Rozwój energetyki z perspektywy polityki Samorządu Województwa

Rozwój energetyki z perspektywy polityki Samorządu Województwa

Rozwój energetyki
z perspektywy polityki Samorządu Województwa Pomorskiego
Słupsk, 12 października 2016
Adam Mikołajczyk
DEPARTAMENT ROZWOJU GOSPODARCZEGO
Urząd Marszałkowski województwa Pomorskiego, ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk
Tel. 58 32 68 300, faks 58 32 68 303, e-mail: [email protected], www.pomorskie.eu
Energetyka a misja Samorządu
Województwa Pomorskiego
Sektor energetyczny warunkuje rozwój
gospodarki regionu w postaci jakości i
pewności dostaw energii elektrycznej dla
przemysłu i społeczeństwa,
Decyzje podejmowane obecnie będą
kształtować w regionie „miks energetyczny”,
który musi odpowiadać na zmieniające się
potrzeby.
Bezpieczeństwo energetyczne:
stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i
perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na
paliwa i energię w sposób technicznie i
ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu
wymagań ochrony środowiska; USTAWA z dnia 10 kwietnia 1997 r.
Prawo energetyczne
Diagnoza stanu obecnego
Struktura odbiorców energii
elektrycznej zlokalizowanych
na terenie woj. pomorskiego
Struktura zużycia
paliw pierwotnych i
nośników energii w
źródłach ciepła
7,7%
4,76%
9,95%
42,8%
9,01%
33,4%
63,95%
12,33%
2,1%
Węgiel
Paliwa gazowe
Olej opałowy
OZE (biomasa+biogaz+inne)
Energia elektryczna
13,9%
- mieszkańcy
- handel, obiekty użyt. publicznej
- oświetlenie ulic
- przemysł
- inne obiekty
Diagnoza - OZE w województwie
pomorskim (1)
■Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych zlokalizowanych na
terenie województwa pomorskiego w roku 2014 osiągnęła poziom 1550
GWh, co stanowi ok. 40% udziału w całkowitej produkcji energii
elektrycznej na terenie województwa.
■Moc nominalna zainstalowanych turbin wiatrowych w województwie
pomorskim wynosi około 683 MWe.
■Łączna moc planowanych lądowych elektrowni wiatrowych na terenie woj.
pomorskiego, dla których wydano już warunki przyłączenia do Krajowego
Systemu Elektroenergetycznego wynosi 1625 MWe.
■Łączna moc planowanych elektrowni wiatrowych na obszarze Morza
Bałtyckiego w części przylegającej do województwa pomorskiego, dla których
wydano warunki przyłączenia do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego
wynosi 2245 MWe.
Diagnoza - OZE w województwie
pomorskim (2)
■W Województwie Pomorskim zlokalizowanych jest 98 małych elektrowni
wodnych o łącznej mocy 34 MWe
■Moc zainstalowana w oczyszczalniach ścieków w województwie pomorskim
(biogaz) 4,49 MWe
■Moc zainstalowana w składowiskach odpadów w województwie pomorskim
(biogaz) 5,36 MWe
■Obecnie w Województwie Pomorskim zlokalizowanych jest 9 biogazowni
rolniczych. Łączna moc zainstalowana (bez mocy cieplnej z kogeneracji)
wynosi 12,16 MWe i 12,77MWt
■Elektrownie fotowoltaiczne w województwie pomorskim (koncesjonowane)
mają łączną moc ok. 2,035 MWe
Instrumenty
polityki planowania
rozwoju SWP strategicznego
Pomorski system
2012
Strategia
Rozwoju
Województwa
Pomorskiego
2020
2013
2014
6 regionalnych
programów
strategicznych
-gospodarka
-turystyka
-społeczeństwo
-zdrowie
-transport
krajowe
programy
operacyjne
2014-2020
finansowanie
-energetyka i środowisko
Regionalny
Program
Operacyjny
2014-2020
Uzgadnianie najważniejszych dla regionu projektów:
z rządem
w ramach metropolii
trójmiasta
na poziomie miast
i powiatów
 z sektorem
gospodarki i nauki
Kontrakt Terytorialny
Zintegrowane Inwestycje
Terytorialne (ZIT)
Zintegrowane Porozumienia
Terytorialne (ZPT)
Porozumienia na rzecz
Inteligentnych Specjalizacji (IS)
finansowanie
projekty
projekty
projekty
ENERGETYKA – założenia w RPS
„EKO-EKTYWNE POMORZE”
Regionalny Program Strategiczny w zakresie energetyki i
środowiska „Ekoefektywne Pomorze”, przyjęty Uchwałą nr
931/274/13 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 8 sierpnia
2013 roku.
 Priorytet 1.1. Rozwój niskoemisyjnych źródeł energii z niezbędną
infrastrukturą oraz dywersyfikacja dostaw paliw i surowców
energetycznych.
 Priorytet 1.2. Poprawa efektywności energetycznej.
 Priorytet 1.3. Zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł
odnawialnych.
Instrumenty wsparcia – RPO WP
Obszar tematyczny
1. Komercjalizacja wiedzy
RPO WP i PO KL 2007-2013
mln euro
RPO WP 2014-2020
mln euro
% zmiana
70,4
139,9
+99%
105,8
174,6
+65%
141,8
188,3
+33%
217,5
225,5
+4%
6. Integracja
75,3
114,3
+52%
7. Zdrowie
35,9
105,0
+192%
8. Konwersja
211,2
159,0
-25%
9. Mobilność
266,4
357,2
+34%
10. Energia
34,1
215,0
+530%
11. Środowisko
78,3
120,9
+54%
12. Pomoc techniczna
44,2
65,2
+48%
1 280,9
1 864,9
+46%
2. Przedsiębiorstwa
3. Edukacja
4. Kształcenie zawodowe
5. Zatrudnienie
RAZEM
RPO WP – projekty badawczorozwojowe
Oś priorytetowa 1 - Komercjalizacja Wiedzy
Działanie 1.1. Ekspansja przez innowacje
Poddziałanie 1.1.1. Ekspansja przez innowacje - wsparcie dotacyjne
Poddziałanie 1.1.2. Ekspansja przez innowacje - wsparcie pozadotacyjne
Cel szczegółowy: Zwiększona aktywność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw.
 Wsparcie dla przedsiębiorstw rozpoczynających i rozwijających działalność B+R;
 Możliwe uzyskanie wsparcia na cały proces projektowy od fazy badawczej - poprzez
linie pilotażowe i działania w zakresie walidacji produktów - do fazy pierwszej produkcji
włącznie;
 Wsparcie skierowane będzie także na projekty badawczo-wdrożeniowe, zmierzające
do komercjalizacji wyników, realizowane przez instytucje B+R we współpracy
z przedsiębiorstwami.
koncentracja - Inteligentne Specjalizacje
Inteligentne Specjalizacje Pomorza
(ISP)
Technologie offshore i portowo-logistyczne
Technologie interaktywne w środowisku nasyconym
informacyjnie
Technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle,
dystrybucji i zużyciu energii i paliw oraz w
budownictwie
Technologie medyczne w zakresie chorób
cywilizacyjnych
i okresu starzenia
ZAKRES ISP 3
technologie „smart
grid” w dystrybucji
energii
magazynowanie
energii
odnawialne źródła
energii, generacja
rozproszona i
energetyka
prosumencka
poprawa
efektywności
energetycznej w
budownictwie i
przemyśle
środki transportu o
napędzie
alternatywnym
ISP 3
Technologie
ekoefektywne
w produkcji,
przesyle,
dystrybucji i zużyciu
energii i paliw oraz
w budownictwie
poszukiwanie,
wydobycie i
przetwarzanie
surowców
energetycznych
RPO WP – inwestycje w
przedsiębiorstwach
Oś priorytetowa 2 – Przedsiębiorstwa
Działanie 2.2. Inwestycje profilowane
Wsparcie w ramach interwencji powinno posłużyć firmom w przełamywaniu barier
rozwojowych i skutkować ich modernizacją w wybranych aspektach, takich jak poprawa
ekoefektywności, powiązania międzynarodowe, w tym ekspansja na rynki zewnętrzne,
ukierunkowanie na innowacje oraz obszary inteligentnych specjalizacji, pełniejsze
wykorzystanie możliwości technologii cyfrowych, a także poprawa efektywności
procesów produkcyjnych.
Wspierane będą małe i średnie przedsiębiorstwa,
zwłaszcza te dysponujące potencjałem do ekspansji.
Maksymalna wartość wydatków kwalifikowalnych
projektu wynosi 2 mln PLN
RPO WP – inwestycje w
przedsiębiorstwach (cd)
Inwestycje w przedsiębiorstwach służące:
a) poszerzeniu rynków zbytu lub palety oferowanych produktów/usług albo znaczącej
poprawie ich jakości - projekty wpisujące się w obszary inteligentnej specjalizacji,
b) poprawie efektywności,
komunikacyjnych,
dzięki
wykorzystaniu
technologii
informacyjno-
c) redukcji wodo-, surowco-, materiało-, transporto- i energochłonności procesów
produkcyjnych, tj. m.in. oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu emisji
szkodliwych substancji do środowiska,
RPO WP - OŚ PRIORYTETOWA 10.
ENERGIA. Założenia
Orientacyjny udział środków finansowych pomiędzy
obszarami tematycznymi w ramach osi priorytetowej
10. Energia
Oś priorytetowa 10. Energia
100%
215 mln. €
Efektywność energetyczna w zabudowie
65%
140 mln. €
Odnawialne źródła energii
20%
43 mln. €
Redukcja emisji
15%
32 mln. €
RPO WP – wsparcie projektów
energetycznych. Termomodernizacja (1)
Efektywność energetyczna (Działanie 10.1 i 10.2):
Kompleksowa i głęboka modernizacja energetyczna obiektów i budynków użyteczności
publicznej – przedsięwzięcia polegające na:
•
zmniejszeniu strat ciepła przez przenikanie w zewnętrznych przegrodach przeźroczystych (okna,
drzwi przeszklone) i nieprzeźroczystych (ściany zewnętrzne, stropy poddasza, stropy piwnic),
•
likwidacji istniejących indywidualnych źródeł ciepła wraz z budową przyłącza do systemu
ciepłowniczego,
•
modernizacji źródeł ciepła z uwzględnieniem możliwości zastosowania kogeneracji,
•
modernizacji systemów grzewczo – wentylacyjnych z uwzględnieniem zastosowania
wysokosprawnej rekuperacji energii,
•
modernizacji instalacji wewnętrznej centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
•
modernizacji wewnętrznej instalacji elektrycznej i oświetlenia wewnętrznego,
•
wykorzystaniu OZE na potrzeby własne budynku, instalacji systemów monitoringu i zarządzania
energią.
RPO WP – wsparcie projektów
energetycznych. Termomodernizacja (2)
Poddziałanie 10.2. Efektywność energetyczna
28 czerwca 2016 r. podpisano 20 umów:
• wydatki kwalifikowalne wybranych w konkursie projektów - ponad 254
milionów PLN;
• Łączna wartość przyznanego dofinansowania – prawie 195 milionów PLN.
• Łączna liczba zmodernizowanych energetycznie budynków 284 (sztuki);
• Szacowane zmniejszenie rocznego zużycia energii to blisko 70 milionów
kilowatogodzin rocznie;
• Szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych (dwutlenku węgla)
prawie 19 tysięcy ton.
Efektywność energetyczna – ZIT
Przeznaczono 50 298 534 EUR. Zidentyfikowano dotychczas 31 projektów
(docelowo ponad 40).
RPO WP – wsparcie projektów
energetycznych. OZE
Działanie 10.3. Odnawialne źródła energii
Planowany konkurs (nabór projektów) 12 grudzień 2016 – 31 styczeń 2017. Kwota
wsparcia: 121 841 798 PLN
Typy projektów:
1) Budowa, rozbudowa lub przebudowa infrastruktury oraz zakup urządzeń służących do
produkcji energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych, w tym wykorzystujących:
• słońce do 2 MWe/MWt / biomasę do 5 MWt / biogaz do 1 MWe / geotermalne
źródła ciepła do 2 MWt,
2) przebudowa infrastruktury oraz zakup niezbędnych urządzeń wykorzystujących energię
wody wyłącznie na już istniejących budowlach piętrzących lub wyposażonych w
hydroelektrownie, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnej drożności budowli dla
przemieszczeń fauny wodnej o mocy do 5 MWe,
3) budowa lub przebudowa infrastruktury przyłączeniowej niezbędnej do odbioru i
przesyłu energii elektrycznej lub ciepła ze źródeł odnawialnych,
4) rozbudowa i przebudowa sieci energetycznych średniego i niskiego napięcia oraz
obiektów infrastruktury energetycznej i urządzeń technicznych wyłącznie w celu
przyłączenia nowych instalacji produkujących energię z OZE
RPO WP – wsparcie projektów
energetycznych. Redukacja emisji
Działanie 10.4. Redukcja emisji
Planowany nabór : 5.09.2016-14.10.2016 (typy projektów 4,5), 14.11.2016-16.12.2016 (typy
pr. 1,2,3)
Kwota wsparcia : 63 302 021 PLN (4,5), 68 670 956 PLN (1,2,3)
Typy projektów:
1) rozbudowa lub przebudowa scentralizowanych systemów zaopatrzenia w ciepło,
obejmujące źródła, sieci i węzły cieplne wraz z przyłączem do budynku,
2) likwidacja istniejących indywidualnych źródeł ciepła w obiektach użyteczności publicznej i
budynkach mieszkalnych wraz z podłączeniem odbiorców do miejskiego systemu
ciepłowniczego lub lokalnych systemów ciepłowniczych,
3) budowa nowych i modernizacja istniejących źródeł ciepła w tym wykorzystujących OZE,
4) modernizacja oświetlenia zewnętrznego na energooszczędne w ciągach komunikacyjnych i
ogólnodostępnych przestrzeniach publicznych,
5) rozbudowa systemu monitoringu powietrza.
Uzupełniająco w ramach typów projektów nr 1) - 4) dopuszcza się budowę lub modernizację
systemów zarzadzania energią.
WYSPA ENERGETYCZNA – definicja RPS
Ekoefektywne Pomorze
Definicja przyjęta
w RPS Ekoefektywne Pomorze
Uchwała ZWP nr 931/274/13
z dnia 8 sierpnia 2013 roku
PV
Wyspa energetyczna
„Niezależny energetycznie system (lokalny) grupujący
producentów, konsumentów oraz prosumentów,
charakteryzujący się możliwością regulacji energii
produkowanej i zużywanej w ramach systemu, w czasie
rzeczywistym, jak również możliwością współpracy z innymi,
niezależnymi systemami i lokalnym dystrybutorem energii”
WYSPA ENERGETYCZNA - funkcje
Czemu ma służyć wyspa energetyczna?

powinna służyć lokalnym zorganizowanym grupom odbiorców
i producentów w celu poprawy ich bezpieczeństwa
energetycznego

powinna optymalnie wykorzystywać zużywane nośniki energii
i paliwa pierwotne

powinna wykorzystywać występujące lokalne nadwyżki energii
(np. energii odpadowej) i paliw


powinna wpływać na poprawę efektywności energetycznej
powinna obniżyć koszty potrzeb energetycznych danej grupy
WYSPA ENERGETYCZNA
Schemat logiczny
Czy w obszarze realizacji projektu istnieje bądź będzie realizowana sieć elektroenergetyczna?
NIE
TAK
Czy w obszarze realizacji projektu istnieje bądź będzie realizowana sieć
ciepłownicza/gazownicza?
NIE
TAK
Czy w systemie, którego elementem ma być instalacja objęta projektem,
istnieje stabilne źródło energii elektrycznej?
TAK
NASTĘPNY SLAJD
PROJEKT NIE
WPISUJE SIĘ W
KONCEPCJĘ WYSPY
ENERGETYCZNEJ
NIE
Czy w wyniku realizacji projektu w systemie
będzie funkcjonować stabilne źródło energii
elektrycznej
NIE
WYSPA ENERGETYCZNA
Schemat logiczny (cd)
Z POPRZEDNIEGO SLAJDU
Czy w systemie, którego elementem ma być instalacja objęta projektem,
funkcjonują co najmniej 2 źródła OZE?
NIE
PROJEKT NIE
WPISUJE SIĘ W
KONCEPCJĘ WYSPY
ENERGETYCZNEJ
Czy w wyniku realizacji projektu w
systemie będą funkcjonowały co
najmniej 2 źródła OZE?
TAK
TAK
Czy wspierany system/źródła uwzględniają elementy umożliwiające regulację energii produkowanej i zużywanej w
ramach systemu, jak również współpracę z innymi, niezależnymi systemami i lokalnym dystrybutorem energii?
TAK
PROJEKT WPISUJE SIĘ W KONCEPCJĘ WYSPY ENERGETYCZNEJ
NIE
Dziękuję za uwagę!