ZDROWIE PRZEZ CAŁY ROK

„ZROWIE PRZEZ CAŁY ROK”
Program edukacji zdrowotnej dla klas 0 – III
Opracowała:
mgr Beata Guzek
1
Psychologiczno-pedagogiczne uzasadnienie treści i tytułu programu:
-
jednym z podstawowych praw każdego człowieka jest cieszenie się najwyższym możliwym do uzyskania standardem zdrowia
poprawa zdrowia i samopoczucia ludzi jest najwyższym celem rozwoju społecznego
program ten uwzględnia poziom rozwoju psychologicznego dzieci w młodszym wieku szkolnym
program uwzględnia model wzorca korelacji między-przedmiotowej, posiada strukturę spiralną
Założone cele edukacyjne:
Cele ogólne:
1.Uczeń uświadamia sobie związek zdrowia ze stylem życia człowieka, z jego środowiskiem fizycznym i społecznym,
2.Uczeń kształtuje w sobie postawę dbania o własne zdrowie, innych ludzi oraz o otaczające środowisko,
Cele szczegółowe:
KRĄG TEMATYCZNY NUMER I
Co to znaczy, że jestem zdrowy?
- uczeń zna pojęcia „zdrowie” i „choroba”,
- uczeń wie, jakie znaczenie ma zdrowie w życiu człowieka,
- uczeń posiada umiejętności niezbędne z punktu widzenia zdrowia,
i bezpieczeństwa,
- uczeń potrafi ubrać się stosownie do pogody,
- uczeń traktuje zdrowie jako wartość.
KRĄG TEMATYCZNY NUMER II
Dbam o czystość swojego ciała i otoczenia
- uczeń posiada wiedzę z zakresu higieny,
- uczeń przestrzega podstawowych zasad higieny osobistej i otoczenia,
- uczeń wykazuje gotowość do dbania o estetykę otoczenia,
2
-
uczeń potrafi wykonać prawidłową toaletę ciała,
uczeń potrafi prawidłowo korzystać z urządzeń sanitarnych,
uczeń rozumie potrzebę zachowania higieny osobistej i otoczenia.
KRĄG TEMATYCZNY NUMER III
Wiem, co jeść, aby być zdrowym
- uczeń wie, co to jest racjonalne żywienie,
- jest świadomy wpływu żywienia na własne zdrowie, potrafi wytłumaczyć związek prawidłowego odżywiania się z zachowaniem
zdrowia,
- rozumie potrzebę spożywania śniadania w domu i w szkole,
- potrafi pogrupować produkty żywnościowe, wskazać produkty szkodliwe dla zdrowia,
- potrafi przygotować posiłek, zgodnie z zasadami zdrowego żywienia.
KRĄG TEMATYCZNY NUMER IV
Umiem dbać o bezpieczeństwo swoje i innych
- uczeń zna zasady bezpieczeństwa podczas pracy, zabawy, odpoczynku,
- czuje się odpowiedzialny za bezpieczeństwo swoje i innych,
- potrafi przewidzieć skutki swych działań i umie sobie radzić w sytuacjach zagrożenia,
- umie prawidłowo przechodzić przez jezdnię,
- potrafi nazwać kilka znaków drogowych i wskazać kierunek: na prawo, na lewo,
- jest świadomy zagrożeń wynikających z nieprzestrzegania zasad, bezpieczeństwa na drodze, w czasie zabawy,
- potrafi prawidłowo i bezpiecznie korzystać z urządzeń elektrycznych,
- zachowuje ostrożność w kontaktach z nieznajomymi.
KRĄG TEMATYCZNY NUMER V
Potrafię bronić się przed nałogami
- uczeń potrafi wytłumaczyć, co to jest nałóg,
- potrafi wymienić kilka nałogów (nikotynizm, alkoholizm, narkomania),
- zna najczęstsze motywy uzależniania się od nałogów,
- zna bezpośrednie i odroczone w czasie skutki uzależnień,
- wie, gdzie zwrócić się o pomoc w razie takiej potrzeby,
3
-
zna niektóre sposoby radzenia sobie ze stresem,
potrafi wykonać ćwiczenia oddechowe, relaksacyjne,
potrafi wykonać plakat na temat: „Mówię NIE nałogom”,
wykazuje krytyczny stosunek do nałogów,
czuje się odpowiedzialny za własne zdrowie.
