Bank jako partner samorządów – Nowe formy

Nowe formy finansowania
Jednostek Samorządów Terytorialnych
poprzez emisję obligacji przychodowych
oraz finansowanie spółek komunalnych
i szpitali samorządowych
przy wykorzystaniu umów wsparcia.
Innowacyjna Gmina 22 czerwca 2015
Grupa DNB – silne fundamenty
i ugruntowana pozycja rynkowa
POZYCJA RYNKOWA, STRUKTURA WŁAŚCICIELSKA, RATINGI

Największy bank Norwegii i drugi co do wielkości
w krajach skandynawskich

Stabilna struktura własnościowa – Skarb Państwa posiada
34% akcji

Niskie ceny 5-letnich CDS Banku

Stabilne długoterminowe ratingi
STABILNA CENA CDSów BANKU
ROZLEGŁA MIĘDZYNARODOWA SIEĆ DYSTRYBUCJI
DNB – partner w bankowości korporacyjnej
posiadający kompetencje branżowe
WYSOKA SPECJALIZACJA I DUŻE DOŚWIADCZENIE
W OBSŁUDZE STRATEGICZNYCH DLA BANKÓW SEKTORÓW PRZEMYSŁOWYCH
TMT
Sektor publiczny
Energia i paliwa
Handel
Usługi
Żywność
Motoryzacja
Przemysł
Przemysł
farmaceutyczny
Opakowania
wytwórczy
DNB – SOLIDNY PARTNER BANKOWY W WYBRANYCH SEKTORACH:

Dedykowani eksperci znający zagadnienia z obszarów funkcjonowania klientów

Wiedza o sektorze oraz o tym, jak go finansować

Specjalistyczne produkty dostosowane do każdego z obsługiwanych sektorów

Wsparcie doradcze jako element finansowania
Bankowość korporacyjna DNB w Polsce
BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA DNB W POLSCE

OBSŁUGA KLIENTÓW
PRZEZ SIEĆ CENTRÓW BANKOWOŚCI KORPORACYJNEJ
Obecność w największych miastach w Polsce
i we wszystkich kluczowych regionach

Bank należący w całości do DNB Bank ASA

Trwała oraz mocna baza kapitałowa poparta
bezpiecznym poziomem płynności finansowej
stwarzająca możliwości stałego rozwoju

Współczynnik wypłacalności
15,2%
WYSOKA SPECJALIZACJA SPRAWIA, ŻE WYRÓŻNIAMY SIĘ
WŚRÓD INNYCH BANKÓW I NALEŻYMY DO LIDERÓW RYNKU

Liczący się bank w finansowaniu sektora energii (przede wszystkim: ropa
naftowa i gaz); wspieranie odnawialnych źródeł – finansowanie budowy farm wiatrowych w Polsce

Udział w największych transakcjach (fuzje i przejęcia) z branży TMT przeprowadzonych w ostatnich latach w Polsce
na rzecz 14 dużych klientów

Znacząca pozycja w obsłudze firm z sektora motoryzacyjnego; aktualnie współpraca z ponad 20 dużymi klientami

Jeden z liderów rynkowych, który rozpoczął finansowanie samorządów lokalnych; ponad 1600 zrealizowanych
projektów dla samorządów lokalnych

Wiodąca pozycja wśród banków – emitentów obligacji komunalnych; 270 programów emisji obligacji

Finansowanie publicznej służby zdrowia - jako jeden z pierwszych banków komercyjnych w Polsce
Obligacje przychodowe
Innowacyjna Gmina 22 czerwca 2015
Obligacje przychodowe
Obligacje przychodowe - informacje podstawowe

Obligacje przychodowe – dłużny papier wartościowy przeznaczony dla pozyskiwania
finansowania na cele samorządów i instytucji działających na rzecz użyteczności publicznej
( spółki komunalne, związki międzygminne).

