Deklarację - Fundacja Pro Publico Bono

Wilanów, 10 czerwca 2012
Deklaracja 10 Czerwca,
w sprawie ustanowienia ogólnopolskiego programu kulturotwórczego
„Kultura Pamięci – Tożsamość Rzeczypospolitej“.
Warszawa, Wilanów 10 czerwca 2012 roku
Tożsamość naszej kultury narodowej staje się kulturą pamięci w chwili odwołania do
trwałych tradycji i wartości obywatelskich, które są właściwym drogowskazem działań na rzecz
umocnienia jakości życia, zarówno w naszych rodzinach,społecznościach lokalnych, jak i we
wspólnocie narodowej. Ta myśl staje się wyznacznikiem nowej drogi, na jakiej spotykamy
kulturę pamięci, której imię uprawomocnia naszą tożsamość republikańską. Odwołanie do niej
rozumiemy przede wszystkim jako potrzebę formowania naszego obywatelstwa – zobowiązanie
do nieustannego odnawiania i kształtowania tradycji rozmaitych dziedzin życia społecznego.
Tożsamość Rzeczypospolitej jest przecież na wskroś samorządna i obywatelska. Przekonują nas
o tym także doświadczenia i rezultaty, działającego od dwóch lat Programu:„KulturaPamięciTożsamość Małopolski“, który odegrał już rolę swego rodzaju „labolatorium“ - naszej
odnawianej z trudem, ale i z determinacją, narodowej kultury pamięci.
Pragniemy dziś odwołać się do założeń ideowo- programowych tego oryginalnego, pod
każdym względem, Programu. Chcemy, obecnie już na forum ogólnopolskim, kontynuować
i rozwijać działania kulturotwórcze zapoczątkowane i sprawdzone w ramach „Małopolskiego
Laboratorium Kultury Pamięci“ i na tej podstawie podjąć się urzeczywistnienia założeń
krakowskiej Deklaracji 11 Listopada 2010 roku. Kontynuacja ta będzie odbywać się we
wszystkich zakresach działalności, o których traktuje Deklaracja 11 Listopada. Obejmuje ona
w szczególności następujące działania kulturotwórcze:
 tworzenie nowoczesnych programów edukacji patriotycznej i obywatelskiej;
 promocja miejsc dziedzictwa i ich użytkowania w ramach nowoczesnych strategii
rozwoju turystyki kulturowej i historycznej;
 organizacja corocznych, ogólnopolskich Dni Kultury Pamięci, które odbywać się będą
w związku z obchodami Święta Niepodległości – 11Listopada;
 tworzenie społecznej strategii rozwoju lokalnych obszarów dziedzictwa, określonych w
granicach obecnych powiatów, traktowanych w kategoriach polskiej „polis“- jako
ukształtowanych geograficznie i historycznie obszarów dziedzictwa kulturowego
i przyrodniczego; promowanie nowoczesnych standardów zarządzania kulturą przestrzeni
publicznej i gospodarowania zasobami dziedzictwa oraz krajobrazem, na obszarach
poszczególnych powiatów;
 promocja wzorców i metod wychowania patriotycznego i obywatelskiego
(edukacja dzieci i młodzieży, edukacja społeczna);
 promocja standardów i nowoczesnych metod zarządzania przestrzenią publiczną,
związanych m.in. z konserwacją zabytków i ochroną zasobów dziedzictwa
przyrodniczego. W kontekście zadeklarowanej powyżej kontynuacji działań
„Małopolskiego Laboratorium Kultury Pamięci“, odwołujemy się także do postanowień
i doświadczeń Karty Solidarności, proklamowanej w Krakowie, 10 czerwca 2009 roku.
Karta Solidarności, będąca instytucją wspierającą rozwój samorządności obywatelskiej
1
i wzmacniającą potencjał solidarności we wspólnotach lokalnych i regionach, znajduje
swoje potwierdzenie także w działalności Programu: „Kultura Pamięci – Tożsamość
Małopolski”. Do jej zadań należy także tworzenie i upowszechnianie wiedzy w zakresie
gospodarki solidarnej, tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości społecznej
oraz w kształtowaniu innowacyjnych instrumentów i programów polityki regionalnej,
skoncentrowanej na rozwoju potencjału solidarności (kapitału społecznego).
Przyjmując niniejszą Deklarację w momencie inauguracji V Dni Dziedzictwa Jana Pawła
II, odwołując się do daty 10 czerwca 1979 roku, chcemy by nasze postanowienia dzisiaj podjęte,
ożywiała świadomość prawdy o dziejach naszych oraz wola odpowiedzialności za kształt naszej
kultury pamięci, do czego wzywał i zobowiązywał nas bł. papież Jan Paweł II, dokonując
naszego narodowego „Bierzmowania dziejów”, podczas liturgicznego zgromadzenia na
krakowskich Błoniach, odprawiając Mszę Świętą z okazji 900 rocznicy śmierci św. Stanisława,
biskupa–męczennika. Kultura pamięci tworzona w perspektywie „Bierzmowania dziejów”,
oznacza przede wszystkim obywatelski, a zatem i republikański, sens naszej tożsamości
historycznej.
Uznając znaczenie i dorobek Deklaracji z 11 Listopada 2010 roku, deklarujemy dzisiaj
w Wilanowie autentyczną potrzebę podejmowania działalności kulturotwórczej, spełnianej
w szacunku dla naszych dziejów, w zjednoczeniu myśli i uczuć narodowych,
w poszanowaniu naszych tradycji patriotycznych.
Jednocząc się dzisiaj w umiłowaniu osoby i dzieła Ojca świętego Jana Pawła II,
największego przywódcy narodowego Polaków w naszej historii, chcemy, aby drogowskazem
naszego życia społecznego, jak i misji tworzonego Programu: „Kultura Pamięci – Tożsamość
Rzeczypospolitej” były słowa wypowiedziane przez Niego na krakowskich Błoniach, podczas
tamtego, historycznego zgromadzenia w 1979 roku: „Zanim stąd odejdę, proszę Was, abyście
całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię Polska raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją,
miłością (...) abyście nigdy nie zwątpili i nie znużyli się i nie zniechęcili, abyście nie podcinali
sami tych korzeni z których wyrastamy”. Testament owej wspólnotowej duchowości
i patriotyzmu stwarza dziś w wyjątkowy sposób przestrzeń także do formowania naszej
tożsamości obywatelskiej.
W Programie „Kultura Pamięci – Tożsamośc Małopolski“ ujawnia się wartość
nieprzemijająca – genius loci Krakowa i Małopolski, docenienie jej istnienia w imieniu osób
i miejsc ją tworzących. W podobny sposób, wybierając dzisiaj Wilanów na miejsce przyjęcia tej
Deklaracji, uznajemy historię tego miejsca i intencje jego założycieli, w tym
w szczególności króla Jana III Sobieskiego, a następnie Stanisława Kostki Potockiego, za
przesłanie do tworzenia w Wilanowie ogólnopolskiego centrum dziedzictwa Dawnej
Rzeczypospolitej.
Uczestnicy wilanowskiego Zgromadzenia w dniu 10 Czerwca 2012 roku, zwracają się do
sygnatariuszy Deklaracji z dnia 11 Listopada 2010 roku oraz do Dyrekcji Muzeum Pałacu w
Wilanowie; z apelem o podjęcie współpracy nad ustanowieniem Programu: „Kultura Pamięci –
Tożsamość Rzeczypospolitej“.
2