obrysowywanie prezentowanych struktur
Transkrypt
obrysowywanie prezentowanych struktur
AUS Wspó³czesne systemy obrazowania USG 1. Wprowadzenie - obrysowywanie prezentowanych struktur - ocena kurczliwoœci serca na podstawie badañ echokardiografii - narzêdzie funkcji sklejanych - zasadnicze problemy zwi¹zane z jakoœci¹ obrazowania USG 2. Filtracja obrazów USG (modu B) - przegl¹d ró¿nych filtrów - porównanie ich efektywnoœci 3. Analiza dooplerowska - zastosowanie transformat czasowo-czêstotliwoœciowych 4. Potrzeba 3D ultrasonografii - rzeczywiœcie 'nowa jakoœæ'? - obszar zastosowañ (obrazowanie serca, naczyñ, struktur anatomicznych) - UCT (ultrasound computed tomography) 5. Systemy akwizycji danych 3D - g³owice 2D (mechaniczne prowadnice, system ‘free-hand’ mechaniczne uk³ady rotacyjne, drgaj¹ce) - g³owice 3D (z 2D matryc¹, np. 32 × 32 piezoelektrycznych elementów z fazowych odchylaniem) 6. Przegl¹d rzeczywistych systemów badañ 3D USG - Voluson (Kretz) - GE, ATL itd. 7. Metody wizualizacji wolumetrycznych danych USG - odtwarzanie powierzchni - rekonstrukcja wieloplanowa - prezentacji pó³przezroczysta - mod X-ray - wizualizacja naczyñ 8. Praktyczny system 3D rekonstrukcji danych USG - reformatowanie danych z nierównoleg³ych warstw - rekonstrukcja objêtoœciowa 9. Przyk³ady badañ nad lepszym wykorzystaniem systemów USG do celów diagnozy - detekcja i wizualizacja raka prostaty Filtracja obrazów USG 1. Filtry Gaussowskie i LoG (laplasjanowy (laplasjanowy filtr Gaussa) wada: zacieranie krawêdzi, nie najlepsze do wykrywania krawêdzi zaszumionych obrazów (zachowuj¹ jedynie ogólny kszta³t silnych krawêdzi) 2. Filtry Medianowe lepiej zachowuj¹ krawêdzie (tak¿e ich pozycjê), dobrze eliminuj¹ szum impulsowy wada: jeœli szum jest niesymetryczny zmieniaj¹ œredni¹ intensywnoœæ obrazu 3. Filtry Modalne np. 9x9, dobrze redukuj¹ niewielki szum w pobli¿u krawêdzi i wzmacniaj¹ krawêdzie w silnie zaszumionym obszarze wady: mog¹ jednak zniekszta³caæ krawêdzie (przesuwaæ) 4. Filtry adaptacyjne zale¿ne od lokalnej mediany, œredniej lub wariancji, czêsto wymagaj¹ interakcji, ale s¹ skuteczniejsze 5. Filtry morfologiczne (otwieraj¹ce+ zamykaj¹ce) usuwaj¹ skutecznie cêtki z obrazu, tak¿e drobne strukturki, uzupe³niaj¹ kszta³ty niepe³nych struktur (pomagaj¹ wyznaczyæ zamkniête struktury) wady: tak¿e nie zachowuj¹ œredniej intensywnoœci obrazu 6. Porównanie efektywnoœci filtrów miara jakoœci: Contrast to Speckle Ratio CSR x0 − x1 CSR = 2 (σ 0 − σ 12 ) 2 - adaptacyjne filtry medianowe daj¹ najlepsz¹ skutecznoœæ filtracji 7. Przyczyna filtracji 2D obrazów warstwowych do rekonstru-kcji 3D - rozdzielczoœæ rekonstrukcji 3D jest mniejsza - interpolacja warstw czêsto zwiêksza efekt cêtkowanych szumów - prostsza implementacja od filtrów 3D Analiza dooplerowska zastosowanie transformat czasowo-czêstotliwoœciowych 1. Problem filtracji sygna³ów dooplerowskich Rzeczywisty sygna³ dooplerowski mo¿e byæ w przybli¿eniu opisany nastêpuj¹cym równaniem: d (t ) = s (t ) ⋅ n(t ) = A cos(ω ± ∆ω œr (t , d ))t ⋅ n(t ) d - d³ugoœæ badana (okreœlona przez bramkê czasow¹) Stosowane dot¹d metody: - okienkowa FFT (short-time FFT) - estymacja widma metod¹ autoregresji y n = a1 y n −1 + a 2 y n− 2 + ....... + a k y n − k + en W( f ) = σ e2T k | 1 + ∑ ai exp(− j 2ΠfiT | 2 i =1 2. Narzêdzie waveletowe 3. Waveletowe odszumianie sygna³u dooplerowskiego Wielorozdzielcza dekompozycja sygna³y φ (t ) = ∞ ∑c n = −∞ n 2φ (2t − n) ∞ c n = ∫ φ (t ) 2φ ( 2t − n) dt −∞ ψ (t ) = ∞ ∑d n = −∞ n 2φ ( 2t − n ) = ∞ ∑ (−1) n = −∞ n c1− n 2φ ( 2t − n ) Miêkie i twarde progowanie Przyjmujemy: λ > 0 Hard thresholding: Soft thresholding: t _ prog ij w m _ prog ij w 0, | wij |< λ = wij , | wij |≥ λ | wij |< λ 0, = znak( wij )(| wij | −λ ), | wij |≥ λ Potrzeba 3D ultrasonografii