W zdrowym ciele, zdrowy duch – teraz Twój ruch

PROGRAM PROFILAKTYCZNY
PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA NR 18
W RZESZOWIE
„W zdrowym ciele, zdrowy duch
– teraz Twój ruch”
Rzeszów 2011/2012 r.
SPIS TREŚCI
1. Podstawy prawne do działań profilaktycznych:……………………. 3
2. Charakterystyka programu…………………………………………….. 4
3. Warunki realizacji programu: …………………………………………. 5
4. Cele ogólne ………………………………………………………………. 5
5. Cele szczegółowe ……………………………………………………….. 6
6. Zadania profilaktyczne …………………………………………………. 6
7. Metody realizacji programu …………………………………………… 9
8. Formy realizacji programu ………………………………………..…. 10
9. Ewaluacja programu …………………………………………...……… 10
10. Spis literatury …………………………………………………………..11
11. Spis pomocy dydaktycznych ………………………………………..12
Podstawy prawne do działań profilaktycznych:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej – art.72
- Konwencja o Prawach Dziecka – art.3, art.19 i art.33
- Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów
przedszkolnych
w
szkołach
podstawowych
oraz
innych
form
wychowania
przedszkolnego (Dz. U. z dnia 15 stycznia 2009 r.)
- Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (DzU nr 67 z późn. zm.), np. art.1
i inne
- Rozporządzenie MENiS z dnia 23.12.2008 w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
(DzU nr 51, poz. 458)
- Rozporządzenie MEN z dnia 19.06.2001 w sprawie ramowych statutów publicznego
przedszkola oraz publicznych szkół wraz z rozporządzeniem zmieniającym z dnia
31.01.2002 r. (DzU nr 10, poz. 96)
- Rozporządzenie MEN z dnia 8.06.2009 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 730) w sprawie
dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów
nauczania
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz.
624)
- Promocja zdrowego stylu życia w ramach zadania: Program profilaktyczny w zakresie
edukacji prozdrowotnej dla mieszkańców woj. wielkopolskiego (Wykonawca: Ośrodek
Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów w Poznaniu, 2010)
Charakterystyka programu:
Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami
zagrażającymi rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu.
Program profilaktyczny przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym.
Ma on na celu tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, ułatwiać dzieciom
dokonywanie wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia,
uświadamiać dzieciom zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na
drodze oraz ograniczyć liczbę niebezpiecznych zdarzeń
z
udziałem
dzieci.
Przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady
dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w sytuacjach. takich, że będą mogły się
nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami a w okresie dorastania i dorosłości, lepiej
radzić sobie z problemami i kryzysami. Promować i kształtować zdrowy styl życia.
Program profilaktyczny jest zgodny z podstawą programową wychowania
przedszkolnego i zawarty w następujących obszarach:

Kształtowanie
umiejętności
społecznych
dzieci:
porozumiewanie
się
z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach
zadaniowych. (1)

Kształtowanie
czynności
samoobsługowych,
nawyków
higienicznych
i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku. (2)

Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. (5)

Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych (6)

Pomaganie
dzieciom
i w unikaniu zagrożeń. (11)
w
rozumieniu
istoty
zjawisk
atmosferycznych
Warunki realizacji programu:
Program można realizować przez cały rok szkolny, przez wszystkie
nauczycielki oddziałów samodzielnie lub z pomocą policjanta, strażaka, lekarza,
pielęgniarki, ratownika medycznego itp. Realizacja programu wymaga także
wykorzystywania różnorakich środków dydaktycznych wspomagających proces
rozwoju dziecka, zorganizowanie wycieczek i wyjść poza teren przedszkola,
wdrożenia wszystkich pracowników przedszkola do realizacji programu i współpracy
z rodzicami.
Program profilaktyczny wskazuje dzieciom:
1. Jak określać własne uczucia i jak o nich rozmawiać.
2. Jak mówić to, co chce się powiedzieć.
3. Jak słuchać uważnie.
4. Jak prosić o pomoc.
5. Jak nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie.
6. Jak radzić sobie z samotnością i odrzuceniem.
7. Jak mówić przepraszam.
8. Jak rozwiązywać konflikty.
9. Jak adaptować się do nowych sytuacji.
10. Jak pomagać innym.
11. Jak rozpoznawać zagrożenie.
12. Jak mówić „nie".
Cele ogólne:

Promocja zdrowego stylu życia.

Tworzenie warunków sprzyjających własnemu bezpieczeństwu.

Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych
wyborów życiowych.

Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju.

Tworzenie
wychowanków.
warunków
do
właściwej
współpracy
nauczycieli,
rodziców,
Cele szczegółowe:
Dziecko:

nabiera właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych,

czynną postawą dąży do zachowania zdrowia,

rozwija aktywność ruchową,

przestrzega zasad bezpiecznych zabaw ruchowych, poruszania się w grupie,
na wycieczkach, spacerach,

świadome unika niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń na drodze i wynikających
z: przypadkowych spotkań z nieznajomymi, zabaw zapałkami, spożywania lekarstw,
środków chemicznych, nieznanych roślin, zbliżania się do zwierząt,

wzmacnia poczucie wartości i buduje pozytywny obraz siebie,

wskazuje właściwe rozwiązania w różnych sytuacjach życiowych,

radzi sobie w trudnych sytuacjach,

samodzielnie rozwiązuje problemy i konflikty z rówieśnikami,
Zadania:
I. Promocja zdrowia, zdrowego żywienia i zdrowych nawyków,
1. Zdrowy styl odżywiania.
2. Estetyka i higiena przygotowywania i spożywania posiłków.
3. Higiena osobista.
4. Higiena otoczenia.
5. Komputer i telewizja.
6. Gry i zabawy sprawnościowe.
7. Rekreacja i wypoczynek.
Oczekiwane efekty:
Dziecko:
- rozróżnia prawidłowe odżywianie od nieprawidłowego,
- zna produkty, które maja duże wartości odżywcze,
- rozumie strukturę żywienia wynikającą z piramidy zdrowia,
- wie, że podczas przygotowywania posiłków należy zachować szczególną czystość,
- potrafi nakryć do stołu,
- umie kulturalnie zachować się przy stole,
- dba o czystość swojego ciała, włosy, paznokcie, ubiór, zdrowe zęby i narządy
zmysłów,
- zna i prawidłowo używa przybory toaletowe,
- rozumie przyczyny chorób zakaźnych,
- wie, jak ubrać się do warunków atmosferycznych,
- wie, dlaczego należy przebywać na świeżym powietrzu,
- zachowuje ład i porządek w swoim otoczeniu,
- zna zagrożenia wynikające z korzystania z telewizji i Internetu,
- rozumie znaczenie uprawiania sportu dla zdrowia,
- potrafi nazwać części swojego ciała,
- umie utrzymywać prawidłowa postawę ciała,
- rozumie niekorzystny wpływ nadmiernego korzystania z telewizora i komputera,
- aktywnie wypoczywa.
II. Bezpieczeństwo dzieci w przedszkolu, w domu i na drodze
1. Bezpieczeństwo podczas zabaw.
2. Bezpieczna droga do przedszkola.
3. Zachowanie ostrożności wobec zwierząt, przedmiotów, roślin, lekarstw i środków
chemicznych.
4. Kontakty z nieznajomymi.
5. Profilaktyka przeciwpożarowa.
Oczekiwane efekty:
Dziecko:
- zna zasady współżycia w zespole,
- korzysta z zabawek, przyborów i sprzętu zgodnie z ustalonymi regułami,
- samodzielnie ocenia własne zachowania i innych pod względem bezpieczeństwa,
- zna podstawowe zasady ruchu drogowego, zna niektóre znaki drogowe,
- wie, do kogo zwrócić się w sytuacjach zagrożenia,
- zna numery alarmowe,
- potrafi przybrać obronną postawę przed atakiem psa, nie drażni zwierząt,
- nie bawi się lekarstwami i środkami chemicznymi,
- nie zrywa nieznanych owoców i grzybów,
- wie, jak należy zachować się w kontaktach z nieznajomymi, potrafi odmówić,
- wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia pożarem.
III. Akceptacja innych.
1. Nawiązywanie więzi.
2. Tolerancja osób niepełnosprawnych.
3. Radzenie sobie z emocjami.
Oczekiwane efekty:
Dziecko:
- potrafi okazywać uczucia przyjaźni, sympatii, empatii,
- umie jasno sformułować opinie, prośbę; oraz porozumiewać się bez słów,
- pomaga innym kolegom i koleżankom w ich problemach,
- pokonuje uprzedzenia wobec osób chorych i niepełnosprawnych,
- jest gotowe nieść pomoc osobom słabszym, niepełnosprawnym i potrzebującym,
- zna, rozumie, wyraża emocje i potrafi o nich opowiedzieć,
- wie, jak można radzić sobie w trudnych sytuacjach,
- potrafi opanować w niektórych sytuacjach negatywne emocje.
IV. Środowisko wokół nas
1. Zanieczyszczenia wody, gleby, powietrza.
2. Działania proekologiczne.
3. Nikotyna.
Oczekiwane efekty:
Dziecko:
- wie jak chronić środowisko przed zanieczyszczeniem
- jest wrażliwe na przejawy niszczenia przyrody najbliższej okolicy,
- zna skutki skażenia wody, gleby i powietrza,
- bierze udział w akcjach proekologicznych,
- potrafi segregować odpady,
- wie jakie uboczne skutki mają papierosy,
- jest asertywne,
Metody realizacji programu:
- podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa,
wiersze, piosenki, praca z obrazkiem,
- problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia,
- aktywizujace: drama, burza mózgów, Orffa, Labana, Sherborne, pedagogika
zabawy, kinezjologia edukacyjna,
- praktyczne: pokaz, ćwiczenia, trening, prace plastyczne, wystawki, gry i zabawy
ruchowe,
- zabawy relaksacyjne, konkursy, spotkania, degustacje.
Formy realizacji programu:
- praca indywidualna,
- zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej
inicjatywy,
- czynności samoobsługowe,
- prace użyteczne,
- spacery, wycieczki,
- zajęcia zorganizowane,
- uroczystości przedszkolne,
- konkursy.
Ewaluacja programu:
Oceny efektów realizacji „Programu profilaktycznego”, obok bieżącego
monitorowania, dokonuje się na półrocznej i końcowej radzie pedagogicznej.
Podstawę dla formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły:

