Phonak Insight_RECD

Phonak Insight
Każde ucho jest inne – teraz również każde dopasowanie
Nowa prosta droga do idealnego dopasowania
Wprowadzenie
Dzięki szybkiemu rozwojowi zarówno współczesnych
cyfrowych aparatów słuchowych, jak i oprogramowania
dopasowującego protetycy słuchu mogą coraz precyzyjniej
i dokładniej regulować aparaty słuchowe, tak aby zapewnić
jak największe korzyści pacjentom ze wszystkimi
konfiguracjami ubytku słuchu. Dużym wyzwaniem pozostaje
dokładne ustawienie początkowe wzmocnienia i poziomu
wyjściowego docierającego do błony bębenkowej. Można to
zrobić efektywnie, wykonując albo indywidualne pomiary
dźwiękowodu w próbie in situ albo pomiary RECD (Real Ear to
Coupler
Difference).
Doświadczenie
pokazuje,
że
w rzeczywistości indywidualne pomiary nie są zbyt często
wykonywane. O ile panuje ogólna zgoda, że pomiary RECD dla
dzieci są koniecznością, to jednak protetycy słuchu niezbyt
często wykonują je dla osób dorosłych. Może to być
problematyczne, ponieważ badania wykazują, że wartości
RECD dla dorosłych wykazują duże zróżnicowanie (rys. 1).
Jeśli brak indywidualnych danych RECD, do wstępnych
obliczeń podczas dopasowania brane są średnie wartości
RECD. Jednak obliczenia wstępne wykonane przy użyciu
wyników indywidualnych pomiarów mogą być znacząco inne,
powodując słabą spontaniczną akceptację pacjenta
i wydłużając czas trwania precyzyjnego strojenia. Dzięki
indywidualnym pomiarom RECD można znacząco poprawić
efektywność dopasowania. Dzięki temu pierwsze dopasowanie
będzie znacznie lepsze, pacjent będzie bardziej zadowolony,
a cały proces dopasowania będzie trwał znacznie krócej.
Postawiwszy przed sobą tak sformułowane cele, w firmie
Phonak opracowaliśmy nową metodę łatwego i dokładnego
uzyskiwania indywidualnych pomiarów RECD przy użyciu
informacji uzyskiwanych podczas pomiaru progu sprzężenia.
Podstawowe wyzwanie
Podczas procesu dopasowania aparatu słuchowego często
używane są krzywe docelowe, które są wizualną reprezentacją
ogólnego przebiegu dopasowania. Jednak takie podejście ma
pewne ograniczenia: krzywe te są w rzeczywistości
aproksymacją opartą na średnich pomiarach dla danej grupy
wiekowej przeprowadzonych w standardowym sprzęgaczu
2cm3. Dlatego krzywe te mogą niezbyt dokładnie
lipiec 2010 1 z 3
odzwierciedlać rzeczywistą sytuację: warunki akustyczne w
indywidualnym przewodzie słuchowym mogą się znacząco
różnić od właściwości akustycznych sprzęgacza. W przypadku
krzywych sprzęgacza nie są brane pod uwagę takie czynniki,
jak objętość resztkowa danego ucha, średnia podatność ucha
czy zmniejszenie otworu wentylacyjnego. Dzięki pomiarom
RECD.
Co to jest RECD?
RECD to skrót: Real Ear to Coupler Difference. W literaturze
można znaleźć następującą definicję:
…“RECD jest to - mierzona w dB - różnica, dla wszystkich
częstotliwości, między poziomem ciśnienia akustycznego
osiąganym w uchu rzeczywistym z włożoną słuchawką
z nakładką piankową, nakładką oporową lub wkładką
indywidualną w próbie in situ a poziomem osiąganym
w sprzęgaczu 2 cm3 przy tym samym poziomie sygnału
wejściowego” (Bagatto, 2001).
Jeśli znamy RECD, na podstawie prostego pomiaru
w sprzęgaczu 2cm3 możemy przewidzieć rzeczywisty sygnał
wyjściowy aparatu słuchowego w przewodzie słuchowym.
Wartości RECD odzwierciedlają unikatowe właściwości
przewodu słuchowego konkretnej osoby i umożliwiają ich
uwzględnienie podczas procesu dopasowania. Należy także
rozważyć użycie konkretnego transduktora; możemy dodać do
powyższej definicji “...generowanego przez transduktor
dostarczający taki sam sygnał”. Takie rozszerzenie uwypukla
fakt, że wartość RECD jest nie tylko specyficzna dla każdego
ucha, ale również zależy od elektrycznych i mechanicznych
właściwości aparatu słuchowego oraz dostosowanego
systemu pomiaru. Impedancja akustyczna transduktora
słuchawki i systemu sprzęgacza może się znacząco zmieniać.
(Munro2005). Sprawia to, że nie ma jednej indywidualnej
wartości RECD, lecz potencjalnie może ich być wiele (Butsch
et al, 2002). Jak wspomniano wcześniej, wszyscy producenci
aparatów
słuchowych
używają
do
wizualizacji
oprogramowania dopasowującego krzywych akustycznych
sprzęgacza, zwykle mierzonych w sprzęgaczu 2 cm3. Używając
krzywych docelowych jako punktu odniesienia, protetyk
słuchu dokładnie reguluje system dążąc do tego, aby krzywa
(sprzęgacza)aparatu słuchowego była jak najbardziej zbliżona
do krzywej docelowej (punktu odniesienia). Następnie
wartości te są przekształcane dla ucha konkretnej osoby
z uwzględnieniem wartości RECD wprowadzonych do systemu
ręcznie lub z uwzględnieniem średnich wartości RECD.
Rysunek1 ilustruje, dlaczego średnie wartości RECD nie
zawsze są idealne.
wiadomo, że sprzężenie występuje najczęściej dla wyższych
częstotliwości. Jeśli zastosujemy maksymalne indywidualne
wzmocnienie (lub “indywidualny próg sprzężenia”) dla
pewnego zakresu częstotliwości, typowym wynikiem jest
krzywa, która opada w miarę wzrostu częstotliwości. Przykład
tego typu krzywej pokazano na rysunku 2. Ta krzywa nas
interesuje, ponieważ zawiera parametry akustyczne wkładki
lub obudowy aparatu. Każda wkładka/obudowa i materiał,
z którego je wyprodukowano, ma inne właściwości akustyczne
i każda jej nieszczelność lub różnice w wielkości otworów
wentylacyjnych mają wpływ na maksymalne osiągalne
wzmocnienie dla każdej częstotliwości.
rys. 1: Różnice między indywidualnymi krzywymi RECD a średnią
krzywą RECD dla otworu wentylacyjnego 1,5-2 mm.
Ten wykres pokazuje, że indywidualne RECD mogą się
znacznie różnić dla różnych osób, dla niektórych
częstotliwości nawet więcej niż o 15 dB. Użycie średnich
wartości RECD może spowodować, że wyjście aparatu
słuchowego będzie w indywidualnych przypadkach zbyt słabe
lub zbyt silne. Jak już wspomniano, wartości RECD dla dzieci
mogą się znacznie różnić. Objętość resztkowa przewodu
słuchowego dziecka jest znacznie mniejsza niż osoby dorosłej,
dlatego poziom ciśnienia akustycznego uzyskiwanego przy
błonie bębenkowej jest wyższy. Dlatego w przypadku małych
przewodów słuchowych, zarówno dzieci, jak i dorosłych, aby
osiągnąć dobre wyniki precyzyjnego strojenia, należy wykonać
rzeczywiste pomiary dla danej osoby. Wartości RECD zależą
również od wentylacji wkładki lub obudowy aparatu, która
może mieć wyraźny wpływ na właściwości akustyczne
aparatu słuchowego, a tym samym na indywidualne wartości
RECD. Po rozważeniu wszystkich czynników staje się jasne, że
dokładne indywidualne wartości RECD można uzyskać jedynie
wtedy, gdy aparat słuchowy jest poprawnie umieszczony
w uchu. Używane dotychczas procedury pomiaru wartości
RECD polegające na wykorzystaniu tymczasowo dołączonej do
aparatu sondy mikrofonowej są pożyteczne, ale czasochłonne.
Phonak jest pierwszym producentem aparatów słuchowych,
którego inżynierowie opracowali inteligentny algorytm, który
ustala indywidualne wartości RECD na podstawie danych
uzyskanych podczas pomiaru progu sprzężenia.
Maksymalne wzmocnienie
Niemal wszystkie nowoczesne aparaty słuchowe mają
wbudowane skomplikowane systemy tłumienia hałasu
i sprzężenia Firma Phonak zachęca do wykorzystania testu
reakcji jako części procesu dopasowania. W teście określa się
największe wzmocnienie, jakie można zastosować dla każdej
częstotliwości i jakie nie wywołuje sprzężenie. W praktyce
lipiec 2010 2 z 3
3
rys. 2: Przykład indywidualnego progu sprzężenia 2cm zmierzonego
dla aparatu zausznego z otwartym otworem wentylacyjnym.
Znaczenie otworu wentylacyjnego
Maksymalne osiągalne wzmocnienie istotnie zależy od
wielkości otworu wentylacyjnego oraz od fizycznego
dopasowania aparatu. Rozmiar nieszczelności znacznie się
zmienia i zależy od wielkości i kształtu przewodu słuchowego
oraz od dopasowania aparatu słuchowego. Wielkość otworu
wentylacyjnego oraz nieszczelności definiuje “masę
akustyczną”. Masa akustyczna i maksymalne osiągalne
wzmocnienie są ze sobą ściśle powiązane. Masa akustyczna
była dokładnie badana podczas pracy nad nowym algorytmem
w
firmie
Phonak;
przeanalizowano
ponad2300
indywidualnych wartości RECD i pomiarów sprzężenia. Aby
wyodrębnić masę akustyczną,
wykorzystano
pomiary
maksymalnego osiągalnego wzmocnienia jako funkcji
częstotliwości. Indywidualne różnice, jakie uzyskano w wyniku
pomiarów, zostały poddane analizie statystycznej i na ich
podstawie obliczono efektywną masę otworu wentylacyjnego.
