania ognia
przez ściany przy działaniu ognia od zewnętrz – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych,
Odział Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie