Liberalizacja rynku energii elektrycznej
Transkrypt
Liberalizacja rynku energii elektrycznej
URZĄD REGULACJI ENERGETYKI Południowy Oddział Terenowy z siedzibą w Katowicach Liberalizacja rynku energii elektrycznej adres: ul. Owocowa 6a, 40-158 Katowice e-mail: [email protected] tel. +48(32)2587691, fax: +48(32)2586477 Pojęcie liberalizacji rynku energii elektrycznej Pojęcie liberalizacji rynku energii elektrycznej moŜe być rozumiane wielorako. W naszej ocenie na pojęcie to składają się następujące zjawiska: • Swobodny dostęp do sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, • Prawo wyboru sprzedawcy, • Uwolnienie cen energii elektrycznej. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 2 Pojęcie liberalizacji rynku energii elektrycznej W chwili obecnej Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdza taryfy w zakresie obrotu energią elektryczną jedynie dla gospodarstw domowych (taryfy w zakresie obrotu energią elektryczną dla grup odbiorców przemysłowych nie są juŜ zatwierdzane od stycznia 2008 r.). Wytwórcy (elektrownie zawodowe i elektrociepłownie) od dnia 1 lipca 2001r. zostali zwolnieni z obowiązku przedkładania taryf Prezesowi URE do zatwierdzenia. Przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej jako obszar monopolu naturalnego są i będą taryfowane. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 3 Rys historyczny DąŜenie do liberalizacji rynku energii elektrycznej swoje podwaliny znalazło w regulacjach wspólnotowych, przy czym pamiętać naleŜy, Ŝe energetyka podlega regulacjom prawa danego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 4 Rys historyczny Dyrektywa 96/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotycząca wspólnych zasad wewnętrznego rynku energii, przyjęta w dniu 19 grudnia 1996 r. • • • • Celem dyrektywy było stworzenie podstaw prawnych do stopniowego tworzenia konkurencyjnego i nie dyskryminującego rynku elektroenergetycznego i tym samym urzeczywistnienie nieskrępowanego handlu energią, przynoszącego korzyści wszystkim odbiorcom, Po raz pierwszy zawarto postanowienia dotyczące otwarcia rynku energii oraz dostępu do sieci przesyłowych (tzw. zasada dostępu do sieci (ang. Third Party Access) – TPA). PowyŜsze umoŜliwić miało odbiorcom finalnym dokonanie swobodnego wyboru dostawcy energii elektrycznej, Dyrektywa przewidywała stopniowe otwieranie rynków energii elektrycznej polegające na tym, Ŝe w kolejnych etapach coraz mniejsi odbiorcy nabywali prawo wyboru sprzedawcy, Od początku obowiązywania tej dyrektywy całkowitą swobodę wyboru źródeł zaopatrzenia w energię elektryczną mieli najwięksi odbiorcy finalni, zuŜywający powyŜej 100 GWh/rok. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 5 Rys historyczny Dyrektywa 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie wspólnych zasad dla wewnętrznego rynku energii elektrycznej przyjęta w dniu 26 czerwca 2003 r. (uchylająca dyrektywę 96/92/WE). • W dyrektywie tej zmienione zostały terminy uzyskania prawa wyboru własnego dostawcy przez poszczególne grupy odbiorców, • Określono, Ŝe od dnia 1 lipca 2007 r. prawo to uzyskują wszyscy odbiorcy, a więc i odbiorcy w gospodarstwach domowych. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 6 Rys historyczny Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. opublikowana w dzienniku Ustaw z 1997r. Nr 54, poz. 348 – podstawa procesu liberalizacji rynków energetycznych w Polsce. • W art. 4 ust. 2 tej ustawy (brzmienie tego przepisu w ogólnym zarysie odpowiadało rozwiązaniom przyjętym w Dyrektywie 96/92/WE) zawarta została zasada TPA, • W tym stanie prawnym odbiorca (dystrybutor, odbiorca finalny) mógł albo kupować energię elektryczną od Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. (po cenie wyznaczonej przez sprzedawcę), albo teŜ mógł zdecydować się na zakup tej energii bezpośrednio od producenta (co implikowało konieczność zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych z PSE S.A.), • Przepisy ustawy – Prawo energetyczne zawierały delegację dla Ministra Gospodarki do wydania w drodze rozporządzenia harmonogramu uzyskiwania przez poszczególne grupy odbiorców prawa do korzystania z usług przesyłowych. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 7 Rys historyczny Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 6 sierpnia 1998 r. w sprawie harmonogramu uzyskiwania przez poszczególne grupy odbiorców prawa do korzystania z usług przesyłowych (Dz. U. z 1998 r. Nr 107, poz. 671). Prawo do korzystania z usług przesyłowych mieli uzyskać odbiorcy dokonujący rocznych zakupów energii elektrycznej w wielkości: • • • • • • 500 GWh i więcej – z dniem wejścia w Ŝycie rozporządzenia, tj. od dnia 4 września 1998 r., 100 GWh i więcej - z dniem 1 stycznia 1999 r., 40 GWh i więcej - z dniem 1 stycznia 2000 r., 10 GWh i więcej - z dniem 1 stycznia 2002 r., 1 GWh i więcej - z dniem 1 stycznia 2004 r., mniejszej niŜ 1 GWh - z dniem 5 grudnia 2005 r. Świadczenie usług przesyłowych w ówczesnym stanie prawnym odnosiło się do paliw lub energii wydobywanych lub wytwarzanych w kraju. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 8 Rys historyczny Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 stycznia 2003 r. w sprawie harmonogramu uzyskiwania przez odbiorców prawa do korzystania z usług przesyłowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 17, poz. 158). Odbiorcy, którzy zakupili energię elektryczną na własne potrzeby: • • • w roku 2002 w wielkości nie mniejszej niŜ 10 GWh - mieli stać się odbiorcami uprawnionymi do korzystania z usług przesyłowych z dniem 1 stycznia 2003 r. i pozostać nimi w latach następnych, w roku 2003 w wielkości nie mniejszej niŜ 1 GWh - mieli stać się odbiorcami uprawnionymi do korzystania z usług przesyłowych z dniem 1 stycznia 2004 r. i pozostać nimi w latach następnych, w wielkości nie kwalifikującej ich do Ŝadnej z ww. grup - mieli stać się odbiorcami uprawnionymi do korzystania z usług przesyłowych z dniem 1 stycznia 2006 r. Do wielkości zakupionej energii elektrycznej, wliczana była wielkość energii wyprodukowanej we własnych źródłach. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 9 Rys historyczny Nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne (ustawa dnia 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2005 r. Nr 62, poz. 552)), która weszła w Ŝycie 3 maja 2005 r., stanowi zasadniczy krok kierunku liberalizacji polskiego rynku energii elektrycznej i gazu. • Dokonano transpozycji przepisów Dyrektywy 2003/54/WE , • Zniesiono ograniczenia w dostępie do korzystania z usług przesyłowych tak, Ŝe z dniem wejścia w Ŝycie tej nowelizacji, prawo do zakupu energii elektrycznej od wybranego przez siebie sprzedawcy nabywali wszyscy odbiorcy za wyjątkiem gospodarstw domowych, • Odbiorcom w gospodarstwach domowych prawo do zakupu energii elektrycznej od wybranego przez siebie sprzedawcy miało przysługiwać i przysługuje od dnia 1 lipca 2007 r. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 10 Unbundling w energetyce … czyli rozdzielenie poszczególnych rodzajów działalności tj. dystrybucji/przesyłania od sprzedaŜy/wytwarzania. księgowy, organizacyjny – wyodrębnienie organów zarządzających, prawny – co najmniej wydzielenie oddzielnej spółki, właścicielski. Przedsiębiorstwo pionowo zintegrowane – przedsiębiorstwo (lub grupa przedsiębiorstw) prowadzące działalność przynajmniej w zakresie przesyłu lub dystrybucji oraz wytwarzania lub sprzedaŜy energii. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 11 Unbundling w energetyce co się stało 1 lipca 2007 r. w Polsce? 1. nastąpił prawny unbundling na poziomie dystrybucji – Prezes URE wyznaczył Operatorów Systemów Dystrybucyjnych, prowadzenie działalności handlowej rozpoczęły spółki obrotu powstałe w wyniku rozdzielenia, 2. uprawnienie w zakresie TPA i tym samym formalne prawo wyboru sprzedawcy energii elektrycznej i gazu uzyskała ostatnia grupa odbiorców – gospodarstwa domowe. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 12 Unbundling w energetyce Dotychczasowa spółka dystrybucyjna 2008-12-11 18:28 Operator systemu dystrybucyjnego Spółka obrotu Usługodawca w zakresie transportu energii Sprzedawca towaru - energii Urząd Regulacji Energetyki 13 Prawo wyboru sprzedawcy – zasada TPA Prawo TPA (Third Party Access) nakłada na dysponenta infrastruktury obowiązek jej udostępnienia dla dowolnego kontraktu. TPA jest gwarancją realizacji umowy handlowej z wybranym sprzedawcą. W praktyce prawo to oznacza, Ŝe objęta dowolnym kontraktem handlowym energia zostanie dostarczona do wskazanego w umowie miejsca, o ile tylko istnieją techniczne i ekonomiczne moŜliwości realizacji kontraktu. Na straŜy przestrzegania tej zasady stoi Prezes URE, który na wniosek strony rozstrzyga spory związane z odmową zawarcia umowy dystrybucyjnej na zasadzie TPA. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 14 Prawo wyboru sprzedawcy – zasada TPA Dostęp stron trzecich do sieci: • zapewniony dla wszystkich odbiorców oraz przedsiębiorstw zajmujących się sprzedaŜą energii, • na zasadzie równoprawnego traktowania, • na zasadach i w zakresie określonych w ustawie. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 15 Struktura rynku energii Odbiorca - kaŜdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa lub energię na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 16 Struktura rynku energii Operator Systemu Dystrybucyjnego - przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej/gazu, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym, bieŜące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi/gazowymi. Sprzedawca (nowy i stary) - przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót energią elektryczną/gazem świadczące sprzedaŜ odbiorcom na terenie danego Operatora Systemu Dystrybucyjnego. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 17 Struktura rynku energii Pozostali uczestnicy rynku: elektroenergetyka: • Operator Pomiarów (OP), • Podmiot Odpowiedzialny za Bilansowanie (POB). gazownictwo: • Operator Pomiarów (OP), • Operator Systemu Magazynowego (OSM), • Operator Terminala LNG (OT LNG). oraz podmiot o szczególnym znaczeniu dla rynku: • S P R Z E D A W C A Z U R Z Ę D U. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 18 Struktura rynku energii Podmiot Odpowiedzialny za Bilansowanie Handlowe przedsiębiorstwo zajmujące się bilansowaniem handlowym energii elektrycznej (uczestniczy w centralnym mechanizmie bilansowania handlowego (rynek hurtowy) na podstawie umowy z operatorem systemu przesyłowego). Postulowana funkcja rynkowa: sprzedawca awaryjny – przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót energią elektryczną/gazem świadczące sprzedaŜ energii na terenie danego OSD odbiorcom, którzy utracili z niezaleŜnych przyczyn swojego podstawowego sprzedawcę (funkcję tę moŜe pełnić „sprzedawca z urzędu”). 