Opis przedmiotu zamówienia

Transkrypt

Opis przedmiotu zamówienia
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”
41-811 Zabrze, ul. Żurawia 1, Regon 272671670, NIP 648-100-90-34
Fax 32 275 65 11 Tel 603 60 71 22 e-mail: [email protected]
Zamawiający:
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Staszowie Spółka Gminy z o.o.
ul. Wojska Polskiego 3, 28-200 Staszów
Temat opracowania:
Koncepcja wielowariantowa
rozwoju sieci kanalizacji sanitarnej
na terenie miasta i Gminy Staszów
– etap II oraz kanalizacji
deszczowej
Zespół autorski:
dr Marek Sowiński
mgr inż. Jacek Jędrys
Uprawnienia nr: 82/2001
mgr inż. Agata Sikora
Uprawnienia nr: 620/92
mgr inż. Witold Sikora
Uprawnienia nr: 316/94 i Ek-VI-7210/588/94
Data opracowania: grudzień 2013
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2
Spis treści
1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
Część ogólna ...............................................................................................................4
Zleceniodawca i autor opracowania .............................................................................4
Podstawy opracowania ................................................................................................4
Cel i zakres opracowania .............................................................................................5
Charakterystyka ogólna Miasta i Gminy Staszów ........................................................6
2.
2.1.
2.1.1.
2.1.2.
2.1.3.
2.2.
System kanalizacji sanitarnej .......................................................................................9
Prezentacja istniejącego systemu kanalizacji sanitarnej ..............................................9
Aglomeracja Staszów ................................................................................................10
Aglomeracja Wiązownica ...........................................................................................13
Zbiorcze zestawienie miejscowości nie skanalizowanych w Gminie Staszów ............13
Ocena istniejącego systemu kanalizacji sanitarnej i oczyszczania ścieków
w aspekcie postanowień Dyrektywy 91/271/EWG......................................................15
Wprowadzenie ...........................................................................................................15
System kanalizacji sanitarnej w aspekcie wymagań Dyrektywy .................................15
System oczyszczania ścieków w aspekcie wymagań Dyrektywy ...............................16
Planowane zmiany prawa ..........................................................................................18
Podsumowanie ..........................................................................................................19
Opis proponowanych wariantów rozwiązań technicznych dla systemu
kanalizacji sanitarnej etapu II .....................................................................................20
Wariant I: system grawitacyjno – tłoczny ...................................................................20
Wariant II: system ciśnieniowy ...................................................................................26
Przegląd metod i urządzeń lokalnego gromadzenia lub oczyszczania
ścieków sanitarnych...................................................................................................31
Analiza porównawcza wariantów. Wskazanie wariantu preferowanego .....................37
Analiza porównawcza wariantów w zakresie rozwiązań technicznych .......................37
Oszacowanie wskaźników kwalifikujących warianty do dofinansowania
w ramach POIiŚ .........................................................................................................40
Oszacowanie wskaźników kwalifikujących zadania w Aglomeracjach Staszów i
Wiązownica do dofinansowania .................................................................................40
Wskazania odnośnie definiowania Aglomeracji Wiązownica i Staszów ......................41
Analiza porównawcza szacunkowych kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych ....45
Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne dla Wariantu I .............................46
Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne dla Wariantu II ............................51
Analiza porównawcza wariantów w zakresie oszacowanych kosztów
inwestycyjnych i eksploatacyjnych .............................................................................54
Identyfikacja i oszacowanie ryzyk związanych z realizacją wariantów
systemu kanalizacji sanitarnej ...................................................................................56
Wskazanie rekomendowanego (optymalnego) wariantu dla systemu
kanalizacji sanitarnej etapu II .....................................................................................59
2.2.1.
2.2.2.
2.2.3.
2.2.4.
2.2.5.
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.4.
2.4.1.
2.4.2.
2.4.2.1.
2.4.2.2.
2.4.3.
2.4.3.1.
2.4.3.2.
2.4.3.3.
2.5.
2.6.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3
System kanalizacji deszczowej ..................................................................................65
Przedstawienie stanu diagnostycznego istniejącego systemu gospodarki
systemu kanalizacji deszczowej.................................................................................65
Ocena istniejącego systemu kanalizacji deszczowej w aspekcie
obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa......................................................70
Opis zalecanych prac remontowo-naprawczych dla systemu kanalizacji
deszczowej ................................................................................................................71
Szacunkowe koszty inwestycyjne dla zalecanych prac
remontowo-naprawczych systemu kanalizacji deszczowej ........................................73
4.
Podsumowanie i wnioski ............................................................................................77
5.
Część graficzna .........................................................................................................82
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
4
Część ogólna
1.
1.1.
Zleceniodawca i autor opracowania
Zleceniodawca:
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Staszowie Spółka Gminy z o.o.,
ul. Wojska Polskiego 3, 28-200 Staszów.
Wykonawca:
Biuro Projektowo-Handlowe „EKOPROJEKT”,
41-811 Zabrze, ul. Żurawia 1.
1.2.
Podstawy opracowania
Formalną podstawą opracowania jest umowa nr ZIN/U/08/2013, zawarta w dniu
11.09.2013r. pomiędzy Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Staszowie Spółka Gminy z o.o., a Biurem Projektowo-Handlowym „EKOPROJEKT
na „Opracowanie koncepcji systemu kanalizacji sanitarnej w aglomeracjach Gminy
Staszów – etap II”.
Do wykonania koncepcji wykorzystano następujące opracowania:
 Koncepcję technologiczną: Program Kanalizacji i oczyszczalni ścieków dla
Gminy Staszów, autor: Biuro Projektowo - Usługowe „EKO-PLAN”, Kielce; data:
maj 2000r.
 Dokumentację projektu nr CCI 2005/PL/16/C/PE/014: „Sanitacja rzeki Czarnej
Staszowskiej – wykonanie kanalizacji sanitarnej dla gmin Połaniec, Staszów
i Rytwiany”, autor Citec / Tractebel Engineering, Katowice; data raportu
końcowego: maj 2012r.
 Operat wodnoprawny na oprowadzenie wód opadowych z terenu miasta
Staszów. Piotr Hebda, 2012r.
 Pozwolenie wodno prawne na wprowadzanie wód opadowych i roztopowych
istniejącymi wylotami poprzez system kanalizacji deszczowej. Staszów, 2012.
 Mapa zakresu rzeczowego projektu „Sanitacja rzeki Czarnej Staszowskiej” na
terenie gminy Staszów.
 Mapy istniejącej kanalizacji na terenie miasta Staszów (skala 1:500)
 Wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 321”Podstawowe usługi dla
gospodarki i ludności wiejskiej” Budowa kanalizacji sanitarnej, budowa
przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowościach Wólka Żabna i Wola
Osowa – Gmina Staszów. Wersja 07.11.2013r.
 Opis przedmiotu zamówienia, załączony do SIWZ na wykonanie niniejszej
koncepcji.
5
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
 Rozporządzenie Wojewody Świętokrzyskiego
wyznaczenia Aglomeracji Staszów
nr
23/2005
w
sprawie
 Rozporządzenie Wojewody Świętokrzyskiego nr 5/2005 w sprawie wyznaczenia
Aglomeracji Wiązownica
 Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków
komunalnych. Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich, 1991.
 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko „Narodowe Strategiczne Ramy
Odniesienia 2007 – 2013”- wersja 3.0.
 Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, trzecia aktualizacja
KZGW, 2011.
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie sposobu
wyznaczania obszaru i granic aglomeracji (Dz. U. Nr 137, poz. 922).
 Wytyczne do tworzenia i zmiany aglomeracji. KZGW, 2013,
 Obowiązujące przepisy prawne w tym:
-
Ustawę Prawo Wodne,
-
Ustawę o ochronie przyrody,
-
Ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
-
Ustawę: prawo ochrony środowiska,
 Inne informacje, ustalenia i dane uzyskane bezpośrednio od Zamawiającego.
1.3.
Cel i zakres opracowania
Celem opracowania koncepcji jest uzyskanie wielolowariantowego modelu (co najmniej
dwóch wariantów) rozwoju sieci kanalizacyjnej na terenie miasta i Gminy Staszów –
etap II.
Zaproponowane warianty winny organizacyjno-technicznie spełniać wymogi graniczne
dofinansowania przedsięwzięcia inwestycyjnego ze środków UE, w ramach Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIŚ) - Działanie 1.1 Gospodarka wodno –
ściekowa. Dokument MRR Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
„Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013”- wersja 3.0.
W tym celu w niniejszym opracowaniu zebrano i przeanalizowano wszystkie
udostępnione przez Zamawiającego materiały, w tym dotyczące aktualnego
wyposażenia Gminy w zorganizowane systemy kanalizacji sanitarnej i deszczowej.
Następnie dokonano kilku wizji terenowych obszarów objętych opracowaniem
i przygotowano wielowariantową koncepcję dopełniających zadań inwestycyjnych,
6
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
które należy jeszcze wykonać na terenach gminy w zakresie tych dwóch systemów,
celem uzyskania pełnej zgodności z POIŚ.
Wydzielono również obszary, dla których doprowadzenie kanalizacji byłoby
nieopłacalne lub gdzie kryteria POIŚ nie są spełnione. Dla terenów
nieskanalizowanych zaproponowano sposoby zagospodarowania ścieków sanitarnych
i deszczowych, ze szczególnym uwzględnieniem metod jednostkowych oczyszczania,
takich jak przydomowe oczyszczalnie ścieków odprowadzające końcowo ścieki do
ziemi (drenaże rozsączające) lub do wód płynących (wyloty brzegowe).
1.4.
Charakterystyka ogólna Miasta i Gminy Staszów
Gmina Staszów położona są w środkowej części powiatu staszowskiego, który
usytuowany jest w południowo – wschodniej części województwa świętokrzyskiego.
Gmina składa się z miasta Staszów oraz 35 wsi i zajmuje powierzchnię 226 km2.
Powierzchnia gminy stanowi 24% powierzchni powiatu.
Pod względem fizyczno – geograficznym obszar gminy wchodzi w skład
mezoregionów: Niecka Połaniecka i Pogórze Szydłowskie. Wzniesienia na obszarze
gminy dochodzą do 257 m n.p.m. Największym obniżeniem terenu (ok. 195 m. n.p.m.)
jest dolina Czarnej Staszowskiej, przecinająca centralną część gminy z północy na
południe.
W ogólnej powierzchni gminy 34% (7 603 ha) stanowią lasy, około 50% (11 201 ha)
stanowią grunty orne, 8% (1 849 ha) to łąki i pastwiska, 1% (335 ha) to sady,
a pozostałe grunty stanowią 7%.
Rysunek 1.4-1 Zagospodarowanie powierzchni gminy Staszów
Zagospodarowanie terenu w gminie Staszów
1% 7%
8%
34%
lasy
grunty orne
łąki i pastwiska
sady
50%
pozostałe
Źródło: Studium wykonalności, Citec S.A., 2005r.
Obszary zabudowane w gminie Staszów tworzą tereny zabudowy miejskiej o różnych
funkcjach i tereny zabudowy wiejskiej o przewadze zagospodarowania zagrodowego.
Staszów jest węzłem komunikacyjnym o znaczeniu regionalnym i stolicą powiatu.
Miasto posiada dobrze wykształcony ośrodek administracyjno - usługowy. Walory
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
7
miasta oraz atrakcyjność terenów w mieście i na obszarach podmiejskich stanowią
o tym, że miasto staje się pożądanym miejscem zamieszkania. Na terenie gminy
istnieje specjalna strefa ekonomiczna. Poza miastem Staszów gmina na charakter
głównie rolniczy.
Liczba ludności gminy wykazuje tendencję malejącą. W roku 2012 (30 czerwca)
wynosiła 27140 mieszkańców a w 2004r. – 27865. Przewidywana jest dalsza, lekka
tendencja spadkowa.
Gmina obejmuje 35 miejscowości będących sołectwami, o strukturze zaludnienia
przedstawionej w tabeli 1.4-1.
Liczba mieszkańców w miejscowościach gminy Staszów
Tabela 1.4-1
Lp.
Miejscowość
Liczba
ludności
Lp.
Miejscowość
Liczba
ludności
1
Czajków Południowy
340
19
Poddębowiec
137
2
Czajków Północny
589
20
Podmaleniec
515
3
Czernica
205
21
Ponik
150
4
Dobra
270
22
Sielec
420
5
Gaj Koniemłocki
83
23
Smerdyna
778
6
Grzybów
224
24
Stefanówek
167
7
Jasień
155
25
Sztombergi
297
8
Koniemłoty
692
26
Wiązownica Duża
714
9
Kopanina
123
27
Wiązownica Kolonia
475
10
Krzczonowie
267
28
Wiązownica Mała
206
11
Krzywołęcz
165
29
Wiśniowa
622
12
Kurozwęki
764
30
Wiśniowa Poduchowna
320
13
Lenartowice
50
31
Wola Wiśniowska
296
14
Łaziska
170
32
Wola Osowa
415
15
Łukawica
267
33
Wólka Żabna
133
16
Mostki
220
34
Zagrody
141
17
Niemścice
229
35
Ziemblice
117
18
Oględów
427
Razem Gmina
11140
Źródło: Dane PGKiM Staszów.
Ze względu na wysokie walory przyrodniczo-krajobrazowe prawną ochroną przyrody
objęto znaczną część powierzchni powiatu staszowskiego. Na terenie gminy Staszów
najważniejszymi są:
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
8
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU:
 Jeleniowsko - Staszowski Obszar Chronionego Krajobrazu - obejmujący
znaczną część terenu gminy Staszów.
ZESPOŁY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE:
 „Golejów" - obszar 1,39 ha - gmina Staszów.
POMNIKI PRZYRODY:
 Gmina Staszów - Kurozwęki- głaz narzutowy, obwód 9 m wysokość 2 m.
 Miasto i Gmina Staszów - 22 pomniki przyrody (37 drzew).
PARKI DWORSKIE – KRAJOBRAZOWE:
 Kurozwęki - park dworski - krajobrazowy - XVIII w.
 Staszów - park Miejski.
 Wiśniowa - park krajobrazowy - XIX - XX w. - Zespół Pałacowy Kołłątajów.
 Wiązownica Kolonia - park krajobrazowy - XVIII w.
NATURA 2000:
 PLH260023 - Kras Staszowski (OZW).
 PLH260036 - Ostoja Żyznów (OZW).
Rysunek 1.4-2 Obszary chronione w gminie Staszów
Źródło: Operat wodno prawny. Piotr Hebda, 2012.
9
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.
System kanalizacji sanitarnej
2.1.
Prezentacja istniejącego systemu kanalizacji sanitarnej
Na obszarze Miasta i Gminy Staszów utworzone są dwie aglomeracje zgłoszone do
KPOŚK:
 Aglomeracja Staszów.
 Aglomeracja Wiązownica.
Aglomeracja Staszów posiada równoważną liczbę mieszkańców 33 089 oraz
oczyszczalnię ścieków w Staszowie.
Rysunek 2.1-1 Schemat poglądowy Aglomeracji Staszów
Aglomeracja Staszów
Miejscowości Gminy Staszów
Staszów,
Czernica,
Dobra,
Gaj
Koniemłocki,
Grzybów,
Kopanina,
Koniemłoty, Krzywołęcz, Krzczonowie,
Kurozwęki,
Lenartowice,
Mostki,
Niemścice, Oględów, Poddębowiec
Podmaleniec, Ponik, Sielec, Stefanówek
Miejscowości Gminy Rytwiany
Rytwiany, Ruda, Szczeka,
Kłoda, Niedziałki, Ruda
Sztombergi,
Wiśniowa,
Wiśniowa
Poduchowna, Wola Osowa, Wólka Żabna,
Zagrody, Ziemblice
Aglomeracja Staszów utworzona została Rozporządzeniem Nr 23/2005 Wojewody
Świętokrzyskiego z dnia 25 kwietnia 2005 r.
Aglomeracja ta została włączona do Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków
Komunalnych pod pozycją 63 załącznika 1a.
Aglomeracja Wiązownica posiada równoważną liczbę mieszkańców 4 084 oraz
planowaną oczyszczalnię ścieków w Wiązownicy.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
10
Rysunek 2.1-2 Schemat poglądowy Aglomeracji Wiązownica
Aglomeracja Wiązownica
(Gmina Staszów)
Czajków Południowy, Czajków Północny,
Smerdyna, Wiązownica Duża, Wiązownica
Kolonia, Wiązownica Mała, Wola Wiśniowska,
Wiśniowa
Aglomeracja Wiązownica utworzona została Rozporządzeniem Nr 5/2005 Wojewody
Świętokrzyskiego z dnia 31 marca 2005 r.
Aglomeracja zgłoszona jest do IV aktualizacji KPOŚK w dniu 11.10. 2011 r.
Poza zasięgiem aglomeracji znajdują się 3 miejscowości gminy, wszystkie nie
skanalizowane.
Rysunek 2.1-3 Miejscowości Gminy Staszów zlokalizowane poza aglomeracjami Staszów
i Wiązownica
Miejscowości poza aglomeracjami
Jasień, Łaziska, Łukawica
2.1.1.
Aglomeracja Staszów
Obszary skanalizowane. Przed rokiem 2006 sieciowy system odprowadzania ścieków
istniał tylko w mieście Staszów. Długość sieci wynosiła 30,6 km a sieć zbudowana była
głównie z rur kamionkowych i PCV. Liczba obsługiwanych mieszkańców wynosiła
15 047.
W wyniku realizacji Projektu „Sanitacja Rzeki Czarnej Staszowskiej – wykonanie
kanalizacji
sanitarnej
dla
gmin:
Połaniec,
Staszów
i
Rytwiany”-
11
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
CCI2005/PL/16/C/PE/014 w ramach Funduszu Spójności realizowanego w latach
2006-2011 skanalizowaniem objęto 19 miejscowości w Gminie Staszów. Zakres
przedstawia poniższa tabela.
Tabela 2.1.1-1 Miejscowości aglomeracji Staszów objęte projektem funduszu Spójności
Ilość pompowni
[szt.]
tłoczna
ciśnieniowa
przyłącza
sieciowe
przydomowe
Gmina
grawitacyjna
Długość kanalizacji [km]
90,3
23,4
7,4
74
34
111
Miejscowość
Oględów, Zagrody,
Kurozwęki,
Niemścice, Ponik,
Grzybów,
Koniemłoty, Gaj
Koniemłocki,
Krzywołęcz, Sielec,
Staszów
Stefanówek,
Ziemblice,
Podmaleniec, Dobra,
Podmaleniec,
Mostki, Sztombergi,
Wiśniowa, Wiśniowa
Poduchowna
Razem
121,1
Istniejącą sieć kanalizacji sanitarnej w
przedstawiono na mapie – załącznik 01.
74
Staszowie
145
i miejscowościach
gminy
Obszary nie skanalizowane. Część Aglomeracji nie została objęta siecią kanalizacji
sanitarnej budowanej w ramach Projektu „Czarna Staszowska…”. Są to głównie
miejscowości położone w północnej i południowo-zachodniej części gminy:
 Czernica,
 Kopanina,
 Kszczonowice,
 Lenartowice,
 Poddębowiec,
 Wola Osowa,
 Wólka Żabna,
 Ruda w Gminie Rytwiany.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
12
Ponadto w mieście Staszów istnieją ulice nie posiadające zbiorczej kanalizacji
sanitarnej. Graficznie przedstawiono to na mapie poniżej.
Rysunek 2.1.1-1 Odcinki nie objęte systemem kanalizacji sanitarnej w mieście Staszów
13
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Stopień skanalizowania Aglomeracji Staszów przedstawia tabela 2.1.1-2.
Tabela 2.1.1-2 Aktualny stopień skanalizowania Aglomeracji Staszów
Stan skanalizowania Miasta i Gminy Staszów, aglomeracji Staszów
Sta na 31.12.2005
Stan na 30.09 2011zakończenie Projektu
z FS
Stan na 31.12.2012
Stopień
skanalizowania
% na 31.12.2012
Liczba mieszkańców objętych przyłączeniem – Gmina Staszów
14 944
18 823
20 380
75,09 %
Liczba mieszkańców objętych przyłączeniem – aglomeracja Staszów
Teren Gminy Staszów
20 380
Liczba
mieszkańców
2 218
28 343
22 598
79,73 %
Teren Gminy Rytwiany
RAZEM:
2.1.2.
Aglomeracja Wiązownica
Aglomeracja ta nie została skanalizowana. W chwili obecnej bez kanalizacji są
następujące miejscowości tej aglomeracji:
 Czajków Południowy,
 Czajków Północny,
 Smerdyna,
 Wiązownica Duża,
 Wiązownica Kolonia,
 Wiązownica Mała,
 Wola Wiśniowska,
 Wiśniowa (część).
2.1.3.
Zbiorcze zestawienie miejscowości nie skanalizowanych w Gminie
Staszów
Miejscowości nie skanalizowane w Gminie Staszów przedstawiono na mapie na
stronie następnej.
14
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Rysunek 2.1.3-1 Miejscowości w Gminie Staszów, w których aktualnie brak kanalizacji sanitarnej
Wykaz miejscowości nie skanalizowanych na terenie Gminy Staszów
Jasień
Wola Osowa
łaziska
łukawica
Czernica
Poddębowiec
Kopanina
Smerdyna
Wiązownica
Kolonia
Wółka Żabna
Czajków Pólnocny
Wiązownica Mała
Czajków Południowy
Wiązownica Duża
Wola Wiśniowska
Wiązowa
Kszczonowice
Lenartowice
Miejscowości poza aglomeracjami
Miejscowości nie skanalizowane w aglomeracji Staszów
Miejscowości do skanalizowania aglomeracji Wiązaownica
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.2.
Ocena istniejącego systemu kanalizacji sanitarnej i
oczyszczania ścieków w aspekcie postanowień
Dyrektywy 91/271/EWG
2.2.1.
Wprowadzenie
15
Zgodnie z Dyrektywą 91/271/EWG, z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącą
oczyszczania ścieków komunalnych wszystkie aglomeracje powyżej 2000
mieszkańców (RLM) muszą być wyposażone w system zbierania ścieków
komunalnych. Szczegóły opisano w tabeli 2.2-1.
Ponadto Państwa Członkowskie zobowiązane są do zapewnienia, aby
odprowadzane ścieki z oczyszczalni ścieków komunalnych spełniały odpowiednie
parametry jakościowych ścieków oczyszczonych (patrz tabela 2.3-1).
W przypadku gdy ustanowienie systemu zbierania nie jest uzasadnione, jako że
nie przyniosłoby korzyści dla środowiska lub powodowałoby nadmierne koszty,
należy zastosować pojedyncze systemy lub inne właściwe systemy zapewniające
ten sam poziom ochrony środowiska.
System kanalizacji sanitarnej w aspekcie wymagań Dyrektywy
2.2.2.
Polska, przystępując do Unii Europejskiej wynegocjowała okresy przejściowe we
wdrażaniu zapisów Dyrektywy. Zostały one zawarte w Programie Operacyjnym
Infrastruktura i Środowisko i przetransponowane na szczegółowe wymagania
odnoście poszczególnych aglomeracji w Krajowym Programie Oczyszczania
Ścieków Komunalnych, zatwierdzonym przez Radę Ministrów w 2003 roku:
 do 2015 r. wszystkie aglomeracje o RLM wynoszącej ≥ 2000 będą
wyposażone w systemy kanalizacji zbiorczej,
 systemy sieciowe obsługiwać będą w 2015 r.:
-
w aglomeracjach o RLM wynoszącej 15 000 ÷ 100 000 co najmniej 90%
mieszkańców,
-
w aglomeracjach o RLM wynoszącej 2000 ÷ 15 000 co najmniej 80%
mieszkańców.
Projektowanie, budowę i utrzymanie systemów zbierania winno być
przeprowadzone zgodnie z najlepszą wiedzą techniczną, bez powodowania
nadmiernych kosztów, szczególnie dotyczących:
 objętości i charakterystyki ścieków,
 zapobiegania przeciekom,
 ograniczenia zanieczyszczenia wód, do których odprowadzane są ścieki,
powodowanego przez przelewy wód burzowych.
16
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 2.2.2-1
Poziom skanalizowania w aglomeracjach Staszów i Wiązownica
w odniesieniu do wymagań Dyrektywy i KPOŚK.
Aglomeracja Staszów
Aglomeracja Wiązownica
Poziom
skanalizowania w
2013r.
[%]
Wymagany
poziom
skanalizowania do 2015r.
[%]
Różnica w %
do objęcia
systemem
79,7
90
2.2.3.
Wymagany
poziom
skanalizowania do 2015r.
[%]
Różnica w %
do objęcia
systemem
[%]
Poziom
skanalizowania w
2013r.
[%]
10,3
0
80
80
[%]
System oczyszczania ścieków w aspekcie wymagań Dyrektywy
Aglomeracja Staszów
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Spółka z o.o.
w Staszowie posiada pozwolenie wodnoprawne nr III.KH-6223/5/04 z dnia
05.04.2004 na wprowadzanie ścieków oczyszczonych na oczyszczalni miejskiej
do rzeki Czarnej Staszowskiej w km 22+000, wylotem w prawym jej brzegu
w ilości Qśrd = 4 750 m3/d, Qmaxd = 5 000 m3/d. Pozwolenie jest ważne do
31.12.2013r. Wielkość wyrażona liczbą RLM wynosi: 63 200.
Oczyszczalnia ścieków została wybudowana w dwóch niezależnych ciągach
technologicznych o przepustowości po 4 750 m3/d każdy. Z uwagi na faktyczną
ilość obecnie oczyszczanych ścieków w ilości ok. 3 000 m3/d., wykorzystanie tej
oczyszczalni w chwili obecnej wynosi 40% możliwej do osiągnięcia
przepustowości. Pracuje jedynie jeden ciąg technologiczny.
Oczyszczalnia ścieków w Staszowie jest oczyszczalnią mechaniczno –
biologiczną oczyszczającą ścieki komunalne z terenu aglomeracji Staszów.
Oczyszczalnia pracuje zgodnie z wymaganiami jakie stawia dla niej pozwolenie
wodnoprawne i osiąga obecnie parametry zgodne z przepisami: Rozporządzeniem
Ministra Środowiska z 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, Dz. U. Nr 137 poz. 984
i Dyrektywą Rady Wspólnot Europejskich 91/271/EWG z 21.05.1991 roku
dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych.
W tabeli 2.2.3-1 zestawiono wymagane dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń
dla
oczyszczalni „Staszów” zawarte
w pozwoleniu
wodnoprawnym
i obowiązujących przepisach polskich i europejskich.
17
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 2.2.3-1 Uśrednione wartości parametrów jakościowych ścieków oczyszczonych
w roku 2012 kierowanych z miejskiej oczyszczalni ścieków komunalnych
do środowiska (z Aglomeracji Staszów) w porównaniu z wymaganiami
polskimi i UE
Parametr
Ścieki
surowe
w 2013
(badania
11.09.2013r.)
Ścieki
oczyszczone
w 2013
(badania
11.09.2013r.)
BZT5
280 mg O2/dm
3
9,2 mg O2/dm
ChZT
946 mg O2/dm
3
38 mg O2/dm
Zawiesina
530 mg/dm
3
20 mg/dm
3
25 mg O2/dm
3
125 mg O2/dm
3
Rozporz. MŚ
z dnia
24.07.2006r.
dla RLM:
15 000 - 99 999
Pozwolenie
wodnopr.
Nr OŚ.III.KH6223/19/03
35 mg/dm
3
3
15 mg O2/dm
125 mg O2/dm
3
35 mg/dm
3
Azot ogólny 46,1 mg N/dm
3
8,27 mg N/dm
3
-
15 mg N/dm
Fosfor
ogólny
3
1,27 mg P/dm
3
-
2 mg P/dm
3,53 mg P/dm
3
3
Dyrektywa
91/271
dla RLM:
10 000 –
100 000 RLM
25 mg O2/dm
125 mg O2/dm
35 mg/dm
3
3
3
3
3
10 mg N/dm
1 mg P/dm
3
3
Źródło: dane PGKiM Staszów i obowiązujące uregulowania
W ostatnich latach w ramach projektu: Sanitacja rzeki Czarnej Staszowskiej,
dokonano modernizacji oczyszczalni ścieków polegającej na:

Remoncie dachów, elewacji i posadzek oraz wymianie stolarki okiennej
obiektów oczyszczalni

Wymianę urządzeń technologicznych o znacznym stopniu zużycia na nowe
(budynek odwadniania i przeróbki osadu, budynek hali krat i piaskowników,
reaktor biologiczny)

Wymianę okablowania automatyki i zasilania
Aglomeracja Wiązownica
Zgodnie z Dyrektywą Rady Wspólnot Europejskich 91/271/EWG z 21.05.1991
roku dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych oraz Rozporządzeniem
Ministra Środowiska z 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, do końca 2015 roku wszystkie
aglomeracje w Polsce musza posiadać działające systemy zbierania
i oczyszczania ścieków.
Aglomeracja Wiązownica nie posiada obecnie ani kanalizacji sanitarnej ani
oczyszczalni ścieków. W przypadku podjęcia decyzji o budowie nowej
oczyszczalni będzie ona musiała spełniać wymagania określone w w/w
uregulowaniach prawnych. Dodatkowo przed rozpoczęciem eksploatacji
oczyszczalnia będzie musiała uzyskać stosowne pozwolenie wodnoprawne.
18
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
W tabeli 2.2.3-2 zestawiono wymagane dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń
dla oczyszczalni o RLM powyżej 2000, czyli takiej jaka może powstać
w aglomeracji Wiązownica.
Tabela 2.2.3-2 Wymagania dotyczące parametrów jakościowych ścieków oczyszczonych
dla oczyszczalni ścieków komunalnych o wielkości RLM: 2 000 – 10 000.
Parametr
Rozporz. MŚ z dnia 24.07.2006r.
dla RLM: 2 000 - 9 999
Stężenie
BZT5
Min. % redukcji
25 mg O2/dm
ChZT
3
125 mg O2/dm
Zawiesina
Azot ogólny
Fosfor ogólny
35 mg/dm
3
3
154 mg N/dm
24 mg P/dm
3
3
70-90
75
Dyrektywa 91/271
dla RLM: 2 000 – 10 000 RLM
Stężenie
Min. % redukcji
25 mg O2/dm
3
125 mg O2/dm
3
3
70-90
75
90
60 mg/dm
70
-
-
-
-
-
-
Celem zapewnienia przestrzegania powyższych wymogów należy prowadzić
badania jakości ścieków oczyszczonych. Minimalna liczba próbek analizowanych
w ciągu roku ustalona jest odpowiednio do wielkości oczyszczalni, a próbki
pobierane są w regularnych odstępach czasu.
Dla równoważnej liczby mieszkańców RLM od 2000 do 9 999 należy pobierać 12
próbek podczas pierwszego roku i po 4 próbki w następnych latach, jeśli można
wykazać, że ścieki w ciągu pierwszego roku spełniały przepisy dyrektywy. Jeśli
jedna próbka na cztery nie spełnia tego warunku, w następnym roku musi być
pobrane 12 próbek.
2.2.4.
Planowane zmiany prawa
Należy mieć również na uwadze, że ze względu na opóźnienia w realizacji
KPOŚK oraz problemami z wypełnieniem wymogów Dyrektywy, w skali kraju
planowane są zmiany dotyczące:

sposobów definiowania aglomeracji (120 mk/km nowobudowanej sieci, 90
mk/km w uzasadnionych przypadkach, w tym dla obszarów objętych
przynajmniej jedną formą ochrony przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16
kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody),
 wymogów związanych z budową systemów zbierania ścieków komunalnych
 poziomów oczyszczania ścieków (w szczególności związków biogennych)
Wytyczne KZGW uwzględniające planowane zmiany w stosownych ustawach
(czerwiec 2013, nie wdrożone do grudnia 2013r.) określają, że:
 do dnia 31 grudnia 2014 r właściwe sejmiki województw dostosują obszary i
granice aglomeracji powyżej 2000 RLM do nowych przepisów,
19
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
 zbiorowe i indywidualne systemy oczyszczania ścieków w aglomeracjach
powyżej 10 000 RLM muszą stosować podwyższone usuwanie biogenów,
 we wszystkich aglomeracjach powyżej 2000 RLM poziom obsługi
zbiorczymi systemami kanalizacyjnymi powinien wynosić min. 95% RLM,
 Pozostała ludność aglomeracji nieobsługiwana przez zbiorcze systemy
kanalizacyjne będzie natomiast korzystać z innych systemów oczyszczania
ścieków
Oczywiście, wdrożenie powyższych wymogów pociąga za sobą kolejne zadania
związane z przeliczeniem wielkości aglomeracji oraz zapewnieniem
podwyższonych wartości skanalizowania dla aglomeracji Staszów i Wiązownica.
2.2.5.
Podsumowanie
Przeprowadzona analiza działających systemów wodno-ściekowych na terenie
Aglomeracji Staszów i Wiązownica w zakresie ich zgodności z wymaganiami
polskimi i UE prowadzi do następujących wniosków:
 Ze względu na wynegocjowane przez Polskę okresy przejściowe
wymagania Dyrektywy staną się obowiązujące w Polsce po 2015 roku.
 Ścieki oczyszczone kierowane z eksploatowanej przez PGKiM Sp. z o.o.
oczyszczalni w Staszowie do środowiska już teraz spełniają wymogi
pozwolenia wodnoprawnego, przepisów polskiego prawa i dyrektywy Unii
Europejskiej.
 Stopień skanalizowania Aglomeracji Staszów i Wiązownica jest
niewystarczający. W aglomeracji Wiązownica system odprowadzania oraz
oczyszczania ścieków nie istnieje w ogóle. Konieczne jest zaplanowanie i
realizacja działań, które przyczynią się do zwiększenia poziomu
skanalizowania w/w aglomeracji do odpowiednio: 90% i 80%. Szczegóły
zawiera tabela 2.2.5-1.
 Planowane zmiany polskiego prawa mogą wpłynąć na konieczność
ponownego wyznaczenia aglomeracji oraz ustalić nowe wyższe wymagane
poziomy skanalizowania.
Tabela 2.2.5-1 Poziom skanalizowania w aglomeracjach Staszów i Wiązownica
w odniesieniu do wymagań Dyrektywy i polskich przepisów.
Wymagany %
skanalizowania
Ilość RLM w
Aglomeracji
Ilość RLM do
skanalizowania
celem uzyskania
zgodności
z KPOŚK
% RLM
skanalizowanych
w 2013
Wymagany %
skanalizowania
Ilość RLM w
Aglomeracji
Ilość RLM do
skanalizowania
celem uzyskania
zgodności
z KPOŚK
Aglomeracja Wiązownica
% RLM
skanalizowanych
w 2013 r.
Aglomeracja Staszów
79,73
90
33 089
3398
0
80
4084
3267
20
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tak więc, aby spełnić wymagania Dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich
91/271/EWG z 21.05.1991 roku dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych
oraz obecnych polskich przepisów w tym zakresie do końca 2015r. należy:
 objąć systemem kanalizacji sanitarnej kolejnych 3398 RLM w Aglomeracji
Staszów (gminach Staszów lub Rytwiany),
 objąć systemem kanalizacji
Wiązownica (gmina Staszów),
sanitarnej
3267
RLM
w
Aglomeracji
 wybudować oczyszczalnie ścieków w aglomeracji Wiązownica.
Opis proponowanych wariantów rozwiązań technicznych
dla systemu kanalizacji sanitarnej etapu II
2.3.
W punktach poniżej dokonano wstępnej analizy technicznej dla systemu
kanalizacji sanitarnej, która jest możliwa do zastosowania dla II etapu
skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji Wiązownica.
W rozdziale tym opisano również możliwe sposoby gromadzenia lub oczyszczania
ścieków sanitarnych dla obszarów, dla których budowa zorganizowanych
systemów ujmowania i transportu ścieków jest nieopłacalna technicznie.
Wariant I: system grawitacyjno – tłoczny
2.3.1.
W ramach Wariantu I przeanalizowano następujące obszary obecnej Aglomeracji
Staszów:
 Miejscowości znajdujące się w obrębie aktualnej Aglomeracji Staszów,
aktualnie nie skanalizowane: Czernica, Kszczonowice, Lenartowice,
Poddębowiec, Wola Osowa, Kopanina i Wólka Żabna.
 Obszary (ulice, osiedla, skupiska domów) znajdujące się w obrębie
aktualnej Aglomeracji Staszów i które zlokalizowane są w granicach miasta
Staszów. Poszczególnym 12-stu wytypowanym obszarom przypisano kody
literowe. I tak:
-
Obszar A obejmuje rejon ulicy Maleniec.
-
Obszar B obejmuje ulice Pocieszka.
-
Obszar C obejmuje ulicę Wrzosową.
-
Obszar D obejmuje rejon ulic: Poziomkowej, Jałowcowej, Długiej
i Rzecznej.
-
Obszar E obejmuje rejon ulicy Opatowskiej.
-
Obszar F obejmuje ulicę Słoneczną.
-
Obszar G obejmuje rejon ulicy Małopolskiej i Kieleckiej.
-
Obszar H obejmuje ulicę Polną.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
-
Obszar I obejmuje rejon ulicy Wąskiej i Akacjowej.
-
Obszar J obejmuje rejon ulicy Zielona Dolina.
-
Obszar K obejmuje rejon ulicy Towarowej.
-
Obszar L obejmuje ulicę Tadeusza Kościuszki.
21
 Miejscowości znajdujące się w obrębie aktualnej Aglomeracji Wiązownica,
aktualnie nie skanalizowane: Czajków Południowy, Czajków Północny,
Wola Wiśniowska, Wiązownica Duża, Smerdyna, Wiązownica Mała,
Wiśniowa (część).
Dla opisanych powyżej miejscowości lub obszarów, w ramach Wariantu I
zaproponowano, że docelowo obszary te będą zaopatrzone w klasyczny
grawitacyjno-tłoczny system kanalizacji sanitarnej.
Dla celów analitycznych oraz późniejszej wskaźnikowej wyceny (określenia
kosztów inwestycyjnych) przyjęto, że system kanalizacji grawitacyjno-tłocznej
oparty będzie o następujące obiekty zasadnicze:
 Sieci kanalizacyjne grawitacyjne. W ramach niniejszego opracowania
przyjęto, że do budowy kanalizacji sanitarnej mogą być zastosowane rury
opisane poniżej.
Rury z nieplastyfikowanego polichlorku winylu PVC. Podstawowe
wymagania dla rur (systemów) z PVC przedstawiono poniżej.

Klasy S (SDR 34 SN4, SN8) z uszczelkami EPDM, pierścieniami
mocującymi które dostarcza producent rur według PN-80/C-89205,
ISO 4435:1991, PN-EN 1401-1:1999 i PN-EN 1610:2002.

Kształtki do sieci kanalizacyjnej z PVC według PN-85/C-89203 i ISO
4435:1991.

Tuleje ochronne z uszczelką, krótkie (dla przejścia szczelnego np.
przez ścianki betonowe studzienek) z PVC o odpowiednich
średnicach.

Współczynnik chropowatości dla rur nowych według Colebrooka Whitea k < 0,05 mm.

Sztywność nominalna SN = 8000 N/m2.

Posiadają Aprobatę Techniczną, deklaracje zgodności producenta
z normą lub Aprobatą Techniczną.
Rury winny odznaczać się też znaczną odpornością na oddziaływanie
wzmożonego natężenia ruchu ciężarowego (SLW60) oraz wykazywać się
szczelnością, nawet w przypadku podwyższonego ciśnienia do 2,5 bara.
Rury z PVC muszą posiadać aprobatę techniczna Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Administracji oraz jednostki aprobującej.
22
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Rury z kamionki glazurowanej. Podstawowe
(systemów) z kamionki przedstawiono poniżej.
wymagania
dla
rur

Rury kamionkowe obustronnie glazurowane zgodne z normą DIN
19565(2) i DIN 16869(1).

Łączone na uszczelki poliuretanowe z mufą ze stali molibdenowej.

Wodoszczelność rur przy p=0,5 bara nie więcej niż 0,07 l/m 2 (po
5 min).

Chropowatość ścianek wewnętrznych k<0,03 mm.

Połączenie rur kanalizacyjnych ze studzienkami na tarasach
kanałów, należy wykonać poprzez specjalne króćce dostudzienne,
montowane w ścianach studzienek.
 Studnie kanalizacyjne. W ramach niniejszego opracowania przyjęto, że do
budowy kanalizacji sanitarnej mogą być zastosowane studnie opisane
poniżej.
Studnie rewizyjne, komory prefabrykowane z kręgów betonowych. Przyjęto,
że zastosowane będą elementy prefabrykowane z betonu o wytrzymałości
minimum B/45 według PN-EN 206-1:2003 i wodoszczelności minimum W6
według PN-88/B-06250 i mrozoodporności F150. Elementy studzienek
i komór stanowią:

dno stanowiące monolityczne połączenie kręgu i płyty dennej,

kręgi betonowe o średnicy DN 1000 i DN 1200 mm, zgodne z PN-EN
1917:2004,

płyta pokrywowa z otworem na właz kanałowy,

pierścień odciążający,

pierścienie dystansowe łączone za pomocą zaprawy betonowej
o grubości warstwy połączeniowej do 10 mm,
Studnie i komory powinny spełniać poniższe wymagania:

elementy łączone na zintegrowane uszczelki (nie dotyczy pierścieni
dystansowych),

w ścianach powinny być osadzone podczas prefabrykacji:
-
stopnie złazowe zgodne z PN-EN 13101:2004, typu ciężkiego ze
stali nierdzewnej lub żeliwa powlekanego, osadzone mijankowo,
w dwóch rzędach w odległościach pionowych co 30 cm i osiach
poziomych co 30 cm,
-
króćce dostudzienne, odpowiednie do rodzaju przyłączanego
przewodu lub tuleje osłonowe,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE

23
właz żeliwny według normy PN-EN 124:2000, klasa minimum D400
z zamkiem (jeżeli w DT nie podano inaczej).
Studzienki niewłazowe z tworzyw sztucznych. Przyjęto, że zastosowane
będą studnie prefabrykowane z tworzyw sztucznych o średnicy DN 400 mm
i D 600 mm spełniające wymagania normy PN-B-10729: 1999. Studzienki
przyłączeniowe winny być w wykonaniu z kinetą rozdzielczą.
 Kontenerowe pompownie ścieków. W ramach niniejszego opracowania
przyjęto, że zastosowane zostaną pompownie o parametrach opisanych
poniżej.
Zastosowane pompownie ścieków sanitarnych będą obiektami
prefabrykowanymi wykonanymi z betonu lub polimerobetonu, całkowicie
zagłębione pod terenem i wyposażone w minimum dwie pompy zatapialne
(1P + 1R). Pompy sterowane będą automatycznie w zależności od
zadanych poziomów włącz/wyłącz z sygnalizacją zdalną.
Układ dróg i chodników związanych z pompowniami powinien zapewnić
funkcjonalną i łatwą komunikację pomiędzy obiektami:
 droga dojazdowa do pompowni i na terenie pompowni wykonana być
powinna z drobnowymiarowych prefabrykowanych elementów
betonowych lub asfaltu,
 droga dojazdowa i teren pompowni powinien być oświetlony,
 wokół wszystkich obiektów należy wykonać opaski z kostki brukowej
betonowej o szerokości minimum 0,6 m,
 teren niezagospodarowany po zakończonych robotach będzie
zrekultywowany, wykonane zostaną nasadzenia drzew, krzewów
i obsiew trawą,
 ogrodzenie terenu przepompowni będzie wykonane w kolorze
zielonym i posiadać będzie następujące parametry:
-
stalowe maty kratowe zgrzewane punktowo, ocynkowane
i powleczone PVC,
-
słupy o profilu prostokątnym 60 x 40 x 2 mm z otworami
montażowymi przewidzianymi dla śrub hakowych ze stali
nierdzewnej zapobiegających demontażowi ogrodzenia,
-
ochrona antykorozyjna - elementy kraty ocynkowane i pokryte
poliestrem,
-
brama – „systemowa” otwierana ręcznie, spełniająca powyższe
warunki,
-
podmurówka (cokolik) – wykonać zgodnie z systemem
przynależnym do poszczególnych pól ogrodzenia.
24
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
 Rurociągi tłoczne. W ramach niniejszego opracowania przyjęto, że do
budowy rurociągów tłocznych mogą być zastosowane rury opisane poniżej.
Rury z PE-HD. Podstawowe wymagania dla rur (systemów) z PE-HD
przedstawiono poniżej.

Rury ciśnieniowe z PE-HD PE 100 SDR17 PN10 łączone metodą
zgrzewania czołowego, zgodne z normą PN-EN 12201 (na
rurociągach tłocznych).

Tuleje ochronne z uszczelką, krótkie (dla przejścia szczelnego
przez ścianki).

Posiadają Aprobatę Techniczną, deklarację zgodności Producenta
z normą lub Aprobatą Techniczną.
W tabelach 2.3.1-1 do 2.3.1-3 zebrano podstawowe parametry techniczne dla
Wariantu I, polegającego na grawitacyjno-tłocznym skanalizowaniu obecnie nie
skanalizowanych obszarów Aglomeracji Staszów i Aglomeracji Wiązownica.
L.p.
Miejscowość
Długość kanalizacji
grawitacyjnej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
tłocznych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.1-1 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu I,
grawitacyjno-tłocznego – analiza miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Czernica
2,93
0,05
1,17
1
205
49
2
Kszczonowice
2,01
0,20
1,23
2
262
76
3
Lenartowice
0,50
0,05
1,04
1
50
32
4
Poddębowiec
1,18
0,05
1,82/1,59*
1
139
46/49*
5
Wola Osowa
1,73
0,05
1,31
1
295
95
6
Kopanina i Wólka
Żabna
3,14
0
1,75
1
256
52
7
Razem
11,49
0,40
8,32/8,09*
7
1207
60/61*
* wersja 2 podłączenia Poddębowca do istniejącej kanalizacji w Aglomeracji Staszów
25
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
L.p.
Obszar
Długość kanalizacji
grawitacyjnej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
tłocznych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.1-2 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu I,
grawitacyjno-tłocznego – analiza obszarów nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów
-
-
km
Km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Obszar A
1,79
0,12
0
1
112
59
2
Obszar B
2,45
0,47
0
2
152
52
3
Obszar C
0,60
0,78
0
1
84
61
4
Obszar D
3,67
1,81
0
3
136
25
5
Obszar E
0,59
0
0
0
104
176
6
Obszar F
0,14
0,17
0
1
36
116
7
Obszar G
1,06
0
0
0
52
49
8
Obszar H
0,38
0
0
0
44
116
9
Obszar I
0,27
0
0
0
32
119
10 Obszar J
0,76
1,51
0
1
72
95
11 Obszar K
1,47
0,51
0
2
75
38
12 Obszar L
0,22
0,98
0
1
8
7
13 Razem
13,4
6,35
0
12
907
46
26
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
L.p.
Miejscowość
Długość kanalizacji
grawitacyjnej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
tłocznych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.1-3 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu I,
grawitacyjno-tłocznego – analiza miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Wiązownica
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Czajków Pd.,
Czajków Pn.,
Wola Wiśniowska,
Wiązownica Duża
13,78
3,95
1,09
8
2049
109
2
Smerdyna
5,59
0,54
1,32
2
788
106
3
Wiązownica Mała
5,91
1,40
0,18
4
682
91
4
Wiśniowa*
0,38
0,41
0
1
35
44
5
Razem
25,66
6,30
2,59
15
3554
103
* podłączenie do Aglomeracji Staszów
2.3.2.
Wariant II: system ciśnieniowy
W ramach Wariantu II przeanalizowano następujące obszary obecnej Aglomeracji
Staszów:
 Miejscowości znajdujące się w obrębie aktualnej Aglomeracji Staszów,
aktualnie nie skanalizowane: Czernica, Kszczonowice, Lenartowice,
Poddębowiec, Wola Osowa, Kopanina i Wólka Żabna.
 Obszary (ulice, osiedla, skupiska domów) znajdujące się w obrębie
aktualnej Aglomeracji Staszów, i które zlokalizowane są w granicach miasta
Staszów. Kody obszarów są takie same jak w Wariancie I.
 Miejscowości znajdując się w obrębie aktualnej Aglomeracji Wiązownica,
aktualnie nie skanalizowane: Czajków Południowy, Czajków Północny,
Wola Wiśniowska, Wiązownica Duża, Smerdyna, Wiązownica Mała,
Wiśniowa (część).
Dla opisanych powyżej miejscowości lub obszarów, w ramach Wariantu II
zaproponowano, że docelowo obszary te będą zaopatrzone w ciśnieniowy system
kanalizacji sanitarnej. System kanalizacji ciśnieniowej oparty jest o następujące
obiekty zasadnicze:
 przepompownie przydomowe, czyli zbiorniki podziemne z zainstalowaną
pompą zatapialną do ścieków, przewodami i armaturą,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
27
 urządzenia do sterowania pracą przepompowni,
 przewody tłoczne odprowadzające ścieki,
 zbiorcze przewody tłoczne,
 uzbrojenie sieci.
Należy dodać, że przy znacznym zasięgu sieci istnieje konieczność wykonania
przepompowni pośrednich lub głównych, a przy niekorzystnych warunkach
przepływu stosowane są również stacje napowietrzania lub przedmuchiwania
rurociągów.
Dla celów analitycznych oraz późniejszej wskaźnikowej wyceny (określenia
kosztów inwestycyjnych) przyjęto, że system kanalizacji ciśnieniowej oparty będzie
o następujące obiekty zasadnicze:
 Przepompownie przydomowe. W ramach niniejszego opracowania
przyjęto, że zastosowane zostaną pompownie o parametrach opisanych
poniżej.
Zastosowane przydomowe pompownie ścieków sanitarnych będą obiektami
prefabrykowanymi wykonanymi z tworzyw sztucznych lub z betonu,
całkowicie zagłębione pod terenem i wyposażone w jedną pompę
zatapialną (1P) o przelocie wirnika nie większym od 36 mm (lub opcja
wirnika z rozdrabniarką). Pompa sterowana będzie automatycznie
w zależności od zadanych poziomów włącz/wyłącz z sygnalizacją zdalną.
Pompownie przydomowe instalowane będą w większości na terenach
przyszłych użytkowników systemu (zielonych lub utwardzonych). Założono,
że pompownie przydomowe nie będą posiadały własnego ogrodzenia, drogi
dojazdowej oraz odrębnego oświetlenia.
 Przepompownie sieciowe (pośrednie lub główne). W ramach
niniejszego opracowania przyjęto, że zastosowane zostaną pompownie
o parametrach opisanych poniżej.
Zastosowane pompownie ścieków sanitarnych będą obiektami
prefabrykowanymi wykonanymi z betonu lub polimerobetonu, całkowicie
zagłębione pod terenem i wyposażone w minimum dwie pompy zatapialne
(1P + 1R). Pompy sterowane będą automatycznie w zależności od
zadanych poziomów włącz/wyłącz z sygnalizacją zdalną.
Układ dróg i chodników związanych z pompowniami powinien zapewnić
funkcjonalną i łatwą komunikację pomiędzy obiektami:
 droga dojazdowa do pompowni i na terenie pompowni wykonana być
powinna z drobnowymiarowych prefabrykowanych elementów
betonowych lub asfaltu,
 droga dojazdowa i teren pompowni powinien być oświetlony,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
28
 wokół wszystkich obiektów należy wykonać opaski z kostki brukowej
betonowej o szerokości minimum 0,6 m,
 teren niezagospodarowany po zakończonych robotach będzie
zrekultywowany, wykonane zostaną nasadzenia drzew, krzewów
i obsiew trawą,
 ogrodzenie terenu przepompowni będzie wykonane w kolorze
zielonym i posiadać będzie następujące parametry:
-
stalowe maty kratowe zgrzewane punktowo, ocynkowane
i powleczone PVC,
-
słupy o profilu prostokątnym 60 x 40 x 2 mm z otworami
montażowymi przewidzianymi dla śrub hakowych ze stali
nierdzewnej zapobiegających demontażowi ogrodzenia,
-
ochrona antykorozyjna - elementy kraty ocynkowane i pokryte
poliestrem,
-
brama – „systemowa” otwierana ręcznie, spełniająca powyższe
warunki,
-
podmurówka (cokolik) – wykonać zgodnie z systemem
przynależnym do poszczególnych pól ogrodzenia.
 Przewody tłoczne. W ramach niniejszego opracowania przyjęto, że do
budowy rurociągów tłocznych mogą być zastosowane rury opisane poniżej.
Rury z PE-HD. Podstawowe wymagania dla rur (systemów) z PE-HD
przedstawiono poniżej.

Rury ciśnieniowe z PE-HD PE 100 SDR17 PN10 łączone metodą
zgrzewania czołowego, zgodne z normą PN-EN 12201 (na
rurociągach tłocznych).

Tuleje ochronne z uszczelką, krótkie (dla przejścia szczelnego
przez ścianki).

Posiadają Aprobatę Techniczną, deklarację zgodności Producenta
z normą lub Aprobatą Techniczną.
 Stacje napowietrzające. Przyjęto, że stacje napowietrzające będą
urządzeniami o działaniu automatycznym, a ich instalacja będzie się
odbywała w miejscach gdzie występuje transport nadmiernej ilości ścieków
lub tam gdzie konieczne jest czasowe „dotlenienie” („odświeżenie”) ścieków
powietrzem. Zjawisko to może wstępować w sieciach o dużej, sezonowej
dysproporcji w produkcji ścieków, małej gęstości zaludnienia oraz na
końcówkach linii o znacznej długości. Stacja napowietrzająca powinna być
typu stacjonarnego i zawierać zawór odcinający, tłumik z rurą połączeniową
oraz elektryczny panel kontrolny.
29
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
W tabelach 2.3.2-1 do 2.3.2-3 zebrano podstawowe parametry techniczne dla
Wariantu II, polegającego na ciśnieniowym skanalizowaniu obecnie nie
skanalizowanych obszarów Aglomeracji Staszów i Aglomeracji Wiązownica.
L.p.
Miejscowość
Długość kanalizacji
ciśnieniowej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
ciśnieniowych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.2-1 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu II,
ciśnieniowego – analiza miejscowości nie skanalizowanych w Aglomeracji
Staszów
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Czernica
2,93
0
1,17
44
205
50
2
Kszczonowice
2,01
0
1,23
30
262
81
3
Lenartowice
0,50
0
1,04
8
50
32
4
Poddębowiec
1,18
0
1,82/1,59*
18
139
46/50*
5
Wola Osowa
1,73
0
1,31
26
295
97
6
Kopanina i Wólka
Żabna
3,14
0
1,75
47
256
52
7
Razem
11,49
0
8,32/8,09*
173
1207
61/62*
* wersja 2 podłączenia Poddębowca do istniejącej kanalizacji w Aglomeracji Staszów
L.p.
Obszar
Długość kanalizacji
ciśnieniowej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
ciśnieniowych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.2-2 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu II,
grawitacyjno-tłocznego – analiza obszarów nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Obszar A
1,93
0
0
27
112
58
2
Obszar B
2,58
0
0
37
152
59
3
Obszar C
1,38
0
0
9
84
61
4
Obszar D
4,83
0
0
55
136
28
5
Obszar E
0,59
0
0
9
104
176
30
L.p.
Obszar
Długość kanalizacji
ciśnieniowej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
ciśnieniowych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
6
Obszar F
0,16
0
0
2
36
225
7
Obszar G
1,06
0
0
41
52
49
8
Obszar H
0,38
0
0
6
44
116
9
Obszar I
0,27
0
0
4
32
119
10 Obszar J
0,76
0
0
27
72
93
11 Obszar K
1,47
0
0
22
75
51
12 Obszar L
0,99
0
0
3
8
8
13 Razem
16,4
0
0
242
907
55
L.p.
Miejscowość
Długość kanalizacji
ciśnieniowej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
ciśnieniowych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.3.2-3 Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu II,
grawitacyjno-tłocznego – analiza miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Wiązownica
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
1
Czajków Pd. i Pn.,
Wola Wiśniowska,
Wiązownica Duża
13,78
0
1,09
115
2049
138
2
Smerdyna
5,59
0
1,32
83
788
114
3
Wiązownica Mała
5,91
0
0,18
88
682
99
4
Wiśniowa*
0,38
0
0
6
35
92
5
Razem
25,66
0
2,59
292
3554
126
* podłączenie do Aglomeracji Staszów
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.3.3.
31
Przegląd metod i urządzeń lokalnego gromadzenia lub oczyszczania
ścieków sanitarnych
Na terenie Staszowa istnieją obszary, dla których nie jest opłacalna budowa
zorganizowanych systemów kanalizacji sanitarnej (zarówno w ramach
dofinansowania ze środków FS jak i też ze środków własnych Miasta i Gminy
Staszów). Są to z reguły pojedyncze domy lub skupiska kilku domów, zbyt daleko
oddalone od bardziej gęstej zabudowy, a tym samym od istniejących lub
planowanych sieci kanalizacyjnych.
Poniżej scharakteryzowano możliwe do zastosowania na takich terenach
rozwiązania, dotyczące lokalnego gromadzenia lub oczyszczania ścieków
sanitarnych.
Gromadzenie ścieków w atestowanych pod względem szczelności,
bezodpływowych zbiornikach podziemnych, a następnie okresowy transport
ścieków za pomocą wozów asenizacyjnych do punktu zlewnego oczyszczalni
ścieków i dawkowanie do głównego strumienia świeżych ścieków sanitarnych
kierowanych na urządzenia oczyszczające.
Rozsączanie ścieków sanitarnych do gruntu za pomocą lokalnych systemów
infiltracyjnych. Metoda ta wymaga szerszego komentarza z uwagi na
występowanie szeregu aspektów natury technicznej, hydrogeologicznej i prawnej.
Lokalny system unieszkodliwiania ścieków powinien zapewnić prawidłowe warunki
sanitarne użytkownikom, a jednocześnie spełniać wymogi ochrony środowiska.
Bezpośredni wpływ na wybór lokalnego systemu unieszkodliwiania ścieków mają
następujące elementy:
 istniejąca i prognozowana liczba mieszkańców,
 istniejący oraz przyszłościowy sposób zaopatrzenia w wodę i stopień
wyposażenia budynków w wewnętrzne instalacje wodno-kanalizacyjne,
 wielkość działek przy indywidualnych domach,
 warunki gruntowo-wodne i ukształtowanie terenu,
 koszty inwestycyjne i eksploatacyjne.
Kryterium 1:
Istniejąca i prognozowana liczba mieszkańców
Liczba mieszkańców zamieszkujących lub przewidywanych do zasiedlenia
pojedynczego budynku jednorodzinnego ma zasadniczy wpływ na ilość
odprowadzanych ścieków. Dlatego też na podstawie ich liczby można wyciągnąć
wnioski co do opłacalności stosowania typu lokalnego systemu unieszkodliwiania
ścieków. Generalnie można stwierdzić, że przy ilości odprowadzanych ścieków
sanitarnych poniżej 5 m3/d możliwe jest stosowanie układu: „oczyszczalnia
przydomowa” – układ odprowadzający ścieki do gruntu.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Kryterium 2:
32
Istniejący oraz przyszłościowy sposób zaopatrzenia w wodę
i stopień wyposażenia budynków w wewnętrzne instalacje wodnokanalizacyjne
System zaopatrzenia w wodę zimną oraz lokalne systemy przygotowania wody
ciepłej w budynkach jednorodzinnych jednoznacznie wpływają na ilość
„produkowanych” przez mieszkańców ścieków, ta ilość zaś analogicznie jak
w kryterium 1 wpływa na wybór stosowania typu lokalnego systemu
unieszkodliwiania ścieków.
Kryterium 3:
Wielkość działek przy indywidualnych domach
Wielkość działek, na których położone są domy jednorodzinne ma zasadnicze
znaczenie dla wyboru (i możliwości dokonania takiego wyboru) lokalizacji
urządzeń służących oczyszczaniu ścieków i ich odprowadzaniu do odbiornika tj.
gruntu, cieków powierzchniowych lub wód stojących przy zachowaniu zalecanych
prawem odległości od obiektów i uzbrojenia.
Kryterium 4:
Warunki gruntowo-wodne i ukształtowanie terenu
Podpowierzchniowe odprowadzenie ścieków do ziemi jest preferowanym
rozwiązaniem w indywidualnych systemach unieszkodliwiania ścieków ze względu
na możliwość biologicznego doczyszczania ścieków podczas filtracji w gruncie
oraz niezawodność działania przy relatywnie niskich nakładach inwestycyjnych
i minimalnych zabiegach eksploatacyjnych. Rozwiązanie takie, zgodnie
z rozporządzeniem, może być stosowane tylko przy ilości ścieków nie
przekraczającej 5 m3/d. Możliwość odprowadzenia ścieków do ziemi ogranicza
jednak wysoki poziom wód gruntowych oraz mała przepuszczalność gruntu,
a także zróżnicowane ukształtowanie terenu z dużymi spadkami. W skrajnych
wypadkach, w terenach stref ochronnych ujęć wód, przy zaleganiu wód
podziemnych na głębokościach mniejszych niż 1,5 m poniżej poziomu
wprowadzania ścieków, bardzo dużych spadkach terenu i przy gruntach
nieprzepuszczalnych możliwość odprowadzania ścieków do gruntu jest
wykluczona.
Kryterium 5:
Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne
Ocena kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych jest oczywistym, niezbędnym
elementem wyboru najlepszego rozwiązania lokalnego systemu unieszkodliwiania.
Koszty te są uzależnione od wielu czynników, takich jak: cena ziemi, urządzeń
oczyszczających, kosztów wykonawstwa itp. Jednostkowe koszty inwestycyjne
przypadające na 1 mieszkańca lub 1 m 3 unieszkodliwionych ścieków zależą od
warunków lokalnych, rodzaju urządzeń zbierających, oczyszczających
i odprowadzających ścieki oraz od liczby użytkowników, a także w znacznym
stopniu od rezultatów przetargu na wykonanie całego systemu lub jego
elementów. Posiadanie terenu na lokalizację urządzeń oraz udział pracy własnej
przy ich budowie istotnie wpływa na obniżenie kosztów inwestycyjnych systemów
indywidualnych.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
33
W świetle przedstawionych powyżej kryteriów można stwierdzić, że jeśli spełnione
będą jednocześnie wymagania dotyczące ochrony wód podziemnych, kryterium
odpowiedniej wielkości działki oraz odpowiedni charakter hydrogeologiczny gruntu
to przy ilości odprowadzanych ścieków mniejszej od 5 m 3/d wykorzystanie ziemi
jako odbiornika ścieków jest rozwiązaniem możliwym do zastosowania
w indywidualnych systemach odprowadzania ścieków. System taki powinien
składać się z następujących elementów: osadnik gnilny lub oczyszczalnia
beztlenowa + układ rozsączający.
Osadniki gnilne
Osadniki gnilne, często nazywane dołami gnilnymi lub szambami, są najbardziej
powszechnym urządzeniem do oczyszczania ścieków w lokalnych systemach ich
unieszkodliwiania. W zależności od odbiornika ścieków osadnik gnilny może
stanowić jedyne lub wstępne urządzenie do oczyszczania ścieków. Osadnik gnilny
jest zbiornikiem jedno-, dwu-, lub trzykomorowym, o ciągłym, wolnym przepływie
ścieków, w którym zanieczyszczenia w postaci stałej osiadają na dnie i ulegają
powolnemu rozkładowi wskutek działania bakterii beztlenowych i fakultatywnych.
W wyniku tego rozkładu powstają bardziej ustabilizowane związki organiczne oraz
gazy: siarkowodór, dwutlenek węgla i metan. Siarkowodór łączy się z metalami
zawartymi w osadzie, tworząc nierozpuszczalne siarczki, co znacznie eliminuje
uciążliwość zapachową osadników gnilnych. Na powierzchni ścieków w osadniku
flotują substancje lekkie, takie jak oleje i tłuszcze, tworząc pływający kożuch. Gazy
powstające wskutek rozkładu osadów dennych wynoszą cząstki osadu na
powierzchnię, co powoduje pogrubienie kożucha. Ścieki odpływające z prawidłowo
wykonanego i eksploatowanego osadnika gnilnego są klarowne, o jakości
pozwalającej na ich odprowadzenie do ziemi. W osadniku gnilnym oczyszcza się
ścieki przede wszystkim z zawiesin, zmniejszając przy tym również BZT 5 i ChZT
ścieków oraz koncentrację azotu ogólnego. W osadnikach gnilnych można
uzyskać zmniejszenie stężenia zawiesiny o około 40 – 70 %, BZT5 o około 25 –
50 %, ChZT o około 20 – 40 % oraz azotu o około 10 – 15 %. Tłuszcze i oleje
mineralne są przeciętnie redukowane w 70 – 80 %, a ich koncentracja w odpływie
z osadników wynosi 20 – 25 mg/dm3. Związki fosforu usuwane są w niewielkim
stopniu, przeciętnie w około 10 %, odpływ z osadnika zaś zawiera około 10 –
20 mg P/dm3. W osadnikach prawie całkowicie są zatrzymywane robaki
pasożytnicze, a w 5% bakterie. Nie można więc liczyć, że całkowicie zatrzymane
będą w osadniku bakterie chorobotwórcze. W razie choroby zakaźnej
użytkowników lokalnego systemu unieszkodliwiania ścieków należy liczyć się z
koniecznością dezynfekcji ścieków odpływających z osadnika gnilnego.
Najważniejszymi czynnikami, od których zależy prawidłowe działanie i trwałość
osadnika gnilnego i które należy uwzględnić w procesie projektowania są:
 szczelność konstrukcji i zabezpieczenie przed skutkami gwałtownych zmian
temperatury,
 objętość i kształt oraz podział na komory,
 wentylacja,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
34
 usytuowanie i ukształtowanie wlotu i wylotu ścieków,
 sposób eksploatacji i konserwacji.
Usytuowanie osadnika gnilnego potraktowanego jak kryty zbiornik na nieczystości
ciekłe powinno odpowiadać wymaganiom zawartym w rozporządzeniu MGPiB
z 1994 roku.
Podstawowe zasady infiltracji ścieków do gruntu i przegląd urządzeń
rozsączających
Najbardziej odpowiednim pod względem topograficznym terenem do usytuowania
urządzeń wprowadzających ścieki do gruntu jest teren o spadku nie
przekraczającym 15 % i o dobrym naturalnym odwodnieniu. Urządzeń tych nie
należy sytuować w obniżeniach terenu lub u podnóża zbocza, gdyż mogą być
zalewane wodami opadowymi. Prawidłowa ocena rodzaju i struktury gruntu oraz
głębokości występowania wody podziemnej czy warstwy skalnej jest niezwykle
istotna przy projektowaniu urządzeń odprowadzających ścieki do ziemi.
Najwłaściwsze do odbioru ścieków pod względem warunków gruntowo-wodnych
są grunty piaszczyste dobrze napowietrzone i z głęboko występującym poziomem
wody gruntowej, o niewielkich wahaniach sezonowych. Warunki gruntowo-wodne
należy oceniać na podstawie analizy sitowej próbek gruntu pobranych z profilu
glebowego o głębokości 2 – 2,5 m. Jeśli na głębokości mniejszej niż 2 m pojawi
się woda gruntowa, należy pobrać próbki z około 0,5 m pod poziomem wody, by
wykluczyć ewentualne istnienie podłoża skalnego. Liczba odkrywek gruntowych
powinna być tak duża, aby można było ocenić stopień niejednorodności gruntu na
terenie przeznaczonym do odbioru ścieków oraz sezonowe wahania poziomu
wody gruntowej. Ostateczna ocena przydatności gruntu do infiltracji ścieków
powinna być dokonana na podstawie krzywej uziarnienia opracowanej dla profilu
najbardziej niekorzystnego. Orientacyjną zdolność filtracyjną gruntu można
określić na podstawie tzw. testu przesiąkliwości, który polega na pomiarze czasu
wsiąkania słupa wody określonej wysokości wprowadzanej do wykonanego w
badanym terenie otworu. Najbardziej przepuszczalnymi gruntami według. testu
przesiąkliwości są:
 pospółki, żwiry, grube piaski o czasie wsiąkania 12,5 l wody krótszym niż
20 minut,
 średnie i drobne piaski oraz piaski gliniaste o czasie wsiąkania 12,5 l wody
w granicach 20 – 30 minut.
Wymagania dotyczące lokalizacji urządzeń wprowadzających ścieki do ziemi
zawarte są w rozporządzeniu MGPiB z dnia 14.12.1994 roku.
Możliwymi do wykorzystania urządzeniami infiltrującymi ścieki do gruntu, są:
 Rowy filtracyjne. Są to podziemne rowy o szerokości 0,3 – 0,9 m. W dolnej
części rowu znajduje się warstwa rozsączająca z umieszczoną wewnątrz
perforowaną rurą drenażową – rozsączającą ścieki. Warstwę filtracyjną
przykrywa się słomą lub specjalną włókniną, aby zapobiec dostawaniu się
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
35
do niej cząstek gruntu, którym zasypuje się rów. Ścieki infiltrują do ziemi
przez dno i ściany rowu filtracyjnego.
 Pola drenażowe (złoża filtracyjne). Są szersze od rowów (> 0,9 m) i mają
więcej niż jeden przewód drenażowy. Ścieki infiltrują do ziemi głównie przez
dno pól drenażowych.
 Doły chłonne. Są najprostszymi urządzeniami służącymi do odprowadzania
ścieków do gruntu z indywidualnych gospodarstw domowych. Mają one
formę zbiornika z przepuszczalnymi ścianami i nie uszczelnionym dnem,
umieszczonego w wykopie i obsypanego kamieniami. Ścieki infiltrują do
gruntu poprzez dno i ściany boczne. Podstawową sprawą przy
zastosowaniu tego rozwiązania jest zachowanie odległości dna studni od
poziomu wód gruntowych. Według zaleceń polskich studnie mogą być
stosowane we wszystkich gruntach analogicznie jak pozostałe urządzenia
drenażowe. W polskich rozwiązaniach wzorcowych proponuje się
wypełnienie studni i wykopu żwirem i piaskiem do wysokości 20 cm poniżej
wlotu. Studnia działa wówczas jak filtr piaskowy, którego wypełnienie
wymaga okresowej wymiany, co jest znacznym utrudnieniem
w eksploatacji.
 Kopce filtracyjne i wypełnienia filtracyjne. Są mało znanymi urządzeniami
w Polsce stosowane w niekorzystnych sytuacjach gruntowo-wodnych.
Kopce i wypełnienia formowane są z gruntów piaszczystych o najlepszych
właściwościach adsorpcyjnych w stosunku do zanieczyszczeń, a również
zdolności filtracji i tworzenia się błony biologicznej. Kopce są formowane
w całości ponad poziomem terenu i z tego powodu ich system drenażowy
usytuowany jest ponad gruntem rodzimym. Wypełnienia tylko częściowo są
formowane ponad poziomem terenu, a drenaż ułożony jest poniżej poziomu
gruntu rodzimego.
 Wypełnienia filtracyjne. Mogą być stosowane w miejscach, gdzie słabo
przepuszczalne grunty zalegają bezpośrednio pod powierzchnią terenu,
ponad gruntami przepuszczalnymi i gdy poziom wód gruntowych
uniemożliwia ułożenie w tych gruntach konwencjonalnego drenażu.
W takich sytuacjach słabo przepuszczalny rodzimy grunt jest wymieniany
na piasek, tak aby uzyskać odpowiednio wysoką warstwę przepuszczalną
ponad zwierciadłem wody gruntowej. W warstwie tej układa się drenaż
rozsączający ścieki.
 Rowy i pola z warstwą wspomagającą. Są klasycznymi rowami lub polami
filtracyjnymi dla których, w przypadku niekorzystnych warunków
gruntowych, wprowadza się pod warstwę otaczającą przewody drenażowe
dodatkową warstwę z piasków lub wysortowanych żwirów w celu
poprawienia warunków odprowadzania ścieków do gruntu.
Wszystkie te urządzenia, jeśli są prawidłowo zaprojektowane, wykonane
i eksploatowane, mogą spełniać równocześnie funkcję urządzeń do biologicznego
oczyszczania ścieków. Nie jest jednak możliwe sterowanie ich pracą w zależności
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
36
od parametrów dopływu czy warunków pogodowych, a także bieżąca kontrola
wyników oczyszczania. Nie są to więc oczyszczalnie w klasycznym rozumieniu tej
nazwy. Dobrze zaprojektowany i wykonany system infiltracyjny działa prawidłowo
jeśli dopływające ścieki są pozbawione zawiesin, tłuszczów i olejów. Podstawową
sprawą jest więc dobre działanie urządzeń oczyszczających ścieki. Ponadto
zaleca się:
 wyłączanie systemu infiltracyjnego na okres kilku miesięcy w celu naturalnej
mineralizacji błony biologicznej i poprawy zdolności filtracyjnych urządzeń –
taka możliwość musi być uwzględniona przy projektowaniu wielkości
systemu,
 likwidację przecieków wody w wodociągowych instalacjach domowych, aby
unikać niepotrzebnego przeciążenia hydraulicznego systemu,
 okresowe dodawania do ścieków nadtlenku wodoru w celu zmniejszenia
grubości błony biologicznej,
 okresowe przemywanie przewodów rozsączających wodą pod ciśnieniem
za pomocą węża gumowego wprowadzanego w dreny,
 okresowe czyszczenie urządzenia dawkującego, tak aby nie uległo
zatkaniu, oraz kontrola równomiernego rozdziału ścieków na dreny.
Oczyszczanie ścieków sanitarnych na małych przydomowych oczyszczalniach
biologicznych. Sposób ten jest możliwy do realizacji gdy oczyszczalnia ścieków
leży w pobliżu odbiorników, tj. cieków powierzchniowych lub wód stojących. Małe
prefabrykowane oczyszczalnie ścieków są w przeważającej większości
oczyszczalniami tlenowymi z osadem czynnym lub złożami biologicznymi.
W oczyszczalniach tych wykorzystywane są kultury mikroorganizmów bądź
w postaci drobnych kłaczków tzw. osadu czynnego wymieszanych ze ściekami,
bądź w postaci błony bakteryjnej, zaczepionej na wypełnieniu złoża biologicznego.
W tych obu rodzajach „hodowli” mikroorganizmów potrzebna jest odpowiednia
ilość substancji organicznej, odpowiednia ilość tlenu, bezpośredni i odpowiednio
długi kontakt mikroorganizmów i zanieczyszczeń oraz oddzielanie i usuwanie
nadmiaru wytworzonej biomasy z odpływających oczyszczonych ścieków.
Przy projektowaniu bądź doborze małych oczyszczalni biologicznych oraz ich
wykonaniu i użytkowaniu należy przestrzegać następujących zasad:
 materiały stosowane do wykonania oczyszczalni powinny być trwałe
i odporne na korozję,
 oczyszczalnie powinny być wyposażone w sprawne i niezawodne
urządzenia mechaniczne i elektryczne,
 technologia oczyszczania powinna być dostosowana do ilości i jakości
ścieków oraz wymaganych efektów ich oczyszczania,
 wszystkie
urządzenia
powinny
być
starannie
konserwowane
i eksploatowane z uwzględnieniem zmian w reżimie dopływu ścieków,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
37
 oczyszczalnie powinny być ocieplone, ponieważ przy niskich temperaturach
znacznie spada efektywność biologicznych procesów oczyszczania
ścieków, a może nawet występować zamarzanie ścieków w oczyszczalni
i oblodzenie urządzeń.
Małe oczyszczalnie ścieków podlegają w zakresie ich sytuowania od elementów
zagospodarowania i topografii tym samym prawidłowościom co oczyszczalnie
duże. Małe oczyszczalnie biologiczne zawsze w sposób zdecydowany
przewyższają osadniki gnilne lub przydomowe oczyszczalni beztlenowe co do
sprawności usuwania ze ścieków zawiesin i BZT 5 która wynosi z reguły dla obu
tych wskaźników około 90 %.
Należy końcowo podkreślić, że w przypadku podjęcia decyzji o zamiennym
zastosowaniu przydomowych lub lokalnych oczyszczalni ścieków w granicach
obowiązujących Aglomeracji, oczyszczalnie te muszą spełniać takie same
wymagania jakościowe dla ścieków oczyszczonych, jakie obowiązują dla całej
Aglomeracji.
2.4.
Analiza porównawcza wariantów, wskazanie wariantu
preferowanego
2.4.1.
Analiza porównawcza Wariantów I, II w zakresie rozwiązań
technicznych
Oba przyjęte do analizy warianty charakteryzują się zastosowaniem materiałów,
maszyn i urządzeń wysokiej jakości.
Z punktu widzenia zasad funkcjonowania Wariant I – grawitacyjno-tłoczny jest
prostszy w eksploatacji i wymaga mniejszej ilości zabiegów regulacyjnych,
konserwacyjnych oraz dozoru niż wariant II – ciśnieniowy. Stąd kanalizacja
grawitacyjno-tłoczne jest z reguły tańsza eksploatacyjnie niż ciśnieniowa oraz
prostsza w bezpośredniej obsłudze.
Z kolei kanalizacja ciśnieniowa może być wybudowana w terenie o zmiennych
spadkach, bez potrzeby „dublowania” przebiegów przewodów, jak ma to miejsce
w kanalizacji grawitacyjno-tłocznej. W konsekwencji kanalizacja ciśnieniowa jest
z reguły tańsza inwestycyjnie.
Biorąc pod uwagę okresy amortyzacji obu systemów można stwierdzić, że dla
kanalizacji ciśnieniowej będzie to okres krótszy (szacuje się, że o połowę krótszy
od systemu grawitacyjno-tłocznego). Wynika to z dużego nagromadzenia układów
pompowych, uzbrojenia sieci, armatury i ciśnieniowego charakteru pracy całego
układu, co powoduje znacznie szybsze zużycie materiałowe.
Kolejnym czynnikiem, który powinien być brany pod uwagę przy wyborze systemu
kanalizacyjnego jest sposób funkcjonowania istniejącej kanalizacji w mieście
i Gminie Staszów. Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia
eksploatacyjne oraz strukturę systemu, bardziej uzasadniony jest dalszy rozwój
sieci jako grawitacyjno-tłocznych, a nie ciśnieniowych.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
38
Generalnie autorzy niniejszego opracowania popierają projektowanie i wykonanie
nowych sieci kanalizacji sanitarnej w systemie grawitacyjno-tłocznym.
Poniżej dodatkowo opisano podstawowe informacje dotyczące zasad
projektowych, które są stosowane przy modelowaniu kanalizacji grawitacyjnej
i ciśnieniowej.
Kanalizacja grawitacyjna. Kanalizację grawitacyjną programuje się głównie jako
układ zbiorczy ścieków dla jednostek osadniczych. Ścieki z takiego obszaru
zbierane będą w pompowni sieciowej, wtłaczane do układu tłocznego łączącego
wszystkie miejscowości z oczyszczalnią dobraną dla całej zlewni aglomeracji.
Z każdej posesji ścieki sprowadzane są grawitacyjnie instalacją wewnętrzną, która
jest połączona przyłączem z kanałem zbiorczym. Część posesji może być
przyłączona pompowniami przydomowymi.
Kanały zbiorcze z reguły wykonywane są z rur o przekroju kołowym, przy czym
mogą być stosowane rury kamionkowe, betonowe oraz z tworzyw sztucznych.
Aktualnie najbardziej rozpowszechnione jest zastosowanie rur z tworzyw
sztucznych, z uwagi na łatwość montażu i możliwość zminimalizowania infiltracji
wód i eksfiltracji ścieków. Grawitacyjna sieć kanalizacyjna musi być wyposażona
w odpowiednio usytuowane urządzenia pomocnicze takie jak: studzienki
rewizyjne, połączeniowe i kaskadowe.
Projektując układy sieci kanalizacyjnej należy kierować się następującymi
zasadami:
 Trasy kolektorów powinny przebiegać wzdłuż najniższych punktów
terenowych zlewni.
 Kolektory powinny być poprowadzone w sposób powodujący jak
najmniejsze naruszenie istniejącej infrastruktury zagospodarowania
przestrzennego (w szczególności dróg).
 Kolektory główne powinny być wyposażone w studzienki rewizyjne
z projektowanymi odprowadzeniami do przyłączy.
 W miejscach łączenia kolektorów powinny być wykonane studnie włazowe.
Na odcinkach prostych można z kolei zastosować niewłazowe studzienki
inspekcyjne.
 Spadki kanałów grawitacyjnych powinny być projektowane zgodnie
z zasadami projektowymi. Odcinki sieci kanalizacyjnej o bardzo dużych
spadkach
wymagają
zastosowania
kaskadowych
studzienek
kanalizacyjnych.
 Kanały do odprowadzania ścieków powinny być projektowane na podstawie
wzoru: Qr = Qbg + Qprz + Qp, gdzie: Qr - przepływ ścieków, Qbg - odpływ
ścieków bytowo gospodarczych, Qprz - ścieki przemysłowe, Qp - wody
przypadkowe.
 Głębokość ułożenia grawitacyjnego kanału zbiorczego musi być na tyle
duża, aby istniała możliwość grawitacyjnego sprowadzenia ścieków
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
39
z każdej posesji. Ze względów ekonomicznych zagłębienie kanałów
względem terenu nie powinno przekraczać 4 m. Z kolei, z uwagi na
przemarzanie, minimalne posadowienie kanalizacji powinno wynosić 1,4 m
poniżej terenu.
 Przewody kanalizacji grawitacyjnej powinny być rozmieszczone w stosunku
do pozostałych elementów uzbrojenia podziemnego zgodnie z odrębnymi
przepisami.
Kanalizacja ciśnieniowa. Kanalizację ciśnieniową, z uwagi na rodzaje
zastosowanych pomp i warunki hydrauliczne w kolektorach można ogólnie
podzielić na niskociśnieniową i wysokociśnieniową.
W kanalizacji niskociśnieniowej stosowane są pompy wirowe, wytwarzające
ciśnienie nie przekraczające 0,3 MPa. Przy długich kolektorach konieczne jest
wybudowanie pompowni pośrednich.
Kanalizacja wysokociśnieniowa wykorzystuje pompy wyporowe lub wirowe
wytwarzające ciśnienie powyżej 0,3 MPa (średnio 0,5 MPa). System ten pozwala
przesyłać ścieki na odległości do 6 km bez potrzeby budowania pompowni
pośrednich. Pompy wyporowe cechuje również stała wydajność, co znacznie
upraszcza wykonywanie projektów.
Podstawowymi elementami systemu kanalizacji ciśnieniowej są małe,
przydomowe pompownie, zbierające ścieki z jednego lub kilku budynków oraz sieć
kanalizacyjna, składająca się z przyłączy oraz rurociągów tłocznych. Maksymalna
rozpiętość systemu na ogół nie przekracza 1,0 - 1,5 km, co jest związane
z koniecznością zachowania tzw. prędkości samooczyszczania się rurociągów
tłocznych, równej 0,70 - 1,8 m/s podczas pracy jednej z pompowni.
Stosowane
powszechnie
w
pompowniach
przydomowych
pompy
z rozdrabniarkami, posiadają moc nie przekraczającą 2,5 kW oraz wydajność
w zakresie 2,0 - 4,0 dm3/s. Z punktu widzenia ilości ścieków dopływających do
pompowni, wydajność ta na ogół jest za wysoka, jednak niezbędna do zachowania
odpowiedniej prędkości przepływu ścieków w przewodach tłocznych. Duża
wydajność pompy w połączeniu z niewielką retencyjnością pompowni powoduje,
że jednorazowy czas pracy urządzenia skraca się do kilkudziesięciu sekund,
ograniczając tym samym możliwość wzajemnego oddziaływania na siebie kilku
pompowni, zamontowanych w jednym systemie. Pozwala to na stosowanie
rurociągów tłocznych układanych poniżej strefy zamarzania gruntu i zgodnie
z topografią terenu, co zmniejsza koszty i czas trwania inwestycji.
W większych systemach ciśnieniowych pompy stosowane w przydomowych
pompowniach posiadają zbyt małą wydajność i wysokość podnoszenia, aby mogły
zapewnić niezbędną prędkość przepływu ścieków w kolektorach przesyłowych.
Stosuje się wówczas pompownie sieciowe, przetłaczające ścieki z większych
skupisk budynków, ich zadaniem jest okresowe „przeczyszczenie” rurociągów.
Pompownia sieciowa może zbierać ścieki z dowolnego układu kanalizacyjnego
(grawitacyjnego lub ciśnieniowego).
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
40
Na sieciach kanalizacji ciśnieniowej znajdują również zastosowanie stacje
sprężarkowe (napowietrzające). Użycie stacji powoduje napowietrzanie
(odświeżanie) ścieków. Podczas doboru sprężarki, bierze się pod uwagę jej
wydajność, maksymalne ciśnienie robocze rurociągów oraz pojemność układu i na
tej podstawie oblicza się niezbędny czas jej pracy. Niezależnie od wykonanych
obliczeń, czas pracy sprężarki powinien być skorygowany podczas rozruchu
całego systemu kanalizacyjnego, ponieważ zbyt krótki czas pracy sprężarki może
powodować nieskuteczne natlenianie rurociągów, natomiast za długa praca, może
spowodować uzyskanie bardzo dużej prędkości przepływu ścieków, mogącej
doprowadzić do uszkodzenia elementów sieci oraz przyczyniać się do
powstawania niepożądanych efektów akustycznych.
2.4.2.
Analiza porównawcza wariantów w zakresie możliwości
dofinansowania w ramach POIiŚ
2.4.2.1.
Oszacowanie wskaźników kwalifikujących zadania w
Aglomeracjach Staszów i Wiązownica do dofinansowania
Zgodnie z wymogami oceny zadań kwalifikowanych do dofinansowania w ramach
POIiŚ nowobudowane odcinki sieci kanalizacji sanitarnej muszą osiągać
odpowiednią wartość wskaźnika koncentracji. Wskaźnik ten obliczany jest jako
stosunek przewidywanej do obsługi przez budowany system kanalizacji zbiorczej
liczby mieszkańców aglomeracji i niezbędnej do realizacji długości sieci
kanalizacyjnej:

120 mk/km nowobudowanej sieci, w normalnym przypadku,

90 mk/km w uzasadnionych przypadkach, w tym dla obszarów objętych
przynajmniej jedną formą ochrony przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16
kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody),
Dotyczy to każdego odcinka do skanalizowania a nie poszczególnych PJO czy
fragmentów miejscowości.
Dla terenów o bardzo rozproszonej zabudowie (znajdujących się na terenie
aglomeracji) nieosiągających założonego wskaźnika koncentracji oraz takich,
gdzie budowa systemów zbiorczych byłaby nieuzasadniona ekonomicznie, należy
stosować indywidualne systemy oczyszczania ścieków (oczyszczalnie
przydomowe, grupowe dla kilku domostw, szczelne zbiorniki bezodpływowe z
transportem ścieków do oczyszczalni).
Należy mieć na uwadze, że indywidualne systemy oczyszczania ścieków powinny
zapewnić poziom oczyszczania ścieków właściwy dla danej aglomeracji z uwagi
na wielkość RLM.
Analizując zadania opisane w wariantach I i II, pod kątem powyższych wymogów:
 Inwestycje polegające na budowie systemu kanalizacji sanitarnej w
Aglomeracji Staszów muszą osiągać wskaźnik 120 m/km sieci (zadania
zlokalizowane poza obszarami chronionymi),
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
41
 Inwestycje w Aglomeracji Wiązownica mogą osiągać wskaźnik obniżony 90 m/km sieci, ze względu na położenie na obszarze Natura 2000 „Ostoja
Żyznów”.
Tak więc, biorąc pod uwagę wymogi POIiŚ następujące obszary mogą być
uwzględnione w ewentualnej aplikacji o dofinansowanie:
 Aglomeracja Wiązownica:
o Miejscowości: Czajków Południowy, Czajków Północny, Wola
Wiśniowska, Wiązownica Duża, Smerdyna, Wiązownica Mała,
Wiśniowa (część)
 Wskaźnik: dla wariantu I: 103
dla wariantu II: 126
 Ilość mieszkańców: 3554
 Aglomeracja Staszów:
o Miejscowość Staszów, obszary E, F, H, I
 Wskaźnik: dla wariantu I: 139
nieuzasadniony)
dla wariantu II (technicznie
 ilość mieszkańców: 216
Szczegóły opisano w rozdziale 2.6 i przedstawiono w załączniku graficznym 5.3.
2.4.2.2.
Wskazania odnośnie definiowania Aglomeracji Wiązownica i
Staszów
Ujęcie danej aglomeracji w KPOŚK stanowi jedno z kryteriów do ubiegania się
gmin o dofinansowanie i jest podstawą do opracowywania wniosku(ów) o
dofinansowanie w ramach odpowiednich programów pomocowych i funduszy
ekologicznych w celu realizacji wymogów dyrektywy 91/271/EWG.
Ustawa prawo wodne [6], która w art. 43 ust.2 mówi, że:
Aglomeracja oznacza teren, na którym zaludnienie lub działalność gospodarcza są
wystarczająco skoncentrowane, aby ścieki komunalne były zbierane i
przekazywane do oczyszczalni ścieków komunalnych,
W praktyce w skład aglomeracji winny wchodzić przede wszystkim obszary o
wskaźniku koncentracji odpowiednio 120 lub 90 mk/km sieci i tereny bezpośrednio
do nich przylegające.
W przypadku jednak gdy tereny rozproszone znajdują się na peryferiach
wyznaczonej aglomeracji, należy tę aglomerację zweryfikować i obszary te nie
powinny wchodzić w granice aglomeracji.
Jeśli chodzi o metodę obliczania ładunku wytworzonego w aglomeracji (RLM
aglomeracji) to należy uwzględniać:
 stałych mieszkańców - 1 Mk = 1 RLM,
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
42
 mieszkańców czasowo zameldowanych- 1 Mk = 1 RLM,
 osoby czasowo przebywające na terenie aglomeracji - obiekty usług
turystycznych, szpitale, internat, więzienie -1 miejsce noclegowe = 1 RLM,
 ścieki przemysłowe (pochodzące z małych i średnich przedsiębiorstw i/lub
działalności gospodarczej) odprowadzane do systemu zbierania lub
oczyszczalni ścieków komunalnych
Tak więc:
 w
aglomeracjach
położonych
na
terenach
wiejskich
(nie
zagospodarowanych turystycznie i bez zakładów przemysłowych) ilość
RLM jest w przybliżeniu równa ilości mieszkańców
 w aglomeracjach miejsko – wiejskich RLM aglomeracji jest ok. 20% wyższa
od ilości mieszkańców
Odnosząc powyższe do obecnie uchwalonych aglomeracji Staszów i
Wiązownica sugeruje się:
1. Ponowne przeliczenie ilości RLM w aglomeracji Wiązownica. Analizując
pobieżnie otrzymane wartości wydają się one zawyżone:
 Aglomeracja Staszów: 28 343 mieszkańców; 33 089 RLM
 Aglomeracja Wiązownica: 3 554 mieszkańców, 4 084 RLM
2. Korektę granicy Aglomeracji Staszów z wyłączeniem obszarów na północy
gminy o wskaźniku koncentracji znacznie niższym od 120 mk/km (patrz
tabela 2.3.1-1.
W proponowanej nowelizacji Ustawy Prawo Wodne (patrz wytyczne MRR)
właściwe sejmiki województw zobowiązane są do:
1. wyznaczenia aglomeracji o równoważnej liczbie mieszkańców powyżej
2000 RLM,
2. dostosowania obszarów i granic aglomeracji do przepisów wydanych na
podstawie art. 43 ust. 4a ustawy zmienianej w art. 1.
w terminie nie dłuższym niż do dnia 31 grudnia 2014 r.
Odpowiednio wcześniej zaleca się podjecie stosownych działań. Brak podjęcia
stosownych działań spowoduje, że pomimo zrealizowania inwestycji opisanych w
wariancie III, poziom skanalizowania aglomeracji nie osiągnie wymaganych
poziomów.
W ogólnym ujęciu proceduralnym, zmiana Aglomeracji wymagać będzie podjęcia
następujących działań:
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
43
Tabela 2.4.2.2-1 Procedura zmiany Aglomeracji dostosowana do wymogów Wytycznych
KZGW do tworzenia i zmiany aglomeracji
Kto występuje
z wnioskiem w sprawie
zmiany aglomeracji
Burmistrz miasta i Gminy Staszów
Kto podejmuje
działania formalne
w sprawie zmiany
aglomeracji
Sejmik Województwa w drodze uchwały wyznacza aglomeracje
po uzgodnieniu z właściwym dyrektorem regionalnego zarządu
gospodarki wodnej i właściwym regionalnym dyrektorem
ochrony środowiska oraz po zasięgnięciu opinii
zainteresowanych gmin
Wymagane dokumenty
do wniosku
Wniosek z propozycją planu aglomeracji przygotowany
z wykorzystaniem:
a). Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy.
b). Miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
c). Decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
d). Wieloletnich planów rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i kanalizacyjnych.
Wniosek powinien zawierać:
I. Część graficzną:
1. Oznaczenie granic obszaru objętego lub przewidzianego do
objęcia zasięgiem systemu kanalizacji zbiorczej gminy bądź jej
obszaru współtworzącego aglomerację na mapie w skali 1:10
000, a w przypadku jej braku – w skali 1:25 000.
2. Oznaczenie przez gminę znajdujących się na jej terenie
oczyszczalni ścieków komunalnych, do których odprowadzane
są ścieki komunalne.
3. Oznaczenie granic administracyjnych zgodne z danymi z
państwowego rejestru granic.
4. Oznaczenie granic stref ochronnych ujęć wody
obejmujących tereny ochrony bezpośredniej i tereny ochrony
pośredniej.
5. Oznaczenie granic obszarów ochronnych zbiorników wód
śródlądowych.
6. Oznaczenie granic terenów objętych formami ochrony
przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
ochronie przyrody lub obszarów mających znaczenie dla
Wspólnoty, znajdującego się na liście, o której mowa w art. 27
ust. 1 tej ustawy.
7. Określenie skali planu w formie liczbowej i liniowej
8. Granica aglomeracji powinna przebiegać wzdłuż
zewnętrznych granic skanalizowanych bądź przewidzianych do
skanalizowania działek budowlanych.
II. Część opisową:
1. Informację o długości i rodzaju istniejącej sieci kanalizacyjnej
w poszczególnych miejscowościach wchodzących w skład
aglomeracji.
2. Informacje o długości i rodzaju planowanej do budowy sieci
kanalizacyjnej na terenach nie skanalizowanych w
poszczególnych miejscowościach wchodzących w skład
aglomeracji.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
44
3. Informację o liczbie mieszkańców podłączonych do
istniejącej sieci kanalizacyjnej w poszczególnych
miejscowościach wchodzących w skład aglomeracji.
4. Informację o liczbie mieszkańców planowanych do
podłączenia do nowobudowanej sieci kanalizacyjnej
w poszczególnych miejscowościach wchodzących w skład
aglomeracji.
5. Informację o liczbie turystów w sezonie turystycznowypoczynkowym, obsługiwanych przez sieć i oczyszczalnię
ścieków.
6. Informację o liczbie turystów w sezonie turystycznowypoczynkowym, planowanych do podłączenia do systemu
kanalizacji.
7. Opis gospodarki ściekowej zawierający:
- informację o średniej dobowej ilości ścieków komunalnych
powstających na terenie gminy oraz ich składzie jakościowym,
- informację o ilości i składzie jakościowym ścieków
przemysłowych odprowadzanych przez zakłady do systemu
kanalizacji zbiorczej,
- informację o zakładach, których podłączenie do systemu
kanalizacji zbiorczej jest planowane,
- uzasadnienie określonej dla aglomeracji równoważnej liczby
mieszkańców.
8. Lokalizacja i ilość planowanych do wybudowania
oczyszczalni ścieków komunalnych na terenie aglomeracji.
9. Informacja o planowanej rozbudowie i/lub modernizacji
oczyszczalni ścieków komunalnych.
10. Informację o strefach ochronnych ujęć wody obejmujących
tereny ochrony bezpośredniej i tereny ochrony pośredniej
zawierającą oznaczenie aktu prawa miejscowego lub decyzji
ustanawiających te strefy oraz zakazy, nakazy i ograniczenia
obowiązujące na tych terenach.
11. Informację o obszarach ochronnych zbiorników wód
śródlądowych zawierającą oznaczenie aktu prawa
miejscowego ustanawiającego te obszary oraz zakazy, nakazy
i ograniczenia obowiązujące na tych obszarach.
12. Informację o formach ochrony przyrody zawierającą nazwę
formy ochrony przyrody oraz wskazanie aktu prawnego
uznającego określony obszar za formę ochrony przyrody.
W przypadku zmiany aglomeracji dodatkowo uzasadnienie
potrzeby takiej zmiany. W przypadku zmiany aglomeracji
polegającej na ograniczeniu zasięgu aglomeracji opis
rozwiązania problemu gospodarki ściekowej na terenach, które
znajdą się poza obszarem zmienionej aglomeracji.
Miejsce składania
dokumentów
Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego
ul. Targowa 18, 25-520 Kielce
Podstawa prawna
Art.43 ust. 2a Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r.
(t.j. Dz. U. z 2012 poz. 145)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2010r. w
sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji
(Dz. U. z 2010 roku Nr 137 poz. 922)
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.4.3.
45
Analiza porównawcza szacunkowych kosztów inwestycyjnych i
eksploatacyjnych
Koszty inwestycyjne. Do obliczenia kosztów poszczególnych elementów
inwestycji zastosowano wskaźniki jednostkowe opracowane na podstawie
dostępnych i porównywalnych z zakresem niniejszego opracowania kosztorysów
inwestorskich oraz zawarte w opracowaniach dla kosztorysantów (np.: „Zbiór
jednostkowych wskaźników cenowych” BISTYP Consulting”).
W zestawieniach nie uwzględniono kosztów związanych z wykonaniem
dokumentacji projektowej dla potrzeb realizacji inwestycji oraz kosztów
związanych z obsługą inwestycji (koszty wykupów, odszkodowań, nadzorów,
rezerwa na prace nieprzewidziane, itp.). Orientacyjnie można przyjąć, że koszty te
stanowić będą około 5% wartości zaplanowanych inwestycji.
W opracowaniu nie uwzględniono również kosztów zakupu i montażu urządzeń
lokalnego gromadzenia lub oczyszczania ścieków sanitarnych dla terenów miasta
i Gminy Staszów, które nie kwalifikują się do budowy dla nich zorganizowanych
systemów ujmowania i transportu ścieków sanitarnych.
W opracowaniu przyjęto założenie, że zestawienia techniczne i koszty
inwestycyjne dotyczą wyłącznie tych zakresów wykonawczych, dla których nie ma
projektów budowlanych oraz nie są prowadzone w chwili obecnej prace
realizacyjne.
Przewiduje się, że oszacowane w niniejszej koncepcji koszty inwestycyjne mogą
oscylować w przedziale  35% w stosunku do kosztów rzeczywistych, których
poziom będzie możliwy do precyzyjnego określenia dopiero po rozstrzygnięciu
przetargów na wykonawstwo projektów i robót oraz po realizacji zaplanowanych
inwestycji.
Koszty eksploatacyjne. Koszty eksploatacyjne dla poszczególnych systemów
kanalizacyjnych (i wariantów) proponowanych w ramach niniejszego opracowania
obliczone zostały wyłącznie dla nowo wytworzonego majątku zdefiniowanego
poprzez koszty inwestycyjne poszczególnych wariantów. W kosztach
eksploatacyjnych osobno uwzględniono amortyzację wytworzonego majątku.
Przewiduje się, że oszacowane w niniejszej koncepcji koszty eksploatacyjne mogą
oscylować w przedziale  25% w stosunku do kosztów rzeczywistych, których
poziom będzie możliwy do precyzyjnego określenia dopiero w trakcie rzeczywistej
eksploatacji wytworzonego majątku.
W celu szacunkowego określenia kosztów eksploatacyjnych przyjęto następujące
ważniejsze wskaźniki kosztów jednostkowych:

Koszt 1 kWh energii elektrycznej przyjęto ryczałtowo na poziomie
0,35 zł/kWh.

Koszt 1 m3 wody przyjęto w wysokości 3,64 zł/m3.

Koszt składowania osadów wydobytych z pompowni przyjęto wskaźnikowo,
na poziomie 280 zł/t.
46
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE

Koszt etatu przyjęto na poziomie średniego krajowego wynagrodzenia
netto za 2012 rok, tj. 2520 zł/miesiąc/etat.

Koszty eksploatacyjne oczyszczalni ścieków (bez amortyzacji, usuwania
biogenów i węzła odwaniania osadów) o wydajności Q śrd = 500 m3/d
przyjęto w wysokości 2,8 zł/m3 oczyszczanych ścieków.
2.4.3.1.
Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne dla Wariantu I
Koszty inwestycyjne. Poniżej w tabeli 2.5.1-1 zebrano dane dotyczące kosztów
inwestycyjnych w zakresie rozwiązań technicznych zaproponowanych dla
Wariantu I skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji
Wiązownica (etap II).
Tabela 2.4.3.1-1 Zestawienie kosztów inwestycyjnych netto dla Wariantu I, grawitacyjnotłocznego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz
Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Parametr
Jednostka
Ilość
Koszt
jednostkowy
Koszt
całkowity
1. Koszty inwestycyjne netto dla miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów
Kanały grawitacyjne
PVC Dy 200 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
11490
820 zł/m
9 421 800 zł
Studnie kanalizacyjne
DN 1,0 m - 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
250
6200 zł/kpl
1 550 000 zł
Studnie kanalizacyjne
DN 0,4 – DN 0,6 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
135
2600 zł/kpl
351 000 zł
Przewody tłoczne PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
400
540 zł/m
216 000 zł
47
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
Kontenerowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
7
104 500 zł/kpl
Kanały tranzytowe
tłoczne PE
Dy 90 mm – 110 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
6500
580 zł/m
3 770 000 zł
Kanały tranzytowe
grawitacyjne PVC
Dy 250 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
1590
880 zł/m
1 399 200 zł
Studnie kanalizacyjne
na kanałach
tranzytowych
grawitacyjnych
DN 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
32
6200 zł/kpl
SUMA
-
-
-
731 500 zł
198 400 zł
17 637 900 zł
2. Koszty inwestycyjne netto dla obszarów nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów
Kanały grawitacyjne
PVC Dy 200 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
13400
820 zł/m
10 988 000 zł
48
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
Studnie kanalizacyjne
DN 1,0 m - 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
300
6200 zł/kpl
1 860 000 zł
Studnie kanalizacyjne
DN 0,4 – DN 0,6 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
150
2600 zł/kpl
390 000 zł
Przewody tłoczne PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
6350
540 zł/m
3 429 000 zł
Kontenerowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
12
104 500 zł/kpl
1 254 000 zł
SUMA
-
-
-
17 921 000 zł
3. Koszty inwestycyjne netto dla miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Wiązownica
Kanały grawitacyjne
PVC Dy 200 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
25660
820 zł/m
Studnie kanalizacyjne
DN 1,0 m - 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
595
6200 zł/kpl
21 041 200 zł
3 689 000 zł
49
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
Studnie kanalizacyjne
DN 0,4 – DN 0,6 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
260
2600 zł/kpl
Przewody tłoczne PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
6300
540 zł/m
3 402 000 zł
Kontenerowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
15
104 500 zł/kpl
1 567 500 zł
Kanały tranzytowe
tłoczne PE
Dy 90 mm – 110 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
mb
2590
580 zł/mb
1 502 200 zł
SUMA
-
-
-
676 000 zł
31 877 900 zł
4. Budowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
Oczyszczalnia o
przepustowości Q =
400 m3/d wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
1 kpl
1
SUMA
Koszt sumaryczny 1 do 4 dla Wariantu I
1 760 000 zł/kpl
1 760 000 zł
1 760 000 zł
69 196 800 zł
Koszty eksploatacyjne. Koszty eksploatacyjne dla Wariantu I zestawiono
w tabeli 2.4.3.1-2.
50
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 2.4.3.1-2 Zestawienie kosztów eksploatacyjnych dla Wariantu I, grawitacyjnotłocznego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz
Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Element kosztów
Zużycie energii elektrycznej przez
pompownie ścieków
Przyjęta cena
jednostkowa
Ilość
elementów
kosztu
Koszt całkowity
w ciągu roku
0,35 zł/kWh
96798,0
33 879 zł
Płukanie sieci kanalizacyjnych wodą
wodociągową
3,64 zł/m3
8342,4
30 366 zł
Czyszczenie pompowni ze szlamów i
osadów wraz z wywozem i
zeskładowaniem odpadów na
składowisku
280 zł/m3
27,2
7 616 zł
Wymiana w pompowniach ścieków
sanitarnych uszczelek, klap,
zaworów, itp. w ciągu roku
3000 zł/kpl
6,8
20 400 zł
Wymiana w pompowniach ścieków
sanitarnych urządzeń sterujących,
pomiarowych i czujników w ciągu
roku
10 000 zł/kpl
3,4
34 000 zł
Wymiana obręczy żeliwnych pod
pokrywy włazów wraz z włazami
w studzienkach na kanalizacji w
ciągu roku dla studni o średnicach
większych lub równych DN 1000 mm
540 zł/kpl
47,0
25 380 zł
Wymiana obręczy żeliwnych pod
pokrywy włazów wraz z włazami
w studzienkach na kanalizacji w
ciągu roku dla studni o DN 400 mm
260 zł/kpl
27,0
7 020 zł
1 etat
2520,0
30 240 zł
Koszty eksploatacyjne oczyszczalni
scieków bez systemu odwadniania
osadów ściekowych i usuwania
biogenów (osady będą odwadnianie
na oczyszczalni w Staszowie)
2,8 zł/m3
ścieków
134159,4
375 646 zł
Pozostałe elementy (BHP,
konserwacje, remonty, badania
laboratoryjne, materiały
eksploatacyjne, paliwo, przejazdy,
opłaty za szczególne korzystanie ze
środowiska, itp.)
przyjęto
szacunkowo
8%
45 164 zł
Nowe etaty
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU I (BEZ UWZGLĘDNIENIA AMORTYZACJI)
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU I (Z UWZGLĘDNIENIEM 45-LETNIEGO OKRESU
AMORTYZACJI)
609 712 zł
2 147 419 zł
51
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.4.3.2.
Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne dla Wariantu II
Koszty inwestycyjne. Poniżej w tabeli 2.5.2-1 zebrano dane dotyczące kosztów
inwestycyjnych w zakresie rozwiązań technicznych zaproponowanych dla
Wariantu II skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji
Wiązownica (etap II).
Tabela 2.4.3.2-1 Zestawienie kosztów inwestycyjnych netto dla Wariantu II,
ciśnieniowego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz
Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
1. Koszty inwestycyjne netto dla miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów
Kanały tłoczne
i ciśnieniowe PE
Dy 63 mm – 125 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
11490
570 zł/mb
Kontenerowe, sieciowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
kpl
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
4
104 500 zł/kpl
Przepompownie
przydomowe systemu
ciśnieniowego wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
169
12 500 zł/kpl
Stacje napowietrzające
wraz z pracami
towarzyszącymi
kpl
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
2
100 000 zł/kpl
Kanały tranzytowe
tłoczne i ciśnieniowe
PE Dy 90 mm –
125 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
mb
8320
620 zł/mb
SUMA
-
-
-
mb
kpl
6 549 300 zł
418 000 zł
2 112 500 zł
200 000 zł
5 158 400 zł
14 438 200 zł
52
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
2. Koszty inwestycyjne netto dla obszarów nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów
Kanały tłoczne
i ciśnieniowe PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
mb
16400
540 zł/mb
8 856 000 zł
Przepompownie
przydomowe systemu
ciśnieniowego wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
242
12 500 zł/kpl
3 025 000 zł
SUMA
-
-
-
11 881 000 zł
3. Koszty inwestycyjne netto dla miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Wiązownica
Kanały tłoczne
i ciśnieniowe PE
Dy 63 mm – 125 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
25660
570 zł/mb
Kontenerowe, sieciowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
kpl
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
8
104 500 zł/kpl
Przepompownie
przydomowe systemu
ciśnieniowego wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
284
12 500 zł/kpl
4
100 000 zł/kpl
mb
kpl
Stacje napowietrzające
wraz z pracami
towarzyszącymi
kpl
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
14 626 200 zł
836 000 zł
3 550 000 zł
400 000 zł
53
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Kanały tranzytowe
tłoczne i ciśnieniowe
PE Dy 90 mm –
125 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
mb
2590
620 zł/mb
SUMA
-
-
-
Koszt
całkowity
1 605 800 zł
21 018 000 zł
4. Budowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
Oczyszczalnia o
przepustowości Q =
400 m3/d wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
1
1 760 000
1 760 000 zł
SUMA
-
-
-
1 760 000 zł
49 097 200 zł
Koszt sumaryczny 1 do 4 dla Wariantu II
Koszty eksploatacyjne. Koszty eksploatacyjne dla Wariantu II zestawiono
w tabeli 2.4.3.2-2.
Tabela 2.4.3.2-2 Zestawienie kosztów eksploatacyjnych netto dla Wariantu II,
ciśnieniowego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz
Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Element kosztów
Zużycie energii elektrycznej przez
główne pompownie ścieków
Przyjęta cena
jednostkowa
Ilość
Koszt całkowity
elementów
w ciągu roku
kosztu
0,35 zł/kWh
631431,8
221 001 zł
Czyszczenie pompowni głównych ze
szlamów i osadów wraz z wywozem
i zeskładowaniem odpadów na
składowisku
280 zł/m3
9,6
2 688 zł
Czyszczenie pompowni
przydomowych ze szlamów i osadów
wraz z wywozem i zeskładowaniem
odpadów na składowisku
280 zł/m3
139,0
38 920 zł
Wymiana zasuw, zaworów i innych
elementów armaturowych
i sterujących na kanalizacji
ciśnieniowej
600 zł/kpl
103,0
61 800 zł
54
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Element kosztów
Przyjęta cena
jednostkowa
Ilość
Koszt całkowity
elementów
w ciągu roku
kosztu
Wymiana w pompowniach głównych
i stacjach napowietrzających
uszczelek, klap, zaworów, itp.
w ciągu roku
3000 zł/kpl
3,6
10 800 zł
Wymiana w pompowniach głównych
i stacjach napowietrzających
urządzeń sterujących, pomiarowych
i czujników w ciągu roku
10000 zł/kpl
1,8
18 000 zł
Wymiana w pompowniach
przydomowych uszczelek, klap,
zaworów, itp. w ciągu roku
300 zł/kpl
278,0
83 400 zł
Wymiana w pompowniach
przydomowych urządzeń
sterujących, pomiarowych
i czujników w ciągu roku
800 zł/kpl
139,0
111 200 zł
2 etaty
2520,0
60 480 zł
Koszty eksploatacyjne oczyszczalni
ścieków bez systemu odwadniania
osadów ściekowych i usuwania
biogenów (osady będą odwadnianie
na oczyszczalni w Staszowie)
2,8 zł/m3
ścieków
134159,4
375 646 zł
Pozostałe elementy (BHP,
konserwacje, remonty, badania
laboratoryjne, materiały
eksploatacyjne, paliwo, przejazdy,
opłaty za szczególne korzystanie ze
środowiska, itp.)
przyjęto
szacunkowo
8% od sumy
kosztów
powyżej
78 715 zł
Nowe etaty
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU II (BEZ UWZGLĘDNIENIA AMORTYZACJI)
1 062 650 zł
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU II (Z UWZGLĘDNIENIEM 25-LETNIEGO OKRESU
AMORTYZACJI)
3 026 538 zł
2.4.3.3.
Analiza porównawcza wariantów w zakresie oszacowanych
kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych
Porównanie kosztów inwestycyjnych. W tabeli 2.4.3.3-1 zestawiono obliczone
w punktach poprzednich sumaryczne koszty inwestycyjne netto dla analizowanych
dwóch wariantów skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji
Wiązownica.
55
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 2.4.3.3-1 Porównanie łącznych kosztów inwestycyjnych dla Wariantu I i II
Parametr
Koszt inwestycyjny całkowity
netto
WARIANT I
69 196 800 zł
WARIANT II
49 097 200 zł
Z danych zebranych w powyższej tabeli wynika, że bardziej korzystny pod
względem kosztów inwestycyjnych jest Wariant II. Jest on o 20 099 600 zł tańszy
od Wariantu I.
Porównanie kosztów eksploatacyjnych. W tabeli 2.4.3.3-2 zestawiono
obliczone w punktach poprzednich sumaryczne koszty eksploatacyjne netto dla
analizowanych dwóch wariantów skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów
oraz Aglomeracji Wiązownica.
Tabela 2.4.3.3-2 Porównanie łącznych kosztów eksploatacyjnych dla Wariantu I i II
Parametr
Koszt eksploatacyjny całkowity
netto
WARIANT I (BEZ AMORTYZACJI)
609 712 zł/rok
WARIANT II (BEZ AMORTYZACJI
1 062 650 zł/rok
WARIANT I (WRAZ Z AMORTYZACJĄ)
2 147 419 zł/rok
WARIANT II (WRAZ Z AMORTYZACJĄ)
3 026 538 zł/rok
Z danych zebranych w powyższej tabeli wynika, że bardziej korzystny pod
względem kosztów eksploatacyjnych jest Wariant I. Jest on o 452 938 zł tańszy
rocznie od Wariantu II bez uwzględnienia amortyzacji lub o 879 119 zł tańszy przy
uwzględnieniu amortyzacji. Oznacza to, że w przypadku uwzględnienia pełnych
(wraz z amortyzacją) oszczędności na kosztach eksploatacyjnych dla Wariantu I,
nadwyżka kosztów inwestycyjnych tego wariantu zostanie zniwelowana
oszczędnościami eksploatacyjnymi po około 23 latach, a wiec mniej więcej
w połowie okresu eksploatacyjnego kanalizacji grawitacyjno-tłocznej.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.5.
56
Identyfikacja i oszacowanie ryzyk związanych z realizacją
wariantów systemu kanalizacji sanitarnej
Budowa kanalizacji sanitarnej w każdym z wariantów obarczona jest grupą
podobnych ryzyk, co opisano w tabeli 2.5-1.
Tabela 2.5-1
Grupa ryzyk wspólna dla Wariantu I i II skanalizowania terenów
Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Opis ryzyka
Wpływ na realizację inwestycji i środki
zapobiegawcze
Brak częściowej lub pełnej
wykonalności inwestycji
związany ze złym
przygotowaniem materiałów
przetargowych dla
projektowania i wykonawstwa
robót.
Duży wpływ na realizację inwestycji.
Należy dokonać pogłębionej analizy technicznej na
etapach przed przetargowych i starannie przygotować
SIWZ z precyzyjnym określeniem zakresu i warunków
realizacji inwestycji.
Brak częściowej lub całkowitej
wykonalności inwestycji
związanej z wyborem
wykonawcy nie
gwarantującego rzetelne
wykonanie prac.
Duży wpływ na realizację inwestycji.
Należy, na etapie przygotowań do przetargu
przygotować właściwe wymagania dla oferentów,
a w szczególności, oprócz najniższej ceny, dopuścić
(z odpowiednio wysoką wagą) inne kryteria, takie jak:
referencje, doświadczenie, potencjał, renomę.
Brak częściowej lub całkowitej
wykonalności inwestycji
związanej z nie uzyskaniem
wymaganych uzgodnień
(w tym własnościowych) na
realizację prac.
Duży wpływ na realizację inwestycji, szczególnie w
kontekście konieczności zaprojektowania i wykonania
sieci kanalizacyjnych po najkrótszych trasach w celu
osiągnięcia wymaganych wskaźników koncentracji.
Należy, przed decyzją o rozpoczęciu inwestycji,
przeprowadzić spotkania z zainteresowanymi,
przyszłymi użytkownikami i upewnić się, że
planowane inwestycje mają ich akceptację. Należy
również na etapie przed inwestycyjnym dokonać
rozpoznania własnościowego dla potencjalnych
przebiegów kanalizacji i wytypować działki wrażliwe,
wraz z opracowaniem schematów działań, które będą
musieli podjąć przyszli wykonawcy prac w celu
uniknięcia zagrożeń.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Opis ryzyka
57
Wpływ na realizację inwestycji i środki
zapobiegawcze
Duży wpływ na realizację inwestycji.
Brak częściowej lub całkowitej
wykonalności inwestycji
związanej z brakiem środków
finansowych na realizację
prac.
Należy starannie przygotować plan finansowania
(montaż finansowy) inwestycji. W przypadku
ubiegania się o środki pomocowe, należy
przygotowanie wniosku o dofinansowanie powierzyć
firmie specjalizującej się w tego typu opracowaniach.
W każdym wypadku (dofinansowanie z UE,
WFOŚiGW, banku komercyjnego) konieczne jest
opracowanie wiarygodnego kosztorysu
inwestorskiego oraz jego konfrontacja z bieżącą
sytuacją na rynku przetargów o podobnym
charakterze i w podobnym terenie.
Zagrożenie związane z
brakiem eksploatatora nowo
wytworzonego majątku.
Mały wpływ na inwestycję.
Zagrożenie takie występuje jedynie na terenach,
gdzie nie ma powołanej (wyodrębnionej) jednostki
zajmującej się eksploatacją sieci i obiektów
kanalizacji sanitarnej.
Zagrożenia związane z
zastosowaniem wadliwych lub
gorszych jakościowo
materiałów oraz niestarannego
wykonywania robót.
Duży wpływ na realizację inwestycji.
Należy dokonać starannego wyboru inspektorów
nadzoru lub inżyniera kontraktu, którzy wyegzekwują
od wykonawcy robót odpowiedni standard
materiałowy i wykonania prac.
Zagrożenia związane z
niewłaściwym doborem
technologii oczyszczania
ścieków (doborem
oczyszczalni).
Bardzo duży wpływ na realizację inwestycji.
Należy dobrać lub zaprojektować oczyszczalnię
ścieków gwarantującą osiągnięcie założonych
wskaźników (jakościowych ścieków,
energochłonności, prostoty obsługi, wielkości
obiektów, innych).
Poza wspólnymi zagrożeniami dla obu wariantów, można również wyodrębnić
ryzyka różniące się wpływem na inwestycję w poszczególnych wariantach, co
opisano w tabeli 2.5-2.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 2.5-2
58
Grupa ryzyk różna dla Wariantu I i II skanalizowania terenów Aglomeracji
Staszów oraz Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Opis ryzyka
Wpływ na realizację inwestycji i środki
zapobiegawcze
Wariant I: Duży wpływ na realizację inwestycji.
Zagrożenia związane z
nierozpoznanymi warunkami
gruntowymi realizacji robót.
Złe rozpoznanie warunków gruntowych oraz
lokalizacja kanalizacji grawitacyjnej na większych
głębokościach niż ciśnieniowej powoduje, że
znacząco wzrastają koszty inwestycyjne w stosunku
do pierwotnie zaplanowanych.
Wariant II: Mniejszy wpływ na realizację inwestycji.
Prowadzenie kanalizacji ciśnieniowej stosunkowo
płytko powoduje, że wykonanie prac jest mniej
narażone na ryzyko złego rozpoznania warunków
gruntowych.
Wariant I: Mniejszy wpływ na realizację inwestycji.
Zagrożenie związane ze
zużywaniem się materiałów.
Kanalizacja grawitacyjna budowana jest z materiałów,
w przeważającym udziale, o długim okresie
amortyzacji.
Wariant II: Duży wpływ na realizację inwestycji.
Kanalizacja ciśnieniowa budowana jest z materiałów,
w przeważającym udziale, o krótkim okresie
amortyzacji.
Wariant I: Mniejszy wpływ na realizację inwestycji.
Zagrożenia związane z
użyciem rozwiązań
wymagających dostawy
zewnętrznych mediów.
Kanalizacja grawitacyjna posiada ograniczoną ilość
punktów (pompowni) wymagających zasilania w
energię elektryczną.
Wariant II: Duży wpływ na realizację inwestycji.
Kanalizacja ciśnieniowa oparta jest na punktach
(pompowniach) wymagających zasilania w energię
elektryczną. Zaniki zasilania w znaczący sposób
mogą destabilizować pracę układu ciśnieniowego.
Wariant I: Mniejszy wpływ na realizację inwestycji.
Zagrożenia związane z
„kulturą eksploatacji”
Kanalizacja grawitacyjna jest dość odporna na
„niestandardowe” zachowania użytkowników
systemu, a tym samym w systemie występują rzadziej
awarie z tego powodu.
Wariant II: Duży wpływ na realizację inwestycji.
Kanalizacja ciśnieniowa jest mało odporna na
„niestandardowe” zachowania użytkowników
systemu, co prowadzi do częstych awarii systemu.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
2.6.
59
Wskazanie rekomendowanego (optymalnego) wariantu
dla systemu kanalizacji sanitarnej etapu II
Wskazanie wariantu rekomendowanego dla budowy systemu kanalizacji sanitarnej
w mieście i Gminie Staszów zostało opracowane przy uwzględnieniu
następujących założeń:
 Przyjęto, że budowa sieci kanalizacji sanitarnej w etapie II ma uzasadnienie
wyłącznie na terenach, gdzie osiągany jest (lub ma szansę osiągnięcia
w krótkim czasie, np. z uwagi na rozwój budownictwa mieszkaniowego)
wymagany wskaźnik koncentracji (120 RLM/km lub 90 RLM/km budowanej
sieci).
 Przyjęto, że koszty eksploatacyjne mają większą wagę przy wyborze
rozwiązań technicznych, niż koszty inwestycyjne.
 Przyjęto, że budowa sieci i obiektów w wariancie rekomendowanym
odbywać się będzie z materiałów i urządzeń pozwalających na minimum
50 letni okres amortyzacji dla budowli (kolektory, studzienki, zbiorniki
pompowni) oraz 15 letni dla maszyn i urządzeń (pompy).
Poniżej opisano Wariant Rekomendowany (WR), który uwzględnia opisane
powyżej założenia. Należy dodać, że Wariant Rekomendowany (WR) został
potraktowany jako równoważny etapowi II budowy systemu kanalizacji sanitarnej
w mieście i Gminie Staszów.
Jednocześnie etap ten nie wyczerpuje wszystkich zadań miasta i Gminy Staszów
w zakresie zagospodarowania ścieków sanitarnych powstających w granicach
administracyjnych Staszowa.
Dla pozostałych terenów, nie objętych Wariantem Rekomendowanym (WR) należy
również przewidzieć, zaprojektować i wdrożyć rozwiązania zapewniające
oczyszczenie ścieków sanitarnych przed ich wprowadzeniem do środowiska, co
stanowić będzie III etap budowy systemu kanalizacji sanitarnej w mieście i Gminie
Staszów.
Dla etapu III możliwe jest zastosowanie wszystkich dostępnych metod utylizacji
ścieków sanitarnych, tj. ich gromadzenie w szczelnych zbiornikach
bezodpływowych z wywozem na oczyszczalnie ścieków, zastosowanie
oczyszczalni przydomowych lub też budowa kanałów ściekowych pomimo ich
wysokich kosztów.
Etap III budowy systemu kanalizacji sanitarnej w mieście i Gminie Staszów
(uwzględniając obecne uwarunkowania w zakresie tworzenia i wyznaczania
aglomeracji) będzie miał miejsce na terenach, które znajdą się poza granicami
Aglomeracji Staszów i Aglomeracji Wiązownica. Tereny te nie będą mogły zostać
objęte dofinansowaniem z obecnych Funduszy Unijnych, stąd inwestycje tam
realizowane będą musiały być finansowane ze środków własnych Inwestora lub
też poprzez dofinansowanie komercyjne (pożyczki bankowe) lub ze środków
WFOŚiGW w Kielcach. Sytuacja taka z jednej strony nakłada na Inwestora
60
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
większe obciążenia finansowe, z drugiej jednak strony, umożliwia zastosowanie
wszelkich dostępnych i zgodnych z obowiązującym prawem rozwiązań
technicznych w zakresie oczyszczania ścieków sanitarnych.
Zakres WR. Wariant Rekomendowany (WR) obejmuje zadania opisane
w tabeli 2.6-1.
Zestawienie parametrów technicznych i wskaźnikowych dla Wariantu
Rekomendowanego dla miasta i Gminy Staszów
L.p.
Miejscowość
Długość kanalizacji
grawitacyjnej
Długość
rurociągów
tłocznych
Długość kanałów
grawitacyjnych lub
tłocznych
tranzytowych
Ilość pompowni
Liczba
mieszkańców
Wskaźnik Mk/km
sieci
Tabela 2.6-1
-
-
km
km
km
kpl
Mk
Mk/km
Miejscowości nie skanalizowane w Aglomeracji Staszów
Brak rekomendacji
Miejscowości nie skanalizowane w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów,
a które przewiduje się skanalizować w systemie grawitacyjno-tłocznym
1
Obszar E
0,59
0
0
0
104
176
2
Obszar F
0,14
0,17
0
1
36
116
3
Obszar H
0,38
0
0
0
44
116
4
Obszar I
0,27
0
0
0
32
119
5
Razem
1,38
0,17
0
1
216
139
Miejscowości nie skanalizowane w Aglomeracji Wiązownica a które przewiduje się
skanalizować w systemie grawitacyjno-tłocznym
6
Czajków
Południowy
i Czajków
Północny i Wola
Wiśniowska i
Wiązownica Duża
13,78
3,95
1,09
8
2049
109
7
Smerdyna
5,59
0,54
1,32
2
788
106
8
Wiązownica Mała
5,91
1,40
0,18
4
682
91
9
Wiśniowa*
0,38
0,41
0
1
35
44
25,66
6,30
2,59
15
3554
103
10 Razem
* podłączenie do Aglomeracji Staszów
Koszty inwestycyjne dla WR. Poniżej w tabeli 2.6-2 zebrano dane dotyczące
kosztów inwestycyjnych w zakresie rozwiązań technicznych zaproponowanych dla
61
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Wariantu Rekomendowanego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz
Aglomeracji Wiązownica (etap II).
Tabela 2.6-2
Zestawienie kosztów inwestycyjnych netto dla Wariantu
Rekomendowanego skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów
oraz Aglomeracji Wiązownica (etap II)
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
1. Koszty inwestycyjne netto dla obszarów nie skanalizowanych
w Aglomeracji Staszów, w mieście Staszów
Kanały grawitacyjne
PVC Dy 200 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
1380
820 zł/m
Studnie kanalizacyjne
DN 1,0 m - 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
33
6200 zł/kpl
204 600 zł
Studnie kanalizacyjne
DN 0,4 – DN 0,6 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
14
2600 zł/kpl
36 400 zł
Przewody tłoczne PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
170
540 zł/m
91 800 zł
Kontenerowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
1
104 500 zł/kpl
SUMA
-
-
-
1 131 600 zł
104 500 zł
1 568 900 zł
62
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
2. Koszty inwestycyjne netto dla miejscowości nie skanalizowanych
w Aglomeracji Wiązownica
Kanały grawitacyjne
PVC Dy 200 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą
na prace
nieprzewidziane
m
25660
820 zł/m
Studnie kanalizacyjne
DN 1,0 m - 1,2 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
595
6200 zł/kpl
3 689 000 zł
Studnie kanalizacyjne
DN 0,4 – DN 0,6 m
(ilość szacunkowa)
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
260
2600 zł/kpl
676 000 zł
Przewody tłoczne PE
Dy 63 mm – 90 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
m
6300
540 zł/m
3 402 000 zł
Kontenerowe
pompownie ścieków
wraz z pracami
ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
kpl
15
104 500 zł/kpl
1 567 500 zł
Kanały tranzytowe
tłoczne PE
Dy 90 mm – 110 mm
wraz z pracami
ziemnymi, drogowymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
mb
2590
580 zł/mb
1 502 200 zł
SUMA
-
-
-
21 041 200 zł
31 877 900 zł
63
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Ilość
Jednostka
Koszt
jednostkowy
Koszt
całkowity
3. Budowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
Oczyszczalnia o
przepustowości Q =
400 m3/d wraz
z pracami ziemnymi,
towarzyszącymi
i rezerwą na prace
nieprzewidziane
1 kpl
1 760 000 zł/kpl
1
1 760 000 zł
1 760 000 zł
SUMA
Koszt sumaryczny 1 do 3 dla Wariantu
Rekomendowanego (WR)
35 206 800 zł
Koszty eksploatacyjne. Koszty eksploatacyjne dla Wariantu Rekomendowanego
(WR) zestawiono w tabeli 2.6-3.
Tabela 2.6-3
Zestawienie kosztów eksploatacyjnych dla Wariantu Rekomendowanego
skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji
Wiązownica (etap II)
Element kosztów
Zużycie energii elektrycznej przez
pompownie ścieków
Przyjęta cena
jednostkowa
Ilość
elementów
kosztu
Koszt całkowity
w ciągu roku
0,35 zł/kWh
45552,0
15 943 zł
Płukanie sieci kanalizacyjnych wodą
wodociągową
3,64 zł/m3
4326,4
15 748 zł
Czyszczenie pompowni ze szlamów i
osadów wraz z wywozem i
zeskładowaniem odpadów na
składowisku
280 zł/m3
12,8
3 584 zł
Wymiana w pompowniach ścieków
sanitarnych uszczelek, klap,
zaworów, itp. w ciągu roku
3000 zł/kpl
3,2
9 600 zł
Wymiana w pompowniach ścieków
sanitarnych urządzeń sterujących,
pomiarowych i czujników w ciągu
roku
10 000 zł/kpl
1,6
16 000 zł
540 zł/kpl
25,0
13 500 zł
Wymiana obręczy żeliwnych pod
pokrywy włazów wraz z włazami
w studzienkach na kanalizacji w
ciągu roku dla studni o średnicach
większych lub równych DN 1000 mm
64
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Element kosztów
Wymiana obręczy żeliwnych pod
pokrywy włazów wraz z włazami
w studzienkach na kanalizacji w
ciągu roku dla studni o DN 400 mm
Przyjęta cena
jednostkowa
Ilość
elementów
kosztu
Koszt całkowity
w ciągu roku
260 zł/kpl
14,0
3 640 zł
1 etat
2520,0
30 240 zł
Koszty eksploatacyjne oczyszczalni
scieków bez systemu odwadniania
osadów ściekowych i usuwania
biogenów (osady będą odwadnianie
na oczyszczalni w Staszowie)
2,8 zł/m3
ścieków
134159,4
375 646 zł
Pozostałe elementy (BHP,
konserwacje, remonty, badania
laboratoryjne, materiały
eksploatacyjne, paliwo, przejazdy,
opłaty za szczególne korzystanie ze
środowiska, itp.)
przyjęto
szacunkowo
8% od sumy
kosztów
powyżej
38 712 zł
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU REKOMENDOWANEGO (BEZ UWZGLĘDNIENIA
AMORTYZACJI)
522 614 zł
Nowe etaty
SUMARYCZNIE SZACUNKOWE KOSZTY EKSPLOATACYJNE
DLA WARIANTU REKOMENDOWANEGO (Z UWZGLĘDNIENIEM
45-LETNIEGO OKRESU AMORTYZACJI)
1 304 987 zł
65
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
3. System kanalizacji deszczowej
Przedstawienie stanu diagnostycznego istniejącego
systemu gospodarki systemu kanalizacji deszczowej
3.1.
Na terenie gminy Staszów system kanalizacji deszczowej istnieje jedynie
w mieście Staszów.
Sieć kanalizacji deszczowej Staszowa podobnie jak układ kanałów sanitarnych
rozdzielona jest rzeką Czarna Staszowska. Składa się ona również
z rozbudowanego układu odwadniającego północną (lewobrzeżną) część miasta
podłączoną do kanału rzeki Czarnej. W skład omawianego systemu w zależności
od topografii terenu i powierzchni odwadnianego terenu wchodzą zbiorcze
kolektory deszczowe oraz pojedyncze kanały uchodzące do sieci hydrograficznej
miasta.
Lewobrzeżnymi odbiornikami wód opadowych są:

rzeka Czarna Staszowska, odbierająca wody z terenu oś. Wschód, oś.
Ogrody,

kanał rzeki Czarnej Staszowskiej, dla centrum miasta,

rów melioracyjny mający charakter dopływu Czarnej dla północnej części
miasta (Pluskawa).
Spływy opadowe z prawobrzeżnej części miasta przyjmują:

rzeka Czarna Staszowska, dla rejonu oś. Oględowska oraz Staszówka,

rów melioracyjny mający charakter dopływu Czarnej dla południowej części
miasta (Pluskawa).
Większość kanałów deszczowych uchodzi bezpośrednio do rzeki Czarna
Staszowska oraz jej kanału. Kanalizacja opadowa Staszowa nie została
wyposażona w większe urządzenia podczyszczające spływy opadowe. Funkcję
oczyszczającą pełnią wpusty uliczne w których zintegrowane są osadniki.
Zestawienie istniejących wylotów do odbiorników oraz charakterystyki zlewni im
odpowiadających przedstawiają tabele 3.1-1 do 3.1-3.
Odbiornik – rzeka Czarna Staszowska
Tabela 3.1-1
Wylot
Maksymalny
godzinowy
Wielkość zrzutu
Średnio
dobowy
Maksymalny
roczny
Q
Qmaxh
Qśrd
Qmaxr
ha
l/s
m3/h
m3/d
m3/rok
0,3321
2,585
19,1
148,69
17,19
133,82
4,37
33,99
1594
12408
Pow.
zlewni
Spływ
F
W-1
W-2
66
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Wylot
Maksymalny
godzinowy
Wielkość zrzutu
Średnio
dobowy
Maksymalny
roczny
Q
Qmaxh
Qśrd
Qmaxr
ha
l/s
m3/h
m3/d
m3/rok
7,4996
0,0906
0,0296
0,0139
0,1124
0,0532
0,0166
1,4677
0,0741
1,0084
0,631
431,38
5,21
1,7
0,8
6,47
3,06
0,95
84,42
4,26
58
36,3
388,24
4,69
1,53
0,72
5,82
2,75
0,86
75,98
3,83
52,2
32,67
98,62
1,19
0,39
0,18
1,48
0,7
0,22
19,3
0,98
13,26
8,3
35998
435
142
67
540
255
80
7045
356
4840
3029
Maksymalny
roczny
Pow.
zlewni
Spływ
F
W-3
W-4
W-5
W-6
W-7
W-8
W-9
W-10
W-11
W-12
W-13
Odbiornik – kanał Czarnej Staszowskiej
Tabela 3.1-2
Wylot
Pow.
zlewni
Spływ
Maksymalny
godzinowy
Wielkość zrzutu
Średnio
dobowy
F
Q
Qmaxh
Qśrd
Qmaxr
ha
l/s
m3/h
m3/d
m3/rok
0,3756
0,0392
0,1116
0,4977
0,0593
0,0253
0,1264
0,7129
21,6
2,25
6,42
28,63
3,41
1,46
7,27
41,01
19,44
2,03
5,78
25,77
3,07
1,31
6,54
36,91
4,94
0,52
1,47
6,55
0,78
0,33
1,66
9,38
1803
188
536
2389
285
121
607
3422
W-14
W-15
W-16
W-17
W-18
W-19
W-20
W-21
Odbiornik – rowy melioracyjne
Tabela 3.1-3
Wylot
Pow.
zlewni
Spływ
Maksymalny
godzinowy
Wielkość zrzutu
Średnio
dobowy
Maksymalny
roczny
F
Q
Qmaxh
Qśrd
Qmaxr
ha
l/s
m3/h
m3/d
m3/rok
3,9106
0,6685
1,642
71,9
71,9
71,9
202,45
34,61
85,01
51,43
8,79
21,59
18771
3209
7882
W-22
W-23
W-24
Graficzny obraz zlewni przedstawia rysunek na stronie następnej.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Rysunek 3.1-1
Orientacyjna lokalizacja zlewni deszczowych w mieście Staszów
67
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
68
Odwodnienie powierzchniowe placów i dróg w mieście Staszów zapewnione jest
poprzez nadanie powierzchniom odpowiednich spadków poprzecznych
i podłużnych. Odbiór wody deszczowej odbywa się poprzez wpusty uliczne
podłączone do kanalizacji deszczowej. Istniejąca w Staszowie sieć kanalizacji
deszczowej odwadnia teren placów i dróg o łącznej powierzchni około
220 831,5 m2.
Istniejący system kanalizacji deszczowej składa się z następujących elementów:
 studzienek z wpustem ulicznym, osadnikiem i kratą,
 kanałów bocznych i przykanalików,
 kolektorów deszczowych DN 600 mm do 1500 mm,
 wylotów do odbiorników ścieków deszczowych DN 200 mm do 1400 mm.
Głównym założeniem systemu kanalizacji deszczowej jest odprowadzanie wód
opadowych i roztopowych zgodnie z obowiązującymi wymaganiami. Aby spełnić
wymagania jakościowe odprowadzanych wód studzienki z wpustami uzbrojone są
w osadniki. Dodatkowo istnieje możliwość zainstalowania poduszek sorpcyjnych
w przypadku przekroczenia zawartości substancji ropopochodnych.
Tak funkcjonujący układ kanalizacji deszczowej uzyskał „Decyzję pozwolenia
wodnoprawnego”.
Wody opadowe powstające na terenie miasta pochodzą z opadów
atmosferycznych takich jak deszcz i topniejący śnieg. Zawierają one
zanieczyszczenia, których ilości i jakość zależą od czasu trwania opadu oraz od
charakteru odwadnianej zlewni. Wielkość emisji ścieków (wód deszczowych)
uzależniona jest od wielkości opadów atmosferycznych i wielkości zlewni. Jakość
odprowadzonych ścieków zależy od czystości powierzchni, stanu pojazdów,
wypadków drogowych w wyniku, których płyny eksploatacyjne z pojazdów mogą
rozlać sie po drodze oraz od stosowania substancji przeciwdziałających śliskości
w okresie zimowym. Spływ opadowy może mieć charakter silnie
zanieczyszczonych ścieków tzw. opadowych, w szczególności po dłuższym
okresie pogody suchej, wskutek dużej akumulacji zanieczyszczeń na powierzchni i
w śniegu zgromadzonym na poboczach. Wody opadowe nie posiadają cech
ścieków przemysłowych, tzn. nie zawierają w swym składzie substancji
niebezpiecznych. Zawarte w nich ponadnormatywne zawiesiny oraz substancje
ropopochodne są zatrzymywane na urządzeniach podczyszczających t.j. osadniku
w studzience wpustu.
Osadnik przy studzience z wpustem służy do usuwania z wód opadowych
zawiesin. W procesie oddzielania zawiesiny z wód opadowych wykorzystywane
jest zjawisko grawitacyjnego rozdziału podczas przepływu przez osadnik.
Większość zanieczyszczeń zawartych w ściekach odprowadzanych z terenu
utwardzonego kumuluje się w zawiesinie, a węglowodory jako lżejsze od wody
tworzą w pierwszej fazie na jej powierzchni tęczową warstwę utrudniającą
napowietrzanie wody, a następnie na skutek absorpcji substancji ropopochodnych
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
69
Odwodnienie powierzchniowe placów i dróg w mieście Staszów zapewnione jest
poprzez nadanie powierzchniom odpowiednich spadków poprzecznych
i podłużnych. Odbiór wody deszczowej odbywa się poprzez wpusty uliczne
podłączone do kanalizacji deszczowej. Istniejąca w Staszowie sieć kanalizacji
deszczowej odwadnia teren placów i dróg o łącznej powierzchni około
220 831,5 m2.
Istniejący system kanalizacji deszczowej składa się z następujących elementów:
 studzienek z wpustem ulicznym, osadnikiem i kratą,
 kanałów bocznych i przykanalików,
 kolektorów deszczowych DN 600 mm do 1500 mm,
 wylotów do odbiorników ścieków deszczowych DN 200 mm do 1400 mm.
Głównym założeniem systemu kanalizacji deszczowej jest odprowadzanie wód
opadowych i roztopowych zgodnie z obowiązującymi wymaganiami. Aby spełnić
wymagania jakościowe odprowadzanych wód studzienki z wpustami uzbrojone są
w osadniki. Dodatkowo istnieje możliwość zainstalowania poduszek sorpcyjnych
w przypadku przekroczenia zawartości substancji ropopochodnych.
Tak funkcjonujący układ kanalizacji deszczowej uzyskał „Decyzję pozwolenia
wodnoprawnego”.
Wody opadowe powstające na terenie miasta pochodzą z opadów
atmosferycznych takich jak deszcz i topniejący śnieg. Zawierają one
zanieczyszczenia, których ilości i jakość zależą od czasu trwania opadu oraz od
charakteru odwadnianej zlewni. Wielkość emisji ścieków (wód deszczowych)
uzależniona jest od wielkości opadów atmosferycznych i wielkości zlewni. Jakość
odprowadzonych ścieków zależy od czystości powierzchni, stanu pojazdów,
wypadków drogowych w wyniku, których płyny eksploatacyjne z pojazdów mogą
rozlać sie po drodze oraz od stosowania substancji przeciwdziałających śliskości
w okresie zimowym. Spływ opadowy może mieć charakter silnie
zanieczyszczonych ścieków tzw. opadowych, w szczególności po dłuższym
okresie pogody suchej, wskutek dużej akumulacji zanieczyszczeń na powierzchni i
w śniegu zgromadzonym na poboczach. Wody opadowe nie posiadają cech
ścieków przemysłowych, tzn. nie zawierają w swym składzie substancji
niebezpiecznych. Zawarte w nich ponadnormatywne zawiesiny oraz substancje
ropopochodne są zatrzymywane na urządzeniach podczyszczających t.j. osadniku
w studzience wpustu.
Osadnik przy studzience z wpustem służy do usuwania z wód opadowych
zawiesin. W procesie oddzielania zawiesiny z wód opadowych wykorzystywane
jest zjawisko grawitacyjnego rozdziału podczas przepływu przez osadnik.
Większość zanieczyszczeń zawartych w ściekach odprowadzanych z terenu
utwardzonego kumuluje się w zawiesinie, a węglowodory jako lżejsze od wody
tworzą w pierwszej fazie na jej powierzchni tęczową warstwę utrudniającą
napowietrzanie wody, a następnie na skutek absorpcji substancji ropopochodnych
70
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
przez zawiesinę sedymentują i tylko niewielka ich część jest rozpuszczalna
w wodzie.
Dla miasta Staszów, z uwagi na warunki terenowe oraz potencjalnie niskie
zawartości substancji ropopochodnych nie ma konieczności stosowania
separatorów zanieczyszczeń ropopochodnych, które mogą dostać się do wód
opadowych z placów i dróg, po których poruszają się pojazdy samochodowe.
Poduszki sorpcyjne lokalizowane w studzienkach kanalizacyjnych zapewniają
wymaganą redukcję substancji ropopochodnych w przypadku stwierdzenia
podwyższonych wartości substancji ropopochodnych w odprowadzanych wodach.
Z wywiadu przeprowadzonego w PGKiM wynika, że:
 Do najważniejszych problemów
deszczowymi w mieście należy:
w
zakresie
gospodarki
-
stan sieci w miejscach często występujących awarii,
-
uzupełnienie sieci w miejscach gdzie obecnie jej brakuje
ściekami
 Należy uwzględnić modernizację / uzupełnienie sieci, w szczególności w:
-
ul. Towarowej: załamania sieci, cały ciąg do przebudowy,
-
ul. Opatowskiej (od Rynku do skrzyżowania z Armii Krajowej):
kanalizacja niedrożna, stara – do przebudowy,
-
ul. Kilińskiego: brak kanalizacji deszczowej we fragmencie ulicy,
-
ul. Langiewicza: kanalizacja do przebudowy.
 Kradzież włazów studzienek nie stanowi na dzisiaj dużego problemu
w mieście. Pojedyncze przypadki są na bieżąco naprawiane – zastępowane
włazami betonowymi.
3.2.
Ocena istniejącego systemu kanalizacji deszczowej
w aspekcie obowiązujących w tym zakresie przepisów
prawa
Stan formalno-prawny kanalizacji deszczowej jest uregulowany:

W 2012 roku opracowano Operat wodnoprawny na oprowadzenie wód
opadowych z terenu miasta Staszów i złożono wniosek o wydanie
o udzielenie pozwolenia wodno prawnego.
 W tym samym roku Starosta Staszowski wydał decyzję - pozwolenie
wodnoprawne na wprowadzanie wód opadowych i roztopowych istniejącymi
wylotami poprzez system kanalizacji deszczowej. Pozwolenie jest ważne do
2022 roku.
W pozwoleniu określono następujące warunki odprowadzania wód opadowych
i roztopowych do odbiorników ścieków, zgodne ze złożonym wnioskiem:
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
71
 Dopuszczalne parametry zanieczyszczeń:
-
Zawiesina – 100 mg/l.
-
Węglowodory ropopochodne – 15 mg/l.
 Wielkość wprowadzanych wód:
-
Qmx – 1143,22 m3/h,
-
Qśr.dob. – 290,42 m3/d,
-
Qśr. Rok – 106002 m3/rok.
 Inne warunki:
-
Dokonywanie przeglądów eksploatacyjnych 2 razy w roku.
-
Utrzymywanie w dobrym stanie technicznym wylotów.
Nie określono częstotliwości badań wskaźników zanieczyszczeń. Spełnienie
warunku nie przekroczenia dopuszczalnych wartości określonych w decyzji należy
oceniać na podstawie przeglądów eksploatacyjnych urządzeń oczyszczających.
Z wywiadu przeprowadzonego w PGKiM wynika, że PGKiM stosuje się ściśle do
zaleceń zawartych w Pozwoleniu.
3.3.
Opis zalecanych prac remontowo-naprawczych dla
systemu kanalizacji deszczowej
Uwzględniając
informacje
uzyskane
w
trakcie
odbytych
spotkań
z przedstawicielami użytkownika systemu kanalizacji deszczowej w mieście
i Gminie Staszów, można końcowo sformułować następujące wnioski:
 Nie jest celowa budowa nowych sieci i obiektów kanalizacji deszczowej
poza terenami miasta Staszowa, tj. na terenach innych miejscowości
wchodzących w skład Gminy Staszów.
 Obecnie eksploatowany system kanalizacji deszczowej objęty jest
obowiązującą do 2022 roku decyzją pozwolenia wodnoprawnego i nie ma
potrzeby wprowadzania zmian do tego systemu. Ewentualne działania
techniczne zmierzające do połączenia odrębnych zlewni z kilkoma wylotami
w zlewnie większą z jednym wylotem nie mają żadnego uzasadnienia
technicznego. Powiększanie zlewni poprzez ich łączenie powoduje
zwiększanie wielkości przepływów na końcowych fragmentach sieci, co
może doprowadzić do niewydolności sieci, podtopień i znacznie
trudniejszego opanowania sytuacji w przypadku wystąpienia większych
opadów deszczu. Łączenie istniejących zlewni generować będzie również
dodatkowe i nieuzasadnione koszty inwestycyjne poprzez konieczność
zbudowania nowych, połączeniowych odcinków sieci, przebudowę części
sieci istniejących oraz poprzez likwidację budowli wylotów. Zdecydowanie
lepszym rozwiązaniem z punktu widzenia „zarządzania” spływami
72
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
deszczowymi jest ich podzielenie na spływy mniejsze, łatwiejsze do
opanowania w przypadku wystąpienia wysokich opadów.
 W kilku miejscach, na istniejących sieciach kanalizacji deszczowej
w mieście Staszów, należy wykonać prace modernizacyjne lub remontowe.
Są to następujące obszary:
-
Ulica Towarowa: budowa nowej kanalizacji oraz remont (wymiana) sieci
istniejącej.
-
Ulica Opatowska (od Rynku do skrzyżowania z Armii Krajowej): remont
(wymiana) sieci istniejącej.
-
Ulica Kilińskiego: budowa nowej kanalizacji oraz remont (wymiana) sieci
istniejącej.
-
Ulica Langiewicza: remont (wymiana) sieci istniejącej.
Poniżej w tabeli 3.3-1 zestawiono zakres techniczny prac remontowonaprawczych, które należy wykonać dla systemu kanalizacji deszczowej w mieście
Staszów.
Tabela 3.3-1
Zestawienie parametrów technicznych dla prac remontowo-naprawczych
dla systemu kanalizacji deszczowej w mieście Staszów
Parametr
Ilość
Jednostka
1. Ulica Towarowa
Rozbudowa sieci o nowe kanały grawitacyjne DN 400 mm
m
819
Remont (wymiana) istniejącej sieci kanalizacyjnej
grawitacyjnej DN 1400 mm
m
121
Nowe studnie kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa)
kpl
25
Nowe studnie kanalizacyjne DN 2,0 m
(ilość szacunkowa)
kpl
4
Nowe wpusty deszczowe DN 600 mm z osadnikiem
(ilość szacunkowa)
kpl
30
Remont (wymiana) istniejącej sieci kanalizacyjnej
grawitacyjnej DN 500 mm
m
148
Nowe studnie kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa)
kpl
6
Nowe wpusty deszczowe DN 600 mm z osadnikiem
(ilość szacunkowa)
kpl
6
m
247
2. Ulica Opatowska
3. Ulica Kilińskiego
Rozbudowa sieci o nowe kanały grawitacyjne DN 300 mm
73
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Jednostka
Ilość
Remont (wymiana) istniejącej sieci kanalizacyjnej
grawitacyjnej DN 300 mm
m
110
Nowe studnie kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa)
kpl
13
Nowe wpusty deszczowe DN 600 mm z osadnikiem
(ilość szacunkowa)
kpl
12
Rozbudowa sieci o nowe kanały grawitacyjne DN 400 mm
m
998
Nowe studnie kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa)
kpl
35
Nowe wpusty deszczowe DN 600 mm z osadnikiem
(ilość szacunkowa)
kpl
34
4. Ulica Langiewicza
3.4.
Szacunkowe koszty inwestycyjne dla zalecanych prac
remontowo-naprawczych systemu kanalizacji deszczowej
Poniżej w tabeli 3.4-1 zebrano dane dotyczące kosztów inwestycyjnych
w zakresie prac remontowo-naprawczych, które należy wykonać dla systemu
kanalizacji deszczowej w mieście Staszów.
Do obliczenia kosztów poszczególnych elementów inwestycji zastosowano
wskaźniki jednostkowe opracowane na podstawie dostępnych i porównywalnych
z zakresem niniejszego opracowania kosztorysów inwestorskich oraz zawarte
w opracowaniach dla kosztorysantów (np.: „Zbiór jednostkowych wskaźników
cenowych” BISTYP Consulting).
W zestawieniach nie uwzględniono kosztów związanych z wykonaniem
dokumentacji projektowej dla potrzeb realizacji inwestycji oraz kosztów
związanych z obsługą inwestycji (nadzór, rezerwa na prace nieprzewidziane, itp.).
Orientacyjnie można przyjąć, że koszty te stanowić będą około 3% wartości
zaplanowanych inwestycji.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Tabela 3.4-1
74
Zestawienie kosztów inwestycyjnych dla prac remontowo-naprawczych
dla systemu kanalizacji deszczowej w mieście Staszów
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
Koszt
całkowity
1. Ulica Towarowa
Rozbudowa sieci
o nowe kanały
grawitacyjne
DN 400 mm wraz
mb
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
819
1120 zł/mb
917 280 zł
Remont (wymiana)
istniejącej sieci
kanalizacyjnej
grawitacyjnej
mb
DN 1400 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
121
2250 zł/mb
272 250 zł
Nowe studnie
kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
25
6200 zł/kpl
155 000 zł
Nowe studnie
kanalizacyjne DN 2,0 m
(ilość szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
4
9800 zł/kpl
39 200 zł
Nowe wpusty
deszczowe DN 600 mm
z osadnikiem (ilość
szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
30
3200 zł/kpl
96 000 zł
SUMA
-
-
-
1 479 730 zł
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
75
Koszt
całkowity
2. Ulica Opatowska
Remont (wymiana)
istniejącej sieci
kanalizacyjnej
grawitacyjnej
mb
DN 500 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
148
1420 zł/mb
210 160 zł
Nowe studnie
kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
6
6200 zł/kpl
37 200 zł
Nowe wpusty
deszczowe DN 600 mm
z osadnikiem (ilość
szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
6
3200 zł/kpl
19 200 zł
SUMA
-
-
266 560 zł
Rozbudowa sieci
o nowe kanały
grawitacyjne
DN 300 mm wraz
mb
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
247
910 zł/mb
224 770 zł
Remont (wymiana)
istniejącej sieci
kanalizacyjnej
grawitacyjnej
mb
DN 300 mm wraz
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
110
930 zł/mb
102 300 zł
-
3. Ulica Kilińskiego
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
Parametr
Koszt
jednostkowy
Ilość
Jednostka
76
Koszt
całkowity
Nowe studnie
kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
13
6200 zł/kpl
80 600 zł
Nowe wpusty
deszczowe DN 600 mm
z osadnikiem (ilość
szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
12
3200 zł/kpl
38 400 zł
SUMA
-
-
Rozbudowa sieci
o nowe kanały
grawitacyjne
DN 400 mm wraz
mb
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
998
1120 zł/mb
1 117 760 zł
Nowe studnie
kanalizacyjne DN 1,2 m
(ilość szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
35
6200 zł/kpl
217 000 zł
Nowe wpusty
deszczowe DN 600 mm
z osadnikiem (ilość
szacunkowa) wraz
kpl
z pracami ziemnymi,
drogowymi i rezerwą na
prace nieprzewidziane
34
3200 zł/kpl
108 800 zł
SUMA
-
-
-
446 070 zł
4. Ulica Langiewicza
-
Koszt sumaryczny 1 do 4
1 443 560 zł
3 635 920 zł
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
77
4. Podsumowanie i wnioski
W niniejszym opracowaniu dokonano analizy formalno-prawnej i technicznej dla
systemu kanalizacji sanitarnej, która jest możliwa do wykonania w ramach II etapu
skanalizowania terenów Aglomeracji Staszów oraz Aglomeracji Wiązownica.
Dokonano również analizy i poddano ocenie obecnie funkcjonujący w mieście
Staszów system kanalizacji deszczowej.
Kanalizacja sanitarna. Docelowe rozwiązania techniczne dla kanalizacji
sanitarnej poddano analizie z wykorzystaniem dwóch wariantów rozwiązań
systemowych:
 Wariant I: system grawitacyjno – tłoczny.
 Wariant II: system ciśnieniowy.
Dla Wariantu I uzyskano następujące scalone wskaźniki podstawowe:
 Sumaryczna długość sieci kanalizacji grawitacyjnej: 50,55 km.
 Sumaryczna długość sieci kanalizacji tłocznej (łącznie z odcinkami
tranzytowymi): 23,96 km.
 Sumaryczna ilość przepompowni sieciowych: 34 kpl.
 Jedna nowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
o wydajności Q = 400 m3/d (bez odwadniania osadów i usuwania
biogenów).
 Ilość nowo podłączonych mieszkańców: 5668 Mk.
 Koszty inwestycyjne netto: 69,2 mln zł.
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (bez uwzględnienia amortyzacji):
0,61 mln zł.
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (z uwzględnieniem amortyzacji):
2,15 mln zł.
Dla Wariantu II uzyskano następujące scalone wskaźniki podstawowe:
 Sumaryczna długość sieci kanalizacji ciśnieniowej (łącznie z odcinkami
tranzytowymi): 64,46 km.
 Sumaryczna ilość przepompowni sieciowych: 12 kpl.
 Sumaryczna ilość przepompowni przydomowych: 695 kpl.
 Jedna nowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
o wydajności Q = 400 m3/d (bez odwadniania osadów i usuwania
biogenów).
 Ilość nowo podłączonych mieszkańców: 5668 Mk.
 Koszty inwestycyjne netto: 49,1 mln zł.
78
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (bez uwzględnienia amortyzacji):
1,06 mln zł.
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (z uwzględnieniem amortyzacji):
3,03 mln zł.
Na podstawie danych technicznych obliczonych dla Wariantów I i II
wyselekcjonowane zostały obszary w Aglomeracji Staszów i Aglomeracji
Wiązownica, które spełniają (lub prawie spełniają) wymagany wskaźnik
koncentracji opisany jako ilość RLM-ów na jeden kilometr nowo budowanych sieci
kanalizacyjnych.
Następnie, przy dodatkowym uwzględnieniu kryteriów technicznych (min. prostota
wykonania i obsługi kanalizacji, komplementarność do obecnie eksploatowanych
systemów kanalizacyjnych w mieście i Gminie Staszów, nadrzędność kosztów
eksploatacyjnych nad inwestycyjnymi, amortyzacja systemów kanalizacyjnych)
wytypowano Wariant Rekomendowany, który uwzględnia wszystkie opisane
powyżej założenia. Należy dodać, że Wariant Rekomendowany (WR) został
potraktowany jako równoważny etapowi II budowy systemu kanalizacji sanitarnej
w mieście i Gminie Staszów.
Dla Wariantu Rekomendowanego (WR) uzyskano następujące scalone
wskaźniki podstawowe:
 Sumaryczna długość sieci kanalizacji grawitacyjnej: 27,04 km.
 Sumaryczna długość sieci kanalizacji tłocznej (łącznie z odcinkami
tranzytowymi): 9,06 km.
 Sumaryczna ilość przepompowni sieciowych: 16 kpl.
 Jedna nowa oczyszczalni ścieków dla Aglomeracji Wiązownica
o wydajności Q = 400 m3/d (bez odwadniania osadów i usuwania
biogenów).
 Ilość nowo podłączonych mieszkańców: 3770 Mk.
 Koszty inwestycyjne netto: 35,2 mln zł.
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (bez uwzględnienia amortyzacji):
0,52 mln zł.
 Roczne koszty eksploatacyjne netto (z uwzględnieniem amortyzacji):
1,30 mln zł.
Generalnie Wariant Rekomendowany obejmuje:
 budowę kanalizacji grawitacyjno-tłocznej w Aglomeracji Wiązownica
(Czajków Południowy, Czajków Północny, Wola Wiśniowska, Wiązownica
Duża, Smerdyna i Wiązownica Mała),
 budowę kanalizacji grawitacyjno-tłocznej pozwalającej
niewielkiego fragmentu Wiśniowej do Aglomeracji Staszów,
na
przerzut
 budowę kanalizacji grawitacyjno-tłocznej w mieście Staszów dla: Obszaru E
(rejon ulicy Opatowskiej), Obszaru F (ulica Słoneczna), Obszaru H (ulica
Polna) i Obszaru I (rejon ulicy Wąskiej i Akacjowej).
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
79
Jednocześnie Wariant Rekomendowany (etap II) nie wyczerpuje wszystkich zadań
miasta i Gminy Staszów w zakresie zagospodarowania ścieków sanitarnych
powstających w granicach administracyjnych Staszowa. Dla pozostałych terenów,
nie objętych Wariantem Rekomendowanym (WR) należy również przewidzieć,
zaprojektować i wdrożyć rozwiązania zapewniające oczyszczenie ścieków
sanitarnych przed ich wprowadzeniem do środowiska, co stanowić będzie III etap
budowy systemu kanalizacji sanitarnej w mieście i Gminie Staszów. Dla etapu III
możliwe jest zastosowanie wszystkich dostępnych metod utylizacji ścieków
sanitarnych, tj. ich gromadzenie w szczelnych zbiornikach bezodpływowych
z wywozem na oczyszczalnie ścieków, zastosowanie oczyszczalni przydomowych
lub też budowa kanałów ściekowych pomimo ich wysokich kosztów.
Etap III budowy systemu kanalizacji sanitarnej w mieście i Gminie Staszów
(uwzględniając obecne uwarunkowania w zakresie tworzenia i wyznaczania
aglomeracji) będzie miał miejsce głównie na terenach, które znajdą się poza
granicami Aglomeracji Staszów i Aglomeracji Wiązownica. Tereny te nie będą
mogły zostać objęte dofinansowaniem z obecnych Funduszy Unijnych, stąd
inwestycje tam realizowane będą musiały być finansowane ze środków własnych
Inwestora lub też poprzez dofinansowanie komercyjne (pożyczki bankowe) lub ze
środków WFOŚiGW w Kielcach.
Dodatkowo pozostaje osiem obszarów w mieście Staszów, które znajdują się
wewnątrz Aglomeracji Staszów, a które indywidualnie nie spełniają wskaźnika
koncentracji. Na części tych obszarów aktualnie obserwuje się dynamiczny rozwój
budownictwa jednorodzinnego i istnieje duże prawdopodobieństwo, że część
z tych obszarów osiągnie w krótkim czasie wymagany wskaźnik koncentracji
(minimum 120 RLM/km budowanych sieci). Dotyczy to np. Obszaru G (rejon ulicy
Małopolskiej i Kieleckiej) oraz Obszaru J (rejon ulicy Zielona Dolina). Generalnie
dla wszystkich Obszarów nieskanalizowanych w mieście wskazana jest budowa
kanalizacji sanitarnej w pierwszej kolejności, niezależnie od tego, czy Obszary te
będą mogły być dofinansowane ze środków unijnych. Stosunkowo niewielkie
zakresy rzeczowe (zakresy inwestycji) w każdym z Obszarów sprawiają, że
kanalizacja może być w nich budowana ze środków własnych Inwestora przy, np.
wsparciu pożyczkami z WFOŚiGW w Kielcach.
Kanalizacja deszczowa. Uwzględniając informacje uzyskane w trakcie odbytych
spotkań konsultacyjnych, można końcowo sformułować następujące wnioski:
 Nie jest celowa budowa nowych sieci i obiektów kanalizacji deszczowej
poza terenami miasta Staszowa, tj. na terenach innych miejscowości
wchodzących w skład Gminy Staszów.
 Obecnie eksploatowany system kanalizacji deszczowej objęty jest
obowiązującą do 2022 roku decyzją pozwolenia wodnoprawnego i nie ma
potrzeby wprowadzania zmian do tego systemu. Ewentualne działania
techniczne zmierzające do połączenia odrębnych zlewni z kilkoma wylotami
w zlewnie większą z jednym wylotem nie mają żadnego uzasadnienia
technicznego. Powiększanie zlewni poprzez ich łączenie powoduje
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
80
zwiększanie wielkości przepływów na końcowych fragmentach sieci, co
może doprowadzić do niewydolności sieci, podtopień i znacznie
trudniejszego opanowania sytuacji w przypadku wystąpienia większych
opadów deszczu. Łączenie istniejących zlewni generować będzie również
dodatkowe i nieuzasadnione koszty inwestycyjne poprzez konieczność
zbudowania nowych, połączeniowych odcinków sieci, przebudowę części
sieci istniejących oraz poprzez likwidację budowli wylotów. Zdecydowanie
lepszym rozwiązaniem z punktu widzenia „zarządzania” spływami
deszczowymi jest ich podzielenie na spływy mniejsze, łatwiejsze do
opanowania w przypadku wystąpienia wysokich opadów.
 W kilku miejscach, na istniejących sieciach kanalizacji deszczowej
w mieście Staszów, należy wykonać prace modernizacyjne lub remontowe.
Są to następujące obszary:
-
Ulica Towarowa: budowa nowej kanalizacji (L = 819 m, DN 400 mm)
oraz remont (wymiana) sieci istniejącej (L = 121 m, DN 1400 mm).
-
Ulica Opatowska (od Rynku do skrzyżowania z Armii Krajowej): remont
(wymiana) sieci istniejącej (L = 148 m, DN 500 mm).
-
Ulica Kilińskiego: budowa nowej kanalizacji (L = 247 m, DN 300 mm)
oraz remont (wymiana) sieci istniejącej (L = 110 m, DN 300 mm).
-
Ulica Langiewicza: remont (wymiana) sieci istniejącej (L = 998 m,
DN 400 mm).
 Sumaryczne koszty inwestycyjne dla opisanych powyżej prac
modernizacyjnych lub remontowych na sieciach kanalizacyjnych w mieście
Staszowie wynoszą netto 3,64 mln zł.
Poniżej zapisano ważniejsze wnioski, jakie nasuwają się po wykonania niniejszej
koncepcji:
1. W wyniku przeprowadzonych analiz technicznych i ekonomicznych
uzasadnione jest podjęcie działań zmierzających do ograniczenia zasięgu
obecnej Aglomeracji Staszów. Dotyczy to wyłączenia z Aglomeracji
następujących miejscowości: Czernica, Kszczonowice, Lenartowice,
Poddębowiec, Wola Osowa, Kopanina i Wólka Żabna. Sposób
postępowania w przypadku wprowadzania zmian w Aglomeracjach opisany
jest w dokumencie pn.: „Wytyczne do tworzenia i zmiany aglomeracji”
z czerwca 2013r. Zaleca się, aby dla miasta Staszowa przeprowadzona
została weryfikacja posiadanych materiałów geodezyjnych i uaktualnione
zostały dane dotyczące przebiegu, średnic, materiału, lat wykonania i stanu
technicznego istniejących sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej.
2. Zaleca się, aby w pierwszej kolejności wykonać projekty budowlanowykonawcze i uzyskać decyzje pozwoleń na budowę dla obszarów
wytypowanych w ramach Wariantu Rekomendowanego, co pozwoli na
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
81
osiągnięcie gotowości realizacyjnej tych obszarów do aplikowania o środki
pomocowe w ramach POIiŚ.
3. Przy projektowaniu kanalizacji sanitarnej w wytypowanych obszarach
należy bezwzględnie przestrzegać zasady, aby długości zaprojektowanych
kolektorów i rurociągów tłocznych mieściły się w zakresach wymaganych
wskaźników koncentracji, tj. minimum 90 RLM/km nowych sieci dla
Aglomeracji Wiązownica oraz minimum 120 RLM/km nowych sieci dla
Aglomeracji Staszów.
4. Wskazane jest wykonanie szczegółowego opracowania koncepcyjnego,
które określi najkorzystniejsze sposoby skanalizowania obszarów
zakwalifikowanych do Etapu III budowy systemu kanalizacji sanitarnej
w mieście i Gminie Staszów. Dotyczy to głównie miejscowości
zlokalizowanych w północnej części Gminy Staszów.
5. W zakresie wydawanych nowych uzgodnień pozwalających na podłączenie
się do kanalizacji deszczowej nowych podmiotów (obiekty przemysłowe,
magazynowe, handlowe lub usługowe) należy podjąć działania
ograniczające oddziaływanie spływów opadowych na stan napełnienia
i czystości wód powierzchniowych. Wydawane warunki techniczne
podłączenia do istniejących sieci kanalizacji deszczowych powinny
obligować petentów do stosowania zbiorników retencyjnych (łagodzenie
ekstremalnych, chwilowych napływów ścieków deszczowych) i stosowania
urządzeń
podczyszczających
w
zakresie
usuwania
substancji
ropopochodnych i zawiesin mineralnych.
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE
82
5. Część graficzna
5.1.
Stan istniejący systemu kanalizacji sanitarnej (plansza w skali 1:10000)
5.2.
Proponowane rozwiązania dla systemu kanalizacji sanitarnej – Wariant I:
kanalizacja grawitacyjno-tłoczna (plansza w skali 1:10000)
5.3.
Proponowane rozwiązania dla systemu kanalizacji sanitarnej – Wariant II:
kanalizacja ciśnieniowa (plansza w skali 1:10000)
5.4.
Proponowane rozwiązania dla systemu kanalizacji sanitarnej – Wariant
Rekomendowany (plansza w skali 1:10000)
5.5.
Stan istniejący systemu kanalizacji deszczowej wraz z zakresem
zalecanych remontów (plansza w skali 1:10000)