Korelacja z podstawą programową:
Edukacja zdrowotna nie stanowi odrębnego przedmiotu nauczania. Jest to tzw. ścieżka międzyprzedmiotowa, zintegrowana ze wszystkimi
przedmiotami i innymi ścieżkami. Jej treści przewijają się i występują we wszystkich sytuacjach dydaktyczno-wychowawczych. Należy tylko
o nich pamiętać i odpowiednio je eksponować. Odnośnie edukacji zdrowotnej, w podstawie programowej eksponowane są następujące treści:
- formy ochrony środowiska przyrodniczego w najbliższej okolicy,
- poznanie własnego ciała,
- dbałość o zdrowie; higiena własna i otoczenia,
- podobieństwa i różnice między ludźmi,
- zrozumienie a tolerancja,
- żywność i żywienie,
- bezpieczeństwo, w tym: poruszanie się po drogach publicznych, rozpoznawanie sygnałów alarmowych o niebezpieczeństwie
Dla realizowania niektórych tematów uznanych przez szkołę za priorytetowe, można organizować cykle lekcji, spotkań, kursy, itd., w ramach
lekcji wychowawczych lub zajęć pozalekcyjnych.
Kręgi tematyczne:
I. Co to znaczy, że jestem zdrowy?
II. Dbam o czystość swojego ciała i otoczenia
III. Wiem, co jeść, aby być zdrowym
IV. Umiem dbać o bezpieczeństwo swoje i innych
V. Potrafię bronić się przed nałogami
4
Zapis treści kształcenia
KRĄG
TEMATYCZNY
I
Co to znaczy, że
jestem zdrowy?
ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE
a) definicja zdrowia i choroby
b) podstawowe narządy w organizmie
człowieka
- serce
- żołądek
- nerki
- wątroba
c) najczęstsze choroby dzieci
- przeziębienie
- angina
- grypa
- świnka
- różyczka
d) warunki zachowania zdrowia
- zdrowe, racjonalne żywienie
- higiena (osobista, odzieży,
otoczenia, spożywania
posiłków)
- ubiór stosownie do pogody
- prawidłowe kontakty z
innymi
- aktywność fizyczna
- sen i wypoczynek
PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ
METODYCZNYCH
- wycieczka do gabinetu pielęgniarki,
- pogadanka pielęgniarki z uczniami na
temat zdrowia i choroby
- projekcja filmu na temat budowy
ludzkiego ciała, narządów;
omówienie filmu
- albumy, plansze, fotogramy
- rozmowa z dziećmi na temat chorób,
które przeszły
- ułożenie „dziesięciu przykazań
zdrowego człowieka”(praca w grupach)
- spacery, wycieczki, zabawy na
świeżym powietrzu
- oglądanie satyrycznych rysunków
poprawiających samopoczucie
- poznanie różnych odmian śmiechu
5
OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA
UCZNIÓW
- zna definicje zdrowia i choroby
- wymieni podstawowe narządy w
organizmie człowieka
- umie poprawnie zachować się w
czasie kaszlu, kichania
- umie ubrać się stosownie do
pogody
- traktuje zdrowie jako wartość
- potrafi przyrządzić zdrowy
posiłek
- uświadamia sobie związek
zdrowia ze stylem życia człowieka
- potrafi zaplanować aktywne
spędzenie niedzielnego popołudnia
dla siebie i swojej rodziny
- rozumie znaczenie śmiechu dla
zdrowia człowieka
II
Dbam o czystość
swojego ciała i
otoczenia
III
Wiem, co jeść, aby
być zdrowym
a) czystość ciała
- mycie rąk
- czyszczenie zębów
- natryski i kąpiele
- mycie włosów
- mycie nóg
- higiena intymnych części
ciała
b) czystość odzieży
- czystość butów
- czystość ubrań
- pranie skarpetek
- ubiór odpowiedni do pogody
c) czystość otoczenia
- porządek w tornistrze
- czystość w domu
- walka z kurzem
- kosze na śmieci
- wietrzenie pomieszczeń
- czystość klatki schodowej
d) właściwe zachowania podczas:
- kaszlu
- kichania
- korzystania z urządzeń
sanitarnych
- słuchania radia
- zabaw na placu
a) produkty żywnościowe
- zdrowa żywność
- owoce i jarzyny
- mleko i jego przetwory
- mięso i jego przetwory
- rozmowa na temat higienyosobistej
- zaproszenie higienistki szkolnejcałoroczna akcja „Śnieżnobiały
uśmiech”,
- praca w grupach np. sprzątanie
poszczególnych kącików zainteresowań
- wykonywanie gazetki klasowej