Na podstawie wyników uzyskano funkcjonalne powiązanie
między efektywną średnicą otworu wentylacyjnego
a maksymalnym osiągalnym wzmocnieniem, jak to pokazano
na rysunku 3.
wartości RECD indywidualnie dla danego użytkownika.
Oszacowane w ten sposób wartości RECD protetyk słuchu
może wykorzystać podczas dopasowania wzmocnienia, aby
zwiększyć jego precyzję i dokładność. Należy przy tym
pamiętać, że protetyk słuchu zawsze może zaakceptować
oszacowane w ten sposób pomiary RECD lub je odrzucić
i ręcznie wprowadzić
odpowiednie wartości do
oprogramowania dopasowującego Phonak Target lub
zastosować wartości średnie.
rys. 3: Maksymalne osiągalne wzmocnienie jako funkcja efektywnej
średnicy otworu wentylacyjnego, wyznaczona na podstawie 2300
indywidualnych pomiarów.
Redukcja maksymalnego osiągalnego wzmocnienia odpowiada
poziomowi ciśnienia dźwięku opuszczającego otwór
wentylacyjny; wpływa na nią również indywidualny
oszacowany pomiar RECD.
Nowa łatwa metoda dokładnego szacowania RECD
Różnica między maksymalnym osiągalnym wzmocnieniem
a wzmocnieniem rzeczywistym zawiera informacje niezbędne
do dokładniejszego oszacowania indywidualnych wartości
RECD przy użyciu oprogramowania dopasowującego Phonak
Target. Można ją uzyskać, wykonując dwa proste kroki, które
są integralną częścią wszystkich protokołów dopasowania
aparatów słuchowych. Ja opisano powyżej, indywidualnie
oszacowane wartości RECD zależą od wielkości otworu
wentylacyjnego.
Podsumowanie
W firmie Phonak opracowano metodę uzyskiwania
dokładnego oszacowania indywidualnych wartości RECD przy
użyciu testu sprzężenia. Wielu protetyków słuchu rutynowo
uruchamia test reakcji, dlatego uzyskanie potrzebnych danych
nie wymaga od nich żadnych dodatkowych działań. Protetyk
słuchu weryfikuje bieżący otwór wentylacyjny i uruchamia
test reakcji. Nowy algorytm automatycznie wykonuje
zindywidualizowane dokładniejsze obliczenia wstępne na
podstawie dokładnego oszacowania wartości RECD. Dzięki
temu precyzyjne strojenie może być efektywniejsze,
a ustawienia lepiej dostosowane do konkretnego pacjenta
i typowych dla niego sytuacji słyszenia. Dodatkową zaletą
tego użytecznego narzędzia jest jego prostota. Protetyk
słuchu może - jak dotychczas - korzystać ze znanych
diagramów i nie zmieniać procesu dopasowania, ale sam
proces może być precyzyjny i dokładny, jak nigdy dotąd.
Główną zaletą wykorzystania nowego narzędzia - zarówno dla
protetyka słuchu, jak i dla pacjenta - jest szybsza
spontaniczna akceptacja podczas pierwszego dopasowania
oraz przyśpieszenie i uproszczenie procesu precyzyjnego
strojenia.
Literatura
Bagatto
M
P
(2001)
Optimizing
your
RECD
measurements.Hearing Journal Vol. 54 No. 9:32-36
Stach B A (1997). In: Stach B A Comprehensive Dictionary
ofAudiology. Williams and Wilkins, Baltimore Md, USA, 174
rys. 4: Wewnątrzkanałowe RECD dla całkowicie zamkniętych
otworów wentylacyjnych i dla otworów o średnicy 2 mm.
Pierwszym krokiem jest wprowadzenie do oprogramowania
dopasowującego
Phonak
Target
wielkości
otworu
wentylacyjnego. Jeśli aparat słuchowy klienta zawiera
informacje akustyczne, są one automatycznie wgrywane
po zidentyfikowaniu aparatu. Dla aparatów zausznych
w programie Phonak Target wybierana jest wartość domyślna,
którą w razie potrzeby można zmienić. Drugim krokiem jest
uruchomienie „Testu sprzężenia i ucha rzeczywistego”.
Algorytm
konwersji
dostępny
w
oprogramowaniu
dopasowującym Phonak Target automatycznie oblicza
lipiec 2010 3 z 3
Munro K, Toal S (2005) Measuring the real—ear to
couplerdifference transfer function with an insert earphone
and a hearinginstrument: Are they the same? Ear and Hearing
Vol. 26:27-34
Butsch KD, Hockle N, T Scheller RB Johannesson (2002)
FromTransducer to tympanic membrane: A new acoustic
model. Posterpresented at annual meeting of the AAA April
2002 Philadelphia