Fundusz rozliczeniowy – nowe podejście

Izba rozliczeniowa KDPW_CCP
Fundusz rozliczeniowy – nowe podejście
1 lipca 2011 r. nastąpi przekazanie przez Krajowy Depozyt spółce KDPW_CCP zadań
dotyczących prowadzenia rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz w
alternatywnym systemie obrotu i prowadzenia systemu zabezpieczania płynności
rozliczeń. W strukturach samego KDPW pozostaną funkcje z zakresu rozrachunku
transakcji oraz centralnego depozytu papierów wartościowych. Wprowadzając tę zmianę
Krajowy Depozyt wypełnia najwyższe międzynarodowe standardy oraz znacząco podnosi
konkurencyjność polskiego rynku kapitałowego. Wydzielenie ze struktur KDPW izby
rozliczeniowej jest efektem przyjętej pod koniec 2009 roku i realizowanej konsekwentnie
Strategii Krajowego Depozytu na lata 2010-2013, która zakłada m.in. stworzenie nowego
modelu biznesowego KDPW.
Wraz z uruchomieniem izby rozliczeniowej KDPW_CCP wdrożony zostanie nowy system
gwarantowania rozliczeń transakcji oparty na depozytach zabezpieczających dla rynku
kasowego i terminowego, funduszu rozliczeniowym oraz dodatkowo - kapitałach własnych
KDPW_CCP. Wprowadzenie depozytów zabezpieczających dla rynku kasowego pozwoli na
zmianę roli funduszu rozliczeniowego.
Wraz z uruchomieniem KDPW_CCP oraz zmianą metodologii obliczania depozytów
zabezpieczających i funduszu rozliczeniowego (przy wykorzystaniu metodologii SPAN®) podjęto
decyzję o zmianie struktury wpłat do systemu gwarantowania rozliczeń. Zmiana ta polega na
przeniesieniu ciężaru środków z funduszy o charakterze solidarnym (fundusz rozliczeniowy) na
zindywidualizowane depozyty zabezpieczające, które nie podlegają uruchomieniu w
przypadku niewypłacalności innego Uczestnika systemu. Główną korzyścią wprowadzanych
zmian jest gwarancja nienaruszalności środków zgromadzonych w depozytach
zabezpieczających.
Stosowana przez KDPW_CCP metodologia SPAN®, poprzez kompletny opis ryzyka, umożliwia
znacznie bardziej precyzyjny pomiar ryzyka, niż metodologia stosowana obecnie. Podniesie to
poziom bezpieczeństwa oraz uatrakcyjni inwestorom i Uczestnikom KDPW_CCP prowadzenie
działalności na polskim rynku. Istotną zaletą wprowadzenia pełnej metodologii SPAN® jest
doprowadzenie do większej transparentności polskiego rynku z punktu widzenia stosowanych
metod zarządzania ryzykiem, gdyż dla dużych inwestorów zagranicznych metodologia SPAN®
jest powszechnie rozpoznawalnym standardem.
Jak będzie obliczana wielkość funduszu rozliczeniowego
Do tej pory, ze względu na brak depozytów zabezpieczających dla rynku kasowego, to właśnie
fundusz rozliczeniowy gromadził „pierwsze” zasoby, które mogłyby zostać wykorzystane
solidarnie w przypadku niewypłacalności Uczestnika rozliczającego.
Wraz z uruchomieniem KDPW_CCP depozyty zabezpieczające będą głównym elementem
systemu gwarantowania rozliczeń. Ich wartość dla każdego Uczestnika izby rozliczeniowej
będzie liczona indywidualnie w oparciu o metodologię SPAN® przy założeniu normalnych –
standardowych – warunków rynkowych. W przypadku ekstremalnych, jednak możliwych do
zaistnienia na rynku zmian, wartość środków zgromadzonych w depozytach zabezpieczających
może okazać się jednak niewystarczająca. To dodatkowe ryzyko, określane jako tzw. ryzyko
niepokryte, będzie zabezpieczone środkami zgromadzonymi w funduszu rozliczeniowym.
Pomiar ryzyka niepokrytego polega na obliczeniu różnicy pomiędzy wartością wymaganych
depozytów zabezpieczających w warunkach ekstremalnych (wyrażających się dużą zmianą
poziomu cen instrumentów finansowych), a wielkością tych depozytów obliczonych przy
standardowych warunkach rynkowych.
Przy wprowadzeniu takiej konstrukcji fundusz rozliczeniowy zabezpiecza wyłącznie to ryzyko,
które nie jest zabezpieczone wniesionymi przez Uczestników depozytami zabezpieczającymi
wraz z wyrównaniem do rynku.
Rys. 1. Mechanizm obliczania funduszu rozliczeniowego w oparciu o koncepcję ryzyka
niepokrytego
Wartość FR
UR – uczestnik rozliczający
RN – ryzyko niepokryte
FR – fundusz rozliczeniowy
DZ – depozyt zabezpieczający
FR=RN2 Wartość środków zgromadzonych w funduszu rozliczeniowym równa jest wartości najwyższego
ryzyka niepokrytego generowanego przez Uczestnika rozliczającego, wyliczonego jako różnica pomiędzy
depozytami naliczonymi wg parametrów ekstremalnych i parametrów normalnych.
2
Fundusz rozliczeniowy – najważniejsze zmiany
Fundusz rozliczeniowy będzie obejmował wszystkie rynki rozliczane przez KDPW_CCP i nie
będzie dzielony na funkcjonalnie wyodrębnione części (obecnie odrębny dla rynku terminowego,
kasowego).
Podobnie jak w przypadku depozytów zabezpieczających będzie on obliczany przy użyciu
metodologii SPAN® na bazie otwartych pozycji z rynku terminowego oraz nierozliczonych
transakcji z rynku kasowego (przy użyciu stress-testowego zestawu parametrów z
uwzględnieniem potencjalnej niewypłacalności uczestnika o największej ekspozycji).
Zmniejszy się częstotliwości dokonywania wpłat do funduszu - do jednej w miesiącu (wartość
funduszu będzie jednak obliczana codziennie). Wyjątkiem będzie wniesienie depozytu
dodatkowego przez uczestnika na żądanie, w sytuacji kiedy jego ryzyko niepokryte przekroczy
wartość Funduszu.
Prowadzone będzie kompensowanie zobowiązań i należności uczestników z tytułu regulacji
wpłat do funduszu rozliczeniowego z ich zobowiązaniami i należnościami z tytułu regulacji wpłat
do funduszy zabezpieczających ASO oraz z tytułu właściwych depozytów zabezpieczających i
bieżących rozliczeń.
***************
3