Edukacja konsumencka jako przeciwwaga dla medialnych wzorców

Edukacja konsumencka jako przeciwwaga dla medialnych wzorców konsumpcji
Grażyna Rokicka
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich
www.facebook.com/konsumenci
Konsumpcja jest kategorią:
ekonomiczną
psychologiczną
socjologiczną
kulturową
a nie tylko prawną
www.facebook.com/konsumenci
Dlaczego edukacja konsumencka?
Gwałtowne i nieustanne zmiany na rynku
Globalizacja Liberalizacja rynku
Nowe technologie informacyjne Złożone, kompleksowe produkty
Wyszukane strategie promocyjne
Agresywne praktyki rynkowe
Medialne wzorce konsumpcji
www.facebook.com/konsumenci
Przykładowe wzorce medialne
Sprzedawca – najlepszym przyjacielem konsumenta
Słodycze są zdrowe
Musisz mieć nowy model żeby być lubianym
Najważniejsza jest niska cena Kobieta musi wyglądać seksownie
www.facebook.com/konsumenci
Co konsumentom ma dać edukacja?
Zrozumienie, jak funkcjonuje gospodarka
Zrównoważone wzorce konsumpcji
Poprawa zdolności do podejmowania racjonalnych decyzji
Umiejętność rozwiązywania problemów i znalezienia pomocy Rozwój asertywności wobec różnych praktyk rynkowych
Pełna znajomość praw i obowiązków
www.facebook.com/konsumenci
Do czego dążymy – konsument wyedukowany:
Świadomy ‐ odpowiedzialny za własne decyzje:
Dbający o środowisko naturalne
Dbający o innych konsumentów Dbający o swój interes
Krytyczny wobec Praktyk rynkowych (np. marketingowe chwyty, reklamy)
Warunków umów
Dostępnych informacji
www.facebook.com/konsumenci
Informacja ≠ edukacja
Warunkiem skorzystania z dostępnych informacji jest posiadanie wiedzy, umiejętności i postaw właściwych w danej sytuacji.
Brak edukacji konsumenckiej powoduje, że dostępne informacje mogą być bezużyteczne, a nawet szkodliwe.
www.facebook.com/konsumenci
Wspomaganie nauczania zorientowane na kompetencje
Kompetencja to kombinacja:
• wiedzy (wiemy, że rodzaj włókna, z którego zrobiono ubrania ma wpływ na konserwację)
• umiejętności (rozumiemy znaczenie symboli na wszywce)
• postaw właściwych w danej sytuacji (sprawdzamy symbol na wszywce przed praniem) Komisja Wspólnot Europejskich (2005). Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kluczowych kompetencji w uczeniu się przez całe życie (on line) http://www.ec.europa.eu/education/policies/2010/doc/keyrec_en.pdf
www.facebook.com/konsumenci
Konsumenci, którzy czują się dobrze chronieni
Unia Europej‐
ska
EU27
Consumer Conditions EU15
EU12
Polska
Scoreboard –
57%
61%
43%
49%
5th Consumer Conditions Scoreboard, EC 2011
www.facebook.com/konsumenci
Procent konsumentów, którzy mieli powód do złożenia reklamacji, ale tego nie zrobili
Unia Europej‐
ska
EU27
23%
EU15
EU12
Austria
Polska
Rumunia
16%
43%
5%
40%
57%
212
11
3
Dotacje państwowe dla organizacji konsumenckich
Euro/1000 mieszkańców
www.facebook.com/konsumenci
Procent konsumentów, którzy nie robią nic, jeśli ich reklamacja jest odrzucona
Unia Europejska
EU27
EU15
EU12
Polska
46%
42%
60%
56%
5th Consumer Conditions Scoreboard, EC 2011
www.facebook.com/konsumenci
Wiedza konsumencka sprzedawców
Deklaruje, że zna przepisy
Zna termin odpowiedzialności sprzedawcy (2 lata)
Zna czas do namysłu dla umowy na odległość
Unia Europejska
EU27
Polska
82%
75%
26%
28%
28%
10%
www.facebook.com/konsumenci
Zamiast podsumowania – dylematy: ƒ Co i jak jeść?
ƒ Czy można nie ulec presji środowiska?
ƒ Jak pogodzić wzorce piękna ze zdrowiem?
ƒ Jak popierać Sprawiedliwy Handel nie mając pieniędzy?
www.facebook.com/konsumenci