Klimatyzacja - Budujemy Dom

Transkrypt

Klimatyzacja - Budujemy Dom
fot. Daikin
RAPORT
WENTYLACJA
I KLIMATYZACJA
Klimatyzacja
Monika Czeczotek
GorÈce lato juĝ
minÚïo, ale wkrótce
nadejdzie znowu.
A z nim nowe fale
upaïów. Warto wiÚc
skorzystaÊ z obniĝek
posezonowych
i zamontowaÊ
w domu klimatyzacjÚ.
Komfortowo
nie tylko
latem
Chociaĝ klimatyzacja nie jest w domu niezbÚdna, jednak zamontowanie jej lub
brak wydatnie wpïywajÈ na nasze samopoczucie latem. Prawidïowo wykonana klimatyzacja stwarza warunki, w których czïowiek czuje siÚ komfortowo i wygodnie.
Zapewnia utrzymanie odpowiedniej temperatury i wilgotnoĂci. Jednak to kosztuje i to sporo – koszt pracy jednego zwykïego klimatyzatora wynosi 50–100 zï miesiÚcznie. Dlatego popularne stajÈ siÚ takĝe systemy uproszczone lub bazujÈce na
zupeïnie innych rozwiÈzaniach technicznych, tak ĝeby póěniej moĝna byïo z nich
tanio korzystaÊ.
Klimatyzatory i ich rodzaje
Najpopularniejszym sposobem ochïadzania domu sÈ klimatyzatory, a dziÚki temu,
ĝe ich cena ciÈgle spada, stajÈ siÚ coraz bardziej dostÚpne dla przeciÚtnych inwe-
104
BUDUJEMY DOM
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 104
10/2008
2008-09-29 20:20:07
wentylator
skraplacz
parownik
15–18°C
Jak zbudowany
jest i jak dziaïa
klimatyzator?
sprÚĝarka
24–26°C
Kaĝdy klimatyzator skïada siÚ z nastÚpujÈcych elementów:
sprÚĝarki,
urzÈdzenia rozprÚĝnego z wentylatorami,
parownika,
skraplacza z wentylatorem.
W klimatyzatorze zamontowany jest ponadto filtr powietrza. W pokoju alergika moĝemy zamontowaÊ filtr wyĝszej klasy.
Czynnik roboczy, czyli freon, krÈĝy pomiÚdzy parownikiem i skraplaczem – w parowniku odbiera ciepïo z pomieszczenia,
a w skraplaczu oddaje je do otoczenia.
W ten sposób powietrze w pomieszczeniu
jest ochïadzane, a odebrane ciepïo usuwane poza budynek.
Monoblok czy split?
Klimatyzatory monoblokowe. MajÈ wszystkie elementy w jednej obudowie. W wersji przenoĂnej taki klimatyzator pracuje
bardzo gïoĂno. SÈ teĝ klimatyzatory monoblokowe stacjonarne – sÈ nimi klimatyzatory okienne. Na zewnÈtrz okna wystawia
siÚ ich czÚĂÊ haïasujÈcÈ, cichsza montowana
jest od strony pomieszczenia. WadÈ tych klimatyzatorów jest zmniejszenie powierzch-
50°C
odpïyw wody
w Ărodku
na zewnÈtrz
Zasada dziaïania klimatyzatora
ni okna, niezbyt estetyczny wyglÈd i nie do
koñca wyeliminowany haïas.
Klimatyzatory typu split. W wiÚkszoĂci
urzÈdzeñ sprÚĝarka, urzÈdzenie rozprÚĝne i skraplacz – elementy, które najbardziej
haïasujÈ, wystawiane sÈ za okno jako jednostka zewnÚtrzna, a cichszÈ jednostkÚ wewnÚtrznÈ montuje siÚ w pomieszczeniu.
Tak wïaĂnie skonstruowane sÈ klimatyzatory typu split, zarówno przenoĂne, jak i montowane na staïe. Obydwie czÚĂci poïÈczone sÈ cienkimi rurkami freonowymi, które
na zewnÈtrz wyprowadza siÚ z klimatyzato-
Klimatyzator przenoĂny
monoblokowy moĝna
ïatwo przenieĂÊ z jednego
pomieszczenia do drugiego,
a rurÚ odprowadzajÈcÈ gorÈce
powietrze wystarczy wystawiÊ
za okno
rów stacjonarnych – przez otwory w Ăcianie,
a z przenoĂnych – przez uchylone okno.
Najpopularniejsze i najnowoczeĂniejsze
Za takie uwaĝa siÚ klimatyzatory stacjonarne typu split, o których moĝna powiedzieÊ,
ĝe zdominowaïy rynek. SÈ wydajne i ekonomiczne, a jednoczeĂnie ciche. Nie zajmujÈ
teĝ wiele miejsca, a najczÚĂciej montuje siÚ
je przy suficie.
Najpopularniejsze sÈ nieduĝe i estetycznie wykonane klimatyzatory Ăcienne, przeznaczone do niewielkich pomieszczeñ,
a wiÚc odpowiednie do domów jednorodzin-
Klimatyzator okienny jest równieĝ klimatyzatorem monoblokowym,
ale haïasujÈca czÚĂÊ urzÈdzenia jest
wystawiona za okno
klimatyzator
okienny
fot. LG Elektronic
PrzenoĂne czy stacjonarne?
s
Do wyboru mam
mamy dwa rodzaje klimatyzatorów – przenoĂ
przenoĂne i typu split. PrzenoĂny
moĝemy dowolnie
dowoln przestawiaÊ i korzystaÊ
z niego w pomie
pomieszczeniu, w którym wïaĂnie
przebywamy. Jes
Jest gotowy do pracy od razu
po przyniesieniu ze sklepu. Stacjonarny, zamontowany na sstaïe na Ăcianie lub suficie
w wybranym pomieszczeniu,
po
bÚdzie chïodziï jedynie to pomieszczenie, w którym siÚ
znajduje.
30–35°C
fot. Desa
storów. Proste modele tylko chïodzÈ, droĝsze mogÈ takĝe ogrzewaÊ i osuszaÊ pomieszczenia. Jednego tylko klimatyzatory nie
robiÈ – nie doprowadzajÈ Ăwieĝego powietrza do pomieszczeñ, a zatem nie zastÚpujÈ
wentylacji. Klimatyzacja musi byÊ zatem dod
atkow
wÈ instala
datkowÈ
instalacjÈ – oprócz, a nie zamiast
wenty
ylacji, co oczywiĂcie
oc
wentylacji,
oznacza dodatkowy ko
szt.
koszt.
ok. 40°C
BUDUJEMY DOM
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 105
10/2008
105
2008-09-29 20:20:28
rurki freonowe
jednostka wewnÚtrzna
jednostka
zewnÚtrzna
jednostka
wewnÚtrzna
odprowadzenie
kondensatu
jednostka
zewnÚtrzna
Najpopularniejsze sÈ klimatyzatory Ăcienne
– mogÈ siÚ róĝniÊ wyglÈdem i funkcjami
nych. Oprócz Ăciennych produkuje siÚ teĝ
klimatyzatory:
przypodïogowo-podsufitowe, które montuje siÚ na Ăcianie przy suficie lub podïodze,
kasetonowe (wbudowywane w sufit podwieszany),
kanaïowe – rzadko stosowane w domach
jednorodzinnych.
Szczególnie warte polecenia sÈ klimatyzatory przypodïogowo-przysufitowe. Gdy
sÈ zamontowane pod parapetem, blokujÈ napïyw gorÈcego powietrza z zewnÈtrz, a jeĝeli pod sufitem – nadmuchiwane przez nie
chïodne powietrze rozpïywa siÚ równomiernie po suficie i ïagodnie opada, mieszajÈc
siÚ z ciepïym, dziÚki czemu nie odczuwamy
strug chïodnego powietrza.
SzczególnÈ uwagÚ warto zwróciÊ na klimatyzatory z pompÈ ciepïa, która umoĝliwia przeïÈczenie urzÈdzenia na tryb pracy
grzewczej: w ten sposób moĝna go uĝywaÊ
w okresach przejĂciowych, kiedy nie warto jeszcze uruchamiaÊ centralnego ogrzewania. Trzeba jednak pamiÚtaÊ, ĝe taki klima-
tyzator nie zastÈpi podstawowego systemu
grzewczego. ChoÊ niektóre pracujÈ nawet
wówczas, gdy na zewnÈtrz jest 15-stopniowy
mróz, jednak ich skutecznoĂÊ grzania
jest wtedy niewielka, a wiÚc nie sÈ w stanie ogrzaÊ pomieszczenia w wystarczajÈcym stopniu. Minimalna temperatura pracy
urzÈdzenia zaleĝy od czynnika chïodniczego i olejów zastosowanych w klimatyzatorze – warto siÚ o to dowiedzieÊ od sprzedawcy urzÈdzenia.
Nowoczesnym rozwiÈzaniem jest klimatyzator z inwerterem, w którym temperatura wydmuchiwanego powietrza zmienia siÚ w sposób pïynny w zaleĝnoĂci od
temperatury panujÈcej w pomieszczeniu.
Klimatyzator ten ochïadza tylko takÈ iloĂÊ
powietrza, jaka jest w danej chwili potrzebna, dziÚki czemu moĝna zaoszczÚdziÊ nawet
30% energii w porównaniu ze zwykïym klimatyzatorem, a ochïodzenie pomieszczenia
zajmuje dwukrotnie mniej czasu. Chociaĝ
klimatyzatory te sÈ duĝo droĝsze niĝ „zwykïe”, naprawdÚ sÈ warte swej ceny.
106
BUDUJEMY DOM
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 106
10/2008
fot. LG Electronic
Klimatyzatory
typu ART COOL
INVENTER
z moĝliwoĂciÈ
samodzielnej
wymiany panelu
na dowolnie
wybranÈ
reprodukcjÚ lub
zdjÚcie
Klimatyzator Ăcienny
fot. Daikin
JednostkÚ zewnÚtrznÈ montuje siÚ zazwyczaj
na Ăcianie domu
fot. LG Electronic
fot. Hitachi
fot. CHT Cichewicz
Klimatyzator typu split to jednostka zewnÚtrzna, zamocowana na zewnÈtrz domu, wspóïpracujÈca z jednostkÈ wewnÚtrznÈ
2008-09-29 22:38:55
freon gazowy
fot. Klima-Therm
freon ciekïy
klimatyzatory Ăcienne
fot. Daikin
jednostka zewnÚtrzna
Gdy chcemy chïodziÊ kilka pomieszczeñ w domu za pomocÈ klimatyzatorów zastosujmy system
multi-split. DziÚki temu bÚdziemy musieli zamontowaÊ tylko jednÈ jednostkÚ zewnÚtrznÈ na Ăcianie
budynku
Klimatyzator przypodïogowo-przysufitowy
zewnÚtrzna ma odpowiednio wiÚkszÈ moc,
tak ĝeby dostarczyÊ odpowiedniÈ iloĂÊ chïodu do wszystkich pomieszczeñ. W ramach takiego systemu moĝna zastosowaÊ róĝne rodzaje jednostek wewnÚtrznych, a kaĝdÈ
z nich moĝemy sterowaÊ niezaleĝnie – indywidualnie ustawiaÊ temperaturÚ w pomieszczeniu, prÚdkoĂÊ wypïywu powietrza itp.
PamiÚtajmy jedynie, ĝe wszystkie klimatyzator grzejÈ lub chïodzÈ w tym samym czasie,
nie ma wiÚc moĝliwoĂci przestawiania funkcji chïodzenia i ogrzewania indywidualnie
w kaĝdym pomieszczeniu.
Niektóre firmy oferujÈ nawet modele,
w których zamontowany jest czujnik do
mierzenia temperatury we wskazanej przez
uĝytkownika czÚĂci pomieszczenia: do tej
temperatury urzÈdzenie dostosowuje iloĂÊ
nawiewanego powietrza. DziÚki temu koszty
chïodzenia sÈ jeszcze niĝsze, a komfort pracy urzÈdzenia – wyĝszy.
