4 >> 3 >> 2 - Jakość Roku
Transkrypt
4 >> 3 >> 2 - Jakość Roku
DO WYDANIA NR 2 (64) 28 LUTEGO 2011 BIZNESRAPORT.COM LAJT.BIZNESRAPORT.COM SIŁa innowacji >> 2 >> 3 >> 4 Redaktor naczelny: Marcin Kałużny, redaktor prowadzący: Krzysztof Stadler, project manager: Andrzej Majewski, zespół: Natalia Zarzeka, Monika Klimczyk, Sylwia Stadler, Marta Prusek-Galińska, Katarzyna Czenczek, Magdalena Pułym, Łukasz Wilczek, Katarzyna Burdach, korekta: M. i A. Ligęza, DTP: DASO.pl Wydawca: Public PR, 40-142 Katowice, ul. Modelarska 12, tel./fax: 32/258 04 05, 258 20 66, [email protected] E2 W stronę innowacji W dzisiejszych czasach jednym z kluczowych czynników decydujących o konkurencyjności gospodarki jest stopień jej innowacyjności. To właśnie najbardziej zaawansowane rozwiązania technologiczne stanowią motor długotrwałego wzrostu gospodarczego i przynoszą największą stopę zwrotu. Tempo wprowadzania innowacji do codziennego życia znacznie podniosło jego komfort w ostatnich dziesięcioleciach. Na łamach cyklu „Siła innowacji” prezentujemy innowacyjną działalność wiodących podmiotów naukowych i rynkowych, których wyniki zmieniają nasze życie na lepsze. Z przyjemnością oddaję w ręce Czytelników Biznes Raportu piąte wydanie „Siły Innowacji”. Z decydowana większość prezentowanych projek tów realizowana jest w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, finansowanego ze środków Unii Europejskiej. Do celów szczegółowych tego programu należy zwiększenie innowacyjności przed siębiorstw, zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym, wzrost konkurencyjności polskiej nauki, tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy, wzrost wykorzystania technologii infor macyjnych i komunikacyjnych w gospodarce oraz zwiększenie udziału inno- biznesraport.com BR | NR 2(64) | PONIEDZIAŁEK 28 LUTEGO 2011 | DODATEK INFORMACYJNO-PROMOCYJNY wacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym. Program finansuje projekty, które są innowacyjne co najmniej w skali kraju. Ponad 90% środków jest przekazywane na działania w obszarach badania+rozwój, innowacje, technologie informacyjne i komunikacyjne. Wsparcie obejmuje działania z zakresu innowacyjności procesowej, produktowej, organizacyjnej i marketingowej. W ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka jednostki badawcze, przedsiębiorcy, instytucje administracji pu- blicznej oraz instytucje otoczenia biznesu otrzymają środki w wymiarze 9,71 miliarda euro na realizację projektów, które wniosą do polskiej gospodarki wymierną wartość dodaną, przyczyniając się do wzrostu jej konkurencyjności. Kwota 8,25 mld euro pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a pozostałe 1,46 mld euro to środki budżetu krajowego. Zgodnie z danymi z dnia 25 stycznia tego roku, wartość dotychczas zawartych umów o dofinansowanie w ramach programu wynosi 25,6 mld złotych, co stanowi 66,61 proc. alokacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Do rozdysponowania pozostała 1/3 budżetu programu. Do chwili obecnej dotacje otrzymało ponad 5 tysięcy przedsiębiorców oraz 272 jednostki badawcze. Zapraszam Czytelników reprezentujących świat biznesu, nauki i przemysłu, zainteresowanych rezultatami prezentowanych projektów do kontaktu z zespołami naukowymi – w celu bliższego poznania możliwości współpracy. Zachęcam także do lekt ury dot ychczasowych wydań „Siły Innowacji”, dostępnych na stronie www.biznesraport.com Andrzej Majewski project manager wydań Siła Innowacji CHEMIA GOSPODARCZA | INCO-Veritas w gronie nominowanych do tytułu JAKOŚĆ ROKU 2011 Tradycja i nowoczesność Rozmowa z Andrzejem Pawlukiem, dyrektorem Grupy Chemii Gospodarczej INCO-Veritas S.A. INCO-Veritas towarzyszy Polakom już od ponad 60 lat, jest producentem m.in. znanego każdemu z nas płynu „Ludwik”. Spółka prowadzi też innego rodzaju działalność... - To prawda. Nasza firma skutecznie działa na rynku chemii gospodarczej, nawozów sztucznych, opakowań i nieruchomości. W przeszłości było wiele branż, w których funkcjonowaliśmy. Dziś rozwijamy się tam, gdzie istotna jest nasza pozycja rynkowa. Przykładem jest m.in. „Ludwik” - lider polskiego rynku płynów do mycia naczyń, „Florovit” - produkt z największymi udziałami na rynku nawozów ogrodniczych czy „BUWI” - najlepiej sprzedająca się pasta do butów. Zdobywamy też nowe kategorie rynku „Ludwik” plasuje się na 3 miejscu dynamicznie rozwijającego się rynku tabletek do zmywarek oraz w segmencie mleczek czyszczących, gdzie jesteśmy dopiero od 2 