ROPCZYCE - Solina.pl

Transkrypt

ROPCZYCE - Solina.pl
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 1
KARTA AKTUALIZACJI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE
Lp.
Data
Nazwa dokumentu aktualizowanego
Podpis Dyrektora lub
osoby upoważnionej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 2
KARTA POTWIERDZENIA ZNAJOMOŚCI
INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE
Lp.
Imię i nazwisko
Data przyjęcia do
wiadomości
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Podpis
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 3
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA
KARTA AKTUALIZACJI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE....................1
KARTA POTWIERDZENIA ZNAJOMOŚCI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW
ROPCZYCE..............................................................................................................................................................2
I. CZĘŚĆ OPISOWA ............................................................................................ 7
1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA ......................................................................................... 7
2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA.......................................................................... 7
3. PRZEDMIOT INSTRUKCJI................................................................................................ 9
4. PRZEZNACZENIE INSTRUKCJI ...................................................................................... 9
5. INFORMACJE OGÓLNE DOTYCZĄCE LOKALIZACJI............................................. 9
6. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY ZA FUNKCJONOWANIE URZĄDZEŃ WODNYCH10
7. WYSZCZEGÓLNIENIE ZADAŃ, KTÓRE MAJĄ SPEŁNIAĆ URZĄDZENIA
WODNE ...................................................................................................................................... 10
7.1 Urządzenia istniejące......................................................................................................... 11
7.2 Urządzenia projektowane .................................................................................................. 11
8. CHARAKTERYSTYKA URZĄDZENIA WODNEGO ..................................................... 11
8.1
CHARAKTERYSTYKA ISTNIEJĄCYCH URZĄDZEŃ WODNYCH ................... 11
8.1.1 JAZ
11
8.1.2 UJĘCIE WODY DLA CUKROWNI
14
8.1.3 RUROCIĄGI W KORPUSIE JAZU
17
8.1.4 UPUST DO PRZEPUSZCZANIA WODY BIOLOGICZNEJ
18
8.1.5 UPUSTY DENNE
18
8.1.6 RUROCIĄG BURZOWY
18
8.1.7 MOST
18
8.2 CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANYCH URZĄDZEŃ WODNYCH ............... 19
8.2.1 ELEKTROWNIA WODNA
19
9. POZIOMY PIĘTRZENIA..................................................................................................... 21
10. WYSOKOŚĆ PIĘTRZENIA I SPAD ELEKTROWNI .................................................... 22
11. PRZEPŁYWY CHARAKTERYSTYCZNE ...................................................................... 22
12. PRZEPŁYW NIENARUSZALNY...................................................................................... 26
13. PRZEPŁYW GWARANTOWANY .................................................................................... 26
14.PRZEPŁYW
POWODZIOWY,
DOZWOLONY,
KATASTROFALNY
I
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
TM
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 4
WYPRZEDZAJĄCY ................................................................................................................. 27
15. DOPUSZCZALNE PRĘDKOŚCI OBNIŻANIA I PODWYŻSZANIA POZIOMÓW
WODY NA GÓRNYM I DOLNYM STANOWISKU ............................................................. 27
16. MAKSYMALNA PRZEPUSTOWOŚĆ URZĄDZEŃ WODNYCH ............................... 27
17. ZAGROŻENIA I UWARUNKOWANIA W GOSPODAROWANIA WODĄ PRZY
OBNIŻENIU PIĘTRZENIA PONIŻEJ MINIMALNEGO ................................................... 28
18. SPOSÓB GOSPODAROWANIA WODĄ W NORMALNYCH WARUNKACH
UŻYTKOWANIA....................................................................................................................... 28
Normalne warunki użytkowania.............................................................................................. 28
Warunki eksploatacyjne w przypadku postoju turbin ............................................................. 28
19.
ZASADY
PROWADZENIA
GOSPODARKI
WODNEJ
W
OKRESIE
NIŻÓWKOWYM....................................................................................................................... 29
20. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE ZAGROŻENIA
POWODZIOWEGO I POWODZI........................................................................................... 30
- Czynności personelu obsługi w momencie zawiadomienia o rozpoczęciu
i
zakończeniu pogotowia powodziowego ...................................................................... 30
- Czynności personelu obsługi po ogłoszeniu pogotowia powodziowego.............................. 30
- Przygotowanie stopnia do przepuszczania wielkiej wody .................................................... 31
- Przepuszczanie wód powodziowych..................................................................................... 31
21.
SPOSÓB
POSTĘPOWANIA
W
OKRESIE
WYSTĘPOWANIA
ZJAWISK
LODOWYCH ............................................................................................................................. 32
22.
SPOSÓB
POSTĘPOWANIA W
PRZYPADKU
USUWANIA NAMUŁÓW
I
PŁUKANIA STANOWISKA GÓRNEGO............................................................................... 32
23.
OPIS
SIECI
OBSERWACYJNO
–
POMIAROWEJ
ISTOTNEJ
DLA
GOSPODAROWANIA WODĄ................................................................................................. 33
Stany ostrzegawcze i alarmowe............................................................................................... 33
24. WYKAZ URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA URZĄDZENIU
WODNYM .................................................................................................................................. 34
25.
OKREŚLENIE
PODSTAWOWYCH
CZYNNOŚCI
ZWIĄZANYCH
Z
GOSPODAROWANIEM WODĄ ORAZ OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA ICH
WYKONANIE............................................................................................................................ 34
- Obowiązki użytkownika wód................................................................................................ 34
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 5
- Podstawowe obowiązki właściciela elektrowni wodnej ....................................................... 35
- Najistotniejsze wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń wodnych ......................... 36
- Gospodarowanie wodą na stopniu w różnych okresach eksploatacji ................................... 36
- Podstawowe czynności związane z gospodarowaniem wodą............................................... 36
1)
W okresach normalnych warunków eksploatacji
36
Ujęcie wody dla Cukrowni ....................................................................................................36
Stopień wodny Ropczyce ......................................................................................................37
2)
W okresach pogotowia powodziowego
38
3)
W okresach powodzi
38
4)
W czasie przejścia lodów
38
- Czynności personelu obsługi po przejściu fali powodziowej ............................................... 39
- W przypadku awarii .............................................................................................................. 39
- Struktury służby eksploatacyjnej w normalnych warunkach eksploatacji............................ 40
Ujęcie wody ...........................................................................................................................40
Elektrownia wodna ................................................................................................................41
- Osoby bezpośrednio odpowiedzialne.................................................................................... 41
- Struktury służby eksploatacyjnej w okresie zimowym i przejścia wielkich wód................. 42
- Prowadzenie obserwacji, pomiarów na stopniu .................................................................... 42
- Prowadzenie dokumentacji ................................................................................................... 43
Ujęcie wody ...........................................................................................................................43
Stopień wodny .......................................................................................................................44
1) Raport dobowy elektrowni
44
2) Książka gospodarki wodnej
45
3) Dziennik operacyjny
45
4) Książka inspekcji i zarządzeń
46
26. WYKAZ WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH ZAKŁADÓW I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH
ZA GOSPODAROWANIE WODĄ, Z OKREŚLENIEM ICH ODPOWIEDZIALNOŚCI I
KOMPETENCJI ........................................................................................................................ 46
28. UŻYTKOWNICY ZASOBÓW WODNYCH I ICH POTRZEBY .................................. 48
27. OKREŚLENIE TRYBU POWIADAMIANIA, PRZEZ OSOBĘ ODPOWIEDZIALNĄ
ZA GOSPODAROWANIE WODĄ I UTRZYMANIE URZĄDZENIA WODNEGO,
OŚRODKA
KOORDYNACYJN
–
INFORMACYJNEGO
OCHRONY
PRZECIWPOWODZIOWEJ RZGW O WYSTĄPIENIU NA URZĄDZENIU WODNYM
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
NIEBEZPIECZNYCH
ZJAWISK,
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 6
BĘDĄCYCH
SKUTKIEM
SYTUACJI
HYDROMETEOROLOGICZNEJ........................................................................................... 49
28. ZASADY GOSPODAROWANIA WODĄ W OKRESIE BUDOWY, PIERWSZEGO
NAPEŁNIENIA ORAZ REMONTU URZĄDZENIA ............................................................ 51
29. ODSTĘPSTWA OD INSTRUKCJI .................................................................................... 52
30. TRYB ZATWIERDZANIA INSTRUKCJI ........................................................................ 52
31. OKRES WAŻNOŚCI INSTRUKCJI I ZASADY JEJ ZMIAN ....................................... 52
32. MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INSTRUKCJI ........................................................... 52
II. CZĘŚĆ GRAFICZNA ..................................................................................... 53
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 7
I. CZĘŚĆ OPISOWA
1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest instrukcja gospodarowania wodą na szczególne korzystanie z
wód rzeki Wielopolki dla potrzeb projektowanej małej elektrowni wodnej przy istniejącym jazie
w przekroju 18+600 km biegu rz. Wielopolki, w m. Ropczyce (gmina Ropczyce, powiat
ropczycko-sędziszowski, woj. podkarpackie).
W skład stopnia wodnego Ropczyce będą wchodzić następujące budowle (urządzenia)
wodne:
1) Istniejące urządzenia wodne:
-
Jaz piętrzący
-
Ujęcie wody dla cukrowni Ropczyce
-
Rurociągi w korpusie jazu
-
Upust do przepuszczania wody biologicznej
-
Upusty denne
-
Rurociąg burzowy
2) Projektowane urządzenia wodne
-
Elektrownia wodna
W 2006r. została opracowana Instrukcja Gospodarowania Wodą dla istniejącego progu
dla potrzeb ujęcia wody dla Cukrowni Ropczyce i zatwierdzona przez organ wydający
pozwolenie wodnoprawne. Po rozbudowie istniejącego progu i budowie MEW wraz z obiektami
towarzyszącymi przestanie ona obowiązywać i zacznie obowiązywać niniejsza instrukcja.
Wynika to z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu
instrukcji gospodarowania wodą (Dz.U. z 2006 r. Nr 150, poz. 1087) (§ 8. 1. Dla zależnego od
siebie korzystania z wód opracowuje się jedną instrukcję, obejmującą korzystanie z wód przez
wszystkie zakłady korzystające z zasobu wodnego lub z urządzeń usytuowanych kaskadowo
wzdłuż cieku).
2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 8
Podstawę prawną opracowania stanowi zlecenie od Zespołu Elektrowni Wodnych Solina
– Myczkowce S.A., 38-612 Solina, dla Biura Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I
GAJDA z siedzibą w Gdańsku, ul. Piastowska 8/1.
Materiały źródłowe wykorzystane do opracowania instrukcji:
1. “ Cukrownia „Ropczyce” S.A. - Jaz - Instrukcja gospodarowania wodą, opracowana
przez ZUE “EKO-PROJEKT” w Rzeszowie, Rzeszów 2006r.,
2. Wydane dla inwestycji decyzje i uzgodnienia.
3. Operat hydrologiczny rzeki Wielopolki w profilu jazu w miejscowości Ostrów
k/Ropczyc – IMGW Kraków, 2004r.
4. Aktualne plany i mapy.
Akty prawne wykorzystane przy opracowaniu instrukcji:
1. Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019) z
późniejszymi zmianami,
2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie
(Dz.U. z 2007 r. Nr 86, poz.579);
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu
instrukcji gospodarowania wodą (Dz.U. z 2006 r. Nr 150, poz. 1087)
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2001r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie granic wód, linii brzegu, urządzeń nad wodami oraz klas wód śródlądowych
żeglownych (Dz.U. Nr106, poz.1151),
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10.12.02 w sprawie przebiegu granic obszarów
dorzeczy, przyporządkowania zbiorników wód podziemnych do właściwych obszarów
dorzeczy, utworzenia regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz podziału obszarów
dorzeczy na regiony wodne (Dz.U. Nr 232, poz. 1953).
6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002r. w sprawie śródlądowych wód
powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. Nr16,
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 9
poz.149),
7. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr62 poz. 558 z 22
maja 2002 r.),
8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu tworzenia
gminnego zespołu reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu reagowania
kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej i ich funkcjonowania
(Dz.U. Nr215, poz. 1818),
3. PRZEDMIOT INSTRUKCJI
Przedmiotem niniejszej instrukcji są zasady gospodarowania wodą na stopniu wodnym
Ropczyce w różnych okresach eksploatacji, z uwzględnieniem organizacji zarządzania, obsługi,
prowadzenia pomiarów i dokumentacji w zakresie spraw objętych instrukcją.
UWAGA:
Niniejsza instrukcja nie dotyczy przepisów ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym
należy prowadzić osobną dokumentację oraz przeprowadzać przeglądy obiektów ani też
nie jest instrukcja eksploatacji urządzeń hydroenergetycznych.
4. PRZEZNACZENIE INSTRUKCJI
Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla:
− personelu inżynieryjno-technicznego Cukrowni Ropczyce oraz ZEW Solina - Myczkowce,
− personelu obsługi stopnia wodnego Ropczyce,
− personelu obsługi ujęcia wody dla Cukrowni Ropczyce.
Znajomość instrukcji powinna być potwierdzona przez ww. personel własnoręcznym
podpisem w Instrukcji celem poświadczenia zapoznania się z nią i przyjęcia do stosowania.
Przedmiotowa
Instrukcja
Gospodarowania
Wodą
stanowi
integralną
część
wodonoprawnej, zgodnie z art.128 ust.4 Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne.
5. INFORMACJE OGÓLNE DOTYCZĄCE LOKALIZACJI
decyzji
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 10
Oś stopnia wodnego Ropczyce znajduje się w korycie rzeki Wielopolka w km 18+600.
Administracyjne stopień jest położony w gminie Ropczyce, powiat ropczycko - sędziszowski,
województwo podkarpackie.
Lokalizację obiektów wodnych przedstawiono na rysunkach zamieszczonych w części graficznej
instrukcji.
6. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY ZA FUNKCJONOWANIE URZĄDZEŃ WODNYCH
Właściciel obiektu
a) elektrownia:
Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A.
38-612 Solina
b) jaz i pozostałe urządzenia wodne:
Cukrownia „Ropczyce” S.A.
Ul. Kolejowa 140
39-100 Ropczyce
Użytkownik obiektu
a) elektrownia i jaz:
Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A.
38-612 Solina
b) pozostałe urządzenia wodne:
Cukrownia „Ropczyce” S.A.
Ul. Kolejowa 140
39-100 Ropczyce
Administrator rzeki
Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych
Ul. Hetmańska 9
35-959 Rzeszów
7. WYSZCZEGÓLNIENIE ZADAŃ, KTÓRE MAJĄ SPEŁNIAĆ URZĄDZENIA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
TM
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 11
WODNE
7.1 Urządzenia istniejące
Jaz spełnia następujące zadania:
⇒ piętrzy wodę na potrzeby kampanii cukrowniczej i elektrowni wodnej,
⇒ służy do wytworzenia zbiornika wyrównawczego o pojemności 76000m3,
⇒ reguluje
przepływ
wody
przez
stopień
w
przypadku
dopływu
większego
od przełyku instalowanego elektrowni lub czynnego w danym czasie,
⇒ służy do spławu kry lodowej na dolne stanowisko,
⇒ służy do płukania górnego stanowiska stopnia.
Ujęcie wody dla Cukrowni ma za zadanie doprowadzić wodę z rzeki do pompowni
zlokalizowanej na jej lewym brzegu przed jazem.
Upust spełnia następujące zadania:
⇒ utrzymuje poziom wody górnej na rzędnej równej NPP=192,60 m nKr,
⇒ służy do płukania stanowiska górnego stopnia w rejonie elektrowni z nagromadzonego
rumowiska,
⇒ służy do przepuszczania wody przy przepływach wód powodziowych,
⇒ reguluje
przepływ
wody
przez
stopień
w
przypadku
dopływu
większego
od przełyku instalowanego elektrowni lub czynnego w danym czasie.
Zadaniem rurociągów w korpusie jazu jest odprowadzenie ścieków na pola rozdzeszczowania
we wsi Ocieka i Żdżary.
7.2 Urządzenia projektowane
Zadaniem Małej Elektrowni Wodnej jest przetwarzanie energii wody na energię elektryczną
w turbozespole jako odnawialne źródło energii.
8. CHARAKTERYSTYKA URZĄDZENIA WODNEGO
8.1 CHARAKTERYSTYKA ISTNIEJĄCYCH URZĄDZEŃ WODNYCH
8.1.1
JAZ
Lokalizacja
Oś jazu znajduje się w 18+600km rzeki Wielopolki.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 12
Konstrukcja jazu
Konstrukcja jazu żelbetowa. Składa się on z czterech przęseł po 6m, łączne światło jazu
wynosi 24m.
Dok jazu o wysokości 8,7m posiada płytę denną grubości 1,30m i ściany boczne grubości
zmiennej 0,5 – 1,0m.
W jazie znajdują się trzy filary grubości 1,50m i dwa przyczółki o średniej grubości
0,75m służące do piętrzenia i zamknięć remontowych oraz do podparć belek korytkowych
żelbetowych prefabrykowanych mostu.
Sekcja przelewowa doku składa się z czterech przęseł po 6m każde, przy czym dwa
przęsła przylegające do filara środkowego posiadające zamknięcia zasuwami ślizgowymi
głębinowymi, stalowymi o wymiarach H=1,20m i B=6,0m. W/w zamknięcia służą do regulacji
upustu w okresie wielkich wód i do płukania koryta rzeki Wielopolki z namułów w pobliżu jazu.
Maksymalna wysokość piętrzenia jazu wynosi H=4,2m.
W doku budowli wykształcona jest niecka wypadowa o głębokości 0,5m, której zadaniem jest
rozpraszanie energii przy współpracy z szykanami.
Niecka i szykany mają za zadanie niedopuszczenie do przemieszania się w dół strumieni
tranzytowych z taką szybkością z jaką mogą powstać na przelewie jazu przy przejściach wód o
napełnieniach większych od rzędnej piętrzenia.
Niecka wspólnie z szykanami ma za zadanie spowodować rozproszenie zasadniczej części
energii wody.
Powyższe rozproszenia energii zostały sprawdzone na badaniach modelowych wykonanych
przez Zespół Hydrauliki i Budowli Wodnych Akademii Rolniczej w Warszawie dla przepływów
miarodajnych i kontrolnych.
Wielkości charakterystyczne jazu:
Światło jazu – 24m = 4 przęsła po 6m,
W środkowym przęśle – dwa upusty denne o wymiarach 1,2 x 6m zamykane zasuwami,
3 filary o grubości 1,5m
Rzędna progu piętrzącego - 192,60m nKr.
Rzędna korony przyczółków – 197,10 m nKr,
Rzędna niwelety drogi na jazie – 197,13 m npm,
Rzędna spodu konstrukcji mostu – 196,66 m npm,
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 13
Rzędna niecki wypadowej – 187,90 m nKr,
Rzędna wylotów rurociągów ujścia – 189,40 m nKr,
Rzędna rury do przepuszczania wody biologicznej – 189,95 m npm
Przepustowość istniejącego jazu:
QJ = 2/3 µ b H (2 g H)1/2
QJ = 2/3 x 0,63 x 24 x 4,2 x (2 x 9,81 x 4,2)1/2
QJ = 384,31 m3/s
Przepustowość jazu po wybudowaniu elektrowni wodnej:
Ze względu na budowę elektrowni wodnej w środkowym przęśle jazu światło będzie wynosiło
b=3 przęsła x 6m =18m
QJ = 2/3 µ b H (2 g H)1/2
QJ = 2/3 x 0,63 x 18 x 4,2 x (2 x 9,81 x 4,2)1/2
QJ = 288,23 m3/s
Zamknięcia główne i ich mechanizmy wyciągowe
W filarach i przyczółkach zainstalowane sa prowadnice dla zamknięć roboczych oraz
remontowych. W konstrukcji jazu
jest przewidziana możliwość następujących zamknięć
remontowych:
Przęsło I i IV (licząc od brzegu prawego) może być zamknięte przy wodzie średniej w
następujący sposób
-
:
na prawym brzegu nie może być spiętrzona woda wyżej jak do korony brzegu rz.
192,65m.
-
Od wody dolnej należy założyć bale remontowe na wysokość do rzędnej 192,70m, gdzie
powstanie komora ograniczona progiem i w/w ścianka z bali,
-
W czasie remontu wody rzeki mogą być przepuszczane przez spusty płuczące głównie w
przęsłach 2 i 3.
Wydajność spustów wyniesie max Q=62 m3/s, dając napełnienie na stanowisku dolnym t=3,0 m.
Woda ta może wystąpić 1 – 2 razy do roku z prawdopodobieństwem trwania 1 dzień. Za tym w
zamkniętych przęsłach po wypompowaniu wody można wykonać kilkudniowe prace związane
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 14
np. z usunięciem zanieczyszczeń itp.
Przęsło nr II posiada zamknięcia dolnego stanowiska i możliwość przegrodzenia
remontowanego stanowiska górnego bez konieczności
przerwania poboru wody na ujęciu
wodnym, ponieważ prowadnice są zlokalizowane pomiędzy rurociągiem ∅600 mm ujęcia
wodnego, a za tym jednak rurociąg może pracować.
Przęsło III prowadnice są poniżej wlotu przepływu nienaruszalnego tj. wody biologicznej rzeki.
Przęsło IV w przypadku zamknięcia przęsła IV-tego woda biologiczna może być przepuszczona
upustem ∅620/10 mm w zaporze ziemnej. Konstrukcja filarów są to płyty żelbetowe o grubości
1,50m mogące przenieść parcie boczne wody rzędnej 196,60m w przypadku zamknięcia
remontowanego przęsła sąsiedniego. Filar środowy również przeniesie parcie wody
maksymalnej, pomimo przecięcia go dylatacją.
Teren, na którym jest położony jaz obejmuje ciek oraz tereny na brzegach. Poza skarpą
brzegową znajdują się nieużytki oraz obszary rolne. Jaz wraz ze zbiornikiem całkowym jest
zlokalizowany na działkach pozostających we władaniu Cukrowni w Ropczycach. (nr
działek:7/2, 7/3, 7/4, 290/2, 290/4, 1746, 1745, 1748)
8.1.2 UJĘCIE WODY DLA CUKROWNI
Ujęcie wody przed jazem dla Cukrowni odbywa się za pomocą dwóch rurociągów
stalowych ∅620/10mm. Wloty rurociągów są umieszczone w filarze na 1 na rządnej osi
rurociągów 189,70m npm i rozstawie osi rurociągów 1,5m. Wloty rurociągów zaopatrzono w
podwójne zamknięcia, z ręcznym wyciągiem.
W eksploatacji przewiduje się, że jeden z rurociągów będzie czynny, drugi zaś jako
rezerwowy będzie zamknięty i odwrotnie, jeśli drugi będzie czynny, to pierwszy będzie
zamknięty.
W/w rurociągi pracować będą na przemian jako ciśnieniowe w okresie kampanii cukrowniczej.
Pracującym rurociągiem woda doprowadzana będzie do studni żelbetowej SWC przy
pompowni wody rzecznej i dalej podana będzie przy pomocy pomp(ustawionych w pompowni)
na wieżę wodną w Cukrowni.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 15
Woda jest używana do potrzeb technologicznych, ponieważ technologia produkcji cukru z
buraków wymaga bardzo dużych ilości wody, która używana jest do:
-
spławiania i mycia buraków,
-
skraplania oparów i wytwarzanie próżni,
-
chłodzenia urządzeń technologicznych,
-
innych celów technologicznych.
W celu ograniczenia poboru wody świeżej (dodatkowej), a tym samym i ilości ścieków,
Cukrownia „ROPCZYCE" S.A. stosuje szeregowe wykorzystanie wód oraz obiegi zamknięte
wód produkcyjnych. Szeregowo wykorzystane są wody z chłodzenia turbin, soku, sprężarek i
pomp, a w obiegi zamknięte ujęte są wody spławiakowe, barometryczne i technologiczne
(skropliny). Jaz przeznaczony jest do piętrzenia wody w korycie rzeki Wielopolki. Wytworzony
zbiornik o użytkowej pojemności V = 76 tys. m3 przy rzędnej piętrzenia 192,60 w okresie
niżówek na rzece, pozwala na pobór wody dla potrzeb technologicznych cukrowni. Ponadto
piętrzenie umożliwia grawitacyjne doprowadzenie do pompowni oczyszczonej z namułów wody.
Z jazem piętrzącym współpracuje pompownia wody czystej przemysłowej. Pompownia
zlokalizowana jest nad rzeką Wielopolką. Podaje do fabryki wodę przemysłową oraz przesyła
ścieki do zbiorników akumulacyjnych w celu ich oczyszczenia.
woda przy pomocy
dwóch
Spiętrzona
na jazie
rurociągów grawitacyjnych RW dopływa do studni czerpalnej
SWC skąd pompy podają na wieżę wodną zlokalizowaną w budynku głównym cukrowni.
Pompowania zlokalizowana jest w odległości ok. 20 m od krawędzi zewnętrznej koryta rz.
Wielopolki.
Budynek pompowni składa się z dwóch poziomów:
-
poziom 0,00 stanowi część elektryczna i socjalna o wym. 9 x 11,79 m
-
poziom -6,20 stanowi hale pomp, w której ustawiono 9 pomp - 4 służą do podawania wody
czystej, zaś 5 podają ścieki na zbiorniki akumulacyjne.
Przy pompowni wykonana jest studnia czerpalna ścieków SZA z której ścieki
przetłaczane są na zbiorniki akumulacyjne.
Charakterystyka pomp wody czystej.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 16
Kampania surowcowa
Typ 20A40 GZ szt. 2
Nr 02a, 02b
Q = 500 m3/h
H = 50m
n = 1480 obr/min
N=100kW
Typ 8 A25 GZ - szt. 2
Nr 03a, 03b
Q=150m3/h
H = 65m
n = 2960 obr/min
N = 45 kW
Charakterystyka pomp ścieków na zb. akumulacyjne
Typ 20A40 GZ szt. 3
Nr 0la, 0lb, 0lc
Q = 500 m3/h
H = 50m
n = 1480 obr/min
N=100kW
Typl2FY40GZszt.2
Nr 05a, 05b
Q=150m3/h
H = 50m
n= 1470 obr/min
N = 45 kW
Kontrola pracy pomp odbywa się z pulpitu ustawionego w dyżurce. Pomiar poboru wody odbywa
się przy pomocy liczników rejestrująco-sumujących zainstalowanych w cukrowni. Na okres
montażu i demontażu pomp przewidziana jest stała suwnica o udźwigu 1,0 t i rozpiętości L = 10
m.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 17
Potrzeby wodne w zakresie poboru wody powierzchniowej zostały ustalone w toku prac
nad pozwoleniem zintegrowanym i wynoszą
q jednostkowe średnio = 0,706 m3/tonę buraków
Q max = 540090 m3/rok
Q śr.d. = 1480 m3/d
Qś,h=
62m3/h Potrzeby te będą pokrywane z poboru wody z rzeki
Wielopolki.
Ze względu na sezonowość produkcji pobór wody przy uwzględnieniu kampanijności oraz
posiadanych przez zakład pomp wody pobieranej (rzutujących na wartości maksymalne
chwilowe) wyniesie dla maksymalnego przerobu - 8500 ton buraków/dobę:
• okres kampanijny
q jednostkowe maksymalnie = 0,75 m3/ tonę buraków
Q max.d. = 6375 m3/d
Qśr.h = 267m3/h
Qśr.h = 500m3/h
•
-0,14m3/s
okres pozakampanijny
q jednostkowe maksymalnie = 0,19 m3/ tonę buraków
Qmax.d.= 1615m3/d
Qśr.h = 67m3/h Qśr.h=150m3/h
-0,04m3/s
Maksymalne chwilowe wielkości poboru wody są związane z wydajnością pomp w
pompowni wody pobieranej - powyżej podano te parametry bez uwzględnienia dławienia.
Zakład posiada stosowne instrukcje oraz krzywe konsumpcyjne i może zachować w/w
warunki przepływów w rzece.
8.1.3 RUROCIĄGI W KORPUSIE JAZU
Przez korpus jazu biegną liniowo obok siebie trzy rurociągi z lewego na prawy brzeg
rzeki Wielopolki i są to:
-
rurociąg RWC PCV ∅40 w rurze osłonowej ∅159/4,5mm wody pitnej z wodociągu wsi
Ostrów do pompowni ob.76
-
rurociąg RZA-1 ∅356/8mm biegnie od pompowni ob.76 na zbiorniki akumulacyjne
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 18
„ZA” zlokalizowane obok wsi Wiktorzec
-
rurociąg
RZA-2
∅356/8mm
służy
do
zawrócenia
oczyszczonych
ścieków
przemysłowych ze zbiorników akumulacyjnych do Cukrowni Ropczyce.
W/w rurociągi zostały umieszczone w specjalnej wnęce jazu o głębokości 1,50m od
nawierzchni mostu i szerokości 2,40m. W przyczółkach jazu rurociągi przeprowadzone są w
mufach z rur stalowych ∅245 i ∅406m, gdzie dna rurociągów są zainstalowane na tej samej
rzędnej, która wynosi 195,60m npm.
Rurociągi w/w zamocowane są we wnęce w niszach kolistych z betonu na filarach.
Dojście do rurociągów jest z chodnika mostowego ograniczone poręczą. Chodnik przykryty
jest balami dla łatwiejszego dojścia oraz przejścia na kraniec filara ponad wnęką.
8.1.4 UPUST DO PRZEPUSZCZANIA WODY BIOLOGICZNEJ
Upust wody biologicznej wykonany jest z rurociągu stalowego ∅508/9, umieszczony w
trzecim filarze. Rzędna rury do przepuszczania wody biologicznej jest na 189,95m npm.
Przepuszczanie wody biologicznej może również odbywać się poprzez rurociąg ø600mm
zlokalizowany w zaporze ziemnej zamykającej od strony dolnej wody stare koryto rzeki.
8.1.5 UPUSTY DENNE
W dwóch przęsłach środkowych jazu znajdują się upusty denne o wymiarach 6,0 x 1,2 m
zamykane zasuwami ślizgowymi głębinowymi o napędzie mechanicznym i ręcznym.
8.1.6 RUROCIĄG BURZOWY
W ścianie doku po stronie lewej wykonano wylot rurociągu burzowego z terenu
Cukrowni. Średnica tego rurociągu wynosi ø1050mm, zaś rzędna osi wylotu wynosi 191,25
mKr.
8.1.7 MOST
Na przyczółkach i filarach oparto dźwigary płyty mostowej
z elementów
prefabrykowanych korytkowych żelbetowych - typowych o nośności 101. Nawierzchnia płyty
mostowej pokryta jest betonem. Szerokość mostu 4,5 m w tym jezdnia 3,50 m i chodnik o obu
brzegach 0,50 m z płyt chodnikowych. Krawędzie chodników są zabezpieczone przez poręcze z
płaskowników. Szerokość płyty dennej wynosi 36,1 mi grubość 1,3 m. Biorą pod uwagę tak
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 19
szeroką płytę denną doku, podzielono tą płytę na dwie części 36,10:2= 18,05 m.
8.2 CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANYCH URZĄDZEŃ WODNYCH
8.2.1 ELEKTROWNIA WODNA
Lokalizacja
MEW zlokalizowano w jednym ze środkowych przęseł jazu (nie ma znaczenia w którym).
Konstrukcja elektrowni
Elektrownia składa się z następujących elementów:
Ujęcie wody do elektrowni
Ujęcie wody będzie zlokalizowane od strony wody górnej jazu.. Światło ujęcia wody wyniesie
min. 4,5 m.
Wyposażenie wlotu będą stanowić:
•
kraty rzadkie,
•
czyszczarka krat,
•
zamknięcie remontowe
Rurociąg doprowadzający wodę do elektrowni
Z konstrukcji ujęcia woda doprowadzona będzie do turbiny rurociągiem o średnicy 1500
mm na długości ok. 7-9 m. Rurociąg będzie poprowadzony w położeniu ukośnym, w budynku
elektrowni połączy się z turbiną.
Część hydrotechniczna budynku elektrowni wodnej
Część hydrotechniczna budynku elektrowni będzie zlokalizowana na niecce wypadowej jazu, ok.
10 m poniżej ujęcia wody. Będzie to konstrukcja żelbetowa, o wymiarach w planie: 5,0 x 5,6 m.
Turbozespół i wyposażenie energetyczne
Przyjęto zainstalowanie jednej turbiny o osi poziomej lub ukośnej (na wydatek Qinst =
3,7 m3/s), o średnicy wirnika D=900 -1100 mm (w zależności od producenta i spadu) i mocy 170
kW.
Przewiduje się zastosowanie generatorów asynchronicznych o napięciu 0.4 kV. W bloku
elektrowni znajdą się szafy odbioru mocy oraz połączenie elektrowni kablem 0,4 kV do stacji
transformatorowej. Możliwy tez jest montaż transformatora w sterowni MEW. Szczegółowy
zakres wyposażenia energetycznego będzie możliwy do określenia po uzyskaniu warunków
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 20
przyłączenia do sieci na dalszym etapie projektowania.
Automatyka elektrowni:
Planuje się pełne zautomatyzowanie elektrowni wodnej Ropczyce w następującym
zakresie :
•
awaryjne odstawianie turbozespołu w następujących sytuacjach :
1. zanik napięcia w sieci
2. awaria turbozespołu (nadmierne grzanie łożysk, awaria generatora)
3. nagły spadek poziomu górnej wody
4. w innych sytuacjach charakterystycznych dla danego turbozespołu
•
automatyczne ponowne załączanie się turbozespołu
•
dobór pracy turbozespołu w zależności od ilości wody będącej do dyspozycji w danej
chwili.
Funkcja ta będzie realizowana na podstawie pomiaru poziomu górnej i dolnej wody oraz
charakterystyki uniwersalnej pracy turbiny. Jest to szczególnie ważna funkcja automatyki, gdyż
pozwoli na maksymalne wykorzystanie energii wody płynącej w rzece, a w związku z tym na
wytworzenie maksymalnej ilości energii elektrycznej.
Automatyka elektrowni wodnej Ropczyce będzie:
•
powiązana z automatyką sterowania zamknięciami jazowymi,
•
ustawiona z priorytetem utrzymania stałego poziomu wody górnej (NPP).
•
W przypadku odstawienia elektrowni na czas dłuższy niż 10 minut, automatyka
spowoduje odpowiednie opuszczenie zasuw, w celu zachowania zadanego poziomu
piętrzenia.
Komora wylotowa z elektrowni wodnej
Komora wylotowa z elektrowni będzie konstrukcji żelbetowej. Wylot z elektrowni będzie
wyposażony w zamknięcia remontowe (szandory) obsługiwane belką podciągową. Od budynku
elektrowni do końca niecki wypadowe MEW poprowadzone będą murki grubości 40cm.
Szerokość wylotu w świetle murków będzie wynosić 4,5m.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 21
Zamknięcia na jazie
W celu podpiętrzenia wody w korycie Wielopolki dla potrzeb energetycznych w studium
koncepcji założono wykonanie zasuw płaskich zamontowanych w istniejących lub nowych
prowadnicach. Zaleca zastosowanie się przynajmniej jednej zasuwy dwudzielnej. Zamknięcia
jazowe – sterowane mechanicznie (hydraulicznie lub elektrycznie) zostaną wykonane na każdym
przęśle do rzędnej 195,20 m n.p.m. w postaci konstrukcji metalowej. Zalecamy wykonanie klap
jako konstrukcji aluminiowej.
Urządzenia sterujące zamknięciami zostaną zlokalizowane w sterowni MEW, co pozwoli na
niekolidowanie urządzeń sterujących z istniejącą zabudową.
Zamknięcia szandorowe na jazie
Wykonanie zamknięć na jazie determinuje konieczność wykonania dodatkowych zamknięć
remontowych - szandorów. Zamknięcia te są niezbędne dla wykonywania ewentualnych
remontów i konserwacji zamknięć jazowych, a także MEW.
Belki szandorowe proponujemy wykonać jako konstrukcję stalowo – drewnianą albo
aluminiową.
9. POZIOMY PIĘTRZENIA
W normalnych warunkach użytkowania stopnia Ropczyce należy utrzymywać normalny
poziom piętrzenia na jazie, na rzędnej NPP = 192,60 m nKr.
Poziom zwierciadła wody górnej elektrowni, odpowiadający NPP na jazie 192,60 m nKr,
zapewnia uzyskanie spadu potrzebnego do produkcji energii elektrycznej przez przepływową
elektrownię wodną Ropczyce.
Charakterystyczne rzędne piętrzenia na stopniu:
Normalny poziom piętrzenia
192,60 m nKr
MaxPP
192,60 m nKr
MinPP
190,40 m nKr
Dopuszczalne poziomy wody górnej, przy których możliwa jest praca
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
TM
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 22
turbozespołów elektrowni:
•
Minimalny poziom:
192,00 m nKr
•
Maksymalny poziom:
192,80 m nKr
Poziom wody górnej przy Qm
192,60 m nKr
Poziom wody górnej przy Qk
192,60 m nKr
10. WYSOKOŚĆ PIĘTRZENIA I SPAD ELEKTROWNI
Wysokość piętrzenia — rozumie się przez to różnicę rzędnej maksymalnego poziomu piętrzenia
i rzędnej zwierciadła wody dolnej, odpowiadającej przepływowi średniemu niskiemu.
Zgodnie z powyższą definicją wysokość piętrzenia wynosi : Hp = 4,70m
11. PRZEPŁYWY CHARAKTERYSTYCZNE
Na podstawie załącznika nr 2 z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia
2007r.
w
sprawie
warunków
technicznych,
jakim
powinny
odpowiadać
budowle
hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 86, poz. 579) projektowaną MEW można
zaklasyfikować do IV klasy budowli hydrotechnicznych ze względu na spad wynoszący H = 4,2
m (dla budowli IV klasy w granicach 2÷5 m), oraz moc elektrowni poniżej 5 MW.
Przepływem miarodajnym dla obiektów stopnia jest przepływ Qm = Q3,0% = 104 m3/s, a
przepływem kontrolnym - przepływ Qk = Q1% = 132 m3/s.
•
Przepływy charakterystyczne w przekroju Brzeźnica
Przepływy charakterystyczne z wielolecia (1961- 1970) dla rzeki Wielopolki w przekroju
Brzeźnica [1]:
Przepływ [m3/s]
WWQ - najwyższy obserwowany
280
SWQ - średni wysoki
168
SSQ - średni roczny
4,17
SNQ - średni niski
0,63
NNQ - najniższy obserwowany
0,32
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 23
Dane pochodzą z Atlasu hydrologicznego Polski, IMGW, Warszawa 1986
•
Przepływy o określonym prawdopodobieństwie pojawienia się dla profilu Ropczyce
Przepływy maksymalne o określonym prawdopodobieństwie pojawienia się są podstawą
obliczeń przepustowości budowli piętrzącej, a zatem jej bezpieczeństwa. Poniżej w tabeli
przedstawiono przepływy prawdopodobne przeliczone dla profilu Ropczyce wg wzoru:
Awodowskazowy= 400km2
Aobliczeniowy= 484km2
2
 Awodowskazowy
ϕ = 
 Aobliczeniowy
2
 3  400  3
 =
 = 0,88

 484 

Qobliczeniowy = ϕ ∗ Qwodowskazowy
Tab. Przepływy prawdopodobne
Prawdopodobieństwo [%] Wodowskaz Brzeźnica [m3/s] Profil obliczeniowy [m3/s]
1
150
132
2
130
116
3
118
104
10
88
77
50
39
34
Dane pochodzą z Atlasu hydrologicznego Polski, IMGW, Warszawa 1986
•
Przepływy o okreśłonym czasie trwania wraz z wyższymi w przekroju Ropczyce
Określenie przepływów w przekroju MEW Ropczyce w miejscowości Ropczyce
zostały
przedstawione w opracowaniu IMGW O/Kraków.
Na podstawie przepływów na rzec Mleczce w przekroju Gorliczyna oraz na rzece Wielopolce w
przekroju Brzeźnica obliczono wartości sum czasu trwania przepływów wraz z wyższymi w
profilu obliczeniowym na rzece Wielopolka w przekroju istniejącego jazu w miejscowości
Ropczyce obliczono metodą zmiany przepływów w funkcji wielkości powierzchni zlewni
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 24
(metoda ekstrapolacji). W metodzie tej zakłada się, że przepływy zmieniają swoją wartość
liczbową w funkcji wielkości powierzchni zlewni zgodnie z zależnością [6]:
Qobliczany
 Aobliczany 

= Qznany ∗ 
 A

 znany 
n
gdzie:
Qobliczany – wartość charakterystyki przepływu w przekroju obliczeniowym,
Qznany – wartość charakterystyki przepływu w przekroju wodowskazowym,
Aobliczany – wielkość powierzchni zlewni zamkniętej przekrojem obliczeniowym,
Aznany – wielkość powierzchni zlewni zamkniętej przekrojem wodowskazowym,
n – parametr empiryczny, dla którego wartość ustalana jest dla określonego odcinka rzeki i dla
określonego przepływu charakterystycznego.
n – wykładnik potęgowy [ ], zróżnicowany dla różnych charakterystyk przepływów; przy
ekstrapolacji przepływów średnich n=1, przy przepływach maksymalnych n=2/3 [6]
Granicę pomiędzy strefami przepływów średnich i maksymalnych wyznaczono analitycznie
według wzoru [6]:
QgrWQ/SQ = 0,5 * (WSQ + NWQ)
gdzie:
WSQ – najwyższy przepływ średni roczny z wielolecia [m3/s],
NWQ – najniższy przepływ maksymalny z wielolecia [m3/s].
Granica pomiędzy strefami przepływów średnich i maksymalnych dla profilu wodowskazowego
Brzeźnica na rzece Wielopolka dla okresu hydrologicznego 1951÷2007 wynosi 9,32 m3/s.
Wyznaczone wcześniej wielkości przedziałów przepływów dla wodowskazu Brzeźnica
przeliczono na profil obliczeniowy Ropczyce.
W tabeli poniżej przedstawiono przepływy o określonym czasie trwania wraz z wyższymi z lat
1951-2007 dla profilu obliczeniowego Ropczyce. Na podstawie danych z tabeli utworzono
wykres pt. Krzywa sum czasów trwania przepływów wraz z wyższymi dla roku średniego z lat
1951-2007.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 25
Tab. Przepływy o określonym czasie trwania wraz z wyższymi w miejscowości Ropczyce z
roku hydrologicznego średniego
Lp.
Przedział
przepływów
3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
[m /s]
0-0,74
0,74-0,82
0,82-0,9
0,9-0,98
0,98-1,15
1,15-1,31
1,31-1,64
1,64-2,04
2,04-2,45
2,45-2,86
2,86-3,27
3,27-4,09
4,09-4,91
4,91-6,54
6,54-8,75
8,75-10,5
10,5-12,2
12,2-14,0
14,0-15,7
15,7-17,5
17,5-19,2
19,2-26,2
26,2-35
Suma czasów
trwania
dni
%
365
365
357
330
307
267
213
160
112
93
78
64
50
40
29
23
16
13
12
9
7
6
0
100
100
97,8
90,4
84,1
73,2
58,4
43,8
30,7
25,5
21,4
17,5
13,7
11,0
8,0
6,3
4,4
3,6
3,3
2,5
1,9
1,6
0,0
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 26
Powyższa hydrologia tyczy się naturalnych przepływów w rzece.
12. PRZEPŁYW NIENARUSZALNY
Przepływ nienaruszalny, tj. minimalna ilość wody jaka powinna być utrzymywana w
danym przekroju rzeki ze względów biologicznych i społecznych. Uregulowane zostało decyzją
Starosty Ropczycko – Sędziszowskiego z dnia 31 sierpnia 2005r znak ROS.6223/5/2005
Dla przekroju stopnia wodnego Ropczyce przepływ nienaruszalny wynosi:
–
Okres letni – miesiąc maj – październik – 0,89 m3/s
–
Okres zimowy – miesiące wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s
13. PRZEPŁYW GWARANTOWANY
Przepływ gwarantowany jest to przepływ poniżej budowli piętrzącej, będący sumą
przepływu nienaruszalnego oraz przepływu niezbędnego do pokrycia potrzeb wodnych, w tym w
szczególności
potrzeb
wodnych
zakładów
posiadających
pozwolenia
wodnoprawne,
zlokalizowanych w zasięgu oddziaływania danej budowli. W rozpatrywanym przypadku:
–
Okres letni – miesiąc maj – październik – 0,89 m3/s
–
Okres zimowy – miesiące wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
14.PRZEPŁYW
POWODZIOWY,
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 27
DOZWOLONY,
KATASTROFALNY
I
WYPRZEDZAJĄCY
Z uwagi na brak możliwości retencjonowania wody na SW Ropczyce nie określa się w/w
przepływów. Woda dopływająca do SW Ropczyce będzie w całości odprowadzana poniżej
stopnia.
15. DOPUSZCZALNE PRĘDKOŚCI OBNIŻANIA I PODWYŻSZANIA POZIOMÓW
WODY NA GÓRNYM I DOLNYM STANOWISKU
Dopuszczalne prędkości obniżania i podwyższania poziomów wody na górnym
stanowisku wynosi 10 cm/h. Na dolnym stanowisku nie ma możliwości regulacji poziomami
wody.
16. MAKSYMALNA PRZEPUSTOWOŚĆ URZĄDZEŃ WODNYCH
Do przepuszczania wód na stopniu wodnym Ropczyce są przystosowane:
-
turbina,
-
trzy przęsła jazu,
-
upust denny,
-
upust do przepuszczania wody biologicznej,
Zdolność przepustowa obu jazów i upustu przy elektrowni zależy od otwarcia zamknięć na tych
obiektach.
W czasie przepływów wezbraniowych całkowity wydatek wody płynącej rzeką w węźle
wodnym Ropczyce ulega rozdziałowi na wydatek wody przepływającej przez jaz, elektrownię,
upust wody biologicznej i w zaporze.
Wydatki maksymalne urządzeń upustowych oraz turbin przy NPP = 192,60 m nKr wynoszą:
− jaz
288,23 m3/s
− turbina
3,7 m3/s
− upust wody biologicznej
0,258 m3/s
− upust denny
Razem:
31,0 m3/s
323,188 m3/s
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 28
Wielką wodę należy przepuszczać przez obiekty stopnia przy zachowaniu warunków
bezpieczeństwa budowli, urządzeń i otoczenia.
Szczegółowe zasady:
•
przygotowania stopnia do przepuszczania przepływów powodziowych,
•
przepuszczania wód powodziowych.
zostały określone w dalszej części opracowania.
17. ZAGROŻENIA I UWARUNKOWANIA W GOSPODAROWANIA WODĄ PRZY
OBNIŻENIU PIĘTRZENIA PONIŻEJ MINIMALNEGO
Poniżej minimalnego przepływu wodę należy przepuszczać przez upust wody
biologicznej w jazie, elektrownia zostanie odstawiona p przepływie qmin=0,3x3,7m3/s=1,11m3/s.
18. SPOSÓB GOSPODAROWANIA WODĄ W NORMALNYCH WARUNKACH
UŻYTKOWANIA
Normalne warunki użytkowania
W rozumieniu niniejszej Instrukcji Gospodarowania Wodą pod pojęciem normalnych
warunków hydrologicznych uważa się okres, gdy przepływ w rzece jest większy lub równy
sumie przepływu do zaspokojenia potrzeb przepływu nienaruszalnego, przepływu biologicznego
oraz przepływu potrzebnego do uruchomienia turbiny w MEW (tj. IQ = 1,14+0,258+3,7 = 5,1
m3/s), a mniejszy od sumy zdolności przepustowej MEW i przepływu do zaspokojenia potrzeb
przepływu nienaruszalnego, przepływu przez upusty denne (tj. EQ= 3,7+1,14+0,258+31 = 36,1
m3/s). W okresie występowania normalnych warunków hydrologicznych należy górną wodę
utrzymywać na poziomie normalnego piętrzenia NPP = 192,60 m Kr.
Warunki eksploatacyjne w przypadku postoju turbin
W przypadku awarii lub postoju elektrowni, wody należy przepuszczać jałowo przez
otwarte przęsła jazu i upusty utrzymując piętrzenie na rzędnej NPP = 192,60 m nKr. Gdy nie
można usunąć awarii przy zachowaniu NPP na jazie, wówczas należy czasowo obniżyć lub
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 29
całkowicie zlikwidować piętrzenie. Dla zlikwidowania piętrzenia w przypadku awarii elektrowni
należy otworzyć jaz zgodnie z instrukcją obsługi i obniżać poziom wody górnej.
19.
ZASADY
PROWADZENIA
GOSPODARKI
WODNEJ
W
OKRESIE
NIŻÓWKOWYM
Niżówki hydrologiczne – to długotrwałe okresy posuszne, przepływ w rzece waha się w
granicach NNQ – WNQ.
W trakcie trwania stanów niskich, woda piętrzona na jazie w okresie kampanii cukrowniczej
winna być pobierana z rzeki do pompowni na rzędnej 190,45 m tj. około 15 cm powyżej
rurociągu ø 508 mm wody biologicznej.
Przy takiej rzędnej i całkowitym otwarciu zasuwy, przepływ przez rurociąg winien być
wytarowany przez obsługę jazu, aby był zagwarantowany przepływ wody biologicznej Q = 0,258
m3/s. Przepływ przez rurociąg wody biologicznej powinien być uzupełniany tak, aby utrzymywać
przepływy na stanowisku dolnym w wysokości:
•
lato - miesiące maj - październik - 0,89 m3/s
•
zima - miesiące wrzesień - kwiecień - 1,14 m3/s
w okresach takich stanów wód, gdy dopływ do jazu jest wyższy od wartości podanych powyżej.
Jaz nie jest bowiem projektowany lub eksploatowany celem podnoszenia przepływów
minimalnych w rzece.
Utrzymywanie takich przepływów powinno odbywać się poprzez właściwe ustawienie otwarcia
zasuw, przy wykorzystaniu aktualnych krzywych konsumpcyjnych, lub też przepuszczanie
wymaganej ilości wody wyłącznie poprzez otwarte zasuwy, przy zamknięciu przepływu przez
rurociąg wody biologicznej.
Rzędne poborów wody w powiązaniu ze stanami wodowskazowymi pokazano na załączonym
wykresie pojemności zbiornika (Zał. 5).
Przy przepływach w rzece Q < Qi = 3,7 m3/s (jednej turbiny), ZEW Solina-Myczkowce S.A.
powinien wprowadzić zmniejszenie produkcji, odpowiednio do przepływu regulować przełyk
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 30
turbiny, zachowując piętrzenie na rzędnej NPP=192,60 m nKr.
20. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE ZAGROŻENIA
POWODZIOWEGO I POWODZI
-
Czynności
personelu
obsługi
w
momencie
zawiadomienia
o
rozpoczęciu
i zakończeniu pogotowia powodziowego
Zawiadomienie o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego Dyżurny Inżynier
Ruchu ZEW Solina - Myczkowce S.A. powinien odnotować w książce dyżurów znajdujących
się w Solinie z podaniem daty, godziny oraz nazwisk nadającego i przyjmującego
zawiadomienie.
Dyżurny stopnia o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego powinien być
zawiadomiony telefonicznie (lub radiotelefonicznie) przez Dyżurnego Inżyniera Ruchu ZEW
Solina - Myczkowce S.A..
Dyżurny stopnia odbierający zawiadomienie o rozpoczęciu lub zakończeniu pogotowia
powodziowego ma obowiązek zanotować w Dzienniku operacyjnym podając datę, godzinę
oraz nazwisko nadającego i przyjmującego zawiadomienie.
- Czynności personelu obsługi po ogłoszeniu pogotowia powodziowego
Po ogłoszeniu pogotowia powodziowego personel obsługi stopnia ma obowiązek:
−
Prowadzić obserwacje stanów wody górnej i dolnej co 2 godz. z podaniem daty (godzina,
dzień, miesiąc) przejścia fali kulminacyjnej,
−
Przeprowadzić wzmożoną obserwację stanu budowli,
−
Przed nadejściem fali kulminacyjnej zabezpieczyć budynek elektrowni i urządzenia
ruchowe i elektryczne znajdujące się w maszynowni poprzez wyłączenie turbin oraz
wszelkich urządzeń elektrowni będących pod napięciem,
−
Kierować operacjami na stopniu zgodnie z zasadami przepuszczania wielkich wód w
zależności od wielkości dopływu i stanu budowli,
−
Wszelkie manipulacje zamknięciami na stopniu (czas otwierania i zamykania, wielkość
położenia zamknięć) notować w dzienniku operacyjnym.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 31
W przypadku, gdy wskutek powodzi występuje zagrożenie bezpieczeństwa obiektu,
któremu obsługa stopnia nie może zapobiec lub przeciwdziałać, dyżurny stopnia ma
obowiązek zawiadomić powiatowe centrum zarządzania kryzysowego oraz dyżurnego ZEW
Solina - Myczkowce S.A., celem uzyskania pomocy.
- Przygotowanie stopnia do przepuszczania wielkiej wody
Przygotowanie stopnia wodnego Ropczyce do przepuszczania wielkiej wody polega na
wykonaniu następujących czynności:
a) Sprawdzenia działania mechanizmów ruchu wszystkich zamknięć,
b) Usunięcia wszelkich przedmiotów pływających i zanieczyszczeń mogących utrudnić
przepływ wody przez światło otworów jazowych, upustu i wloty na turbiny,
c) Oczyszczenia przedpola stopnia (w zasięgu cofki) - trasy przepływu wielkiej wody, z
przedmiotów, które mogłyby ograniczyć zdolność przepustową koryta rzeki,
d) Usunięcia z dolnej wody, wszystkich przedmiotów stanowiących potencjalne źródło
powstawania zatorów ograniczających przepustowość koryta rzeki poniżej stopnia,
e) Sprawdzenia działalności oświetlenia na terenie stopnia wodnego,
f) Sprawdzenia stanu dróg dojazdowych oraz środków łączności,
g) Zakończenia prac remontowo-konserwacyjnych w miejscach zagrożonych przez wody
powodziowe,
h) Ustalenia sposobu i organizacji obserwacji przejścia fali powodziowej przez rejon
stopnia, aby można było odpowiednio wcześnie zauważyć ewentualne miejsca zagrożone
przez wodę.
Prace przygotowawcze winny być zakończone na minimum jedną dobę przed
spodziewanym nadejściem fali powodziowej.
O terminie nadejścia i wielkości wód powodziowych Dyżurny stopnia powinien być
poinformowana przez Dyżurnego ZEW Solina - Myczkowce S.A. co najmniej 3 doby przed
nadejściem fali powodziowej.
- Przepuszczanie wód powodziowych
W warunkach przejścia wód powodziowych (gdy przepływy Q > 104 m3/s) tzn. od
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 32
momentu przekroczenia poziomu wody górnej NPP =192,60 m nKr, po wyczerpaniu możliwości
przepustowych obiektów w wyniku całkowitego otwarcia zamknięć, wydatki poszczególnych
budowli będą wzrastały wraz ze wzrostem poziomu zwierciadła wody górnej.
Po wyczerpaniu wszelkich możliwości ograniczenia wzrostu poziomu wody pozostają
działania mające na celu ograniczenie rozmiarów ewentualnych szkód, jakie mogą powstać w
przypadku np. częściowego zalania elektrowni.
W szczególności należy:
-
Chronić przed zalaniem energetyczne urządzenia ruchu i środki łączności,
Obserwować na bieżąco przedpole stopnia tj. przed jazem i kratą i usuwać wszelkie pojawiające
się tam przedmioty pływające (np. przy użyciu wyciągarki mechanicznej).
21.
SPOSÓB
POSTĘPOWANIA
W
OKRESIE
WYSTĘPOWANIA
ZJAWISK
LODOWYCH
W tym okresie należy nie dopuszczać do obniżania NPP, aby umożliwić powstanie
jednolitej pokrywy lodowej. O wszelkich niekorzystnych zjawiskach należy natychmiast
informować administratora rzeki (PZMiUW Rzeszów).
W warunkach zimowych należy zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie poziomu
piętrzenia na rzędnej NPP. Utrzymanie NPP pozwoli wytworzyć się pokrywie lodowej na
długości utworzonej cofki. Dobrze rozwinięta pokrywa lodowa pozwoli przepływać wodzie pod
lodem bez efektów ubocznych. W okresie roztopów należy zwracać uwagę na poziom NPP i
przepuszczać kry lodowe przez stopień za pomocą jazu. W tym okresie musi być wzmożona
czujność na stopniu ze szczególnym uwzględnieniem możliwości powstania zatorów lodowych.
W celu połamania kry lodowej należy manewrować zamknięciami jazu w gorę i dół, tym samym
łamiąc taflę lodową i przepuszczając zator.
22. SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU USUWANIA NAMUŁÓW I
PŁUKANIA STANOWISKA GÓRNEGO
Płukanie
stanowiska
górnego
z
rumowiska
wleczonego
należy
praktycznie
przeprowadzać tylko w okresie wezbrań. Płukanie odbywa się przez wszystkie przęsła jazowe po
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
TM
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 33
całkowitym otwarciu zamknięć.
Płukanie w okresie wezbrań jest uzasadnione brakiem potrzeby obniżenia NPP, a więc
zachowanie warunków korzystnych dla pracy elektrowni oraz większą skutecznością płukania
szczególnie cofki przy większych przepływach.
Na zamulenie są najbardziej narażone: górne stanowisko jazu, wlot na turbiny. W
przypadku stwierdzenia zamuleń należy namuły spłukiwać przepuszczając wodę przez przęsła
jazów i upusty dnne, utrzymując NPP lub obniżając zwierciadło wody górnej. Zmiany
poziomów wody powinny być dokonywane stopniowo z prędkością przy której nie następuje
niszczenie brzegów lub umocnień oraz sufozja na skarpach.
Decyzję, co do terminu przeprowadzenia tego zabiegu podejmuje ZEW Solina Myczkowce S.A. w porozumieniu z Cukrownią „Ropczyce” opierając się na prognozie
przepływów i stanów na Wielopolce, otrzymanej z IMGW O/Kraków.
23.
OPIS
SIECI
OBSERWACYJNO
–
POMIAROWEJ
ISTOTNEJ
DLA
GOSPODAROWANIA WODĄ
Posterunkami wodowskazowymi właściwymi dla stopnia wodnego Ropczyce są
posterunki IMGW O/Kraków zlokalizowane:
w Brzeźnica – km 3+100 rz. Wielopolka (A=484 km2),
Na podstawie odczytów stanów wody i przepływów z przekrojów wodowskazowych
IMGW, metodą analogii hydrologicznej, dokonuje się przeliczeń dla wyznaczenia przepływów
charakterystycznych i przepływów prawdopodobnych w przekroju stopnia wodnego Ropczyce.
Dla przeprowadzenia właściwej gospodarki wodnej na stopniu w okresie poprzedzającym
i w czasie powodzi należy korzystać z obserwacji prowadzonych przez IMGW O/Kraków na
posterunku wodowskazowym Brzeźnica (km 3+100 rz. Wielopolka).
Stany ostrzegawcze i alarmowe
WODOWSKAZ BRZEŹNICA (km 3+100 rz. Wielopolka)
Stan ostrzegawczy:
.......
Stan alarmowy:
.........
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 34
24. WYKAZ URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA URZĄDZENIU
WODNYM
Stopień wodny Ropczyce będzie posiadał następujące urządzenia kontrolno-pomiarowe dla
potrzeb gospodarki wodnej prowadzonej na stopniu:
− łatę wodowskazową od strony GW zlokalizowaną na ścianie oporowej prawego brzegu
powyżej krat wlotowych do turbin,
− znak wodny (klamra stalowa) od strony GW, umocowany obok wodowskazu, określający
NPP.
Charakterystyczne rzędne piętrzenia:
Normalny poziom piętrzenia
192,60 m nKr
Maksymalny poziom piętrzenia
192,60 m nKr
Minimalny możliwy poziom piętrzenia
190,40 m nKr
Dopuszczalne poziomy wody górnej, przy których możliwa jest praca
turbozespołów elektrowni:
•
•
25.
