Działalność Małopolskiego Instytutu Kultury i jego

Działalność Małopolskiego Instytutu Kultury
i jego rola w budowaniu partnerstw i relacji między
obszarami miejskimi i wiejskimi
Joanna Warchoł
[email protected]
Chcemy:
• tworzyć wspólnotę małopolskich instytucji kultury,
• propagować praktykę „dobrego czasu wolnego”,
• korzystać z wypracowanych najbardziej efektywnych metod
edukacji dla kultury i przenosić je na grunt Małopolski,
• wykorzystywać nowe technologie dla promocji dziedzictwa
kulturowego Małopolski.
3 obszary działania MIK (domeny strategiczne):
• Badania i analizy
• Kadry kultury
• Dziedzictwo kulturowe regionu
Partnerzy:
•
•
•
•
•
•
lokalni operatorzy kulturalni (lokalne instytucje kultury,
lokalne grupy działania, lokalne stowarzyszenia i fundacje),
szkoły i biblioteki,
samorządy lokalne,
osoby prywatne,
parafie/ kościoły,
inne.
Przedmiot współpracy:
•
promocja dziedzictwa kulturowego (o znaczeniu lokalnym
jak i ponadregionalnym), lokalnych twórców kultury i sztuki,
•
twórcze wykorzystanie zasobów kulturowych Małopolski dla
wzmocnienia świadomości regionalnej wśród mieszkańców,
•
wymiana doświadczeń i wzajemne uczenie się,
•
stymulacja kreatywności,
•
pobudzanie współpracy pomiędzy róŜnymi lokalnymi podmiotami.
Zasady współpracy:
•
KOORDYNACJA (MIK jako podmiot inicjujący współpracę,
nadający jej kierunek i czuwający nad jej przebiegiem),
•
DOBROWOLNOŚĆ uczestnictwa we współpracy/ w projektach,
•
RÓWNOŚĆ i NIEZALEśNOŚĆ partnerów,
•
Wspólna ODPOWIEDZIALNOŚC i wspólne KORZYŚCI.
Formy wspólnych działań (wybrane przykłady):
•
wydarzenia kulturalne,
•
festiwale,
•
animacja społeczno-kulturowa,
•
wydawnictwa i publikacje,
•
działania promocyjne.
Przykłady:
•
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
•
Muzeobranie (2005-2009)
•
Chłopolska Szkoła Biznesu (od 2010)
•
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
Cele:
•
połączenie miejscowości małopolskich, których dziedzictwo kulturowe
i historyczne związane jest z postacią księŜnej Kingi
i stworzenie szlaku kulturowego inspirowanego postacią księŜnej,
•
stworzenie atrakcyjnej oferty turystycznej, bazującej na zasobach
lokalnego dziedzictwa kulturowego,
•
promowanie i zwiększenie ruchu turystycznego w ośrodkach biorących
udział w projekcie,
•
stworzenie koalicji przedstawicieli wszystkich miejscowości, którzy
wspólnie mogą ubiegać się o dofinansowania związane
z turystyką i promocją lokalną.
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
Schemat grup partnerskich w projekcie „Pierścień św. Kingi”
(na przykładzie dwóch ośrodków)
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
Partnerzy: łącznie 43 podmioty i 7 osób prywatnych
Samorządy lokalne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Urząd Miasta Bochnia
(2005, 2006, 2007,
2008, 2009)
Urząd Gminy Krościenko
n. Dunajcem (2005,
2006, 2007, 2008, 2009)
Urząd Miasta i Gminy w
Starym Sączu (2005,
2006, 2007, 2008)
Urząd Miasta i Gminy
Wieliczka (2005, 2007,
2008)
Urząd Miasta Nowego
Sącza (2007)
Urząd Miasta i Gminy
Wojnicz (2006, 2007)
Starostwo Powiatowe w
Tarnowie (2006, 2007)
Urząd Gminy Dębno
(2007, 2008, 2009)
Urząd Gminy Bochnia
(2006)
Lokalni operatorzy
kulturalni
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Muzeum im. S. Fischera w
Bochni (2005, 2006, 2007,
2008, 2009)
Miejski Dom Kultury w Bochni
(2006, 2007, 2008, 2009)
Gminne Centrum Kultury w
Krościenku n. Dunajcem (2005,
2006, 2007, 2008, 2009)
Miejsko-Gminny Ośrodek
Kultury w Starym Sączu (2005,
2007, 2008)
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
– Oddział Zamek w Dębnie
(2007, 2008, 2009)
Dębińskie Centrum Kultury
(2008, 2009)
Regionalny Zespół Pieśni i
Tańca „Pieniny” (2007, 2008,
2009)
Muzeum Regionalne im. S.
Udzieli w Starym Sączu (2006,
2007, 2008)
Muzeum śup Krakowskich w
Wieliczce (2005, 2006, 2007,
2008)
Centrum Kultury Turystyki i
Sportu w Wieliczce (2005,
2006, 2007, 2008)
Miejsko- Gminna i Powiatowa
Biblioteka w Starym Sączu
(2006, 2007, 2008)
Muzeum Okręgowe w Nowym
Sączu (2007)
Gminne Centrum Kultury,
Czytelnictwa i Sportu w
Łapczycy (2006)
Gminny Ośrodek Kultury w
Wojniczu (2006)
Towarzystwo Miłośników
Starego Sącza (2006, 2007)
Miejska i Powiatowa Biblioteka
Publiczna w Wieliczce (2006,
2007)
Szkoły
1.
2.
3.
4.
5.
Liceum w Starym
Sączu (2007)
I LO w Nowym Sączu
(2007)
Publiczne Gimnazjum
im. Jana Pawła II
(2007)
Szkoła Podstawowa w
Dębnie (2007)
Zespół Szkół
Licealnych i
Technicznych w
Wojniczu (2006,
2007)
Parafie/ kościoły
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Parafia ewangelicka w
Nowym Sączu (2007)
Parafia ś. Mikołaja w
Bochni (2005, 2006,
2007, 2008)
Parafia ws. św. W
Krościenku (2005, 2006,
2007, 2008)
Parafia św. Klemensa w
Wieliczce (2007, 2008)
Parafia ś. ElŜbiety w
Starym Sączu (2006,
2007, 2008)
Klasztor Sióstr Klarysek
Starym Sączu (2005,
2006, 2007, 2008)
Inne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Uzdrowisko Kopalnia Soli
Bochnia Sp. z o.o.
(2006, 2007, 2008,
2009)
Pieniński Park Narodowy
(2005, 2006, 2007,
2008, 2009)
Polskie Stowarzyszenie
Flisaków Pienińskich
(2008, 2009)
DruŜyna Rycerska
Jakuba OdrowąŜa
(2008)
Hufiec ZHP Bochnia
(2007)
Bractwo Rycerskie
Kasztelanii Wojnickiej
(2006, 2007)
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
NajwaŜniejsze efekty i produkty (wskaźniki ilościowe):
•
okres trwania projektu: 5 lat,
•
przeprowadzone imprezy finałowe: 23,
•
gry terenowe: 14,
•
turnieje gry planszowej: 19,
•
liczba odbiorców: blisko 30 tys.
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
Mocne strony:
•
Odbiorcy – ukształtowała się stała grupa odbiorców projektu;
•
Wypracowana formuła okazała się atrakcyjna dla odbiorców (interaktywne
poznawanie dziedzictwa, nauka przez zabawę, rodzinne integrujące święto);
•
Powstała moŜliwość współpracy z ośrodkami o róŜnorodnym potencjale
merytorycznym, kaŜdy ośrodek reprezentował inny aspekt dziedzictwa księŜnej
Kingi (Bochnia: rzemiosło, górnictwo solne, Stary Sącz: miasto „lokacyjne”,
Dębno: rycerstwo, sztuka, Krościenko: ziemia legend, Wieliczka: kupiectwo
solne);
•
Przyjazne kontakty, „zaufanie merytoryczne” do MIKu (Bochnia, Dębno,
Krościenko);
•
Powstał produkt – gra planszowa „Pierścien św. Kingi”.
Pierścień św. Kingi (2005-2009)
Doświadczenia/ problemy w budowaniu partnerstw –
lokalnych; współpraca grupy interesu:
•
niewystarczająca identyfikacja partnerów z celami projektu,
•
brak liderów lokalnych,
•
brak kontraktu określającego role w projekcie,
•
róŜnorodność/rozbieŜność interesów w środowiskach lokalnych oraz na
poziomie współpracy partnerskiej,
•
wyczerpanie moŜliwości finansowania ze środków publicznych –
konieczność zmniejszenia zasięgu projektu do miejscowości i partnerów
z największym potencjałem.
Muzeobranie (2004-2009)
Cele:
•
promocja idei „muzeum otwartego”, czyli muzeum, które jest
aktywnym centrum współczesnej kultury oraz partnerem dla
lokalnej społeczności,
•
współtworzenie oferty edukacyjnej małopolskich muzeów,
•
wypracowywanie innowacyjnych metod komunikacji z odbiorcą,
•
stworzenie grupy instytucji muzealnych wspierających się w
swojej działalności.
Muzeobranie (2004-2009)
Partnerzy:
Muzea krakowskie :
•
Archeologiczne, Armii Krajowej, Botaniczne (wraz z Ogrodem), Czynu Niepodległościowego, Farmacji,
wszystkie oddziały Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, a takŜe Muzeum InŜynierii Miejskiej, Lotnictwa,
Starego Teatru, Zoologiczne oraz Zamek Królewski na Wawelu (2004)
Kolejne edycje Muzeobrania realizowane były w placówkach ulokowanych poza Krakowem (13)::
•
Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu (2005, 2006, 2007, 2008)
•
Skansen Taboru Kolejowego w Chabówce (2005, 2006, 2007, 2008)
•
Muzeum PTTK w Gorlicach (2005)
•
Muzeum Miejskie w Wadowicach (2005, 2006, 2007, 2008)
•
Zagroda Felicji Curyłowej (Oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie) oraz Dom Malarek w Zalipiu (2005,
2006, 2007, 2008)
•
Muzeum-Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej (2005, 2006, 2007, 2008)
•
Dom narodzin Tadeusza Kantora w Wielopolu Skrzyńskim (2005)
•
Dwór w Dołędze, Gospodarstwo Pasieczne „Sądecki Bartnik” w StróŜach prowadzące Muzeum Pszczelarstwa
(2006, 2007)
•
Izba Regionalna Ziemi Andrychowskiej w Andrychowie (2007, 2008, 2009)
•
Wydział Historii Drogownictwa Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczucinie (2007, 2008)
•
Muzeum – Nadwiślański Park Etnograficzny i Zamek Lipowiec w Wygiełzowie (2008, 2009)
•
Muzeum Ślusarstwa im. Marcina Mikuły w Świątnikach Górnych (2009).
Muzeobranie (2004-2009)
Doświadczenia/ problemy:
•
cele deklaratywnie zbieŜne w praktyce okazały się róŜne,
•
poziom oczekiwań wobec projektu był inny; duŜe oczekiwania
ze strony MIK, mniejsze niŜ moŜliwości partnerów – muzeów,
•
brak znajomości/ świadomości lokalnych barier przez MIK,
•
mała gotowość do wprowadzania rozwiązań innowacyjnych,
•
wątki współpracy „branŜowej”, tworzenia grupy muzeów
i budowania wspólnej marki nie zostały zrealizowane.
Muzeobranie (2004-2009)
NajwaŜniejsze efekty i produkty (wskaźniki ilościowe):
•
•
•
okres trwania projektu: 5 lat,
przeprowadzone imprezy finałowe: 33,
liczba odbiorców: kilkadziesiąt tys.
Mocne strony:
• Izba Regionalna Ziemi Andrychowskiej w Andrychowie i Muzeum
Ślusarstwa im. Marcina Mikuły w Świątnikach Górnych – muzea,
w których udało się osiągnąć zamierzone cele projektu.
Chłopolska Szkoła Biznesu (od 2010)
Cel:
• tworzenie i promowanie edukacyjnych standardów
kształcenia w przedsiębiorczości z przywracaniem
pamięci lokalnej historii.
Gra to interdyscyplinarne narzędzie edukacyjne pomaga
zrozumieć współczesne zjawiska gospodarcze, rozwija
kompetencje społeczne i uczy postawy przedsiębiorczej.
Partner:
• Towarzystwo Miłośników Andrychowa prowadzące Izbę
Regionalną Ziemi Andrychowskiej
Chłopolska Szkoła Biznesu (od 2010)
•
•
•
•
•
•
•
•
Wkład MIKu w ramach współpracy:
Merytoryczny – pomysł - interpretacja tematu
Finansowy (środki własne i pozyskane środki zewnętrzne)
Projekt graficzny
Produkcja – wdroŜenie projektu – stworzenie produktu
Promocja produktu
Wkład Towarzystwo Miłośników Andrychowa w ramach
współpracy:
Merytoryczny - wiedza, treści, materiały informacyjne i ilustracyjne
Przestrzeń dla organizacji działań pilotaŜowych pozwalających na
przetestowanie pomysłu
Wsparcie na etapie wdroŜenia produktu – pierwsze lokalne działania
edukacyjne, pozyskiwanie partnerów (np. szkoły), organizacja turniejów
Chłopolska Szkoła Biznesu (od 2010)
Doświadczenia/ efekty:
• Współpraca pomiędzy MIK a Towarzystwem Miłośników
Andrychowa to przykład rzeczywistej i efektywnej
współpracy, w której partnerzy wspólnie w sposób
systematyczny, trwały i z wykorzystaniem
innowacyjnych metod oraz środków planują,
projektują, wdraŜają i realizują określone
działania i inicjatywy.
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego to jedno z największych
cyklicznych wydarzeń ukazujących i promujących bogactwo kulturowe
Małopolski, pozwalające na osobiste spotkanie z najpiękniejszymi
i najciekawszymi miejscami regionu.
Cel główny:
• promocja zasobów dziedzictwa kultury Małopolski.
Cele szczegółowe:
• rozwój cyklicznego programu Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego,
jako markowego produktu regionalnego,
•
budowanie form aktywnego uczestnictwa w kulturze dla mieszkańców
Małopolski, a takŜe odwiedzających region turystów.
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
Partnerzy:
KaŜda edycja MDDK realizowana jest we współpracy z blisko 50 partnerami z gmin miejskich,
wiejskich i miejsko-wiejskich, w których zlokalizowane są prezentowane i udostępniane
publiczności obiekty.
Partnerzy reprezentują właściwie wszystkie rodzaje lokalnych aktorów:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Parafia św. Jana Chrzciciela w Prandocinie (pow. krakowski, gmina Słomniki)*
Urząd Miasta i Gminy Słomniki
Miejsko-Gminne Centrum Kultury w Słomnikach
Muzeum Regionalne w Wiślicy (powiat buski, gmina Wiślica)
Parafia Narodzenia NMP w Wiślicy
Urząd Gminy Wiślica
Parafia św. Wojciecha w Kościelcu (pow. proszowicki, gmina Proszowice)
Urząd Miasta i Gminy Proszowice
Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach
Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krzeszowickiej (pow. krakowski, gmina Krzeszowice)
Urząd Miasta i Gminy Krzeszowice
Centrum Kultury i Sportu w Krzeszowicach
Fundacja „Czartak” (pow. wadowicki, gmina Wadowice)
Urząd Miasta i Gminy Wadowice
Wadowickie Centrum Kultury
Miejski Dom Pomocy Społecznej
Miejska Biblioteka Publiczna w Chrzanowie
*Przykłady partnerów spoza Krakowa na podstawie bieŜącej XV edycji MDDK
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
Podział zadań w ramach następujących pól współpracy:
•
Opracowanie programu wydarzeń finałowych,
•
Przygotowanie publikacji,
•
Promocja,
•
Przygotowanie obiektu do realizacji programu wydarzeń
finałowych,
•
Realizacja programu wydarzeń finałowych.
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
NajwaŜniejsze efekty i produkty (wskaźniki ilościowe):
•
XIV zrealizowanych edycji projektu,
•
blisko 200 zaprezentowanych/ udostępnionych zwiedzającym
obiektów,
•
nawiązanie współpracy z licznymi podmiotami w regionie,
•
stworzenie markowego wydarzenia o charakterze regionalnym,
charakteryzującego się wysoką jakością merytoryczną,
•
aktywizacja społeczności lokalnej.
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)
Współpraca ze społecznościami lokalnymi
MIK
•
•
•
inicjator współpracy
nośnik innowacji
katalizator współpracy między lokalnymi podmiotami
(metoda rozchodzących się kręgów)
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (od 2001)