lat. Czemu, według Pana, można zawdzięczać tak wielką popularność oferowanych przez Państwa produktów? - Jakości, bo to ona jest najistotniejsza dla każdego konsumenta. Gwarancją najwyższej jakości kilku tysięcy produktów, jakie mamy w ofercie, jest wdro- żony system zarządzania jakością ISO 9001 i stosowane Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP). Nasze wyroby nagradzane są w wielu konkursach, m.in. „Florovit” złotym medalem targów innowacji EUREKA w Brukseli, a produkty z rodziny „Ludwika” są wyróżniane „Laurem Konsumenta”, „Perłą Rynku FMCG” i „Medalem Europejskim”. Od kilku lat rozwijamy skutecznie eksport do krajów całej Europy. Na przykład płyn „Ludwik” można dziś kupić m.in. w Rosji, Wielkiej Brytanii, Rumunii oraz na Węgrzech, Białorusi i Ukrainie. INCO-Veritas to nie tylko tradycja, ale i najnowsze technologie odpowiadające światowym standardom. - Owszem. Pozyskaliśmy środki do innowacyjnych projektów w ramach Programu Operacyjnego Innowa- cyjna Gospodarka. Sztandarowym przykładem - naszą innowacją roku - są tabletki do mycia naczyń w zmywarkach automatycznych „Ludwik”. Do opracowania wzorów i wyprodukowania tabletek myjących zostały wykorzystane: trzy autorskie receptury z wykorzystaniem substancji aktywnych, technologia nakładania wielowarstwowego substancji aktywnych i wspomagających opracowana w ramach projektu oraz technologia tabletkowania TAB ON/ IN TAB. Czym charakteryzuje się taka innowacyjna tabletka? - Przede wszystkim doskonałymi własnościami myjącymi. Tabletki Tab in Tab posiadają innowacyjną recepturę zawierającą nowoczesne składniki detergentowe oraz niepowtarzalny kształt. Nowatorskie rozwiązanie umożliwiło umiejscowienie tabletki w tabletce, dzięki czemu sekwencja jej rozpuszczania wspomaga proces mycia, co wraz z rozkładem poszczególnych substancji odpowiedzialnych za poszczególne etapy mycia daje idealny efekt jakościowy całego procesu. Dziękuję za rozmowę. Marta Prusek-Galińska INNOWACJE | CARL ZEISS POLSKA nominowany do tytułu JAKOŚĆ ROKU 2010 Tylko dla twoich oczu Firma Carl Zeiss, założona w 1846 roku w Jenie jako zakład mechaniki precyzyjnej i optyki, jest dziś wiodącym, międzynarodowym przedsiębiorstwem przemysłu optycznego oraz optoelektronicznego. Innowacyjne rozwiązania - wprowadzane przez Grupę Carl Zeiss w najbardziej przyszłościowych dziedzinach nauki, przemysłu i medycyny - z roku na rok poprawiają jakość naszego życia. arl Zeiss oferuje zdywersyfikowaną paletę zaawansowanych technologicznie produktów z zakresu mikroskopii, techniki medycznej, optyki użytkowej, techniki półprzewodnikowej, systemów optoelektronicznych oraz przemysłowej techniki pomiarowej. Produkty marki Zeiss są cenione - za wysoką jakość, precyzję wykonania i niezawodność – zarówno przez jednostki naukowo-badawcze, świat medycyny, przemysł oraz indywidualnych odbiorców. – Naszym najważniejszym zadaniem jest niesienie nowych możliwości dla świata nauki i technologii. Nasze motto „We make it visible” jest wyrażeniem obietnicy poprowadzenia klientów w obszary dotychczas niedostępne. Dlatego też nieustannie rozwijamy zaawansowane technologie obrazowania, umożliwiając użytkownikom poznanie badanych obiektów na niespotykanym wcześniej poziomie – mówi Grzegorz Kołodziej, manager Działu Mikroskopii Carl Zeiss Sp. z o.o. C Źródło: Carl Zeiss Gama produktów obejmuje zarówno szkła optyczne, kontaktowe, obiektywy, teleskopy, jak i mikroskopy dla mikrochirurgicznych zabiegów operacyjnych, laserowe skanujące systemy mikroskopowe, systemy mikrolitograficzne, zaawansowane maszyny pomiarowe, a nawet zwierciadła dla satelitów kosmicznych. Koncern z Oberkochen jako jedyny na rynku oferuje pod własnym szyldem zarówno mikroskopy optyczne, jak i mikroskopy elektronowe. Na współpracę z Carl Zeiss decydują się potentaci międzynarodowego rynku elektroniki, tacy jak Sony, który wykorzystuje obiektywy Zeiss we własnych aparatach fotograficz- nych, czy też Nokia, dla której Carl Zeiss dostarcza układy optyczne do telefonów komórkowych. Carl Zeiss systematycznie wyznacza nowe standardy w dziedzinie zaawansowanych technologii. Litografia EUV to następna generacja rozwiązań technologicznych w produkcji układów scalonych. Umożliwia otrzymanie struktury układów scalonych o wymiarach poniżej 20 nanometrów. Pierwszy system EUV, zamontowany w grudniu 2010 roku u wiodącego wytwórcy chipów, oparty jest o systemy optyczne Carl Zeiss. Z kolei zintegrowane rozwiązania medyczne marki Zeiss w zakresie diagnostyki, leczenia i mikrochirurgii znacznie zwiększają możliwości terapeutycznego sukcesu. Dla przykładu, rozwiązania Carl Zeiss w okulistyce pozwalają na precyzyjne i efektywne operacje zaćmy, nawet u pacjentów z astygmatyzmem. Czas potrzebny dla pomiarów oka i umieszczenia soczewek wewnątrzgałkowych ulega znaczącemu skróceniu. Carl Zeiss przyczynił się do ogromnego postępu w technologiach medycznych, wprowadzając takie rozwiązania, jak zdalna obsługa mikroskopów, cyfryzacja preparatów pozwalająca na badanie ich komputerowo, zastosowanie laserów wielofotonowych w badaniach komórkowych, neuronawigacja chirurgiczna czy też urządzenia do radioterapii punktowej, ukierunkowanej wyłącznie w ogniska nowotworowe i nieobciążające zdrowych tkanek organizmu. W dziedzinie przemysłowych technik pomiarowych Carl Zeiss zapewnia szybką dostępność rozwiązań dostosowanych do specyficznych potrzeb danego przedsiębiorstwa. Istotną korzyścią jest możliwość przeprowadzenia badań i testów aplikacyjnych w Centrum Pomiarów w Mikołowie. Nowością w tym segmencie produktów jest specjalny tomograf METROTOM®, umożliwiający precyzyjną rekonstrukcję trójwymiarową produktów przemysłowych. Ponadto w tym roku na rynku zadebiutuje nowa generacja mikroskopów optycznych dedykowanych dla przemysłu. Wiosną tego roku zostanie otwarte także Centrum Aplikacyjne w Monachium, gdzie klienci będą mogli zapoznać się z najnowszymi technologiami Carl Zeiss oraz przeprowadzać testy i eksperymenty, konsultując się jednocześnie z szerokim gronem specjalistów z zakresu biologii, medycyny, biotechnologii oraz aplikacji przemysłowych. - Marka Zeiss jest synonimem takich wartości jak: jakość, precyzja, innowacja oraz zorientowanie na klienta. W Carl Zeiss koncentrujemy się nie tylko na dostarczaniu produktów, ale także na profesjonalnej obsłudze i wsparciu technologicznym. Klient, wybierając Carl Zeiss, otrzymuje dostęp do naszego bogatego i wielowymiarowego know-how. Jesteśmy otwarci na szeroko rozumianą współpracę oraz gotowi na dostarczanie niekonwencjonalnych rozwiązań. Służymy klientowi naszym długoletnim doświadczeniem oraz wysoko wykwalifikowaną kadrą. Zapewniamy relacje oparte na zaufaniu, stabilności oraz solidności w długotrwałej perspektywie – dodaje Grzegorz Kołodziej. Takie podejście pozwala Carl Zeiss utrzymywać wiodącą pozycję nie tylko na rynku polskim, ale i światowym. Udział w poszczególnych segmentach produktowych wynosi od 25% do ponad 40% i z roku na rok rośnie, szczególnie w segmencie zaawansowanych technologii. Rok finansowy 2009/2010 był najlepszym w historii Carl Zeiss. Przychody Grupy wyniosły 2,98 mld EUR, co oznacza ich 42% wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem. W minionym roku koncern zainwestował 291 mln EUR w badania i rozwój. Warto podkreślić, że aż połowa przychodów została wygenerowana przez sprzedaż produktów, które Carl Zeiss wprowadził na rynek na przestrzeni ostatnich trzech lat. W roku finansowym 2009/2010 koncern zgłosił 294 wnioski patentowe. Wysoki poziom innowacyjności Carl Zeiss najlepiej obrazuje łączna ilość czterech tysięcy różnorodnych patentów. Andrzej Majewski Więcej na www.zeiss.pl biznesraport.com E3 BR | NR 2(64) | PONIEDZIAŁEK 28 LUTEGO 2011 | DODATEK INFORMACYJNO-PROMOCYJNY INNOWACJE | Konsorcjum ośmiu zespołów naukowych realizuje projekt BIOMASA: Materiały włókniste z odnawialnych surowców roślinnych Źródło cennych materiałów Rozwój współczesnej cywilizacji, determinowany szybkim przyrostem liczby ludności, opiera się głównie na syntetycznych materiałach wytwarzanych z relatywnie tanich surowców kopalnych – ropy naftowej i gazu ziemnego. Podstawową wadą takich materiałów i wytworzonych z nich produktów jest ich powolna biodegradacja, co sprawia, że stanowią źródło stale rosnącej masy uciążliwych odpadów. Problemu nie rozwiązuje ich spalanie i realizowany na stosunkowo ograniczoną skalę recykling. N owe podejście do problemu otrzymywania materiałów polimerowych oraz kompozytów, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów włóknistych, wiąże się z zastosowaniem surowców odnawialnych – biomasy roślinnej. Działania takie są realizowane w ramach projektu POIG (strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych) 01.01.02-10-123/09 pt. „Zastosowanie biomasy do wytwarzania polimerowych materiałów przyjaznych środowisku” (akronim: BIOMASA). Projekt realizowany jest w okresie I 2010 – XI 2013 roku przez Konsorcjum, którego głównymi partnerami są cztery zespoły z Politechniki Łódzkiej, reprezentujące Wydziały: Biotechnologii i Nauk o Żywności, Chemiczny oraz Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów. W skład Konsorcjum wchodzą również zespoły reprezentujące Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych w Łodzi, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie oraz Główny Instytut Górnictwa w Katowicach. Celem projektu jest zagospodarowanie różnych rodzajów biomasy roślinnej (m.in. ziemniaki, buraki cukrowe, słoma i ziarna zbóż oraz kukurydzy, wierzba energetyczna, nasiona roślin oleistych) oraz wybranych odpadów przemysłu spożywczego i włókienniczego, a także ich przerób metodami biotechnologicznymi, wykorzystującymi preparaty enzymatyczne bądź hodowle mikroorganizmów do polimerowych materiałów włóknistych. Pośrednimi produktami przerobu biomasy są nanowłókna celulozowe, polilaktyd oraz kopoliestry aromatyczno-alifatyczne. W przeciwieństwie do stosowanych aktualnie ochronnych systemów pasywnych, innowacyjna bariera będzie w sposób inteligentny i aktywny dostosowywała poziom absorpcji energii uderzenia do pojazdów o różnej masie - samochodów osobowych, ciężarowych oraz autobusów. Zastosowanie znacznie skuteczniejszej aktywnej bariery na mostach, w tunelach oraz na drogach w miejscach szczególnie niebezpiecznych – pozwoli zminimalizować koszty społeczne wypadków drogowych, szacowane na kilkanaście miliardów złotych rocznie. Punktem wyjścia trzeciego nurtu badawczego projektu jest obróbka enzymatyczna oraz chemiczna biomasy roślin oleistych, która doprowadzi do oligodioli o szkielecie glicerydów, surowców do wytwarzania nowych kopoliestrów aromatyczno-alifatycznych. Wytworzone półprodukty zostaną zastosowane jako napełniacze do otrzymywania biodegradowalnych włóknistych materiałów kompozytowych. Opracowane w ramach projektu technologie otrzymywania polimerowych materiałów włóknistych i kompozytowych będą miały wpływ na rozwój gospodarki opartej na wiedzy oraz wpłyną na zwiększenie innowacyjności związanych z nimi dziedzin badawczych i produkcyjnych. Potencjalnymi odbiorcami opracowanych nowych technologii będą producenci włókien i włóknin z materiałów termoplastycznych, wyrobów higienicznych i kosmetycznych, geowłóknin, agrowłóknin oraz artykułów opakowaniowych. prof. dr hab. inż. Andrzej Okruszek Więcej na www.biomasapoig.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 W XXI wieku wyzwaniem dla ochrony zdrowia publicznego są wciąż groźne choroby infekcyjne i „cywilizacyjne”. Centralną ideą projektu o akronimie InterMolMed - realizowanego w Instytucie Biologii Medycznej PAN w Łodzi kierowanym przez prof. dr. hab. Zbigniewa Leśnikowskiego - jest poznanie i praktyczne wykorzystanie molekularnych mechanizmów integracji sygnałów narażenia organizmu na patogeny i szkodliwe czynniki środowiska, które sterują procesami odporności wrodzonej organizmu. P rojekt, którego pełna nazwa brzmi: Badania mechanizmów molekularnych na styku organizm ludzki–patogen – czynniki środowiska (POIG.01.01.02-10-107/09), podstawowy nacisk kładzie na poszukiwanie nowych cząsteczek-sygnałów zagrożenia produkowanych przez wybrane patogeny bakteryjne i wirusowe. Z praktycznego punktu widzenia cele naukowe projektu są ściśle związane z zastosowaniami aplikacyjnymi w medycynie i toksykologii środowiskowej. Oprócz wzrostu wiedzy o molekularnych mechanizmach oddziaływań regulacyjnych w komórkach człowieka in vivo, dzięki realizacji projektu wygenerowany zostanie podstawowy know-how umożliwiający projektowanie alternatywnych metod testowania, narzędzi diagnostycznych i interwencji terapeutycznych związanych z szerokim wachlarzem schorzeń (szczególnie chorób cywilizacyjnych, takich jak alergie, choroby autoimmunologiczne czy zakażenia chroniczne) obejmujących nieprawidłową modulację funkcji układu odpornościowego. Rozwiązania wypracowane w trakcie projektu będą udostępnione jako licencje bądź patenty na rynku w Polsce i za granicą. Wartością dodaną projektu będzie innowacyjność podejścia do rozwiązania problemu zakażeń i możliwość zapobiegania im oraz wsparcie dotychczasowej działalności Instytutu w zakresie badań w obrębie biotechnologii medycznej, które w całości odzwierciedla cele POIG, a bez wsparcia niestety zostałyby znacząco ograniczone. Działań badawczych oraz towarzyszącej im certyfikacji i wyboru drogi komercjalizacji nie udałoby się zrealizować przy wykorzystaniu wyłącznie środków własnych. Oprac. Krzysztof Stadler Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 Bezpieczna droga Każdego roku na drogach Unii Europejskiej ginie 42 000 osób, a ponad 1,8 miliona zostaje rannych. Instytut Badawczy Dróg i Mostów w trosce o bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego realizuje innowacyjny projekt „Aktywne Inteligentne Bariery Drogowe i Mostowe” POIG 1.3.1. Zakłada on opracowanie i wdrożenie unikatowej w skali światowej konstrukcji aktywnej inteligentnej bariery drogowej, wyposażonej w układy elektroniczne oraz nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne. Wytworzone w ramach projektu w oparciu o nanowłókna celulozowe kompozyty włókniste będą stanowiły podstawę do otrzymywania produktów o specjalnych właściwościach, takich jak wkłady odzieżowe chłonące pot, środki higieny osobistej, a także włókniny specjalnego przeznaczenia (włókniny filtracyjne, geowłókniny oraz agrowłókniny). W ramach projektu będą także badane procesy starzenia i kontrolowanej biodegradacji poużytkowych materiałów, warunki ich recyklingu oraz możliwości zastosowania produktów degradacji do celów agrotechnicznych. W kolejnym nurcie badawczym projektu przedmiotem zainteresowań naukowców jest enzymatycznie scukrzona biomasa roślinna, która w procesie mikrobiologicznym jest transformowana do kwasu L-mlekowego. Otrzymany produkt będzie przekształcany za pośrednictwem L,L-laktydu w taktyczny polilaktyd, który będzie wykorzystany do celów włóknotwórczych oraz termoformingu. Cel - odporność Dzięki opracowaniu systemu wykrywania siły uderzenia, wyzwalającego odpowiednią reakcję bariery, zmniejszą się negatywne skutki zderzenia pojazdu i ciężkość obrażeń uczestników kolizji. Wykorzystanie w tej wyjątkowej konstrukcji nowoczesnych materiałów, oddziaływujących na strukturę i układ bariery, wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa osób znajdujących się w pojeździe. Poprzez zastosowanie systemu automatycznej informacji o zdarzeniu, skróceniu ulegnie czas reakcji służb ratowniczych na wypadek, a tym samym zwiększą się szanse na uratowanie jego ofiar. Efektem projektu będzie nie tylko uruchomienie in nowacy jnej produkcji w kilku przedsiębiorstwach w Polsce, lecz także oddziaływanie społeczne – zmniejszenie skutków wypadków. Zakończenie realizacji projektu planowane jest na dzień 31 grudnia 2011 roku. Oprac. Andrzej Majewski Więcej na www.ibdim.edu.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 INNOWACJE | POLITECHNIKA ŁÓDZKA liderem projektu BIOGRATEX Licencja na biodegradowanie Założeniem projektu kluczowego „Biodegradowalne wyroby włókniste” WNDPOIG.01.03.01-00-007/08 jest opracowanie nowoczesnych rozwiązań produktowych, opartych o szeroko dostępne, komercyjne polimery biodegradowalne oraz nowe rozwiązania surowcowe. Głównym celem projektu jest przetworzenie poszczególnych rodzajów polimerów w produkty włókniste, przeznaczone do zastosowania w medycynie, przemyśle wyrobów higienicznych, rolnictwie oraz filtracji. W ramach projektu trwają prace badawcze nad opracowaniem metody wytwarzania nowych typów polimerów biodegradowalnych: poliestrów i kopoliestrów alifatycznych, celulozy termoplastycznej i modyfikowanego polipropylenu. – Aplikacja polimerów biodegradowalnych w różnych gałęziach przemysłu sprzyja ograniczeniu kosztów związanych z utylizacją odpadów oraz stanowi odpowiedź na światowe trendy zmierzające do zastępowania surowców ropopochodnych surowcami odnawialnymi. BIOGRATEX to pierwszy, zakrojony na tak szeroką skalę, projekt tego typu w Polsce – mówi prof. dr hab. inż. Izabella Krucińska, koordynator projektu, kierownik Katedry Materia- łoznawstwa, Towaroznawstwa i Metrologii Włókienniczej Wydziału Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów Politechniki Łódzkiej. Dotychczas przeprowadzono, w szerokim zakresie, badania związane z oceną właściwości makromolekularnych i molekularnych biodegradowalnych polimerów opracowanych w ramach projektu oraz właściwości fizycznych różnych wariantów półproduktów, m.in.: włókien, przędz, włóknin, pianek, folii oraz laminatów. Została także przeprowadzona szczegółowa ocena wpływu etapów ich przetwarzania na potencjalne właściwości aplikacyjne. Zakończono również prace badawcze w skali laboratoryjnej nad opracowaniem metody syntezy poliestrów i kopoliestrów alifatycznych z wykorzystaniem nowych katalizatorów o niskiej toksyczności, które znajdą zastosowanie w implantowalnych wyrobach medycznych. Naukowcy opracowali i wyselekcjonowali optymalne, z punktu widzenia docelowych aplikacji, aktywatory degradacji polipropylenu. Wy- konali także próby plastyfikacji wybranych pochodnych celulozy, jednocześnie monitorując wpływ procesu modyfikacji na parametry fizykochemiczne otrzymanych układów. Z dostępnych komercyjnie polilaktydów wytworzono partie włókien o potencjalnym zastosowaniu w medycynie, wyrobach higienicznych oraz filtracyjnych. Zaprojektowano i wykonano partie modelowe opatrunków do oceny czystości chemicznej oraz na potrzeby pierwszych testów screeningowych dla badań biozgodności in vitro. Zespół projektowy rozpoczął także wstępne próby polowe z modelową partią włóknistych wyrobów biodegradowalnych o potencjalnym zastosowaniu w rolnictwie. Projekt w obecnej fazie przechodzi z etapu badań laboratoryjnych do fazy testów wielkolaboratoryjnych. Trzon konsorcjum projektowego stanowią Wydział Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów Politechniki Łódzkiej, Instytut Biopolime- rów i Włókien Chemicznych w Łodzi oraz Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk w Łodzi. Pozostałymi partnerami są: Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu, Akademia Techniczno-Humanistyczna w BielskuBiałej, Instytut Włókiennictwa w Łodzi, Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Włókienniczych POLMATEXCENARO w Łodzi, Zakład Chirurgii Eksperymentalnej i Badania Biomateriałów Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Całkowity koszt realizacji projektu wynosi 35 962 041,39 zł, z czego 85% pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a 15% z Krajowych Środków Publicznych. Oprac. Andrzej Majewski Więcej na www.biogratex.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 E4 BR | NR 2(64) | PONIEDZIAŁEK 28 LUTEGO 2011 | DODATEK INFORMACYJNO-PROMOCYJNY biznesraport.com INNOWACJE | POLITECHNIKA POZNAŃSKA i INSTYTUT CHEMII BIOORGANICZNEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK rozwijają Europejskie Centrum Bioinformatyki i Genomiki Sojusz na rzecz bioinformatyki i genomiki Genomika to dziedzina nauki o ogromnym potencjale. Jej rozwój niesie ze sobą perspektywy przełomu w leczeniu chorób cywilizacyjnych, takich jak nowotwory czy HIV. Bardzo duża ilość danych generowanych w trakcie eksperymentów biologicznych wymaga analizy, przetwarzania i systematyzowania za pomocą narzędzi informatycznych. Z tego też względu od 1995 roku unikatową na skalę krajową współpracę rozwijają Politechnika Poznańska (PP) oraz Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu (IChB PAN). Jej rezultatem jest powstanie w 2007 roku Europejskiego Centrum Bioinformatyki i Genomiki (ECBiG). Realizacja projektu „Rozwój Europejskiego Centrum Bioinformatyki i Genomiki” POIG 2.2. otworzy przed naukowcami nowe możliwości badawcze. Całkowita wartość projektu wynosi 9 980 000,00 PLN. Jego realizacja rozpoczęła się 1 stycznia 2010 roku i potrwa do końca 2011 roku. I dea stworzenia centrum łączącego badania genomiczne i bioinformatyczne jest konsekwentnie realizowana już od kilku lat. Dzięki grantom wspólnie zdobytym przez PP oraz IChB PAN została zakupiona część sprzętu niezbędnego dla zainicjowania działalności Europejskiego Centrum Bioinformatyki i Genomiki. Szczególnie cennym osiągnięciem organizacyjnym było skompletowanie prawie pełnego zestawu urządzeń i programów komputerowych potrzebnych do samodzielnego projektowania, wytwarzania i analizy mikromacierzy DNA, systemu do rozdziału i analizy białek metodą elektroforezy dwukierunkowej oraz zestawu aparatów umożliwiających analizę wpływu ekspresji wybranych genów lub transgenów na metabolizm komórkowy. Głównym zadaniem ECBiG jest prowadzenie badań podstawowych w zakresie bioinformatyki, genomiki strukturalnej, genomiki funkcjonalnej i proteomiki, rozwój i wdrażanie nowych oraz już istniejących metod badawczych, jak i praktyczne wykorzystanie uzyskanych wyników w medycynie, biotechnologii oraz rolnictwie. Obecnie w ramach ECBiG prowadzone są prace z następujących dziedzin: projektowanie, produkcja i praktyczne wykorzystanie mikromacierzy DNA i RNA; zastosowanie mikromacierzy DNA oraz technologii RNAi w badaniach genomu ludzkiego oraz wybranych genomów roślinnych; zastosowanie metod bioinformatycznych w analizie genomów; opracowanie i implementacja algorytmów umożliwiających projektowanie i analizę mikromacierzy DNA i RNA; obliczeniowa analiza strukturalna i sekwencyjna białek i RNA; algorytmiczna analiza sekwencjonowania i asemblacji DNA; identyfikacja nowych regulatorowych RNA, a szczególnie mikroRNA; masowa identyfikacja i analiza białek oraz terapeutyczne wykorzystanie technologii RNAi (siRNA, mikroRNA). - Utworzyliśmy w Poznaniu silny ośrodek, który może poszczycić się znacznymi osiągnięciami w zakresie rozwoju bioinformatyki. Algorytmy przez nas opracowane są konkurencyjne w skali światowej – mówi prof. dr hab. inż. Jacek Błażewicz z Instytutu Informatyki Politechniki Poznańskiej, koordynator TOMOGRAFIA I Innowacyjna technika detekcji w elektronowym rezonansie paramagnetycznym Rak nie ma żadnych szans Kilkanaście sekund - tylko tyle wystarczy, aby wykryć raka i to w zasadzie bez szkody dla zdrowych komórek. Taki będzie efekt projektu dotyczącego opracowania założeń badawczych oraz konstrukcyjnych prototypu nowego typu tomografu EPR do obrazowania komórek nowotworowych i miażdżycowych realizowanego przez Politechnikę Poznańską. Badania finansowane są ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. rojekt prowadzony przez Laboratorium Tomografii EPR Politechniki Poznańskiej to olbrzymi przełom w diagnostyce medycznej. Jego celem jest skonstruowanie pierwszego na świecie szybkiego tomografu, umożliwiającego wykorzystanie techniki RS (przejść nagłych) Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego do obrazowania medycznego. - Mimo że informacje o lokalizacji zmian nowotworowych można uzyskać w obecnie stosowanej tomografii PET/CT, to koszty takich badań, jak i utrzymania sprzętu, są wielokrotnie droższe aniżeli w budowanym przez nasz zespół tomografie EPR - podkreśla dr hab. Jan Jurga, prof. PP, koordynator projektu. - Dodatkowo unikatowość naszego projektu polega na możliwości określenia stęże- P nia tlenu w tkance nowotworowej, co w prowadzeniu terapii ma kolosalne znaczenie. Okazuje się, że radioterapia zawodzi, gdy stężenie tlenu jest poniżej pewnej wartości. Dzięki naszemu tomografowi będzie możliwe stwierdzenie, czy w obecnej chwili radioterapia przyniesie pożądane skutki. Możliwe będzie również obserwowanie efektów prowadzonych terapii dla każdego pacjenta z osobna - dodaje. W trakcie realizacji projektu założono transfer wiedzy od specjalistów w poszczególnych dziedzinach, biorących czynny udział w realizacji projektu, a studentami oraz doktorantami, którzy w przyszłości mają stać się specjalistami w konstruowaniu i budowie tomografów EPR. Tematyka badań zespołu prof. Jurgi już dziś budzi zainteresowanie nie tylko w środowisku lekarskim, ale także wśród regionalnych firm wykonaw- całego projektu „Rozwoju Infrastruktury Europejskiego Centrum Bioinformatyki i Genomiki”. – Coraz szerszy zakres badań ECBiG oraz olbrzymie zainteresowanie współpracą ze strony licznych ośrodków badawczych w Polsce i za granicą wiążą się jednak z koniecznością dokonania dalszych istotnych inwestycji aparaturowych – dodaje. Dzięki pozytywnej decyzji Rektora Politechniki Poznańskiej, w uznaniu osiągnięć, cała dotychczasowa infrastruktura ECBiG, jak i ta zakupiona w ramach projektu, zostanie przeniesiona do nowo wybudowanego Centrum Wykładowego Politechniki Poznańskiej. Do końca tego roku zostaną uruchomione laboratoria sekwencjonowania i genomiki strukturalnej, proteomiki, genomiki funkcjonalnej oraz bioinformatyki. Będą one tworzyły efektywną strukturę badawczą, skupiając całą ścieżkę badań genomicznych i bioinformatycznych w jednym miejscu oraz umożliwiając powiązanie wszystkich poziomów analiz strukturalnych, funkcjonalnych i proteomicznych. - Dzięki nowej aparaturze będziemy mogli poznać proces ekspresji informacji genetycznej na wszystkich poziomach - mówi prof. dr hab. Marek Figlerowicz, koordynator zadań Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w projekcie. – Realizacja tego projektu inwestycyjnego pozwoli nam także na pełne uczestnictwo w pracach międzynarodowych sieci badawczych oraz umożliwi realizację wielu projektów badawczych – dodaje. Zdobyta wiedza znajdzie zastosowanie w diagnostyce i terapii medycznej, farmacji oraz w projektowaniu i wytwarzaniu nowych produktów biotechnologicznych. W perspektywie długookresowej rezultaty prowadzonych ba- dań w ECBiG mogą pozwolić na stosowanie medycyny spersonalizowanej w leczeniu chorób nowotworowych i wirusowych. Rozbudowana baza genomiczna pozwoli w przyszłości na skuteczne dopasowanie leku do profilu genetycznego danej osoby. Technologie rozwijane w ECBiG pozwolą stwierdzić, w jakim zakresie u danego człowieka genom jest uszkodzony bądź dysfunkcyjny. Pozwolą określić także, jaka konfiguracja białek odpowiada za rozwój danej jednostki chorobowej. Otworzy to drogę do skutecznej terapii genowej – dodaje prof. Figlerowicz. Oprócz współpracy badawczej w ramach ECBiG z Instytutem Chemii Bioorganicznej, Politechnika Poznańska rozwija także bioinformatykę na gruncie dydaktycznym. Rezultatem tego jest uruchomienie w październiku ubiegłego roku makrokierunku bioinformatyka, wspólnie z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Andrzej Majewski Więcej na www.ecbig.