sprawozdanieV Sympozjum Polskiego Klubu Koloproktologii

V Sympozjum Polskiego Klubu Koloproktologii, Zamość 21-23 październik 2004 roku.
Tradycyjnie co dwa lata odbywają się spotkania Polskiego Klubu Proktologii.
Zaszczyt organizacji V Jubileuszowego Sympozjum PKK powierzono środowisku
lubelskiemu. Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego był prof. dr hab. med.
Grzegorz Wallner, kierownik II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej AM im. prof. Feliksa
Skubiszewskiego
w
Lublinie.
Sympozjum
zorganizowano
przy
współudziale
lubelskiego oddziału Towarzystwa Chirurgów Polskich, oraz w ramach uroczystości
kończących obchody 60-lecia Akademii Medycznej w Lublinie.
Honorowy patronat nad organizacją Sympozjum objęli – JM Rektor AM w
Lublinie prof. dr hab. med. Maciej Latalski, wojewoda lubelski mgr Andrzej Kurowski,
oraz prezydent miasta Zamość mgr Marcin Zamoyski. Swój udział w organizacji
Sympozjum miały zespoły lekarzy i pielęgniarek z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej
AM w Lublinie, a także ordynatora dr med. Zbigniewa Wagi i lekarzy z Oddziału
Chirurgii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w Zamościu.
Mimo, że Polski Klub Koloproktologii liczy około 200 członków, w Sympozjum
wzięło udział ponad 400 lekarzy różnych specjalności i około 200 pielęgniarek
zajmujących się diagnostyką, terapią i opieką pooperacyjną chorych z różnymi
chorobami koloproktologicznymi. Frekwencja uczestników przekroczyła najśmielsze
oczekiwania organizatorów oraz władz Klubu i tylko potwierdziła olbrzymie i stale
wzrastające zainteresowanie problematyką schorzeń jelita grubego W spotkaniu
udział wzięli między innymi prezes Towarzystwa Chirurgów Polskich prof. dr hab.
med. Zbigniew Puchalski, dyrektor Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii
Skłodowskiej Curie w Warszawie prof. dr hab. med. Marek Nowacki oraz grono
kilkudziesięciu
znakomitych
koloproktologii
w
tematach
wykładowców,
będących
uznanych
ekspertów
z
zakresu
przedmiotem
programu
naukowego
Sympozjum. W Sympozjum wzięli również udział goście z zagranicy – Białorusi,
Czech, Niemiec i Ukrainy. Przewodniczącym Komitetu Naukowego był ustępujący
prezes PKK prof. dr hab. med. Krzysztof Bielecki.
Uroczystość otwarcia V Sympozjum PKK uświetnił wykład inauguracyjny im.
doc. Tylickiego, poświęcony krytycznej ocenie hemoroidopeksji staplerowej, tzw.
operacji Longo – stosowanej w chirurgicznym leczeniu żylaków odbytu, oraz koncert
Zamojskiej Orkiestry Włościańskiej.
W
trakcie
3
dniowych
obrad
wysłuchano
kilkudziesięciu
wykładów,
podzielonych tematycznie na związane z profilaktyką raka jelita grubego,
skojarzonym leczeniem raka jelita grubego, dalej poświęconych stomiom jelitowym –
jako wyzwaniom terapeutycznym XXI wieku, oraz postępom w koloproktologii.
Uczestnicy Sympozjum mieli ponadto okazję prezentacji własnych osiągnięć
naukowych, spostrzeżeń klinicznych w sesji plakatowej. Stało się również tradycją,
że wraz z lekarzami w kolejnych sympozjach PKK biorą udział pielęgniarki, dla
których zorganizowano również trzy sesje naukowe.
Sesji poświęconej profilaktyce raka jelita grubego przewodniczyli prof. dr hab.
med. Jan Dzieniszewski z Warszawy oraz dr hab. med. Stanisław Malinger z
Poznania. Miedzy innymi prof. dr hab. med. Witold Bartnik z Warszawy omówił
aspekty genetyczne profilaktyki nowotworów jelita grubego. Prof. Dzieniszewski
przedstawił uwarunkowania dietetyczne, które mogą mieć wpływ na proces
karcinogenezy zarówno jako czynniki ryzyka, jak też czynniki protekcyjne. Dalej dr
hab. med. Józef Kładny w imieniu prof. Jana Lublińskiego ze Szczecina
zaprezentował wyniki ogólnopolskiego programu badawczego na temat profilaktyki
dziedzicznego raka jelita grubego, natomiast docent Malinger omówił różne aspekty
profilaktyki zabiegowej czy chirurgicznej w nowotworach jelita grubego.
