Słodycz bez kalorii

SOLARIUM & Fitness
ZDROWIE
Słodycz bez kalorii
Każdy, kto kiedykolwiek w swoim życiu próbował zrzucić zbędne kilogramy,
wie jak zgubne dla naszej wagi jest naturalne upodobanie do słodkiego smaku.
Trudno się też więc dziwić, że pojawienie się na rynku sztucznych słodzików spotkało się
z takim entuzjazmem osób walczących z nadwagą.
P
rodukty te dały też nadzieję na
podzielić na kilka grup: jedne nie za-
cukier, lecz nawet o 100 razy silniej-
z nich przechodzi inną drogę w na-
normalne „słodkie” życie licznej
wierają kalorii w ogóle i są to różne-
szej od niego mocy słodzącej i wresz-
szym organizmie i różny ma na niego
grupie diabetyków. Czy jednak teraz,
go rodzaju związki chemiczne nie po-
cie w trzeciej grupie są cukry o takiej
wpływ, jednak tak naprawdę stosowa-
po tylu latach obecności słodzików na
chodzące z grupy cukrów, niektóre na-
samej kaloryczności jak powszech-
nie żadnego z nich nie jest pozbawio-
rynku, wciąż widzimy w nich cudowny
wet 700 razy słodsze od sacharozy,
nie stosowana sacharoza, jednak
ne kontrowersji.
środek na nasze bolączki?
w drugiej grupie są polialkohole – al-
kilkakrotnie od niej słodsze. W związ-
Obecnie dostępne w sklepach
kohole związków cukrowych, zaledwie
ku z tak dużą różnorodnością che-
związkiem słodzącym jest aspar-
zastępcze środki słodzące można
o połowę mniej kaloryczne niż biały
miczną stosowanych słodzików, każdy
tam. Związek ten składa się z dwóch
38
3/2009
Chyba
najbardziej
znanym
www.solarium.net.pl
aminokwasów i jest słodzikiem nie
znacznie przewyższająca cukier. Wy-
zatem o prawie połowę mniej frukto-
cukru, gdzie informacja o intensywno-
dostarczającym organizmowi żad-
niki przeprowadzonych dotychczas
zy w stosunku do cukru, zmniejszamy
ści odczuwania słodkiego smaku nie
nych kalorii. Największym ograni-
badań wydają się potwierdzać jej bez-
znacznie kaloryczność gotowych po-
pokrywa się z ilością dostarczanych
czeniem w jego używaniu jest rozpad
pieczeństwo, a nawet pewne zale-
traw. Wydawałoby się więc, że fruk-
kalorii. Wobec tak sprzecznych infor-
w wyższych temperaturach. Wydawa-
ty, takie jak zapobieganie rozwojo-
toza jako że jest naturalna, nie wy-
macji mechanizm odczuwania głodu
łoby się, że nie ma nic bardziej natu-
wi próchnicy, czy regulację ciśnienia
magająca insuliny w procesie meta-
i sytości mógłby według żywieniow-
ralnego niż para powszechnie wystę-
krwi. Roślina ta jednak, oprócz słod-
bolizmu i w dodatku słodsza od cu-
ców ulegać zaburzeniu.
pujących w żywności aminokwasów,
kości, ma bardzo charakterystyczny,
kru, powinna być dobrym rozwiąza-
jednak najnowsze badania wyda-
nie przez wszystkich lubiany smak, co
niem w walce z cukrzycą i nadwagą.
ją się wskazywać, że regularne spo-
stanowi poważne ograniczenie jej za-
Do niedawna też tak właśnie uważano
żywanie aspartamu w większych ilo-
stosowania jako alternatywy cukru.
i podawano ją diabetykom jako „bez-
ściach może mieć przykre konse-
Polialkohole to odpowiedniki cu-
pieczny środek słodzący”. Obecnie
kwencje zdrowotne. Mimo iż badania
kru, które możemy umieścić w dru-
jednak wiadomo, że fruktoza zwiększa
nad wpływem tego związku na nasz
giej kategorii środków słodzących,
insulinooporność organizmu i szko-
organizm wciąż trwają, słuszny wyda-
są to bowiem związki o całkiem spo-
dzi cukrzykom bardziej niż jakikolwiek
je się być umiar i unikanie go zwłasz-
rej wartości kalorycznej, lecz znacz-
inny cukier. Powoduje również silny
cza przez kobiety w ciąży, karmiące
nie słodsze od cukru. Polialkohole nie
wzrost stężenia triacylogliceroli i nie-
i małe dzieci. Środek ten jest też cał-
są nam też całkowicie obcymi związ-
kowicie niedopuszczalny do spożycia
korzystnej frakcji cholesterolu we krwi
kami – możemy je znaleźć naturalnie
przez osoby chore na fenyloketonurię.
i w związku z tym okazała się także
występujące w wielu owocach.
wrogiem odchudzania.
