mody{ikowanych radiacy jnie

Nr
10
(665-740)
PAZDZIERNIK
2OO3
TNM,E
Tom XLVITI
MIE5IĘczNIK PośwqcouvcHnlłII, TEcHNoLoGII i PRZETWÓRSTWU PoLIMEI(Ów
MARIAN ZENK]EWICZ
PrzeillóIst' ra Tworzvli' Szfu cznvch MetalĆhem
M. skłodovrskieicude 55' 87 1l]tl Toruń
hr_sivLLri
!rl.
Wybrane właściwości
i zastosowania materiałów polimerowych
mody{ikowanych radiacy jnie
soME PRoPERTT!S AND APPLICAT]oNS oF RĄD]ATION MoDIF1ED
POLYM!R]C N1ATERIALS
summaty _ A r€l'iet' of plopcriies arrd app1ications ot Iadiation nodified
Polymels'!Vas done. such modification imploves ihe mcchanical, th€rnal and
mcchanical Plop€rties both of thelmop]asiics and e1astomcrs' There ł.ere pre
sented thc Process€s of crosslinkjng of cab1es and wires insulation as s.e1l as
PiPes and thcrmal]y s]rrinkab]e fi]nrs, then radiation eff€cts in poIvn1cr
b1ends, radiation curjng o{ coatin8s, paints and polymcric adhesives' IJroĆes
ses of radiation stcrilization of mosi important polymedc marerials used in
medicinc (PĘ PVC and UH]VIW_PE) as 1.€l1 as some Possibi]itics of ladiaiion
modifl'inB of ncw polymeric matedals wcrc also described.
Key words: Iadiation modificailon oI polvm€ric mateliats, cables and wi]res
insulation, pipes and thcrmal1)' shrinkab]€ Iilms, pol.vmer blends, po1ymer
coaiings, mediĆa] maielia1S, nelv Po\'mcriĆ materials'
Modyfikowanju .adiacyjnemu poddalvanc są na
naterialy po]imcrolve charaki€ryzujące się lłf,daj
W osiainich latach obserwuje sie c1użc Żalnl€Iesolvanie
netodami radiacyjnego mod}'fikowania matcriałów Poli!r'ero^1.'. U\ru.
/ r.io.-eto TrhrLnr
prz€mysłowcgo tych metod, jak i z sz\,.bkiego Postęprt
osią8nięie8o rv ostainich latac]l w konsfukqj i budowic
akccleratoró r niskoenerg€4'czn-vĆh' Posięp ien Po]eta
Plz€de
l,{szvstklm na zmnjcjszaniu enelgochłonnościi po_
ckPloatacji akce]cf atoló1ł' co ulat'
wja siosorvanie ic| 1\' liniach iechnologicznych l1-.+1.
oPla]cz modi'fikowania 7a pomocą plomicnio 'anja elek'
tronoweSo siosuje się metody izotoPolve, 8dzic źódtem
promieniowanla T jesi na]cześ.iq koba1t_óO' Zmian]r jakoś
Ćiowe zachodzącc w naplomienianym mater;ale polimelo
rlTn1 sa w obu Przypadkach poclobną natomiast czas na_
plomicniania i zmiany i]ościolĄ.e są Ióżne l5,6]'
Prav'de bczpiecz€nstrĄ'a
ogó1
nościąsi€cio{'ania
znacznic w]ększą od lĄydajności !te
gradacji' Dotvczy to 8lównic aielialólv i il.-vhvoló\Ą.
Ż Polieiy]enu małej gestości (PE LD), v/ którym mecha_
nizmv zmian ladiacyjn}'ch są naj1ePicj poŻnanc I7_9]'
Iro.]starĄ'owym ce]cm moc1}'fiko 'ania Iadiaci'jnego jest
sieciot anje matcfialu polimelo1vego, polvo.tujące ko'
rz}'stne zmial1y właścilĄ'ościmechanicznych, cieP]nvch
i chemicznych |6, 10]' Duźe zafute.esowanie wzbudzają
ro neŻ, p J!e\ r"J d.yj-F8 ' n''d\]lJ' l'i ae-._
nin Po1imeIot }rch, uńoż1il'iające uzyski
'anie materia_
łórv o lcPszych t4aściwościachuzyikow}'ch [11,
12]
]Ąlaźnvm obszarem zastoso\Ą'ati tcchnik ladiacyjnyc]r
j€st
uiil'ardzanie po .łok oĆhronnyĆh, ]akiclów i klejarw
fOl,l\'lEltY 2003,48,
66E
|]3, 1'|l' o.{Isbną glupe stano1vią maicliał}r i I\'yt 'ory
po]im€rot\'e uźy1.anc t' med}'cynie, Podda1\-ane dzia1a]u pro_n'' l o^'' :'r o_i l'' j 1'tń lo ' r'" D Jnie' _
wania 7) 1Ą.celu sielylizaĆ]i 115,16]' obiecujące są iakŻc
... .,:o'./.ilr.'eoN.c
p-oo ,/.' _o.J
]U t]7}'skania nowvch naterja]ó\\. PolimelolvyĆh ll7],
a takzc rv procesach przehvarzania odpad(irv trvorzy'
lvor,,-vch i1sl.
Efckq' Ia(1ia.\.'jnego sj€cjowania matcdalu Polimero
.cBo za]eżą g]óil.nje od rodŻaju tcgo matelial oraz oli
c1al\-kj j $.arunkinl. naplomieniania' Sieciol\.anie korŻystnic zmienia lvlaści\\.ościmc.haiiczne n1at€rialu, a 1!
szczegó1n.rści na}rlqżcnic PIz}' zen!3nju i ł.yilz)'nlalość
Id jl' ' -r ]l lV .Ple' -_o_ s d ż'r' : o o_'' ''
nc], h'vardośćolaz odpomośćna ścjclanic' Po.tobniezmie
niają Się l\4aścj]Ą'ościcicPlne, Z któĄ'ch naj.'fazniejsze to]
zlł'1ększenj€ siabi]ności \ĄYmiarów
i
ksztaltu si€cj owan}'ch
no1o8iczne, łatlviejsze stelo .alte plocesem o.az moźliwośćsieciolvania d!żej g.'lPy t1volŻv1\, 119l'
K]as,vczna n1eioda siecioł!'ania chcmi.Znego za po
mocą nadtlcnka]i, przede lvszystkjm nadt]enku diku
mv1u o t€nPeraturzc rozk]adu ok' 120'rC' w,vmaga pod
dania ilvorzy'lva działani11PaŁv t'odnej o temP' > 200']C
j o .)'sokim ciśni€niu, I)loc€s sieciot'ania
PrŻcl.ic8a tu
ht'1crld /m o
.. eso.D . ,t
.,-i.' ep
t..r,,1u*P,.
7naĆZnic r9iqksza gnrpę il\-orzy1r', !v tym róZn€
po]iet-v]enu, poliamidLr lP.Ą)
str'ukiul'' aielia1!
I20-221
- Jl -1 .j r".m.
r\
Ża.hodzą.e Pod 1\.plyrv€n ci€pla oraz
Z1v;skszcnic odporności na staru enje l. \farunkach }roc1
! .- r'l,.n'fer,ur
.
-or'.dr. -...
roz|uSŻ.Ża]nośćmaiĆialu polimclo\Ą'eto
t -..'1i\".'
r,'
pl
': :n'-'c-
1\'
Ióżnvch roz-
- orf ,'\',p\.
,'
zachod,ącą }n,cl ?\ł!'cm czvlxikólv śro
don'iskowyd 15, ól'
Materiał]r i \\f'tlvor-v Pohn€r.r('c siccuĄ'anĆ rad;a
cr-jnie u nalaziy 1Ą.i€]e Ióżl1vch Zastosorvań PIZcm}'sło
a]'ch' obejmują onc 3łó\,'nic takie dziedzin]' jak m'in':
d€g.adację
i na
nl'cll
izolacta kabli elektri'cznych
i ielekomunikacyj-
_ fttalacjc
do ogrzclvalta Pomi€szczeń (1\r t,vnl ins'
ta]acjc do oglzclłania pod]ogo1vei]o), Plzesyłu zimllei
i
goląc€j \Ą'od-v olaz do Przesyhr gazu, ń'}'konyl'ane
jccn]s'anvch rur
Poliolcfino1ryĆh'
Ż us
opako 'ania i lrqv termokurczlilare,
- ti'orzv1Ą'o1Ą.e e]emcnŁ}. konstrukcyjnc róznyĆh
urŻądŻ€ir, 1.)'is.arŻanc gk')t1'11ic mcb.1a 1ł'tryskitvania'
polvłoki ochronne, IaIb}', ]akj€I}'i k]€je,
implantv i maleriall. med_vczne'
noB'e aielia]y po1inclo\Ą'c o nicsPotl'kanych do-
-
tychcZas w}aśl]iwościac]r'
ael 'nrrre-
io.,rn
rr '- r or.'ed-r. .e p *
kiórych 1\łaścnlości
i zasiosor\.ań ńaierił]a]lv po]imero.
wvch modyfikor\.anych radiac\anie.
-lfCto\\
Ą
\lL lZol
A( ] l L \BLl l
lRll\\ oDÓ\\
Sieciolvanic polimcroN'y.h izola.ji kabli i przcwo
dó(' elekir],czn'vch za pomocą $.),soko€nergeivcz ej
lviąZki c]cktIonów ZaĆzcto l\,-a'korz}'srylvać 1\' PrZenl-vś1e
kablowyn juŹ na Początku ]at 60. ubieg]ego tieku.
Tec]uo]o8ja ia od począiklr ss.ego ishlielia siala się ai, r" _ . r'n -i....1 ... -1i... .. -r c o\..
nia po]1meró l DLlżą jcj Zal€tą' 1. stosunku do tejdlugi€j
hL. .r , r
,L
p .apt I
e-( .,
,, , ;F
1!)' agnna
mniejszJ po\.ierzchnja
Pod !17ądŻenia i.ch-
l-o.
-
cjo1vanja chemicznego Z1Ą.iązkami si]anof,vnj siosuje
si! z rcgu1y do si€cio!\.anja niskonaPięc1lŃ!)'ch izo]acli
Z PE LD' Dhgi czas sicciot'ania '!v połączeniu Ze stosunko\Ą'o króikim czasem doPuSzcu a1ne8o sklaL1owania
takich zi.iaZkólv sianolvią isioinc ogranicZenia 1v stoso-aniu i€j metod}r' $' tc11 sposób można siecnnvać jed}'nie P!'LD i ni€kiórerodza]e karLczuków, podcŻas gd)'Ża
ivytl1loló1{ PodĆZas Zmian temperailrł', pocllvvzszcnic
. nl-r.L
nr 10
i Poli(chlolku
Iodzaje
\\.in-vlu)
(PVC), a iakże tl!'olz]'lva iiuoro1l.e ora7 kaucŻuki
oprócz c1obrvch s.1aśclwościncchani.Z1t]'ch, cie}rl'
- hin-m.'J\b.
h..\.n-
r.,..
' ^'r
diaq'jncgo. bardZo \Ą.ażne są ró1fnjeź w]aś.n1.oś.idj
c]€ktl},cZnc
matclia1u izo1ac}'jncgo, miano\\'icic.^
-'vtIZr'
malośćdie]ektŁvcZna, rez}'siy1vność skIośIra,1\.zg]ęL]na
Przcnikainość dieiekiLvczna i l\'_spólczvnnik sirai]1ośĆi
di€]ektryczn.']
t23, 24]'
\Ąlh'zymałośćdiclcktryczną określa sie jako iloraz
naP jęcia, po1Ą.odu jąĆegl) przebicie e]€ktrvcztre materia]u
izolacv]ncgo, i jego grubości' llzebicic nasilPujc t'sku
tek uz,vskaniŹ! cluż€j €nelgji pruc, slvobodne ładunkj
elekn.lczne znaidują.c się lv l'm mat€Iia]e, kiórd i.r
el1ergja 1Ą'vstalcza do jonizacli j€go aton1óil. Ir']1r cząste.z€k' Zlód1cm iaki€j e.ergjj jesi ,c]ĄłiqilŻnc pole e]ek
tlyczne. \Ąłtrzvnalośćc1iclcktr\,czna lv'ększości pol!
ncló\. jest duża i moze, teoret}'cunie biorąc, przckraczać lvaltośćl000 ]VIV/n1' ]cdnak Z doś1viadcZ€ń eks p]o
atacy]rrvc| ll.ynika, żc rzcĆz-vwista 1Ą'-Ytrzymałość dL
elcktr)rczna jesiznacznie mniejsza. Powo.le tc8o są za
1li€cz-Yszczcnia aieriaIu (obejmującc także skladnikj
dodaikolve i śIodkipomocniĆZc)' .1elektl' strlrkiura1n.]
olaz !Vi18oć' Zmiany zacIodzące Pod lvp]r*wcrn oLrl(ibki
radiacv]ncj nje zmieniają lv isiotn}' sPosa)b lvytrz}'m;r
1()ścidie]ektryczn€j alerjałóa. Polin,lcrow}rch
Rezvst,v\ffość Skrośna za]eżv lv duż)'m stoPrirL od
sk]adnikólY .{odaikoiv!Ćh i śIodkó1\' Pomocniczvch,
a Przede l\'_sz-vstkin1 od lodzaiu olaz za\Ą.artości naPclniacZy, o}róźnja..zv pa]€n ja, PlasŁ\'fikatot (i1! i pIZeci$'ut
]€niacz}'' Na 'h4aścnvośćię balLlŻo istotiy 1{?1l' ' 14.}\Ą.i€ra teź lodzaj ińrorŻvlva' np' !vplz-vpadkl] PL'Ll] aynosi ona ok. i01s !)m, a 1' przipa.lklr plastvlikolvanego
PVC od 10rrdo 10:J!) ' DefĆkty struktury Jnaterja]u
' '.'|'ś jLFfn
1o odu ., . m- rj.. '
-.] ]oo/-
l'Pl''n] '.]'
'
Wzglęct.1a Plzcnika1nośćdielektwczna maieria1a)'\'
. i '1 pror r,"r io
r^ ry.L .
eJ-,?.. - F p ,d
p lrn'
' 'fl4.'e\l''''w
PÓn
' ed 'i' '' l
"l
2
POLIMERY 2003,48, m
10
z plzcnikalnościąw sianie nieuslecio .anym' Przenikal'
nośćPE-LD i p]as tyfikot ane8o PVC vnosi odPo1{iednior il. sianie nieusieciowanym 2/3 i 3/8, a 1Ąr stanie usie.'oJ dn\ m 2 4 ' 2' W_\L t€( te|o prom F_' 'w,a '
1Ą.SPó]cz],nnik stIatnośĆi dielcktrVcznej zmni€jsza się i}r]-
Niclvic1kie pogorsz€nie .łaścitościdi€1ektrycz_
nych, jakie możc wvsiąPić Po naplomienieniu matcrialólv Po1imero 'l ch, j€st w pelni konpcnsowane znaczna
'w1aścilYościmechaniczn}'ch i cieP]nvch' NIa to
duże znaczenic 1\. prŻyPadku długoh'1Ą.al€go obĆiaźcnia
ci€Plnego, a takźe w razie krótkofiĄ.aleBo lłzlosfu iem_
PopfalĄ'ą
Pc ''u \ '"Lr ^'y-lcPl c W lłbł.L poJcza- z'v'-."'
Dlugoh'wale dopuszczalna tcmpelalura uż}'tkotania
usieciowanego PE-LD lvzrasta z ok. 70oC do ok. 140'rC.
Podobne efekt-v osią8a 5ię lv plzyPadku p]asi}rfikowa_
ncgo IjVC' \Ąlaźną lĄ'Iaścil\Iościąizolacj] jestiakże niePal
ność,któlą zs.iększa się lĄ'prowadzając do polim€ru do
daiki .,\'Postaci a11ilPilenólv |25' 2ó].
TyPo € matelia]y izo]aĆvjne kab1i i Plzelvodów Pod_
dawanc modyfikowaniu radiacvjnemu to PE i P\rC.
W przypadku PE dawki promiedowanja elektlonolĄ'e
8o mi€szczą sie w plzcdzia1e od 250 do 300 kcv Zasio-owłn l'l 'l;z"roio*
no.' .ld 7n1nj' .
sz€nie i],ch dalvck o ok' 10'l,. Zl\'-vkły Pvc nicnadajesię
do sieciowania radiacy]nego, 8dvż lai\Ą.o ulega degIadacji, dopi€ro vrPlowadzenie sp€cjalnvĆh dodatkólv umo
ż]jwja je8o sicciolvanie' sioso .ane ],v tvm celu da1Ą.ki sa
znacznje mniejszc niŹ Podczas siecio .al1ia PE i \Wno'
sza na oBó] 50_80 kG}''
Zakres grubości siecio'lvanych radiacyjnie izo]acji
kab1i i prze\Ą.odów na napjęcia do 3 kV \Ą'yl1osi najczęś
cicj0,5-4 mm. W procesach rnodylikorvania radiac).jnego tych iZolacji jest w}rma8ana lviązka €1ektlonó.!v
o energii do 2 N{cV MożhĄ.e jest lót'nicż radjacv]n€ sie_
Ćiowan]e kabli 1ł}sokonaPięcjotrych z izo]acją grubości
do 15 mm, a1c iTzeba lvó .czas sbsować akce]eratoly
o mocy PlzeklacŻającej 100 kW i o encfgii e]ekironólv
o\ ' \4(\ lp .' \ nrdgd r ,1 otsrar i./"1.r."1 rc- -..i,.ania, plzcde 'szystkim ze $'Żględu na drLże koszty 1n_
R]/s' 1. Z:tsięł ukzki elekh.anóu izolacji kabla:
skd1'.cfi akćelefutala, 2
10ązkn eleklronÓu, 3
1
]v]Df
iŻakcia
5 ckfiln|ad1 l
c2ęśćizolacji,
łed ica fietaltaega rzeuad , q yubośćŁDkĆji przeuadu. H 'iuynngąlry żasięs tltktful1(i-u)
przeuodll, 1
rdzeń ,netn\a\|l| pr.?Iuadu,
11
|iP' '
1
' ]ła1'13e of
clecnan
1-sctłLnin.\ harn
insLtlatbn,
d
ure i1su\atbn,
af
hea1n
r
acceLefitor,2
ei rntiat] af
ca
elecłr.oll
h\e
insLlr ti!r1:
bedli,3 tn!
- \'r/
1eicluit.,I
t/ri.tr1.ss d,]
t.t
dnneter
rcq ie(.rnĘe ai tlccłat]s
H
ewód w iaki sposób, ze jesi on sklęcan}' i kilkakroi'
nie pfzesuwany plu ez strcfę promienio rania' Schcnat
odpowi€dnieBo układu przcdstalĄ'ia rys' 2' Naj1vi-"ksza
PIu
ednoroJ-.-c-,c.'o\\a r
. .,.tru,,)-luc-j.',,..
.-
gdv plzclvód jest sklęcan}' w sposób Ćiąg]}' Podczas
prz€chodzcnia plzez stlcfę promi€nio1\'alia. Taki t.lariant jesi przydainv zrvlaszcza w przypadku przervo
dó1"/ z izolacią gll]bości >2 mm' Wó!'czas Prędkośćli
niowa plzesuwu przeIvodu, prędkośćkątowa ]c8o
skrqcania i częsiothwośćskancra Proivadzącego wiązkę
s.estycvlne.
Rysunek l pfzedsia{'ia schemat przerłodU z izo1acją
-i.i^wd rr'.dr'.vn.. /B..dr e / a/n.,7-n aff p /J)piymi na iym rvslnku/ podczas napromieniania jedno-
sironnego izo]acji z PE ńozna okreś]ićniezbędną głębo_
kość1vnikania elektronót' (HP' za pomoĆą Ża1eżności
126lHr.= 2lg(3+ d)lu5 (znaczcnie symboli por.rvs.1).
l,l
r 1..
-v-
:c.ro.fornFnapr, -
enrdarej,,o
]acji przcwodó\Ą' i kab1i jesi ni€€fekt-vlvne
2e łIzg1ędu
zarólYno na niej€dnolodnc sieciowanie matcliatu (erekt
eklanowania), jak i na konieczność stoso}'ania €iektlo
ro\J
^
'd eener8
mi€nianic
a,li/a
Ąb' lce"u l i " ] .l . . l ' . L c - P l"pro
kab1i i przetodó\\' Ż fóznvch silon' Można to
). oomo.., .r Lu oJpo\/, or :o ro. n-rp.7.,, .
/
i
1 I "k "
r. ^.n abd
' d. r" . e oo.lepo\."
z''l . tl l l'"L'aIu ..l
D
'e-l\.vifyCh' "!eóo n.l]c,,Fciej siosuje sic sPecja]ne uk]adv lolck plołvadzących
p-.'(oro
R!s'
2
ż.
-
scheru:ł cztercłtlafi esa llk]id 1ldprambnianin
arylot skalua akcelerntarąl2 kabcl, 3
\acji kab]l: 1
-
Fig.2' schene af fat-s e srten af cable ils'latian lrłddia
litnt 1 scn nifig han af accele tar,2- d:tblc,3 tatatl/
hlls
POLI,\4ERY 2003 18, rr 10
el€kŁ.onót m szą być dok]ac1nie zs'vnchroł]Ztlll'an€.
łV |'m Ćetu siosuje siq scfivomechaniŻm}', co po'^'oduje
1Ą'zlost kosztólv ca]ego ukladu'J€dnak korz'vściz tego są
znaĆZnie lviększe, 8dyz 1\ oma1aianym ukladzi€
ogranicz-vć
(Tikanic elekh'onó\! do
ńozl1a
Błębokoścjrównc]
grrLbości izotacji i q'm salnym znniejszvć kosziv akĆele
Podczas si€cjoi{ania izolac]i zachol1zą lv ni€j iakże
njekolzystnc ZjalĄ.iska, mianolvicie w-vdzlc1anle suL]'
Siancli lotn\'ch (głóŃ1ic .!!'odoru) i Powstawani€ nad'
mialol'-ach ]adunkó.,v eiekiri'cz11},ch' Subsiancje 1ott1c
poivodują tlvolzenie siq \Ą' mat€rja]c izolacji wolnych
przestrzenj, któ]c mogą siać się Źród]em 1\'},ładot'ali
niezupctnych polarodująĆl'ch uszkodzeDia mateIia1u.
PIŻyczyną polvsta .ania t1admialoi'ych 1adunkól\' e1ek_
tŁvcznych są c1cktlon}' emiios'anc Z akceielaiora i dcpo
noł'ane \Ą' natcria]e jzo1acyjn)rm' E1ekilonr ic prze
micszczają się 1Ą.niń Pod lvp]l'rv€ń zelvnqirznc8o pola
elckirycznego plzyczvniając się do i'ŻIostt Pr'ądu up_
ł-v1\'| oścjos.c8 o
l.
p,
o.'\..l1.
dzie'
dzinach technikj' Najlvaźniejsue z niĆh io: sPIZęi TV
i gospodarsiwa domolvego, ielcfonia, splzęt komPutc
Io1,\' i samoc}odv (gdŻic r!'\rmasana jest L1uża rl-'\'tlŻ-Ymalośćna dziaianic c]cpla oraz ńa1a 8lulrośćtejjzo]acji),
a iakze Plzclto.{y układó1v sicl o'i!'1'licz]'ch i konŁIol1n Ćh
. rl1sialaqach plzeń!'slolv}rch' odlębną gruPe Zastoso
lvari stano1\.i izo]acja kabli i przelvodó$. siosowanych
rv elektro1vnjach akrmol!:vch, 1^r stos nkt do którei i\.!radiacyini€
Znajctują zasiosolvania w bardŻo \vic]u
magania jakości(r1Ąe są bar.1zo oŚtre
5IECIOI{ANIE RUR
I
FOLII TEIIMOKLRCZLT!YCH
TwoIZy\Ą.a siecjo1\'anc, ZltĄaszcza zaśPE, chalakter]r
zują się iz(.' zja('iskiem po(Totu Poodkszta}ce|io$.e8o'
Zjalr'isko to lrystęPuje lvskrltek l\ŹajemncEio przenika'
nia IaZ}, kffsta]icznej i bczPostacjo('ej s. Polimclze, I\'ią'
ż€ sję ono iakżc Z siecjowa ą Plzestrze|nj€ sirukturą
maielialu Polinclol.ego' Ab!' jc sPolvodolvać nalcż},
ogrzać usic.io\vane upIzc.{nio ilĄ'oŹ}'l^'o do tc pelatu'
q, przeklaczające] t.nPelaturę ńiqknicnia faz]' krysia_
]icznej' Nasiq}rnie tak ogrzal1)' mateliał irz€ba odpo
' : dri^ ro., r.'or.r' . ooholLrP oJ \-r' c r"nr "'}rleŹcń mechalicznych' och]odZenie iakiego t\Ą'olz}Ą\'a,
Zna]dujqcego się l\'ciąż lv siatlie roŻĆiąt1-Lięt],'m, plo1va_
d7i do polvstania lv nD1l klysta]itów uni€moz]i 'iających zinjan}' uz),skancgo juź ksuialiu Pono\Ą'ne oglzanie powoduje zanik t\'ch krysialitó'lv i t}'m sam-"-m Po.
lvlói maicriału do Pi€n|'ohej Postaci'
Zjatisko powloirr Poodkształc€niot-€go Po\Ą'sze.h_
ni. rł-vkorz}'stuje się do w-vtlvarzania fo1j] i f r termo_
kulczli1|-vch. Fo1ic takieznalaz1), sz€rokie Z.Stosowanie
jako maicda1 opak01Ą'arrj(nl.v 1adunków ZbiorcZ.vch oraz
jako oPako .ania nd)'lvidua]ne ślodka^\' spoż-vl'.zych
j ar5'kutól\. polarszcchneto użyik! ' W picnĄ'szym
PrZ,v_
Padku przedmioŁv Pako1vane zbi()rczo układa się \f od
polvicdnic brYi,v i owija fo1ią tcrnokulcz]iwą, kiófą asispnie oi+ue .a się 8oląc'"-m po'ivieilzern 1ub Za Pomocą
Pfomiennikórv podĆZerlvieni' Pod 1Ą.P}r.'$'cm Ćiepła folia
tcrmokulczllrva kulcz-v się, co polvodu]c szczelne jej
pIZ-vIeganie do Pakofl'aneg.r maicriału' opakowarlia nL
d!,\\.idt1alne z io1ii telmokurczlrrvej są pou.szechnie lvykon!' 'ane .,\.postaĆi torebek, stanowiących np' opako
.
!. )'je .roolo\r -po,.\ \..,'!." \ipl. r. - 1\'r .
'.
kiem zachoclzącyn lv lacliac,vjnje Siecioifan}'ch oPako
lvanjach ivch środkó-a' j€Si wydzie1anic Plodukiólv ga.o. r. .h.- a r-r\.1-. .rt -, -1 r..'r rr.o cr.
nvm Zapachcm' Dot-vczv to głównje fo1ii Z PE LD, a lv
mniejszf'm siopniu folii z PE HD i folii -"rielolvarstlvow)'ch z udzialcm poli(icreftalanu ei,vlen!) GET) 1271.
1nn}'nl zastoso1ł'atiem oblóbki radiaq/]ne] jest siecio'lvanierul z PE prz€znaczon)'ch na oslon], iem()kul.Żli
lve' sl11żą ol1c z reguly do izolo\Ą.anja miejsc po]ączeń
kab]i i plzelYodót clckt{'cznYch' iakich przv}'ad'
1...h. i.rr,l
któr-Ym są }ączone dlva fla8mcntv Prze1vodu lub kab
la i nasicPnle ogrzel.a s1ę go, najczęściejza Pomo.ą pa]
1Ą
nlka gazowcgo' Po osi,Ygni!"ciu IuI.l przvlcga szcz€ln]€
.{o mi€jsca połączenia, chronią. jc ckutecznje P.7cd
cz-Ynnikamj ze1r'netrznvmi' \ł icn sPosób znacznic skfa
ca siq czas i kosŻtv ukjadania sj€ci kab1(]\Ą'-vch, a takźe
./ od/", loJJb', h lor Ll. -'L
,-7
cze1nienia Po]ącz€ń 1v Sicciach ciep]olvlr jczy.h'
PicnĄ,sZa i jc.iyna dot,vchczas insialacja pIZemvsło1va
do ladiacy]nego siĆ.iowania rul Z PE-LD została uru_
l-orrorr
l.r .r wvf.. J
tol-"
\Ą' akcelelaior iyprt IŁU-6 (moc 20 k\ĄI, energia clektlonfiy 2 MeV) i sluŻl' do sieciolvani. rr1l śIcdnic,v mjcszcŻące] się w przcdziale od 1 do 250 nlm oraz gluboś.]
ścianek cto 7 mm. Ploces 1'yi\\'alza1rja ruI siccioR'an-vch
sklada się Ż kilku oPeraĆji technolo8icz11},ch. W przy'
Padku rrll cienkościenr]}'ch (zil'anyĆh ież prewodami),
operacjc takic obejnu]ą: }'tloczenie przclĄ'odrr, siecio_
v , . d. i, nJr/ .1...-- l.ia " t-. e- " .; nr
dalvką 120 kc-v, oi]Izanic plŻclvodu za Pomocą Pro_
mienników podczenĄ.ieni, rozciąga|ie za pomocą sprę_
o'eq. !o L'
8'"''
.er',p(r1-'r'o
i-
' ]'vŚkutck rozciągania śIednicaPlzervodu l'zrasta clo
3t]09'; $'aItości poczatkos.cj), och]adzanic lrrzelyollu
' Stanic rozclągniętvm i lvreszcje !aVvijanie przea'odL!
na szPu]ę' Rurv o Blubszych ściankach, któIe z iego Po
^.
J -:" r.o.r
sję na odPolvjednie odclnki,
J. \.vr]o..,. i. ro.
'
]e na specjaln),n
'nsta]ujc
akce]elaicra, gdzi€ rL]e'
1vóZh i \\.Protadza do komolY
gają sieciowaniu 1\- plocesje Pcliodyczn)Ąn' l'odczas sjeĆiotania oclcjnki \'.h rur t'pla1via się Ża Pomocą naPr'
du zainstalo{'anego w Ę'm \Ą.ózku lr' rrrch obrtltorvr'
'.i. m,irrr o/'
cio!\-ania odcinki ru! osadza się na specjalnvm mecha_
njz
je stużącym .1o
i.h Iozciągania
(r\'s. 3)
i s/PIotIa
dŻa do konorv grze1^rcz€j' Po o8lzanjU i mc.hanicznF1
Iozciągnięciu są one ochtadzalre i uachowu]ą lv przckro
lu kszia}i sześciokąta f orcmnego''Iak IoZciągnięi9 o.1.]n