- rozmowa na temat właściwego
zachowania w różnych życiowo
sytuacjach
- udział w akcji „sprzątanie świata”
- wie, kiedy i dlaczego należy myć
ręce
- potrafi czyścić zęby, robi to po
każdym posiłku
- potrafi obcinać i czyścić
paznokcie
- rozumie, czym jest kąpiel dla
ciała
- potrafi czyścić buty
- umie ubrać się stosownie do
pogody
- utrzymuje porządek w tornistrze,
w swoim pokoju, kąciku do
odrabiania lekcji
- wie, dlaczego należy sprzątać i
wietrzyć pomieszczenia
- wie, jak zachować się podczas
kichania
- umie korzystać z urządzeń
sanitarnych
- dba o czystość podwórka, placu
zabaw, zieleńców
- rozmowa na temat rodzajów produktów
żywnościowych
- wyjaśnienie pojęcia „zdrowa żywność”
np. pokaz zdrowych produktów
żywnościowych, film
- wie, dlaczego są potrzebne
regularne i urozmaicone posiłki
- rozumie pojęcie: „zdrowa
żywność”
- wie, że przetwory mleczne są
6
urozmaicanie odżywianie się
ochrona przed
zanieczyszczeniem i
zepsuciem się produktów
- poszanowanie żywności
- prawidłowe przygotowanie
produktów do jedzenia
b) higiena jedzenia
- rozkład posiłków w ciągu
dnia
- jadłospis
- estetyczne nakrywanie do
stołu
- estetyczne pakowanie
kanapek
- mycie owoców przed
jedzeniem
- spokój i brak pośpiechu
podczas jedzenia, nie
przejadanie się
c) produkty szkodliwe
- niedojrzałe owoce
- trujące grzyby, rośliny
- produkty przeterminowane,
zepsute
a) na drodze
IV
Umiem dbać o
- zasady ruchu drogowego
bezpieczeństwo swoje
- przechodzenie przez jezdnię
i innych
- sygnalizacja świetlna
- znaczki odblaskowe
- zapoznanie z wybranymi
znakami drogowymi
-
- zabawa: rozpoznawanie owoców i
warzyw przez zmysły (dotyk, smak,
węch)
- zorganizowanie „Dnia Dyni”-15.11
- pokaz produktów spożywczych,
układanie ich w grupy
- praca z encyklopediami, gazetami
- praca w grupach: *układanie jadłospisu
*przygotowywanie sałatek, surówek
(poprzedzone prezentacją piramidy
żywienia)
- zorganizowanie przyjęcia np. z okazji
„Dnia Matki” – dzieci samodzielnie
przygotowują posiłek
- praca plastyczna na temat: „Produkty
żywnościowe zdrowe i szkodliwe”
- zorganizowanie „Święto witaminkinowalijki” – III/IV.
konieczne dla prawidłowego
rozwoju organizmu
- potrafi przyrządzić surówki
jarzynowe i owocowe
- rozumie, że nie wolno marnować
pożywienia
- umie zabezpieczyć pokarmy
przed zanieczyszczeniem i
zepsuciem
- potrafi przygotować miejsce do
spożywania posiłków
- potrafi zapakować kanapkę
- rozumie szkodliwość przejadania
się
- wie, dlaczego należy ograniczać
spożywanie niektórych produktów
(np. słodyczy)
- zna produkty szkodliwe dla
zdrowia
- wycieczka na skrzyżowanie
- zaproszenie policjanta na zajęcia
- rozmowa na temat bezpieczeństwa na
drodze
- wspólne wykonywanie planszy:
skrzyżowania z uwzględnieniem
ważniejszych znaków drogowych
- wie, jak zachować się na drodze,
ulicy, umie przechodzić
bezpiecznie przez jezdnię
- respektuje zasady sygnalizacji
świetlnej
- posiada znaczki odblaskowe i zna
ich przydatność
7
b) w czasie zabaw
- zimowych
- letnich
- w wodzie
- ze środkami
pirotechnicznymi
- innych zabaw ruchowych
c) podczas korzystania z urządzeń:
- piecyk gazowy, kuchenka
elektryczna, żelazko, czajnik
elektryczny, winda, środki
lokomocji, inne urządzenia
elektryczne np. radio,
telewizor
d) substancje szkodliwe i trujące:
- czad
- gaz
- farby, rozpuszczalniki
- trutki na owady, szczury
- czyszczące środki chemiczne
- składniki zanieczyszczające
powietrze
- trujące rośliny
- substancje niewiadomego
pochodzenia
e) kontakty z nieznajomymi
- pogadanka na temat bezpiecznego
korzystania z urządzeń elektrycznych
występujących w domu
- projekcja filmu na temat szkodliwych
środków chemicznych i skutków ich
działania
- dyskusja na temat obejrzanego filmu
- wysłuchanie opowiadania na temat
złych skutków kontaktów
z nieznajomymi
