Płacz nad Raportem Światowego Forum Ekonomicznego

Płacz nad Raportem Światowego Forum Ekonomicznego

Płacz nad Raportem Światowego Forum Ekonomicznego.
Dzisiaj 26 marca 2009 roku w mediach ukazują się informacje – „Polska maruderem
Internetu” [http://www.rp.pl/artykul/2,282042_Polska_maruderem_Internetu.html] , „Dostęp
do sieci - wyprzedza nas nawet Ukraina” [http://wiadomosci.onet.pl/1941054,18,item.html].
Pojawiają się komentarze, podkreślające fatalny stan polskiej teleinformatyzacji. Niektórzy
zamiast się tym martwić, wyrażają pewną radość – „znowu jako kraj jesteśmy ci najgorsi, a
nasi politycy, administracja i biznes nic nie robi, aby było lepiej”.
Zajrzeliśmy do tego Raportu [http://www.insead.edu/v1/gitr/wef/main/home.cfm] i
rzeczywiście analizując na przykład wskaźnik „Importance of ICT to government vision of the
future” , Polska zajmuje 126 pozycję za takimi krajami jak Czad, Nikaragua, Timor Wschodni,
Namibia i Nepal!!! Życzymy tym krajom sukcesów, ale trzeba być już bardzo zeźlonym na
nasz rząd, aby tak nisko go w tej materii oceniać. Podobnie jest z kilkoma innymi
wskaźnikami.
Ale spróbujmy podejść do tego Raportu merytorycznie. W opisie metodologii określenia
Networked Readiness Index (NRI) jest podane, że składa się na niego dla każdego kraju 68
danych, zgrupowanych w trzech kategoriach w dziewięciu grupach:
indeks otoczenia (prawno-ekonomicznego):
 rynku
 polityki i regulacji
 infrastruktury
indeks gotowości (umiejętności, wiedzy, edukacji):
 indywidualnej
 biznesu
 administracji
indeks użytkowania (dostępności, kosztów):
 indywidualnego
 biznesowego
 administracji
Z tych 68 danych, 27 jest danymi twardymi – czyli pochodzącymi z innych raportów (na
przykład z raportu International Telecommunication Union oraz Banku Światowego).
Powoduje to, że dane te są z lat 2006-2007, gdyż zostały dopiero umieszczone w raportach
z 2008 roku. A w Polsce akurat wiele na lepsze w tej dziedzinie zmieniło się w ostatnich
dwóch latach.
Pozostałe 41 danych pochodzi z badań prowadzonych przez Światowe Forum Ekonomiczne
(World Economic Forum). Celem tych badań było ankietowe odpytanie liderów biznesu w
134 krajach. Dla każdego z pytań respondenci przedstawiali swoją opinię w punktach.
Badania te były prowadzone przy udziale partnerów z danych krajów. Z Polski był to dr
Bogdan Radomski – specjalista finansów międzynarodowych w Szkole Głównej Handlowej.
Dobrze byłoby go zapytać, skąd brano respondentów w Polsce i czy ktoś w Polsce starał się
zweryfikować wartość tych opinii. Bo niestety według naszego doświadczenia – a
wielokrotnie byliśmy odpytywani przez różnych ankieterów – my Polacy mamy jakąś
irracjonalną tendencję do pomniejszania naszych osiągnięć. Proszę kogoś zapytać – co tam
słychać, a przeważnie otrzymamy odpowiedź, że gorzej już być nie może. I również w tym
przypadku przyczyną naszej niskiej oceny są zaniżane opinie w takich badaniach. Często też
udzielamy informacji, nawet gdy nie mamy pojęcia o co chodzi w danym pytaniu zadanym w
języku przypominającym angielski.
Oczywiście organizator badania po otrzymaniu danych poddaje je „…a rigorous quality
control process” oraz „a careful verification”. Indywidualne odpowiedzi są agregowane I
powiązane z rezultatami roku poprzedniego (oznacza to, że jak raz zaniżono ocenę, to
1
potem jest już trudno szybko podnieść wartość notowania). Na końcu już tylko następuje
ważone sumowanie średnich poszczególnych danych i prezentacja wyników.
Ale my też dokonaliśmy pewnej analizy (tabelka w aneksie):
a. NRI dla Polski to 69, ale jeżeli weźmiemy pod uwagę średnią ze wszystkich „twardych
danych” to mamy już indeks 55. Dla twardych danych dotyczących rozwoju
społeczeństwa informacyjnego (ostatecznie rozmawiamy o Networked Readiness
Index) mamy już NRI 50,50.
b. W porównaniu z Ukrainą (NRI=62, czyli lepsza od Polski) wypadamy w twardych
danych lepiej 16 na 26 wskaźników. Austria jest zdecydowanie lepsza (NRI=16, czyli
czołówka światowa), ale i tak w twardych danych w 3 na 26 wskaźników jesteśmy
lepsi.
c. W twardych danych dotyczących społeczeństwa informacyjnego jesteśmy lepsi od
Ukrainy w 11 na 16 wskaźników. Austria jest lepsza od Polski we wszystkich 16
wskaźnikach... To rzeczywiście jest różnica – przyznajemy wyższość Austriakom!
Ciekawe jest to, że 21 na 26 wskaźników twardych dla Polski (81%) jest lepszych niż indeks
NRI! Dla Ukrainy jest to 12 na 26, zaś dla Austrii tylko 3 na 26!!! To oznacza, że autorzy
raportu większe zaufanie mają do nieokreślonej ankiety niż do rzeczywistych danych.
Dla zmęczonych tymi inżynierskimi wywodami – prostszy przykład:
Wygląda to tak jakby zbadać średni wzrost Skandynawów (powiedzmy: 185 cm) i
Sycylijczyków (powiedzmy: 175 cm) oraz przeprowadzić wśród obu tych grup ankietę
z pytaniem „czy uważasz się za osobę wysoką”, gdzie większość Sycylijczyków
odpowiedziałoby, że – jak to Sycylijczycy - TAK, a większość Skandynawów, że
jednak są dość przeciętni. Na tej podstawie – ignorując twarde dane i przyjmując za
rzetelną odpowiedź z ankiety – wychodzi, że Sycylijczycy są wyżsi niż
Skandynawowie...
Nie podważając wartości tego typu Raportów, możemy mieć do siebie pretensję o końcowe
wyniki. Nie potrafimy zadbać, aby promować nasze dokonania oceniając je bardziej
realistycznie – „niech nasza szklanka będzie w połowie pełna, a nie w połowie pusta”. Co
więcej powinniśmy też zadbać o dane do innych wspomnianych tu raportów – tam również
często dane dotyczące Polski pozostawiają wiele do życzenia. Liczba gospodarstw z
pecetami, liczba użytkowników Internetu oraz inne tego typu dane są często wzięte z sufitu,
bo niestety nasz GUS nie zbiera ich metodycznie, a tylko wyrywkowo, metodą ankietową.
Prezentując elementy metodologii opracowania, nie mamy na celu dezawuowania wartości
tego Raportu. Dobrze wiemy, że Polsce jeszcze wiele brakuje do uzyskania wiodącej pozycji
w informatyzacji społeczeństwa informacyjnego.
Mając coraz lepsze kadry informatyczne, oraz uznanie w świecie naszej nauki w dziedzinie
teleinformatyki nie potrafimy jej promować nawet w kraju. Mamy dobre kadry informatyczne
zdobywające laury za granicą, ale mające czasem kłopoty z zatrudnieniem w kraju.
Komputeryzujemy szkoły, ale brakuje nam spójnego programu powszechnej edukacji
informatycznej społeczeństwa. Nie potrafimy zmniejszyć klasycznej biurokracji, co powoduje
problemy z informatyzacją administracji i umożliwieniem korzystania z usług elektronicznych.
Mamy nawet na to środki unijne , ale mamy też kłopot z ich rozdysponowaniem, gdyż na
przykład brakuje ustawy o ochronie zdrowia, a wtedy trudno jest zamawiać system
informatyczny do jej obsługi. Mamy Strategię rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, ale nie
ma środków na jej promocję i wdrażanie. Szybko obniżając ceny na rozmowy przez komórki
oraz dostęp szerokopasmowy do Internetu nie mamy realnego programu szybkiej rozbudowy
infrastruktury teleinformatycznej. Dalej mamy rozbite administracyjnie ośrodki zarządzania
infrastrukturą telekomunikacyjną oraz informatyzacją.
2
To wszystko jest problemem, ale też musimy sobie zdawać sprawę, że nasza gospodarka
oraz siła nabywcza społeczeństwa jest proporcjonalnie jedną z niższych w krajach unijnych.
Nasza bankowość jest jeszcze słabo rozwinięta w porównaniu z innymi krajami. Prawie
połowa społeczeństwa nie ma konta w banku. To są twarde przyczyny słabego rozwoju NRI,
ale też chyba ocena zawarta w tym Raporcie jest dla nas krzywdząca, co zawsze też
przekłada się na postrzeganie Polski jako kraju wartego inwestycji.
I o tym wszystkim warto pamiętać, „ciesząc się, że jesteśmy maruderami Internetu”.
Zarząd Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji
Polska
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
network readiness index
DANE TWARDE (z raportów)
Utility patents
High tech export
Total tax rate
Time required to start business
Number of procedures required to start business
Number of procedures to enforce contract
Time to enforce contrach
Telephone lines
Secure Internet Servers
Electricity production
Tertiary education enrollment
Education expenditure
residential telephone connection charge
Residential monthly telephone subscription
High-speed monthly broadband subscription
Lowest cost of broadband
Cost of mobile telephone call
Business telephone connection charge
Business monthly telephone subscription
e-government readiness index
mobile telephone subscribers
personal computers
broadband internet subscribers
internet users
internet bandwidth
e-participation index
Ukraina
Austria
69
62
16
średni indeks dla hard data
48
59
62
85
86
67
109
51
41
52
20
27
72
79
52
33
59
67
61
33
32
46
41
38
50
53
1423
54,73
66
64
107
76
86
14
24
49
89
53
14
60
77
77
55
55
46
104
71
41
14
84
70
64
100
14
1574
60,54
17
28
100
79
60
4
33
30
18
23
38
28
31
30
24
26
7
27
19
16
17
17
25
29
15
19
760
29,23
liczba "hard data" < NRI [%]
81%
46%
12%
16/26
3/26
Polska lepsza niż kraj w porównaniu [% wskaźników]
Polska
Ukraina
Austria
69
62
Dla Społ.Info
16
<==
<==
51
41
49
89
30
18
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
<==
72
79
52
33
59
67
61
33
32
46
41
38
50
53
808
50,50
77
77
55
55
46
104
71
41
14
84
70
64
100
14
1010
63,13
31
30
24
26
7
27
19
16
17
17
25
29
15
19
350
21,88
88%
44%
13%
11/16
0/16
3