Drugą sesję na temat skojarzonego leczenia raka jelita grubego prowadzili
prof. dr hab. med. Marek Nowacji i prof. dr hab. med. Michał Drews z Poznania. W
części
wykładów
na
zaproszenie
organizatorów
swoje
doświadczenia
w
chirurgicznym raka jelita grubego przedstawił prof. Nowacji. Tzw. rozszerzone
zabiegi chirurgiczne w zaawansowanych rakach jelita grubego omówił prof. dr hab.
med. Adam Dziki z Łodzi. Trudny problem terapeutyczny wznów po chirurgicznym
leczeniu raka jelita grubego został znakomicie przeanalizowany przez prof. Drewsa.
Różne aspekty skojarzonego leczenia raka jelita grubego, przede wszystkim raka
odbytnicy w aspekcie łączenia metod chemio i radioterapii zarówno przed jak i po
operacji zaprezentowali kolejno dr med. Zbigniew Jodkiewicz z zespołu prof.
Nowackiego z Warszawy, dr med. Iwona Pawełczyk z Kliniki Chirurgii Kolorektalnej
Śląskiej Akademii Medycznej w Sosnowcu kierowanej przez prof. dr hab. med. Jacka
Starzewskiego, oraz prof. Wallner z Lublina. Następnie wszyscy wykładowcy w
dyskusji Okrągłego Stołu dyskutowali różne aspekty diagnostyki i terapii skojarzonej
raka jelita grubego, a także odpowiadali na pytania i komentarze licznie
zgromadzonych uczestników sesji.
2
Kolejny cały dzień obrad poświęcony był wiecznie aktualnej problematyki
konieczności wyłaniania stomii czasowych i tzw. stomii definitywnych. W sesji, której
przewodniczyli prof. dr hab. med. Roman Herman z Krakowa i dr hab. med. Marek
Szczepkowski z Warszawy przedstawiono zasady wytworzenia dobrej stomii (prof.
Krzysztof Bielecki z Warszawy), powikłania stomii jelitowych (doc. Szczepkowski),
problemy opieki nad chorymi ze stomią (dr med. Andrzej Andrzejewski z II katedry i
Kliniki Chirurgii AM w Lublinie), oraz rozważania na temat możliwości uniknięcia
tworzenia definitywnych stomii, które z punktu widzenia chorego stanowią wielkie
kalectwo (prof. Herman). Całość sesji zakończyła się dyskusja Okrągłego stołu na
temat jakości życia chorych ze stomią.
Kolejną sesją, która wzbudziła olbrzymie zainteresowanie były postępy w
koloproktologii. Sesja ta ze względu na dużą ilość wykładów została podzielona na
dwie części, którym kolejno przewodniczyli prof. dr hab. med. Adam Dziki z Łodzi i
prof. dr hab. med. Arkadiusz Jawień z Bydgoszczy oraz prof. dr hab. med. Krzysztof
Bielecki z warszawy i prof. Jawień.
Dr hab. med. Piotr Richter przedstawił doświadczenia ośrodka krakowskiego,
przez lata kierowanego przez prof. dr hab. med. Tadeusza Popielę na temat roli
technik minimalnie inwazyjnych endoluminalnych i laparoskopowych w leczeniu raka
odbytnicy, a także wyniki wieloletniego monitorowania skojarzonego z chemio- i
radioterapią leczenia operacyjnego raka odbytnicy.
Dalej prof. Jawień omówił aktualny stan wiedzy na temat terapii choroby
hemoroidalnej. Natomiast dr hab. med. Tomasz Kościński przedstawił bogate
doświadczenia Kliniki Chirurgii AM w Poznaniu, kierowanej przez prof. Drewsa na
temat leczenia wypadania odbytnicy.
W kolejnym wykładzie dr med. Krzysztof Zinkiewicz z II Katedry i Kliniki
Chirurgii Ogólnej AM w Lublinie zaprezentował unikalne w skali kraju wyniki
endoskopowych mukozektomii wczesnych raków jelita grubego jako metody
alternatywnej do leczenia chirurgicznego. Z kolei prof. Henning Rohde z Koeln w
Niemczech przedstawił kontrowersyjną hipotezę etiopatogenezy i wyniki terapii
szczelin odbytu.
Dr med. Jan Perkiewicz reprezentujący Centrum Endoterapii firmy Olympus w
Warszawie omówił nowe możliwości wizualizacji zmian chorobowych, w tym
wczesnych zmian nowotworowych jelita grubego i odbytnicy dzięki wykorzystaniu
nowych technik endoskopowych wykorzystujących lupowe lub mikroskopowe
3
powiększenie
optyczne,
tzw.
chromoendoskopię
oraz
endoultrasonografię.
Prezentowane przez dr Pertkiewicza metody w istotny sposób zwiększają
dokładność oceny diagnostycznej, w tym oceny stopnia zaawansowania zwłaszcza w
aspekcie wczesnych zmian nowotworowych oraz możliwości monitorowania wyników
terapii chorób jelita grubego.