Acesulfam K jest również słodzikiem pozbawionym kalorii. Jest odporny na temperatury gotowania i pieczenia, jednak zawsze pozostawia gorzki
posmak. Środek ten był badany zaledwie przez 15 lat nim trafił na rynek.
Do najczęściej
stosowanych
polialkoholi należą
sorbitol i ksylitol.
Słodzić więc czy nie słodzić?
W przypadku diabetyków nie ma
żadnych wątpliwości: cukier, ale także
jak się okazuje fruktoza powinny być
ściśle limitowane.
Czy zastępować
cukier innymi
środkami
słodzącymi?
Niektóre z nich, jak polialkohole
mogą być wręcz pomocne, jednak sto-
Do jakiego więc stopnia słodziki
sowanie jakichkolwiek zamienników
spełniają nasze oczekiwania?
cukru powinno być rozsądne. Lepiej
Bezpieczeństwo stosowania wie-
też ze względu na możliwość nieko-
lu związków słodzących nie zosta-
rzystnych skutków ubocznych nie uży-
ło w pełni udokumentowane. Wbrew
wać stale jednego środka. Jeśli chodzi o pomoc w walce z nadwagą, za-
Mimo iż nie stwierdzono negatywnych
Stosowanie związków tego typu
oczekiwaniom, pozytywny wpływ tych
skutków jego stosowania, do tej pory
okazało się mieć wiele dodatkowych,
substancji na przebieg procesu od-
badania wciąż są kontynuowane.
poza funkcją słodzącą, zalet. Przede
chudzania i regulację poziomu insuli-
wszystkim mają one zbawienny wpływ
ny we krwi również nie są wcale takie
na nasze uzębienie chroniąc je przed
pewne. Obecnie na podstawie wyni-
rozwojem próchnicy. Badania wydają
ków przytoczonych przez R. D. Mates
się też potwierdzać korzystny wpływ
i B. M. Popkins w American Journal of
ksylitolu w walce z osteoporozą, na-
Clinical Nutrition możemy powiedzieć,
tomiast sorbitol ma pomagać w regu-
że zastosowanie pozbawionych kalorii
lacji gospodarki elektrolitowej i usu-
słodzików zwłaszcza w napojach ogól-
waniu nadmiaru jonów potasowych.
nie niekalorycznych takich jak herba-
Wiadomo, że przypisuje się jej
Związki tej grupy wydają się być dziś
ta, czy kawa powoduje silny wzrost
działanie rakotwórcze, podejrzewa się
najbezpieczniejszymi w stosowaniu,
apetytu. Nasz organizm po otrzymaniu
ją również o zaburzanie czynności en-
jednak i tu zalecany jest umiar, zbyt
informacji „słodkie”, po prostu spo-
zymów wewnątrzustrojowych. Środek
duże ich spożycie może prowadzić do
dziewa się kalorii, i gdy ich jednak nie
ten jest też wrażliwy na wyższe tem-
biegunek, a także zaburzeń trawienia.
otrzymuje, upomina się o nie ze zwie-
peratury i pozostawia nieprzyjemny
Fruktoza jest z kolei alternatywą
lokrotnioną siłą. Choć wciąż jeszcze
dla białego cukru pochodzącą z ostat-
nie zostało to w stu procentach udo-
Ostatnio coraz większą karie-
niej grupy. Tak zwany „cukier owoco-
wodnione, naukowcy posuwają się
rę robi słodzik pozyskiwany ze stewii.
wy”, mimo że jego kaloryczność jest
o krok dalej wysuwając przypuszcze-
Katarzyna Skoropada
Jest to pochodząca z Paragwaju ro-
taka sama jak sacharozy, jest prawie
nie, że podobna sytuacja może do-
ślina pozbawiona kalorii, słodkością
dwukrotnie od niej słodszy. Używając
tyczyć każdego rodzaju substytutów
mgr inż. żywności i żywienia człowieka,
dietetyk i mikrobiolog.
Spośród
niekalorycznych
substytutów cukru,
chyba najgorszą
sławą cieszy się
sacharyna.
posmak.
www.solarium.net.pl
stąpienie cukru przez inny udający go
związek wcale nie zwolni nas z konieczności kontroli kaloryczności naszych posiłków, a może nawet wzmóc
dręczące uczucie głodu. Słodziki na
pewno nie są rozwiązaniem doskonałym, ale nie jest nim też cukier. Najlepiej zrezygnować z jednego i drugiego,
ale czy potrafimy?
3
3/2009
39