ROPCZYCE - Solina.pl
Transkrypt
ROPCZYCE - Solina.pl
TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 1 KARTA AKTUALIZACJI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE Lp. Data Nazwa dokumentu aktualizowanego Podpis Dyrektora lub osoby upoważnionej 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 2 KARTA POTWIERDZENIA ZNAJOMOŚCI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE Lp. Imię i nazwisko Data przyjęcia do wiadomości 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Podpis TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 3 ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA KARTA AKTUALIZACJI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE....................1 KARTA POTWIERDZENIA ZNAJOMOŚCI INSTRUKCJI GOSPODAROWANIA WODĄ DLA EW ROPCZYCE..............................................................................................................................................................2 I. CZĘŚĆ OPISOWA ............................................................................................ 7 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA ......................................................................................... 7 2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA.......................................................................... 7 3. PRZEDMIOT INSTRUKCJI................................................................................................ 9 4. PRZEZNACZENIE INSTRUKCJI ...................................................................................... 9 5. INFORMACJE OGÓLNE DOTYCZĄCE LOKALIZACJI............................................. 9 6. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY ZA FUNKCJONOWANIE URZĄDZEŃ WODNYCH10 7. WYSZCZEGÓLNIENIE ZADAŃ, KTÓRE MAJĄ SPEŁNIAĆ URZĄDZENIA WODNE ...................................................................................................................................... 10 7.1 Urządzenia istniejące......................................................................................................... 11 7.2 Urządzenia projektowane .................................................................................................. 11 8. CHARAKTERYSTYKA URZĄDZENIA WODNEGO ..................................................... 11 8.1 CHARAKTERYSTYKA ISTNIEJĄCYCH URZĄDZEŃ WODNYCH ................... 11 8.1.1 JAZ 11 8.1.2 UJĘCIE WODY DLA CUKROWNI 14 8.1.3 RUROCIĄGI W KORPUSIE JAZU 17 8.1.4 UPUST DO PRZEPUSZCZANIA WODY BIOLOGICZNEJ 18 8.1.5 UPUSTY DENNE 18 8.1.6 RUROCIĄG BURZOWY 18 8.1.7 MOST 18 8.2 CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANYCH URZĄDZEŃ WODNYCH ............... 19 8.2.1 ELEKTROWNIA WODNA 19 9. POZIOMY PIĘTRZENIA..................................................................................................... 21 10. WYSOKOŚĆ PIĘTRZENIA I SPAD ELEKTROWNI .................................................... 22 11. PRZEPŁYWY CHARAKTERYSTYCZNE ...................................................................... 22 12. PRZEPŁYW NIENARUSZALNY...................................................................................... 26 13. PRZEPŁYW GWARANTOWANY .................................................................................... 26 14.PRZEPŁYW POWODZIOWY, DOZWOLONY, KATASTROFALNY I Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA TM M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 4 WYPRZEDZAJĄCY ................................................................................................................. 27 15. DOPUSZCZALNE PRĘDKOŚCI OBNIŻANIA I PODWYŻSZANIA POZIOMÓW WODY NA GÓRNYM I DOLNYM STANOWISKU ............................................................. 27 16. MAKSYMALNA PRZEPUSTOWOŚĆ URZĄDZEŃ WODNYCH ............................... 27 17. ZAGROŻENIA I UWARUNKOWANIA W GOSPODAROWANIA WODĄ PRZY OBNIŻENIU PIĘTRZENIA PONIŻEJ MINIMALNEGO ................................................... 28 18. SPOSÓB GOSPODAROWANIA WODĄ W NORMALNYCH WARUNKACH UŻYTKOWANIA....................................................................................................................... 28 Normalne warunki użytkowania.............................................................................................. 28 Warunki eksploatacyjne w przypadku postoju turbin ............................................................. 28 19. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE NIŻÓWKOWYM....................................................................................................................... 29 20. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO I POWODZI........................................................................................... 30 - Czynności personelu obsługi w momencie zawiadomienia o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego ...................................................................... 30 - Czynności personelu obsługi po ogłoszeniu pogotowia powodziowego.............................. 30 - Przygotowanie stopnia do przepuszczania wielkiej wody .................................................... 31 - Przepuszczanie wód powodziowych..................................................................................... 31 21. SPOSÓB POSTĘPOWANIA W OKRESIE WYSTĘPOWANIA ZJAWISK LODOWYCH ............................................................................................................................. 32 22. SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU USUWANIA NAMUŁÓW I PŁUKANIA STANOWISKA GÓRNEGO............................................................................... 32 23. OPIS SIECI OBSERWACYJNO – POMIAROWEJ ISTOTNEJ DLA GOSPODAROWANIA WODĄ................................................................................................. 33 Stany ostrzegawcze i alarmowe............................................................................................... 33 24. WYKAZ URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA URZĄDZENIU WODNYM .................................................................................................................................. 34 25. OKREŚLENIE PODSTAWOWYCH CZYNNOŚCI ZWIĄZANYCH Z GOSPODAROWANIEM WODĄ ORAZ OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA ICH WYKONANIE............................................................................................................................ 34 - Obowiązki użytkownika wód................................................................................................ 34 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 5 - Podstawowe obowiązki właściciela elektrowni wodnej ....................................................... 35 - Najistotniejsze wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń wodnych ......................... 36 - Gospodarowanie wodą na stopniu w różnych okresach eksploatacji ................................... 36 - Podstawowe czynności związane z gospodarowaniem wodą............................................... 36 1) W okresach normalnych warunków eksploatacji 36 Ujęcie wody dla Cukrowni ....................................................................................................36 Stopień wodny Ropczyce ......................................................................................................37 2) W okresach pogotowia powodziowego 38 3) W okresach powodzi 38 4) W czasie przejścia lodów 38 - Czynności personelu obsługi po przejściu fali powodziowej ............................................... 39 - W przypadku awarii .............................................................................................................. 39 - Struktury służby eksploatacyjnej w normalnych warunkach eksploatacji............................ 40 Ujęcie wody ...........................................................................................................................40 Elektrownia wodna ................................................................................................................41 - Osoby bezpośrednio odpowiedzialne.................................................................................... 41 - Struktury służby eksploatacyjnej w okresie zimowym i przejścia wielkich wód................. 42 - Prowadzenie obserwacji, pomiarów na stopniu .................................................................... 42 - Prowadzenie dokumentacji ................................................................................................... 43 Ujęcie wody ...........................................................................................................................43 Stopień wodny .......................................................................................................................44 1) Raport dobowy elektrowni 44 2) Książka gospodarki wodnej 45 3) Dziennik operacyjny 45 4) Książka inspekcji i zarządzeń 46 26. WYKAZ WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH ZAKŁADÓW I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA GOSPODAROWANIE WODĄ, Z OKREŚLENIEM ICH ODPOWIEDZIALNOŚCI I KOMPETENCJI ........................................................................................................................ 46 28. UŻYTKOWNICY ZASOBÓW WODNYCH I ICH POTRZEBY .................................. 48 27. OKREŚLENIE TRYBU POWIADAMIANIA, PRZEZ OSOBĘ ODPOWIEDZIALNĄ ZA GOSPODAROWANIE WODĄ I UTRZYMANIE URZĄDZENIA WODNEGO, OŚRODKA KOORDYNACYJN – INFORMACYJNEGO OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ RZGW O WYSTĄPIENIU NA URZĄDZENIU WODNYM TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA NIEBEZPIECZNYCH ZJAWISK, INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 6 BĘDĄCYCH SKUTKIEM SYTUACJI HYDROMETEOROLOGICZNEJ........................................................................................... 49 28. ZASADY GOSPODAROWANIA WODĄ W OKRESIE BUDOWY, PIERWSZEGO NAPEŁNIENIA ORAZ REMONTU URZĄDZENIA ............................................................ 51 29. ODSTĘPSTWA OD INSTRUKCJI .................................................................................... 52 30. TRYB ZATWIERDZANIA INSTRUKCJI ........................................................................ 52 31. OKRES WAŻNOŚCI INSTRUKCJI I ZASADY JEJ ZMIAN ....................................... 52 32. MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INSTRUKCJI ........................................................... 