Tematy z języka polskiego na ustną część egzaminu maturalnego w

Język polski
Tematy prezentacji maturalnych
w roku szkolnym 2013/2014.
I. Literatura
1. Człowiek wobec zła w literaturze współczesnej. Rozważ problem na wybranych
przykładach.
2. Przepowiednie, proroctwa, wróżby. Omów funkcjonowanie motywu, analizując
utwory literackie z różnych epok.
3. Literackie spory z Bogiem. Omów na przykładzie utworów literackich z różnych
epok.
4. Literacki obraz wsi i jej mieszkańców. Omów na wybranych przykładach z różnych
epok.
5. Taniec i jego symbolika w literaturze. Rozważ temat interpretując wybrane utwory z
różnych epok.
6. Sacrum i profanum w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
7. Wydarzenia historyczne jako temat dzieła literackiego. Przedstaw zagadnienie
związków historii i literatury, odwołując się do wybranych utworów różnych epok.
8. Zmieniające się koncepcje artysty. Przeanalizuj problem na wybranych przykładach
literackich.
9. Zaprezentuj różnorodne, literackie portrety rodziny.
10. Portrety ojców. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
11. Literackie kreacje kobiet. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
12. Zakochany mężczyzna. Przedstaw jego portret literacki odwołując się do wybranych
tekstów.
13. Miłość w poezji polskiej. Omów temat na wybranych przykładach z różnych epok.
14. Literackie pary małżeńskie. Zaprezentuj na wybranych przykładach.
15. „Człowiek nie może żyć bez miłości”. Rozwiń myśl Jana Pawła II odwołując się do
znanych ci utworów i własnych przemyśleń.
16. Bohaterowie kontrowersyjni; które postacie zasługują na takie miano? Odpowiedz na
pytanie analizując postępowanie wybranych bohaterów literackich.
17. Przedstaw portret matki w wybranych przykładach literackich z różnych epok.
18. Bohaterowie utworów Stefana Żeromskiego, a etos inteligenta. Omów na przykładach
wybranych utworów.
19. Pojedynek jako fenomen kulturowy. Dokonaj analizy zjawiska.
20. Różne odmiany patriotyzmu. Dokonaj analizy wybranych tekstów literackich.
21. Obraz wojny w pieśni żołnierskiej różnych epok. Przedstaw problem na wybranych
przykładach.
22. Współczesne reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj zagadnienie.
23. Herosi codzienności. Omów zjawisko analizując wybrane utwory literackie.
24. Arkadia sarmacka. Przedstaw funkcjonowanie motywu w literaturze różnych epok.
25. Literaccy Prometeusze. Omów zagadnienie.
26. Hiob współczesny- wizerunek niezawinionego cierpienia w literaturze współczesnej.
27. Omów problem winy, niewinności i odkupienia winy w literaturze na wybranych
przykładach z różnych epok.
28. Oblicza współczesnego klasycyzmu. Porównaj twórczość wybranych autorów XX
wieku.
29. Człowiek i jego los. Opisz egzystencjalną refleksję XX w na temat kondycji człowieka
i świata.
30. Motyw wędrówki w literaturze. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych
utworów różnych epok.
31. Nadzieja i rozpacz w literaturze. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych
utworów różnych epok.
32. Omów funkcjonowanie motywów franciszkańskich w znanych utworach literackich.
33. Człowiek w godzinie próby. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów
literatury XX wieku.
34. Na wybranych przykładach omów funkcjonowanie motywu ogrodu w literaturze
różnych epok.
35. Współczesne funkcjonowanie etosu rycerskiego. Dokonaj analizy zjawiska
interpretując wybrane testy literackie.
36. Wybitne postacie historyczne i sposób ich prezentacji w literaturze. Rozważ problem
w oparciu o przykłady.
37. Przedstaw heroizm i antyheroizm jako kategorie etyczne obecne w literaturze różnych
epok.
38. Tytuł i jego funkcje. Przedstaw zagadnienie odwołując się do wybranych utworów
literackich.
39. Kobiety poetki i ich liryka. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do poezji XIX i XX w.
40. Ewolucja ballady od Mickiewicza do Leśmiana. Zreferuj temat, odwołując się do
wybranych utworów.
41. W poszukiwaniu nauczyciela i mistrza. Rozwiń temat na przykładzie tych utworów, które
wpłynęły na ukształtowanie Twojego systemu wartości.
II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki.
1. Piękno i brzydota w sztuce romantycznej i współczesnej. Dokonaj analizy
porównawczej.
2. Adaptacja filmowa jako twórcza zdrada. Zbadaj problem analizując i porównując
wybrane przykłady.