A. rzeczywiœcie 'nowa jakoœæ'? B. obszar zastosowañ C. UCT (ultrasound computed tomography) Dlaczego jest potrzebna 3D ultrasonografia? • poprawa jakoœci metod wizualizacji danych prezentacja tej samej informacji w formacie zgodnym z rzeczywist¹ 3D natur¹ badanych obiektów • pomiary objêtoœciowe - s¹ dokonywane na podstawie rzeczywistych danych pomiarowych, a nie ekstrapolacji kszta³tów obiektów przestrzennych na podstawie ciêæ 2D • redukcja czasu badañ • dodatkowe mo¿liwoœci analizy obiektów przestrzennych - dowolne ciêcia obiektu, rendering (odtwarzanie) powierzchni i objêtoœci obiektu w ró¿nych zakresach danych pomiarowych i ró¿nych modach prezentacji (semi-transparent, stereo, x-ray technique itp.), mo¿liwoœæ analizy obrazowanych obiektów zarówno w czasie skanowania jak i póŸniej Obszar zastosowañ badañ 3D: • badania p³odu i ginekologiczne bardziej wyraŸny obraz w badaniach p³odu, precyzyjniejsze rozró¿nienie i identyfikacja z³o¿onych struktur, ³atwiejsze i szybsze badanie, co daje wczeœniejsz¹ detekcjê ró¿nych 'defektów', lepsza lokalizacja i 'parametry objêtoœciowe' wybranych cech obrazowanych struktur • ogólna radiologia wizualizacja perfuzji organów, lepsze planowanie terapii, lepsza i powtarzalna kontrola terapii, co daje lepsze studium kszta³tu i rozwoju raka (w¹troby, piersi, nerki, narz¹dów rodnych, prostaty), poprawê warunków obserwacji wp³ywu podanych farmaceutyków na organizm pacjenta (zmiany objêtoœciowe), ocena anatomicznych zale¿noœci struktur w polu operowanym (obrazy przed, po, w trakcie operacji) • urologia rzeczywiste kalkulacje objêtoœciowe (nerki, prostata), precyzyjna lokalizacja kamieni, dodatkowa informacja do analizy fragmentów kamieni po rozbiciu • angiografia lepsze mo¿liwoœci wizualizacji struktury naczyñ w badanej objêtoœci, ³atwiejsza detekcja rakowych zmian w liniowoœci naczyñ, lepsza ocena iloœciowa struktur naczyniowych (objêtoœci itp.), okreœlenie zale¿noœci objêtoœciowych w czasie, co daje mo¿liwoœæ wczeœniejszej detekcji oraz lepszej charakterystyki badanych struktur na podstawie 'mapy naczyniowej' UCT - ultrasound computed tomography A. Mod odbiciowy Impulsowa generacja nieogniskowanej wi¹zki ultradŸwiêków i odbiór ech odbitych i rozproszonych, przy za³o¿eniu sta³ej prêdkoœci rozchodzenia siê ultradŸwiêków, w tym samym czasie (bramka czasowa) przychodz¹ echa (w danym zakresie) do odbiornika, a suma tych ech (ca³ka) charakteryzuje w³asnoœci odbiciowe obiektu. Sygna³ wyjœciowy z odbiornika w czasie jest traktowany jako 1D projekcja w funkcji zakresu. Dalej jest tradycyjny obrót g³owicy wokó³ obiektu i rejestracja poszczególnych projekcji, a do rekonstrukcji obiektu wykorzystuje siê algorytmy z CT. Ten mod rejestracji mo¿e potencjalnie poprawiæ rozdzielczoœæ boczn¹ oraz zmniejszyæ cêtkowe szumy w obrazie w stosunku do skanów modu B. B. Mod transmisyjny W tym przypadku nie s¹ obowi¹zuj¹cymi za³o¿enia o sta³ej prêdkoœci dŸwiêku oraz o jego rozchodzeniu po liniach prostych. Mo¿na wiêc potencjalnie przezwyciê¿yæ geometryczne zniekszta³cenia wystêpuj¹ce w tradycyjnym USG odbiciowym. Potrzeba dwóch g³owic: nadawczej i odbiorczej umieszczonych po obu stronach obrazowanego obiektu. Amplituda i czas rozchodzenia s¹ rejestrowane w odbiorniku, przy czym amplituda mo¿e byæ wykorzystana do rekonstrukcji obrazów os³abiania wi¹zki ultradŸwiêków za pomoc¹ metod z CT. Z kolei czas jest u¿yty do rekonstrukcji obrazów wspó³czynnika za³amania czy te¿ rozk³adu prêdkoœci dŸwiêku. Bent-ray UCT - œledzenie krzywych, po których rozchodz¹ siê ultradŸwiêki metod¹ œledzenia promieni (ray tracing) Wielkie trudnoœci realizacyjne tych metod (potrzeba zanurzania cia³a w wodzie w metodach transmisyjnych, d³ugi czas akwizycji, drogie, du¿e urz¹dzenia, utrata szeregu zalet tradycyjnych metod USG)