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 19 Struktura rynku energii Ustawa Prawo energetyczne definiuje sprzedawcę z urzędu jako: przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi lub energią elektryczną, świadczące usługi kompleksowe odbiorcom paliw gazowych lub energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, niekorzystającym z prawa wyboru sprzedawcy. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 20 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej nie oznacza konieczności fizycznego przyłączenia instalacji odbiorcy do sieci elektroenergetycznej innego podmiotu. Odbiorca po dokonanej zmianie sprzedawcy nadal będzie przyłączony w sposób dotychczasowy do sieci przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się dystrybucją energii elektrycznej i regulował na jego rzecz opłaty za usługę dystrybucji ustalane na podstawie zatwierdzanych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki stawek taryfowych, jedynie cena energii elektrycznej wynikała będzie z umowy zawartej z wybranym sprzedawcą. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 21 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej • Odbiorca, chcąc skorzystać z prawa wyboru sprzedawcy energii elektrycznej, uczestniczy wraz z operatorem systemu dystrybucyjnego (przedsiębiorstwo energetyczne do którego sieci jest przyłączony) oraz dotychczasowym i nowym sprzedawcą w szeregu czynnościach, zgodnie z tzw. „procedurą zmiany sprzedawcy” , • Procedury te określone zostały przez operatorów systemów dystrybucyjnych w zatwierdzanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki części Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (dalej: „IRiESD”) dotyczącej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarządzania ograniczeniami systemowymi. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 22 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Co to jest IRiESD i jak z niej korzystać? 1. IRiESD – instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej opracowywana dla sieci elektroenergetycznych określa szczegółowe warunki korzystania z tych sieci przez uŜytkowników systemu oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju tej sieci, składa się z dwóch części: tzw. „Korzystanie” nie zatwierdzanej przez Prezesa URE, tzw. „Bilansowanie” zatwierdzanej przez Prezesa URE. 2. W części „Bilansowanie” znajdują się: Jednolita procedura zmiany sprzedawcy, Standardowe profile zuŜycia – zbiór danych o przeciętnym zuŜyciu energii elektrycznej poszczególnych godzinach doby przez grupę odbiorców końcowych, Wymagania dotyczące układów pomiarowo-rozliczeniowych. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 23 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych: • wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych są zawarte w załączniku nr 1 pkt I i II rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, • dodatkowe wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych mogą być zawarte w IRiESD – Bilansowanie, • dla odbiorców przyłączonych do sieci na niskim napięciu (nie wyŜszym niŜ 1 kV) właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego jest OSD. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 24 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Podstawowe załoŜenia IRiESD w zakresie zmiany sprzedawcy energii elektrycznej • Proces zmiany sprzedawcy nie przekroczy 30 dni w przypadku pierwszej zmiany i 14 dni w przypadku kolejnej zmiany, • Szereg formalności naleŜących do odbiorcy moŜe wykonać za niego nowy sprzedawca, jeśli tylko zostanie do tego upowaŜniony, • Brak ograniczeń w liczbie zmian sprzedawcy (wcześniej gospodarstwa domowe i małe przedsiębiorstwa mogły dokonywać nieodpłatnie zmiany sprzedawcy dwa razy w ciągu kolejnych 12 miesięcy), • W instrukcjach operatorzy systemów dystrybucyjnych zobowiązali się do opracowania i zamieszczenia na swoich stronach internetowych wzorów wniosków o zmianę sprzedawcy oraz wzorów umów o świadczenie usług dystrybucji, a takŜe do publikowania listy sprzedawców mających podpisane generalne umowy dystrybucyjne. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 25 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Generalna umowa dystrybucyjna • Zawierana jest pomiędzy operatorem systemu dystrybucyjnego a przedsiębiorstwem obrotu energią elektryczną (sprzedawcą) i stanowi podstawę realizacji sprzedaŜy energii elektrycznej na obszarze działania danego operatora sieci dystrybucyjnej, • Reguluje kompleksowo stosunki pomiędzy sprzedawcą a operatorem systemu dystrybucyjnego oraz określa warunki jakie musi spełniać sprzedawca chcący prowadzić sprzedaŜ energii elektrycznej na rzecz odbiorców z obszaru działania tego operatora, • Aby odbiorca mógł skorzystać z przysługującego mu prawa do zmiany sprzedawcy, pomiędzy nowo wybranym sprzedawcą a operatorem sieci dystrybucyjnej do której odbiorca jest przyłączony musi dojść do zawarcia takiej umowy. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 26 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Przykład procedury pierwszej zmiany sprzedawcy energii elektrycznej 1. Odbiorca zawiera z wybranym przez siebie sprzedawcą energii elektrycznej umowę sprzedaŜy, Pamiętać naleŜy, Ŝe nowa umowa sprzedaŜy powinna wejść w Ŝycie z dniem wygaśnięcia umowy sprzedaŜy zawartej z dotychczasowym sprzedawcą. PowyŜsze rozwiązanie da odbiorcy gwarancję ciągłości dostaw energii elektrycznej. 2. Odbiorca dokonuje wypowiedzenia zawartej z przedsiębiorstwem pełniącym obowiązki sprzedawcy z urzędu umowy kompleksowej, lub upowaŜnia nowego sprzedawcę do dokonania wypowiedzenia, 3. Odbiorca zawiera z operatorem systemu dystrybucyjnego umowę o świadczenie usług dystrybucji lub upowaŜnia nowego sprzedawcę do zawarcia takiej umowy w jego imieniu i na jego rzecz, Umowa ta wchodzi w Ŝycie z dniem rozwiązania umowy kompleksowej. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 27 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Przykład procedury pierwszej zmiany sprzedawcy energii elektrycznej 4. Nowy sprzedawca powiadamia operatora systemu dystrybucyjnego o zawarciu umowy z odbiorcą, 5. Dostosowanie układów pomiarowo — rozliczeniowych, W zaleŜności od wielkości zuŜycia energii operator systemu dystrybucyjnego przy zmianie sprzedawcy moŜe wymagać dostosowania układu pomiarowo - rozliczeniowego do wymagań określonych w IRiESD. Koszty dostosowania tego układu ponosi jego właściciel. Warunek ten nie dotyczy odbiorców rozliczanych za pomocą standardowych profili zuŜycia czyli odbiorców zasilanych z sieci niskiego napięcia, 6. Odczyt licznika i rozliczenie końcowe ze starym sprzedawcą. Operator systemu dystrybucyjnego dokonuje odczytu wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego energii elektrycznej na dzień zmiany sprzedawcy oraz przekazuje dane pomiarowe sprzedawcom. UmoŜliwia to dokonanie rozliczenia końcowego ze starym sprzedawcą i rozpoczęcia sprzedaŜy energii elektrycznej przez nowego sprzedawcę. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 28 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej WyŜej określony porządek czynności jest podobny w przypadku kolejnej zmiany sprzedawcy. Pierwszym krokiem jest oczywiście zawarcie umowy sprzedaŜy energii elektrycznej, tym razem z kolejnym juŜ sprzedawcą, a zasadnicza róŜnica polega na tym, Ŝe odbiorca nie musi zawierać z operatorem systemu dystrybucyjnego umowy o świadczenie usług dystrybucji, albowiem takowa została zawarta przy pierwszej zmianie sprzedawcy. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 29 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Pamiętać naleŜy, Ŝe zmiana sprzedawcy wymaga duŜej ostroŜności. Decyzja o wyborze danej oferty poprzedzona powinna być dogłębną analizą zarówno zaproponowanej ceny jak i warunków umowy (np. w zakresie warunków wypowiedzenia, ewentualnych dodatkowych kosztów czy umownego uregulowania kwestii sprzedawcy awaryjnego). 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 30 Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej Gdzie szukać sprzedawców energii? Informację o sprzedawcach prowadzących działalność na danym terenie moŜna uzyskać: u danego Operatora Systemu Dystrybucyjnego, (w siedzibie spółki i/lub biurach obsługi klienta), na stronie internetowej Urzędu Regulacji Energetyki lub dzwoniąc na infolinię. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 31 Lista sprzedawców z którymi OSD zawarli umowy o świadczenie usług dystrybucji Enion GRUPA TAURON S.A. 1. PKP Energetyka Sp. z o.o. 2. Lumius Polska Sp. z o.o. 3. ENION Energia Sp. z o.o. 4. Południowy Koncern Energetyczny S.A. 5. Vattenfall Sales Poland Sp. z o.o. 6. Everen Sp. z o.o. 7. Electrabel Polska S.A. 8. RWE Stoen S.A. 9. ENERGA -Obrót S.A. 10. Atel Polska Sp. z o.o. 11. ZOMAR S.A. 12. Korlea Invest a.s. 13. Korlea Polska Sp. z o.o. 14. Dalkia Poznań ZEC S.A. 15. PSE – ELECTRA S.A. 16. CEZ Trade Polska Sp. z o.o. 17. EnergiaPro Gigawat Sp. z o.o. 18. Łódzki Zakład Energetyczny S.A. 19. ENEA S.A. 20. PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. 21. POLENERGIA S.A. 22. Zakład Energetyczny Warszawa - Teren S.A. 23. Zakład Energetyczny Białystok S.A. 24. Zakład Energetyczny Łódź-Teren Obrót Sp. z o.o. 25. FAMUR International Trade S.A. 26. CENTROZAP S.A. 27. TAURON Polska Energia S.A. 2008-12-11 18:28 Vattenfall Distribution Poland S.A. 1. Electrabel Polska S.A. 2. Lumius Polska Sp. z o.o. 3. Vattenfall Sales Poland Sp. z o.o. 4. Everen Sp. z o.o. 5. ENION Energia Sp. z o.o. 6. PKP Energetyka Sp. z o.o. 7. Atel Polska Sp. z o.o. 8. EnergiaPro Gigawat Sp. z o.o. 9. Polska Energia PKH Sp. z o.o. 10. ENEA S.A. 11. ZOMAR S.A. 12. Dalkia Poznań ZEC S.A. 13. CEZ Trade Polska Spółka z o.o. 14. ENERGA-Obrót S.A. 15. PSE - ELECTRA S.A. 16. Korlea Invest a.s. 17. Korlea Polska Sp. z o. o. 18. FAMUR International Trade S.A. 19. RWE Stoen S.A. 20. Zakład Energetyczny Warszawa - Teren S.A. Urząd Regulacji Energetyki 32 Standardowe profile zuŜycia • słuŜą do rozliczenia niezbilansowania odbiorcy o niskim zuŜyciu energii (o mocy umownej nie większej niŜ 40 kW): – rozliczenie to dokonywane jest przez sprzedawcę (a nie odbiorcę!) – koszt wynikający z niezbilansowania powinien być uwzględniony w cenie energii elektrycznej ! Niezbilansowanie zgłoszone zapotrzebowanie ≠ faktyczne zuŜycie • do ich opracowania, aktualizacji i udostępniania odbiorcom (w IRiESDBilansowanie) zobowiązany jest OSD (por. art. 9c ust. 3 pkt 9a oraz art. 9g ust. 5a ustawy – PE) 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 33 Korzyści wynikające z liberalizacji rynku energii elektrycznej • Dostęp stron trzecich do sieci przesyłowych i dystrybucyjnych na zasadach równego traktowania oraz uzyskanie przez odbiorców prawa do swobodnego wyboru sprzedawcy, • Otwarta droga do aktywnego uczestnictwa w rynku energii elektrycznej i tym samym wpływanie przez swoje decyzje i wybory na jego konkurencyjność, • MoŜliwość kształtowania poziomu ceny energii elektrycznej, np. poprzez negocjowanie jej wysokości przez odbiorców. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 34 Bariery zmiany sprzedawcy Uprawnionych do zmiany sprzedawcy Okres 2007.07.01 – 2007-12.31 Zmieniło sprzedawcę W tym odbiorcy przemysłowi W tym odbiorcy w gosp. domowym 604 63 541 183 24 159 ok. 16 milionów Pierwsza połowa 2008 r. Na podstawie danych przedstawionych przez spółki dystrybucyjne 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 35 Bariery zmiany sprzedawcy Liczba odbiorców TPA z wyszczególnieniem gospodarstw domowych (2004-2007) 600 541 Liczba odbiorców 500 400 300 200 100 78 64 61 35 63 49 20 07 31 1 V II - 30 I– 1 I– 1 XI I V I2 00 7 X II 20 06 31 X II 20 05 31 I– 1 V II 1 1 I– 30 31 XI I V I2 00 4 20 04 0 Okres Odbiorcy grup taryfowych A,B,C 2008-12-11 18:28 Odbiorcy w gos podarstwach dom owych Urząd Regulacji Energetyki 36 Bariery zmiany sprzedawcy Liczba odbiorców TPA z wyszczególnieniem gospodarstw domowych (1998-2007) (1) (2) 600 78 80 500 70 64 63 61 60 400 49 50 300 40 35 29 30 200 19 20 13 12 6 10 100 6 X II 20 07 3 1 V II 1 I– 1 1 I– 31 30 X II V I2 0 07 20 06 20 05 31 I– 1 V II 1 1 X II XI I2 00 4 3 1 30 I– 31 1 I– 31 X II V I2 00 4 20 03 20 02 X II 20 01 I– 1 I– 1 I– 1 X II 31 X II 20 00 31 X II 31 I– 1 -3 1 IX 4 19 99 0 X II 1 99 8 0 domowych 541 Liczba odbiorcówwgospodarstwach Liczba odbiorcówgruptaryfowychA,B,C 90 Okres Odbiorcy grup taryfowych A,B,C Odbiorcy w gos podars twach dom owych 1) - liczba zawartych umów dystrybucyjnych, (2) - osoba fizyczna lub prawna, z którą spółka dystrybucyjna zawarła jedną lub więcej umów o przyłączenie do sieci oraz umów o świadczenie usług dystrybucji 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 37 Bariery zmiany sprzedawcy Odbiorcy korzystający z TPA na terenie działaniaposzczególnych OSD Słupsk Gdańsk Elbląg Olsztyn ENERGA- Operator S.A. Koszalin I. (5) II. (5/0) Szczecin ZEB Dystrybucja Sp. z o.o. I. (0) II. (3/531) Białystok ENEA Operator Sp. z o.o. Toruń Bydgoszcz I. (2) II. (2/0) Gorzów Wielkopolski ŁZE Dystrybucja Sp. z o.o. I. (3) II. (4/5) Płock Poznań ZEW-T Dystrybucja Sp. z o.o. Zielona Góra Warszawa Kalisz I. (0) II. (2/0) Jelenia Góra Legnica I. (5) II. (9/2) I. (1) II. (2/0) Łódź LUBZEL Dystrybucja Sp. z o.o. ZE Łódź-Teren S.A. ZEORK I. (0) I. (3) Dystrybucja II. (1/1) II. (3/0) Lublin Sp. z o.o. Wrocław EnergiaPro KE S.A. Wałbrzych RWE Stoen Operator Sp. z o.o. I. (4) II. (4/0) Częstochowa SkarŜyskoRZE Dystrybucja Kamienna Sp. z o.o. Opole I. (1) II. (1/0) Będzin Gliwice ENION Vattenfall BielskoBiała I. (13) Distribution Poland S.A. I. (10) II. (11/1) Tarnów Kraków Rzeszów Zamość ZKE Dystrybucja Sp. z o.o. I. (2) II. (3/0) S.A. II. (13/1) granice spółek dystrybucyjnych przed konsolidacją I - okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2007 r. II - okres od 1 lipca do 31 grudnia 2007 r. ( ) - liczba odbiorców TPA (w II okresie podano liczbę odbiorców TPA grup taryfowych A,B,C / gospodarstwa domowe) 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 38 Bariery zmiany sprzedawcy Gdzie leŜą przyczyny tak małego zaangaŜowania odbiorców w proces zmiany sprzedawcy? • Małe zainteresowanie spółek obrotu (sprzedawców) pozyskaniem nowych klientów. Spółki te z załoŜenia powinny zabiegać o nowych odbiorców, tymczasem w duŜej mierze skupiły się na zatrzymaniu dotychczasowych odbiorców poprzez działania marketingowe ukierunkowane na zachowanie dotychczasowego status quo (np. poprzez propozycje produktu z gwarancją ceny, • Internet znacznie wyróŜnia się na tle innych mediów, w zakresie powszechności i dostępności informacji niezbędnych dla odbiorcy chcącego zmienić sprzedawcę energii elektrycznej. Niestety, informacje te znajdują się poza zasięgiem licznej grupy odbiorców nie korzystających z Internetu, • Odbiorca zuŜywający stosunkowo niewiele energii elektrycznej moŜe nie być atrakcyjny dla sprzedawcy, • Zbyt mało ofert rynkowych zapewniających takiemu odbiorcy moŜliwość wyboru sprzedawcy na konkurencyjnych warunkach, • Mała świadomość przysługujących odbiorcom praw. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 39 Bariery zmiany sprzedawcy Gdzie leŜą przyczyny tak małego zaangaŜowania odbiorców w proces zmiany sprzedawcy? • Silnie ukorzeniony, zwłaszcza wśród odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, stereotyp energii elektrycznej w kontekście „danego dobra powszechnego” a nie towaru funkcjonującego na rynku, • Nadal skomplikowana procedura zmiany sprzedawcy, a takŜe brak standaryzacji dokumentów z tym zakresie, • Pewne niedogodności dla odbiorców energii elektrycznej po zmianie sprzedawcy. Wskazać tutaj przede wszystkim naleŜy na rozdzielenie umowy kompleksowej na umowę sprzedaŜy i dystrybucji energii elektrycznej. Konsekwencją powyŜszego moŜe być konieczność opłacania przez odbiorcę dwóch faktur za zakupioną i dostarczoną mu energię elektryczną, 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 40 Bariery zmiany sprzedawcy Gdzie leŜą przyczyny tak małego zaangaŜowania odbiorców w proces zmiany sprzedawcy? • Bariery techniczne związane m.in. z koniecznością dostosowania układu pomiarowo – rozliczeniowego na taki, który posiada funkcje rejestracyjne połączone z moŜliwością zdalnego odczytu, a koszty takiego dostosowania ponosić będzie właściciel układu (nie dotyczy odbiorców przyłączonych do sieci o niskim napięciu, w tym odbiorców w gospodarstwach domowych), • Brak regulacji ustawowych związanych z zapewnieniem pewności dostaw energii elektrycznej w sytuacji kiedy dotychczasowy sprzedawca, nagle i bez winy odbiorcy zaprzestanie tych dostaw, a więc regulacji w zakresie sprzedawcy awaryjnego. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 41 Działania Prezesa URE na rzecz dalszej liberalizacji rynku Mapa drogowa uwolnienia cen dla wszystkich odbiorców energii elektrycznej „W drodze ku prawom odbiorców i efektywnej konkurencji w sektorze energetycznym” W dokumencie tym wskazano na uwarunkowania wpływające na konkurencję i poziom cen energii elektrycznej oraz szereg działań koniecznych do pełnego uwolnienia rynku, m. in.: • Wzmocnienie pozycji odbiorcy na rynku energii elektrycznej i ochronę odbiorcy najsłabszego, • Wzmocnienie pozycji regulatora i wprowadzenie dodatkowych narzędzi regulacyjnych, • Wzmocnienie konkurencji na rynku energii elektrycznej. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 42 Działania Prezesa URE na rzecz dalszej liberalizacji rynku Odbiorcy wraŜliwi społecznie • Liberalizacja rynku energii elektrycznej niesie ze sobą niebezpieczeństwo powiększenia się grona odbiorców wraŜliwych społecznie, • W celu podjęcia próby rozwiązania tego problemu, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki powołał Zespół do Spraw Prac Badawczych nad Problematyką Odbiorców WraŜliwych Społecznie, • Prace tego zespołu zakończone zostały przygotowaniem dokumentu pt. Program pomocy odbiorcom wraŜliwym społecznie na rynku energii elektrycznej i gazu oraz propozycje zmian legislacyjnych niezbędnych do wdroŜenia programu – Raport końcowy, • W dokumencie tym podjęto próby zdefiniowania odbiorców wraŜliwych społecznie, jak i zawarto propozycje wprowadzenia zmian legislacyjnych. 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 43 Działania Prezesa URE na rzecz dalszej liberalizacji rynku INAUGURACJA 27 listopada 2008 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 44 Dziękujemy i polecamy się na przyszłość 2008-12-11 18:28 Urząd Regulacji Energetyki 45