Jak chïodziÊ kilka
pomieszczeñ w domu…
Kilka jednostek zewnÚtrznych na Ăcianach
budynku to perspektywa zniechÚcajÈca. Na
szczÚĂcie jest na to rada – moĝna zastosowaÊ
system multisplit, w którym jedna jednostka
zewnÚtrzna wspóïpracuje z kilkoma jednostkami wewnÚtrznymi. Zazwyczaj sÈ to cztery
jednostki, chociaĝ niektórzy producenci oferujÈ systemy wspóïpracujÈce nawet z oĂmioma jednostkami wewnÚtrznymi. Jednostka
…a jak je chïodziÊ i ogrzewaÊ
fot. Archiwum BD
Kilka jednostek zewnÚtrznych na Ăcinie
budynku nie wyglÈda ïadnie. Lepiej zastosowaÊ
multi-split lub VRV
Jeĝeli chcemy chïodziÊ wiÚcej niĝ 4–8 pomieszczeñ w domu, a dodatkowo mieÊ moĝliwoĂÊ chïodzenia lub ogrzewania poszczególnych pomieszczeñ wg potrzeb
uĝytkowników tych pokoi, moĝemy zamontowaÊ system VRV. KaĝdÈ jednostkÚ wewnÚtrznÈ ïÈczy siÚ z pozostaïymi za pomocÈ
trzech przewodów, a na zewnÈtrz budynku
wystawia siÚ jednostkÚ zewnÚtrznÈ.
Jeĝeli jednostka zewnÚtrzna zasilana jest
prÈdem (tak jak przewaĝajÈca wiÚkszoĂÊ klimatyzatorów), system moĝe ogrzewaÊ dom
dotÈd, dopóki temperatura zewnÚtrzna nie
spadnie poniĝej –10°C (sÈ teĝ produkowane
systemy, w których granica ta wynosi –15°C).
Jeĝeli zastosujemy jednostkÚ zewnÚtrznÈ zasilanÈ gazem, bÚdziemy mogli ogrzewaÊ dom
do temperatury na zewnÈtrz wynoszÈcej
–30°C, a to oznacza, ĝe w domu nie bÚdzie
juĝ potrzebne ĝadne dodatkowe ogrzewanie.
Niestety wadÈ systemu VRV jest wysoka
cena urzÈdzeñ.
Jego uproszczona wersja – system dwururowy – daje moĝliwoĂÊ podïÈczenia dowolnej liczby klimatyzatorów do jednej jednostki zewnÚtrznej, w którym nie moĝemy
indywidualnie wybieraÊ trybu pracy klimatyzatora – grzewczy czy chïodzÈcy.
Klimatyzatory zapewniajÈ wysoki komfort
w pomieszczeniach, ale sÈ drogie inwestycyjnie i kosztowne w eksploatacji. Poniewaĝ
nie dostarczajÈ one Ăwieĝego powietrza,
a wietrzenie pokoi, w których dziaïa klimatyzacja, byïoby bardzo nieekonomiczne,
w domu klimatyzowanym takim systemem
powinna byÊ wentylacja mechaniczna.
Jednak wówczas wydmuchiwane jest powietrze ochïodzone – a nawiewane powietrze
gorÈce, które klimatyzator musi dodatkowo ochïodziÊ, co podnosiïoby koszty eksploatacyjne. Aby i do tych strat nie dopuĂciÊ,
w systemie wentylacji warto zastosowaÊ odzysk ciepïa w centrali wentylacyjnej z rekuperatorem (wiÚcej na ten temat na str. 94).
Jaka jest alternatywa dla instalowania
dwóch rozbudowanych systemów – wentylacji i klimatyzacji? Moĝna zastosowaÊ system, który wprawdzie nie zapewni nam
peïnego komfortu latem, ale obniĝy temperaturÚ w domu o kilka stopni, tak ĝe przebywanie w nim przestanie byÊ uciÈĝliwe.
Chïód z ziemi do domu
Najprostszym rodzajem klimatyzacji jest zastosowanie gruntowych wymienników ciepïa. SÈ to urzÈdzenia, które umoĝliwiajÈ
wykorzystanie latem chïodu zakumulowanego w gruncie, zimÈ zaĂ – nagromadzonego w tym samym gruncie ciepïa. W czasie
BUDUJEMY DOM
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 107
10/2008
107
2008-09-29 20:21:06
RAPORT
Wentylacja i klimatyzacja
a
Stacjonarny kontra przenoĂny
Klimatyzator stacjonarny jest „przypisany” do pomieszczenia, w którym jest zamontowany. ¿eby
ochïodziÊ kilka pomieszczeñ, musimy we wszystkich zamontowaÊ klimatyzatory, a to oznacza wysokie koszty zwiÈzane z zakupem tych urzÈdzeñ. Ponadto kaĝdy taki klimatyzator musi byÊ zamontowany przez specjalistÚ, co dodatkowo podraĝa koszty inwestycji.
Klimatyzator przenoĂny moĝemy natomiast przenosiÊ z pomieszczenia do pomieszczenia i ochïadzaÊ to, w którym aktualnie przebywamy.
Klimatyzatory przenoĂne majÈ mniejszÈ wydajnoĂÊ niĝ stacjonarne.
Klimatyzatory przenoĂne sÈ gïoĂne w uĝytkowaniu, gdyĝ nie majÈ wystawionej na zewnÈtrz jednostki zewnÚtrznej. Haïas ten moĝe byÊ dokuczliwy szczególnie dla osób wraĝliwych na jednostajny haïas,
do tego stopnia, ĝe nie bÚdÈ w ogóle go uruchamiaÊ.
Gdy klimatyzator usuwa ciepïo z pomieszczenia, musi je gdzieĂ wyrzuciÊ. W klimatyzatorach stacjonarnych typu split wyrzuca je z budynku na zewnÈtrz – przez jednostkÚ zewnÚtrznÈ.
W klimatyzatorach przenoĂnych powietrze usuwamy poza pomieszczenie przez uchylone okno. Ale
kiedy okno bÚdzie uchylone, ciepïe powietrze bÚdzie wpadaÊ do wnÚtrza i efektywnoĂÊ chïodzenia
klimatyzatora spadnie. Moĝemy takĝe wystawiÊ rurÚ do sÈsiedniego pomieszczenia, ale w ten sposób
dodatkowo je ogrzewaÊ.
b
StosujÈc klimatyzator przenoĂny monoblokowy, musisz otworzyÊ okno, ĝeby wystawiÊ na zewnÈtrz rurÚ (a).
Klimatyzator przenoĂny typu split ma do wystawienia na zewnÈtrz dwie cienkie rurki freonowe umieszczone
w rurze osïonowej. Trzeba natomiast na zewnÈtrz wystawiÊ jednostkÚ zewnÚtrznÈ (b)
Parametry klimatyzacji
1,8 m
strefa pracy
1,8 m
strefa pracy
1. W czasie upaïów najlepiej siÚ czujemy w pomieszczeniu, w którym temperatura wynosi 23–26°C, a wilgotnoĂÊ wzglÚdna powietrza – 40–60%. Im wyĝsza jest temperatura,
tym niĝsza powinna byÊ wilgotnoĂÊ, ĝebyĂmy czuli siÚ nadal komfortowo. W przeciwnym
razie po prostu bÚdziemy siÚ pociÊ, by organizm mógï w ten sposób pozbyÊ siÚ nadmiaru
ciepïa. Dlatego osuszanie powietrza latem jest tak waĝne.
2. Róĝnica temperatury miÚdzy pomieszczeniem klimatyzowanym a nieklimatyzowanym nie powinna przekraWaĝne jest, aby zimne powietrze nawiewane do pomieszczenia
czaÊ 7°C, inaczej poruszanie przez klimatyzator nie ochïadzaïo bezpoĂrednio strefy pracy
siÚ po domu groziïoby po pro- czïowieka. Najlepiej zastosowaÊ taki sposób nadmuchu, ĝeby
zimne powietrze mieszaïo siÚ z ciepïym w strefie podsufitowej
stu przeziÚbieniem.
3. WpïywajÈce do pomieszczeklimatyzator
nia ochïodzone powietrze nie
powinno docieraÊ bezpoĂrednio do miejsc, gdzie przebywajÈ mieszkañcy. Struga powietrza
16°C
18°C
powinna najpierw wymieszaÊ siÚ
z powietrzem ciepïym, bo tylko
20°C
24°C
wtedy nie bÚdziemy odczuwaÊ
22°C
obszar
ruchu powietrza. Jak z tego wyzbyt niskiej
temperatury
nika, waĝne jest, by klimatyzator
umoĝliwiaï ustawianie kierunku,
w jakim wydmuchiwane bÚdzie
zimne powietrze.
klimatyzator
4. PrÚdkoĂÊ wypïywu powietrza nie powinna byÊ zbyt
duĝa. Wypïyw z prÚdkoĂciÈ
18°C
20°C
16°C
wiÚkszÈ niĝ 0,2 m/s odczujemy jako przeciÈg, zwïaszobszar
cza gdy jesteĂmy spoceni.
zbyt niskiej
Taka sytuacja sprzyja przeziÚtemperatury
bieniom.
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 108
24°C
ochïadzania powietrza podczas upalnej pogody jest ono teĝ osuszane (wskutek znacznego obniĝenia temperatury powietrza
w wymienniku nastÚpuje wykroplenie pary
wodnej zawartej w powietrzu). Opisywany
system – w przeciwieñstwie do klimatyzatorów – dostarcza teĝ do domu Ăwieĝe powietrze, czyli dziaïa jak wentylacja.
Dziaïanie systemu podczas upalnej pogody jest nastÚpujÈce. Powietrze przepïywa
przez grunt o temperaturze okoïo 8–12°C na
gïÚbokoĂci 1,5–2 m i po przejĂciu odpowiednio dïugiej drogi w ziemi wpïywa do domu
ochïodzone i jest rozprowadzane kanaïami wentylacyjnymi do pomieszczeñ. Koszty
eksploatacyjne takiej instalacji sÈ niskie
– naleĝy jedynie wymusiÊ przepïyw powietrza przez ziemiÚ, na co zuĝywany jest prÈd,
i wymieniaÊ filtry powietrza.
Przepïyw powietrza przez grunt rozwiÈzuje siÚ na róĝne sposoby, a najczÚĂciej:
przez uïoĝone w gruncie zïoĝe ĝwirowe
(wymiennik bezprzeponowy),
przez rury zakopane w ziemi w wymienniku przeponowym.
OczywiĂcie powietrze, które wypïywa
z wymiennika, musi byÊ oczyszczone na
filtrach z ewentualnych zanieczyszczeñ.
Takĝe powietrze wpïywajÈce do wymiennika powinno byÊ wolne od zawieszonych
w nim czÈsteczek kurzu i pyïków, dlatego w czerpni powietrza takĝe montuje siÚ
filtr, który je zatrzymuje. Po przepïyniÚciu przez wymiennik powietrze wypïywa
22°C
2008-09-29 20:21:26
Klimatyzacja
b
powietrze zewnÚtrzne
moĝe byÊ pobierane przez
czerpniÚ ĂciennÈ
powietrze zewnÚtrzne
moĝe byÊ pobierane
przez czerpniÚ
ĂciennÈ
przepustnice
powietrze ogrzewa siÚ
wstÚpnie (lub chïodzi
latem) w zïoĝu ĝwirowym
przepustnice
powietrze zewnÚtrzne
moĝe byÊ pobierane przez
czerpniÚ ziemnÈ
Gruntowe wymienniki ciepïa: ĝwirowy (a) i rurowy (b)
centrala wentylacyjna
z odzyskiem ciepïa
z niego juĝ ochïodzone i jest kierowane do
zamontowanej w domu centrali wentylacyjnej. StÈd pïynie kanaïami do pomieszczeñ.
W centrali wentylacyjnej znajdujÈ
siÚ dwa wentylatory: pierwszy zasysa
powietrze z czerpni i po ochïodzeniu rozprowadza je po domu, drugi, wyciÈgowy,
usuwa z pomieszczeñ zanieczyszczone powietrze.
W centrali zamontowany jest zazwyczaj
filtr powietrza. Jaki – zaleĝy od tego, jak bardzo oczyszczone powietrze chcemy mieÊ
centrala wentylacyjna
z odzyskiem ciepïa
fot. www.rekuperatory.pl
powietrze ogrzewa
siÚ wstÚpnie (lub
chïodzi latem)
w wymienniku
gruntowym
powietrze zewnÚtrzne
moĝe byÊ pobierane
przez czerpniÚ
ziemnÈ
w domu. Zazwyczaj stosowany jest zwykïy
filtr wïókninowy.
SkutecznoĂÊ takiego systemu zaleĝy od
tego, jak duĝo powietrza przepïywa przez
wymiennik gruntowy w ciÈgu godziny: im
wiÚcej, tym bardziej moĝna obniĝyÊ temperaturÚ w pomieszczeniach; projektanta systemu warto zapytaÊ o odpowiednie obliczenia. PamiÚtajmy takĝe, ĝe dziÚki osuszaniu
powietrza napïywajÈcego do pomieszczeñ
bÚdziemy odczuwali wyĝszy komfort cieplny niĝ w powietrzu o tej samej temperaturze, ale wiÚkszej wilgotnoĂci.
Przeponowy wymiennik ciepïa to rury uïoĝone
w wykopie w ziemi. Rurami tymi pïynie powietrze
Do
wymiennika
powietrze
wpïywa przez
czerpniÚ
powietrza
fot. www.rekuperatory.pl
a
REKLAMA
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 109
2008-09-30 12:14:13
rys. Stiebel
fot. Oschner
Pompa ciepïa takĝe moĝe peïniÊ funkcjÚ klimatyzacji – wystarczy kupiÊ pompÚ pracujÈcÈ w cyklu rewersyjnym i podïÈczyÊ jÈ do dolnego ěródïa ciepïa, jakim
mogÈ byÊ grunt i wody gruntowe
DodatkowÈ zaletÈ systemu jest to, ĝe moĝe
pracowaÊ caïÈ dobÚ. Klimatyzatory wyïÈczamy, wychodzÈc do pracy wïaĂnie wówczas, gdy jest najbardziej gorÈco, a wtedy
w domu nagrzewa siÚ nie tylko powietrze
w pomieszczeniu, ale takĝe Ăciany, które
po powrocie trzeba chïodziÊ za pomocÈ klimatyzatora, a to kosztuje. Gdy zastosujemy
gruntowy wymiennik ciepïa, koszty eksploatacyjne sÈ na tyle maïe, ĝe moĝe on pracowaÊ przez caïÈ dobÚ. DziÚki temu budynek
siÚ nie nagrzewa i mimo stosunkowo niskiej wydajnoĂci chïodniczej temperatura
w domu bÚdzie taka, ĝe bÚdziemy siÚ w nim
czuÊ komfortowo.
System z wymiennikiem gruntowym,
mimo wielu zalet, ma jednÈ podstawowÈ
wadÚ – nie moĝna indywidualnie regulowaÊ
temperatury w poszczególnych pomieszczeniach wedïug potrzeb osób, które w nich
przebywajÈ. Ponadto nie uda siÚ nam ochïodziÊ powietrza o wiÚcej niĝ jest to moĝliwe
w wymienniku. Jeĝeli jednak nie bÚdzie wystarczajÈco chïodno, moĝemy w centrali zamontowaÊ chïodnicÚ powietrza. Koszt jej
uĝytkowania nie bÚdzie wysoki – duĝo niĝszy niĝ wtedy, gdyby byïa jedynym ěródïem
chïodu w domu.
PamiÚtajmy teĝ, ĝe systemu tego nie da siÚ
zastosowaÊ na maïych dziaïkach – dïugoĂÊ
wymiennika musi byÊ na tyle duĝa, ĝeby powietrze mogïo siÚ odpowiednio ochïodziÊ,
a takĝe ĝeby zïoĝe miaïo czas na regeneracjÚ. Na skutek „pobierania chïodu” z gruntu jego temperatura roĂnie, przez co proces
wymiany powietrza przebiega coraz wolniej i w pewnym momencie efekt chïodzenia (lub grzania) ustanie caïkowicie. ¿eby
tak siÚ nie dziaïo, trzeba mieÊ odpowiednio
duĝy wymiennik ciepïa.
KorzystaÊ z ekologicznego ciepïa czy chïodu z gruntu i nie mieÊ przy tym do czynienia z wadami wymiennika gruntowego
moĝna dziÚki pompie ciepïa.
110
BUDUJEMY DOM
BD10_Raport_klimatyzacja.indd 110
Pompa, która chïodzi latem
Ciepïo i chïód gruntu moĝna teĝ wykorzystaÊ za pomocÈ pompy ciepïa. Koszt jej zainstalowania jest duĝo wyĝszy niĝ koszt wymiennika gruntowego, ale zapewnia ona
wyĝszy komfort.
Pompy ciepïa stosuje siÚ zazwyczaj po
to, by zminimalizowaÊ koszty ogrzewania.
Jeĝeli jednak kupimy pompÚ, która moĝe
pracowaÊ w cyklu rewersyjnym (czyli odwróconym), bÚdzie ona mogïa takĝe chïodziÊ latem powietrze w domu. Na rynku dostÚpne sÈ pompy, które pracujÈ z równie
wysokÈ sprawnoĂciÈ latem i zimÈ: te zapewniajÈ komfort cieplny przez caïy rok, a przy
tym sÈ tanie w eksploatacji. Mimo ĝe kosztujÈ wiÚcej niĝ zwykïa pompa ciepïa, sÈ najbardziej opïacalnÈ inwestycjÈ.
Pompa ciepïa wspóïpracuje zazwyczaj
z systemem wodnego ogrzewania podïogowego. W ten sam sposób moĝe teĝ chïodziÊ
pomieszczenie, chociaĝ do tego celu lepsze
byïoby ogrzewanie sufitowe.
Pompa ciepïa, która ma dziaïaÊ w sezonie
letnim, nie powinna chïodziÊ za poĂrednictwem grzejników, gdyĝ majÈ one zbyt maïÈ
powierzchniÚ do efektywnego chïodzenia
pomieszczeñ.
Najlepszym sposobem przekazywania
chïodu z pompy ciepïa jest wentylacja mechaniczna. Latem dziaïa ona jak klimatyzacja, zimÈ – jak ogrzewanie powietrzne.
Instalacja z pompÈ ciepïa moĝe korzystaÊ z wymienników umieszczonych nie tylko w gruncie, ale takĝe w wodach podziemnych. Obydwa rodzaje wymienników sÈ
bardzo wydajne: na kaĝdej dziaïce zaleĝy to
od warunków gruntowo-wodnych – rodzaju
gruntu, poziomu wód gruntowych, a takĝe
rodzaju zanieczyszczeñ wody.
Gruntowy wymiennik ciepïa moĝe byÊ
wykonany jako poziomy – jeĂli dziaïka jest
wystarczajÈco duĝa – lub jako (znacznie
droĝszy) pionowy.
Pompa ciepïa moĝe chïodziÊ pomieszczenia, pobierane z nich ciepïo przekazujÈc do
powietrza zewnÚtrznego.
Chïodzenie powietrzem
zewnÚtrznym
Systemy wentylacji z rekuperatorem, które zimÈ odzyskujÈ ciepïo z powietrza usuwanego z domu, latem mogÈ byÊ uĝywane
do chïodzenia napïywajÈcego z zewnÈtrz
Ăwieĝego powietrza, jeĝeli takÈ wentylacjÚ
rozbudujemy o chïodnicÚ. Taki system to
wentylacja i klimatyzacja w jednym, choÊ
w tak chïodzonym domu temperatury powietrza nie moĝna regulowaÊ w kaĝdym
pomieszczeniu indywidualnie, lecz jedynie centralnie, zmieniajÈc iloĂÊ lub temperaturÚ powietrza wypïywajÈcego z centrali.
ChïodnicÚ powietrza moĝna takĝe zamontowaÊ w centrali wentylacyjnej bez odzysku ciepïa, jednak koszt dziaïania systemu chïodzÈcego bÚdzie wówczas duĝo
wyĝszy.
Chïód z instalacji grzewczej?
Do chïodzenia domu latem moĝna
wykorzystaÊ ogrzewanie powietrzne.
System taki nie jest w Polsce popularny,
a moĝe on zastÈpiÊ trzy niezaleĝne
instalacje: grzewczÈ, wentylacyjnÈ
i klimatyzacyjnÈ. Polega na dostarczaniu do
pomieszczeñ powietrza: zimÈ – ogrzanego
przez nadmuchowy piec grzewczy,
a latem – ochïodzonego przez chïodnicÚ
powietrza. Powietrze to w wiÚkszoĂci
krÈĝy w recyrkulacji, dlatego jego
temperatura nie zmienia siÚ, jak w instalacji
wentylacyjnej. Jednak pobierane jest takĝe
powietrze Ăwieĝe, tak ĝeby pomieszczenia
w domu byïy w wystarczajÈcym stopniu
wentylowane.
Dane teleadresowe wiodÈcych
producentów oraz przykïadowe ceny
produktów podajemy na stronie sÈsiedniej.
10/2008
2008-09-29 20:22:38