52 II. CZĘŚĆ GRAFICZNA ..................................................................................... 53 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 7 I. CZĘŚĆ OPISOWA 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest instrukcja gospodarowania wodą na szczególne korzystanie z wód rzeki Wielopolki dla potrzeb projektowanej małej elektrowni wodnej przy istniejącym jazie w przekroju 18+600 km biegu rz. Wielopolki, w m. Ropczyce (gmina Ropczyce, powiat ropczycko-sędziszowski, woj. podkarpackie). W skład stopnia wodnego Ropczyce będą wchodzić następujące budowle (urządzenia) wodne: 1) Istniejące urządzenia wodne: - Jaz piętrzący - Ujęcie wody dla cukrowni Ropczyce - Rurociągi w korpusie jazu - Upust do przepuszczania wody biologicznej - Upusty denne - Rurociąg burzowy 2) Projektowane urządzenia wodne - Elektrownia wodna W 2006r. została opracowana Instrukcja Gospodarowania Wodą dla istniejącego progu dla potrzeb ujęcia wody dla Cukrowni Ropczyce i zatwierdzona przez organ wydający pozwolenie wodnoprawne. Po rozbudowie istniejącego progu i budowie MEW wraz z obiektami towarzyszącymi przestanie ona obowiązywać i zacznie obowiązywać niniejsza instrukcja. Wynika to z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą (Dz.U. z 2006 r. Nr 150, poz. 1087) (§ 8. 1. Dla zależnego od siebie korzystania z wód opracowuje się jedną instrukcję, obejmującą korzystanie z wód przez wszystkie zakłady korzystające z zasobu wodnego lub z urządzeń usytuowanych kaskadowo wzdłuż cieku). 2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 8 Podstawę prawną opracowania stanowi zlecenie od Zespołu Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A., 38-612 Solina, dla Biura Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA z siedzibą w Gdańsku, ul. Piastowska 8/1. Materiały źródłowe wykorzystane do opracowania instrukcji: 1. “ Cukrownia „Ropczyce” S.A. - Jaz - Instrukcja gospodarowania wodą, opracowana przez ZUE “EKO-PROJEKT” w Rzeszowie, Rzeszów 2006r., 2. Wydane dla inwestycji decyzje i uzgodnienia. 3. Operat hydrologiczny rzeki Wielopolki w profilu jazu w miejscowości Ostrów k/Ropczyc – IMGW Kraków, 2004r. 4. Aktualne plany i mapy. Akty prawne wykorzystane przy opracowaniu instrukcji: 1. Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019) z późniejszymi zmianami, 2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U. z 2007 r. Nr 86, poz.579); 3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą (Dz.U. z 2006 r. Nr 150, poz. 1087) 4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2001r. zmieniające rozporządzenie w sprawie granic wód, linii brzegu, urządzeń nad wodami oraz klas wód śródlądowych żeglownych (Dz.U. Nr106, poz.1151), 5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10.12.02 w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy, przyporządkowania zbiorników wód podziemnych do właściwych obszarów dorzeczy, utworzenia regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz podziału obszarów dorzeczy na regiony wodne (Dz.U. Nr 232, poz. 1953). 6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. Nr16, TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 9 poz.149), 7. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr62 poz. 558 z 22 maja 2002 r.), 8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu tworzenia gminnego zespołu reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej i ich funkcjonowania (Dz.U. Nr215, poz. 1818), 3. PRZEDMIOT INSTRUKCJI Przedmiotem niniejszej instrukcji są zasady gospodarowania wodą na stopniu wodnym Ropczyce w różnych okresach eksploatacji, z uwzględnieniem organizacji zarządzania, obsługi, prowadzenia pomiarów i dokumentacji w zakresie spraw objętych instrukcją. UWAGA: Niniejsza instrukcja nie dotyczy przepisów ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym należy prowadzić osobną dokumentację oraz przeprowadzać przeglądy obiektów ani też nie jest instrukcja eksploatacji urządzeń hydroenergetycznych. 4. PRZEZNACZENIE INSTRUKCJI Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla: − personelu inżynieryjno-technicznego Cukrowni Ropczyce oraz ZEW Solina - Myczkowce, − personelu obsługi stopnia wodnego Ropczyce, − personelu obsługi ujęcia wody dla Cukrowni Ropczyce. Znajomość instrukcji powinna być potwierdzona przez ww. personel własnoręcznym podpisem w Instrukcji celem poświadczenia zapoznania się z nią i przyjęcia do stosowania. Przedmiotowa Instrukcja Gospodarowania Wodą stanowi integralną część wodonoprawnej, zgodnie z art.128 ust.4 Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. 5. INFORMACJE OGÓLNE DOTYCZĄCE LOKALIZACJI decyzji TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 10 Oś stopnia wodnego Ropczyce znajduje się w korycie rzeki Wielopolka w km 18+600. Administracyjne stopień jest położony w gminie Ropczyce, powiat ropczycko - sędziszowski, województwo podkarpackie. Lokalizację obiektów wodnych przedstawiono na rysunkach zamieszczonych w części graficznej instrukcji. 6. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY ZA FUNKCJONOWANIE URZĄDZEŃ WODNYCH Właściciel obiektu a) elektrownia: Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A. 38-612 Solina b) jaz i pozostałe urządzenia wodne: Cukrownia „Ropczyce” S.A. Ul. Kolejowa 140 39-100 Ropczyce Użytkownik obiektu a) elektrownia i jaz: Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A. 38-612 Solina b) pozostałe urządzenia wodne: Cukrownia „Ropczyce” S.A. Ul. Kolejowa 140 39-100 Ropczyce Administrator rzeki Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych Ul. Hetmańska 9 35-959 Rzeszów 7. WYSZCZEGÓLNIENIE ZADAŃ, KTÓRE MAJĄ SPEŁNIAĆ URZĄDZENIA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA TM M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 11 WODNE 7.1 Urządzenia istniejące Jaz spełnia następujące zadania: ⇒ piętrzy wodę na potrzeby kampanii cukrowniczej i elektrowni wodnej, ⇒ służy do wytworzenia zbiornika wyrównawczego o pojemności 76000m3, ⇒ reguluje przepływ wody przez stopień w przypadku dopływu większego od przełyku instalowanego elektrowni lub czynnego w danym czasie, ⇒ służy do spławu kry lodowej na dolne stanowisko, ⇒ służy do płukania górnego stanowiska stopnia. Ujęcie wody dla Cukrowni ma za zadanie doprowadzić wodę z rzeki do pompowni zlokalizowanej na jej lewym brzegu przed jazem. Upust spełnia następujące zadania: ⇒ utrzymuje poziom wody górnej na rzędnej równej NPP=192,60 m nKr, ⇒ służy do płukania stanowiska górnego stopnia w rejonie elektrowni z nagromadzonego rumowiska, ⇒ służy do przepuszczania wody przy przepływach wód powodziowych, ⇒ reguluje przepływ wody przez stopień w przypadku dopływu większego od przełyku instalowanego elektrowni lub czynnego w danym czasie. Zadaniem rurociągów w korpusie jazu jest odprowadzenie ścieków na pola rozdzeszczowania we wsi Ocieka i Żdżary. 7.2 Urządzenia projektowane Zadaniem Małej Elektrowni Wodnej jest przetwarzanie energii wody na energię elektryczną w turbozespole jako odnawialne źródło energii. 8. CHARAKTERYSTYKA URZĄDZENIA WODNEGO 8.1 CHARAKTERYSTYKA ISTNIEJĄCYCH URZĄDZEŃ WODNYCH 8.1.1 JAZ Lokalizacja Oś jazu znajduje się w 18+600km rzeki Wielopolki. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 12 Konstrukcja jazu Konstrukcja jazu żelbetowa. Składa się on z czterech przęseł po 6m, łączne światło jazu wynosi 24m. Dok jazu o wysokości 8,7m posiada płytę denną grubości 1,30m i ściany boczne grubości zmiennej 0,5 – 1,0m. W jazie znajdują się trzy filary grubości 1,50m i dwa przyczółki o średniej grubości 0,75m służące do piętrzenia i zamknięć remontowych oraz do podparć belek korytkowych żelbetowych prefabrykowanych mostu. Sekcja przelewowa doku składa się z czterech przęseł po 6m każde, przy czym dwa przęsła przylegające do filara środkowego posiadające zamknięcia zasuwami ślizgowymi głębinowymi, stalowymi o wymiarach H=1,20m i B=6,0m. W/w zamknięcia służą do regulacji upustu w okresie wielkich wód i do płukania koryta rzeki Wielopolki z namułów w pobliżu jazu. Maksymalna wysokość piętrzenia jazu wynosi H=4,2m. W doku budowli wykształcona jest niecka wypadowa o głębokości 0,5m, której zadaniem jest rozpraszanie energii przy współpracy z szykanami. Niecka i szykany mają za zadanie niedopuszczenie do przemieszania się w dół strumieni tranzytowych z taką szybkością z jaką mogą powstać na przelewie jazu przy przejściach wód o napełnieniach większych od rzędnej piętrzenia. Niecka wspólnie z szykanami ma za zadanie spowodować rozproszenie zasadniczej części energii wody. Powyższe rozproszenia energii zostały sprawdzone na badaniach modelowych wykonanych przez Zespół Hydrauliki i Budowli Wodnych Akademii Rolniczej w Warszawie dla przepływów miarodajnych i kontrolnych. Wielkości charakterystyczne jazu: Światło jazu – 24m = 4 przęsła po 6m, W środkowym przęśle – dwa upusty denne o wymiarach 1,2 x 6m zamykane zasuwami, 3 filary o grubości 1,5m Rzędna progu piętrzącego - 192,60m nKr. Rzędna korony przyczółków – 197,10 m nKr, Rzędna niwelety drogi na jazie – 197,13 m npm, Rzędna spodu konstrukcji mostu – 196,66 m npm, TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 13 Rzędna niecki wypadowej – 187,90 m nKr, Rzędna wylotów rurociągów ujścia – 189,40 m nKr, Rzędna rury do przepuszczania wody biologicznej – 189,95 m npm Przepustowość istniejącego jazu: QJ = 2/3 µ b H (2 g H)1/2 QJ = 2/3 x 0,63 x 24 x 4,2 x (2 x 9,81 x 4,2)1/2 QJ = 384,31 m3/s Przepustowość jazu po wybudowaniu elektrowni wodnej: Ze względu na budowę elektrowni wodnej w środkowym przęśle jazu światło będzie wynosiło b=3 przęsła x 6m =18m QJ = 2/3 µ b H (2 g H)1/2 QJ = 2/3 x 0,63 x 18 x 4,2 x (2 x 9,81 x 4,2)1/2 QJ = 288,23 m3/s Zamknięcia główne i ich mechanizmy wyciągowe W filarach i przyczółkach zainstalowane sa prowadnice dla zamknięć roboczych oraz remontowych. W konstrukcji jazu jest przewidziana możliwość następujących zamknięć remontowych: Przęsło I i IV (licząc od brzegu prawego) może być zamknięte przy wodzie średniej w następujący sposób - : na prawym brzegu nie może być spiętrzona woda wyżej jak do korony brzegu rz. 192,65m. - Od wody dolnej należy założyć bale remontowe na wysokość do rzędnej 192,70m, gdzie powstanie komora ograniczona progiem i w/w ścianka z bali, - W czasie remontu wody rzeki mogą być przepuszczane przez spusty płuczące głównie w przęsłach 2 i 3. Wydajność spustów wyniesie max Q=62 m3/s, dając napełnienie na stanowisku dolnym t=3,0 m. Woda ta może wystąpić 1 – 2 razy do roku z prawdopodobieństwem trwania 1 dzień. Za tym w zamkniętych przęsłach po wypompowaniu wody można wykonać kilkudniowe prace związane TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 14 np. z usunięciem zanieczyszczeń itp. Przęsło nr II posiada zamknięcia dolnego stanowiska i możliwość przegrodzenia remontowanego stanowiska górnego bez konieczności przerwania poboru wody na ujęciu wodnym, ponieważ prowadnice są zlokalizowane pomiędzy rurociągiem ∅600 mm ujęcia wodnego, a za tym jednak rurociąg może pracować. Przęsło III prowadnice są poniżej wlotu przepływu nienaruszalnego tj. wody biologicznej rzeki. Przęsło IV w przypadku zamknięcia przęsła IV-tego woda biologiczna może być przepuszczona upustem ∅620/10 mm w zaporze ziemnej. Konstrukcja filarów są to płyty żelbetowe o grubości 1,50m mogące przenieść parcie boczne wody rzędnej 196,60m w przypadku zamknięcia remontowanego przęsła sąsiedniego. Filar środowy również przeniesie parcie wody maksymalnej, pomimo przecięcia go dylatacją. Teren, na którym jest położony jaz obejmuje ciek oraz tereny na brzegach. Poza skarpą brzegową znajdują się nieużytki oraz obszary rolne. Jaz wraz ze zbiornikiem całkowym jest zlokalizowany na działkach pozostających we władaniu Cukrowni w Ropczycach. (nr działek:7/2, 7/3, 7/4, 290/2, 290/4, 1746, 1745, 1748) 8.1.2 UJĘCIE WODY DLA CUKROWNI Ujęcie wody przed jazem dla Cukrowni odbywa się za pomocą dwóch rurociągów stalowych ∅620/10mm. Wloty rurociągów są umieszczone w filarze na 1 na rządnej osi rurociągów 189,70m npm i rozstawie osi rurociągów 1,5m. Wloty rurociągów zaopatrzono w podwójne zamknięcia, z ręcznym wyciągiem. W eksploatacji przewiduje się, że jeden z rurociągów będzie czynny, drugi zaś jako rezerwowy będzie zamknięty i odwrotnie, jeśli drugi będzie czynny, to pierwszy będzie zamknięty. W/w rurociągi pracować będą na przemian jako ciśnieniowe w okresie kampanii cukrowniczej. Pracującym rurociągiem woda doprowadzana będzie do studni żelbetowej SWC przy pompowni wody rzecznej i dalej podana będzie przy pomocy pomp(ustawionych w pompowni) na wieżę wodną w Cukrowni. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 15 Woda jest używana do potrzeb technologicznych, ponieważ technologia produkcji cukru z buraków wymaga bardzo dużych ilości wody, która używana jest do: - spławiania i mycia buraków, - skraplania oparów i wytwarzanie próżni, - chłodzenia urządzeń technologicznych, - innych celów technologicznych. W celu ograniczenia poboru wody świeżej (dodatkowej), a tym samym i ilości ścieków, Cukrownia „ROPCZYCE" S.A. stosuje szeregowe wykorzystanie wód oraz obiegi zamknięte wód produkcyjnych. Szeregowo wykorzystane są wody z chłodzenia turbin, soku, sprężarek i pomp, a w obiegi zamknięte ujęte są wody spławiakowe, barometryczne i technologiczne (skropliny). Jaz przeznaczony jest do piętrzenia wody w korycie rzeki Wielopolki. Wytworzony zbiornik o użytkowej pojemności V = 76 tys. m3 przy rzędnej piętrzenia 192,60 w okresie niżówek na rzece, pozwala na pobór wody dla potrzeb technologicznych cukrowni. Ponadto piętrzenie umożliwia grawitacyjne doprowadzenie do pompowni oczyszczonej z namułów wody. Z jazem piętrzącym współpracuje pompownia wody czystej przemysłowej. Pompownia zlokalizowana jest nad rzeką Wielopolką. Podaje do fabryki wodę przemysłową oraz przesyła ścieki do zbiorników akumulacyjnych w celu ich oczyszczenia. woda przy pomocy dwóch Spiętrzona na jazie rurociągów grawitacyjnych RW dopływa do studni czerpalnej SWC skąd pompy podają na wieżę wodną zlokalizowaną w budynku głównym cukrowni. Pompowania zlokalizowana jest w odległości ok. 20 m od krawędzi zewnętrznej koryta rz. Wielopolki. Budynek pompowni składa się z dwóch poziomów: - poziom 0,00 stanowi część elektryczna i socjalna o wym. 9 x 11,79 m - poziom -6,20 stanowi hale pomp, w której ustawiono 9 pomp - 4 służą do podawania wody czystej, zaś 5 podają ścieki na zbiorniki akumulacyjne. Przy pompowni wykonana jest studnia czerpalna ścieków SZA z której ścieki przetłaczane są na zbiorniki akumulacyjne. Charakterystyka pomp wody czystej. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 16 Kampania surowcowa Typ 20A40 GZ szt. 2 Nr 02a, 02b Q = 500 m3/h H = 50m n = 1480 obr/min N=100kW Typ 8 A25 GZ - szt. 2 Nr 03a, 03b Q=150m3/h H = 65m n = 2960 obr/min N = 45 kW Charakterystyka pomp ścieków na zb. akumulacyjne Typ 20A40 GZ szt. 3 Nr 0la, 0lb, 0lc Q = 500 m3/h H = 50m n = 1480 obr/min N=100kW Typl2FY40GZszt.2 Nr 05a, 05b Q=150m3/h H = 50m n= 1470 obr/min N = 45 kW Kontrola pracy pomp odbywa się z pulpitu ustawionego w dyżurce. Pomiar poboru wody odbywa się przy pomocy liczników rejestrująco-sumujących zainstalowanych w cukrowni. Na okres montażu i demontażu pomp przewidziana jest stała suwnica o udźwigu 1,0 t i rozpiętości L = 10 m. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 17 Potrzeby wodne w zakresie poboru wody powierzchniowej zostały ustalone w toku prac nad pozwoleniem zintegrowanym i wynoszą q jednostkowe średnio = 0,706 m3/tonę buraków Q max = 540090 m3/rok Q śr.d. = 1480 m3/d Qś,h= 62m3/h Potrzeby te będą pokrywane z poboru wody z rzeki Wielopolki. Ze względu na sezonowość produkcji pobór wody przy uwzględnieniu kampanijności oraz posiadanych przez zakład pomp wody pobieranej (rzutujących na wartości maksymalne chwilowe) wyniesie dla maksymalnego przerobu - 8500 ton buraków/dobę: • okres kampanijny q jednostkowe maksymalnie = 0,75 m3/ tonę buraków Q max.d. = 6375 m3/d Qśr.h = 267m3/h Qśr.h = 500m3/h • -0,14m3/s okres pozakampanijny q jednostkowe maksymalnie = 0,19 m3/ tonę buraków Qmax.d.= 1615m3/d Qśr.h = 67m3/h Qśr.h=150m3/h -0,04m3/s Maksymalne chwilowe wielkości poboru wody są związane z wydajnością pomp w pompowni wody pobieranej - powyżej podano te parametry bez uwzględnienia dławienia. Zakład posiada stosowne instrukcje oraz krzywe konsumpcyjne i może zachować w/w warunki przepływów w rzece. 8.1.3 RUROCIĄGI W KORPUSIE JAZU Przez korpus jazu biegną liniowo obok siebie trzy rurociągi z lewego na prawy brzeg rzeki Wielopolki i są to: - rurociąg RWC PCV ∅40 w rurze osłonowej ∅159/4,5mm wody pitnej z wodociągu wsi Ostrów do pompowni ob.76 - rurociąg RZA-1 ∅356/8mm biegnie od pompowni ob.76 na zbiorniki akumulacyjne TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 18 „ZA” zlokalizowane obok wsi Wiktorzec - rurociąg RZA-2 ∅356/8mm służy do zawrócenia oczyszczonych ścieków przemysłowych ze zbiorników akumulacyjnych do Cukrowni Ropczyce. W/w rurociągi zostały umieszczone w specjalnej wnęce jazu o głębokości 1,50m od nawierzchni mostu i szerokości 2,40m. W przyczółkach jazu rurociągi przeprowadzone są w mufach z rur stalowych ∅245 i ∅406m, gdzie dna rurociągów są zainstalowane na tej samej rzędnej, która wynosi 195,60m npm. Rurociągi w/w zamocowane są we wnęce w niszach kolistych z betonu na filarach. Dojście do rurociągów jest z chodnika mostowego ograniczone poręczą. Chodnik przykryty jest balami dla łatwiejszego dojścia oraz przejścia na kraniec filara ponad wnęką. 8.1.4 UPUST DO PRZEPUSZCZANIA WODY BIOLOGICZNEJ Upust wody biologicznej wykonany jest z rurociągu stalowego ∅508/9, umieszczony w trzecim filarze. Rzędna rury do przepuszczania wody biologicznej jest na 189,95m npm. Przepuszczanie wody biologicznej może również odbywać się poprzez rurociąg ø600mm zlokalizowany w zaporze ziemnej zamykającej od strony dolnej wody stare koryto rzeki. 8.1.5 UPUSTY DENNE W dwóch przęsłach środkowych jazu znajdują się upusty denne o wymiarach 6,0 x 1,2 m zamykane zasuwami ślizgowymi głębinowymi o napędzie mechanicznym i ręcznym. 8.1.6 RUROCIĄG BURZOWY W ścianie doku po stronie lewej wykonano wylot rurociągu burzowego z terenu Cukrowni. Średnica tego rurociągu wynosi ø1050mm, zaś rzędna osi wylotu wynosi 191,25 mKr. 8.1.7 MOST Na przyczółkach i filarach oparto dźwigary płyty mostowej z elementów prefabrykowanych korytkowych żelbetowych - typowych o nośności 101. Nawierzchnia płyty mostowej pokryta jest betonem. Szerokość mostu 4,5 m w tym jezdnia 3,50 m i chodnik o obu brzegach 0,50 m z płyt chodnikowych. Krawędzie chodników są zabezpieczone przez poręcze z płaskowników. Szerokość płyty dennej wynosi 36,1 mi grubość 1,3 m. Biorą pod uwagę tak TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 19 szeroką płytę denną doku, podzielono tą płytę na dwie części 36,10:2= 18,05 m. 8.2 CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANYCH URZĄDZEŃ WODNYCH 8.2.1 ELEKTROWNIA WODNA Lokalizacja MEW zlokalizowano w jednym ze środkowych przęseł jazu (nie ma znaczenia w którym). Konstrukcja elektrowni Elektrownia składa się z następujących elementów: Ujęcie wody do elektrowni Ujęcie wody będzie zlokalizowane od strony wody górnej jazu.. Światło ujęcia wody wyniesie min. 4,5 m. Wyposażenie wlotu będą stanowić: • kraty rzadkie, • czyszczarka krat, • zamknięcie remontowe Rurociąg doprowadzający wodę do elektrowni Z konstrukcji ujęcia woda doprowadzona będzie do turbiny rurociągiem o średnicy 1500 mm na długości ok. 7-9 m. Rurociąg będzie poprowadzony w położeniu ukośnym, w budynku elektrowni połączy się z turbiną. Część hydrotechniczna budynku elektrowni wodnej Część hydrotechniczna budynku elektrowni będzie zlokalizowana na niecce wypadowej jazu, ok. 10 m poniżej ujęcia wody. Będzie to konstrukcja żelbetowa, o wymiarach w planie: 5,0 x 5,6 m. Turbozespół i wyposażenie energetyczne Przyjęto zainstalowanie jednej turbiny o osi poziomej lub ukośnej (na wydatek Qinst = 3,7 m3/s), o średnicy wirnika D=900 -1100 mm (w zależności od producenta i spadu) i mocy 170 kW. Przewiduje się zastosowanie generatorów asynchronicznych o napięciu 0.4 kV. W bloku elektrowni znajdą się szafy odbioru mocy oraz połączenie elektrowni kablem 0,4 kV do stacji transformatorowej. Możliwy tez jest montaż transformatora w sterowni MEW. Szczegółowy zakres wyposażenia energetycznego będzie możliwy do określenia po uzyskaniu warunków TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 20 przyłączenia do sieci na dalszym etapie projektowania. Automatyka elektrowni: Planuje się pełne zautomatyzowanie elektrowni wodnej Ropczyce w następującym zakresie : • awaryjne odstawianie turbozespołu w następujących sytuacjach : 1. zanik napięcia w sieci 2. awaria turbozespołu (nadmierne grzanie łożysk, awaria generatora) 3. nagły spadek poziomu górnej wody 4. w innych sytuacjach charakterystycznych dla danego turbozespołu • automatyczne ponowne załączanie się turbozespołu • dobór pracy turbozespołu w zależności od ilości wody będącej do dyspozycji w danej chwili. Funkcja ta będzie realizowana na podstawie pomiaru poziomu górnej i dolnej wody oraz charakterystyki uniwersalnej pracy turbiny. Jest to szczególnie ważna funkcja automatyki, gdyż pozwoli na maksymalne wykorzystanie energii wody płynącej w rzece, a w związku z tym na wytworzenie maksymalnej ilości energii elektrycznej. Automatyka elektrowni wodnej Ropczyce będzie: • powiązana z automatyką sterowania zamknięciami jazowymi, • ustawiona z priorytetem utrzymania stałego poziomu wody górnej (NPP). • W przypadku odstawienia elektrowni na czas dłuższy niż 10 minut, automatyka spowoduje odpowiednie opuszczenie zasuw, w celu zachowania zadanego poziomu piętrzenia. Komora wylotowa z elektrowni wodnej Komora wylotowa z elektrowni będzie konstrukcji żelbetowej. Wylot z elektrowni będzie wyposażony w zamknięcia remontowe (szandory) obsługiwane belką podciągową. Od budynku elektrowni do końca niecki wypadowe MEW poprowadzone będą murki grubości 40cm. Szerokość wylotu w świetle murków będzie wynosić 4,5m. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 21 Zamknięcia na jazie W celu podpiętrzenia wody w korycie Wielopolki dla potrzeb energetycznych w studium koncepcji założono wykonanie zasuw płaskich zamontowanych w istniejących lub nowych prowadnicach. Zaleca zastosowanie się przynajmniej jednej zasuwy dwudzielnej. Zamknięcia jazowe – sterowane mechanicznie (hydraulicznie lub elektrycznie) zostaną wykonane na każdym przęśle do rzędnej 195,20 m n.p.m. w postaci konstrukcji metalowej. Zalecamy wykonanie klap jako konstrukcji aluminiowej. Urządzenia sterujące zamknięciami zostaną zlokalizowane w sterowni MEW, co pozwoli na niekolidowanie urządzeń sterujących z istniejącą zabudową. Zamknięcia szandorowe na jazie Wykonanie zamknięć na jazie determinuje konieczność wykonania dodatkowych zamknięć remontowych - szandorów. Zamknięcia te są niezbędne dla wykonywania ewentualnych remontów i konserwacji zamknięć jazowych, a także MEW. Belki szandorowe proponujemy wykonać jako konstrukcję stalowo – drewnianą albo aluminiową. 9. POZIOMY PIĘTRZENIA W normalnych warunkach użytkowania stopnia Ropczyce należy utrzymywać normalny poziom piętrzenia na jazie, na rzędnej NPP = 192,60 m nKr. Poziom zwierciadła wody górnej elektrowni, odpowiadający NPP na jazie 192,60 m nKr, zapewnia uzyskanie spadu potrzebnego do produkcji energii elektrycznej przez przepływową elektrownię wodną Ropczyce. Charakterystyczne rzędne piętrzenia na stopniu: Normalny poziom piętrzenia 192,60 m nKr MaxPP 192,60 m nKr MinPP 190,40 m nKr Dopuszczalne poziomy wody górnej, przy których możliwa jest praca Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA TM M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 22 turbozespołów elektrowni: • Minimalny poziom: 192,00 m nKr • Maksymalny poziom: 192,80 m nKr Poziom wody górnej przy Qm 192,60 m nKr Poziom wody górnej przy Qk 192,60 m nKr 10. WYSOKOŚĆ PIĘTRZENIA I SPAD ELEKTROWNI Wysokość piętrzenia — rozumie się przez to różnicę rzędnej maksymalnego poziomu piętrzenia i rzędnej zwierciadła wody dolnej, odpowiadającej przepływowi średniemu niskiemu. Zgodnie z powyższą definicją wysokość piętrzenia wynosi : Hp = 4,70m 11. PRZEPŁYWY CHARAKTERYSTYCZNE Na podstawie załącznika nr 2 z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 86, poz. 579) projektowaną MEW można zaklasyfikować do IV klasy budowli hydrotechnicznych ze względu na spad wynoszący H = 4,2 m (dla budowli IV klasy w granicach 2÷5 m), oraz moc elektrowni poniżej 5 MW. Przepływem miarodajnym dla obiektów stopnia jest przepływ Qm = Q3,0% = 104 m3/s, a przepływem kontrolnym - przepływ Qk = Q1% = 132 m3/s. • Przepływy charakterystyczne w przekroju Brzeźnica Przepływy charakterystyczne z wielolecia (1961- 1970) dla rzeki Wielopolki w przekroju Brzeźnica [1]: Przepływ [m3/s] WWQ - najwyższy obserwowany 280 SWQ - średni wysoki 168 SSQ - średni roczny 4,17 SNQ - średni niski 0,63 NNQ - najniższy obserwowany 0,32 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 23 Dane pochodzą z Atlasu hydrologicznego Polski, IMGW, Warszawa 1986 • Przepływy o określonym prawdopodobieństwie pojawienia się dla profilu Ropczyce Przepływy maksymalne o określonym prawdopodobieństwie pojawienia się są podstawą obliczeń przepustowości budowli piętrzącej, a zatem jej bezpieczeństwa. Poniżej w tabeli przedstawiono przepływy prawdopodobne przeliczone dla profilu Ropczyce wg wzoru: Awodowskazowy= 400km2 Aobliczeniowy= 484km2 2 Awodowskazowy ϕ = Aobliczeniowy 2 3 400 3 = = 0,88 484 Qobliczeniowy = ϕ ∗ Qwodowskazowy Tab. Przepływy prawdopodobne Prawdopodobieństwo [%] Wodowskaz Brzeźnica [m3/s] Profil obliczeniowy [m3/s] 1 150 132 2 130 116 3 118 104 10 88 77 50 39 34 Dane pochodzą z Atlasu hydrologicznego Polski, IMGW, Warszawa 1986 • Przepływy o okreśłonym czasie trwania wraz z wyższymi w przekroju Ropczyce Określenie przepływów w przekroju MEW Ropczyce w miejscowości Ropczyce zostały przedstawione w opracowaniu IMGW O/Kraków. Na podstawie przepływów na rzec Mleczce w przekroju Gorliczyna oraz na rzece Wielopolce w przekroju Brzeźnica obliczono wartości sum czasu trwania przepływów wraz z wyższymi w profilu obliczeniowym na rzece Wielopolka w przekroju istniejącego jazu w miejscowości Ropczyce obliczono metodą zmiany przepływów w funkcji wielkości powierzchni zlewni TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 24 (metoda ekstrapolacji). W metodzie tej zakłada się, że przepływy zmieniają swoją wartość liczbową w funkcji wielkości powierzchni zlewni zgodnie z zależnością [6]: Qobliczany Aobliczany = Qznany ∗ A znany n gdzie: Qobliczany – wartość charakterystyki przepływu w przekroju obliczeniowym, Qznany – wartość charakterystyki przepływu w przekroju wodowskazowym, Aobliczany – wielkość powierzchni zlewni zamkniętej przekrojem obliczeniowym, Aznany – wielkość powierzchni zlewni zamkniętej przekrojem wodowskazowym, n – parametr empiryczny, dla którego wartość ustalana jest dla określonego odcinka rzeki i dla określonego przepływu charakterystycznego. n – wykładnik potęgowy [ ], zróżnicowany dla różnych charakterystyk przepływów; przy ekstrapolacji przepływów średnich n=1, przy przepływach maksymalnych n=2/3 [6] Granicę pomiędzy strefami przepływów średnich i maksymalnych wyznaczono analitycznie według wzoru [6]: QgrWQ/SQ = 0,5 * (WSQ + NWQ) gdzie: WSQ – najwyższy przepływ średni roczny z wielolecia [m3/s], NWQ – najniższy przepływ maksymalny z wielolecia [m3/s]. Granica pomiędzy strefami przepływów średnich i maksymalnych dla profilu wodowskazowego Brzeźnica na rzece Wielopolka dla okresu hydrologicznego 1951÷2007 wynosi 9,32 m3/s. Wyznaczone wcześniej wielkości przedziałów przepływów dla wodowskazu Brzeźnica przeliczono na profil obliczeniowy Ropczyce. W tabeli poniżej przedstawiono przepływy o określonym czasie trwania wraz z wyższymi z lat 1951-2007 dla profilu obliczeniowego Ropczyce. Na podstawie danych z tabeli utworzono wykres pt. Krzywa sum czasów trwania przepływów wraz z wyższymi dla roku średniego z lat 1951-2007. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 25 Tab. Przepływy o określonym czasie trwania wraz z wyższymi w miejscowości Ropczyce z roku hydrologicznego średniego Lp. Przedział przepływów 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 [m /s] 0-0,74 0,74-0,82 0,82-0,9 0,9-0,98 0,98-1,15 1,15-1,31 1,31-1,64 1,64-2,04 2,04-2,45 2,45-2,86 2,86-3,27 3,27-4,09 4,09-4,91 4,91-6,54 6,54-8,75 8,75-10,5 10,5-12,2 12,2-14,0 14,0-15,7 15,7-17,5 17,5-19,2 19,2-26,2 26,2-35 Suma czasów trwania dni % 365 365 357 330 307 267 213 160 112 93 78 64 50 40 29 23 16 13 12 9 7 6 0 100 100 97,8 90,4 84,1 73,2 58,4 43,8 30,7 25,5 21,4 17,5 13,7 11,0 8,0 6,3 4,4 3,6 3,3 2,5 1,9 1,6 0,0 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 26 Powyższa hydrologia tyczy się naturalnych przepływów w rzece. 12. PRZEPŁYW NIENARUSZALNY Przepływ nienaruszalny, tj. minimalna ilość wody jaka powinna być utrzymywana w danym przekroju rzeki ze względów biologicznych i społecznych. Uregulowane zostało decyzją Starosty Ropczycko – Sędziszowskiego z dnia 31 sierpnia 2005r znak ROS.6223/5/2005 Dla przekroju stopnia wodnego Ropczyce przepływ nienaruszalny wynosi: – Okres letni – miesiąc maj – październik – 0,89 m3/s – Okres zimowy – miesiące wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s 13. PRZEPŁYW GWARANTOWANY Przepływ gwarantowany jest to przepływ poniżej budowli piętrzącej, będący sumą przepływu nienaruszalnego oraz przepływu niezbędnego do pokrycia potrzeb wodnych, w tym w szczególności potrzeb wodnych zakładów posiadających pozwolenia wodnoprawne, zlokalizowanych w zasięgu oddziaływania danej budowli. W rozpatrywanym przypadku: – Okres letni – miesiąc maj – październik – 0,89 m3/s – Okres zimowy – miesiące wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA 14.PRZEPŁYW POWODZIOWY, INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 27 DOZWOLONY, KATASTROFALNY I WYPRZEDZAJĄCY Z uwagi na brak możliwości retencjonowania wody na SW Ropczyce nie określa się w/w przepływów. Woda dopływająca do SW Ropczyce będzie w całości odprowadzana poniżej stopnia. 15. DOPUSZCZALNE PRĘDKOŚCI OBNIŻANIA I PODWYŻSZANIA POZIOMÓW WODY NA GÓRNYM I DOLNYM STANOWISKU Dopuszczalne prędkości obniżania i podwyższania poziomów wody na górnym stanowisku wynosi 10 cm/h. Na dolnym stanowisku nie ma możliwości regulacji poziomami wody. 16. MAKSYMALNA PRZEPUSTOWOŚĆ URZĄDZEŃ WODNYCH Do przepuszczania wód na stopniu wodnym Ropczyce są przystosowane: - turbina, - trzy przęsła jazu, - upust denny, - upust do przepuszczania wody biologicznej, Zdolność przepustowa obu jazów i upustu przy elektrowni zależy od otwarcia zamknięć na tych obiektach. W czasie przepływów wezbraniowych całkowity wydatek wody płynącej rzeką w węźle wodnym Ropczyce ulega rozdziałowi na wydatek wody przepływającej przez jaz, elektrownię, upust wody biologicznej i w zaporze. Wydatki maksymalne urządzeń upustowych oraz turbin przy NPP = 192,60 m nKr wynoszą: − jaz 288,23 m3/s − turbina 3,7 m3/s − upust wody biologicznej 0,258 m3/s − upust denny Razem: 31,0 m3/s 323,188 m3/s TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 28 Wielką wodę należy przepuszczać przez obiekty stopnia przy zachowaniu warunków bezpieczeństwa budowli, urządzeń i otoczenia. Szczegółowe zasady: • przygotowania stopnia do przepuszczania przepływów powodziowych, • przepuszczania wód powodziowych. zostały określone w dalszej części opracowania. 