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 INNOWACJE | Zespół badawczy pod kierownictwem prof. dr. hab. inż. Andrzeja Demenko opracowuje energooszczędne napędy dla przemysłu wydobywczego Rewolucyjne oszczędności czych oraz potentatów światowych z zakresu diagnostyki medycznej. W październiku 2010 r. podczas Międzynarodowej Wystawy Wynalazków i Innowacji w Warszawie pomysł poznańskich naukowców znalazł uznanie w oczach jury wystawy i został nagrodzony Złotym Medalem. W ramach projektu jak dotąd zgłoszono w trybie międzynarodowym patent dotyczący nowego i szybkiego sposobu detekcji sygnału EPR, stosowanego w projektowanym tomografie, przeprowadzono i rozstrzygnięto przetargi na dostawę większości wyposażenia. Zaprojektowano i zbudowano układ cewek tomografu wraz z układem chłodzenia, co stanowiło jeden z kamieni milowych projektu. Rozpoczęto testy uruchomieniowe tomografu, oraz wykonano pierwsze wstępne testy mostka i rezonatora zbudowanego na potrzeby urządzenia. Budzący wielkie nadzieje poznański projekt jest realizowany od września 2009 r. do końca grudnia 2013 r. Dofinansowanie uzyskane ze środków europejskich to kwota ponad 7,3 mln zł. Więcej o projekcie można przeczytać na stronie www.let. put.poznan.pl Oprac. Marcin Kałużny Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 Przemysł wydobywczy węgla i miedzi jest bardzo energochłonny. Wychodząc naprzeciw światowym tendencjom ograniczania zużycia energii, zespoły badawcze z Politechniki Poznańskiej, Instytutu Tele- i Radiotechnicznego w Warszawie, Instytutu Chemii Przemysłowej w Warszawie oraz Politechniki Wrocławskiej opracowują innowacyjne układy napędowe, realizując projekt „Nowa generacja energooszczędnych napędów elektrycznych do pomp i wentylatorów dla górnictwa”. Projekt przyczyni się do zwiększenia sprawności układów napędowych, a co za tym idzie, do redukcji zużycia energii. Z espoły przewidują zaprojektowanie, wykonanie i zbadanie modeli nowoczesnych układów napędowych z energooszczędnymi, magnetoelektrycznymi silnikami elektrycznymi o nowych strukturach obwodu magnetycznego. W opracowywanych napędach do pomp i wentylatorów kopalnianych silniki te zastąpią silniki indukcyjne. Opracowanie nowych, energooszczędnych silników wymaga oryginalnych rozwiązań - zarówno jeśli chodzi o struktury ma- szyn elektrycznych, układy sterowania, materiały magnetyczne i izolacyjne, jak i w zakresie metod obliczeń projektowych i optymalizacyjnych. W związku z tym, powołano interdyscyplinarne konsorcjum badawcze. W ramach projektu utworzono bazę wiedzy o elektrycznych napędach (dostępną na stronie www projektu), przeanalizowano właściwości układów z nowymi materiałami proszkowymi i opracowano pierwsze koncepcje technologii produkcji układów hybrydowych. Równolegle prowadzone są badania nad technologią wytwarzania spoiw do proszków magnetycznych na bazie nanokompozytów, technologią silanizacji cząstek proszków magnetycznych oraz nad klejami do montażu magnesów i specjalistycznymi środkami izolacyjnymi. Opracowano też algorytmy obliczeń elektromagnetycznych oraz wdrożono oryginalne oprogramowanie do obliczeń silnika z biegunami wpisywanymi. Powstało również stanowisko laboratoryjne do badań energooszczędnego układu napędowego małej mocy. Nowoczesne układy napędowe mają cechować się największą możliwą sprawnością i być dostosowane do pracy w warunkach kopalnianych. Spodziewane oszczędności energii wzbudziły zainteresowanie rynku. - Sądzimy, że uda się zwiększyć sprawność układów napędowych średnio o 3 %. Instalacja nowych napędów w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. tylko do wentylatorów średniej mocy może przynieść roczne oszczędności rzędu 3 mln. zł – mówi prof. Andrzej Demenko. Realizacja projektu zwiększy konkurencyjność polskiego przemysłu elektrotechnicznego, ponieważ opracowane układy i technologie będzie można wykorzystać w napędach produkowanych dla potrzeb wielu gałęzi przemysłu. Oprac. Magdalena Pułym Więcej na www.ngn.put.poznan.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka