ranking zawodw deficytowych
Transkrypt
ranking zawodw deficytowych
URZĄD PRACY m. st. WARSZAWY RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W MIEŚCIE STOŁECZNYM WARSZAWA W I PÓŁROCZU 2008 ROKU Warszawa, wrzesień 2008 r. 1 1. WSTĘP Cel opracowania jest zgodny z założeniami i merytorycznymi zaleceniami prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Opracowanie zawiera analizę skali i struktury bezrobocia w grupach i zawodach oraz popytu na pracę dla poszczególnych zawodów z punktu widzenia ofert zatrudnienia zgłaszanych do Urzędu Pracy m.st. Warszawy. Poddano w nim także analizie zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę pracowników oraz określono kierunki zmian w odniesieniu do zawodów wywierających największy wpływ na rynek pracy. Podstawą niniejszego opracowania są dane zawarte w załączniku 2 – „Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miesiąca pracy oraz oferty pracy” oraz w załączniku 3 – „Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności” - do sprawozdania MPiPS – 01 o rynku pracy, za okres 01.01.2008-30.06.2008. Raport przygotowano na podstawie wskazówek zawartych w opracowaniu „Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych ”Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Rynku Pracy – Warszawa 2003” oraz na podstawie analizy mierników zawartych w tabelach raportu. Raport dotyczy 29 dużych grup zawodowych, 360 grup elementarnych oraz 1153 zawodów i specjalności określonych w „Klasyfikacji zawodów i specjalności” wprowadzonej do stosowania Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. 2. ANALIZA ZAWODÓW) BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP Analiza liczby osób bezrobotnych i struktury bezrobocia, zwłaszcza ta, uwzględniająca określony zawód bezrobotnego, a także przynależność do danej grupy zawodowej osób długotrwale bezrobotnych i młodzieży pozwalają ocenić istniejące i pojawiające się zagrożenia i tendencje na rynku pracy. W Urzędzie Pracy Miasta Stołecznego Warszawy na dzień 30. czerwca 2008r. zarejestrowanych było 25.025 osób bezrobotnych, w tym 13.523 kobiet (54% ogółu bezrobotnych), czyli o 16.410 osób mniej w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. W Warszawie reprezentowane są określone grupy zawodowe i specjalności, które od lat generują stały napływ bezrobotnych, a jednocześnie dużą grupę stanowią osoby reprezentujące zawody stale poszukiwane na stołecznym rynku pracy. Biorąc pod uwagę wartości bezwzględne należy podkreślić, że wśród 1.153 pozycji określających zawody bezrobotnych, zaledwie tylko w 129 przypadkach nie odnotowaliśmy 2 reprezentantów danego zawodu. Natomiast wiele z przedstawionych zawodów reprezentowanych jest przez wyjątkowo liczne grupy bezrobotnych. Bezrobotni wg zawodów w Warszawie (wybrane grupy) – stan na koniec I-półrocza Lp Kod zawodu Nazwa zawodu 1 2 "000000" "522107" Bez zawodu Sprzedawca 3 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 4 "914103" 5 Bezrobotni powyżej 12 Bezrobotni Bezrobotne m-cy razem ogółem kobiety (poprzednio pracujący) 3.265 1.751 374 2.076 1.680 922 1.406 1.128 640 Robotnik gospodarczy 661 278 255 "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 660 566 325 6 7 8 9 10 "913207" "241102" "311502" "722204" "413103" Sprzątaczka Ekonomista Technik mechanik Ślusarz Magazynier 572 519 441 401 303 531 326 38 9 76 244 225 207 191 128 11 "832101" Kierowca samochodu osobowego 302 1 127 12 "241912" Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 291 161 90 13 "341501" Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 266 133 93 14 "515902" Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] 262 13 96 15 "411101" Sekretarka 252 252 106 16 "343201" Księgowy [samodzielny] 251 234 105 17 "343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 241 186 111 18 19 "743304" "512302" Krawiec Kelner 217 200 203 142 108 92 3 20 "723105" Mechanik samochodów osobowych 195 0 89 21 "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 190 81 74 22 23 24 25 26 27 "931301" "311401" "512201" "714101" "421102" "913204" Robotnik budowlany Technik elektronik Kucharz Malarz budowlany Kasjer handlowy Pomoc kuchenna 187 183 182 182 181 179 4 35 114 4 173 160 81 96 65 87 60 70 28 "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 178 173 78 29 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 161 0 70 30 31 "915202" "722304" Dozorca Tokarz 158 143 32 11 57 77 32 "713604" Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 137 1 52 33 "933104" Robotnik magazynowy 135 35 55 34 "311204" Technik budownictwa 129 43 66 35 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 123 73 60 36 "311302" Technik elektryk 118 12 60 37 "121102" Dyrektor wykonawczy 104 39 39 38 "724201" Elektromonter [elektryk] zakładowy 104 4 37 39 40 41 42 "512301" "712102" "341601" "244104" Bufetowy [barman] Murarz Zaopatrzeniowiec Pedagog 103 103 96 94 85 1 20 81 46 52 47 14 43 "734502" Introligator poligraficzny 89 54 32 44 "241203" Specjalista bankowości 84 62 30 45 "241915" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 84 57 20 46 47 48 "916201" "741201" "224101" Robotnik placowy Cukiernik Pielęgniarka 84 82 81 23 57 79 27 35 43 4 49 "932103" Pakowacz 81 69 41 50 "241990" Pozostali specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani 80 38 26 Łącznie w tych zawodach zarejestrowanych było 25.025 bezrobotnych według stanu na koniec czerwca 2008r. Najliczniejszą grupę osób zarejestrowanych stanowią osoby bez zawodu – 3.265 osób, w tym 374 osoby długotrwale bezrobotne poprzednio pracujące. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób mających zawód sprzedawcy, pracownika biurowego, robotnika gospodarczego, asystenta ekonomicznego oraz sprzątaczki. Nie należy jednak analizować tego złożonego problemu zwracając uwagę tyko na liczby bezwzględne, gdyż nie wskazują one na główne problemy występujące na rynku pracy. Elementem analizy znakomicie wskazującym zagrożenia ujawniające się na stołecznym rynku pracy jest badanie struktury bezrobocia wg tzw. dużych grup zawodowych, prowadzone z uwzględnieniem procentowego wskaźnika udziału każdej z nich w całej populacji osób bezrobotnych. Struktura bezrobotnych wg grup zawodowych (kod 2-cyfrowy) w Warszawie – stan na koniec I-półrocza Lp Kod grupy zawodów 1 "34" 2 3 "24" "41" 4 "52" 5 "91" 6 "72" 7 "31" 8 "51" 9 "71" Nazwa grupy zawodów Bezrobotni ogółem (%) Bezrobotne kobiety (%) Bezrobotni Bezrobotni powyżej absolwenci- 12 m-cy – razem razem (%) (%) (poprzednio pracujący) Pracownicy pozostałych specjalności Pozostali specjaliści Pracownicy obsługi biurowej Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 10,731 14,042 8,1631 10,7939 10,5471 10,294 12,4448 14,0503 42,5182 4,4217 8,569 11,1025 9,8873 14,7281 3,4014 10,5429 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 9,6967 11,3916 2,721 9,0978 7,5186 0,8919 1,3605 7,7761 7,0269 3,6952 4,0817 7,765 5,6388 6,6429 2,3809 5,2539 3,8604 0,17 0,3401 4,1193 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń Średni personel techniczny Pracownicy usług osobistych i ochrony Górnicy i robotnicy budowlani 5 10 "74" 11 "21" 12 "93" 13 "83" 14 "42" 15 "82" 16 "12" 17 "22" 18 "23" 19 "32" 20 "73" 21 "13" 22 "81" 23 24 "62" "61" 25 "33" 26 "01" 27 "64" 28 "92" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Kierowcy i operatorzy pojazdów Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów Operatorzy i monterzy maszyn Kierownicy dużych i średnich organizacji Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia Specjaliści szkolnictwa Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni Kierownicy małych przedsiębiorstw Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Ogrodnicy Rolnicy Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy Siły zbrojne Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 3,2905 4,0436 0 3,6896 3,1391 1,818 10,5442 3,3374 3,0653 1,8434 0,6802 3,2273 2,6148 0,0765 0,6802 2,6213 2,2749 3,7971 0,3401 2,1146 1,7925 1,0196 1,3604 1,6849 1,6821 1,2064 1,0203 1,2224 1,5214 2,1918 9,5238 1,4209 1,4431 1,9708 2,3809 1,4981 1,42 1,8434 2,7209 1,4648 1,319 1,1044 0,6802 1,454 0,3814 0,2889 0,3401 0,3194 0,3678 0,187 0 0,3743 0,2666 0,1012 0,3228 0,136 0,3401 0 0,2864 0,1101 0,0781 0,0595 0 0,1101 0,0138 0 0 0,011 0,0138 0,0255 0 0,011 0,0046 0 0 0 Najliczniej reprezentowanymi grupami zawodowymi wśród wszystkich zarejestrowanych (według dużych grup zawodowych - kod 2-cyfrowy) są: pracownicy pozostałych specjalności, pozostali specjaliści, pracownicy obsługi biurowej, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach. Natomiast najniższy wskaźnik można 6 odnotować w grupach: robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby, siły zbrojne, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, rolnicy, ogrodnicy. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób bezrobotnych, które wykazują bierną postawę, zainteresowanych tylko uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego dla siebie i rodziny, bądź też postawę roszczeniową, co znamienne implikowaną nieadekwatnością posiadanych kwalifikacji w stosunku do nowych wyzwań rynku pracy, stale potęgowanych przez dokonujący się postęp techniczny. W okresie od stycznia do czerwca 2008r. w Urzędzie Pracy m.st. Warszawy zarejestrowało się 18.331 bezrobotnych (tj. o 2.718 osób mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego). W czerwcu br. w Urzędzie Pracy m.st. Warszawy zarejestrowano 2.712 bezrobotnych, w tym 1.399 kobiet, czyli: ¾ o 258 bezrobotnych mniej, niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, ¾ o 60 bezrobotnych kobiet mniej, niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Kolejna tabela przedstawia zawody, w których odnotowano największy napływ bezrobotnych według zawodów w Warszawie w pierwszym półroczu 2008 roku. Napływ bezrobotnych wg zawodów w Warszawie w I-półroczu 2008r. (wybrane grupy – kod 6-cyfrowy) Lp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Kod zawodu Nazwa zawodu "000000" Bez zawodu "522107" Sprzedawca Pracownik biurowy [Zawód "419101" szkolny: Technik prac biurowych] "914103" Robotnik gospodarczy "913207" Sprzątaczka Asystent ekonomiczny "341902" [zawód szkolny: Technik ekonomista] "241102" Ekonomista "413103" Magazynier "311502" Technik mechanik "722204" Ślusarz Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: "515902" Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Specjalista do spraw "241912" marketingu i handlu [sprzedaży] Kierowca samochodu "832101" osobowego Bezrobotni Bezrobotni Bezrobotne absolwenciogółem kobiety razem 3.460 1.622 273 1.293 1.000 28 Bezrobotni absolwencikobiety 182 22 752 562 28 20 497 408 150 362 4 2 3 1 368 291 21 14 323 264 252 244 196 36 15 3 57 4 7 2 35 0 1 1 238 8 6 1 224 132 17 8 212 1 0 0 7 14 "341501" 15 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 207 91 9 6 "512201" Kucharz 174 88 4 2 16 "343201" Księgowy [samodzielny] 163 152 7 6 17 18 19 "913204" Pomoc kuchenna "421102" Kasjer handlowy "411101" Sekretarka Mechanik samochodów "723105" osobowych Kierowca samochodu "832302" ciężarowego "512302" Kelner "931301" Robotnik budowlany "714101" Malarz budowlany 160 159 148 139 144 147 1 6 4 1 6 4 141 1 3 0 133 0 1 0 130 121 117 86 2 1 6 2 0 5 1 0 20 21 22 23 24 25 Pracownik administracyjny "343101" [zawód szkolny: Technik administracji] 116 85 6 5 26 "341503" Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 115 40 2 0 27 Fryzjer [zawody szkolne: "514102" Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 110 103 4 4 110 24 0 0 109 1 0 0 108 95 94 93 101 10 23 47 1 2 1 44 1 0 0 22 84 58 26 17 84 71 31 29 83 1 0 0 82 78 7 60 0 6 0 5 39 Pozostali specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania "241990" gdzie indziej niesklasyfikowani 75 40 10 5 40 "741201" Cukiernik 75 45 5 4 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 "915202" Dozorca Monter instalacji "713604" wodociągowych i kanalizacyjnych "743304" Krawiec "311401" Technik elektronik "933104" Robotnik magazynowy "244204" Politolog Specjalista do spraw organizacji usług "241915" gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych "244104" Pedagog Elektromonter [elektryk] "724201" zakładowy "722304" Tokarz "343104" Sekretarz asystent 8 W omawianym okresie najwięcej zarejestrowało się osób, które nie posiadają żadnego zawodu; w dalszej kolejności były to osoby, które posiadały zawód sprzedawcy, pracownika biurowego, robotnika gospodarczego, asystenta ekonomicznego. Poniższa tabela przedstawia strukturę napływu osób bezrobotnych według dużych grup zawodowych w Warszawie w pierwszej połowie 2008r. Struktura napływu bezrobotnych według grup zawodowych w Warszawie w I-półroczu 2008r. (kod 2-cyfrowy) Lp 1 Kod grupy Nazwa grupy zawodów zawodów "24" Pozostali specjaliści 12,4736 Bezrobotni absolwencirazem (%) 42,1167 Bezrobotni ogółem (%) 2 "91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 10,4902 1,2206 3 "34" Pracownicy pozostałych specjalności 10,1202 9,0539 4 "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 9,0195 2,9502 5 "41" Pracownicy obsługi biurowej 8,9839 4,1709 6 "72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 7,5984 1,0173 7 "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 6,4689 3,6623 8 "31" Średni personel techniczny 6,0719 3,2551 9 "71" Górnicy i robotnicy budowlani 3,8933 0,3051 10 "74" Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 2,9992 0,712 11 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 2,9991 0,5087 12 "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 2,9387 10,0712 13 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 2,8983 0,3052 14 "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 2,515 1,2207 15 "22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 2,0979 13,53 16 "82" Operatorzy i monterzy maszyn 1,9635 0,6103 9 17 "12" Kierownicy dużych i średnich organizacji 1,9096 0,3052 18 "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 1,2373 2,0345 19 "73" Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 1,1027 0,8138 20 "23" Specjaliści szkolnictwa 1,0288 1,9329 21 "13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,3833 0,1017 22 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,3361 0 23 24 "62" "61" Ogrodnicy Rolnicy 0,3228 0,0672 0,1017 0 25 "33" Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,0471 0 26 "01" Siły zbrojne 0,0201 0 27 "64" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0067 0 28 "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0,0067 0 29 "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 0 0 Największy napływ osób bezrobotnych odnotowano w grupach (kod 2-cyfrowy): pozostali specjaliści, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach, pracownicy pozostałych specjalności. Natomiast żadna osoba nie zarejestrowała się w grupie przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze. Należy wspomnieć, że spośród ogółu zatrudnionych w stolicy najliczniejszą grupę stanowią pracownicy zatrudnieni w sektorze przedsiębiorstw zajmujących się transportem, gospodarką magazynową i łącznością - stanowią oni 32% ogółu; następną najliczniej reprezentowaną grupą są pracownicy sektora handel i naprawy (23%), kolejną dużą grupą pozostają pracownicy zatrudnieni w przemyśle - stanowią oni 18%. Duża grupa pracowników (15%), jest zatrudniona w sektorze obsługi nieruchomości i firm. 1 1 Źródło: Urząd Statystyczny w Warszawie, Przegląd Statystyczny Warszawa, Rok XVII nr 1/2008 kwartalnik 10 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw według sekcji w okresie I-III 2008r. inne 4% obsługa nieruchomości i firm 15% przemysł 18% budownictwo 5% transport, gospodarka magazynowa i łączność 32% handel i naprawy 23% hotele i restauracje 3% Analizując dynamikę zmian zatrudnienia oraz wynagrodzeń można zauważyć, że zarówno przeciętne zatrudnienie, jak i przeciętne wynagrodzenie w I półroczu 2008r. wzrosły. W I kwartale 2008r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wynosiło 4.082,30 zł. 2 3. ANALIZA ZAWODÓW) OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP Na uwagę zasługuje liczba ofert pracy według, które wpłynęły do Urzędu Pracy m.st. Warszawy w pierwszym półroczu 2008r. LICZBA OFERT PRACY W LATACH 2006-2008 miesiąc rok 2008 rok 2007 rok 2006 2008-2007 2007-2006 styczeń 2.704 3.710 1.617 -1.006 2.093 luty 3.072 2.179 1.722 893 457 marzec 3.286 2.872 2.111 414 761 kwiecień 3.685 2.973 1.766 712 1.207 maj 3.368 2.698 2.221 670 477 czerwiec 3.150 5.500 2.411 -2.350 3.089 razem 19.265 19.932 11.848 -667 8.084 W pierwszym półroczu 2008r. odnotowano nieznaczny spadek liczby zgłoszonych ofert o 3,3% w stosunku do pierwszego półrocza 2007r., czyli zgłoszono o 667 ofert pracy mniej. 2 Źródło: Urząd Statystyczny w Warszawie, Przegląd Statystyczny Warszawa, Rok XVII nr 1/2008 kwartalnik 11 LICZBA OFERT PRACY 6000 5000 4000 2006 3000 2007 2000 2008 1000 0 I II III IV V VI W tabeli poniżej przedstawiono zawody, w których zgłoszono najwięcej ofert pracy. Oferty pracy wg zawodów w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. Lp Kod zawodu 1 2 3 4 5 "522107" "913207" "421102" "000000" "341504" 6 "515902" 7 8 9 "832201" "931301" "832203" 10 "419101" 11 12 13 14 "413103" "512290" "913204" "916201" 15 "343101" 16 "712302" 17 "822104" 18 19 20 "712190" "914103" "712102" Nazwa zawodu Sprzedawca Sprzątaczka Kasjer handlowy Bez zawodu Telemarketer Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Kierowca autobusu Robotnik budowlany Motorniczy tramwaju Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] Magazynier Pozostali kucharze Pomoc kuchenna Robotnik placowy Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] Stolarz budowlany Operator urządzeń do produkcji wyrobów kosmetycznych Pozostali murarze i pokrewni Robotnik gospodarczy Murarz 1.281 1.253 1.006 786 749 Oferty pracy zgłoszone w końcu I-półrocza 281 164 172 96 94 627 100 488 478 432 54 52 10 410 35 402 337 322 311 61 37 47 1 294 121 260 0 260 0 227 218 195 2 40 11 Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu . Najwięcej ofert pracy w pierwszym półroczu 2008r. wpłynęło do Urzędu w następujących zawodach: sprzedawca, sprzątaczka, kasjer handlowy, telemarketer, pracownik ochrony osób i mienia. Dużo było również ofert przeznaczonych dla osób, które nie posiadają zawodu. 12 Struktura ofert pracy wg grup zawodów w Warszawie w I półroczu 2008r. (kod 2-cyfrowy) Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu (%) Oferty pracy zgłoszone w końcu Ipółrocza (%) Lp Kod zawodu 1 "51" Pracownicy usług osobistych i ochrony 19,0877 23,914 2 "91" Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 14,4644 11,3653 3 "34" Pracownicy pozostałych specjalności 8,85 12,9289 4 "71" Górnicy i robotnicy budowlani 8,5031 5,2631 5 "83" Kierowcy i operatorzy pojazdów 7,327 7,3609 6 "52" Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 7,0832 10,7933 7 "41" Pracownicy obsługi biurowej 6,2324 4,3479 8 "42" Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 5,788 6,5599 9 "93" Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 4,742 3,5469 10 "72" Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 3,8425 3,1275 11 "82" Operatorzy i monterzy maszyn 3,5605 3,5468 12 "12" 2,5959 1,2966 13 "24" 1,5389 1,1439 14 "74" 1,1977 0,7245 15 "21" Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 1,1382 0,4957 16 "22" Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 1,1164 1,0297 17 "31" Średni personel techniczny 0,9485 0,6483 18 "13" Kierownicy małych przedsiębiorstw 0,4661 0,1144 19 "23" 0,2873 0,6483 20 "33" Specjaliści szkolnictwa Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,2656 0,8009 0,2655 0 21 "73" Nazwa zawodu Kierownicy dużych i średnich organizacji Pozostali specjaliści Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 13 22 "32" Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 0,2494 0,2288 23 "62" Ogrodnicy 0,2168 0,0763 24 "81" Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,1679 0 25 "92" Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0,0596 0,0381 26 27 "61" "01" Rolnicy Siły zbrojne 0,0054 0 0 0 28 "11" Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 0 0 29 "64" Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0 0 W I półroczu 2008r. największy udział w ogólnej liczbie pozyskanych miejsc pracy miały oferty zatrudnienia w następujących grupach (kod 2-cyfrowy): pracowników usług osobistych i ochrony, pracowników przy pracach prostych w handlu i usługach, pracownicy pozostałych specjalności, górników i pracowników budowlanych, kierownicy i operatorzy pojazdów. Niski wskaźnik zapotrzebowania na pracę wykazują następujące grupy zawodowe: robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni, średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia, ogrodnicy, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych, robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni, rolnicy. Jest to zgodne ze specyfiką lokalnego rynku pracy. Są również 3 grupy zawodów, których wskaźnik zapotrzebowania na pracę jest równy 0. Są to następujące grupy: siły zbrojne; przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze; rybacy pracujący na własne potrzeby. Najczęściej zgłaszane oferty pracy: Wyższe: Inżynierowie: – inżynierowie budownictwa (często z uprawnieniami i znajomością języka obcego przeważnie angielskiego) – 4500 zł – 5000 zł, – inżynierowie elektrycy/elektronicy – od 3500 zł, – inżynierowie informatycy (programiści - administrowanie bazami danych oraz analitycy systemów komputerowych) – od 5000 zł, – inżynierowie inżynierii środowiska (instalacji sanitarnych) - od 4500 zł. Ekonomiści: – główni księgowi (staż pracy na samodzielnym stanowisku minimum 3 lata, znajomość programów księgowych: Płatnik, Raks, Symfonia)– od 5000 zł, 14 księgowi/samodzielni księgowi (staż pracy minimum 1 rok, znajomość programów księgowych: Płatnik, Raks, Symfonia oraz rozliczenia ZUS, VAT) – 2500 – 3500 zł, – specjaliści ds. finansów (staż pracy minimum 1 rok) – 3000 – 3500 zł, – pomoce księgowe 1800-2000 zł, – doradcy finansowi ok 2000 zł, w zasadzie są to wynagrodzenia prowizyjne. – Zarządzanie i ekonomia: specjalista ds. handlu i marketingu (doświadczenie zawodowe, znajomość rynków zagranicznych – szczególnie: Rosja, Ukraina, Daleki Wschód) – 3000- 4000 zł, – zarządcy i pośrednicy nieruchomości (licencje) – 3000 – 3500 zł lub prowizja. – Prawnicy (znajomość prawa, często międzynarodowego oraz znajomością języka obcego, przeważnie: angielskiego, rosyjskiego i ukraińskiego) – od 4000 zł. specjaliści ds kadr (samodzielne kadrowe) ze znajomością Kadr i Płac, programów kadrowych, rozliczanie ZUS - 2000-3000 zł. Nauczyciele i wykładowcy języków obcych (gł. jęz. angielski i hiszpański.) - od 3500 lub stawka godzinowa. Technicy - średni personel techniczny: Technicy budownictwa najczęściej z uprawnieniami budowlanymi i doświadczeniem – od 3500 zł, – technicy urządzeń sanitarnych z uprawnieniami – 3000 – 3500 zł, – technicy elektrycy z uprawnieniami SEP od 1 kV, uprawnieniami wykonawczymi (ale również bez takich uprawnień) – 3000 – 4000 zł, przeważnie praca na budowach, – technicy elektronicy (instalacja, konserwacja maszyn i urządzeń) – 2500 – 2800 zł. – Pracownicy w ochronie zdrowia: Pielęgniarki, opiekunki (dziecięce, osób starszych, w domach opieki, salowe) – 1300-2200 zł. – Agenci i pośrednicy ubezpieczeniowi ze średnim i z wyższym wykształceniem – wynagrodzenie prowizyjne lub samozatrudnienie. Agenci ds. sprzedaży: – handlowcy, przedstawiciele handlowi (w różnych branżach) – podstawa (od 1600 zł) + prowizja, – telemarketerzy (wykształcenie minimum średnie, również bez doświadczenia) – wynagrodzenie 10,00 – 15,00 zł/h, – telemarketerzy ze znajomością języka obcego: angielskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego – od 15 zł/h. Pracownicy administracyjni i biurowi: – sekretarki, asystentki (średnie, często wyższe wykształcenie) – znajomość języków obcych – najczęściej występujące: angielski, niemiecki, obsługa komputera, urządzeń biurowych – od 2800 zł, – pracownicy obsługi biurowej (recepcjonistki) ze znajomością obsługi urządzeń biurowych, pożądaną znajomością języków obcych: angielskiego, niemieckiego lub rosyjskiego – 1800 – 2500 zł. Gastronomia: – Kucharze – najchętniej z doświadczeniem i znajomością kuchni z różnych regionów świata – od 2000-3000 zł, – bufetowy, kelner, barman – chętnie z doświadczeniem w zawodzie – od 1500 zł + prowizja, – pomoc kuchenna, zmywająca – chętnie z doświadczeniem w gastronomii – 1400 – 1800 zł (+często 15 – premia uznaniowa), piekarze, cukiernicy – od 1800- 2200 zł. Sprzedawcy: – Sprzedawcy i kasjerzy – najczęściej w sklepach ogólnospożywczych i dużych sieciach handlowych, obsługa kasy fiskalnej, ale również bez wymagań do przyuczenia – 1500 – 2500 zł, – Pracownicy hali – od 1200 zł, – Magazynierzy (często z uprawnieniami na wózki widłowe i obsługą programów magazynowych np. WF MAG – komputer) – od 2000 – 2500 zł. Najczęściej poszukiwane zawody usługowe: – fryzjerzy, kosmetyczki (osoby po szkole lub z ukończonym kursem) – głównie system prowizyjny lub 1200 zł + prowizja, – agenci ochrony osób i mienia (z licencją lub bez) – od 7,00- 9,00 zł/h brutto. Robotnicy wykwalifikowani W budownictwie: – murarze, zbrojarze, cieśle, stolarze, malarze budowlani, brukarz, glazurnik, posadzkarz, tynkarz z doświadczeniem w zawodzie – praca na budowie – płaca na ogół akordowa 2000- 4000 zł, – monterzy instalacji sanitarnych wewnętrznych i zewnętrznych – minimum 1 rok stażu pracy – od 2500 zł wzwyż lub wynagrodzenia ze stawką 12 zł/godz. – instalatorzy elektrycy – uprawnienia SEP od 1 kV, chętnie ze stażem pracy – od 2500 zł. Obróbka metali i mechanicy maszyn i urządzeń: mechanicy samochodowi (lakiernicy, blacharze, elektrycy, elektronicy samochodowi) – osoby z doświadczeniem 3 – 5 lat, ale również osoby tuż po szkole – od 2000 – 3500 zł + przy niższych stawkach często prowizja, – Spawacze – 2100 – 2500 zł, – Ślusarze – 2100 – 2500 zł. – Kierowcy: – Kierowcy z prawem jazdy kat. CE w transporcie towarów, praktyka w zawodzie minimum 1 – 2 lata – 3000 – 4000 zł, – kierowcy w transporcie międzynarodowym (podstawowa znajomość języka obcego – głównie: rosyjskiego, ukraińskiego, angielskiego i podstawy przepisów celnych) – wynagrodzenie zryczałtowane, – operatorzy urządzeń do prac ziemnych i budowlanych, również przy budowie dróg: koparki, ładowarki, operatorzy innych maszyn i urządzeń drogowych – koniecznie z uprawnieniami na obsługę tych urządzeń i z kilkuletnią praktyką w zawodzie – od 2500 zł (w zależności od kwalifikacji i stażu pracy). Ogrodnicy: ogrodnicy i pracownicy terenów zielonych z wykształceniem średnim lub zasadniczym zawodowym, często z uprawnieniami na traktor – 1500 zł – 2300 zł. Robotnicy niewykwalifikowani: Prace proste – bez zawodu: – sprzątacze, dozorcy, pokojowe, czyściciele pojazdów, robotnicy gospodarczy, robotnicy w transporcie, – często z minimum rocznym stażem pracy – od 1300 zł – 1800, – pakowacze/sortowacze – od 1200 zł. 16 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTWYCH I NADYŻKOWYCH Analizując dane zawarte w Tabeli T-II/P-4 „Zawody deficytowe i nadwyżkowe w m.st. Warszawa w 2008r.” i przyjmując metodykę określoną w wytycznych, należy szczególnie podkreślić, że wśród 1.153 pozycji określających zawody i specjalności na lokalnym rynku pracy biorąc za podstawę wyliczeń oferty zgłoszone w Urzędzie - deficyt podaży pracy wystąpił w 211 grupach zawodowych, zrównoważenie popytu na pracę i podaży pracy wystąpiło w 37 przypadkach, m.in. były to zawody: ogrodnik terenów zieleni, kucharz, sprzedawca, kierownik działu marketingu i sprzedaży, administrator systemów komputerowych, inżynier – geodeta, lekarz – choroby wewnętrzne, nauczyciel przedszkola, fotoedytor, inspektor BHP, technik ortopeda, pracownik kancelaryjny, intendent, mechanik samochodów ciężarowych. Aż w 892 przypadkach odnotowujemy mniejsze zapotrzebowanie na prezentowane zawody i specjalności niż odnotowana liczba osób poszukujących pracy w tych grupach. Dodać należy, że zawody nadwyżkowe i deficytowe są analizowane na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) – W. Wskaźnik ten określa stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w tym samym zawodzie i w tym samym czasookresie. Dla zawodów nadwyżkowych wskaźnik ten przyjmuje wartość W<0,9, dla zawodów w równowadze 0,9≤W≥1,1, a dla zawodów deficytowych W >1,1. Ranking 30 zawodów nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Technik mechanik Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych Wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów 1 "311502" 0,004 2 "241915" 3 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,0139 4 "241203" 0,0161 5 "341902" 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 "241102" "214102" "242904" "341901" "232108" "512202" "723304" "833401" "245203" "322303" Specjalista bankowości Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] Ekonomista Architekt krajobrazu Prawnik legislator Asystent bankowości Nauczyciel języka obcego Kucharz małej gastronomii Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Kierowca operator wózków jezdniowych Artysta malarz Technik dentystyczny 0,0119 0,0163 0,0341 0,0417 0,0426 0,0435 0,0455 0,0476 0,05 0,05 0,0526 0,0526 17 16 18 19 20 21 22 23 24 "247901" "825102" "321402" "342204" "223903" "714103" "244401" "241917" 25 "341401" 26 27 28 29 30 31 "514109" "214505" "244104" "245107" "744202" "221201" Specjalista administracji publicznej Maszynista maszyn offsetowych Technik żywienia i gospodarstwa domowego Spedytor [zawód szkolny: Technik spedytor] Fizjoterapeuta Malarz – tapeciarz Psycholog Specjalista do spraw reklamy Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: Technik obsługi turystycznej] Fryzjer damski Inżynier mechanik – środki transportu Pedagog Redaktor wydawniczy Kaletnik Biotechnolog 0,0548 0,06 0,0625 0,0625 0,0714 0,0714 0,0758 0,0769 0,0769 0,0769 0,0833 0,0833 0,0909 0,0952 0,1 Najniższy wskaźnik intensywności nadwyżki na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu odnotowano w zawodach: technik mechanik, specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, specjalista bankowości, asystent ekonomiczny, ekonomista, architekt krajobrazu. W tych zwodach na rynku pracy występuje mniejsze zapotrzebowanie, niż liczba osób poszukujących w nich pracy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały pominięte zawody, w których wskaźnik miał wartość 0 oraz zawody, których kod zawodu kończy się cyfrą 90 (Pozostali…). Ranking 30 zawodów deficytowych wg wskaźnika intensywności deficytu na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu Lp. Kod zawodu 1 "822104" 2 3 4 5 "341504" "832203" "515908" "725113" 6 7 8 9 10 "915108" "331105" "712903" "121103" "832201" 11 "725104" Nazwa zawodu Operator urządzeń do produkcji wyrobów kosmetycznych Telemarketer Motorniczy tramwaju Strażnik miejski Instalator systemów alarmowych Kolporter Nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu Monter konstrukcji budowlanych Prezes Kierowca autobusu Monter elektronik - elektroniczny sprzęt sygnalizacyjny i systemy sygnalizacyjne Wskaźnik intensywności deficytu zawodów 260 44,0588 43,2 33,3333 25 20 19,5 19 17,25 16,8276 16 18 15 "721403" Wykładowca na kursach [edukator, trener] Stolarz budowlany Opiekunka dziecięca domowa Monter konstrukcji stalowych 16 "712904" Monter rusztowań 17 18 19 20 21 22 "712202" Monter konstrukcji aluminiowych Monter maszyn elektrycznych Sortowacz Pomoc domowa Szef kuchni [kuchmistrz] Betoniarz zbrojarz 23 "223901" Diagnosta laboratoryjny 12 "235910" 13 "712302" 14 "513103" "721402" "828204" "932106" "913101" "512203" 24 "713201" 25 "512101" 26 "833104" 27 "812403" 28 "421102" Glazurnik Gospodyni Kierowca ciągnika rolniczego Tłoczarz w metalu Kasjer handlowy 29 "712301" Cieśla 30 "213104" Inżynier systemów komputerowych 14,5 14,4444 13 11,3333 10 10 10 9,4 9,2143 9 8,6667 8 7,6667 7 7 6,6667 6,327 6,0769 6 Najwyższy wskaźnik intensywności deficytu na poziomie 6-cyfrowego kodu zawodu odnotowano w zawodach: operator urządzeń do produkcji wyrobów kosmetycznych, telemarketer, motorniczy tramwaju, strażnik miejski, instalator systemów alarmowych, kolporter, nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu. W tym przypadku również zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały pominięte zawody, w których wskaźnik miał wartość MAX oraz zawody, których kod zawodu kończy się cyfrą 90 (Pozostali…). Wysoki wskaźnik intensywności deficytu odnotowano również m.in. w grupach zawodów: pozostali kucharze, pozostali zastępcy dyrektorów generalnych, pozostali informatycy gdzie indziej nie sklasyfikowani, pozostali operatorzy urządzeń nadawczych, pozostali agenci biur pomagających w prowadzeniu działalności gospodarczej i pośrednicy handlowi gdzie indziej niesklasyfikowani, pozostali monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych. Biorąc pod uwagę ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w ujęciu 2-cyfrowych grup zawodów (T-II/P-5) najwyższy wskaźnik intensywności deficytu zawodów ma grupa 92 – robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni (11,0000). Dalej ze wskaźnikiem 7,0000 plasują się nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, pracownicy usług osobistych i ochrony - 3,6611, kierowcy i operatorzy pojazdów – 3.1369, pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów – 2,8556. Wskaźnik równy 0 odnotowano w 3 grupach zawodów: 19 siły zbrojne, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze. Pozostałe grupy zawodowe notują wskaźnik 0,1000 – 2,7098. Warto zwrócić uwagę na zawody, w których wskaźnik intensywności deficytu jest większy od 1,1 (W>1,1) i średniomiesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu 2008r. jest wysoka. W ten sposób możemy wyodrębnić zawody, które są deficytowe, a równocześnie duży jest napływ ofert pracy. Wybrane zawody deficytowe w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. (według średniomiesięcznej liczby ofert pracy i wskaźnika intensywności deficytu zawodów) Lp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Kod zawodu Nazwa zawodu "913207" Sprzątaczka "421102" Kasjer handlowy "341504" Telemarketer Pracownik ochrony mienia i osób "515902" [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] "832201" Kierowca autobusu "931301" Robotnik budowlany "832203" Motorniczy tramwaju "413103" Magazynier "913204" Pomoc kuchenna "916201" Robotnik placowy Pracownik administracyjny [zawód "343101" szkolny: Technik administracji] "712302" Stolarz budowlany Operator urządzeń do produkcji "822104" wyrobów kosmetycznych "712102" Murarz "513301" Opiekunka domowa "832302" Kierowca samochodu ciężarowego Przedstawiciel handlowy "341503" [przedstawiciel regionalny] "121103" Prezes "932103" Pakowacz "224101" Pielęgniarka "913101" Pomoc domowa "933104" Robotnik magazynowy "712204" Zbrojarz "515908" Strażnik miejski "913206" Salowa "414101" Listonosz "713201" Glazurnik "712301" Cieśla "913203" Pokojowa [w hotelu] Średnia miesięczna Wskaźnik liczba ofert pracy intensywności zgłoszonych nadwyżki (deficytu) w I-półroczu zawodów 208,8333 3,0711 167,6667 6,327 124,8333 44,0588 104,5 2,6345 81,3333 79,6667 72 67 53,6667 51,8333 16,8276 3,9504 43,2 1,5227 2,0125 4,5735 49 2,5345 43,3333 14,4444 43,3333 260 32,5 28,6667 27,6667 3,3051 5,931 1,2481 26,3333 1,3739 23 22 22 21,5 20,1667 17,8333 16,6667 15,6667 15,6667 15,3333 13,1667 11 17,25 2,4 3,0698 9,2143 1,2872 5,6316 33,3333 3,1333 4,4762 7,6667 6,0769 1,8857 20 30 "214203" 31 "131401" 32 33 34 "743604" "712202" "513103" 35 "721203" 36 "915103" 37 "346102" 38 39 40 "932106" "721202" "915108" Inżynier budownictwa – budownictwo ogólne Kierownik małego przedsiębiorstwa w handlu hurtowym i detalicznym Szwaczka Betoniarz zbrojarz Opiekunka dziecięca domowa Spawacz ręczny łukiem elektrycznym Dostawca potraw Opiekun w domu pomocy społecznej Sortowacz Spawacz ręczny gazowy Kolporter 10,6667 2,9091 10,3333 3,2632 10,1667 8,6667 8,6667 1,6053 8,6667 13 8,3333 5,5556 8,3333 5,5556 8 4 7,8333 6,8333 6,6667 9,4 1,3226 20 Do tych zawodów deficytowych należą m.in.: sprzątaczka, kasjer handlowy, telemarketer, pracownika ochrony osób i mienia, kierowca autobusu. Warto również zwrócić uwagę na zawody, w których wskaźnik intensywności deficytu jest mniejszy od 0,9 (W<0,9) i średniomiesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu 2008r. jest wysoka. W ten sposób możemy wyodrębnić zawody, które są nadwyżkowe i duży jest napływ osób bezrobotnych. Wybrane zawody nadwyżkowe w m.st. Warszawa w I-półroczu 2008r. (według średniomiesięcznej liczby średniomiesięcznej liczby zarejestrowanych i wskaźnika intensywności deficytu zawodów) Lp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kod zawodu Nazwa zawodu "000000" Bez zawodu Pracownik biurowy [Zawód szkolny: "419101" Technik prac biurowych] "914103" Robotnik gospodarczy Asystent ekonomiczny [zawód "341902" szkolny: Technik ekonomista] "241102" Ekonomista "311502" Technik mechanik "722204" Ślusarz Specjalista do spraw marketingu "241912" i handlu [sprzedaży] "832101" Kierowca samochodu osobowego Handlowiec [zawód szkolny: Technik "341501" handlowiec] Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 576,6667 0,2272 125,3333 0,5452 82,8333 0,4386 61,3333 0,0163 53,8333 42 40,6667 0,0341 0,004 0,1557 37,3333 0,2098 35,3333 0,184 34,5 0,1787 21 11 12 13 14 "343201" "411101" "723105" "512302" 15 "514102" 16 "915202" 17 "713604" 18 19 "743304" "311401" 20 "241915" 21 22 23 24 25 26 "244104" "724201" "722304" "343104" "741201" "247901" 27 "932104" 28 29 30 "311302" "422201" "512301" Księgowy [samodzielny] Sekretarka Mechanik samochodów osobowych Kelner Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] Dozorca Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych Krawiec Technik elektronik Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych Pedagog Elektromonter [elektryk] zakładowy Tokarz Sekretarz asystent Cukiernik Specjalista administracji publicznej Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Technik elektryk Recepcjonista Bufetowy [barman] 27,1667 24,6667 23,5 21,6667 0,5399 0,3446 0,1489 0,4 18,3333 0,3545 18,3333 0,4273 18,1667 0,1101 18 15,8333 0,3241 0,2421 14 0,0119 14 13,8333 13,6667 13 12,5 12,1667 0,0833 0,4578 0,4024 0,1923 0,2267 0,0548 12 0,0139 11,8333 11,5 11,1667 0,1127 0,2174 0,6119 Do tych zawodów nadwyżkowych należą m.in.: pracownik biurowy, robotnik gospodarczy, asystent ekonomiczny, ekonomista, technik mechanik, ślusarz. Omawiając 331 czterocyfrowych grup zawodów i specjalności wskaźnik intensywności nadwyżki lub deficytu zawodów aż w 111 przypadkach równy jest 0,0000, natomiast w 11 przypadkach miał wartość MAX. Niski wskaźnik intensywności nadwyżki odnotowano w grupach zawodów: technicy mechanicy – 0,0147, fotografowie i operatorzy urządzeń do rejestracji obrazu i dźwięku – 0,0175, organizatorzy turystyki i pokrewni – 0,0213, pracownicy do spraw transportu – 0,0312, ekonomiści – 0,0340. Wśród pozostałych na szczególną uwagę zasługują wysokie wskaźniki dla operatorów urządzeń do produkcji wyrobów farmaceutycznych, kosmetycznych i sanitarnych – 260, robotników czyszczących konstrukcje budowlane i pokrewni – 41, kierowców autobusów i motorniczych tramwajów – 23, aktorów cyrkowych i pokrewnych – 20. Tabela T-II/P-7 obejmująca ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie każe nam wskazać kilka grup zawodów, które są postrzegane jako potencjalne źródło przyszłego napływu osób bezrobotnych. Tu można wskazać grupy zawodów: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, średni personel techniczny. 22 Analizując dalej wspomniany aspekt i biorąc pod uwagę bardziej szczegółowe – elementarne grupy zawodów należy zwrócić uwagę na fakt, że wskaźnik długotrwałego bezrobocia osiągnął wartość 1 w 24 na 331 określonych w ramach tej klasyfikacji. Są wśród nich m.in.: nauczyciele szkół specjalnych, technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni, higieniści, kierownicy małych przedsiębiorstw w przemyśle przetwórczym, kontrolerzy robotów przemysłowych, kontrolerzy ruchu lotniczego i pokrewni, żołnierze nadterminowej zasadniczej służby wojskowej. Natomiast na drugim biegunie ze wskaźnikiem równym 0,0000 jest 39 elementarnych grup zawodów, obejmujących m.in.: ogrodników, sadowników i pokrewnych, biotechnologów, animatorów kultury, żołnierzy zawodowych, urzędników organów udzielających licencji . Tu należy zwrócić uwagę, że wszystkie dane dotyczą tylko bezrobocia rejestrowanego i ofert pracy, które wpłynęły do Urzędu co nie oddaje w pełni obrazu stołecznego rynku pracy. Wiele informacji o rzeczywistym zapotrzebowaniu na pracowników nie trafia do Urzędu i nie znajduje swojego odzwierciedlenia w analizowanych danych statystycznych. Sama analiza ilościowa nie jest wystarczająca, aby móc przedstawić pełny obraz sytuacji. Zaproponowane wskaźniki również zaburzają obraz lokalnego rynku pracy, a ich analiza może doprowadzić do mylnych wniosków. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia w zawodzie tak naprawdę nic nam nie mówi o potencjalnych źródłach długotrwałego bezrobocia, gdyż wystarczy, że chociaż jedna osoba będzie pozostawała w rejestrze Urzędu dłużej niż 12 miesięcy, wskaźnik będzie miał wartość 1, czyli wskaże dany zawód jako potencjalne źródło długotrwałego bezrobocia. Kolejnym istotnym zbiorem danych podlegającym analizie są liczby obrazujące strukturę bezrobotnych i ofert pracy według PKD (T-II/P-9a). W 2008r. zarejestrowało się najwięcej osób, które zakończyły pracę w handlu hurtowym i detalicznym, naprawach pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego (wskaźnik 16,9897), obsłudze nieruchomości, wynajmie i usługach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (wskaźnik 14,4912), działalności usługowej komunalnej, społecznej i indywidualnej (wskaźnik 12,8300), przetwórstwie przemysłowym (wskaźnik 10,6152), budownictwie (wskaźnik 4,3284). Wysoki wskaźnik ofert zatrudnienia przypadał w sekcjach PKD: obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – 26,7022, handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego – 17,3043. Najniższy wskaźnik ofert zatrudnienia odnotowano w sekcjach: organizacje i zespoły eksterytorialne - 0,0052, co chyba nie wymaga specjalnego komentarza. 23 5. WNIOSKI Przedstawiona powyżej analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, będąca wynikiem zastosowanych sposobów liczenia wskaźników nie może jednoznacznie wskazywać na główne kierunki problemowe. Przedstawiona analiza nie ukazuje pełnego obrazu lokalnego rynku pracy. W niniejszym opracowaniu analizowane są tylko dane, które były dostępne w systemie informatycznym PULS. A zatem analizie tej podlega to, co wynika z dokumentacji przedstawionej przez osoby bezrobotne lub pracodawców, którzy zetknęli się z Urzędem. Nie ma możliwości włączenia w badanie wszystkich osób, które w rzeczywistości nie pracują, jednak nie pozostają w oficjalnych rejestrach. Również gdy idzie o oferty zatrudnienia można mówić tylko o danych, jakie można odczytać z propozycji pozostających w dyspozycji Urzędu. Jak wiadomo w Warszawie istnieje wiele firm zajmujących się pośrednictwem pracy, a ponadto pracodawcy zgłaszają swoje zapotrzebowanie na pracowników w internecie lub w prasie. Wiele informacji o rzeczywistym popycie na pracę mimo zapisów ustawowych nie trafia do Urzędu i nie znajduje swojego odzwierciedlenia w dokonanej analizie, gdyż nie ma żadnych metod kontroli przepływu informacji na ten temat. Analiza suchych liczb i wskaźników pokazuje tylko wycinek problemu i nie diagnozuje jego przyczyn. Analiza ilościowa nie dostarcza kompleksowej wiedzy o przyczynach pozostawania bez pracy, czy też niechęci do podnoszenia kwalifikacji, które można zbadać technikami jakościowymi. Wyciągnięcie zatem wniosków z opracowań ilościowych zawsze będzie obarczone błędem i stanowić jedynie częściową diagnozę, do której należy zawsze dodać wiedzę i spostrzeżenia specjalistów zajmujących się problematyką rynku pracy. Warto też pamiętać, że sytuacja na lokalnym rynku pracy zmienia się powoli. W rejestrze Urzędu nadal pozostaje wiele osób bezrobotnych, które wykazują bierną postawę, zainteresowanych najczęściej uzyskaniem ubezpieczenia zdrowotnego dla siebie i rodziny, bądź też postawę roszczeniową, co znamienne implikowaną nieadekwatnością posiadanych kwalifikacji w stosunku do nowych wyzwań rynku pracy, stale potęgowanych przez dokonujący się postęp techniczny. Pośród wielu przyczyn pozostawania bez pracy najważniejsze to brak motywacji, chęci uczenia się i podnoszenia kwalifikacji, umiejętności samodzielnego poszukiwania pracy, sumienności, rzetelności czyli zestaw cech, których zbadanie metodą ilościową nie jest możliwe. Warszawa, jako metropolia rozwija się i realizuje inwestycje, które generują miejsca pracy w bardzo określonych zawodach, najczęściej wymagających wysokich kwalifikacji. Jednakże 24 należy zauważyć, że w ostatnim okresie na warszawskim rynku pracy odnotowano zwiększoną aktywność zawodową wśród osób posiadających wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz bez kwalifikacji. Brak istotnych - z punktu widzenia pracodawców - kwalifikacji, niedostosowanie kompetencji do potrzeb lokalnego rynku pracy – mimo teoretycznie deklarowanej przynależności do danej grupy zawodowej - powoduje, że mimo istniejącego zapotrzebowania na pracownika na dane stanowisko, nie można znaleźć wśród osób zarejestrowanych odpowiedniego kandydata. Należy również wspomnieć, że w 2007r. na zlecenie Urzędu Pracy m.st. Warszawy zostało przygotowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych opracowanie naukowo-badawcze warszawskiego rynku pracy. Przedmiotem ekspertyzy była analiza popytu i podaży na pracę. Badanie przeprowadzono wśród 308 warszawskich pracodawców i 310 osób poszukujących zatrudnienia w Warszawie. Opracowanie dostępne jest na stronie internetowej Urzędu Pracy m.st. Warszawy www.up.warszawa.pl. Wyniki ukazały obszar branż, zawodów, kwalifikacji zawodowych i kompetencji społecznych jakie są poszukiwane i pożądane na warszawskim rynku pracy. W raporcie została zwrócona uwaga na następujące aspekty: • Główną przyczyną problemów w procesach naborów i rekrutacji jest nieadekwatność kwalifikacji zawodowych osób poszukujących pracy do oczekiwań przedstawicieli firm. • Zapotrzebowanie pracodawców na poszczególne zawody/stanowiska jest generowane również poprzez zmiany aktywności ekonomicznej podmiotów, jak i obserwowane w całej gospodarce. Czynniki zewnętrzne (EURO 2012, popyt na mieszkania itp.) wywoływać mogą zmiany tych potrzeb, odnoszące się do pracowników budowlanych, fizycznych, robotników itp. • Stanowiska/zawody, na które występować będzie, bądź występowało dotychczas zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy generowane jest przede wszystkim przez dominujący na tym rynku rodzaj działalności gospodarczej, determinowany przez metropolitalny i stołeczny charakter miasta. Pracodawcy przede wszystkim potrzebują pracowników do działalności usługowej i handlowej, przy czym w sposób szczególny nastawieni są na zatrudnianie pracowników obsługi klienta w różnych sekcjach PKD oraz magazynierów. Ponadto potrzebni będą przedstawiciele kadry kierowniczej. Jednocześnie należałoby podkreślić, że zawody te w dość ograniczony sposób reprezentowane były przez uczestniczące w badaniach osoby poszukujące pracy. • Decydującymi o przyjęciach pracowników cechami zawodowymi i osobowościowymi są przede wszystkim te, które wpływają na efekty osiągane przez firmę, a więc wiedza, umiejętności zawodowe, doświadczenie, umiejętność pracy w zespole, kreatywność. Znacznie mniejszą wagę przykładają oni do formalnego potwierdzenia uprawnień, stażu 25 pracy, prezencji. Cechy te maja charakter decydujący o przyjęciu pracownika do pracy. Natomiast deficyty kwalifikacji zawodowych, występujące w opiniach pracodawców niezadowolonych z dokonanego wyboru zatrudnionego, dotyczyły braku wiedzy i umiejętności, doświadczenia, specjalistycznej wiedzy oraz chęci, motywacji do pracy, umiejętności pracy w zespole i kreatywności. Generalnie powyższe opinie pracodawców potwierdzone zostały w wypowiedziach osób poszukujących pracy, przy czym swoja pozycję konkurencyjną na rynku pracy uzależniali oni również od – ważnych ich zdaniem – dodatkowych umiejętności, jakimi są obsługa komputera oraz znajomość języków obcych, a przede wszystkim języka angielskiego. 26