Ojczyzną obligacji komunalnych są Stany Zjednoczone

W Polskim systemie prawnym obligacje przychodowe pojawiły się na podstawie nowelizacji ustawy
o obligacjach z dnia 29 czerwca 2000 r.
 Spłata obligacji przychodowych następuje z wyraźnie
wyodrębnionych źródeł. Konstrukcja taka stanowi odstępstwo
od zasady wyrażonej w art. 8 ust. 1 u.o., wynikającej z
ogólnych zasad odpowiedzialności cywilnoprawnej, zgodnie z
którą za zobowiązania wynikające z obligacji emitent odpowiada
całym swoim majątkiem
 Obligacje
przychodowe
uznawane
są
za
papier
wartościowy z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeżeli
dochody z przedsięwzięcia, które ma zostać sfinansowane
środkami pochodzącymi z emisji obligacji, okażą się
niewystarczające dla realizacji zobowiązań emitenta względem
obligatariuszy
albo przedsięwzięcie w ogóle nie przyniesie
dochodów, przy braku wystarczającego majątku przedsięwzięcia
lub innego zabezpieczenia skutki tego przerzucone zostają na
wierzyciela (obligatariusza), a nie na dłużnika.
7
Specyfika obligacji przychodowych
Obligacje przychodowe
zobowiązania z obligacji są spłacane z przychodu
uzyskiwanego z przedsięwzięcia, którego realizacja
została sfinansowana środkami z obligacji
ustalony jest mechanizm gromadzenia środków na
spłatę zobowiązań z obligacji
odpowiedzialność może być ograniczona do kwoty
przychodów i/lub wartości majątku przedsięwzięcia
8
Specyfika obligacji przychodowych
obligatariuszom
przychodów z
przedsięwzięcia
Obligacje przychodowe
przysługuje prawo pierwszeństwa do
przedsięwzięcia i/lub majątku tego
ochrona praw obligatariuszy
(zakaz zbywania i obciążania majątku przedsięwzięcia,
zakaz cesji wierzytelności)
specjalny
rachunek
bankowy
dla
przychodów
z przedsięwzięcia
(zakaz wypłat przez emitenta, wyłączenie rachunku z
egzekucji, wyłączenie z masy upadłości)
9
Obligacje przychodowe
Specyfika obligacji przychodowych
emitent ma szczególne obowiązki informacyjne
bez obciążenia dla budżetu jednostki
samorządu terytorialnego
ograniczony krąg potencjalnych emitentów
10
Obligacje przychodowe
Dotychczasowe emisje obligacji przychodowych
w Polsce

2005 rok – Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy- niepubliczna emisja imiennych obligacji
przychodowych 24-letnich; program emisji obligacji do kwoty 600 mln PLN

2006 rok – Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Sp. z o.o. – niepubliczna emisja obligacji
przychodowych; program emisji obligacji do kwoty 166 mln PLN (projekt Łódzki Tramwaj Regionalny)

2010 rok – Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku Sp. z o.o. – niepubliczna emisja obligacji
przychodowych; program emisji obligacji do kwoty 60 mln PLN (transport autobusowy)

2010 rok – Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku Sp. z o.o. – niepubliczna emisja obligacji
przychodowych; program emisji obligacji do kwoty 220 mln PLN (transport tramwajowy)

2012 rok – Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gnieźnie - niepubliczna emisja obligacji
przychodowych; program emisji obligacji do kwoty 28 mln PLN (projekt modernizacji oczyszczalni
ścieków wraz z budową kanalizacji sanitarnej)

2014 rok – Tramwaj Fordon Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy - niepubliczna emisja obligacji
przychodowych; program emisji obligacji do kwoty 145 mln PLN (transport)

2014 rok – Miasto Lublin - niepubliczna emisja obligacji przychodowych; program emisji obligacji
do kwoty 40 mln PLN

2015 rok – Wałbrzyski Związek Wodociągów i Kanalizacji – niepubliczna emisja obligacji przychodowych;
program emisji obligacji do kwoty 107 mln PLN
11
Obligacje przychodowe
Cel emisji obligacji przychodowych

Instrument obligacji przychodowych znajduje zastosowanie w tych
użyteczności publicznej, które przynoszą systematyczne dochody
dziedzinach
sfery

Podstawowym, ogólnym celem emisji obligacji przychodowych jest zgromadzenie środków
pieniężnych niezbędnych do sfinansowania określonego przedsięwzięcia, na ogół o
charakterze inwestycyjnym. Przedsięwzięcie na sfinansowanie którego zostaną przeznaczone środki
z emisji powinno w przyszłości przynieść przychód, pozwalający – co do zasady – na realizację
świadczeń wynikających z obligacji

Obowiązek wskazania celu emisji pozostaje aktualny w odniesieniu do obligacji emitowanych
przez jednostki samorządu terytorialnego, związki tych jednostek
(art. 28 u.o, od 01 lipca br. art. 32 ust. 1)

Obligacje przychodowe są uznawane za optymalną formę finansowania wspólnych inwestycji
realizowanych przez związek jednostek samorządu terytorialnego
12
Umowy wsparcia
Innowacyjna Gmina 22 czerwca 2015 r.
Umowy wsparcia
Umowy wsparcia – informacje podstawowe
•
Umowa wsparcia to umowa z kategorii umów nienazwanych, w której
podmiot wspierający – właściciel zobowiązuje się do dopłat do spółki w
sytuacji gdy spółka (podmiot wspierany) nie ma możliwości lub ma trudności
z obsługą zobowiązania ( np. wykupem obligacji ) które jest umową wsparcia
zabezpieczone.
Konstrukcja umów wsparcia oparta jest o:
• Artykuły 177 i 178 kodeksu spółek handlowych, z których wynika obowiązek
dopłat do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością przez Wspólników
równomiernie w stosunku do ich udziałów. W sytuacji gdy Wspólnik uchyli
się od dopłaty do spółki lub nie zrobi tego w terminie – ma obowiązek
zapłacić odsetki a spółka może dochodzić od Wspierającego naprawienia
szkody wynikającego z opóźnionej dopłaty lub jej braku
lub
•
Obowiązku dokapitalizowania spółki na podstawie art. 257 i 258 ksh i
ewentualnej naprawy szkody wynikającej z art. 391 kodeksu cywilnego
( taka konstrukcja będzie np. w przypadku gdy wspierającymi będą nie `
wszyscy wspólnicy spółki )
14
Umowy wsparcia
Specyfika umów wsparcia
Umowa wsparcia może być doskonałym substytutem poręczenia
zobowiązania wobec banku
Harmonogram dopłat/dokapitalizowania będący elementem
koniecznym umowy wsparcia, w sposób precyzyjny określa
wartości dopłat do spółki
Jako zabezpieczenie transakcji jest wysoko oceniana przez banki
specjalistyczne – w tym przypadku banki finansujące sektor publiczny
15
Umowy wsparcia
Specyfika umów wsparcia
W przypadku podmiotów wspierających – jednostek samorządu
terytorialnego – nie ma wpływu na wskaźnik obsługi zadłużenia
wynikający z art. 243 ustawy o finansach publicznych w
przypadku dokapitalizowania ( wydatek majątkowy) , natomiast w
przypadku dopłaty – również będzie to wydatek majątkowy, o ile w
umowie wsparcia znajdzie się zapis, pozwalający zwolnić z obowiązku
dopłat poprzez podniesienie kapitału w spółce
W przypadku spółek, w których udziałowcami jest więcej niż jeden
samorząd, a któryś z właścicieli nie chce lub nie może wesprzeć
projektu – stosujemy obowiązek dokapitalizowania spółki
(wydatek majątkowy ) wraz z obowiązkiem naprawienia szkody
wynikającym z art. 391 kodeksu cywilnego
Podmiotami wspieranymi mogą być spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, których właścicielem/ami jest samorząd: spółki
wodno-kanalizacyjne, ciepłownicze, komunikacyjne, szpitale
przekształcone w spółki prawa handlowego (!) i inne spółki w tym
SPV, które należą do samorządu
16
Umowy wsparcia
Dotychczasowe umowy wsparcia
• W Polsce w ostatnich latach zrealizowano kilkanaście
transakcji
zabezpieczonych umowami wsparcia w sektorze samorządowym. W
sektorze prywatnym – tego typu wsparcie funkcjonuje od kilkunastu lat.
• Zabezpieczenie transakcji z bankiem w postaci umowy wsparcia jest
akceptowane zarówno dla transakcji na kilkaset jak i kilka milionów
złotych.
• Oto przykłady transakcji zabezpieczonych umowami wsparcia duży i
mały projekt:
 Emisja obligacji Portu Lotniczego w Gdańsku sp. z o.o. pod umowę
wsparcia na kwotę 195 MLN złotych
 Emisja obligacji przez Szpital Samorządowy w Barlinku sp. z o.o. pod
umowę wsparcia na kwotę 8 MLN złotych
17
Umowy wsparcia
Największe korzyści – wynikające z umów
wsparcia
•
Dla spółek których właścicielami są samorządy:
- Możliwość pozyskania na rynku bankowym kapitału niezależnie od
kondycji własnej a także przedmiotu funkcjonowania. Pod umowę
wsparcia otrzymają środki spółki których funkcjonowanie wynika z
potrzeb ogólnospołecznych a nie biznesowych, są niedochodowe czy też
prowadzą działalność w ramach ustawy o działalności leczniczej
- Koszt finansowania będzie atrakcyjny ze względu na ryzyko oparte na jst
- Długi okres finasowania
•
Dla samorządów jako udziałowców spółek
- zamiast poręczenia udzielają wsparcia, które nie ma wpływu na wskaźnik
obsługi zadłużenia
- finansowanie jest poza budżetem
- Wydatek, który jest wydatkiem majątkowym i będzie miał miejsce tylko
pod takim warunkiem, że spółka nie będzie w stanie obsłużyć sama
własnego długu.
•
Dla banków jako podmiotów udzielających finansowania:
-
Alternatywne dla poręczenia zabezpieczenie transakcji praktycznie nie
ustępujące jakością poręczeniu
Ryzyko oparte na samorządzie
Dywersyfikacja własnego portfela zabezpieczeń
18
Dziękuje za uwagę
Maciej Soroko
e.mail: [email protected]
Biuro Sektora Publicznego
DNB Bank Polska S.A.
02-676 Warszawa,
Ul. Postępu 15c
www.dnb.pl
19