192,00 m nKr
192,80 m nKr
Minimalny poziom:
Maksymalny poziom:
OKREŚLENIE
PODSTAWOWYCH
CZYNNOŚCI
ZWIĄZANYCH
Z
GOSPODAROWANIEM WODĄ ORAZ OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA ICH
WYKONANIE
Elektrownia Wodna Ropczyce jest elektrownią przepływową. Pobór wody przez
elektrownię jest w całości poborem zwrotnym. Ten sposób pracy w żaden sposób nie zakłóca
gospodarki wodnej powyżej i poniżej stopnia.
- Obowiązki użytkownika wód
Obowiązki użytkownika wód wynikają wprost z niniejszej Instrukcji oraz innych przepisów
prawa, w tym szczególnie z przepisów Prawa wodnego, a także z przepisów szczególnych,
wynikających głównie z wydanych decyzji administracyjnych – m.in. z pozwolenia
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 35
wodnoprawnego.
- Podstawowe obowiązki właściciela ujęcia wody
Do stałych obowiązków użytkownika ujęcia wody dla Cukrowni należy:
•
obserwacja pracy urządzeń,
•
obserwacja stanów wody i odczyty,
•
oględziny terenu ujęcia,
•
prowadzenie napraw i usuwanie usterek,
•
dokonywanie remontów,
•
usuwanie namułów i części pływających w rejonie ujęcia,
•
utrzymywanie urządzeń w pełnej sprawności,
•
prowadzenie dokumentacji.
Na terenie ujęcia należy zapewnić stałą minimalną obsługę - dyżurny pracownik, który obsługuje
ujęcie wody, prowadzi bieżącą eksploatację i dokonuje wzrokowych przeglądów urządzeń.
- Podstawowe obowiązki właściciela elektrowni wodnej
zachowanie przepływu nienaruszalnego w rzece poniżej jazu w wysokości:
-
okres letni: maj – październik – 0,89 m3/s
-
okres zimowy: wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s
utrzymywanie poziomu zwierciadła wody górnej NPP=192,60 m n.p.m. Kr.
Przekroczenie max. poziomu piętrzenia określonego rzędną 192,60 m nKR sygnalizuje
dzwonek w hali maszyn,
utrzymywanie urządzeń wodnych elektrowni, w należytym stanie technicznym,
określonym obowiązującymi przepisami oraz instrukcjami technicznymi,
obserwacja pracy urządzeń,
obserwacja stanów wody i odczyty,
oględziny terenu urządzeń wodnych,
prowadzenie napraw i usuwanie usterek,
dokonywanie konserwacji i drobnych remontów urządzeń wodnych,
usuwanie namułów i części pływających,
czyszczenie krat na wlotach do turbin i wlocie do rurociągów,
prowadzenie dokumentacji.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 36
- Najistotniejsze wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń wodnych
Najważniejszy wpływ na
bezpieczeństwo
budowli
ma dobry stan techniczny
elementów konstrukcyjnych i urządzeń oraz ich prawidłowa eksploatacja.
Szczególnie ważne jest utrzymanie w pełnej sprawności urządzeń upustowych, by w każdej
chwili można było otworzyć zamknięcia jazu.
Nie dopuścić do zamarznięcia zamknięć jazu i elektrowni zimą.
Należy kontrolować grubość namułów przez cały rok. Nie dopuścić do sytuacji, gdy namuły
zmniejszą przepustowość stopnia lub koryta rzeki w rejonie stopnia.
Zasadnicze informacje o stanie bezpieczeństwa budowli uzyskać można z obserwacji
stanu zamknięć jazu i elektrowni.
- Gospodarowanie wodą na stopniu w różnych okresach eksploatacji
Prowadzona gospodarka wodna na stopniu Ropczyce jest zależna od aktualnie
występujących warunków hydrologiczno-meteorologicznych w zlewni rz. Wielopolki.
W związku z tym wyróżnia się:
-
normalne warunki użytkowania,
-
nadzwyczajne warunki użytkowania (okres powodzi, okres stałej pokrywy lodowej, okres
pochodu lodu i śryżu),
-
awaryjne warunki użytkowania,
a) użytkowanie w warunkach niżówek hydrologicznych (długotrwałych okresach posusznych).
- Podstawowe czynności związane z gospodarowaniem wodą
1) W okresach normalnych warunków eksploatacji
Ujęcie wody dla Cukrowni
Obsługa ujęcia wody ma prowadzić:
•
odczyty podstawowych parametrów pracy urządzeń (prąd pobierany przez pompy),
•
pomiary temperatury wody,
•
obserwacje wodowskazu,
•
obserwacje grubości i rodzaju zjawisk lodowych.
Dane z obserwacji pracownik obsługi jest zobowiązany zapisywać w rejestrze. Ponadto ma
on prowadzić rejestr osób wchodzących na teren ujęcia.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 37
Teren ujęcia utrzymywać należy w zamknięciu dla osób postronnych. Ogrodzenie i
oznakowanie utrzymać w należytym stanie technicznym. Podczas przebywania obsługi w
budynku dyżurki należy monitorować teren w obrębie progu piętrzącego monitoringiem poprzez
system kamer przemysłowych. Niezależnie od tego regularnie (min co godzinę) prowadzić
obchody.
Należy zgłaszać konieczność wykonania prac remontowych związanych z progiem oraz
umocnieniami brzegów do Spółki ZEW Solina – Myczkowce w porozumieniu z Cukrownią
„Ropczyce”.
Większe przedmioty pływające, zwłaszcza w okresie powodziowym należy wyciągać na
powierzchnię z brzegów. Mniejsze przedmioty mogą być spławiane.
Stopień wodny Ropczyce
Do zadań obsługi budowli i urządzeń stopnia wodnego Ropczyce związanych ściśle z
gospodarką wodą na rzece Wielopolka zalicza się:
•
przestrzeganie zasad rozrządu wody,
•
nadzorowanie pracy elektrowni,
•
utrzymanie zw. wody górnej na poziomie normalnego piętrzenia NPP,
•
przepuszczanie nadmiaru wody dopływającej do przekroju stopnia w tym wielkiej wody.
Podstawowym obowiązkiem obsługi dochodzącej na terenie stopnia wodnego jest
nadzorowanie zautomatyzowanej pracy elektrowni i urządzeń wodnych, aby spiętrzone
zwierciadło wody na stopniu nie przekroczyło granic strefy jego dopuszczalnych wahań
W szczególności do podstawowych czynności należy:
•
Przeglądy urządzeń wodnych, zamknięć i mechanizmów budowli hydrotechnicznych
stopnia,
•
Prowadzenie obserwacji przez nadzór dochodzący poziomów wody na górnym i dolnym
stanowisku stopnia (w warunkach normalnych – jeden raz dziennie między godz. 700 i
13ºº ,w okresie powodzi – min 3 razy dziennie) z wpisaniem odczytów do “Książki
gospodarki wodnej”,
•
Prowadzenie dokumentacji eksploatacyjnej stopnia wodnego Ropczyce w zakresie
gospodarki wodnej, w tym miesięcznych kart gospodarki wodnej.
•
Utrzymywanie łat wodowskazowych w stanie umożliwiającym dokonanie odczytu od
stanów niskich do wielkich.
•
Usuwanie w razie potrzeby namułów osadzające się pomiędzy progami. Winny być
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 38
usuwane tylko wówczas, gdy w sposób zasadniczy zmniejszają przekrój poprzeczny
koryta rzeki.
•
Usuwanie w zasięgu cofki w korycie na rzece lokalnych przytamowań odpływu
zwaliskami drzew i gałęzi,.
•
Wycinka drzew pochyłych i podmytych, które przy najbliższej wielkiej wodzie staną się
przyczyną zatorów,
•
Prace remontowe związane z budowlani piętrzącymi i umocnienia brzegów należy
bezwzględnie uzgadniać z zarządcą wód, czyli Podkarpackim Zarządem Melioracji
Urządzeń Wodnych w Rzeszowie i prowadzić pod nadzorem administratora wód.
2) W okresach pogotowia powodziowego
Zaczyna funkcjonować Zespół dyżurny, który współpracuje z właściwym powiatowym
organem zarządzania kryzysowego w Ropczycach.
Po ogłoszeniu pogotowia powodziowego (stan “0” i “A”) ZEW Solina _ Myczkowce S.A.
winien przekazać do Dyrektora PZMiUW w Rzeszowie i do właściwego powiatowego organu
zarządzania kryzysowego stan gotowości zamknięć do przepuszczania wezbrania.
W czasie przepływu wielkich wód obsługa elektrowni winna pozostać w stałej łączności z
właściwym powiatowym organem zarządzania kryzysowego w Ropczycach oraz kierownictwem
ZEW Solina - Myczkowce S.A.
3) W okresach powodzi
W okresie powodzi obsługa elektrowni winna pozostać w stałej łączności z właściwym
powiatowym organem zarządzania kryzysowego oraz kierownictwem ZEW Solina - Myczkowce
S.A.
4) W czasie przejścia lodów
W czasie występowania stałej pokrywy lodowej należy w okresie zamarzania rzeki oraz
zalegania stałej pokrywy lodowej utrzymywać NPP (unikać wahań górnej wody).
W przypadku konieczności połamania tafli lodowej i przepuszczenia kry lodowej,
likwidując zator, należy uzyskać zgodę Dyrektora PZMiUW w Rzeszowie na obniżenie
piętrzenia, w celu manewrowania zamknięciami w górę i w dół, aby tafla została połamana.
W okresach zatoru lodowego - w przypadku powstania zatoru na górnym stanowisku
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 39
budowli piętrzącej należy czasowo ograniczyć do minimum przepływ wody przez tę budowlę (o
ile jest to możliwe z uwagi na aktualny przepływ) oraz niezwłocznie przystąpić do likwidacji
zatoru siłami własnymi ZEW Solina – Myczkowce S.A., wspomaganymi w razie potrzeby przez
Jednostki Państwowej Straży Pożarnej.
- Czynności personelu obsługi po przejściu fali powodziowej
Po przejściu fali powodziowej personel obsługi stopnia ma obowiązek:
a) Sprawdzić stan techniczny budowli i urządzeń – zamknięć, krat i czyszczarek, urządzeń
kontrolno-pomiarowych oraz ocenić ich gotowość do dalszej eksploatacji,
b)
Sporządzić sprawozdanie o przejściu wielkich wód. Raport powinien zawierać:
− Zestawienie wyników pomiarów stanów wody na stanowisku górnym i dolnym stopnia
(obserwacje powinny być prowadzone w czasie powodzi co 2 godz. z podaniem daty
(godzina, dzień, miesiąc) przejścia kulminacji fali,
− Zestawienie dat i stanów, przy których nastąpiły manipulacje zamknięciami,
− Opis dyspozycji zamknięciami (czas otwarcia poszczególnych zamknięć i wysokość ich
podniesienia),
− Informacje o stanie urządzeń, ich pracy i wykorzystaniu w czasie powodzi (informacje o
awariach),
− Uwagi i spostrzeżenia istotne dla opisu przebiegu powodzi.
Raport powinien być przekazany do Wydziału Zarządzania Kryzysowego Podkarpackiego
Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie.
- W przypadku awarii
Za sytuacje awaryjne należy uznać wystąpienie zjawisk lub warunków sprzyjających
występowaniu zagrożenia lub zniszczeniu elementów piętrzących stopnia, mających znaczenie
dla jego stateczności, bezpieczeństwa obsługi.
W razie wystąpienia awarii na stopniu wodnym Ropczyce dyżurny zmianowy natychmiast
powiadamia Dyżurnego Inżyniera Ruchu oraz Kierownika Wydziału ZEW Solina – Myczkowce
S.A..
O awarii na stopniu Dyżurny inżynier ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A. natychmiast
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 40
powiadamia telefonicznie Dyrektora RZGW w Krakowie, Dyrektora PZMiUW i Komendanta
PSP w Ropczycach.
L.P. Rodzaj awarii
1.
2.
3.
4.
5.
Sposób postępowania
Brak przepływu wody przez elektrownię
(awaria turbozespołów)
Widoczne
wysiąki
z
sufozją,
niekontrolowana
filtracja,
podmycia
budowli, inne uszkodzenie mogące być
przyczyn
Otwarcie zamknięć jazu, tak, aby
utrzymać NPP
obniżyć piętrzenie z prędkością do 10
cm/godz, zabezpieczyć budowlę w miarę
możliwości workami z piaskiem i
geowłókniną
filtracyjną.
NIE
USZCZELNIAĆ WYSIĄKÓW
Zablokowanie przęsła jazu lub kraty Natychmiast usunąć przeszkody poza
przedmiotami obcymi (pniami, gałęziami obręb budowli.
itp.)
Przelewanie się wody przez budowlę Odstawić elektrownię, zabezpieczenie tych
pomimo otwarcia zasuw.
miejsc w miarę możliwości workami z
piaskiem.
Obsunięcia skarp
Wykonać zabezpieczenia tymczasowe
przed dalszym obsuwaniem za pomocą
worków z piaskiem, geowłókniną.
- Struktury służby eksploatacyjnej w normalnych warunkach eksploatacji
Ujęcie wody
Zakres kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk pracy ujęcia wody,
określa regulamin organizacyjny opracowany i zatwierdzony przez Dyrektora Cukrowni
„Ropczyce”. Niniejsza instrukcja stanowi wytyczne do tego regulaminu w sprawach związanych
z obsługą ujęcia wody.
Obsługa winna być dokładnie zapoznana z działalnością poszczególnych urządzeń i
przeszkolona w zakresie BHP. Poszczególne urządzenia należy obsługiwać zgodnie z DTR
wydaną przez producenta i niniejszym opracowaniem. W czasie pracy urządzeń należy
obserwować ich działanie i w przypadku stwierdzenia ich niewłaściwej pracy wyłączyć z ruchu
w celu dokonania przeglądu i ewentualnych napraw. Obsługa powinna być wyposażona w
odzież ochronną, buty skórzane i rękawice ochronne. Ponadto obowiązują następujące zasady
ogólne:
•
stanowisko pracy powinno być odpowiednio oświetlone
•
ruchome części mechaniczne powinny być zabezpieczone odpowiednimi osłonami
TM
M&I GAJDA
•
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 41
wszelkie roboty niebezpieczne np. prace na brzegu rzeki, prace z ciężarami, wchodzenie na
duże głębokości, wchodzenie do studzienek, komór itp. należy wykonywać z odpowiednimi
zabezpieczeniem (np. lina ubezpieczająca, wykrywacz gazów) w obecności drugiego
pracownika ubezpieczającego
Poza
wyżej
wymienionymi
zasadami
należy
przestrzegać
przepisów
ogólnie
obowiązujących w szczególności dotyczących eksploatacji urządzeń elektrycznych oraz
wodociągowo -kanalizacyjnych i pracy z substancjami niebezpiecznymi lub żrącymi.
Do podstawowych czynności związanych z gospodarowaniem wodą należy:
•
obserwacja pracy urządzeń, - którą realizuje pracownik dyżurny
•
obserwacja stanów wody - które prowadzi pracownik dyżurny
•
oględziny terenu ujęcia - które prowadzi pracownik dyżurny i pracownik ochrony
•
prowadzenie napraw i usuwanie usterek - za które odpowiada mistrz zakładu
•
dokonywanie remontów - za które odpowiada mistrz zakładu
•
pomiary ilości wody na liczniku na SUW - prowadzi mistrz (odczyty z rejestratora)
•
usuwanie namułów i części pływających - które wykonują pracownicy dyżurni
•
utrzymywanie urządzeń w pełnej sprawności - odpowiedzialność: mistrz zakładu
•
prowadzenie i przechowywanie dokumentacji - odpowiedzialność: mistrz zakładu
•
reagowanie w sytuacjach nietypowych i stanach awaryjnych - odpowiedzialność kolejno:
pracownik - mistrz zakładu - kierownik zakładu.
Elektrownia wodna
Zakres kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk pracy Małej
Elektrowni Wodnej Ropczyce, określa regulamin organizacyjny. Niniejsza instrukcja stanowi
wytyczne do tego regulaminu w sprawach związanych z gospodarowaniem wodą na stopniu
wodnym Ropczyce.
Za prawidłowe prowadzenie gospodarki wodnej na stopniu odpowiada z tytułu nadzoru
Prezes Zarządu Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A..
- Osoby bezpośrednio odpowiedzialne
Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce odpowiada za bieżącą obsługę stopnia. Dyżurny pełni
swoją funkcje w systemie tzw. dyżuru domowego – jest to obsługa dochodząca w normalnych
okresach eksploatacji.
Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce...........................................................................................
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 42
Tel.................................................................................................................................................
Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce...........................................................................................
Tel.................................................................................................................................................
Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce...........................................................................................
Tel.................................................................................................................................................
Za prawidłową (zgodną z przepisami) eksploatację i utrzymanie budowli hydrotechnicznych
m.in. za prowadzenie pomiarów, kontroli, zasad organizacji wykonywania pomiarów, ustalania
terminów częstotliwości i dokładności wykonywania pomiarów we wszystkich okresach
eksploatacji oraz sporządzania sprawozdań odpowiada Dyrektor Techniczny ZEW Solina –
Myczkowce S.A.
Dyrektor Techniczny : .................................................................................................................
Tel.................................................................................................................................................
- Struktury służby eksploatacyjnej w okresie zimowym i przejścia wielkich wód
W celu utrzymania obiektów w pełnej sprawności w okresie zimowym lub podczas
trwania powodzi zostaje powołana brygada dyżurna przez Dyrektora Technicznego ZEW Solina
– Myczkowce S.A.. Ponadto wyznacza się osoby do pełnienia całodobowych dyżurów
dobowych, w czasie trwania akcji “mróz” (okres silnych mrozów, śnieżyc) lub powodzi.
Po ogłoszeniu akcji “mróz” lub pogotowia powodziowego wyznaczone osoby są
zobowiązane do przebywania poza godzinami pracy w domu i na wezwanie niezwłocznie
zgłosić się do zakładu.
- Prowadzenie obserwacji, pomiarów na stopniu
a) Obserwacje wymaganych poziomów wód na stopniu odnoszonych do znaków wodnych
Wymagany poziom piętrzenia na stopniu wskazuje znak NPP. Obsługa stopnia winna
odczytywać i zapisywać poziom piętrzenia w Książce gospodarki wodnej. Każdorazowe jego
obniżenie bądź podwyższenie winno być również dokumentowane w Książce gospodarki
wodnej.
b) Obserwacje stanów wody na stopniu
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 43
Obserwacje stanów wody na stopniu należy przeprowadzać na łatach wodowskazowych.
Odczyty z wodowskazów powinny być dokonywane raz dziennie o godz. 700 i 1300 i notowane w
karcie stanów i przepływów. W czasie przechodzenia wielkich wód odczyty należy prowadzić co
2 godziny.
c) Pomiary przepływu przez stopień
Pomiary przepływu przez stopień winno dokonywać się na podstawie przepływu przez turbiny
(przełyk turbin) i upustu dennego . Krzywa konsumcyjna wymaga cyklicznego uaktualniania ze
względu na możliwość zmian parametrów koryta rzeki w dolnym stanowisku stopnia.
Krzywe wydatku zamknięć jazu i upustów winny być weryfikowane na podstawie wyników
pomiaru rzeczywistego wydatku.
- Prowadzenie dokumentacji
Ujęcie wody
Do podstawowych obowiązków dozoru należy przechowywanie dokumentacji ujęcia:
•
projektów i inwentaryzacji obiektów i urządzeń
•
wydanych decyzji,
zarządzeń i poleceń organów sprawujących nadzór nad
poszczególnymi obiektami, urządzeniami i eksploatacją urządzeń wodnych,
•
książki raportów pracy urządzeń związanych z gospodarką wodną
•
dokumentów dozoru technicznego
•
rejestru poboru wody i stanów wodowskazowych
•
Książki eksploatacji ujęcia
Książka raportów winna obejmować wszystkie czynności wykonywane przez obsługę w
ramach eksploatacji jazu np wg. poniższego schematu.
Data
Wykonane
czynności bieżące
Awarie i sposób
usunięcia
Podpis
pracownika
Uwagi
Rejestr poboru wody - należy prowadzić dla ujęcia powierzchniowego np. wg. poniższego
schematu
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
Data odczytu Stan
wodomierza
licznika
Ilość
pobranej
wody
[m3]
Ilość dni
pracy
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 44
Dobowa ilość
pobranej wody
[m3/d]
Podpis
pracownika
Rejestr odczytów łat wodowskazowych - należy prowadzić np. wg. poniższego schematu
Data
Godz.
Stan
na
wodowskazie
Uwagi
Podpis
pracownika
Stopień wodny
Na stopniu wodnym Ropczyce winna być prowadzona następująca dokumentacja w
zakresie dotyczącym gospodarki wodnej:
1) Raport dobowy elektrowni,
2) Książka gospodarki wodnej elektrowni,
3) Dziennik operacyjny,
4) Książka inspekcji i zarządzeń
5) Sprawozdań – raportów po każdorazowym przejściu fali powodziowej
1) Raport dobowy elektrowni
Raport dobowy elektrowni jest podstawowym dokumentem obrazującym pracę
elektrowni i stanowi podstawę do wypełnienia książki gospodarki wodnej.
Prowadzenie raportu należy do obowiązków dyżurnego elektrowni.
W godzinach godz. 700 i 1300 należy dokonać odczytów rzędnych poziomów wody górnej
na łatach wodowskazowych.
Spad jest różnicą poziomów wody górnej i dolnej.
Spad średni oblicza się dzieląc sumę spadów powierzchniowych w danym dniu przez
ilość pomiarów.
Przepływ średni w m3/s powinien być obliczany na podstawie odpływu z Elektrowni.
Przepływ wykorzystywany i niewykorzystywany oblicza się według wzorów podanych w
raporcie.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 45
Niezależnie od tego każda zmiana obsługi stopnia przekazuje do Nastawni EW
Ropczyce. Dyżurnemu Inżynierowi Ruchu trzy razy na dobę tj. co 8 godzin aktualny stan pracy
urządzeń tj. obciążenie maszyn, produkcję energii oraz moc z jaką pracowały.
Podane dane dotyczące gospodarki wodnej i pracy urządzeń elektrowni wprowadzane są
do komputera znajdującego się w nastawni ZEW Solina - Myczkowce S.A, który oblicza
przepływ średni, przepływ wykorzystywany i niewykorzystywany, sprawność maszyn,
produkcję dobową czynną i bierną oraz średnio godzinową.
2) Książka gospodarki wodnej
Książka gospodarki wodnej powinna być prowadzona na bieżąco. Składa się z zestawień
miesięcznych i rocznych stanów GW, DW i przepływów przez stopień. Wszystkie dane powinny
być wpisane do książki do godz. 1300 pierwszego dnia po zakończeniu miesiąca
sprawozdawczego. Obowiązek prowadzenia książki spoczywa na dyżurnym elektrowni.
W zestawieniu miesięcznym należy wpisać dane ekstremalne z raportów dobowych.
W zestawieniu rocznym należy wpisać dane ekstremalne z raportów miesięcznych.
Wartości ekstremalne w danym miesiącu i roku należy podkreślić:
maksymalne – kolorem czerwonym,
minimalne – kolorem niebieskim.
3) Dziennik operacyjny
Dziennik operacyjny służy do zapisywania treści rozmów oraz wszystkich poleceń
przekazywanych telefonicznie przez Dyżurnego Inżyniera Ruchu w Nastawni ZEW Solina Myczkowce dla dyżurnego zmianowego elektrowni.
Prowadzenie dziennika należy do obowiązków dyżurnego zmianowego, który wpisuje
treść rozmowy lub polecenia, godzinę oraz nazwisko nadającego i przyjmującego.
W Dzienniku operacyjnym należy odnotowywać m.in.:
− wszelkie czynności związane z obsługą elektrowni i budowli wodnych a w szczególności
manipulacje zamknięciami budowli hydrotechnicznych,
− uwagi na temat aktualnej sytuacji eksploatacyjnej oraz zauważonych usterek i
nieprawidłowości.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 46
4) Książka inspekcji i zarządzeń
Książka inspekcji i zarządzeń służy do wpisywania zarządzeń i poleceń przez personel,
kierownictwo i dozór. W książce dyżurny stopnia jest zobowiązany również zapisywać
wszystkie
polecenia
przekazane
telefonicznie
przez
Dyżurnego
Inżyniera
Ruchu
ZEW Solina - Myczkowce. wpisując godzinę, treść polecenia oraz nazwisko nadającego i
przyjmującego.
26. WYKAZ WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH ZAKŁADÓW I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH
ZA GOSPODAROWANIE WODĄ, Z OKREŚLENIEM ICH ODPOWIEDZIALNOŚCI I
KOMPETENCJI
1. Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A.
68-312 Solina
Odpowiedzialna jest za gospodarowanie wodą na całym SW Ropczyce poza
urządzeniami ujęcia wody. Osobą odpowiedzialną jest Kierownik Elektrowni.
2. Cukrownia „Ropczyce” S.A.
Ul. Kolejowa 140
39-100 Ropczyce
Odpowiedzialne jest za utrzymanie ujęcia wody dla cukrowni i pozostałych
urządzeń.. Osobą odpowiedzialną jest Kierownik Zakładu.
Wykaz jednostek organizacyjnych, zobowiązanych prawem do udzielenia pomocy lub
współdziałania w sytuacji zagrożenia lub katastrofy budowlanej przedstawiono w poniższej
tabeli.
Lp. Jednostka organizacyjna
Siedziba jednostki
Telefony
ORGANY WOJEWÓDZKIE:
1.
Wojewoda Podkarpacki
Podkarpacki Urząd
Wojewódzki
tel. 017 867-10-00
w Rzeszowie
fax 017 867-19-50
ul. Grunwaldzka 15
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 47
35-959 Rzeszów
2.
Dyrektor
Podkarpacki Urząd
tel.:
Wydziału Zarządzania
Wojewódzki
(0-17) 867-19-17
Kryzysowego Podkarpackiego
w Rzeszowie
fax.:
Urzędu Wojewódzkiego
ul. Grunwaldzka 15
(0-17) 867-19-73
35-959 Rzeszów
Lp. Jednostka organizacyjna
Siedziba jednostki
Telefony
3.
Komendant
Komenda Wojewódzkiej
tel.:
Wojewódzki Państwowej Straży
Państwowej Straży Pożarnej (0-17) 747-02-00
Pożarnej
ul. Mochnackiego 4
przez całą dobę 998
35-016 Rzeszów
4.
Komendant
Komenda Wojewódzka
tel.:
Wojewódzki Policji
Policji
(0-17) 858-29-00
ul. Dąbrowskiego 30
tel/fax.:
35-036 Rzeszów
(0-17) 853-52-09
Podkarpacki Zarząd Melioracji i
Podkarpacki Zarząd
tel.: 17 853 74 00
Urządzeń Wodnych
Melioracji i Urządzeń
fax.: 17 853 64 21
ZARZĄDCA RZEKI:
5.
Wodnych
ul. Hetmańska 9
35-959 Rzeszów
6.
Dyrektor Regionalnego Zarządu
Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Krakowie
Gospodarki Wodnej w
Krakowie
ul. Marszałka J.
Piłsudskiego 22
31-109 Kraków
ORGANY POWIATOWE:
tel. 12 62-84-130
fax.: 12 43-01-035
TM
M&I GAJDA
7.
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 48
Starosta
Starostwo Powiatowe
tel. (0-17) 22 18 306
Powiatu Ropczycko -
w Ropczycach
fax (0-17) 22 28 571
Sędziszowskiego
ul. Konopnickiej 5,
39-100 Ropczyce
Lp. Jednostka organizacyjna
Siedziba jednostki
Telefony
8.
Kierownik
Starostwo Powiatowe
tel. (0-17) 22 18 306
Powiatowego Centrum Zarządzania
w Ropczycach
Kryzysowego
ul. Konopnickiej 5,
39-100 Ropczyce
9.
Komendant
Komenda Powiatowa
Powiatowy Państwowej Straży
Państwowej Straży Pożarnej fax: 0-17 222-75-72
przez całą dobę 998
w Ropczycach
Pożarnej w Ropczycach
tel.: 0-17 221-85-97
Ul. Św. Floriana 6
39-100 Ropczyce
10. Komendant
Komenda Powiatowa Policji tel.: 17 22 10 301
Powiatowy Policji w Ropczycach
w Ropczycach
ul. Piłsudskiego 22
39-100 Ropczyce
28. UŻYTKOWNICY ZASOBÓW WODNYCH I ICH POTRZEBY
1. Cukrownia „Ropczyce” S.A.
Ul. Kolejowa 140
39-100 Ropczyce
Ze względu na sezonowość produkcji pobór wody przy uwzględnieniu kampanijności oraz
posiadanych przez zakład pomp wody pobieranej (rzutujących na wartości maksymalne
chwilowe) wyniesie dla maksymalnego przerobu - 8500 ton buraków/dobę:
• okres kampanijny
q jednostkowe maksymalnie = 0,75 m3/ tonę buraków
Q max.d. = 6375 m3/d
Qśr.h = 267m3/h
Qśr.h = 500m3/h
-0,14m3/s
TM
M&I GAJDA
•
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 49
okres pozakampanijny
q jednostkowe maksymalnie = 0,19 m3/ tonę buraków
Qmax.d.= 1615m3/d
Qśr.h = 67m3/h Qśr.h=150m3/h
-0,04m3/s
Maksymalne chwilowe wielkości poboru wody są związane z wydajnością pomp w
pompowni wody pobieranej - powyżej podano te parametry bez uwzględnienia dławienia.
2. Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A.
8-312 Solina
Qinst elektrowni = 3,7 m3/s
27. OKREŚLENIE TRYBU POWIADAMIANIA, PRZEZ OSOBĘ ODPOWIEDZIALNĄ
ZA GOSPODAROWANIE WODĄ I UTRZYMANIE URZĄDZENIA WODNEGO,
OŚRODKA
KOORDYNACYJN
–
INFORMACYJNEGO
OCHRONY
PRZECIWPOWODZIOWEJ RZGW O WYSTĄPIENIU NA URZĄDZENIU WODNYM
NIEBEZPIECZNYCH
ZJAWISK,
BĘDĄCYCH
SKUTKIEM
SYTUACJI
HYDROMETEOROLOGICZNEJ
W okresie trwania stanów powodziowych obsługa powinna utrzymywać łączność
telefoniczną z obsługą IMGW O/ Kraków.
Ponadto powinna stale współpracować z centrum zarządzania kryzysowego Wojewody
Podkarpackiego oraz Powiatowym Zespołem Reagowania Kryzysowego. Te jednostki oraz
Dyrektor Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie mogą
wydawać polecenia dotyczące warunków pracy jazu w okresie stanów awaryjnych, w
szczególności związanych z przechodzeniem fali powodziowej. Dodatkowe informacje w
zakresie sytuacji hydrologicznej mogą być uzyskiwane z Biura Prognoz Meteorologicznych i
Hydrologicznych IMGW w Krakowie lub Ośrodka Koordynacyjno Informacyjnego Ochrony
Przeciwpowodziowej RZGW.
System powiadamiania odbywa się następująco:
a) pracownik dyżurny informuje o nietypowych stanach telefonicznie Dyrektora ZEW
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 50
Solina - Myczkowce S.A.
b) polecenia od jednostek nadrzędnych są przekazywane do EW Ropczyce telefonicznie i
telefaksem,
Poniżej znajduje się wykaz podstawowych jednostek i ich danych teleadresowych:
Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody Podkarpackiego
Podkarpacki Urząd Wojewódzki
Wydział Zarządzania Kryzysowego
ul. Grunwaldzka 15
35-959 Rzeszów
tel: (0-17) 867-19-17
fax: (0-17) 867-19-73
e-mail: [email protected]
internet: http://www.uw.rzeszow.pl/
Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych
ul. Hetmańska 9
35-959 Rzeszów
tel.: 17 853 74 00
Fax: 17 853 64 21
e-mail:
internet: http://www.pzmiuw.pl
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie
ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22
31-109 Kraków
tel. dyrektor: 12 62-84-130
fax: 12 43-01-035
e-mail: [email protected]
internet: www.krakow.rzgw.gov.pl
Dyżurny specjalista Ośrodka Koordynacyjno-Informacyjnego Ochrony
Przeciwpowodziowej w Krakowie (OKI):
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 51
ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22
31-109 Kraków
telefon centrala 012-628-41-00
Dyrektor 012-628-41-30
Z-cy Dyrektora 012-628-41-30
fax (71) 012-423-21-53
tel.: 012-628-43-30, 0-605-766-30 (całodobowo)
internet: http://www.krakow.rzgw.gov.pl/
e-mail: [email protected]
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Oddział w Krakowie
ul. Piotra Borowego 14
30-215 Kraków
tel. 0-126-398-200
e-mail:
internet: http://www.imgw.pl/
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Ropczycach
Obsługę Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego realizuje Wydział Zarządzania
Kryzysowego Starostwo Powiatowe w Ropczycach
ul. Konopnickiej 5,
39-100 Ropczyce
Telefon
sekretariatu
Wydziału
Zarządzania
Kryzysowego
Starostwa
Powiatowego w
Ropczycach: tel. (0-17) 22 18 306,
28. ZASADY GOSPODAROWANIA WODĄ W OKRESIE BUDOWY, PIERWSZEGO
NAPEŁNIENIA ORAZ REMONTU URZĄDZENIA
W okresie budowy zaleca się obniżenie piętrzenia.
W okresie napełnienia zaleca się przywrócenie piętrzenia.
W okresie remontu należy założyć zamknięcia szandorowe.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 52
29. ODSTĘPSTWA OD INSTRUKCJI
Odstąpienie od ustaleń Instrukcji w przypadkach awaryjnych może zarządzić Dyżurny
Inżynier Ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A.. Personel eksploatacyjny stopnia ma prawo
postąpić
niezgodnie
z
postanowieniami
instrukcji
z
jednoczesnym,
niezwłocznym
zawiadomieniem Dyżurnego Inżyniera Ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A..
30. TRYB ZATWIERDZANIA INSTRUKCJI
Instrukcja po akceptacji przez:
- upoważnionego przedstawiciela właściciela EW - Dyrektora Technicznego ZEW Solina –
Myczkowce S.A.,
- upoważnionego przedstawiciela ujęcia wody – Cukrownia „Ropczyce” S.A..
31. OKRES WAŻNOŚCI INSTRUKCJI I ZASADY JEJ ZMIAN
Instrukcja obowiązuje przez okres ważności pozwolenia wodnoprawnego. W przypadku
zmian wynikających z decyzji wodnoprawnej na korzystanie z wód, instrukcja będzie wymagała
zmian w terminie wcześniejszym.
Upoważniony przedstawiciel właściciela lub eksploatatora może wnioskować o
wprowadzenie zmian do instrukcji w oparciu o doświadczenie eksploatacyjne. Zmieniona
instrukcja podlega ponownej procedurze uzgodnienia i zatwierdzenia.
Z aktualną instrukcją i ewentualnymi późniejszymi zmianami w instrukcji należy
zapoznać obsługę i zainteresowanych pracowników ZEW Solina – Myczkowce S.A..
32. MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INSTRUKCJI
Niniejsza instrukcja winna znajdować się:
• w dyżurce Elektrowni Wodnej Ropczyce
• w siedzibie ZEW Solina – Myczkowce S.A..
• w siedzibie Cukrowni „Ropczyce” S.A.
• w siedzibie Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie,
• w siedzibie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie,
• w siedzibie jednostki opracowującej instrukcję tj. Biurze Inżynierii Wodnej i Ochrony
Środowiska M&I GAJDA Gdańsk.
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
II. CZĘŚĆ GRAFICZNA
Rys. nr 1 Mapa sytuacyjno - wysokościowa
Rys. nr 2 Lokalizacja na mapie ewidencyjnej
Rys nr 3 Plan zagospodarowania terenu
Rys. nr 4 Przekroje przez elektrownię
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 53
TM
M&I GAJDA
Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska
M&I GAJDA
INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA
WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ
ROPCZYCE
G-1018/I
Data: maj 2010
Strona : 54