struktury organizacyjne w samorządzie terytorialnym zadania

Transkrypt

struktury organizacyjne w samorządzie terytorialnym zadania
ZADANIA
A-PDF PPT TO PDF DEMO: Purchase from www.A-PDF.com to remove the watermark
STRUKTURY ORGANIZACYJNE
W SAMORZĄDZIE
TERYTORIALNYM
STRUKTURY ORGANIZACYJNE
ZARZĄDZANIA TERYTORIALNEGO
Organy władzy publicznej
Administracja rządowa – w terenie
Samorządy
2004-01-23
samorząd wojewódzki
samorząd powiatowy
samorząd gminny
Aleksander Noworól
2
ORGANY WŁADZY PUBLICZNEJ
2004-01-23
Organ władzy publicznej to osoba bądź
zespół ludzi upowaŜnionych do
wykonywania określonych czynności
w imieniu państwa lub JST. Od organu
państwa i JST naleŜy odróŜnić urzędy,
pełniące funkcje pomocnicze w stosunku
do organów państwa (np. minister spraw
zagranicznych jest organem państwa,
natomiast Ministerstwo Spraw
Zagranicznych to urząd)
Wyodrębnioną strukturą organizacyjną
jest aparat państwowy (samorządowy),
który tworzą urzędy obsługujące organy
Aleksander Noworól
3
ORGANY WŁADZY PUBLICZNEJ
Klasyfikacja
Organy prawodawcze - stanowiące, zwane władzą
ustawodawczą (uchwałodawczą) – upowaŜnione do
tworzenia prawa: rady powiatów i gmin
Organy wykonawcze, określone jako władza wykonawcza
– mają charakter wykonawczo – zarządzający: zarządy
JST, wójt/burmistrz/prezydent
Organy sądownicze, zwane władzą sądowniczą –
wykonują wymiar sprawiedliwości: sądy i trybunały
Organy kontrolne – badają zgodność działania innych
organów z ustawami i konstytucją (np. RIO)
W zaleŜności od innych kryteriów, wyróŜnia się organy:
2004-01-23
jednoosobowe (burmistrz) i kolegialne (sejmik samorządowy,
rada gminy)
centralne, obejmujące zasięgiem cały kraj (prezydent,
parlament, ministrowie) i terenowe, tzn. działające na części
obszaru państwa (wojewoda);
wyłonione w wyborach (rada gminy, burmistrz) i pochodzące
z nominacji (wojewoda).
Aleksander Noworól
4
PODSTAWOWE STRUKTURY
ZARZĄDZANIA TERYTORIALNEGO
W POLSCE
STRUKTURA
TERYTORIALNA
PAŃSTWA
WŁADZE POLSKI
ADMINISTRACJA PAŃSTWOWA
SEJM
POZIOM
KRAJOWY
władza
stanowiąca
SENAT
RZĄD RP
MINISTROWIE
PREZYDENT
RP
WOJEWODA
+ URZĄD
WOJEWÓDZKI
ADMINISTRACJA
PUBLICZNA W
POLSCE
POŚREDNI
POZIOM
LOKALNY
SŁUśBY
INSPEKCJE
STRAśE
POWIAT
POZIOM LOKALNY
2004-01-23
ADMINISTRACJA
NIEZESPOLONA
SEJMIK SAMORZĄDOWY
WOJEWÓDZTWA
władza
stanowiąca
ZARZĄD Z MARSZAŁKIEM
+ URZĄD MARSZAŁKOWSKI
władza
wykonawcza
RADA POWIATU (RADA
MIASTA NA PRAWACH
POWIATU)
władza
stanowiąca
ZARZĄD POWIATU ZE
STAROSTĄ (PREZYDENT
MIASTA NA PRAWACH
POWIATU) + STAROSTWO
(URZĄD MIASTA NA
PRAWACH POWIATU)
władza
wykonawcza
RADA GMINY (RADA MIASTA,
władza
RADA MIASTA NA PRAWACH
stanowiąca
POWIATU)
WÓJT (PREZYDENT,
BURMISTRZ)
władza
+ URZĄD MIASTA LUB GMINY
wykonaw(URZĄD MIASTA I GMINY,
cza
URZĄD MIASTA NA PRAWACH
POWIATU)
GMINA, MIASTO
JEDNOSTKI
POMOCNICZE
GMINY:
SOŁECTWA,
DZIELNICE,
Aleksander
OSIEDLA
władza
wykonawcza
KANCELARIA
PREZYDENTA
POZIOM
REGIONALNY
WOJEWÓDZTWO
SAMORZĄD
TERYTORIALNY
ZEBRANIE MIESZKAŃCÓW
RADA DZIELNICY, OSIEDLA,
SOŁECTWA
Noworól
władza
opiniodawcza
władza
SOŁTYS
5wykonawcza
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
na obszarze województwa
Zadania administracji rządowej w województwie
wykonują:
1) wojewoda;
2) organy rządowej administracji zespolonej w
województwie, w tym kierownicy zespolonych
słuŜb,inspekcji i straŜy;
3) organy niezespolonej administracji rządowej;
4) jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jeŜeli
wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej
wynika z odrębnych ustaw lub z zawartego porozumienia;
5) starosta, jeŜeli wykonywanie przez niego zadań
administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw;
6) inne podmioty, jeŜeli wykonywanie przez nie zadań
administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw.
2004-01-23
Aleksander Noworól
6
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Wojewoda
Wojewoda jest:
2004-01-23
przedstawicielem Rady Ministrów w województwie;
zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w
województwie;
organem rządowej administracji zespolonej w
województwie;
organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu
terytorialnego i ich związków pod względem legalności;
organem administracji rządowej w województwie, do
którego właściwości naleŜą wszystkie sprawy z zakresu
administracji rządowej w województwie niezastrzeŜone w
odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej
administracji;
reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach
określonych w odrębnych ustawach;
organem wyŜszego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia
14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z
późn. zm.2 ).
Aleksander Noworól
7
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Wojewoda
2004-01-23
Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady
Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw
administracji publicznej.
Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad
działalnością wojewody na podstawie kryterium
zgodności jego działania z polityką Rady Ministrów.
Minister właściwy do spraw administracji publicznej
sprawuje nadzór nad działalnością wojewody na
podstawie kryterium zgodności jego działania z
powszechnie obowiązującym prawem, a takŜe pod
względem rzetelności i gospodarności.
Aleksander Noworól
8
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Zadania wojewody
Wojewoda odpowiada za wykonywanie polityki Rady Ministrów w
województwie, a w szczególności:
1) dostosowuje do miejscowych warunków cele polityki Rady Ministrów oraz,
w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach, koordynuje i
kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań;
2) zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i
samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie
zapobiegania zagroŜeniu Ŝycia, zdrowia lub mienia oraz zagroŜeniom środowiska,
bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a takŜe zapobiegania klęskom Ŝywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagroŜeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków, na zasadach określonych w
odrębnych ustawach;
3) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa,
opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje
pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
4) wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa
państwa oraz zarządzania kryzysowego, wynikające z odrębnych ustaw;
5) przedstawia Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw
administracji publicznej, projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących
województwa;
6) wykonuje inne zadania określone w odrębnych ustawach oraz ustalone przez
Radę Ministrów i Prezesa Rady Ministrów.
2004-01-23
Aleksander Noworól
9
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Zadania wojewody
Wojewoda:
1) reprezentuje Radę Ministrów na uroczystościach państwowych i w
czasie oficjalnych wizyt składanych w województwie przez
przedstawicieli państw obcych;
2) współdziała z właściwymi organami innych państw oraz
międzynarodowych organizacji rządowych i pozarządowych, na
zasadach określonych przez ministra właściwego do spraw
zagranicznych.
Wojewoda kontroluje:
1) wykonywanie przez organy rządowej administracji zespolonej w
województwie zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych
wydanych na podstawie upowaŜnień w nich zawartych, ustaleń Rady
Ministrów oraz wytycznych i poleceń Prezesa Rady Ministrów;
2) wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne podmioty
zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na
podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.
2004-01-23
Aleksander Noworól
10
ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA
Zapisy Konstytucji RP
Ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej.
Podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne,
gospodarcze lub kulturowe i zapewniający jednostkom
terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określają
ustawy
Ogół mieszkańców jednostek podziału terytorialnego stanowi z
mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny
uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu
w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd
wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność
Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeŜone
przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz
publicznych
Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.
Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego
niezastrzeŜone dla innych JST
JST mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i
inne prawa majątkowe. Samodzielność JST podlega ochronie
sądowej
2004-01-23
Aleksander Noworól
11
SAMORZĄD WOJEWÓDZKI (SW)
Mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa
regionalną wspólnotę samorządową.
Województwo oznacza:
JST - regionalną wspólnotę samorządową
największą jednostkę zasadniczego podziału
terytorialnego kraju w celu wykonywania
administracji publicznej
Zakres działania SW nie narusza samodzielności
powiatu i gminy. Organy SW nie stanowią
wobec powiatu i gminy organów nadzoru lub
kontroli oraz nie są organami wyŜszego stopnia
w postępowaniu administracyjnym
Organami SW są: sejmik i zarząd województwa
2004-01-23
Aleksander Noworól
12
SAMORZĄD WOJEWÓDZKI
Sejmik wojewódzki
Sejmik województwa jest organem
stanowiącym i kontrolnym (kadencja – 4
lata, radni – wybierani w wyborach
bezpośrednich)
Sejmik województwa wybiera ze swojego
grona przewodniczącego i do 3
wiceprzewodniczących
Sejmik województwa moŜe powoływać ze
swojego grona stałe i doraźne komisje do
wykonywania określonych zadań
Sejmik województwa kontroluje działalność
zarządu województwa oraz wojewódzkich
samorządowych jednostek organizacyjnych.
W tym celu powołuje komisję rewizyjną
2004-01-23
Aleksander Noworól
13
SAMORZĄD WOJEWÓDZKI
Zadania sejmiku wojewódzkiego
Stanowienie aktów prawa miejscowego: statutu województwa,
zasad gospodarowania mieniem i korzystania z obiektów
uŜyteczności publicznej
Uchwalanie strategii rozwoju województwa oraz wieloletnich
programów wojewódzkich
Uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego
Uchwalanie budŜetu województwa, zasad udzielania dotacji
Rozpatrywanie sprawozdań z: wykonania budŜetu, działalności ZW,
wykonywania wieloletnich programów
Podejmowanie uchwały w sprawie absolutorium dla zarządu
Uchwalanie przepisów o podatkach i opłatach lokalnych
Podejmowanie uchwał w sprawie powierzenia zadań innym JST
Podejmowanie uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych
zrzeszeniach
Wybór i odwoływanie zarządu województwa (ZW)
Powoływanie i odwoływanie skarbnika województwa
Podejmowanie uchwał w sprawie udziału w związkach,
stowarzyszeniach, fundacjach
Podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych województwa
2004-01-23
Aleksander Noworól
14
UCHWAŁY W SPRAWACH
MAJĄTKOWYCH WOJEWÓDZTWA
2004-01-23
Zasady nabywania, zbywania i obciąŜania
nieruchomości oraz ich wydzierŜawiania
(wynajmowania) na ponad 3 lata
Emitowanie obligacji oraz określanie
zasad ich zbywania, nabywania i wykupu
Zaciąganie długoterminowych poŜyczek i
kredytów, wraz z odpowiednimi
upowaŜnieniami dla ZW
Tworzenie spółek prawa handlowego i
przystępowanie do nich oraz określanie
zasad wnoszenia wkładów, a takŜe
obejmowania, nabywania i zbywania
udziałów i akcji
Aleksander Noworól
15
SAMORZĄD WOJEWÓDZKI
Zarząd województwa (ZW)
Zarząd województwa jest jego organem
wykonawczym
W skład 5 osobowego ZW, wchodzi marszałek
województwa jako przewodniczący, wicemarszałek
(lub 2 wicemarszałków) i członkowie
Marszałek, wicemarszałkowie i pozostali członkowie
zarządu województwa mogą być wybrani spoza składu
sejmiku województwa.
Marszałek województwa organizuje pracę ZW i urzędu
marszałkowskiego, kieruje bieŜącymi sprawami
województwa oraz reprezentuje województwo.
Marszałek województwa jest kierownikiem urzędu
marszałkowskiego, zwierzchnikiem słuŜbowym
pracowników tego urzędu i kierowników wojewódzkich
samorządowych jednostek organizacyjnych
2004-01-23
Aleksander Noworól
16
SAMORZĄD WOJEWÓDZKI
Zadania zarządu województwa
Wykonywanie uchwał sejmiku województwa
Gospodarowanie mieniem województwa
Przygotowywanie i wykonywanie budŜetu
województwa,
Przygotowywanie projektów strategii rozwoju
województwa, planu zagospodarowania przestrzennego
i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie
Organizowanie współpracy ze strukturami samorządu
regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi
zrzeszeniami regionalnymi
Kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności
wojewódzkich samorządowych jednostek
organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich
kierowników
Uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu
marszałkowskiego.
2004-01-23
Aleksander Noworól
17
ZADANIA WOJEWÓDZTWA:
NajwaŜniejszym zadaniem samorządu województwa jest
określenie strategii rozwoju województwa.
Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze
wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie:
1) edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyŜszego,
2) promocji i ochrony zdrowia,
3) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
4) pomocy społecznej,
5) polityki prorodzinnej,
6) modernizacji terenów wiejskich,
7) zagospodarowania przestrzennego,
8) ochrony środowiska,
9) gospodarki wodnej, w tym ochrony przeciwpowodziowej, a w szczególności
wyposaŜenia i utrzymania wojewódzkich magazynów przeciwpowodziowych,
10) transportu zbiorowego i dróg publicznych,
11) kultury fizycznej i turystyki,
12) ochrony praw konsumentów,
13) obronności,
14) bezpieczeństwa publicznego,
15) przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy.
2004-01-23
Aleksander Noworól
18
SAMORZĄD POWIATOWY
Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną
wspólnotę samorządową. Przez powiat naleŜy
rozumieć:
lokalną wspólnotę samorządową
odpowiednie terytorium
Powiat wykonuje określone ustawami zadania
publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność. Ma osobowość prawną, a jego
samodzielność podlega ochronie sądowej. O ustroju
powiatu stanowi jego statut
Nadzór nad działalnością powiatu sprawuje Prezes RM
oraz wojewoda, a w zakresie spraw finansowych regionalna izba obrachunkowa
Organami powiatu są: rada i zarząd powiatu
2004-01-23
Aleksander Noworól
19
RADA POWIATU
Zadania rady powiatu
Stanowienie aktów prawa miejscowego
Wybór i odwołanie zarządu oraz ukierunkowanie jego działań
Powoływanie i odwoływanie sekretarza i skarbnika powiatu
Uchwalanie budŜetu, rozpatrywanie sprawozdania z jego wykonania
Podejmowanie uchwały w sprawie absolutorium dla zarządu
Podejmowanie uchwał w sprawach: wysokości podatków i opłat,
majątkowych, herbu i flagi powiatu
Podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu AR
Podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami
lokalnymi innych państw
Uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz
ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego
Uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałania bezrobociu oraz
aktywizacji lokalnego rynku pracy
Dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpoŜarowego i
zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu
Określanie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów
2004-01-23
Aleksander Noworól
20
UCHWAŁY W SPRAWACH
MAJĄTKOWYCH POWIATU
Zasady nabycia, zbycia i obciąŜania nieruchomości oraz ich
wydzierŜawiania lub wynajmowania na okres do 3 lat
Emitowanie obligacji oraz określanie zasad ich zbywania,
nabywania i wykupu
Zaciąganie długoterminowych poŜyczek i kredytów, wraz z
odpowiednimi upowaŜnieniami dla zarządu powiatu
Zobowiązania w zakresie podejmowania inwestycji i
remontów o wartości przekraczającej granicę ustaloną
corocznie przez radę
Tworzenie i przystępowanie do związków, stowarzyszeń,
fundacji i spółdzielni
Tworzenie i przystępowanie do spółek, ich rozwiązywanie i
występowanie z nich oraz określanie zasad wnoszenia
wkładów oraz obejmowania, nabywania i zbywania
udziałów i akcji
Współdziałanie z innymi powiatami i z gminami, jeŜeli
związane jest to z koniecznością wydzielenia majątku
Tworzenie, przekształcanie i likwidacja jednostek
organizacyjnych oraz wyposaŜanie ich w majątek
2004-01-23
Aleksander Noworól
21
ZARZĄD POWIATU (ZP)
Zarząd powiatu jest organem wykonawczym. W skład ZP wchodzą
starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali
członkowie (mogą być wybrani spoza składu rady)
Do zadań zarządu powiatu naleŜy w szczególności:
przygotowywanie projektów uchwał rady,
wykonywanie uchwał rady,
gospodarowanie mieniem powiatu,
wykonywanie budŜetu powiatu,
zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych
powiatu
Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa
powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym
powiatowego urzędu pracy.
Powiatową administrację zespoloną stanowią:
1) starostwo powiatowe,
2) powiatowy urząd pracy, będący jednostką organizacyjną powiatu,
3) jednostki organizacyjne stanowiące aparat pomocniczy kierowników
powiatowych słuŜb, inspekcji i straŜy.
Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa
powiatowego, kieruje bieŜącymi sprawami powiatu oraz
reprezentuje powiat na zewnątrz
2004-01-23
Aleksander Noworól
22
ZARZĄD POWIATU
Starosta
Starosta jest kierownikiem starostwa powiatowego oraz
zwierzchnikiem słuŜbowym pracowników starostwa i
kierowników jednostek organizacyjnych powiatu oraz
zwierzchnikiem powiatowych słuŜb, inspekcji i straŜy
Starosta sprawując zwierzchnictwo w stosunku do
powiatowych słuŜb, inspekcji i straŜy:
2004-01-23
powołuje i odwołuje kierowników tych jednostek, w
uzgodnieniu z wojewodą, jeŜeli przepisy szczególne nie
stanowią inaczej,
zatwierdza programy ich działania,
uzgadnia wspólne działanie tych jednostek na obszarze
powiatu,
w sytuacjach szczególnych kieruje wspólnymi działaniami
tych jednostek,
zleca w uzasadnionych przypadkach przeprowadzenie
kontroli.
Aleksander Noworól
23
ZADANIA POWIATU:
Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o
charakterze ponadgminnym w zakresie:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
edukacji publicznej,
promocji i ochrony zdrowia,
pomocy społecznej,
polityki prorodzinnej,
wspierania osób niepełnosprawnych,
transportu zbiorowego i dróg publicznych,
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
8) kultury fizycznej i turystyki,
9) geodezji, kartografii i katastru,
10) gospodarki nieruchomościami,
11) administracji architektoniczno-budowlanej,
12) gospodarki wodnej,
13) ochrony środowiska i przyrody,
14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposaŜenia i utrzymania
powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpoŜarowej i
zapobiegania innym nadzwyczajnym zagroŜeniom Ŝycia i zdrowia
ludzi oraz środowiska,
2004-01-23
Aleksander Noworól
24
ZADANIA POWIATU:
A takŜe w zakresie:
17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
18) ochrony praw konsumenta,
19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń uŜyteczności publicznej oraz
obiektów administracyjnych,
20) obronności,
21) promocji powiatu,
22) współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Do zadań publicznych powiatu naleŜy równieŜ zapewnienie
wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji
kierowników powiatowych słuŜb, inspekcji i straŜy.
Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin.
Powiat moŜe zawierać z organami administracji rządowej
porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu
administracji rządowej.
Powiat moŜe zawierać porozumienia w sprawie powierzenia
prowadzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu
terytorialnego, a takŜe z województwem, na którego obszarze
znajduje się terytorium powiatu.
2004-01-23
Aleksander Noworól
25
SAMORZĄD GMINNY
Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę
samorządową. Przez gminę naleŜy rozumieć wspólnotę
samorządową oraz odpowiednie terytorium
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na
własną odpowiedzialność, posiada osobowość prawną, a jej
samodzielność podlega ochronie sądowej
O ustroju gminy stanowi jej statut. Statut gminy powyŜej
300.000 mieszkańców podlega uzgodnieniu z Prezesem RM
Gmina moŜe tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz
dzielnice, osiedla i inne. Jednostkę pomocniczą tworzy rada
gminy, w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z
mieszkańcami lub z ich inicjatywy
Organami gminy są rada gminy i wójt/burmistrz/prezydent.
2004-01-23
Aleksander Noworól
26
RADA GMINY
Organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest
rada gminy. Kadencja rady trwa 4 lata. Rada gminy
kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek
organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy
powołując komisję rewizyjną.
Rada gminy wybiera ze swego grona
przewodniczącego i 1-3
wiceprzewodniczących. Przewodniczący organizuje
pracę rady i prowadzi jej obrady.
Rada gminy moŜe powoływać stałe i doraźne komisje
Radny obowiązany jest kierować się dobrem
wspólnoty samorządowej gminy, radny utrzymuje
stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami,
przyjmuje zgłaszane postulaty i przedstawia je
organom gminy do rozpatrzenia, nie jest jednak
związany instrukcjami wyborców
2004-01-23
Aleksander Noworól
27
SAMORZĄD GMINNY
Zadania rady gminy
Uchwalanie statutu gminy
Ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach
jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego
działalności
Powoływanie i odwoływanie skarbnika oraz sekretarza
gminy
Uchwalanie budŜetu gminy, rozpatrywanie sprawozdania z
jego budŜetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie
absolutorium
Uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego
Uchwalanie programów gospodarczych
Ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych,
zasad przekazywania im składników mienia oraz zasad
przekazywania środków budŜetowych na realizację zadań
Podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat
Podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy,
przekraczających zakres zwykłego zarządu
2004-01-23
Aleksander Noworól
28
SAMORZĄD GMINNY
Zadania rady gminy
Określanie wysokości sumy, do której wójt moŜe
samodzielnie zaciągać zobowiązania
Podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań AR
Podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi
gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego
majątku
Podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze
społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw
oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń
społeczności lokalnych i regionalnych
Podejmowanie uchwał w sprawach: herbu gminy, nazw ulic
i placów publicznych oraz wznoszenia pomników,
Nadawanie honorowego obywatelstwa gminy
Podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania
stypendiów dla uczniów i studentów
Stanowienie w innych sprawach zastrzeŜonych ustawami
do kompetencji rady gminy.
2004-01-23
Aleksander Noworól
29
UCHWAŁY W SPRAWACH
MAJĄTKOWYCH GMINY
Określanie zasad nabycia, zbycia i obciąŜenia nieruchomości
gruntowych oraz ich wydzierŜawiania lub najmu na dłuŜej niŜ 3
lata (do czasu określenia zasad wójt moŜe dokonywać tych
czynności wyłącznie za zgodą rady gminy)
Emitowanie obligacji oraz określanie zasad ich zbywania,
nabywania i wykupu przez wójta
Zaciągania długoterminowych poŜyczek i kredytów
Ustalania maksymalnej wysokości poŜyczek i kredytów
krótkoterminowych zaciąganych przez wójta w roku budŜetowym
Zobowiązania w zakresie inwestycji i remontów o wartości
przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy
Tworzenie i przystępowanie do spółek i spółdzielni oraz
rozwiązywania i występowania z nich
Określanie zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji
przez wójta
Tworzenie, likwidacja i reorganizacja przedsiębiorstw, zakładów i
innych gminnych jedn. organiz. oraz wyposaŜania ich w majątek,
Ustalanie maksymalnej wysokości poŜyczek i poręczeń
udzielanych przez wójta w roku budŜetowym
2004-01-23
Aleksander Noworól
30
WÓJT BURMISTRZ PREZYDENT
Organem wykonawczym gminy jest
wójt/burmistrz/prezydent, wybierany w
wyborach bezpośrednich. Kadencja wójta
rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji
rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i
upływa z dniem upływu kadencji rady gminy
Burmistrz jest organem wykonawczym w
gminie, w której siedziba władz znajduje się w
mieście połoŜonym na terytorium tej gminy. W
miastach powyŜej 100.000 mieszkańców
organem wykonawczym jest prezydent miasta
Wójt, w drodze zarządzenia, powołuje oraz
odwołuje 1 – 4 zastępców
2004-01-23
Aleksander Noworól
31
WÓJT BURMISTRZ PREZYDENT
Zadania wójta / burmistrza / prezydenta
Przygotowywanie projektów uchwał rady gminy
Określanie sposobu wykonywania uchwał
Gospodarowanie mieniem komunalnym
Wykonywanie budŜetu
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek
organizacyjnych
W realizacji zadań własnych gminy wójt podlega wyłącznie
radzie gminy
Wójt kieruje bieŜącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją
na zewnątrz
Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.
Organizację i zasady funkcjonowania urzędu określa
regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze
zarządzenia. Kierownikiem urzędu jest wójt (burmistrz). Wójt
(burmistrz) moŜe powierzyć prowadzenie określonych spraw
gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi
gminy.
2004-01-23
Aleksander Noworól
32
SAMORZĄD GMINNY
Jednostki pomocnicze
Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej
określa rada gminy odrębnym statutem
Statut jednostki pomocniczej określa:
nazwę i obszar jednostki
zasady i tryb wyboru organów jednostki pomocniczej
organizację i zadania organów jednostki pomocniczej
zakres oraz sposób realizacji przekazywanych zadań
zakres i formy kontroli oraz nadzoru nad jednostką
pomocniczą
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie
wiejskie, a wykonawczym - sołtys. Działalność sołtysa
wspomaga rada sołecka.
Organem uchwałodawczym w dzielnicy (osiedlu) jest rada.
Organem wykonawczym w dzielnicy (osiedlu) jest zarząd z
przewodniczącym na czele. Statut moŜe ustalić, Ŝe
organem uchwałodawczym jest ogólne zebranie
mieszkańców osiedla.
2004-01-23
Aleksander Noworól
33
ZADANIA GMINY:
Do zakresu działania gminy naleŜą wszystkie sprawy
publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeŜone ustawami na
rzecz innych podmiotów.
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty naleŜy do zadań
własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują
sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony
środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu
drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i
oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku
oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
2004-01-23
Aleksander Noworól
34
ZADANIA GMINY:
Zadania własne obejmują teŜ sprawy:
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz
ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i
urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony
przeciwpoŜarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposaŜenia i
utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń uŜyteczności
publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąŜy opieki
socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym
tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i
wdraŜania programów pobudzania aktywności obywatelskiej,
18) promocji gminy,
19) współpracy z organizacjami pozarządowymi,
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych
państw.
2004-01-23
Aleksander Noworól
35
ZADANIA GMINY:
Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek
wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji
rządowej, a takŜe z zakresu organizacji przygotowań i
przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz
referendów.
Zadania z zakresu administracji rządowej gmina moŜe
wykonywać równieŜ na podstawie porozumienia z
organami tej administracji.
Gmina moŜe wykonywać zadania z zakresu właściwości
powiatu oraz zadania z zakresu właściwości
województwa na podstawie porozumień z tymi
jednostkami samorządu terytorialnego.
2004-01-23
Aleksander Noworól
36
DZIAŁANIAMI PROWADZONYMI DO
ZAPOBIEśENIA SKś LUB ICH USUNIĘCIA
KIERUJĄ:
wójt (burmistrz, prezydent) - jeŜeli SKś wprowadzono
tylko na obszarze gminy (podlegając staroście)
starosta - jeŜeli SKś wprowadzono na obszarze więcej niŜ
jednej gminy wchodzącej w skład powiatu (podlegając
wojewodzie)
wojewoda - jeŜeli SKś wprowadzono na obszarze więcej
niŜ jednego powiatu w województwie (podlegając
ministrowi); wojewodzie podporządkowane są jednostki
AR i samorządu województwa, a takŜe skierowane do
działań jednostki sił zbrojnych;
minister właściwy do spraw wewnętrznych lub inny
minister, do zakresu działania którego naleŜy zapobieganie
skutkom danej klęski Ŝywiołowej lub ich usuwanie, a w
przypadku wątpliwości - minister wyznaczony przez
Prezesa RM - jeŜeli stan klęski Ŝywiołowej wprowadzono
na obszarze więcej niŜ jednego województwa.
2004-01-23
Aleksander Noworól
37
Samorządy w innych państwach
2004-01-23
Samorząd w Stanie Virginia, USA
Aleksander Noworól
38