17. ZAGROŻENIA I UWARUNKOWANIA W GOSPODAROWANIA WODĄ PRZY OBNIŻENIU PIĘTRZENIA PONIŻEJ MINIMALNEGO Poniżej minimalnego przepływu wodę należy przepuszczać przez upust wody biologicznej w jazie, elektrownia zostanie odstawiona p przepływie qmin=0,3x3,7m3/s=1,11m3/s. 18. SPOSÓB GOSPODAROWANIA WODĄ W NORMALNYCH WARUNKACH UŻYTKOWANIA Normalne warunki użytkowania W rozumieniu niniejszej Instrukcji Gospodarowania Wodą pod pojęciem normalnych warunków hydrologicznych uważa się okres, gdy przepływ w rzece jest większy lub równy sumie przepływu do zaspokojenia potrzeb przepływu nienaruszalnego, przepływu biologicznego oraz przepływu potrzebnego do uruchomienia turbiny w MEW (tj. IQ = 1,14+0,258+3,7 = 5,1 m3/s), a mniejszy od sumy zdolności przepustowej MEW i przepływu do zaspokojenia potrzeb przepływu nienaruszalnego, przepływu przez upusty denne (tj. EQ= 3,7+1,14+0,258+31 = 36,1 m3/s). W okresie występowania normalnych warunków hydrologicznych należy górną wodę utrzymywać na poziomie normalnego piętrzenia NPP = 192,60 m Kr. Warunki eksploatacyjne w przypadku postoju turbin W przypadku awarii lub postoju elektrowni, wody należy przepuszczać jałowo przez otwarte przęsła jazu i upusty utrzymując piętrzenie na rzędnej NPP = 192,60 m nKr. Gdy nie można usunąć awarii przy zachowaniu NPP na jazie, wówczas należy czasowo obniżyć lub TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 29 całkowicie zlikwidować piętrzenie. Dla zlikwidowania piętrzenia w przypadku awarii elektrowni należy otworzyć jaz zgodnie z instrukcją obsługi i obniżać poziom wody górnej. 19. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE NIŻÓWKOWYM Niżówki hydrologiczne – to długotrwałe okresy posuszne, przepływ w rzece waha się w granicach NNQ – WNQ. W trakcie trwania stanów niskich, woda piętrzona na jazie w okresie kampanii cukrowniczej winna być pobierana z rzeki do pompowni na rzędnej 190,45 m tj. około 15 cm powyżej rurociągu ø 508 mm wody biologicznej. Przy takiej rzędnej i całkowitym otwarciu zasuwy, przepływ przez rurociąg winien być wytarowany przez obsługę jazu, aby był zagwarantowany przepływ wody biologicznej Q = 0,258 m3/s. Przepływ przez rurociąg wody biologicznej powinien być uzupełniany tak, aby utrzymywać przepływy na stanowisku dolnym w wysokości: • lato - miesiące maj - październik - 0,89 m3/s • zima - miesiące wrzesień - kwiecień - 1,14 m3/s w okresach takich stanów wód, gdy dopływ do jazu jest wyższy od wartości podanych powyżej. Jaz nie jest bowiem projektowany lub eksploatowany celem podnoszenia przepływów minimalnych w rzece. Utrzymywanie takich przepływów powinno odbywać się poprzez właściwe ustawienie otwarcia zasuw, przy wykorzystaniu aktualnych krzywych konsumpcyjnych, lub też przepuszczanie wymaganej ilości wody wyłącznie poprzez otwarte zasuwy, przy zamknięciu przepływu przez rurociąg wody biologicznej. Rzędne poborów wody w powiązaniu ze stanami wodowskazowymi pokazano na załączonym wykresie pojemności zbiornika (Zał. 5). Przy przepływach w rzece Q < Qi = 3,7 m3/s (jednej turbiny), ZEW Solina-Myczkowce S.A. powinien wprowadzić zmniejszenie produkcji, odpowiednio do przepływu regulować przełyk TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 30 turbiny, zachowując piętrzenie na rzędnej NPP=192,60 m nKr. 20. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI WODNEJ W OKRESIE ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO I POWODZI - Czynności personelu obsługi w momencie zawiadomienia o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego Zawiadomienie o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego Dyżurny Inżynier Ruchu ZEW Solina - Myczkowce S.A. powinien odnotować w książce dyżurów znajdujących się w Solinie z podaniem daty, godziny oraz nazwisk nadającego i przyjmującego zawiadomienie. Dyżurny stopnia o rozpoczęciu i zakończeniu pogotowia powodziowego powinien być zawiadomiony telefonicznie (lub radiotelefonicznie) przez Dyżurnego Inżyniera Ruchu ZEW Solina - Myczkowce S.A.. Dyżurny stopnia odbierający zawiadomienie o rozpoczęciu lub zakończeniu pogotowia powodziowego ma obowiązek zanotować w Dzienniku operacyjnym podając datę, godzinę oraz nazwisko nadającego i przyjmującego zawiadomienie. - Czynności personelu obsługi po ogłoszeniu pogotowia powodziowego Po ogłoszeniu pogotowia powodziowego personel obsługi stopnia ma obowiązek: − Prowadzić obserwacje stanów wody górnej i dolnej co 2 godz. z podaniem daty (godzina, dzień, miesiąc) przejścia fali kulminacyjnej, − Przeprowadzić wzmożoną obserwację stanu budowli, − Przed nadejściem fali kulminacyjnej zabezpieczyć budynek elektrowni i urządzenia ruchowe i elektryczne znajdujące się w maszynowni poprzez wyłączenie turbin oraz wszelkich urządzeń elektrowni będących pod napięciem, − Kierować operacjami na stopniu zgodnie z zasadami przepuszczania wielkich wód w zależności od wielkości dopływu i stanu budowli, − Wszelkie manipulacje zamknięciami na stopniu (czas otwierania i zamykania, wielkość położenia zamknięć) notować w dzienniku operacyjnym. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 31 W przypadku, gdy wskutek powodzi występuje zagrożenie bezpieczeństwa obiektu, któremu obsługa stopnia nie może zapobiec lub przeciwdziałać, dyżurny stopnia ma obowiązek zawiadomić powiatowe centrum zarządzania kryzysowego oraz dyżurnego ZEW Solina - Myczkowce S.A., celem uzyskania pomocy. - Przygotowanie stopnia do przepuszczania wielkiej wody Przygotowanie stopnia wodnego Ropczyce do przepuszczania wielkiej wody polega na wykonaniu następujących czynności: a) Sprawdzenia działania mechanizmów ruchu wszystkich zamknięć, b) Usunięcia wszelkich przedmiotów pływających i zanieczyszczeń mogących utrudnić przepływ wody przez światło otworów jazowych, upustu i wloty na turbiny, c) Oczyszczenia przedpola stopnia (w zasięgu cofki) - trasy przepływu wielkiej wody, z przedmiotów, które mogłyby ograniczyć zdolność przepustową koryta rzeki, d) Usunięcia z dolnej wody, wszystkich przedmiotów stanowiących potencjalne źródło powstawania zatorów ograniczających przepustowość koryta rzeki poniżej stopnia, e) Sprawdzenia działalności oświetlenia na terenie stopnia wodnego, f) Sprawdzenia stanu dróg dojazdowych oraz środków łączności, g) Zakończenia prac remontowo-konserwacyjnych w miejscach zagrożonych przez wody powodziowe, h) Ustalenia sposobu i organizacji obserwacji przejścia fali powodziowej przez rejon stopnia, aby można było odpowiednio wcześnie zauważyć ewentualne miejsca zagrożone przez wodę. Prace przygotowawcze winny być zakończone na minimum jedną dobę przed spodziewanym nadejściem fali powodziowej. O terminie nadejścia i wielkości wód powodziowych Dyżurny stopnia powinien być poinformowana przez Dyżurnego ZEW Solina - Myczkowce S.A. co najmniej 3 doby przed nadejściem fali powodziowej. - Przepuszczanie wód powodziowych W warunkach przejścia wód powodziowych (gdy przepływy Q > 104 m3/s) tzn. od TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 32 momentu przekroczenia poziomu wody górnej NPP =192,60 m nKr, po wyczerpaniu możliwości przepustowych obiektów w wyniku całkowitego otwarcia zamknięć, wydatki poszczególnych budowli będą wzrastały wraz ze wzrostem poziomu zwierciadła wody górnej. Po wyczerpaniu wszelkich możliwości ograniczenia wzrostu poziomu wody pozostają działania mające na celu ograniczenie rozmiarów ewentualnych szkód, jakie mogą powstać w przypadku np. częściowego zalania elektrowni. W szczególności należy: - Chronić przed zalaniem energetyczne urządzenia ruchu i środki łączności, Obserwować na bieżąco przedpole stopnia tj. przed jazem i kratą i usuwać wszelkie pojawiające się tam przedmioty pływające (np. przy użyciu wyciągarki mechanicznej). 21. SPOSÓB POSTĘPOWANIA W OKRESIE WYSTĘPOWANIA ZJAWISK LODOWYCH W tym okresie należy nie dopuszczać do obniżania NPP, aby umożliwić powstanie jednolitej pokrywy lodowej. O wszelkich niekorzystnych zjawiskach należy natychmiast informować administratora rzeki (PZMiUW Rzeszów). W warunkach zimowych należy zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie poziomu piętrzenia na rzędnej NPP. Utrzymanie NPP pozwoli wytworzyć się pokrywie lodowej na długości utworzonej cofki. Dobrze rozwinięta pokrywa lodowa pozwoli przepływać wodzie pod lodem bez efektów ubocznych. W okresie roztopów należy zwracać uwagę na poziom NPP i przepuszczać kry lodowe przez stopień za pomocą jazu. W tym okresie musi być wzmożona czujność na stopniu ze szczególnym uwzględnieniem możliwości powstania zatorów lodowych. W celu połamania kry lodowej należy manewrować zamknięciami jazu w gorę i dół, tym samym łamiąc taflę lodową i przepuszczając zator. 22. SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU USUWANIA NAMUŁÓW I PŁUKANIA STANOWISKA GÓRNEGO Płukanie stanowiska górnego z rumowiska wleczonego należy praktycznie przeprowadzać tylko w okresie wezbrań. Płukanie odbywa się przez wszystkie przęsła jazowe po Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA TM M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 33 całkowitym otwarciu zamknięć. Płukanie w okresie wezbrań jest uzasadnione brakiem potrzeby obniżenia NPP, a więc zachowanie warunków korzystnych dla pracy elektrowni oraz większą skutecznością płukania szczególnie cofki przy większych przepływach. Na zamulenie są najbardziej narażone: górne stanowisko jazu, wlot na turbiny. W przypadku stwierdzenia zamuleń należy namuły spłukiwać przepuszczając wodę przez przęsła jazów i upusty dnne, utrzymując NPP lub obniżając zwierciadło wody górnej. Zmiany poziomów wody powinny być dokonywane stopniowo z prędkością przy której nie następuje niszczenie brzegów lub umocnień oraz sufozja na skarpach. Decyzję, co do terminu przeprowadzenia tego zabiegu podejmuje ZEW Solina Myczkowce S.A. w porozumieniu z Cukrownią „Ropczyce” opierając się na prognozie przepływów i stanów na Wielopolce, otrzymanej z IMGW O/Kraków. 23. OPIS SIECI OBSERWACYJNO – POMIAROWEJ ISTOTNEJ DLA GOSPODAROWANIA WODĄ Posterunkami wodowskazowymi właściwymi dla stopnia wodnego Ropczyce są posterunki IMGW O/Kraków zlokalizowane: w Brzeźnica – km 3+100 rz. Wielopolka (A=484 km2), Na podstawie odczytów stanów wody i przepływów z przekrojów wodowskazowych IMGW, metodą analogii hydrologicznej, dokonuje się przeliczeń dla wyznaczenia przepływów charakterystycznych i przepływów prawdopodobnych w przekroju stopnia wodnego Ropczyce. Dla przeprowadzenia właściwej gospodarki wodnej na stopniu w okresie poprzedzającym i w czasie powodzi należy korzystać z obserwacji prowadzonych przez IMGW O/Kraków na posterunku wodowskazowym Brzeźnica (km 3+100 rz. Wielopolka). Stany ostrzegawcze i alarmowe WODOWSKAZ BRZEŹNICA (km 3+100 rz. Wielopolka) Stan ostrzegawczy: ....... Stan alarmowy: ......... TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 34 24. WYKAZ URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA URZĄDZENIU WODNYM Stopień wodny Ropczyce będzie posiadał następujące urządzenia kontrolno-pomiarowe dla potrzeb gospodarki wodnej prowadzonej na stopniu: − łatę wodowskazową od strony GW zlokalizowaną na ścianie oporowej prawego brzegu powyżej krat wlotowych do turbin, − znak wodny (klamra stalowa) od strony GW, umocowany obok wodowskazu, określający NPP. Charakterystyczne rzędne piętrzenia: Normalny poziom piętrzenia 192,60 m nKr Maksymalny poziom piętrzenia 192,60 m nKr Minimalny możliwy poziom piętrzenia 190,40 m nKr Dopuszczalne poziomy wody górnej, przy których możliwa jest praca turbozespołów elektrowni: • • 25. 192,00 m nKr 192,80 m nKr Minimalny poziom: Maksymalny poziom: OKREŚLENIE PODSTAWOWYCH CZYNNOŚCI ZWIĄZANYCH Z GOSPODAROWANIEM WODĄ ORAZ OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA ICH WYKONANIE Elektrownia Wodna Ropczyce jest elektrownią przepływową. Pobór wody przez elektrownię jest w całości poborem zwrotnym. Ten sposób pracy w żaden sposób nie zakłóca gospodarki wodnej powyżej i poniżej stopnia. - Obowiązki użytkownika wód Obowiązki użytkownika wód wynikają wprost z niniejszej Instrukcji oraz innych przepisów prawa, w tym szczególnie z przepisów Prawa wodnego, a także z przepisów szczególnych, wynikających głównie z wydanych decyzji administracyjnych – m.in. z pozwolenia TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 35 wodnoprawnego. - Podstawowe obowiązki właściciela ujęcia wody Do stałych obowiązków użytkownika ujęcia wody dla Cukrowni należy: • obserwacja pracy urządzeń, • obserwacja stanów wody i odczyty, • oględziny terenu ujęcia, • prowadzenie napraw i usuwanie usterek, • dokonywanie remontów, • usuwanie namułów i części pływających w rejonie ujęcia, • utrzymywanie urządzeń w pełnej sprawności, • prowadzenie dokumentacji. Na terenie ujęcia należy zapewnić stałą minimalną obsługę - dyżurny pracownik, który obsługuje ujęcie wody, prowadzi bieżącą eksploatację i dokonuje wzrokowych przeglądów urządzeń. - Podstawowe obowiązki właściciela elektrowni wodnej zachowanie przepływu nienaruszalnego w rzece poniżej jazu w wysokości: - okres letni: maj – październik – 0,89 m3/s - okres zimowy: wrzesień – kwiecień – 1,14 m3/s utrzymywanie poziomu zwierciadła wody górnej NPP=192,60 m n.p.m. Kr. Przekroczenie max. poziomu piętrzenia określonego rzędną 192,60 m nKR sygnalizuje dzwonek w hali maszyn, utrzymywanie urządzeń wodnych elektrowni, w należytym stanie technicznym, określonym obowiązującymi przepisami oraz instrukcjami technicznymi, obserwacja pracy urządzeń, obserwacja stanów wody i odczyty, oględziny terenu urządzeń wodnych, prowadzenie napraw i usuwanie usterek, dokonywanie konserwacji i drobnych remontów urządzeń wodnych, usuwanie namułów i części pływających, czyszczenie krat na wlotach do turbin i wlocie do rurociągów, prowadzenie dokumentacji. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 36 - Najistotniejsze wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń wodnych Najważniejszy wpływ na bezpieczeństwo budowli ma dobry stan techniczny elementów konstrukcyjnych i urządzeń oraz ich prawidłowa eksploatacja. Szczególnie ważne jest utrzymanie w pełnej sprawności urządzeń upustowych, by w każdej chwili można było otworzyć zamknięcia jazu. Nie dopuścić do zamarznięcia zamknięć jazu i elektrowni zimą. Należy kontrolować grubość namułów przez cały rok. Nie dopuścić do sytuacji, gdy namuły zmniejszą przepustowość stopnia lub koryta rzeki w rejonie stopnia. Zasadnicze informacje o stanie bezpieczeństwa budowli uzyskać można z obserwacji stanu zamknięć jazu i elektrowni. - Gospodarowanie wodą na stopniu w różnych okresach eksploatacji Prowadzona gospodarka wodna na stopniu Ropczyce jest zależna od aktualnie występujących warunków hydrologiczno-meteorologicznych w zlewni rz. Wielopolki. W związku z tym wyróżnia się: - normalne warunki użytkowania, - nadzwyczajne warunki użytkowania (okres powodzi, okres stałej pokrywy lodowej, okres pochodu lodu i śryżu), - awaryjne warunki użytkowania, a) użytkowanie w warunkach niżówek hydrologicznych (długotrwałych okresach posusznych). - Podstawowe czynności związane z gospodarowaniem wodą 1) W okresach normalnych warunków eksploatacji Ujęcie wody dla Cukrowni Obsługa ujęcia wody ma prowadzić: • odczyty podstawowych parametrów pracy urządzeń (prąd pobierany przez pompy), • pomiary temperatury wody, • obserwacje wodowskazu, • obserwacje grubości i rodzaju zjawisk lodowych. Dane z obserwacji pracownik obsługi jest zobowiązany zapisywać w rejestrze. Ponadto ma on prowadzić rejestr osób wchodzących na teren ujęcia. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 37 Teren ujęcia utrzymywać należy w zamknięciu dla osób postronnych. Ogrodzenie i oznakowanie utrzymać w należytym stanie technicznym. Podczas przebywania obsługi w budynku dyżurki należy monitorować teren w obrębie progu piętrzącego monitoringiem poprzez system kamer przemysłowych. Niezależnie od tego regularnie (min co godzinę) prowadzić obchody. Należy zgłaszać konieczność wykonania prac remontowych związanych z progiem oraz umocnieniami brzegów do Spółki ZEW Solina – Myczkowce w porozumieniu z Cukrownią „Ropczyce”. Większe przedmioty pływające, zwłaszcza w okresie powodziowym należy wyciągać na powierzchnię z brzegów. Mniejsze przedmioty mogą być spławiane. Stopień wodny Ropczyce Do zadań obsługi budowli i urządzeń stopnia wodnego Ropczyce związanych ściśle z gospodarką wodą na rzece Wielopolka zalicza się: • przestrzeganie zasad rozrządu wody, • nadzorowanie pracy elektrowni, • utrzymanie zw. wody górnej na poziomie normalnego piętrzenia NPP, • przepuszczanie nadmiaru wody dopływającej do przekroju stopnia w tym wielkiej wody. Podstawowym obowiązkiem obsługi dochodzącej na terenie stopnia wodnego jest nadzorowanie zautomatyzowanej pracy elektrowni i urządzeń wodnych, aby spiętrzone zwierciadło wody na stopniu nie przekroczyło granic strefy jego dopuszczalnych wahań W szczególności do podstawowych czynności należy: • Przeglądy urządzeń wodnych, zamknięć i mechanizmów budowli hydrotechnicznych stopnia, • Prowadzenie obserwacji przez nadzór dochodzący poziomów wody na górnym i dolnym stanowisku stopnia (w warunkach normalnych – jeden raz dziennie między godz. 700 i 13ºº ,w okresie powodzi – min 3 razy dziennie) z wpisaniem odczytów do “Książki gospodarki wodnej”, • Prowadzenie dokumentacji eksploatacyjnej stopnia wodnego Ropczyce w zakresie gospodarki wodnej, w tym miesięcznych kart gospodarki wodnej. • Utrzymywanie łat wodowskazowych w stanie umożliwiającym dokonanie odczytu od stanów niskich do wielkich. • Usuwanie w razie potrzeby namułów osadzające się pomiędzy progami. Winny być TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 38 usuwane tylko wówczas, gdy w sposób zasadniczy zmniejszają przekrój poprzeczny koryta rzeki. • Usuwanie w zasięgu cofki w korycie na rzece lokalnych przytamowań odpływu zwaliskami drzew i gałęzi,. • Wycinka drzew pochyłych i podmytych, które przy najbliższej wielkiej wodzie staną się przyczyną zatorów, • Prace remontowe związane z budowlani piętrzącymi i umocnienia brzegów należy bezwzględnie uzgadniać z zarządcą wód, czyli Podkarpackim Zarządem Melioracji Urządzeń Wodnych w Rzeszowie i prowadzić pod nadzorem administratora wód. 2) W okresach pogotowia powodziowego Zaczyna funkcjonować Zespół dyżurny, który współpracuje z właściwym powiatowym organem zarządzania kryzysowego w Ropczycach. Po ogłoszeniu pogotowia powodziowego (stan “0” i “A”) ZEW Solina _ Myczkowce S.A. winien przekazać do Dyrektora PZMiUW w Rzeszowie i do właściwego powiatowego organu zarządzania kryzysowego stan gotowości zamknięć do przepuszczania wezbrania. W czasie przepływu wielkich wód obsługa elektrowni winna pozostać w stałej łączności z właściwym powiatowym organem zarządzania kryzysowego w Ropczycach oraz kierownictwem ZEW Solina - Myczkowce S.A. 3) W okresach powodzi W okresie powodzi obsługa elektrowni winna pozostać w stałej łączności z właściwym powiatowym organem zarządzania kryzysowego oraz kierownictwem ZEW Solina - Myczkowce S.A. 4) W czasie przejścia lodów W czasie występowania stałej pokrywy lodowej należy w okresie zamarzania rzeki oraz zalegania stałej pokrywy lodowej utrzymywać NPP (unikać wahań górnej wody). W przypadku konieczności połamania tafli lodowej i przepuszczenia kry lodowej, likwidując zator, należy uzyskać zgodę Dyrektora PZMiUW w Rzeszowie na obniżenie piętrzenia, w celu manewrowania zamknięciami w górę i w dół, aby tafla została połamana. W okresach zatoru lodowego - w przypadku powstania zatoru na górnym stanowisku TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 39 budowli piętrzącej należy czasowo ograniczyć do minimum przepływ wody przez tę budowlę (o ile jest to możliwe z uwagi na aktualny przepływ) oraz niezwłocznie przystąpić do likwidacji zatoru siłami własnymi ZEW Solina – Myczkowce S.A., wspomaganymi w razie potrzeby przez Jednostki Państwowej Straży Pożarnej. - Czynności personelu obsługi po przejściu fali powodziowej Po przejściu fali powodziowej personel obsługi stopnia ma obowiązek: a) Sprawdzić stan techniczny budowli i urządzeń – zamknięć, krat i czyszczarek, urządzeń kontrolno-pomiarowych oraz ocenić ich gotowość do dalszej eksploatacji, b) Sporządzić sprawozdanie o przejściu wielkich wód. Raport powinien zawierać: − Zestawienie wyników pomiarów stanów wody na stanowisku górnym i dolnym stopnia (obserwacje powinny być prowadzone w czasie powodzi co 2 godz. z podaniem daty (godzina, dzień, miesiąc) przejścia kulminacji fali, − Zestawienie dat i stanów, przy których nastąpiły manipulacje zamknięciami, − Opis dyspozycji zamknięciami (czas otwarcia poszczególnych zamknięć i wysokość ich podniesienia), − Informacje o stanie urządzeń, ich pracy i wykorzystaniu w czasie powodzi (informacje o awariach), − Uwagi i spostrzeżenia istotne dla opisu przebiegu powodzi. Raport powinien być przekazany do Wydziału Zarządzania Kryzysowego Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie. - W przypadku awarii Za sytuacje awaryjne należy uznać wystąpienie zjawisk lub warunków sprzyjających występowaniu zagrożenia lub zniszczeniu elementów piętrzących stopnia, mających znaczenie dla jego stateczności, bezpieczeństwa obsługi. W razie wystąpienia awarii na stopniu wodnym Ropczyce dyżurny zmianowy natychmiast powiadamia Dyżurnego Inżyniera Ruchu oraz Kierownika Wydziału ZEW Solina – Myczkowce S.A.. O awarii na stopniu Dyżurny inżynier ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A. natychmiast TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 40 powiadamia telefonicznie Dyrektora RZGW w Krakowie, Dyrektora PZMiUW i Komendanta PSP w Ropczycach. L.P. Rodzaj awarii 1. 2. 3. 4. 5. Sposób postępowania Brak przepływu wody przez elektrownię (awaria turbozespołów) Widoczne wysiąki z sufozją, niekontrolowana filtracja, podmycia budowli, inne uszkodzenie mogące być przyczyn Otwarcie zamknięć jazu, tak, aby utrzymać NPP obniżyć piętrzenie z prędkością do 10 cm/godz, zabezpieczyć budowlę w miarę możliwości workami z piaskiem i geowłókniną filtracyjną. NIE USZCZELNIAĆ WYSIĄKÓW Zablokowanie przęsła jazu lub kraty Natychmiast usunąć przeszkody poza przedmiotami obcymi (pniami, gałęziami obręb budowli. itp.) Przelewanie się wody przez budowlę Odstawić elektrownię, zabezpieczenie tych pomimo otwarcia zasuw. miejsc w miarę możliwości workami z piaskiem. Obsunięcia skarp Wykonać zabezpieczenia tymczasowe przed dalszym obsuwaniem za pomocą worków z piaskiem, geowłókniną. - Struktury służby eksploatacyjnej w normalnych warunkach eksploatacji Ujęcie wody Zakres kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk pracy ujęcia wody, określa regulamin organizacyjny opracowany i zatwierdzony przez Dyrektora Cukrowni „Ropczyce”. Niniejsza instrukcja stanowi wytyczne do tego regulaminu w sprawach związanych z obsługą ujęcia wody. Obsługa winna być dokładnie zapoznana z działalnością poszczególnych urządzeń i przeszkolona w zakresie BHP. Poszczególne urządzenia należy obsługiwać zgodnie z DTR wydaną przez producenta i niniejszym opracowaniem. W czasie pracy urządzeń należy obserwować ich działanie i w przypadku stwierdzenia ich niewłaściwej pracy wyłączyć z ruchu w celu dokonania przeglądu i ewentualnych napraw. Obsługa powinna być wyposażona w odzież ochronną, buty skórzane i rękawice ochronne. Ponadto obowiązują następujące zasady ogólne: • stanowisko pracy powinno być odpowiednio oświetlone • ruchome części mechaniczne powinny być zabezpieczone odpowiednimi osłonami TM M&I GAJDA • Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 41 wszelkie roboty niebezpieczne np. prace na brzegu rzeki, prace z ciężarami, wchodzenie na duże głębokości, wchodzenie do studzienek, komór itp. należy wykonywać z odpowiednimi zabezpieczeniem (np. lina ubezpieczająca, wykrywacz gazów) w obecności drugiego pracownika ubezpieczającego Poza wyżej wymienionymi zasadami należy przestrzegać przepisów ogólnie obowiązujących w szczególności dotyczących eksploatacji urządzeń elektrycznych oraz wodociągowo -kanalizacyjnych i pracy z substancjami niebezpiecznymi lub żrącymi. Do podstawowych czynności związanych z gospodarowaniem wodą należy: • obserwacja pracy urządzeń, - którą realizuje pracownik dyżurny • obserwacja stanów wody - które prowadzi pracownik dyżurny • oględziny terenu ujęcia - które prowadzi pracownik dyżurny i pracownik ochrony • prowadzenie napraw i usuwanie usterek - za które odpowiada mistrz zakładu • dokonywanie remontów - za które odpowiada mistrz zakładu • pomiary ilości wody na liczniku na SUW - prowadzi mistrz (odczyty z rejestratora) • usuwanie namułów i części pływających - które wykonują pracownicy dyżurni • utrzymywanie urządzeń w pełnej sprawności - odpowiedzialność: mistrz zakładu • prowadzenie i przechowywanie dokumentacji - odpowiedzialność: mistrz zakładu • reagowanie w sytuacjach nietypowych i stanach awaryjnych - odpowiedzialność kolejno: pracownik - mistrz zakładu - kierownik zakładu. Elektrownia wodna Zakres kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk pracy Małej Elektrowni Wodnej Ropczyce, określa regulamin organizacyjny. Niniejsza instrukcja stanowi wytyczne do tego regulaminu w sprawach związanych z gospodarowaniem wodą na stopniu wodnym Ropczyce. Za prawidłowe prowadzenie gospodarki wodnej na stopniu odpowiada z tytułu nadzoru Prezes Zarządu Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A.. - Osoby bezpośrednio odpowiedzialne Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce odpowiada za bieżącą obsługę stopnia. Dyżurny pełni swoją funkcje w systemie tzw. dyżuru domowego – jest to obsługa dochodząca w normalnych okresach eksploatacji. Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce........................................................................................... TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 42 Tel................................................................................................................................................. Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce........................................................................................... Tel................................................................................................................................................. Dyżurny elektrowni wodnej Ropczyce........................................................................................... Tel................................................................................................................................................. Za prawidłową (zgodną z przepisami) eksploatację i utrzymanie budowli hydrotechnicznych m.in. za prowadzenie pomiarów, kontroli, zasad organizacji wykonywania pomiarów, ustalania terminów częstotliwości i dokładności wykonywania pomiarów we wszystkich okresach eksploatacji oraz sporządzania sprawozdań odpowiada Dyrektor Techniczny ZEW Solina – Myczkowce S.A. Dyrektor Techniczny : ................................................................................................................. Tel................................................................................................................................................. - Struktury służby eksploatacyjnej w okresie zimowym i przejścia wielkich wód W celu utrzymania obiektów w pełnej sprawności w okresie zimowym lub podczas trwania powodzi zostaje powołana brygada dyżurna przez Dyrektora Technicznego ZEW Solina – Myczkowce S.A.. Ponadto wyznacza się osoby do pełnienia całodobowych dyżurów dobowych, w czasie trwania akcji “mróz” (okres silnych mrozów, śnieżyc) lub powodzi. Po ogłoszeniu akcji “mróz” lub pogotowia powodziowego wyznaczone osoby są zobowiązane do przebywania poza godzinami pracy w domu i na wezwanie niezwłocznie zgłosić się do zakładu. - Prowadzenie obserwacji, pomiarów na stopniu a) Obserwacje wymaganych poziomów wód na stopniu odnoszonych do znaków wodnych Wymagany poziom piętrzenia na stopniu wskazuje znak NPP. Obsługa stopnia winna odczytywać i zapisywać poziom piętrzenia w Książce gospodarki wodnej. Każdorazowe jego obniżenie bądź podwyższenie winno być również dokumentowane w Książce gospodarki wodnej. b) Obserwacje stanów wody na stopniu TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 43 Obserwacje stanów wody na stopniu należy przeprowadzać na łatach wodowskazowych. Odczyty z wodowskazów powinny być dokonywane raz dziennie o godz. 700 i 1300 i notowane w karcie stanów i przepływów. W czasie przechodzenia wielkich wód odczyty należy prowadzić co 2 godziny. c) Pomiary przepływu przez stopień Pomiary przepływu przez stopień winno dokonywać się na podstawie przepływu przez turbiny (przełyk turbin) i upustu dennego . Krzywa konsumcyjna wymaga cyklicznego uaktualniania ze względu na możliwość zmian parametrów koryta rzeki w dolnym stanowisku stopnia. Krzywe wydatku zamknięć jazu i upustów winny być weryfikowane na podstawie wyników pomiaru rzeczywistego wydatku. - Prowadzenie dokumentacji Ujęcie wody Do podstawowych obowiązków dozoru należy przechowywanie dokumentacji ujęcia: • projektów i inwentaryzacji obiektów i urządzeń • wydanych decyzji, zarządzeń i poleceń organów sprawujących nadzór nad poszczególnymi obiektami, urządzeniami i eksploatacją urządzeń wodnych, • książki raportów pracy urządzeń związanych z gospodarką wodną • dokumentów dozoru technicznego • rejestru poboru wody i stanów wodowskazowych • Książki eksploatacji ujęcia Książka raportów winna obejmować wszystkie czynności wykonywane przez obsługę w ramach eksploatacji jazu np wg. poniższego schematu. Data Wykonane czynności bieżące Awarie i sposób usunięcia Podpis pracownika Uwagi Rejestr poboru wody - należy prowadzić dla ujęcia powierzchniowego np. wg. poniższego schematu TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA Data odczytu Stan wodomierza licznika Ilość pobranej wody [m3] Ilość dni pracy INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 44 Dobowa ilość pobranej wody [m3/d] Podpis pracownika Rejestr odczytów łat wodowskazowych - należy prowadzić np. wg. poniższego schematu Data Godz. Stan na wodowskazie Uwagi Podpis pracownika Stopień wodny Na stopniu wodnym Ropczyce winna być prowadzona następująca dokumentacja w zakresie dotyczącym gospodarki wodnej: 1) Raport dobowy elektrowni, 2) Książka gospodarki wodnej elektrowni, 3) Dziennik operacyjny, 4) Książka inspekcji i zarządzeń 5) Sprawozdań – raportów po każdorazowym przejściu fali powodziowej 1) Raport dobowy elektrowni Raport dobowy elektrowni jest podstawowym dokumentem obrazującym pracę elektrowni i stanowi podstawę do wypełnienia książki gospodarki wodnej. Prowadzenie raportu należy do obowiązków dyżurnego elektrowni. W godzinach godz. 700 i 1300 należy dokonać odczytów rzędnych poziomów wody górnej na łatach wodowskazowych. Spad jest różnicą poziomów wody górnej i dolnej. Spad średni oblicza się dzieląc sumę spadów powierzchniowych w danym dniu przez ilość pomiarów. Przepływ średni w m3/s powinien być obliczany na podstawie odpływu z Elektrowni. Przepływ wykorzystywany i niewykorzystywany oblicza się według wzorów podanych w raporcie. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 45 Niezależnie od tego każda zmiana obsługi stopnia przekazuje do Nastawni EW Ropczyce. Dyżurnemu Inżynierowi Ruchu trzy razy na dobę tj. co 8 godzin aktualny stan pracy urządzeń tj. obciążenie maszyn, produkcję energii oraz moc z jaką pracowały. Podane dane dotyczące gospodarki wodnej i pracy urządzeń elektrowni wprowadzane są do komputera znajdującego się w nastawni ZEW Solina - Myczkowce S.A, który oblicza przepływ średni, przepływ wykorzystywany i niewykorzystywany, sprawność maszyn, produkcję dobową czynną i bierną oraz średnio godzinową. 2) Książka gospodarki wodnej Książka gospodarki wodnej powinna być prowadzona na bieżąco. Składa się z zestawień miesięcznych i rocznych stanów GW, DW i przepływów przez stopień. Wszystkie dane powinny być wpisane do książki do godz. 1300 pierwszego dnia po zakończeniu miesiąca sprawozdawczego. Obowiązek prowadzenia książki spoczywa na dyżurnym elektrowni. W zestawieniu miesięcznym należy wpisać dane ekstremalne z raportów dobowych. W zestawieniu rocznym należy wpisać dane ekstremalne z raportów miesięcznych. Wartości ekstremalne w danym miesiącu i roku należy podkreślić: maksymalne – kolorem czerwonym, minimalne – kolorem niebieskim. 