Zmiany demograficzne zachodzące w Warszawie i jej
Transkrypt
Zmiany demograficzne zachodzące w Warszawie i jej
ZMIANY DEMOGRAFICZNE ZACHODZĄCE W WARSZAWIE I JEJ STREFIE PODMIEJSKIEJ PO TRANSFORMACJI USTROJOWEJ W 1989 ROKU DR INŻ. ARCH. MAŁGORZATA DENIS, DR INŻ. ARCH. ANNA MAJEWSKA, MGR INŻ. AGNIESZKA KARDAŚ Politechnika Warszawska , Wydział Geodezji i Kartografii Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym SUBURBANIZACJA NA ŚWIECIE – USA I EUROPA • Zjawisko kontrurbanizacji udokumentowano w USA już w latach 70-tych XX w. • Początkowo proces ten nosił cechy suburbanizacji podmiejskiej, z czasem jednak rozwinął się on w zjawisko o skali regionalnej i ponadregionalnej. W wyniku gwałtownego rozwoju przedmieść, miasta zaczęły tracić swą ośrodkotwórczą rolę. • Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast dostrzeżono również w krajach europejskich. Zostało to uznane za społecznie szkodliwe zjawisko już w początkach XX wieku. • Rozwój przestrzenny w strefach podmiejskich charakteryzował się budową nowych ośrodków satelitarnych, osiedli lub różnej wielkości zespołów zabudowy. • Dopiero w latach 80-tych, w krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych, odnotowano spadek wzrostu ludności lub wzrost poniżej średniej krajowej w obszarach peryferyjnych. Plan odbudowy Warszawy z 1945 roku Plan Warszawy z 1950 roku Hipotetyczne rozmieszczenie ludności Plan Generalny Warszawy z 1969 roku – plansza ukazująca zagadnienia mieszkaniowe Warszawa ogólny plan zagospodarowania przestrzennego 1985, budownictwo mieszkaniowe 1. Żółty - mieszkalnictwo wielorodzinne stan 1965r; 2. Czerwony – realizacje z okresu 1966-70; 3. Pomarańczowy – realizacja planu 197175; 4. Różowy – realizacja w perspektywie 1985r. Zestawienie czterech wariantów WZM opracowane dla lepszej oceny wykonanych w ramach konkursu opracowań. 1 – zabudowa mieszkaniowa intensywna, 2 – zabudowa mieszana, 3 – zabudowa ekstensywna, 4 – tereny przemysłowe, 5 – centrum aglomeracji, 6 – centra wtórne, 7 – ośrodki usługowe, 8 – skupienie urządzeń rekreacyjnych, 9 – autostrady, 10 – ważniejsze drogi, 11 – ważniejsze szlaki kolejowe, 12 – lotniska, Procesy urbanizacyjne strefy podmiejskiej Warszawy PROCESY URBANIZACYJNE STREFY PODMIEJSKIEJ WARSZAWY – GMINA MICHAŁOWICE Osiedle Nowa Wieś w 1961 r. – widoczny zarys ulic w miejscu dróg rolnych. (Źródło: mapa topograficzna powiatu Pruszkowskiego, 1: 25000, Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego, Warszawa 1961) oraz Plan geodezyjny Nowej Wsi z połowy lat siedemdziesiątych - zabudowa powstaje koncentrycznie wokół przystanku, przy dawnych drogach rolnych, PROCESY URBANIZACYJNE STREFY PODMIEJSKIEJ WARSZAWY – GMINA MICHAŁOWICE Współczesna mapa geodezyjna Nowej Wsi – układ ulic powiela podziały rolne, zabudowa powstaje w rozproszeniu, źródło: PODGiK Pruszków PROCESY URBANIZACYJNE STREFY PODMIEJSKIEJ WARSZAWY – GMINA BRWINÓW Fragment mapy ewidencyjnej miasta Brwinów – nowe tereny mieszkaniowe wsi Pszczelin włączone do miast. Zwraca uwagę duża intensywność