Sprawozdanie z realizacji Miejskiego Programu Przeciwdziałania

Sprawozdanie
z realizacji Miejskiego Programu
Przeciwdziałania Narkomanii
w mieście Zielona Góra w 2012 roku
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 10 ust. 1) nakłada na gminę obowiązek realizowania
– jako zadania własnego gminy – następujących przedsięwzięć:
1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych
i zagrożonych uzależnieniem;
2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej
i prawnej;
3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej oraz szkoleniowej
w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym
prowadzenie zajęć sportowo – rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci
uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych;
4) wspomaganie działań instytucji, organizacji
rozwiązywaniu problemów narkomanii;
pozarządowych
i
osób
fizycznych,
służących
5) pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem
i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem
pracy socjalnej i kontraktu socjalnego.
Zadania te, dostosowane do potrzeb oraz możliwości naszego miasta, zostały zawarte
i opisane w Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii w Zielonej Górze na lata 2010 – 2015.
Zgodnie z uchwałą Nr LXIV/802/10 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie
Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2010 – 2015 wykonanie zadań zawartych
w nim powierzono Pełnomocnikowi ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Zakres kompetencji Pełnomocnika określa Zarządzenie nr 460/04 Prezydenta Miasta Zielona
Góra z dnia 07.06.2004 r.
Na realizację zadań zawartych w Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii przez Biuro
Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w budżecie miasta zaplanowano na rok
2012 środki w wysokości 152 840, 00 zł. Wykonano 152 815, 41 zł.
1.
Realizacja zadania: zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej
dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem
W ramach zadania współpracowano z:
a/ Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii Oddział w Zielonej Górze, które realizowało
następujące działania:

prowadzenie indywidualnych zajęć psychoprofilaktycznych
Psychoprofilaktyka indywidualna prowadzona była w warunkach ambulatoryjnych, obejmowała
porady i konsultacje terapeutyczne, psychologiczne i psychiatryczne.
Z profesjonalnej, interdyscyplinarnej pomocy mogły skorzystać osoby zagrożone uzależnieniem,
osoby eksperymentujące ze środkami psychoaktywnymi we wstępnej fazie uzależnienia, osoby
uzależnione od substancji psychoaktywnych oraz współuzależnione.

prowadzenie grupowych zajęć edukacyjno – informacyjnych
Zajęcia adresowane były do osób eksperymentujących z narkotykami, we wstępnej fazie
uzależnienia oraz uzależnionych.
Celem było uczenie potrzebnych umiejętności życiowych poprzez poznanie poczucia własnej
wartości i tożsamości, rozpoznawanie własnych uczuć, uczenie się umiejętności odmawiania, kreowanie
postawy prozdrowotnej.

warsztaty umiejętności psychospołecznych
Adresowane były do osób uzależnionych po ukończeniu terapii, które pracowały nad trzeźwością
dokonując znaczących zmian w obrębie dotychczasowego stylu życia.
Podczas zajęć uczestnicy uczyli się umiejętności radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi
związanymi z narkotykami. Próbowali realizować role społeczne, które są związane z podstawowymi
sferami życia, na przykład w relacjach towarzyskich, rodzinnych i zawodowych. Wiele zadań w ramach
tych ról sprawiało im trudności, ponieważ dotychczas wszystkie problemy były rozwiązywane przy
pomocy środków psychoaktywnych.

działania na rzecz osób uzależnionych opuszczających zakłady karne, a zwłaszcza oddziały
terapeutyczne dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych
Głównym celem zadania była pomoc ww. osobom w szeroko pojętej readaptacji społecznej,
a w szczególności pomoc w utrzymaniu życia w trzeźwości. W ramach zadania prowadzono:
- TAZA – Trening Asertywnych Zachowań Abstynenckich. Podczas treningu ćwiczono umiejętności
asertywne wspierające abstynencję, m.in.: informowanie o własnym uzależnieniu, leczeniu, abstynencji,
wyrażanie próśb o pomoc, odmawianie, formułowanie własnych opinii.
- grupę psychoedukacyjną zapobiegania nawrotom, na której poruszano następującą tematykę: nawrót
jako zaburzenie procesu zdrowienia, czynniki wyzwalające nawroty, jak je rozpoznawać i jak sobie z nimi
radzić, plan zapobiegania nawrotom.
- Trening Zachowań Konstruktywnych. Podczas zajęć realizowane były tematy dotyczące relacji z drugim
człowiekiem, radzenia sobie w sytuacjach dużego stresu, umiejętności regulowania własnych procesów
2
emocjonalnych, poczucia własnej wartości, przyjmowania i wyrażania krytyki.

pomoc prawna – konsultacje z prawnikiem
Adresatami były osoby dotknięte problemem narkomanii: zagrożone uzależnieniem, uzależnione
i współuzależnione, a także członkowie ich rodzin. Porady obejmowały sprawy karne, administracyjne,
związane z prawem rodzinnym. Pomoc dotyczyła także takich czynności, jak napisanie pisma,
wypełnienie wniosku o zasiłek.
b/ Fundacją Bezpieczne Miasto, która prowadziła psychoterapię indywidualną i grupową dla osób
zagrożonych uzależnieniem od narkotyków.
Dzięki uczestniczeniu w sesjach terapeutycznych znacząco poprawiła się komunikacje wśród
uczestników oraz umiejętność znajdowania nowych sposobów pokonywania trudności. W ramach
projektu została wydrukowana ulotka edukacyjna pt. „Idę na terapię”, która została rozpowszechniona
wśród mieszkańców Zielonej Góry.
Okładka ulotki edukacyjnej pn. „Idę na terapię”
Wskaźniki zadania:
1) ilość środków przeznaczonych na dofinansowanie realizacji zadania – 62 200 zł,
2) liczba odbiorców zadania – 903 osoby,
3) liczba godzin zajęć, terapii, dyżurów przeprowadzonych w ramach zadania – 1449 godzin.
3
2.
Realizacja zadania: udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii,
pomocy psychospołecznej i prawnej
W ramach zadania:
a/ współpracowano z Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii Oddział w Zielonej Górze,
które prowadziło:

grupę psychoedukacyjną
Głównym celem grupy psychoedukacyjnej była kompleksowa opieka nad rodziną i jej dzieckiem
w sytuacji zagrożenia uzależnieniem od środków psychoaktywnych, a przede wszystkim wsparcie
rodziców.
Zadanie było adresowane do członków rodzin, w których pojawił się problem zażywania
narkotyków. W zajęciach uczestniczyły kobiety, żony i partnerki osób uzależnionych. Uczestniczki grupy
nabyły wiedzę na temat skutków działania środków psychoaktywnych, mitów i faktów o narkomanii,
sposobów reagowania w sytuacjach trudnych. Uczyły się, jak budować kontakt osobami uzależnionymi,
jak się z nimi komunikować, umiejętnie stawiać granice.

konsultacje prawne
Konsultacje prowadzone przez prawnika służyły
związanych z występującym w rodzinie problemem narkomanii.
rozwiązywaniu
problemów
prawnych
Wskaźniki zadania:
1) ilość środków przeznaczonych na dofinansowanie realizacji zadania – 4 800 zł,
2) liczba odbiorców zadania – 92 osób,
3) liczba godzin zajęć, dyżurów – 124.
3.
Realizacja zadania: prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej
w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
w tym prowadzenie zajęć sportowo – rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz
dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych
i socjoterapeutycznych
W ramach ww. zadania:
a/ współpracowano z Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii Oddział w Zielonej Górze,
które zorganizowało:

Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii
22 czerwca 2012 roku, na zielonogórskim deptaku, odbyły się obchody Międzynarodowego
Dnia Zapobiegania Narkomanii. Imprezę uświetniły występy szkolnych zespołów muzycznych
i tanecznych. Na stoiskach informacyjnych dostępne były broszury i książki poświęcone problematyce
przeciwdziałania uzależnieniom od środków psychoaktywnych, a także promocji zdrowego stylu życia.
4
W ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Zapobiegania Narkomanii został zorganizowany konkurs
malarski pn. „Kraina Uczuć”. Udział w nim wzięli uczniowie zielonogórskich szkół gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych. W trakcie imprezy ogłoszono wyniki konkursu i wręczono nagrody.
I miejsce w konkursie
malarskim „Kraina uczuć”
Plakat
Uczestnicy Międzynarodowego
Dnia Zapobiegania Narkomanii
2012

szkolenia dla osób, które profesjonalnie nie zajmują się problematyką uzależnień
W siedzibie Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii Oddział w Zielonej Górze
zorganizowano dwa szkolenia dla osób, które na co dzień mają kontakt z osobami używającymi środki
psychoaktywne:
5
- szkolenie pn. „Służby mundurowe – ich rola w profilaktyce i terapii” adresowane do służb
mundurowych (policja, służba więzienna, straż miejska, służba celna)
- szkolenie pn. „Nowe strategie w pracy terapeutycznej” adresowane do pracowników socjalnych
i kuratorów sądowych.
Zajęcia warsztatowe podczas szkolenia pn. „Nowe strategie w pracy terapeutycznej”
b/ objęto działaniami edukacyjno-informacyjnymi i profilaktycznymi środowisko akademickie
Biuro współpracowało z Uniwersytetem Zielonogórskim. Działania skierowane do studentów
miały na celu promocję zdrowego stylu życia oraz edukację na temat konsekwencji używania środków
psychoaktywnych. W ramach współpracy na antenie uniwersyteckiej telewizji internetowej ukazywały się
m.in. spoty kampanii „Brałeś, nie jedź! Po narkotykach i alkoholu rozum wysiada”. W ramach kampanii
„Odpowiedzialny Kierowca” informacje dotyczące skutków prowadzenia pojazdów pod wpływem środków
psychoaktywnych oraz promujące zdrowy styl życia zostały umieszczone na łamach gazetki
uniwersyteckiej „UZetka”.
Plakat kampanii „Brałeś, nie jedź! Po narkotykach i alkoholu rozum wysiada”
6
c/ współpracowano z Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Zielonej Górze
W ramach współpracy przekazaliśmy WORD materiały informacyjno-edukacyjne promujące
zdrowy styl życia oraz dotyczące skutków prowadzenia pojazdów pod wpływem środków
psychoaktywnych. Celem działań było dotarcie do osób, które w niedalekiej przyszłości zostaną
kierowcami.
Biuro zaproponowało także utworzenie na stronie internetowej WORD specjalnej zakładki, która
zawierałaby treści promujące zdrowy styl życia, odpowiedzialne prowadzenie pojazdów, informacje
o wpływie środków psychoaktywnych na organizm kierowcy. Pracownicy Biura przygotowali materiały
na powyższy temat i przekazali WORD.
d/ rozpowszechniano materiały informacyjno – edukacyjne
Materiały informacyjno – edukacyjne (ulotki, broszury) przekazywaliśmy m.in. podczas festiwalu
„Pomocna Dłoń”, uroczystości lokalnego podsumowania kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Informacje
o miejscach, w których można uzyskać pomoc oraz materiały informacyjno – edukacyjne dotyczące
problematyki uzależnienia od środków psychoaktywnych są dostępne w Biurze dla wszystkich chętnych.
Przykładowe materiały informacyjno – edukacyjne
e/ kontynuowano udział w ogólnopolskiej kampanii profilaktyczno – edukacyjnej „Zachowaj
Trzeźwy Umysł”
Nasze miasto już po raz 11 uczestniczyło w tym przedsięwzięciu. Kampania każdego roku cieszy
się bardzo dużym zainteresowaniem zielonogórskich szkół. W 2012 roku przystąpiło do niej 12 szkół
podstawowych i 8 gimnazjalnych.
Placówkom, za aktywny udział w kampanii, zostały przyznane nagrody pieniężne, w celu
dofinansowania działań realizowanych w ramach szkolnych programów profilaktycznych.
Wskaźniki zadania:
1) ilość środków przeznaczonych na dofinansowanie realizacji zadania (dot. pkt a, b i e) – 24 615 zł,
2) liczba odbiorców zadania (dot. pkt a, b i e) – ok. 4 430 osób.
7
4.
Realizacja zadania: wspomaganie działań instytucji, organizacji
i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii
pozarządowych
a/ współpraca z policją
W ramach programu prewencyjnego „STOP NARKOTYKOM” przy wykorzystaniu urządzenia
Dräger Drug Test 5000 w okresie od 1 stycznia do 27 grudnia 2012 roku funkcjonariusze Wydziału Ruchu
Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Zielonej Górze prowadzili na terenie miasta kontrole kierowców.
Codzienne kontrolowano uczestników ruchu drogowego, którzy wzbudzali podejrzenie, iż mogą
prowadzić pojazdy pod wpływem środków odurzających, natomiast dwa razy w miesiącu prowadzono
działania prewencyjne, m.in.: pod nazwa „Dyskoteka”, „Narkotyki i alkohol”, podczas których
kontrolowana była większa grupa kierowców.
Analizator służący do wykrywania środków odurzających w organizmie człowieka został
zakupiony w grudniu 2009 roku. W dniu 30.12.2009r. Prezydent Miasta Zielona Góra, Pan Janusz
Kubicki, przekazał urządzenie Komendzie Miejskiej Policji w Zielonej Górze.
b/ współpraca z mediami
W ramach współpracy z Regionalną Telewizją Lubuską Sp. z o.o. w Zielonej Górze, nieodpłatnie
emitowane były reportaże dotyczące problematyki uzależnień, m.in. reportaż dotyczący wypadków
z udziałem kierowców będących pod wpływem środków psychoaktywnych.
Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych posiada płytę DVD
z reportażem, który w miarę potrzeb może być udostępniany.
c/ współpraca z Krajowym Biurem Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii
Współpraca dotyczyła, m.in. uzyskania zgody na emisję spotów na antenie uniwersyteckiej
telewizji internetowej, zamówienia i rozpowszechniania materiałów informacyjno-edukacyjnych
dotyczących działań z zakresu promocji zdrowia, problematyki narkomanii.
Wskaźniki zadania:
1) liczba osób poddanych kontroli przy użyciu Analizatora Dräger Drug Test 5000 – 372
(w tym liczba osób, u których wykryto substancje psychoaktywne – 89).
Realizując zadania Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, Pełnomocnik ogłosiła
otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych z zakresu przeciwdziałania narkomanii
w 2012 r. Po podjęciu decyzji przez Prezydenta Miasta, Pełnomocnik zawarła 5 umów na realizację
zadań oraz objęła wsparciem merytorycznym podmiot wykonujący zadania. Pełnomocnik zawarła także
1 umowę, na podstawie oferty, która została rozpatrzona zgodnie z trybem określonym w art. 19a ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Przestrzegaliśmy m.in. przepisów ustawy
o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, ustawy
o finansach publicznych.
Dla skuteczniejszego wypełniania swoich zadań pracownicy Biura podnosili swoje kwalifikacje.
Pełnomocnik, pracownicy Biura, uczestniczyli w:
8




konferencji pn. „W krainie życia”, dotycząca profilaktyki uniwersalnej,
Studium Pomocy Psychologicznej i Interwencji Kryzysowej,
spotkaniu dotyczącym roli gmin w kreowaniu polityki przeciwdziałania narkomanii,
„ABC KOMUNIKATU CISZY. Kurs języka migowego”.
Ukończenie kursu języka migowego przez pracownika Biura umożliwia udzielanie pomocy także
osobom niedosłyszącym i niesłyszącym.
Przy realizacji zadań Biuro współpracowało także z: Wydziałem Oświaty i Spraw Społecznych,
Wydziałem Finansów Urzędu Miasta, Komendą Miejską Policji, Poradnią Terapii Uzależnień od Środków
Psychoaktywnych, Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii Uzależnień i Współuzależnienia, Uniwersytetem
Zielonogórskim, Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego oraz placówkami oświatowymi w mieście.
Biuro prowadzi stronę internetową www.probal.zielonagora.pl, na której zamieszczane są
informacje z działalności Biura oraz tematy związane z szeroko rozumianą profilaktyką uzależnień.
W Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii zawarte są zadania w przypadku których
trudno jest określić czy oszacować liczbę osób, które były ich beneficjentami, np. osoby oglądające
reportaże, spoty telewizyjne. Wśród osób objętych zadaniami realizowanymi w ramach Programu
są osoby, które brały udział w kilku przedsięwzięciach, np. dzieci i młodzież uczestniczące w zajęciach
profilaktycznych, dorośli uczestniczący w grupach terapeutycznych, terapii indywidualnej. Są także
osoby, które zetknęły się z zadaniami realizowanymi w ramach Programu jednorazowo, np. uczestniczyły
w szkoleniu.
Najważniejszym dokumentem prawnym, tworzącym podstawy do prowadzenia i finansowania
działań związanych z przeciwdziałaniem narkomanii jest ustawa z dnia 29 lipca 2005 r.
o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2012.124 – tekst jednolity).
Uwaga: zdjęcia zamieszczone w sprawozdaniu nie mogą być rozpowszechniane,
przeznaczone są wyłącznie do użytku służbowego ( art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).
Renata Teodorczyk
Pełnomocnik ds. Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Zielona Góra, 18.03.2013 r.
9