W drugiej części sesji poświęconej postępom w koloproktologii prof. Herman
przedstawił swoje doświadczenia w rekonstrukcji zwieraczy odbytu poprzez
transpozycję mięśnia smukłego z jego równoczesną stymulacją za pomocą
wszczepionych stymulatorów lub przez elektryczne przezodbytowe pobudzanie masy
mięśniowej bez wszczepiania stymulatora. Według prof. Hermana wprowadzenie
różnych technik rekonstrukcji zwieraczy odbytu, mimo że bardzo skomplikowane
technicznie, oraz wymagające znacznych środków finansowych zwiększa szanse
chorego na wykonanie radykalnego zabiegu chirurgicznego z zachowaniem pełnej
aseptyki onkologicznej, a jednocześnie pozwala na poprawę jakości życia chorych
pozbawionych w wyniku terapii fizjologicznego mechanizmu zwieraczowego.
Z kolei dr med. Zbigniew Lorenc z Sosnowca omówił zasadność badań tzw.
węzła wartowniczego w ocenie zaawansowania raka jelita grubego. Natomiast prof.
Jurij
Łożyńskij
ze
Lwowa
poruszył
trudny
problem
leczenia
powikłań
okołoodbytniczych i okołoodbytowych w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna.
Zwrócił uwagę na konieczność maksymalnego oszczędzania tkanek oraz podał
możliwości wykorzystania technik minimalnie inwazyjnych w terapii powikłań choroby
Leśniowskiego-Crohna.
Dr hab. med. Jacek Wroński z Kliniki Chirurgii Naczyń AM w Lublinie
przedstawił zasady profilaktyki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w chirurgii
nowotworów jelita grubego. Sesję zakończyły prezentacje najlepszych prac
wyróżnionych przez komitet naukowy.
Równolegle do wyżej omówionych sesji odbywały się również sesje
przeznaczone przede wszystkim dla pielęgniarek, omawiające różne aspekty
diagnostyki, terapii, opieki chorych leczonych z powodu chorób jelita grubego.
Miedzy innymi omówiono zasady prowadzenia badań kontrolnych po operacjach
jelita grubego (prof. dr hab. med. Ireneusz Krasnodębski z Warszawy), zasady
selekcji chorych podejrzanych o rodzinną predyspozycję do zachorowania na raka
jelita grubego (prof. dr hab. med. Piotr Paluszkiewicz z Lublina), profilaktykę
antybiotykowa w chirurgii jelita grubego (dr Marek Paździor z Lublina), zmiany skórne
4
wokół stomii (mgr Krystyna Cierzniakowska z Białegostoku), szeroko pojętą
problematykę zaopatrzenia w sprzęt stomijny i ocenę jakości życia chorych ze
stomią. Zorganizowano też ukierunkowane na pielęgniarki dwie sesje czysto
kliniczne, w trakcie których przedstawiono zasady całkowitego wycięcia mesorectum
(dr hab. med. Józef Kładny), leczenie nieotrzymania stolca (dr hab. med. Tomasz
Kościński), leczenie zaparć (prof. dr hab. med. Adam Dziki), nieswoistego zapalenia
jelit (prof. dr hab. med. Piotr Radwan i dr Leszek Baczuk), powikłania septyczne w
chirurgii jelita grubego (dr hab. med. Sławomir Rudzki), aspekty żywieniowe w
chirurgii jelita grubego (dr hab. med. Marek Pertkiewicz), aspekty chirurgiczne stomii
(dr hab. med. Marek Szczepkowski).
Wszystkie prace prezentowane w trakcie Sympozjum zarówno jako wykłady
na zaproszenie, prezentacje ustne, jak i przedstawione w postaci plakatów zostały
opublikowane w czasopiśmie „Proktologia”, które jest organem Polskiego Klubu
Koloproktologii.
W trakcie V Sympozjum Polskiego Klubu Koloproktologii zostały wybrane
nowe władze Klubu. Prezesem PKK został prof. dr hab. med. Adam Dziki z Katedry i
Kliniki
Chirurgii
Ogólnej
i
Kolorektalnej Uniwersytetu
Łódzkiego,
natomiast
sekretarzem generalnym PKK został prof. dr hab. med. Grzegorz Wallner z II Katedry
i Kliniki Chirurgii Ogólnej AM w Lublinie.
Obok bardzo ambitnego, a w opinii wszystkich uczestników Sympozjum
bardzo dobrego programu naukowego, który przyciągnął rekordową liczbę
uczestników, realizowano również intensywny program spotkań towarzyskich
pozwalających na prezentację Lubelszczyzny, regionu Roztocza, a przede wszystkim
Zamościa. Zupełną niespodzianką, ale i główną atrakcją kulturalną dla wszystkich
uczestników
był
świetny
koncert
grupy
muzycznej
Budka
Suflera.
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Prof. dr hab. med. Grzegorz Wallner
5