parcelowanych terenów (gęstość zaludnienia 44 os/ha). Porównanie planu urbanistycznego - Miasto Brwinów - Kolorem niebieskim zaznaczono zasięg parcelacji z przełomu XIX i XX w (letnisko), zielonym współczesne granice miasta. Gmina Michałowice, a Gmina Brwinów Michałowice- gęstość zaludnienia Brwinów – gęstość zaludnienia zagęszczenie (os./km2) zagęszczenie (os./km2) 600,00 400,00 350,00 500,00 300,00 400,00 250,00 300,00 zagęszczenie (os./km2) 200,00 zagęszczenie (os./km2) 150,00 200,00 100,00 100,00 50,00 0,00 1995 2000 2005 2010 2012 0,00 1995 2000 2005 2010 2012 Wskaźnik powierzchni terenów zurbanizowanych i zabudowanych na 1 mieszkańca (m2/osobę). 700 609 600 458 395 400 300 512 484 500 353 280 316 339 332 200 100 51 0 Piaseczno miasto Piaseczno wieś Konstancin- KonstancinJeziorna Jeziorna wieś miasto Góra Kalwaria miasto Góra Kalwaria wieś Tarczyn łącznie Lesznowola Prażmów Raszyn źródło: dane Urzędów Gmin 2003 gęstość zaludnienia na terenach mieszkaniowych – dane z 2003 roku 300 250 200 150 100 50 0 Nadarzyn gęstość zaludnienia na terenach mieszkaniowych NOWE INWESTYCJE NA OSIEDLACH MIESZKANIOWYCH WARSZAWY Wierzbno- 1990 rok Wierzbno – 2012 rok NOWE INWESTYCJE NA OSIEDLACH MIESZKANIOWYCH WARSZAWY Sadyba – 1990 rok Sadyba – 2012 rok ZMIANY DEMOGRAFICZNE WARSZAWY Liczba ludności w Warszawie Gęstość zaludnienia 1720000 Osiedla i zespoły osiedli mieszkaniowych Wierzbno 1700000 1680000 1660000 1640000 Służewiec Wschodni Sadyba Północna 1620000 1600000 1580000 Osoba/ ha w 1990 r. Osoba /ha w 2012r. 545 383 318 261 386 339 2012r 2011r 2010r 2009r 2008r 2007r 2006r 2005r 2004r 2003r 2002r 2001r 2000r 1999r 1998r 1997r 1996r 1995r 1560000 Osiedla i zespoły osiedli mieszkaniowych Liczba mieszkańców w 1990 r. Liczba mieszkańców w 2012r. Wierzbno 35 464 24 930 Powierzchnia użytkowa/osobę w 1990r. Powierzchnia użytkowa/osobę w 2012r. 27,67 m2/os 16,9m2/osobę Służewiec Wsch. 46 137 37 963 27,67 m2/os Sadyba Płn. 15 837 13 923 27,67 m2/os WYTYCZNE DEMOGRAFICZNE WEDŁUG SUIKZP WARSZAWY PODSUMOWANIE • W Obszarze Metropolitalnym Warszawy można zaobserwować postępujący proces rozpraszania zabudowy. • W badanych gminach, na przestrzeni trzech lat (2003-2006) nastąpił znaczny (od 3 do 14 %) ubytek terenów rolnych, przy jednoczesnym wzroście terenów mieszkaniowych (od 2 do 17%). • Tereny parcelacyjne znajdujące się w granicach administracyjnych miast (na obrzeżach) odznaczają się ekstensywną zabudową. Na terenach wiejskich natomiast powstają tereny parcelacyjne o małych działkach. • W wyniku zmian funkcjonalnych terenów wiejskich następuje przeniesienie na tereny wiejskie tzw. miejskiego stylu życia. • W Warszawie zauważalny jest powolny wzrost liczby mieszkańców. Niektóre dzielnice miasta wyludniają się, inne zwiększają swoją liczbę mieszkańców. ZMIANY DEMOGRAFICZNE ZACHODZĄCE W WARSZAWIE I JEJ STREFIE PODMIEJSKIEJ PO TRANSFORMACJI USTROJOWEJ W 1989 ROKU DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ DR INŻ. ARCH. MAŁGORZATA DENIS, DR INŻ. ARCH. ANNA MAJEWSKA, MGR INŻ. AGNIESZKA KARDAŚ