3. Motyw apokalipsy w literaturze i sztuce. Omów i porównaj wybrane teksty kultury.
4. Motyw instrumentów muzycznych. Omów jego funkcjonowanie na podstawie tekstów
kultury różnych epok.
5. Kobieta w literaturze i malarstwie różnych czasów. Omów kreacje kobiet na
wybranych przykładach.
6. Porównaj wizerunki powstańców w literaturze i malarstwie, analizując dzieła okresu
romantyzmu, pozytywizmu oraz kultury współczesnej.
7. Wizje senne jako odzwierciedlenie ludzkich pragnień i lęków. Omów zagadnienie
odwołując się do literatury i malarstwa.
8. Eros i Thanatos w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
9. Literackie i malarskie obrazy piekła. Porównaj sposoby przedstawienia omawiając
wybrane teksty.
10. Przedstaw i porównaj manifesty artystyczne różnych epok (np. romantyzm,
pozytywizm, Młoda Polska).
11. Tatry i góralszczyzna w literaturze, sztuce i muzyce. Przedstaw na przykładzie sztuki
młodopolskiej.
12. Różne ujęcia motywu żołnierza w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane przykłady.
13. Górskie pejzaże słowem i farbą malowane. Przedstaw na wybranych przykładach.
14. Cztery pory roku w literaturze, malarstwie i muzyce. Rozwiń temat odwołując się do
wybranych dzieł.
15. Funkcja symbolu w dziele literackim i malarskim. Dokonaj analizy wybranych
symboli.
16. Zaprezentuj wizerunek Warszawy w literaturze i sztuce różnych epok.
17. Modernizm i postmodernizm. Dokonaj analizy semantycznej pojęcia omawiając
wybrane teksty literatury i sztuki.
18. Współczesne wersje motywu Madonny w literaturze i sztuce współczesnej. Omów na
wybranych przykładach.
19. Powstania narodowe w literaturze, malarstwie i filmie. Omów na przykładach z
literatury i sztuki.
20. Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób
prezentacji.
21. Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie. Rozwiń zagadnienie na podstawie
wybranych dzieł z różnych epok.
22. Między science fiction a fantasy. Przyszłość jako parabola współczesności –
zaprezentuj na wybranych przykładach dzieł literackich i filmowych.
23. Współczesna piosenka jako źródło wiedzy o człowieku i jego losie. Zaprezentuj na
podstawie wybranych przykładów.
24. Na przykładzie wybranych tekstów kultury zaprezentuj kierunki awangardowe w
literaturze i sztuce XX w.
25. Na wybranych przykładach literackich i filmowych omów zjawisko retrospekcji.
III. Język
1. Poddaj analizie i ocenie zjawisko zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie.
2. Radio i telewizja jako środki społecznego przekazu informacji. Dokonaj analizy
językowej wybranych programów.
3. Język sprawozdań sportowych. Dokonaj analizy wybranych artykułów prasowych.
4. Język zakochanych w wybranych tekstach romantyzmu, modernizmu oraz
współczesności. Opisz zjawisko językowe.
5. Język i styl utworów Stefana Żeromskiego. Zaprezentuj zagadnienie.
6. Retoryka propagandowa przemówień. Omów problem na wybranych przykładach.
7. Styl prozy Bolesława Prusa. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady.
8. Etykieta językowa współczesnej młodzieży. Zaprezentuj zagadnienie analizując
zgromadzony materiał językowy.
9. Zanalizuj językowy obraz świata w wybranych tekstach współczesnych zespołów
muzycznych.
10. Przemiany semantyczne pojęcia „bohater” od antyku po współczesność. Omów
zagadnienie.
11. Manipulacja językowa w tytułach artykułów prasowych. Przedstaw na przykładzie
zgromadzonego materiału językowego.
12. Styl autora i styl dzieła literackiego. Omów na wybranych przykładach.
13. Omów na wybranych przykładach użycie języka w funkcji magicznej w retoryce
propagandowej XX wieku.
14. Językowy obraz świata wpisany w nazwy ulic Zamościa. Przedstaw zjawisko
analizując przykłady.
15. Omów zagadnienie funkcjonowania związków frazeologicznych w literaturze i w
języku potocznym.
16. Zwroty grzecznościowe dawniej i dziś. Odwołaj się do wybranych przykładów z
literatury i z języka potocznego.
17. Poetyka tekstów okolicznościowych (toast, zaproszenie, powinszowanie, życzenia).
Dokonaj analizy językowej.
18. Nowomowa jako narzędzie perswazji tabloidów. Przedstaw problem analizując
wybrane fragmenty prasy popularnej.
19. Językowy obraz świata obecny w prozie Witolda Gombrowicza. Zaprezentuj zjawisko
analizując wybrane teksty.