3) Dziennik operacyjny Dziennik operacyjny służy do zapisywania treści rozmów oraz wszystkich poleceń przekazywanych telefonicznie przez Dyżurnego Inżyniera Ruchu w Nastawni ZEW Solina Myczkowce dla dyżurnego zmianowego elektrowni. Prowadzenie dziennika należy do obowiązków dyżurnego zmianowego, który wpisuje treść rozmowy lub polecenia, godzinę oraz nazwisko nadającego i przyjmującego. W Dzienniku operacyjnym należy odnotowywać m.in.: − wszelkie czynności związane z obsługą elektrowni i budowli wodnych a w szczególności manipulacje zamknięciami budowli hydrotechnicznych, − uwagi na temat aktualnej sytuacji eksploatacyjnej oraz zauważonych usterek i nieprawidłowości. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 46 4) Książka inspekcji i zarządzeń Książka inspekcji i zarządzeń służy do wpisywania zarządzeń i poleceń przez personel, kierownictwo i dozór. W książce dyżurny stopnia jest zobowiązany również zapisywać wszystkie polecenia przekazane telefonicznie przez Dyżurnego Inżyniera Ruchu ZEW Solina - Myczkowce. wpisując godzinę, treść polecenia oraz nazwisko nadającego i przyjmującego. 26. WYKAZ WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH ZAKŁADÓW I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA GOSPODAROWANIE WODĄ, Z OKREŚLENIEM ICH ODPOWIEDZIALNOŚCI I KOMPETENCJI 1. Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A. 68-312 Solina Odpowiedzialna jest za gospodarowanie wodą na całym SW Ropczyce poza urządzeniami ujęcia wody. Osobą odpowiedzialną jest Kierownik Elektrowni. 2. Cukrownia „Ropczyce” S.A. Ul. Kolejowa 140 39-100 Ropczyce Odpowiedzialne jest za utrzymanie ujęcia wody dla cukrowni i pozostałych urządzeń.. Osobą odpowiedzialną jest Kierownik Zakładu. Wykaz jednostek organizacyjnych, zobowiązanych prawem do udzielenia pomocy lub współdziałania w sytuacji zagrożenia lub katastrofy budowlanej przedstawiono w poniższej tabeli. Lp. Jednostka organizacyjna Siedziba jednostki Telefony ORGANY WOJEWÓDZKIE: 1. Wojewoda Podkarpacki Podkarpacki Urząd Wojewódzki tel. 017 867-10-00 w Rzeszowie fax 017 867-19-50 ul. Grunwaldzka 15 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 47 35-959 Rzeszów 2. Dyrektor Podkarpacki Urząd tel.: Wydziału Zarządzania Wojewódzki (0-17) 867-19-17 Kryzysowego Podkarpackiego w Rzeszowie fax.: Urzędu Wojewódzkiego ul. Grunwaldzka 15 (0-17) 867-19-73 35-959 Rzeszów Lp. Jednostka organizacyjna Siedziba jednostki Telefony 3. Komendant Komenda Wojewódzkiej tel.: Wojewódzki Państwowej Straży Państwowej Straży Pożarnej (0-17) 747-02-00 Pożarnej ul. Mochnackiego 4 przez całą dobę 998 35-016 Rzeszów 4. Komendant Komenda Wojewódzka tel.: Wojewódzki Policji Policji (0-17) 858-29-00 ul. Dąbrowskiego 30 tel/fax.: 35-036 Rzeszów (0-17) 853-52-09 Podkarpacki Zarząd Melioracji i Podkarpacki Zarząd tel.: 17 853 74 00 Urządzeń Wodnych Melioracji i Urządzeń fax.: 17 853 64 21 ZARZĄDCA RZEKI: 5. Wodnych ul. Hetmańska 9 35-959 Rzeszów 6. Dyrektor Regionalnego Zarządu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie Gospodarki Wodnej w Krakowie ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22 31-109 Kraków ORGANY POWIATOWE: tel. 12 62-84-130 fax.: 12 43-01-035 TM M&I GAJDA 7. Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 48 Starosta Starostwo Powiatowe tel. (0-17) 22 18 306 Powiatu Ropczycko - w Ropczycach fax (0-17) 22 28 571 Sędziszowskiego ul. Konopnickiej 5, 39-100 Ropczyce Lp. Jednostka organizacyjna Siedziba jednostki Telefony 8. Kierownik Starostwo Powiatowe tel. (0-17) 22 18 306 Powiatowego Centrum Zarządzania w Ropczycach Kryzysowego ul. Konopnickiej 5, 39-100 Ropczyce 9. Komendant Komenda Powiatowa Powiatowy Państwowej Straży Państwowej Straży Pożarnej fax: 0-17 222-75-72 przez całą dobę 998 w Ropczycach Pożarnej w Ropczycach tel.: 0-17 221-85-97 Ul. Św. Floriana 6 39-100 Ropczyce 10. Komendant Komenda Powiatowa Policji tel.: 17 22 10 301 Powiatowy Policji w Ropczycach w Ropczycach ul. Piłsudskiego 22 39-100 Ropczyce 28. UŻYTKOWNICY ZASOBÓW WODNYCH I ICH POTRZEBY 1. Cukrownia „Ropczyce” S.A. Ul. Kolejowa 140 39-100 Ropczyce Ze względu na sezonowość produkcji pobór wody przy uwzględnieniu kampanijności oraz posiadanych przez zakład pomp wody pobieranej (rzutujących na wartości maksymalne chwilowe) wyniesie dla maksymalnego przerobu - 8500 ton buraków/dobę: • okres kampanijny q jednostkowe maksymalnie = 0,75 m3/ tonę buraków Q max.d. = 6375 m3/d Qśr.h = 267m3/h Qśr.h = 500m3/h -0,14m3/s TM M&I GAJDA • Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 49 okres pozakampanijny q jednostkowe maksymalnie = 0,19 m3/ tonę buraków Qmax.d.= 1615m3/d Qśr.h = 67m3/h Qśr.h=150m3/h -0,04m3/s Maksymalne chwilowe wielkości poboru wody są związane z wydajnością pomp w pompowni wody pobieranej - powyżej podano te parametry bez uwzględnienia dławienia. 2. Zespół Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce S.A. 8-312 Solina Qinst elektrowni = 3,7 m3/s 27. OKREŚLENIE TRYBU POWIADAMIANIA, PRZEZ OSOBĘ ODPOWIEDZIALNĄ ZA GOSPODAROWANIE WODĄ I UTRZYMANIE URZĄDZENIA WODNEGO, OŚRODKA KOORDYNACYJN – INFORMACYJNEGO OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ RZGW O WYSTĄPIENIU NA URZĄDZENIU WODNYM NIEBEZPIECZNYCH ZJAWISK, BĘDĄCYCH SKUTKIEM SYTUACJI HYDROMETEOROLOGICZNEJ W okresie trwania stanów powodziowych obsługa powinna utrzymywać łączność telefoniczną z obsługą IMGW O/ Kraków. Ponadto powinna stale współpracować z centrum zarządzania kryzysowego Wojewody Podkarpackiego oraz Powiatowym Zespołem Reagowania Kryzysowego. Te jednostki oraz Dyrektor Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie mogą wydawać polecenia dotyczące warunków pracy jazu w okresie stanów awaryjnych, w szczególności związanych z przechodzeniem fali powodziowej. Dodatkowe informacje w zakresie sytuacji hydrologicznej mogą być uzyskiwane z Biura Prognoz Meteorologicznych i Hydrologicznych IMGW w Krakowie lub Ośrodka Koordynacyjno Informacyjnego Ochrony Przeciwpowodziowej RZGW. System powiadamiania odbywa się następująco: a) pracownik dyżurny informuje o nietypowych stanach telefonicznie Dyrektora ZEW TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 50 Solina - Myczkowce S.A. b) polecenia od jednostek nadrzędnych są przekazywane do EW Ropczyce telefonicznie i telefaksem, Poniżej znajduje się wykaz podstawowych jednostek i ich danych teleadresowych: Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody Podkarpackiego Podkarpacki Urząd Wojewódzki Wydział Zarządzania Kryzysowego ul. Grunwaldzka 15 35-959 Rzeszów tel: (0-17) 867-19-17 fax: (0-17) 867-19-73 e-mail: [email protected] internet: http://www.uw.rzeszow.pl/ Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych ul. Hetmańska 9 35-959 Rzeszów tel.: 17 853 74 00 Fax: 17 853 64 21 e-mail: internet: http://www.pzmiuw.pl Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22 31-109 Kraków tel. dyrektor: 12 62-84-130 fax: 12 43-01-035 e-mail: [email protected] internet: www.krakow.rzgw.gov.pl Dyżurny specjalista Ośrodka Koordynacyjno-Informacyjnego Ochrony Przeciwpowodziowej w Krakowie (OKI): TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 51 ul. Marszałka J. Piłsudskiego 22 31-109 Kraków telefon centrala 012-628-41-00 Dyrektor 012-628-41-30 Z-cy Dyrektora 012-628-41-30 fax (71) 012-423-21-53 tel.: 012-628-43-30, 0-605-766-30 (całodobowo) internet: http://www.krakow.rzgw.gov.pl/ e-mail: [email protected] Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Oddział w Krakowie ul. Piotra Borowego 14 30-215 Kraków tel. 0-126-398-200 e-mail: internet: http://www.imgw.pl/ Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Ropczycach Obsługę Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego realizuje Wydział Zarządzania Kryzysowego Starostwo Powiatowe w Ropczycach ul. Konopnickiej 5, 39-100 Ropczyce Telefon sekretariatu Wydziału Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Ropczycach: tel. (0-17) 22 18 306, 28. ZASADY GOSPODAROWANIA WODĄ W OKRESIE BUDOWY, PIERWSZEGO NAPEŁNIENIA ORAZ REMONTU URZĄDZENIA W okresie budowy zaleca się obniżenie piętrzenia. W okresie napełnienia zaleca się przywrócenie piętrzenia. W okresie remontu należy założyć zamknięcia szandorowe. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 52 29. ODSTĘPSTWA OD INSTRUKCJI Odstąpienie od ustaleń Instrukcji w przypadkach awaryjnych może zarządzić Dyżurny Inżynier Ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A.. Personel eksploatacyjny stopnia ma prawo postąpić niezgodnie z postanowieniami instrukcji z jednoczesnym, niezwłocznym zawiadomieniem Dyżurnego Inżyniera Ruchu ZEW Solina – Myczkowce S.A.. 30. TRYB ZATWIERDZANIA INSTRUKCJI Instrukcja po akceptacji przez: - upoważnionego przedstawiciela właściciela EW - Dyrektora Technicznego ZEW Solina – Myczkowce S.A., - upoważnionego przedstawiciela ujęcia wody – Cukrownia „Ropczyce” S.A.. 31. OKRES WAŻNOŚCI INSTRUKCJI I ZASADY JEJ ZMIAN Instrukcja obowiązuje przez okres ważności pozwolenia wodnoprawnego. W przypadku zmian wynikających z decyzji wodnoprawnej na korzystanie z wód, instrukcja będzie wymagała zmian w terminie wcześniejszym. Upoważniony przedstawiciel właściciela lub eksploatatora może wnioskować o wprowadzenie zmian do instrukcji w oparciu o doświadczenie eksploatacyjne. Zmieniona instrukcja podlega ponownej procedurze uzgodnienia i zatwierdzenia. Z aktualną instrukcją i ewentualnymi późniejszymi zmianami w instrukcji należy zapoznać obsługę i zainteresowanych pracowników ZEW Solina – Myczkowce S.A.. 32. MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INSTRUKCJI Niniejsza instrukcja winna znajdować się: • w dyżurce Elektrowni Wodnej Ropczyce • w siedzibie ZEW Solina – Myczkowce S.A.. • w siedzibie Cukrowni „Ropczyce” S.A. • w siedzibie Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie, • w siedzibie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie, • w siedzibie jednostki opracowującej instrukcję tj. Biurze Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA Gdańsk. TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA II. CZĘŚĆ GRAFICZNA Rys. nr 1 Mapa sytuacyjno - wysokościowa Rys. nr 2 Lokalizacja na mapie ewidencyjnej Rys nr 3 Plan zagospodarowania terenu Rys. nr 4 Przekroje przez elektrownię INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 53 TM M&I GAJDA Biuro Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska M&I GAJDA INSTRUKCJA GOSPODAROWANIA WODĄ ELEKTROWNI WODNEJ ROPCZYCE G-1018/I Data: maj 2010 Strona : 54