8
- nie urządza zabaw na ulicy
ani w jej pobliżu
- wie, dlaczego w zimie posypuje
się ulice piaskiem
- kąpie się tylko w miejscach
dozwolonych i w obecności
ratownika, bądź dorosłych
- wie, że nie wolno jeździć na
łyżwach, sankach w miejscach nie
dozwolonych
- wie, że zabawa środkami
pirotechnicznymi jest bardzo
niebezpieczna
- wie, jak postąpić przy drobnych
skaleczeniach i stłuczeniach
- wie, kogo zawiadomić w razie
niebezpieczeństwa
- wie, że z urządzeń elektrycznych
i grzewczych może korzystać tylko
w obecności dorosłych
- wie, że gaz jest trujący,
wybuchowy i łatwopalny
- wie, jak niebezpieczne jest
porażenie prądem elektrycznym
- zna numery telefonów: policji,
pogotowia medycznego, gazowego,
elektrycznego, straży pożarnej
- umie zachować się poprawnie
w windzie i środkach lokomocji
- nie dotyka trutek na szczury
i owady
- zna szkodliwość farb,
rozpuszczalników chemicznych,
środków czyszczących
- wie, czym zanieczyszczane jest
powietrze
- zna rośliny trujące z najbliższego
otoczenia
- wie, że nie powinien reagować na
propozycje osób nieznajomych
i przyjmować od nich żadnych
rzeczy i nieznanych substancji
V
Potrafię bronić się
przed nałogami
a) szkodliwość używek
- palenie papierosów
- picie alkoholu
- zażywanie narkotyków
b) stres
- sytuacje stresogenne
- sposoby radzenia sobie ze
stresem
c) lekarstwa
- zasady przyjmowania leków
- korzystne i szkodliwe
działanie leków
- lekomania
- konkurs pt. „Promocja zdrowia” –praca
plastyczna, poprzedzony rozmową na
temat używek i ich szkodliwości
- praca plastyczno-techniczna na temat:
„Jak zniechęcić dorosłych do nałogów?”
- rozmowa na temat szkodliwego
wpływu papierosów, alkoholu,
narkotyków
9
- wie, na czym polega szkodliwość
palenia papierosów
- wie, dlaczego nie wolni pić
alkoholu, wie jak ludzie zachowują
się pod jego wpływem
- wie, że pod żadnym pozorem nie
wolni używać narkotyków
- nie przyjmuje od kolegów i osób
nieznajomych proszków oraz
substancji nie znanych
- wie, jak radzić sobie ze stresem
- stara się unikać sytuacji
stresogennych
- wie, że lekarstwa może
przyjmować jedynie za zgodą
rodziców lub pracowników służby
zdrowia
- wie, kiedy działanie leków jest
korzystne, a kiedy szkodliwe
- rozumie znaczenie słowa:
„lekomania”
Oczekiwane osiągnięcia uczniów po zakończeniu ścieżki edukacji zdrowotnej:
UCZEŃ:
-
lepiej zna siebie, swoje ciało, swoje środowisko,
rozpoznaje czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na zdrowie,
wie, jak troszczyć się o bezpieczeństwo swoje i innych w różnych sytuacjach,
potrafi wykonać toaletę ciała, przestrzega higieny osobistej i otoczenia,
ma poczucie własnej wartości, swoich możliwości,
rozpoznaje emocje, uczucia swoje i innych,
wykazuje tolerancję wobec odmienności innych osób,
rozumie, że zdrowie jest wartością, dzięki, której można realizować swe potrzeby i aspiracje życiowe,
dąży do zachowania zdrowia, kondycji, sprawności fizycznej,
zna i stosuje w praktyce zasady zdrowego odżywiania się,
potrafi sporządzić jadłospis,
przestrzega zasad pracy, nauki i wypoczynku,
potrafi zaplanować miejsce, czas pracy i wypoczynku, ułożyć plan dnia,
potrafi zaprezentować kilka metod radzenia sobie ze stresem,
umie rozwiązywać konflikty bez agresji,
potrafi godzić własne dobro z dobrem innych,
wyraża szacunek wobec innych, osób starszych, kalekich, chorych,
potrafi prawidłowo przejść przez jezdnię,
umie wykonać makietę skrzyżowania,
potrafi ubrać się stosownie do pogody,
rozumie potrzebę ochrony środowiska i czynnie realizuje ją w życiu codziennym,
umie segregować śmieci, właściwie używać pojemnika na śmieci, toalety publicznej,
jest gotowy do niesienia pomocy, szczególnie młodszym dzieciom,
wykazuje postawę odpowiedzialności za zdrowie w środowisku szkolnym.
10