Projekt badawczy - 3 Liceum Ogólnokształcące
Transkrypt
Projekt badawczy - 3 Liceum Ogólnokształcące
Projekt badawczy Czy w „Trójce” jest głośno? Pomiary poziomu natężenia dźwięku w 3 Liceum Ogólnokształcącym im. św. Jana Kantego w Poznaniu. Opracowanie: Celestyna Flis, Agata Kargel, Bartosz Maciejewski, Szymon Kubiak i Paweł Nowicki 1 SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. Wstęp…………………………………………………………….….3 Pomiary……………………………………………………………..8 Plany szkoły………………………………………………………..28 Wnioski i obserwacje…………………………………………….30 2 Wstęp 1. Co to jest poziom natężenia dźwięku? Poziom natężenia dźwięku – logarytmiczna miara natężenia dźwięku w stosunku do pewnej umownie przyjętej wartości odniesienia, wyrażana w decybelach. Wielkość ta wyznaczana jest ze wzoru: , gdzie: – poziom natężenia dźwięku – natężenie dźwięku – wartość odniesienia, wynosząca 10–12 W/m2 2. Przykładowe natężenia* *podane wartości dotyczą poziomu natężenia w standardowej (niewielkiej) odległości od źródła dźwięku, czyli charakterystycznej dla jego odbioru: 10 dB – szelest liści przy łagodnym wietrze 20 dB – szept 30 dB – bardzo spokojna ulica bez ruchu 40 dB – szmery w domu 50 dB – szum w biurach 60 dB – odkurzacz 70 dB – wnętrze głośnej restauracji, darcie papieru, wnętrze samochodu 80 dB – głośna muzyka w pomieszczeniach, trąbienie 90 dB – ruch uliczny 100 dB – motocykl bez tłumika 110 dB – piła łańcuchowa 120 dB – wirnik helikoptera w odległości 5 metrów 140 dB – start myśliwca 160 dB – eksplozja petardy 190 dB – start statku kosmicznego 220 dB – eksplozja bomby atomowej 300–350 dB (huk był słyszalny z odległości 3200 kilometrów) – wybuch wulkanu Krakatau w Indonezji – prawdopodobnie najgłośniejszy w historii wyemitowany dźwięk na Ziemi 3 3. Jednostka – decybel Decybel – logarytmiczna jednostka miary równa bela, oznaczana symbolem dB. Używana jest ona w sytuacji, gdy należy porównywać wielkości zmieniające się liniowo w bardzo szerokim zakresie, a najbardziej interesujące są zmiany względne. Wartości wyrażane w decybelach odnoszą się do stosunku dwóch wielkości, danej wielkości P do pewnej wielkości odniesienia . gdzie: – wielkość w decybelach, – logarytm dziesiętny, – wielkość odniesienia. 4. Normy hałasu Hałasem określamy uciążliwe drgania ośrodka sprężystego. Ze względu na oddziaływanie wyróżniamy dwa rodzaje hałasu: hałas uciążliwy oraz szkodliwy. Pierwszy z nich nie wywołuje żadnych trwałych skutków w organizmie człowieka. Natomiast drugi zagraża zdrowiu człowieka. Kolejnym kryterium podziału hałasu jest zakres częstotliwości. Rozróżniamy hałas infradźwiękowy, który charakteryzuje się widmami o częstotliwościach między 2 a 16 Hz i o częstotliwościach słyszalnych do 50 Hz. Źródłami infradźwięków są np.: sprężarki, silniki okrętowe i piece hutnicze. Przy przekroczeniu progu słyszenia, człowiekowi dokucza zmęczenie, senność jak i również mogą pojawić się zaburzenia równowagi. Hałas słyszalny jest to taki hałas, w którego widmie występują składowe o częstotliwościach od 16 do 16000 Hz. Ze względu na przebieg czasowy ten hałas określa się jako: - hałas ustalony – występujący gdy poziom dźwięku nie zmienia się więcej niż o 5 dB, - hałas nie ustalony - impulsywny Bodźce o poziomie powyżej 110 dB wpływają silnie na funkcje narządów zmysłów i mogą powodować zaburzenia narządów zmysłów, a nawet do poważnego uszkodzenia słuchu (głuchoty zawodowej) 4 Hałas ultradźwiękowy jest to hałas, który ma składowe widma o częstotliwościach od 10 do 100 kHz. Źródłami takiego hałasu są lutownice ręczne, myjki ultradźwiękowe i zgrzewarki. Powyższe źródła emitują ultradźwięki o niskiej częstotliwości, które wnikają do organizmu drogą kontaktową (bezpośredni dotyk ciała drgającego). Ultradźwięki w zakresie częstotliwości słyszalnych szkodliwie działają na słuch, a o wysokich częstotliwościach powodują zaburzenia krążenia. Jednym z parametrów opisującym hałas jest poziom hałasu (poziom dźwięku A). Wyrażany jest w decybelach i wyznacza odczuwalny poziom głośności. Im wyższy jest poziom dźwięku A, oraz czas oddziaływania przez niego na pracownika tym jest większe ryzyko uszkodzenia słuchu. Gdy pracownik pracuje 8 godzin na dzień, przez 5 dni w tygodniu, to stały poziom hałasu nie może przekraczać 85 dB. Jeżeli hałas przekracza dopuszczalne normy to pracownik powinien pracować krótszy okres czasu w tych warunkach (nie jest dopuszczalna praca nawet przez krótki okres czasu w której poziom dźwięku przekracza 115 dB). Dopuszczalny poziom hałasu w pomieszczeniach zamkniętych: Rodzaj pomieszczenia dzień [dB] noc [dB] Pomieszczenia mieszkalne 40 30 Kuchnie i pomieszczenia sanitarne 45 40 Pokoje w hotelach II kat. i niższych 45 35 Pokoje chorych w szpitalach 35 30 Restauracje 50 50 Sklepy 50 50 5 Normy hałasu wyrażone w decybelach [dB]: drogi lub linie kolejowe źródło hałasu Lp. Przeznaczenie terenu 1 2 1 a. obszary A ochrony uzdrowiskowej b. Tereny szpitali poza miastem pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu pora dnia przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom pora nocy - przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom pora dnia przedział czasu odniesienia równy 8 najmniej korzystnym godzinom dnia 3 4 5 50 60** 65 40 50 60 40 50 60 pora nocy - przedział czasu odniesienia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy 6 35 45 50 a. Tereny wypoczynkowo-rekreacyjne poza miastem 60 50 - - b. Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 75 67 67 57 2 c. Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży 55 45 65 45 60 40 60 50 d. Tereny domów opieki e. Tereny szpitali w miastach a. Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego 3 b. Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami rzemieślniczymi 60 75 50 67 50 67 40 57 65 75 55 67 55 67 45 57 c. Tereny zabudowy zagrodowej a. Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców ze zwartą zabudową mieszkaniową i 4 koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych (*) z wyłączeniem hałasu powodowanego przez linie elektroenergetyczne oraz starty, lądowania i przeloty statków powietrznych; (**) - (podkreślenie ozn. poziom graniczny hałasu) 6 5. Kilka słów od nas: Nasz projekt ma na celu zbadanie poziomu natężenia dźwięku w naszej szkole w zależności od miejsca, w którym się aktualnie się znajdujemy oraz pory dnia, o jakiej przebywamy w danym otoczeniu. Oczywiste jest to, że podczas lekcji poziom natężenia dźwięku będzie miał mniejszą wartość, niż podczas lekcji. Dzięki naszemu projektowi dowiemy się czy natężenie dźwięku w naszej szkole przekracza normy i jak bardzo zmienia się o określonych porach dnia. Do pomiarów używaliśmy dwóch urządzeń: - kompaktowego miernika poziomu dźwięku Center 325 - telefon komórkowy: aplikacja Sound Meter Do każdego pomiaru sporządzony jest wykres zależności natężenia dźwięku (w decybelach), od czasu (w sekundach). Każdy nasz pomiar trwał 30 sekund, w ciągu których w niektórych miejscach amplituda natężeń była wysoka, a w innych mniej. Dodatkowo dołączamy plan szkoły (str. 8), na którym dokładnie opisane są numerami miejsca, w jakich dokonywaliśmy obserwacji. 7 POMIARY Każdy pomiar trwał 30 sekund. Podawane będą: natężenie najwyższe, najniższe oraz średnia. 8 1. Korytarz przy wejściu głównym [dB] średnia max a) Przerwa 62 75 b) Lekcja 44 75 min 54 29 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 9 2. Korytarz - parter [dB] średnia a) Przerwa 60 b) Lekcja 45 max 73 70 min 47 36 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 10 3. Korytarz – I piętro [dB] średnia a) Przerwa 62 b) Lekcja 37 max 77 58 min 52 21 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 11 4. Korytarz – II piętro [dB] średnia a) Przerwa 58 b) Lekcja 33 max 56 55 min 48 23 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 12 5. Korytarz – I piętro - wschodnie skrzydło [dB] średnia max a) Przerwa 52 68 b) Lekcja 38 61 min 38 25 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 13 6. Korytarz – II piętro - wschodnie skrzydło [dB] średnia max c) Przerwa 61 75 d) Lekcja 37 60 min 46 25 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 14 7. Stołowka [dB] średnia a) Przerwa 74 b) Lekcja 51 max 81 70 min 66 42 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 15 8. Biblioteka [dB] średnia a) Przerwa 47 b) Lekcja 43 max 77 52 min 33 31 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 16 9. Pokój nauczycielski [dB] średnia a) Przerwa 53 b) Lekcja 19 max 75 42 min 38 16 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 17 10. Szatnia na kurtki [dB] średnia a) Przerwa 45 b) Lekcja 23 max 76 51 min 20 19 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 18 11. Sekretariat [dB] średnia a) Przerwa 38 b) Lekcja 27 max 56 58 min 26 17 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 19 12. Gabinet pielęgniarski [dB] średnia a) Przerwa 52 b) Lekcja 25 max 69 60 min 43 17 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 20 13. Akwarium [dB] średnia a) Przerwa 52 b) Lekcja 48 max 74 73 min 48 32 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 21 14. Boisko [dB] średnia a) Przerwa 59 b) Lekcja 51 max 77 71 min 46 40 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji W tym czasie na boisku odbywały się zajęcia z lekcji wychowania fizycznego. 22 15. Damska toaleta (I piętro) [dB] średnia max a) Przerwa 58 68 b) Lekcja 29 41 min 51 23 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 23 16. Męska toaleta (I piętro) [dB] średnia max a) Przerwa 56 71 b) Lekcja 43 54 min 48 34 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 24 17. Sala gimnastyczna [dB] średnia a) Przerwa 39 b) Lekcja 70 max 74 82 min 21 59 a) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas przerwy b) Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] podczas lekcji 25 18. Szatnia damska przed l. wychowania fizycznego [dB] średnia max min 39 74 21 Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] 19. Szatnia męska przed l. wychowania fizycznego [dB] średnia max min 65 79 42 Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] 26 20. Lekcja fizyki sala 110 [dB] średnia 64 max 77 min 49 Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] 21. Wykres zależności natężenia dźwięku [dB] od czasu [s] gdy na korytarzu koło wyjścia zabrzmiał dzwonek na przerwę: 27 Plany szkoły wraz z numeracją miejsc 28 29 Wnioski i obserwacje Najgłośniejsze dźwięki rozchodzące się na wszystkich korytarzach podczas lekcji, to głównie kroki czy trzask drzwiami. Podczas przerw przekraczane są normy hałasu co niekorzystnie wpływa na zdrowie i samopoczucie. Jest to jednak uzasadnione budową szkoły. Korytarze bardzo łatwo odbijają dźwięki, co może powodować hałas związany z dużo ilością głosów. Najcichszym miejscem w szkole jest pokój nauczycielski podczas lekcji, a najgłośniejszymi stołówka podczas długiej przerwy oraz sala gimnastyczna w czasie lekcji. Wyżej wymienione obserwacje nie zaskakują. Wydają się być w normie, ze względu na budowę szkoły (korytarze bardzo łatwo odbijają dźwięki, co może powodować hałas związany z dużo ilością głosów) oraz duże zagęszczenie uczniów. Można więc stwierdzić, że poziom hałasu w naszej szkole spełnia dozwolone normy. 30