wnioski z obserwacji zachowań dzieci,

rozmowy z rodzicami,

rozmowy z nauczycielami,

analiza dokumentów - dziennik, plany miesięczne, wytwory dzieci, osiągnięcia
w konkursach,

analiza ankiet.
ANKIETA DLA RODZICÓW
Zwracamy się z prośbą do państwa o wypełnienie poniższej ankiety. Jej celem
jest poznanie Państwa opinii na temat realizowanego w Przedszkolu programu
profilaktyki zdrowotnej. Informacje od Państwa są dla nas bardzo ważne i cenne.
Ankieta jest całkowicie anonimowa. Aby odpowiedzieć proszę wstawić znak X.
W pytaniach otwartych prosimy o udzielenie rzetelnej odpowiedzi.
1. Jakie formy ruchu preferuje Państwa dziecko?
□ spacery,
□ jazda rowerem,
□ jazda na łyżwach, nartach,
□ jazda na sankach,
□ zabawy dowolne na świeżym powietrzu,
□ gra w piłkę
□ ćwiczenia ruchowe
□ zabawy ruchowe
□ inne formy ruchu preferowane w domu to:
…………………………………………………………………………………………..
2. Jak oceniają Państwo sprawność ruchową swojego dziecka? (w skali od 1
do 5) …………………………………......…………………………………………….
3. Jakie inne warunki, oprócz ruchu, sprzyjające profilaktyce zdrowotnej
tworzą Państwo w domu swoim dzieciom?
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………..
4. Które formy przekazu działań związanych z profilaktyką zdrowotną
realizowaną w naszym Przedszkolu są dla Państwa najcenniejszym źródłem
informacji?
□
zamierzenia - tematy pracy wychowawczo-dydaktycznej ze szczegółowymi
celami ich realizacji,
□ tablice ogłoszeń, tablica o zdrowiu,
□ informacja ustna,
□ tablica z pracami dzieci,
□ inne …………………………………………………………………………………
5. Czy źródła informacji o profilaktyce zdrowotnej, którą realizujemy w naszym
Przedszkolu, są wg Państwa wystarczające?
□ tak
□ nie
□ nie wiem
6. O których przedsięwzięciach dotyczących zdrowia, które realizowane są
w naszym Przedszkolu, dzieci wspominały Państwu najczęściej:
□ zajęcia ruchowe z wykorzystaniem różnorodnych przyborów do ćwiczeń,
□ codzienne mycie zębów,
□ teatrzyki o profilaktyce zdrowotnej,
□ konkursy o profilaktyce zdrowotnej,
□ wycieczki i spacery,
□ ciekawe zajęcia o profilaktyce zdrowotnej,
□ inne: ………………………………………………………………………………….
9. Czy według Państwa nasze Przedszkole wystarczająco promuje u dzieci
zdrowy i bezpieczny styl życia?
□ tak,
□ nie,
□ nie wiem.
10. Jakie, Państwa zdaniem cechy, postawy powinno kształtować Przedszkole
u Waszego dziecka? …………………………………………………………………………
................……………………………………………………………………………………….
Dziękujemy za wypełnienie ankiety!
ANKIETA DLA NAUCZYCIELI
Ankieta jest anonimowa, ma na celu poznanie Państwa opinii na temat
realizowanego w Przedszkolu programu profilaktyki. Aby odpowiedzieć proszę
wstawić znak X. W pytaniach otwartych proszę o udzielenie rzetelnej odpowiedzi.
1. Czy podejmowane są działania profilaktyczne?
□ nie,
□ tak,
Jeżeli tak to jakie? ………..............................................................................................
........................................................................................................................................
2. Czy dzieci rozumieją potrzebę spożywania zdrowej żywności?
□ nie,
□ tak,
□ nie wszystkie,
3. Czy dzieci przestrzegają podstawowych zasad higieny?
□ nie,
□ tak,
□ nie zawsze,
4. Z przestrzeganiem jakich zasad maja najwięcej trudności?
…………………………………………………………………………………………………..
5. Jakie zabawy podejmują dzieci najczęściej?
…………………………………………………………………………………………………..
6. Czy chętnie podejmują zabawy ruchowe?
□ nie,
□ tak,
□ nie wszystkie.
7. Czy dzieci chętnie wchodzą w relacje z nowo poznanymi koleżankami i kolegami?
□ nie,
□ tak,
□ nie wszystkie.
8. Zdarzają się w grupie, wśród dzieci problemy z akceptacją siebie nawzajem?
□ nie,
□ tak,
□ jeśli tak, to w stosunku do jakich dzieci …………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
9. Czy do grupy uczęszczają dzieci niepełnosprawne?
□ nie,
□ tak,
10. Z jakiego typu problemami spotykają się dzieci niepełnosprawne?
…………………………………………………………………………………………………..
11. Jak są rozwiązywane problemy związane z brakiem akceptacji w grupie?
…………………………………………………………………………………………………..
12. Jaki jest poziom wiedzy wśród dzieci dotyczącej ochrony środowiska?
□ bardzo wysoki,
□ wysoki,
□ przeciętny,
□ niski,
□ bardzo niski.
13. Jak często podejmowane są działania proekologiczne?
□ raz w miesiącu,
□ raz w tygodniu,
□ kilka razy w tygodniu,
□ codziennie,
□ inne …………………………………………………………….…………………………..
14. Jak często utrwalane są zasady bezpiecznego poruszania się na ulicy?
□ raz w miesiącu,
□ raz w tygodniu,
□ kilka razy w tygodniu,
□ codziennie,
□ inne …………………………………………………………….…………………………..
15. Jakie według Pana/ Pani zagadnienia powinny być ujęte w programie
profilaktyki? Proszę podać propozycje..................................................………………....
……………………………………….................................................................................
Dziękujemy za wypełnienie ankiety!
ARKUSZ WYWIADU Z DZIECKIEM
1. Co należy jeść żeby być zdrowym (5)?
…………………………………………………………………………………………………..
2. Dlaczego chorujemy?
…………………………………………………………………………………………………..
3. Co należy codziennie myć?
…………………………………………………………………………………………………..
4. Jak najbardziej lubisz odpoczywać w domu?
…………………………………………………………………………………………………..
5. Do kogo idziemy gdy zachorujemy?
…………………………………………………………………………………………………..
6. Jak należy się zachowywać gdy jesteśmy zmęczeni?
…………………………………………………………………………………………………..
7. Dlaczego w przedszkolu ćwiczymy?
…………………………………………………………………………………………………..
8. Lubisz zabawy ruchowe?
□ nie,
□ tak
Jeśli tak to jakie lubisz najbardziej …………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
9. Gdzie można bawić się piłką (rzucać, kopać)?
□ w kuchni,
□ na boisku,
□ w przedszkolu.
10. Co to znaczy osoba obca?
…………………………………………………………………………………………………..
11. Kiedy możemy przechodzić przez ulicę?
…………………………………………………………………………………………………..
12. Co robisz w sytuacjach trudnych, problemowych (np. gdy koś cię uderzy)?
□ płaczę, krzyczę,
□ biję się,
□ rozmawiam,
□ proszę o pomoc.
13. Jak się zachowasz wobec dziecka, które wróciło do przedszkola po dłuższej
przerwie?
…………..………………………………………………………………………………………
14. Co oznaczają słowa „segregowanie śmieci”?
□ równe odkładanie odpadów,
□ oddzielanie szkła, papieru plastiku i wyrzucanie ich do oznaczonych kontenerów
□ nie wiem
15. Przyczyną smogu – zanieczyszczenia powietrza jest:
□ duże zanieczyszczenie powietrza w mieście,
□ często padające deszcze i silne wiatry,
□ nie wiem.