pobierz plik - Akademia Muzyczna w Łodzi

Jakub Kościukiewicz
Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
4. AŻ Festiwal – Muzyka Dawnych Wieków, 25 listopada 2016 r.
W dniach 21–25 listopada 2016 r. w Akademii Muzycznej w Łodzi odbył się wspólny
projekt Chóru Kameralnego i Orkiestry Barokowej. Pomysłodawcą przedsięwzięcia był
wieloletni kierownik Chóru Kameralnego dr hab. Jerzy Rachubiński. Dla uczczenia
czterechsetnej rocznicy śmierci Mikołaja Zieleńskiego (1550–1616) program opierał się
na jego kompozycjach ze zbiorów Offertoria totius anni i Communiones totius anni, wydanych
w 1611 roku w Wenecji. Koordynacja tak dużego przedsięwzięcia była możliwa dzięki
współpracy Jakuba Kościukiewicza, prowadzącego od kilku lat akademicką Orkiestrę Barokową, Romana I. Drozda, wszechstronnego dyrygenta, aranżera, chórmistrza i producenta
muzycznego, oraz świetnego skrzypka i koncertmistrza Stefana Plewniaka, współpracującego
już wcześniej z Akademią Muzyczną w Łodzi. Projekt doszedł do skutku również dzięki
zaangażowaniu, życzliwości i wsparciu Katedry Klawesynu i Muzyki Dawnej AM w Łodzi i jej
kierowniczki prof. Ewy Piaseckiej.
Koncert odbył się dnia 25 listopada we wspaniałej akustycznie Sali Koncertowej Akademii
Muzycznej w Łodzi przy ul. Żubardzkiej 2a w ramach tegorocznej edycji AŻ Festiwalu.
Orkiestra barokowa wystapiła w składzie: Agnieszka Mirecka-Lodowska, Małgorzata Małkiewicz (skrzypce barokowe), Anna Furkałowska (viola da gamba), Zuzanna Kondratowska,
Natalia Kuźmińska, Katarzyna Winkler (flety traverso), Anna Cierpisz (wiolonczela barokowa), Joanna Cyrulik (pozytyw, klawesyn) oraz Jakub Jastrzębski (klawesyn). Zespół wsparli
zaproszeni uczniowie klas instrumentów dawnych ZPSM II stopnia im. F. Chopina w Warszawie, skrzypaczka Martyna Grabowska oraz gambista Paweł Jakubiak. Zespół prowadzony był
od skrzypiec i wiolonczeli przez Stefana Plewniaka i Jakuba Kościukiewicza.
Chór kameralny AM w Łodzi oraz wspaniali soliści (Aleksandra Hanus, Agata Kawełczyk –
soprany, Malwina Borkowicz – alt, Artur Mleko – tenor, Bartosz Szulc – bas) zostali przygotowani i poprowadzeni przez Romana I. Drozda.
Podczas koncertu wykonano między innymi siedem kompozycji Mikołaja Zieleńskiego
(O gloriosa Domina, Domus Mea, Vox in Rama, Haec Dies, Per signum crucis, Benedicimus
Deum Coeli oraz Viderunt Omnes Fines Terre) zaprezentowanych w rozmaitych wariatach
obsadowych:
– wersja instrumentalna-konsort skrzypiec i viol,
– chór a capella,
– chór z towarzyszeniem pozytywu,
– chór z towarzyszeniem konsortu skrzypiec, viol i fletów,
– chór z towarzyszeniem koncertujących partii orkiestrowych,
– chór i soliści na zasadzie polichóralnej.
293
Oprócz kompozycji Mikołaja Zieleńskiego łódzkiej publiczności zaprezentowano mało
znaną i rzadko wykonywaną wenecką muzykę instrumentalną przełomu XVI i XVII wieku. Styl
dawny, czyli prima prattica, był reprezentowny przez polifoniczne canzony Andrei i Giovanniego
Gabrielich z końca XVI wieku. Zamieszczone w programie utwory Biaggia Mariniego, Tarquinia
Meruli i Marca Ucceliniego z towarzyszeniem basso continuo reprezentowały styl seconda
prattica, czyli stile moderno. Nie zabrakło polskiego akcentu instrumentalnego. Canzona Prima Marcina Mielczewskiego utrzymana w stylu włoskim zawierała liczne odniesienia do polskiego folkloru w postaci góralskich skal i tańców, takich jak oberek czy mazur. Kompozycje
polskich i włoskich twórców sprzed czterech wieków pokazały jak wiele wspólnych wartości
łączyło ówczesną Europę z kulturą Rzeczpospolitej, która adaptując inne style, potrafiła
zachować własne oryginalne akcenty. Kompozycje Zieleńskiego i Mielczewskiego mimo swej
włoskiej formy przekazują nam treści bliskie polskiej duszy i naturze. Można w nich znaleźć
zarówno nostalgię i melancholię, jak i radość życia oraz pewną zawadiackość. Publiczność
bardzo dobrze odczytała przekaz prezentowanej muzyki, doceniając nie tylko jej piękno,
ale też profesjonalne, stylowe i pełne energii, witalności, a czasem też surowości, nostalgii
i kontemplacji wykonanie. Wykonawców nagrodzono długimi brawami, co zaskutkowało
podwójnym bisem.
Ilustracja 1. Chór Kameralny i Orkiestra Barokowa pod dyrekcją Romana I. Drozda podczas koncertu
25 listopada 2016 r.; po prawej stronie obok klawesynu Jakub Kościukiewicz
294
Ilustracja 2. Chór Kameralny i Orkiestra Barokowa w Sali Koncertowej
Ilustracja 3. Stefan Plewniak – jeden z kierowników artystycznych projektu
295
Ilustracja 4. Chór Kameralny i Orkiestra Barokowa; na pierwszym planie po prawej stronie Roman I. Drozd
296