Geografia społeczno-ekonomiczna

Transkrypt

WYDZIAŁ OCEANOGRAFII I GEOGRAFII
INSTYTUT GEOGRAFII
KIERUNEK: GEOGRAFIA
STUDIA II STOPNIA
TRYB STACJONARNY
Specjalność: Geografia społeczno-ekonomiczna
PROGRAM STUDIÓW
TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA
PROGRAM OBOWIĄZUJE OD ROKU AKAD. 2011/2012
Geografia − studia stacjonarne II stopnia
Przedmioty ogólnokierunkowe − podstawowe i kierunkowe
Nazwa przedmiotu: Metodologia badań geograficznych
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek:
Wydział Oceanografii i Geografii
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwa specjalności: Geografia społeczno-ekonomiczna;
Geomorfologia z kształtowaniem i ochroną środowiska; Hydrologia i ochrona wód; Meteorologia i klimatologia
Nazwiska osób prowadzących: prof. UG dr hab. Andrzej Rachocki, dr Lucyna Przybylska
Liczba godzin zajęć: 30, w tym:
wykładów − 30 godzin
Liczba punktów ECTS: 4
Rodzaj studiów: stacjonarne, II stopnia
Rok i semestr studiów: I, 1
Status przedmiotu: obligatoryjny
Język wykładowy: polski
Metody dydaktyczne:
Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
wykład z wykorzystaniem prezentacji
Wykład – egzamin testowy: pytania otwarte i zamknięte
multimedialnej; dyskusja moderowana
Określenie wymagań wstępnych
Wiedza z zakresu: podstawowych pojęć filozofii
Umiejętności: wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł
elektronicznych;
ZałoŜenia i cele przedmiotu:
Poznanie i zrozumienie psychologicznych i filozoficznych podstaw gromadzenia i przetwarzania informacji
fizycznogeograficznych i społecznogeograficznych przez człowieka.
OdróŜnienie metodologii nauk geograficznych (filozofia nauki) od metod gromadzenia informacji stosowanych
w poszczególnych naukach geograficznych (praktyka badawcza) oraz procedur ich analizy (matematyzacja
geografii) i weryfikacji poprawności interpretacji i wnioskowania (metody statystyczne).wiadomość wagi metod
badawczych w pracy naukowej, znajomość literatury z zakresu metod badawczych w geografii, wiedza na
temat metod i źródeł informacji geograficznej.
Treści programowe:
Nauka jako zjawisko i jej znaczenie w Ŝyciu społeczeństw. Wieloznaczność pojęcia „nauka”. Filozofia nauki a
metodologia. Rozwój nauki według Poppera i Kuhna, wybrane elementy ogólnej metodologii nauk, rozwój
geografii a metody badań, źródła informacji i główne uwarunkowania metod badań w geografii, cechy stylu
naukowego. Indukcja i dedukcja w nauce. Filozofia a nauki szczegółowe. Nauki formalne i realne. Nauki
humanistyczne i przyrodnicze. Status metodologiczny i poznawczy hipotez i teorii naukowych. Postęp w nauce
i jej rozwój, granice rozwoju.
Umiejętności i kompetencje:
Wiedza z zakresu metod geograficznych, umiejętność pisania w stylu naukowym, umiejętność tworzenia
konstrukcji pisemnej pracy naukowej, umiejętność analizy zjawisk i procesów czasoprzestrzennych, w tym
interakcji człowiek - środowisko oraz wiedza z etyki naukowej.
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Chojnicki Z., 2000, Filozofia nauki. Orientacje, koncepcje, krytyki, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
− Heller, M., 2009, Filozofia nauki. Wyd. Petrus. Kraków
− Przybyłowski J., 1995, Logika z ogólną metodologią nauk. Podręcznik dla humanistów, Wyd. UG, Gdańsk
− Runge J., 2006, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia
badawcze, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Uzupełniającej:
− Chojnicki Z., 1984, Dylematy metodologiczne geografii, Przegląd Geograficzny, T. LXI, Z. 3/4, s. 3–18.
− Chojnicki, Z., 1999, Podstawy metodologiczne i teoretyczne w geografii. Wyd. Nauk. Bogucki, Poznań.
− Przybylska R, 2003,Wstęp do nauki o języku polskim. Podręcznik dla szkół wyŜszych, Wyd. Literackie, Kraków.
2
Nazwa przedmiotu: Geografia regionalna − Pomorze
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Lucyna Przybylska
Metody dydaktyczne:
wykład z wykorzystaniem prezentacji
zaliczenie – test z pytaniami otwartymi i zamkniętymi
multimedialnej; dyskusja moderowana; metoda
przypadków
Wiedza z zakresu: interakcyjnych powiązań między poszczególnymi komponentami środowiska
geograficznego oraz wpływu zróŜnicowania komponentów środowiska na wykształcenie struktury społecznogospodarczej; przestrzennego zróŜnicowania struktury środowiska przyrodniczego oraz struktury społecznogospodarczej Polski.
Umiejętności: synteza informacji pochodzących z wielu źródeł; identyfikacji interakcji w systemie przyroda –
człowiek.
Poznanie struktury środowiska geograficznego Pomorza; umiejętność identyfikowania relacji między
człowiekiem a środowiskiem oraz wskazywania obszarów problemowych na Pomorzu;
Treści programowe:
Fizycznogeograficzne i społeczno-ekonomiczne granice Pomorza i ich zmienność czasowa; podział na
jednostki fizycznogeograficzne; charakterystyka środowiska przyrodniczego (budowa i rzeźba terenu, surowce
mineralne, stosunki wodne, świat roślinny i zwierzęcy); historyczne uwarunkowania rozwoju społecznoekonomicznego; podział administracyjny; struktura i rozmieszczenie ludności; przemiany narodowościowe i
językowe; struktura wyznaniowa; mniejszości narodowe; struktura i przekształcenia systemu osadniczego;
rozwój infrastruktury transportu; obszary problemowe z punktu widzenia relacji człowiek-środowisko.
Wiedza na temat zróŜnicowania Pomorza pod względem fizycznogeograficznym i społecznoekonomicznym;
umiejętność określenia specyfiki środowiska geograficznego regionu; umiejętność oceny walorów i zasobów
środowiska geograficznego oraz podstawowych mechanizmów interakcji człowiek-środowisko.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Czochański J.T., Hałuzo M., Kubicz G., Wojcieszyk H., 2006, Studium ekofizjograficzne województwa pomorskiego,
Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk-Słupsk.
Pankau F. (red.), 2006, Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego. Ocena
realizacji inwestycji, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk.
Pankau F. (red.), 2006, Studia nad obszarem metropolitalnym Trójmiasta, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd
Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk.
Uzupełniającej:
−
−
−
Kostarczyk A., Przewoźniak M. (red.), 2002, Diagnoza stanu i koncepcja ochrony środowiska przyrodniczokulturowego w województwie pomorskim, Materiały do monografii przyrodniczej regionu gdańskiego, t. VIII,
Wydawnictwo „Marpress”, Gdańsk.
Sagan I., Szmytkowska M. (red.), 2004, RównowaŜenie procesów suburbanizacji w metropolii Trójmiasta, Studia nad
zagospodarowaniem przestrzennym województwa pomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego,
Gdańsk.
Sadkowski T., 1997, Drewniana architektura sakralna na Pomorzu Gdańskim w XVIII-XX wieku, GTN, Gdańsk
3
Nazwa przedmiotu: Filozofia przyrody
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Lucyna Przybylska
Metody dydaktyczne: Wykład z wykorzystaniem Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
prezentacji
multimedialnej;
dyskusja Wykład – egzamin pisemny: pytania otwarte i zamknięte
moderowana, film
Wiedza z zakresu: podstawowych wiadomości z historii i literatury poszczególnych epok rozwoju myśli
europejskiej
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł
Rozumienie kwestii, zakresu, postaw i warunków odpowiedzialnego postępowania człowieka w świecie
współczesnym i wobec przyszłości; wykorzystywanie wiedzy ogólnej i metodologii filozofii do rozumienia
problemów filozoficznych w geografii.
Treści programowe:
Główne kierunki filozofii; filozofia a nauki przyrodnicze; przedstawiciele róŜnych typów filozofii przyrody
(dawniej i współcześnie) i ich poglądy: filozofowie jońscy, Platona koncepcja świata, filozofia przyrody
Giordano Bruno, wpływ Kartezjusza i Darwina na postrzeganie przyrody, materializm La Mettrie`ego,
współczesne związki filozofii przyrody z fizyką, ekofilozofia naturalistyczna Zdzisławy Piątek i światopogląd
ekofilozoficzny Henryka Skolimowskiego.
Student wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji z tekstu filozoficznego, ma pogłębioną
wiedzę z ekofilozofii i historii filozofii przyrody
Wykaz literatury
Podstawowej:
– Heller M., 2007, Filozofia przyrody. Zarys historyczny, Znak, Kraków.
– Piątek Z., 2008, Ekofilozofia, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
– Tatarkiewicz W., 2007, Historia filozofii, PWN, Warszawa, tom 1-3.
Uzupełniającej:
−
−
−
Anzenbacher A., 1992, Wprowadzenie do filozofii, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków.
Galarowicz J., 1992, Na ścieŜkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii, Papieska Akademia Teologiczna, Kraków.
Martens E., Schnadelbach H. (red.), 1995, Filozofia. Podstawowe pytania, Wiedza Powszechna, Warszawa.
4
Nazwa przedmiotu: Globalne problemy geografii fizycznej
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): prof. UG dr hab. Mirosław Miętus, dr Barbara BoŜętka,
dr Roman Cieśliński, dr Joanna Fac-Beneda, dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska, dr Ewa Woźniak,
dr Wojciech Tylmann
Rok i semestr studiów: II, 3
Metody dydaktyczne: wykład z wykorzystaniem Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
prezentacji multimedialnej; dyskusja moderowana Wykład – egzamin (złoŜony z czterech części* − ustnej i
trzech pisemnych o charakterze testów z zadaniami
róŜnego typu)
* ocena końcowa z egzaminu jest średnią arytmetyczną ocen
cząstkowych, z tym zastrzeŜeniem, iŜ ocenę pozytywną
otrzymuje student, który zaliczył wszystkie części egzaminu na
ocenę co najmniej dostateczną.
Wiedza z zakresu: kursów podstawowych z geografii fizycznej (geografii fizycznej kompleksowej,
geomorfologii, hydrologii i oceanografii, meteorologii i klimatologii, geografii fizycznej regionalnej)
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł; łączenia wiedzy z róŜnych dziedzin nauki,
identyfikacji interakcji w systemie przyroda – człowiek znajomość, posługiwania się językiem angielskim.
Prezentacja wybranych globalnych problemów współczesnej geografii fizycznej, a w szczególności:
− problematyki paleogeograficznej współcześnie poruszanej w ramach wielkich międzynarodowych
projektów badawczych;
− wiadomości na temat globalnych, regionalnych i miejscowych problemów związanych z dostępnością,
pozyskiwaniem oraz wykorzystaniem zasobów wodnych;
− globalnych problemów środowiskowych; rozpoznawania przyczyn i warunków problemów
środowiskowych; powiązań przyczynowo-skutkowych i przewidywania skutków zmian globalnych.
Treści programowe:
− Badania rdzeni lodowych Grenlandii i Antarktydy, badania osadów oceanicznych i morskich w ramach
ODP, badania osadów jeziornych w ramach ICDP, międzynarodowe organizacje naukowe koordynujące
badania w ramach duŜych projektów
− Interakcje ocean − atmosfera − kontynent. Globalne zmiany atmosfery − skutki dla hydrosfery, biosfery,
rzeźby powierzchni Ziemi i działalności człowieka.
− Dostępność zasobów wodnych w aspekcie uwarunkowań naturalnych i antropogenicznych, deficyty i
nadmiary wody, globalne, regionalne i miejscowe wojny o wodę, woda jako broń defensywna i ofensywna,
jakość wody i związane z nią choroby, ekstremalne zjawiska hydrologiczne – susze i powodzie.
− Globalne zmiany środowiska − ich ziemskie oraz pozaziemskie przyczyny. Dynamika ekosystemów lasów
tropikalnych. Pustynnienie i stepowienie − przyczyny. Dynamika zmian obszarów okołobiegunowych topienie lodowców. Ochrona światowego dziedzictwa przyrodniczego - lista UNESCO. Klęski Ŝywiołowe −
globalne konsekwencje. Globalne kryzysy – ludnościowy, Ŝywnościowy, surowcowy i ekologiczny.
Katastrofy naturalne i przemysłowe oraz ekologiczne. Limitowanie emisji. Prognozowanie globalnych
zmian środowiska przyrodniczego. Główne kierunki zrównowaŜonego rozwoju na świecie.
5
Nazwa przedmiotu: Globalne problemy geografii fizycznej
Kod ECTS:
− Znajomość aktualnych problemów geografii fizycznej, umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji,
wyciągania wniosków oraz formułowania sądów na podstawie danych z róŜnych źródeł, posługiwania się
fachowym słownictwem (w języku polskim i angielskim) z zakresu geografii fizycznej
− Wyszukiwania informacji o aktualnie realizowanych międzynarodowych projektach badawczych,
znajomość ogólnych trendów w nowoczesnych badaniach paleogeograficznych,
− Rozpoznawania przyczyn i złoŜonych uwarunkowań zmian środowiska przyrodniczego; określania
powiązań przyczynowo-skutkowych i przewidywania skutków zmian globalnych w róŜnych skalach
czasowych; umiejętność identyfikowania i ocena globalnych problemów środowiskowych w wybranych
regionach świata; identyfikacja zagroŜeń i moŜliwości przeciwdziałania globalnym kryzysom i katastrofom.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
Allen P.A., 2000, Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, PWN, Warszawa
Craig J.R., Vaughan D.J., Skinder B.J., 2003, Zasoby Ziemi, PWN, Warszawa
Jannion A.M., 2001, Zmiany środowiska Ziemi. Historia środowiska przyrodniczego i kulturowego
wykłady (z zakresu paleogeografii) mają charakter kompilacyjny i opracowane są na podstawie rozproszonych
źródeł, m.in. PAGES Newslatter, stron internetowych organizacji naukowych i projektów badawczych
Uzupełniającej:
−
−
Landes D.S., 2007, Bogactwo i nędza narodów, MUZA S.A., Warszawa
dostosowana do omawianych problemów
6
Nazwa przedmiotu: Globalne problemy geografii społeczno-ekonomicznej
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): prof. UG dr hab. Jan Wendt, prof. dr Aleksander Ilies,
dr Antoni Korowicki
Metody dydaktyczne:
Wykład wspomagany technologią informacji Wykład – ocena z egzaminu pisemnego testowy (test luki,
(prezentacje multimedialne, klipy filmowe)
uzupełnień i wyboru wielokrotnego) oraz ocena z pracy
pisemnej (esej) na określony temat identyfikowanego
problemu o charakterze społeczno-ekonomicznym i
przestrzennym w skali światowej i regionalnej.
Wiedza z zakresu: geografii ekonomicznej, społecznej, politycznej, regionalnej świata (fizycznej i
ekonomicznej); podstaw ekonomii
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł
Znajomość przyrodniczych uwarunkowań rozwoju społeczno-gospodarczego w skali globalnej; znajomość
przyczyn i rozumienie mechanizmów zróŜnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego świata;
znajomość konsekwencji istniejącego zróŜnicowania dla rozwoju w najbliŜszej przyszłości; umiejętność
identyfikacji związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy procesami rozwoju społeczno-gospodarczego w
róŜnych skalach przestrzennych (od globalnej do lokalnej); umiejętność krytycznej analizy źródeł i informacji o
świecie współczesnym.
Treści programowe:
Środowiskowe granice wzrostu; powstanie i rozwój kapitalistycznej gospodarki-świata; powstanie systemu
państw; tworzenie geokultury; rozwój – znaczenie pojęcia i jego rodzaje oraz konsekwencje stosowania;
współczesne zróŜnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego i dynamika jego zmian; przemiany
demograficzne i choroby cywilizacyjne; urbanizacja – globalne zróŜnicowanie zjawiska, przemiany wsi i
rolnictwa; przekształcenia struktury przestrzennej przemysłu, rozwój usług i gospodarki opartej na wiedzy,
globalizacja gospodarki, przyczyny i charakter konfliktów we współczesnym świecie, kryzys nowoczesnego
systemu świata.
Identyfikacja problemów globalnych o charakterze społecznym, kulturalnym, ekonomicznym, prawnym oraz
przyrodniczym w róŜnych skalach przestrzennych i przekrojach środowiskowych (środowisko lądowe,
środowisko morskie).
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Czerny M., 2005, Globalizacja a rozwój. Wybrane zagadnienia geografii społeczno-gospodarczej świata,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Krzysztofek K., Szczepański M. S., 2005, Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych,
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
Wallerstein I., 2007, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa.
7
Nazwa przedmiotu: Globalne problemy geografii społeczno-ekonomicznej
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Uzupełniającej:
−
−
−
−
−
−
−
Diamond J., 2007, Upadek, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Domański B., 2004, Krytyka pojęcia rozwoju a studia regionalne, [w:] Studia Regionalne i Lokalne, nr 2 (16), s. 7–23.
Gwosdz K., 2003, Pozytywne i negatywne ścieŜki (virtuous and vicious paths) próba zastosowania teorii zaleŜności
od ścieŜki (path dependency) do wybranych miast konurbacji górnośląskiej, [w:] I. Sagan, M. Czepczyński (red.),
Wymiar i współczesne interpretacje regionu, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Gdańsk–Poznań, 227–238.
Huntington S. P., 2005, Zderzenie cywilizacji i kształtowanie nowego ładu światowego, Wydawnictwo Muza S.A.,
Warszawa.
Landes D. S., 2007, Bogactwo i nędza narodów, MUZA S.A., Warszawa,
Naisbitt J., 1997, Megatrendy, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
Toffler A., 2006, Trzecia fala, Wydawnictwo Kurpisz.
8
Przedmioty specjalizacyjne
Nazwa przedmiotu: Geografia ludności
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwa specjalności: Geografia społeczno-ekonomiczna
Nazwisko osoby prowadzącej : dr Wojciech Portalski (wykład i ćwiczenia)
ćwiczeń laboratoryjnych − 5 godzin
Metody dydaktyczne:
Wykład – wykład z wykorzystaniem prezentacji Wykład – egzamin pisemny (test złoŜony z zadań
multimedialnej, dyskusja moderowana.
jednokrotnego i wielokrotnego wyboru)
Ćwiczenia –praca w grupie, metoda przypadków, Ćwiczenia – zaliczenie (obecność na zajęciach, stworzenie
referat.
projektu, opracowanie prezentacji multimedialnej)
Wiedza z zakresu: ogólna wiedza z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej.
Umiejętności: wykorzystanie metod statystycznych i kartograficznych do prezentacji zjawisk i procesów
demograficznych.
Prezentacja aktualnych procesów i zdarzeń demograficznych w róŜnych typach populacji. Zapoznanie
słuchaczy z podstawowymi koncepcjami z zakresu geografii ludności.
Treści programowe:
Wykład − źródła statystyki ludności (badania masowe, ewidencja bieŜąca, badania terenowe). Wzrost
zaludnienia i jego elementy − zróŜnicowanie w czasie i przestrzeni. Nierównomierne rozmieszczenie ludności
w przestrzeni kuli ziemskiej, kontynentów, regionów, krajów. Zachęty i bariery osadnicze. ZróŜnicowanie
populacji pod względem cech demograficznych i społeczno-ekonomicznych. Prognozy demograficzne.
Ćwiczenia − mapy rozmieszczenia i gęstości zaludnienia, ruch naturalny ludności, ruchy migracyjne, struktura
płci i wieku.
Student potrafi w oparciu o róŜne źródła ukazać współczesne zaludnienie świata i zinterpretować istniejące
róŜnice. Potrafi zidentyfikować czynniki róŜnicujące rozmieszczenie ludności w ujęciu czasowo-przestrzennym.
Potrafi zdefiniować pojęcia: ekumena, subekumena i anekumena. Zna róŜne rodzaje wskaźnika gęstości
zaludnienia. Zna miary koncentracji przestrzennej ludności. Potrafi obliczyć współczynniki ruchu naturalnego i
migracyjnego. Potrafi przedstawić teorie ludnościowe i rodzaje polityki ludnościowej. Zna kryteria i typy,
główne kierunki i przyczyny migracji. Potrafi zdiagnozować skutki zdarzeń i procesów demograficznych.
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Jędrzejczyk D.,2001, Podstawy geografii ludności. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa
− Kaczmarek T., Koralewski T., Matkowski M.,1998, Ludność świata. Wielka Encyklopedia Geografii Świata, tom XII,
Wydawnictwo Kurpisz, Poznań.
Uzupełniającej:
− Jagielski A.,1977, Geografia ludności, PWN, Warszawa.
− Kosiński L.,1967, Geografia ludności, PWN, Warszawa.
9
Nazwa przedmiotu: Geografia miast
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwiska osób prowadzących: dr Joanna Skupowa (wykład); mgr Stanisław Rzyski (ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład – problemowy z wykorzystaniem
Wykład – egzamin pisemny; test złoŜony z zadań
prezentacji multimedialnej, dyskusja
otwartych.
moderowana.
Ćwiczenia – zaliczenie; (w oparciu o wykonane w
Ćwiczenia - praca w zespołach, prace kameralne zespołach prace pisemne, kolokwium).
polegające na wykonaniu obliczeń, wykresów,
map i interpretacji wyników.
Wiedza z zakresu: zaawansowana wiedza z podstaw geografii społeczno-ekonomicznej,
społecznoekonomicznej tym z geografii osadnictwa, czynników kształtujących osadnictwo miejskie;
historycznego rozwoju form osiedli ludzkich.
Umiejętności: poszukiwanie informacji pochodzących z róŜnych źródeł naukowych i ich analiza i synteza;
umiejętność stosowania technologii informacyjnej.
Znajomość podstawowych pojęć w geografii miast; znajomość procesów urbanizacji we współczesnym
świecie i roli tych procesów w przemianach przestrzenno-strukturalnych regionów; znajomość metod typologii
miast, struktur miejskich i procesów je kształtujących; poznanie metod planowania i zarządzania miastem;
umiejętność identyfikacji odmiennych układów osadniczych w róŜnych skalach przestrzennych.
Treści programowe:
Wykład - geneza i rozwój miast; procesy urbanizacyjne; funkcje miasta i klasyfikacja funkcjonalna miast;
morfologia i rozplanowanie miast; struktura społeczno – przestrzenna i jej modele; procesy metropolizacji;
relacje między miastem a otoczeniem.
Ćwiczenia - funkcje miasta w systemie osadniczym; struktura przestrzenna miasta; strefy funkcjonalnoprzestrzenne; planowanie i polityka miejska; zarządzanie miastem; warunki Ŝycia w mieście; konkurencyjność
miast, rankingi miast.
Samodzielność stosowania w praktyce zdobytej wiedzy w zakresie geografii miast; planowanie i realizacja
projektów miejskich; zdolność krytycznego myślenia i oceny projektów.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Liszewski S. (red.), 2008, Geografia urbanistyczna. Wyd. UŁ, Łódź.
Szymańska D., 2008, Urbanizacja na świecie. PWN, Warszawa
Węcławowicz G., 2003. Geografia społeczna miast. WN PWN, Warszawa
Uzupełniającej:
−
−
−
Budner W., 1996. System osadniczy. Badanie dynamiki miast. Wyd. AE, Poznań.
Maik W., 1997, Podstawy geografii miast. Wyd. UMK, Toruń.
Wybrane artykuły z czasopism: Urbanista, Problemy Rozwoju Miast.
10
Nazwa przedmiotu: Metody analizy przestrzennej
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr Tomasz Michalski (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład - wykład z wykorzystaniem prezentacji Wykład – egzamin pisemny w formie testu wyboru.
multimedialnej.
Ćwiczenia – zaliczenie (wykonanie wszystkich zadań i
Ćwiczenia – rozwiązywanie zadań w trakcie uzyskanie z nich minimum 50% + 0,25 punktu).
ćwiczeń.
Określenie wymagań wstępnych:
Wiedza z zakresu: podstawowego kursu statystyki (zwłaszcza: analiza jednej zmiennej, korelacja, regresja).
Umiejętności: rozumienie wzorów statystycznych, wykonywanie działań matematycznych.
Nabycie wiedzy teoretycznej oraz umiejętności praktycznych jej implementacji w zakresie analizy
przestrzennej, czasowej i czasowo-przestrzennej zjawisk i procesów, które da się opisać za pomocą
zmiennych ilościowych.
Treści programowe:
Wykład - paradygmaty w geografii społeczno-ekonomicznej i ich wpływ na stosowane metody analizy.
Tradycyjne metody analizy (trójkąt Ossana, tabela znaków, metoda bonitacyjna itp.). Proste metody analizy
statystycznej (wskaźniki struktury, syntetyczne, klasyfikacja z wyłączeniem wielocechowej, korelacja i
regresja). Zaawansowane metody analizy statystycznej (klasyfikacja wielocechowa, regresja wieloraka,
regresja liniowa a linearyzowana, analiza kanoniczna, metody oparte o macierze korelacji, grafy itd.). Teorie
sformalizowane (na przykładzie dyfuzji innowacji) a metody statystyczne. Teorie sformalizowane i metody
statystyczne a modele opisowe i wyjaśniające (na przykładzie terytorialnego systemu społecznego oraz
interakcyjnego modelu systemu człowiek-środowisko).
Ćwiczenia - klasyfikacja (jednocechowa, pseudojednocechowa, pseudowielocechowa), wskaźniki (syntetyczny,
struktury); metoda reszt z regresji; macierz korelacji i metoda Mc Quitty’ego.
Nabycie podstawowych umiejętności analizy wielozmiennej w ujęciu przestrzennym oraz czasowym. Nabycie
umiejętności analizy współzaleŜności zjawisk. Nabycie umiejętności implementacji w praktyce poznanych
metod analizy ilościowej.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Chojnicki Z., 1999, Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań (Część II.
Modele i metody matematyczno-statystyczne w geografii, s. 99–246).
Parysek J. J., Wojtasiewicz L., 1979, Metody analizy regionalnej i metody planowania regionalnego, Studia KPZK
PAN, Tom LXIX.
Runge J., 2006, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia
badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Uzupełniającej:
−
−
−
−
Chojnicki Z. (red.), 1977, Metody ilościowe i modele w geografii, PWN, Warszawa.
Chojnicki Z., CzyŜ T., 1973, Metody taksonomii numerycznej i regionalizacji geograficznej, PWN, Warszawa.
Parysek J. J., 1982, Modele klasyfikacji w geografii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Racine J. B., Reymond H., 1977, Analiza ilościowa w geografii, PWN, Warszawa.
11
Nazwa przedmiotu: Geografia komunikacji
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwiska osób prowadzących:
prof. dr hab. Jan Wendt (wykład), mgr Konrad Kondratowicz (ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład - wykład klasyczny; wykład z
Wykład – egzamin pisemny;
Ćwiczenia – zaliczenie (prezentacja posteru, dyskusja
wykorzystaniem prezentacji multimedialnej;
dyskusja moderowana.
moderowana, kolokwium)
Ćwiczenia - praca w grupie; metoda przypadków;
referat z wykorzystaniem prezentacji
multimedialnej dyskusja moderowana,
wielokrotna, efektywna; aktywizacyjna: „burza
mózgów”, problemowa.
Wiedza z zakresu: geografii ekonomicznej, podstawy wiedzy z zakresu rozwoju środków transportu, podstawy
wiedzy z zakresu ekonomii oraz zagospodarowania przestrzennego.
Umiejętności: myślenia, analizy systemów terytorialnych, wnioskowania, planowania przestrzennego z
uwzględnieniem rozwoju zrównowaŜonego.
ZałoŜeniem przedmiotu jest prezentacja zagadnień z zakresu geografii komunikacji, zarówno transportu, jak i
łączności, w ujęciu globalnym oraz Polsce. Celem kursu jest wskazanie na dynamiczny charakter rozwoju sieci
transportowych, przyrodniczych uwarunkowań ich rozwoju oraz zmian w wielkości i strukturze ruchu ładunków
oraz transporcie pasaŜerskim. Studenci powinni umieć wskazać ograniczenia w rozwoju sieci transportowych,
alternatywne środki transportu, oraz nowe środki transportu ekologicznego. W zakresie łączności studenci
powinni znać podstawową faktografię związaną z nowoczesnymi formami łączności w aspekcie geograficznym
oraz zapoznać się z podstawami geografii Internetu.
Treści programowe:
Wykład - przedmiot, podstawowe pojęcia i metody badań w geografii komunikacji; rozwój transportu na
świecie; regionalne zróŜnicowanie sieci transportu lądowego; zróŜnicowanie sieci transportowej lądowego w
Azji, Afryce i Australii; transport morski na świecie; porty i szlaki w światowym transporcie lotniczym; transport
specjalny – rurociągi naftowe i gazowe; uwarunkowania przebiegu szlaków tranzytowych na świecie; teorie
rozwoju sieci transportowej; rozwój transportu lądowego w Polsce; transport lotniczy, wodny śródlądowy i
specjalny w Polsce; porty i transport morski w Polsce; rozwój systemów łączności na świecie; współczesne
systemy łączności na świecie; geografia łączności w Polsce; E-learning i geografia internetu.
Ćwiczenia - historia telekomunikacji i transportu; komunikacja w Polsce i na świecie, przemiany w przestrzeni i
funkcji transportu, ewolucja transportu od XX wieku według gałęzi, problematyka rozwoju transportu; polityka
transportowa Polski i Europy, postęp technologiczny w komunikacji a wygasające dziedziny.
Student wykazuje znajomość historycznego rozwoju geografii komunikacji; posiada umiejętność czytania ze
zrozumieniem literatury fachowej w j. ojczystym, poprawnego wnioskowania na podstawie danych z róŜnych
źródeł, krytycznego opracowania wybranego problemu w zakresie geografii komunikacji w formie pisemnego
referatu w języku ojczystym. Wykorzystuje język naukowy w podejmowanych dyskursach ze specjalistami w
zakresie geografii komunikacji;
12
Nazwa przedmiotu: Geografia komunikacji
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Lijewski T., 1986, Geografia transportu Polski, Warszawa.
Wendt J. (red.), 2002, Wybrane zagadnienia geografii transportu, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
Zaleski J., 1978, Ogólna geografia transportu morskiego w zarysie, Wrocław.
Uzupełniającej:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Komornicki T., 2001, Geografia polskiej motoryzacji indywidualnej [w:] T. Lijewski, J. Kitowski (red.), Prace Komisji
Geografii Komunikacji PTG, t. VII, Warszawa-Rzeszów.
Lijewski T., 1997, Przemiany obsługi komunikacyjnej miast w Polsce [w:] T. Lijewski, J. Kitowski (red.), Prace Komisji
Geografii Komunikacji PTG, tom III, Warszawa-Rzeszów.
Taylor Z., 2000, Geografia transportu i jej wkład do teorii geografii: próba oceny, „Przegląd Geograficzny”, t. 72, z. 4,
s. 491-508.
Wendt J., 1999, Geopolityczne aspekty tranzytu w Europie Środkowej, IGiPZ PAN, Warszawa.
Koziarski S., 1996, Przekształcenia struktury przestrzennej sieci kolejowej w Polsce i na świecie, Państwowy Instytut
Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Opole.
Koziarski S., 2005, Transport w Europie, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Koziarski S., 2004, Rozwój przestrzenny sieci autostrad na świecie, „Studia i Monografie UO”, Uniwersytet Opolski,
Opole.
Grzywacz W., Wojewódzka-Król K., Rydzkowski W., 2003, Polityka transportowa, Wyd. UG, Gdańsk.
Taylor Z., 2007, Rozwój i regres sieci kolejowej Polsce, Polska Akademia Nauk IGiPZ, Warszawa.
13
Nazwa przedmiotu: Geografia gospodarki opartej na wiedzy
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Maciej Tarkowski (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład – wykład informacyjny
Ćwiczenia – metoda przypadków, klasyczna
metoda problemowa, dyskusja dydaktyczna,
metoda projektu
Wykład – egzamin pisemny (test złoŜony z zadań
otwartych)
Ćwiczenia – zaliczenie (kolokwium pisemne złoŜone z
zadań zamkniętych jednokrotnego wyboru oraz
uzupełniania luk; wykonanie prezentacji multimedialnej);
Wiedza z zakresu: geografii przemysłu i usług, geografii ekonomicznej świata, geografii ekonomicznej Polski
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł; identyfikacji czynników lokalizacji wybranych
gałęzi przemysłu i usług.
Znajomość rodzajów wiedzy i ich znaczenia w rozwoju gospodarczym; rozumienie roli wiedzy w kształtowaniu
przestrzennych struktur gospodarczych, znajomość przykładów najwaŜniejszych biegunów technologii w
świecie i procesu ich formowania, znajomość warunków i czynników rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w
Polsce, umiejętność oceny mocnych i słabych stron regionów w zakresie rozwoju gospodarki opartej na
wiedzy
Treści programowe:
Wykład - wiedza i jej rodzaje; znaczenie wiedzy w rozwoju gospodarczym, geneza i rozwój gospodarki opartej na
wiedzy (GOW); czynniki lokalizacji GOW; koncepcja grona (bieguna innowacji); globalne zróŜnicowanie warunków
rozwoju GOW; bieguny innowacji w USA; bieguny innowacji w pozostałych krajach pozaeuropejskich; zróŜnicowanie
GOW w krajach UE; polityka UE w zakresie rozwoju GOW; bieguny innowacji w UE, uwarunkowania i czynniki rozwoju
GOW w Polsce; regionalne zróŜnicowanie GOW w Polsce
Ćwiczenia - klasyfikacja działalności gospodarczej z punktu widzenia GOW, czynniki lokalizacji w odniesieniu do GOW;
studia przypadków – bieguny innowacji w wybranych krajach, regionalne systemy innowacji w Polsce; przykłady
inicjatyw klastrowych w Polsce
Stawiania pytań, analizy krytycznej i syntezy, wyciągania wniosków, komunikowania się w grupie,
samokształcenia, oceny terytorialnego zróŜnicowania poziomu rozwoju GOW, oceny szans i zagroŜeń rozwoju
GOW w róŜnych układach terytorialnych
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
Benko G., 1993, Geografia technopolii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Castells M., 2007, Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Chojnicki Z., CzyŜ T., 2006, Aspekty regionalne gospodarki opartej na wiedzy w Polsce, Bogucki Wydawnictwo
Naukowe, Poznań.
Porter M. E., 2001, Porter o konkurencji, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Uzupełniającej:
−
−
−
Naisbitt J., 1997, Megatrendy, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
The knowledge based economy, 2001, OECD, ParyŜ
Toffler A., 2006, Trzecia fala, Wydawnictwo Kurpisz.
14
Nazwa przedmiotu: Geografia turystyki
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr Antoni Korowicki (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład - wykład wspomagany prezentacją
multimedialną; dyskusja moderowana
Ćwiczenia – praca pisemna projektowa.
Wykład – egzamin pisemny w formie testu uzupełnienia luk
i testu wyboru;
Ćwiczenia – zaliczenie na podstawie „projektu”
dotyczącego identyfikacji i wielokryterialnej oceny atrakcji
przyrodniczych i kulturowych określonych jednostek
przestrzennych;
Wiedza z zakresu: podstawy geografii fizycznej i geografii ekonomicznej Polski i świata
Umiejętności: : syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł; identyfikacji interakcji w systemie środowisko
przyrodnicze – człowiek - gospodarka.
Znajomość przyrodniczych uwarunkowań rozwoju turystyki w skali lokalnej, regionalnej, globalnej; znajomość
przyczyn i rozumienie mechanizmów społeczno-gospodarczych rozwoju turystyki w róŜnych skalach
przestrzennych; znajomość konsekwencji istniejącego zróŜnicowania dla rozwoju w najbliŜszej przyszłości;
umiejętność identyfikacji związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy procesami rozwoju społecznogospodarczego a turystyką w róŜnych skalach przestrzennych (od globalnej do lokalnej); umiejętność
krytycznej analizy źródeł i informacji o współczesnej turystyce.
Treści programowe:
Wykład – elementy teorii w geografii turystyki (przedmiot, cel, zakres, podejścia badawcze). Rys historyczny rozwoju
turystyki w Polsce i na świecie; Metody badań w geografii turystyki; Walory turystyczne, ich analiza i ocena (walory
wypoczynkowe, przyrodnicze walory krajoznawcze; antropogeniczne walory krajoznawcze; specjalistyczne walory
turystyki) w Polsce i na świecie). Zagospodarowanie turystyczne Polski. Szlaki turystyczne i ich zróŜnicowanie
(przestrzenne i rodzajowe). Struktura regionalna ruchu turystycznego i jego uwarunkowania w Polsce i na świecie.
Regiony turystyczne w Polsce i ich charakterystyka. Zasady gospodarki turystycznej w regionach. Makroregiony
turystyczne świata według Światowej Organizacji Turystyki. Światowe centra turystyki.
Ćwiczenia – projekt dotyczący identyfikacji i oceny atrakcji przyrodniczych i kulturowych w określonej jednostce
przestrzennej.
Identyfikowanie, przetwarzanie i wykorzystanie danych o atrakcjach i regionach turystycznych w obsłudze
turystyki oraz planowanie i tworzenie produktów turystycznych w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
−
−
Kowalczyk A., 2002, Geografia turyzmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kowalczyk A., Derek A., 2010, Zagospodarowanie turystyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Kruczek Z., Zmyślony P., 2010, Regiony turystyczne, Proksenia, Kraków.
Kurek Wł., 2007, red., Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Lijewski T., Mikułowski B., Wyrzykowski J., 2010, Geografia turystyki Polski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa.
Warszyńska J., Jackowski A., 1978, Podstawy geografii turyzmu, PWN, Warszawa.
15
Nazwa przedmiotu: Geografia turystyki
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Uzupełniającej:
−
−
−
−
Gaworecki W. W., 2010, Turystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Butowski L., 1998, Organizacja turystyki w Polsce, Agencja Promocji Turystyki „Mart”, Warszawa.
Gołembski G., 1999, red., Regionalne aspekty rozwoju turystyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Holloway J.Ch, Robinson Ch., 1997, Marketing w turystyce, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
16
Nazwa przedmiotu: Geografia medyczna
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Tomasz Michalski
Metody dydaktyczne:
Wykład
z
wykorzystaniem
prezentacji Zaliczenie (aktywna obecność na wykładach).
multimedialnej, dyskusja moderowana.
Wiedza z zakresu: nie wymagane
Umiejętności: logicznego myślenia i wyciągania wniosków.
Uzmysłowienie wieloaspektowości interakcji między systemem Ŝycia człowieka a zdrowiem ludzi go
zamieszkujących.
Treści programowe:
Geografia medyczna jako nauka i jej związki z naukami pokrewnymi. Pojęcie zdrowia publicznego i
środowiskowego. Grupy czynników wpływających na zdrowie populacji. Główne środowiska Ŝycia człowieka w
krajach rozwiniętych gospodarczo i ich wpływ na zdrowie ludności. System słuŜby zdrowia.
Wieloaspektowej analizy interakcji pomiędzy człowiekiem a otaczającymi go róŜnymi rodzajami środowiska
rozpatrywane w aspekcie jego sytuacji zdrowotnej w ujęciu jednostkowym i populacji.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Jones K., Moon G., 1987, Health, Disease and Society: A critical medical geography, Routledge & Kegan Paul,
London–New York.
Meade M. S., Florin J. W., Gesler W. M., 1988, Medical geography, The Guilford Press, New York–London.
Picheral H., 1987, Geografia medyczna, geografia chorób, geografia zdrowia [w:] W. Grochowski, A. Kowalczyk
(red.) Społeczna geografia medyczna, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, Z. 1, s. 49–79.
Uzupełniającej:
−
−
−
Michalski T., 1999, Nowe nurty w światowej i polskiej geografii medycznej, Kwartalnik Geograficzny, Nr 4(12)/99.
s. 85–89.
Kolago C., 1948, O przedmiocie badań geografii medycznej, Lekarski Instytut Naukowo–Wydawniczy, Warszawa
(ukazało się równieŜ jako artykuł w: Polski Tygodnik Lekarski, 1948, R. III, Nr 29/30 i 31/32).
Parysek J. J., 2002, Funkcje praktyczne geografii medycznej [w:] T. Michalski (red.) ZróŜnicowanie przestrzenne
sytuacji zdrowotnej, systemu bezpieczeństwa i usług medycznych w województwie pomorskim, wydawnictwo EJB,
Gdynia, s. 7–14.
17
Nazwa przedmiotu: Geografia gospodarcza
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr Wojciech Portalski
Metody dydaktyczne: wykład z wykorzystaniem Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
prezentacji
multimedialnej,
wykład zaliczenie; udział w zajęciach, opracowanie prezentacji
konwersatoryjny, dyskusja moderowana.
multimedialnej, kolokwium zaliczeniowe- test złoŜony z
pytań jednokrotnego i wielokrotnego wyboru
Wiedza z zakresu: ogólna wiedza z zakresu geografii ekonomicznej
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z róŜnych źródeł, identyfikacji interakcji w systemie człowiekśrodowisko.
Zapoznanie z teoretycznymi problemami funkcjonowania róŜnych rodzajów działalności gospodarczej w
przestrzeni społeczno-ekonomicznej. Ukazanie podstawowych tendencji zmian w strukturze przestrzennego
zagospodarowania świata, kontynentów, regionów i wybranych krajów.
Treści programowe:
Główne kierunki badawcze w geografii ekonomicznej, model interakcyjny przyroda-człowiek, typologia i
regionalizacja gospodarki rolnej, społeczno-ekonomiczne i historyczne uwarunkowania rolnictwa, fizycznogeograficzne uwarunkowania rolnictwa, zagroŜenia biologiczne, społeczno ekonomiczne i polityczne systemy
gospodarki Ŝywnościowej, lasy i gospodarka leśna, rola i funkcje przemysłu; kryteria klasyfikacji przemysłu;
mierniki i wskaźniki wielkości przemysłu i uprzemysłowienia; metody badań koncentracji przestrzennej
przemysłu; rodzaje ugrupowań przestrzennych przemysłu - kryteria i metody ich delimitacji; typy genetyczne
okręgów przemysłowych; rozwój teorii lokalizacji; czynniki lokalizacji przemysłu; struktura gałęziowa
przemysłu-zmiany w czasie i przestrzeni; surowce przemysłowe i kryteria ich klasyfikacji; charakterystyka
wybranych przemysłów; przestrzenne aspekty relacji przemysł- środowisko; przemysły zaawansowanych
technologii oraz ich zachowania geograficzne, handel zagraniczny i jego rola w rozwoju gospodarczym.
Umiejętność charakterystyki kierunków badawczych i ich historyczny rozwój, identyfikacji interakcji w systemie
przyroda-człowiek, ocenę wpływu czynników przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych na rozwój rolnictwa,
charakterystyka zmian w strukturze uŜytkowania ziemi i w strukturze zasiewów, ocenić pozytywne i
negatywne skutki wykorzystywania produktów roślinnych i zwierzęcych modyfikowanych genetycznie,
scharakteryzować zjawisko głodu i niedoŜywienia, ukazać rolę przemysłu w rozwoju gospodarki świata, ocenić
rolę wyrobów przemysłowych w procesie kształtowania środowiska człowieka, rodzaje zmian w środowisku
geograficznych jako efekt działalności gospodarczej człowieka, metody rekultywacji terenów zdegradowanych,
zdiagnozować skutki trzeciej rewolucji przemysłowej.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
Domański R.,2004, Geografia ekonomiczna. Ujęcie dynamiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Falkowski J., Kostrowicki J., 2001, Geografia rolnictwa świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Geografia gospodarcza świata (red. I. Fierla),1998, Polskie wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
Wieloński A.,2000, Geografia przemysłu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
18
Nazwa przedmiotu: Geografia gospodarcza
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Uzupełniającej:
− Kortus B.,1986, Wstęp do geografii przemysłu, PWN, Warszawa.
− Ostrowicki J.,1973, Zarys geografii rolnictwa, PWN, Warszawa
− Wrona J., Rek.J (red.),2006, Podstawy geografii ekonomicznej, PWE, Warszawa
19
Nazwa przedmiotu: Ćwiczenia terenowe specjalizacyjne
(Katedra Geografii Ekonomicznej, Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego,
Zakład Gospodarki Przestrzennej)
Nazwa kierunku:
Geografia
Kod ECTS:
Nazwisko osób prowadzących:
KGE − dr inŜ. Grzegorz Masik
KGRR − prof. UG dr hab. Tadeusz Palmowski, mgr Renata Anisiewicz
ZGPrz − dr hab. Mariusz Czepczyński, mgr Aleksandra Cicharska
ćwiczeń terenowych − 60 godzin
(10 dni po 6 godz.)
Metody dydaktyczne:
praca w grupach, techniki prowadzenia wywiadu i
badań ankietowych, dyskusja, ćwiczenia
symulacyjne, metoda przypadków, metoda
sytuacyjna, metoda projektów.
zaliczenie; na podstawie:
KGE − wypełnionych przez respondentów formularzy
ankiet
KGRR − sprawozdania z przeprowadzonych badań
ZGPrz − obecności na zajęciach, realizacji projektu.
Wiedza z zakresu: geografii społeczno-ekonomicznej lub nauk pokrewnych na poziomie studiów pierwszego
stopnia, znajomość literatury z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej oraz metodologii i technik
badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej, struktury środowiska geograficznego i
interakcji pomiędzy jego komponentami; warunków i czynników kształtujących strukturę przestrzennego
zróŜnicowania.
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł, z zakresu podstaw tworzenia formularzy ankiet,
prawidłowego wprowadzania danych do arkusza kalkulacyjnego, prawidłowego tworzenia wykresów.
− Tworzenie formularzy ankiet, prawidłowy dobór grupy celowej/próby, przeprowadzenie badań
sondaŜowych, przeprowadzenie wywiadów
− UmoŜliwienie studentom przeprowadzenia badań terenowych dotyczących zagadnień związanych z
geografią społeczną, ekonomiczną oraz gospodarką przestrzenną.
Treści programowe:
− Przeprowadzenie badań w terenie (np. ankietowych), obserwacje terenowe, analiza, ocena i prezentacja
uzyskanych wyników badań.
− ZaleŜne są od tematu pracy magisterskiej, zebrane informacje w wywiadów lub badań ankietowych mają
słuŜyć weryfikacji tez postawionych w pracach magisterskich.
− Nabycie umiejętności prawidłowej konstrukcji formularza ankiety oraz formularza wywiadu, prawidłowe
przeprowadzanie badań sondaŜowych, posługiwanie się oprogramowaniem komputerowym słuŜącym do
analizy danych uzyskanych z badań społecznych – wprowadzanie danych, analiza oraz ich prawidłowa
wizualizacja, wyciąganie wniosków z przeprowadzonych badań.
− Umiejętność: stosowania podstawowych technik i metod badań terenowych właściwych dla geografii
społeczno-ekonomicznej, korzystania z dostępnych źródeł informacji; analizowania, stawiania pytań,
dokonywania syntezy, wyciągania wniosków, krytycznej oceny, poprawnej interpretacji obserwacji, danych
statystycznych i wydarzeń gospodarczych.
20
Wykaz literatury
Podstawowej:
Kod ECTS:
− Babbie E., 2007. Badania społeczne w praktyce. PWN, Warszawa.
− Szreder M., 2004. Metody i techniki sondaŜowych badań opinii. PWE, Warszawa.
− Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., 2001. Metody badawcze w naukach społecznych. Wyd. Zysk i S-ka. Poznań.
− Oppenheim A. N., 2004. Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
− Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, 2009, Załącznik do uchwały nr 1004/XXXIX/09
Sejmiku Województwa Pomorskiego.
− Adekwatna do realizowanego tematu badawczego.
Uzupełniającej:
− Nowak S., 2007. Metodologia badań społecznych. Biblioteka Socjologiczna, PWN, Warszawa.
− Górniak J., Wachnicki J., 2008. Pierwsze kroki w analizie danych. SPSS for Windows. SPSS, Kraków.
− Wieczorkowska G., Kochański P., Eljaszuk M., 2005. Statystyka. Wprowadzenie do analizy danych sondaŜowych i
eksperymentalnych. Wyd. Scholar, Warszawa.
21
Nazwa przedmiotu: Geografia usług
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Antoni Korowicki (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład – wykład wspomagany prezentacją
multimedialną, dyskusja moderowana.
Ćwiczenia – indywidualna praca projektowa.
Wykład – egzamin pisemny (test wielokrotnego wyboru,
test luki i uzupełnień);
Ćwiczenia – zaliczenie na podstawie indywidualnego
elaboratu (część pisemna, tabelaryczna, graficzna)
projektu;
Wiedza z zakresu: struktury przestrzeni społeczno-ekonomicznej Polski; uwarunkowań zewnętrznych i
wewnętrznych kształtujących strukturę przestrzenną ludności i osadnictwa.
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł; identyfikacji interakcji w systemie przyroda –
społeczeństwo.
Zapoznanie z teoretycznymi problemami funkcjonowania usług w przestrzeni społeczno-ekonomicznej.
Wskazanie podstawowych tendencji zmian w strukturze przestrzennej i rodzajowej działalności usługowej.
Kształtowanie umiejętności krytycznej oceny analizowanych procesów i zjawisk w zakresie działalności
usługowej oraz argumentowania swoich racji.
Treści programowe:
Wykład – problematyka usług w badaniach geograficznych i ekonomicznych. Przegląd literatury geograficznej i
ekonomicznej dotyczącej usług. Zmiana paradygmatu usług. Usługi w systemie pojęć geograficznych i
ekonomicznych. Teoria trzech sektorów. Problemy terminologiczne. Prezentacja róŜnych klasyfikacji usług.
Zmiany w podejściu do klasyfikacji usług w Polsce. Usługi rynkowe i nierynkowe. Cechy i funkcje usług. Rola
usług w gospodarce. Czynniki lokalizacji usług. Analiza czynników lokalizacji wybranych przedsiębiorstw
usługowych. Kierunki badań nad strukturą usług. Badania nad ośrodkami centralnymi. Produkcja usług.
Główne mierniki określające poziom rozwoju usług. Rozwój usług na świecie: tendencje zmian, róŜnice w
rozwoju - przyczyny. Wielkość zatrudnienia w usługach oraz udział usług w PKB poszczególnych państw. Rola
usług w wymianie międzynarodowej. Rozwój usług w Polsce (usługi w PRL, usługi w dobie transformacji).
Przyczyny wzrostu znaczenia usług w gospodarce i zmian w tym sektorze. Ocena stanu sektora usług w
Polsce.
Ćwiczenia – projekt indywidualny dotyczący analizy i oceny poziomu rozwoju określonych branŜ działalności
usługowej w wybranych jednostkach przestrzennych.
Identyfikowanie, przetwarzanie i wykorzystanie danych o usługach w analizach poziomu rozwoju społeczno –
gospodarczego jednostek przestrzennych, formułowanie załoŜeń rozwoju usług w zakresie planowania
przestrzennego i rozwoju ośrodków usługowych w skali lokalnej i regionalnej.
22
Nazwa przedmiotu: Geografia usług
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
−
−
Daszkowska M., 1998, Usługi: produkcja, rynek i marketing, PWN, Warszawa.
Kłosiński A., Masłowski A., 2005: Globalizacja sektora usług w Polsce, PWE, Warszawa;
Rogoziński K., 2000: Usługi rynkowe, Akademia Ekonomiczna, Poznań.
Jakubowicz E., 1993: Podstawy metodologiczne geografii usług. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
Jagielski M., 1993: Innowacje w sferze usług. Zesz. Nauk., Ser. II, z. 130, Akademia Ekonomiczna, Poznań.
Werwicki A., 1998: Zmiany paradygmatu geografii i usług, Przegląd Geograficzny, z. 3-4.
Uzupełniającej:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Masłowski A., 2000, Usługi w systemie pojęć ekonomicznych, Handel Wewnętrzny nr 6, s. 9-15.
Mudie P., Cottam A., 1998, Usługi zarządzanie i marketing, PWN, Warszawa.
Niewadzi Cz., 1975, Usługi w gospodarce narodowej, PWE, Warszawa.
Nowosielska E., 1992, Teoria Christallera - prawda i mity (w sprawie nieporozumień pojęciowych), Dokumentacja
Geograficzna, z. 3, Wrocław Ossolineum.
Nowosielska E., 1994, Strefa usług w badaniach geograficznych. Główne tendencje rozwojowe ostatniego
dwudziestolecia i aktualne problemy badawcze, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, z. 22.
Olearnik J., Styś A., 1989, Usługi w rozwoju społeczno-gospodarczym, PWE, Warszawa.
Polarczyk K., 1971, Wynik pracy podstawą definicji i klasyfikacji usług oraz sfery usług, Ruch Prawniczy,
Ekonomiczny i Socjologiczny nr 1, s. 189-203.
Rogoziński K. (red.), 2001, Transformacja w usługach: sektor usług w Polsce w latach 1990-1999, Wyd. Akademii
Ekonomicznej, Poznań.
Rogoziński K., 2000, Usługi rynkowe, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Poznań.
Styś A., 1977, Rynek usług w ujęciu przestrzennym, PWE, Warszawa.
Szukalski M., S.M., 2001, Sektor usług w gospodarce niemieckiej, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Werwicki A., 1987, Geografia usług makroregionu funkcjonalnego Warszawy, Dokumentacja Geograficzna, z.1.
Werwicki A., 1999, Zmiany paradygmatu geografii usług, Przegląd Geograficzny, 70 nr 3-4, s. 249-267.
Wilk W., 2001, Czynniki lokalizacji i rozmieszczenie wybranych usług w Warszawie, Wyd. Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa.
23
Nazwa przedmiotu: Geografia morska
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Małgorzata Pacuk
Metody dydaktyczne: – wykład z wykorzystaniem Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
prezentacji multimedialnej, dyskusja moderowana Zaliczenie pisemne (test jednokrotnego wyboru);
Wiedza z zakresu: geografii ekonomicznej, geografii transportu, geografii regionalnej świata,
Umiejętności: przetwarzania i wykorzystania danych pochodzących z wielu źródeł, identyfikacji interakcji w
systemie człowiek-środowisko
Znajomość uwarunkowań przyrodniczych, gospodarczych i politycznych działalności człowieka na obszarach
morskich, rozumienie specyfiki gospodarczego wykorzystania i zagospodarowania obszarów morskich,
znajomość form eksploatacji oceanów, umiejętność oceny skutków i zagroŜeń wykorzystania mórz i oceanów
dla potrzeb gospodarczych
Treści programowe:
Pojęcie i zakres geografii ekonomicznej morza, przyrodnicze i geopolityczne uwarunkowania eksploatacji zasobów
morza, problemy rybołówstwa światowego, uprawy morskie, przemysły morskie, energia z morza, rola transportu
morskiego w kształtowaniu oblicza gospodarczego regionów nadmorskich, specyfika Ŝeglugi promowej, autostrady
morskie, generacje portów morskich, transformacja portów i miast portowych, rozwój turystyki morskiej, wpływ
transportu morskiego na środowisko, aspekty globalne ochrony środowiska mórz i oceanów oraz ich zasobów,
morskie obszary chronione, prawo morza, innowacyjne wykorzystanie obszarów morskich.
Umiejętność oceny uwarunkowań przyrodniczych i geopolitycznych eksploatacji środowiska morskiego,
scharakteryzowania form działalności gospodarczej na obszarach morskich, zidentyfikowania korzyści i
zagroŜeń wynikających z eksploatacji zasobów morza.
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Depowski S., Kotliński R., Rühle E., Szamałek K. (red.), 1998, Surowce mineralne mórz i oceanów, Wydawnictwo
Naukowe Scholar, Warszawa
− Miotke-Dzięgiel J., 2002, Turystyka morska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
− Szwankowski S., 2000, Funkcjonowanie i rozwój portów morskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
− Zaleski J., 1978, Ogólna geografia transportu morskiego w zarysie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
− śurek J., 2002, Transport i handel morski, Wydawnictwo Unwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
Uzupełniającej:
− Brodecki Z., śmudziński L. (red.), 1997, Morskie obszary chronione w Polsce, Centrum Biologii Morza PAN,
Uniwersytet Gdański, Gdynia
− Łukaszuk L., 2004, Współczesne spory i konflikty międzynarodowe dotyczące obszarów morskich. Wybrane
zagadnienia prawne i polityczne, Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia
− Zaucha J., Matczak M., Przedrzymirska J. (red.), 2009, Przyszłe wykorzystanie polskiej przestrzeni morskiej dla
celów gospodarczych i ekologicznych, Instytut Morski, Gdańsk
− Czasopisma branŜowe: Namiary na Morze i Handel, Polish Maritime Research, Baltic Transport Journal
24
Nazwa przedmiotu: (PDW) Atrakcyjność turystyczna uzdrowisk
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Antoni Korowicki (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład – wykład wspomagany prezentacją Zaliczenie na podstawie ocen z pracy pisemnej
multimedialną.
formularzowej, referatu, prezentacji multimedialnej oraz
Ćwiczenia – praca pisemna formularzowa, oceny z testu wykładanych treści podczas wykładu;
referat, prezentacja multimedialna.
Wiedza z zakresu: podstaw geografii fizycznej Polski oraz podstaw geografii turystyki w Polsce.
społeczeństwo.
umiejętność identyfikacji atrakcyjności: uwarunkowań przyrodniczych, gospodarczych oraz prawnopolitycznych funkcjonowania i rozwoju działalności uzdrowiskowej.
Treści programowe:
Wykład – teoretyczne aspekty badań w turystyce uzdrowiskowej (pojęcia, terminologia, cele, zadania,
podejścia badawcze). Przyrodnicze (naturalne) uwarunkowania turystyki uzdrowiskowej. Społecznoekonomiczne (pozaprzyrodnicze) uwarunkowania turystyki uzdrowiskowej. Potencjał uzdrowiskowy w Polsce i
jego zróŜnicowanie przestrzenne. Formy lecznictwa uzdrowiskowego (leczenie, rehabilitacja, profilaktyka) w
Polsce i wybranych krajach Europy. Regiony balneologiczne w Polsce i charakterystyka struktury
przestrzennej atrakcyjności uzdrowisk w Polsce. Turystyka uzdrowiskowa (wellnes & spa, turystyka
zdrowotna) w strategii rozwoju turystyki w Polsce i województwie Pomorskim do roku 2015.
Ćwiczenia – uzdrowiska i turystyka uzdrowiskowa w systemie turystyki. Metody jakościowe i ilościowe analizy i
oceny atrakcyjności turystycznej uzdrowisk. Przyrodnicze walory uzdrowiskowe i ich analiza i ocena.
Pozaprzyrodnicze czynniki atrakcyjności uzdrowisk i ich analiza i ocena. Przestrzenne zróŜnicowanie
potencjału uzdrowiskowego Polski. Regiony balneologiczne i regiony bioklimatyczne Polski i ich
charakterystyka. Analiza i ocena przestrzennego zróŜnicowania i tendencji rozwoju ruchu turystycznego w
polskich uzdrowiskach. Strategia rozwoju uzdrowisk w Polsce.
Identyfikowanie czynników przyrodniczych i czynników natury społeczno-ekonomicznej i technicznej
atrakcyjności uzdrowisk; określanie przestrzennego zróŜnicowania polskiej przestrzeni uzdrowiskowej z
punktu widzenia profili lecznictwa uzdrowiskowego. Wykorzystanie wiedzy geograficznej w tworzeniu
uzdrowiskowego produktu turystycznego.
25
Nazwa przedmiotu: (PDW) Atrakcyjność turystyczna uzdrowisk
Kod ECTS:
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Kruczek Z., Z dziejów polskich uzdrowisk, w: Wielka księga polskich uzdrowisk, kąpielisk nadmorskich i miejscowości
o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo „Mirex”, Bydgoszcz 2009, s. 15-20.
− Straburzyńska-Lupa A., Uzdrowiska – anachronizm, luksus czy konieczność?, w: Wielka księga polskich uzdrowisk,
kąpielisk nadmorskich i miejscowości o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo
„Mirex”, Bydgoszcz 2009, 21-31.
− Szromek A., Turystyka zdrowotna i cykle Ŝycia uzdrowisk, w: Wielka księga polskich uzdrowisk, kąpielisk
nadmorskich i miejscowości o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo „Mirex”,
Bydgoszcz 2009, 32-36.
− Krawczyk B., Klimatyczne uwarunkowania lecznictwa uzdrowiskowego, w: Wielka księga polskich uzdrowisk,
„Mirex”, Bydgoszcz 2009, s. 55-62
− CięŜkowski W., Wody lecznicze Polski – występowanie, eksploatacja, ochrona, w; Wielka księga polskich uzdrowisk,
„Mirex”, Bydgoszcz 2009, 63-71.
− Sziwa D., Borowiny w medycynie i kosmetyce, w: Wielka księga polskich uzdrowisk, kąpielisk nadmorskich i
miejscowości o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo „Mirex”, Bydgoszcz 2009,
81-86.
− Straburzyńska-Lupa A., Leczenie morzem, w: Wielka księga polskich uzdrowisk, kąpielisk nadmorskich i
miejscowości o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo „Mirex”, Bydgoszcz 2009, s.
156-161.
− Szromek A. R., red., 2010, Uzdrowiska i ich znaczenie w gospodarce turystyczne Proksenia, Kraków.
− Ponikowska I., Kierunki lecznicze polskich uzdrowisk, w: Wielka księga polskich uzdrowisk, kąpielisk nadmorskich i
miejscowości o walorach klimatyczno-zdrojowych, red., Franczukowski Z., Wydawnictwo „Mirex”, Bydgoszcz 2009,
170-171.
Uzupełniającej:
− Kurek W., Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
− Lijewski T., Mikułowski B., Wyrzykowski J., Geografia turystyki Polski, PWE, Warszawa 2008.
− Krasiński Z., Jakość usług w turystyce uzdrowiskowej w Polsce i w Unii Europejskiej w: Kierunki rozwoju badań
naukowych w turystyce, PWN, Warszawa 2003.
− Krasiński Z., Kontrowersje wokół modelu turystyki uzdrowiskowej - demograficzne, terapeutyczne, przestrzenne, w :
Uwarunkowania rozwoju turystyki zagranicznej w Europie Środkowej i Wschodniej, praca zbiorowa pod red. J.
Wyrzykowskiego, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2007.
− Krasiński Z., ZrównowaŜony rozwój uzdrowisk, w: Turystyka w ujęciu globalnym i lokalnym, Zeszyt Naukowy nr 53,
AE w Poznaniu, Poznań 2004.
26
Nazwa przedmiotu: (PDW) Turystyka kulinarna
Kod ECTS:
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: dr Lucyna Przybylska (wykład i ćwiczenia)
Metody dydaktyczne:
Wykład – przekaz ustny wspomagany
prezentacją multimedialną, film
Ćwiczenia – praca w grupie, kwestionariusz
Wykład − zaliczenie (test pisemny z pytaniami otwartymi i
zamkniętymi),
Ćwiczenia − zaliczenie (obecność i aktywność na
zajęciach, prezentacja multimedialna w grupie)
Wiedza z zakresu: geografii turyzmu
człowiek
ZałoŜenia i cele przedmiotu: znajomość genezy i form nowej formy turystyki kulturowej: turystyki kulinarnej.
Treści programowe:
Wykład – formy turystyki kulinarnej; enoturystyka - szlaki winne świata; turystyka kulinarna w Polsce, apetyt
turysty - o doświadczaniu świata w podróŜy, turystyka kulinarna na Litwie, turystyka piwna w Europie, historia i
konsumpcja wybranych produktów Ŝywnościowych.
Ćwiczenia – analiza wydatków na Ŝywność w domu i w podróŜy, wybrane szlaki kulinarne Europy,
Pogłębiona wiedza na temat turystki kulinarnej, umoŜliwiającą dostrzeganie związków i zaleŜności między
ofertą regionu a potrzebami współczesnych turystów; wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji
informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych.
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Kosmaczewska J., 2008, Szlaki wina w Polsce - perspektywy i bariery rozwoju, Studia Periegetica, nr 2, s.153-160
− Kowalczyk A., 2005, Turystyka kulinarna - ujęcie geograficzne, Turyzm, z.1-2 , s.163-186
− Kowalczyk A., 2008, Turystyka kulinarna jako element turystyki kulturowej, Rocznik Naukowy WyŜszej Szkoły
Turystyki i Rekreacji w Warszawie, t. 7, s. 22-30
− Majewski J, 2008, Turystyka kulinarna i kreowanie marki obszaru, Rocznik Naukowy WyŜszej Szkoły Turystyki i
Rekreacji w Warszawie, t.7 , s. 127-132
Uzupełniającej:
− Getz D., Carlsen J., 2008, Wine tourism among Generations X and Y, Tourism, nr 3 , s. 257-269
− Orłowski D., 2008, PoŜywienie ludowe jako znacząca atrakcja turystyki etnograficznej, (w:) Innowacje w rozwoju
turystyki (pod red.) M. Jalinika, Białystok, s.181-191
− Orłowski D., Woźniczko M., 2008, Turystyka winiarska jako nowa forma rozwoju turystyki w Polsce, (w:) Innowacje w
rozwoju turystyki (pod red.) M. Jalinika, Białystok, s. 94-101
27
Nazwa kierunku:
Geografia
Kod ECTS:
Nazwiska osób prowadzących:
KGE − dr Maja Grabkowska, mgr Stanisław Rzyski
KGRR − prof. UG dr hab. Tadeusz Palmowski, mgr Renata Anisiewicz
ZGPrz − dr hab. Mariusz Czepczyński, mgr Aleksandra Cicharska
ćwiczeń terenowych − 60 godzin
(10 dni po 6 godz.)
Metody dydaktyczne: praca w grupie; metoda Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
przypadków; dyskusja moderowana w zakresie zaliczenie; na podstawie
metod pozyskania i przetwarzania informacji KGE − oceniania ciągłego
(m.in. ankieta, kwestionariusz, kwerenda, KGRR − sprawozdania z przeprowadzonych badań
ilościowe metody analizy przestrzennej, metody ZGPrz − obecności na zajęciach, realizacji projektu
statystyki opisowej); ćwiczenia symulacyjne,
metoda sytuacyjna, metoda projektów.
Wiedza z zakresu: geografii ekonomiczno-społecznej zgodnie z programem studiów, struktury środowiska
geograficznego i interakcji pomiędzy jego komponentami; warunków i czynników kształtujących strukturę
przestrzennego zróŜnicowania; znajomość literatury z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej oraz
metodologii i technik badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej.
Umiejętności: obserwacji zjawisk społecznych, dyskusji, przekonywania osób trzecich do udziału w badaniach
ankietowych, sondaŜowych; syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł.
− Poznanie metod badań terenowych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej (w tym nabycie
umiejętności przeprowadzenia badania sondaŜowego techniką wywiadu standaryzowanego lub ankiety
audytoryjnej, interpretacja wyników badań terenowych oraz ich prezentacja). Dają one moŜliwość
wszechstronnego rozwoju zawodowego oraz stanowią etap przygotowawczy do wykonania pracy
dyplomowej.
− UmoŜliwienie studentom przeprowadzenia badań terenowych, których wyniki będą wykorzystane w
realizowanej pracy magisterskiej.
Treści programowe:
Przeprowadzenie badań w terenie związanych z realizowaną pracą magisterską (m.in. inwentaryzacja
zasobów informacyjnych, przeprowadzanie kwerendy, wywiady ankietowe w zakresie tematyki realizowanych
na seminarium prac dyplomowych), analiza i ocena uzyskanych wyników badań, prezentacja wyników badań.
− Umiejętność: stosowania podstawowych technik i metod badań terenowych właściwych dla geografii
społeczno-ekonomicznej, korzystania z dostępnych źródeł informacji; analizowania, stawiania pytań,
dokonywania syntezy, wyciągania wniosków, krytycznej oceny, poprawnej interpretacji obserwacji, danych
statystycznych i wydarzeń gospodarczych.
− Umiejętność samokształcenia i pracy w zespole.
− Zdolność do aktywnej postawy, samodzielności, krytycyzmu i niezaleŜności myślenia.
28
Wykaz literatury
Kod ECTS:
Podstawowej:
− Babbie E., 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa.
− Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., 2001, Metody badawcze w naukach społecznych, Wyd. Zysk i S-ka,
Poznań.
− Szreder M., 2004, Metody i techniki sondaŜowych badań opinii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
− Oppenheim A. N., 2004, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
− Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, 2009, Załącznik do uchwały nr
1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego.
− Walmsley D., Lewis G., 1997, Geografia człowieka. Podejścia behawioralne, PWN, Warszawa.
Uzupełniającej:
− Adekwatna do realizowanego tematu badawczego
− Lynch K., 1960, The Image of the City, MIT Press, Cambridge.
− Szreder M., 2004, Metody i techniki sondaŜowych badań opinii, PWE, Warszawa.
− Oppenheim A. N., 2004, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
29
Seminaria i pracownie magisterskie
Nazwa przedmiotu: Pracownia magisterska
Nazwa kierunku:
Geografia
Kod ECTS:
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących):
KGE − dr Maja Grabkowska, mgr Stanisław Rzyski
KGRR − mgr Renata Anisiewicz, mgr Anna Ćwikałowska
ZGPrz − mgr Aleksandra Cicharska
Liczba punktów ECTS: 11 (1+2+4+4)
(15+30+30+30)
Rok i semestr studiów: I − II, 1 − 4
Metody dydaktyczne:
Ćwiczenia z wykorzystaniem metod
aktywizujących, prezentacja multimedialna,
pogadanka, dyskusja moderowana, praca
indywidualna, studium przypadku, projekt
badawczy,
zaliczenie;
KGE − ocenianie ciągłe na podstawie referowania
postępów prac
KGRR − wykonanie części składowych pracy
magisterskiej (spis treści, spis literatury, spisy załączników,
rozdziały); przygotowanie manuskryptu pracy magisterskiej
ZGPrz − stworzenie/realizacja projektu, wykonanie
prezentacji multimedialnej , obecność na zajęciach.
Wiedza z zakresu: geografii społeczno-ekonomicznej lub nauk pokrewnych na poziomie studiów pierwszego
stopnia, struktury środowiska geograficznego i interakcji pomiędzy jego komponentami; warunków i czynników
kształtujących strukturę przestrzennego zróŜnicowania; znajomość literatury z zakresu geografii społecznoekonomicznej oraz metodologii i technik badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej.
Umiejętności: poszukiwania informacji pochodzących z róŜnych źródeł naukowych i ich syntezy,
samodzielnego studiowania literatury naukowej, konstrukcji pracy naukowej na poziomie studiów II stopnia.
Opanowanie technicznej strony pisania pracy magisterskiej − znajomość wymogów formalnych stawianych
pracom magisterskim, metodyki procesu badawczego, umiejętność opracowanie materiałów statystycznych i
prezentacji wyników w formie graficznej.
Treści programowe:
Ćwiczenia −źródła danych w geografii społeczno-ekonomicznej; metody zbierania literatury i materiałów
źródłowych; analiza i interpretacja tekstów naukowych, danych statystycznych i materiałów kartograficznych.
Zasady prawidłowej edycji tekstu naukowego (metody tworzenia tekstu o duŜej objętości, układ treści, zasady
wykonywania oraz zamieszczania rysunków i tabel w pracy, podpisy pod rysunkami i tabelami, numeracja
rozdziałów, rysunków, tabel, wzorów, załączników, zasady cytowania literatury w tekście i tworzenia spisu
bibliografii itp.)
Praca samodzielna studentów − zbieranie literatury przedmiotu w bibliotekach uczelnianych i publicznych,
kwerenda materiałów źródłowych w instytucjach publicznych i firmach prywatnych, prowadzenie badań
kameralnych i terenowych, samodzielna redakcja tekstu pracy dyplomowej (w tym wykonywanie map i
wykresów), przygotowywanie sprawozdań z poszczególnych etapów pracy w postaci prezentacji
multimedialnych.
30
Nazwa przedmiotu: Pracownia magisterska
Kod ECTS:
Umiejętność przygotowania monografii naukowej z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej, a w
szczególności: planowania i przeprowadzanie prostych zadań badawczych pod okiem opiekuna (poprawnego
formułowania celów i załoŜeń pracy, prawidłowego doboru publikacji naukowych odpowiadających tematowi
pracy dyplomowej; krytycznej analizy i selekcji materiałów źródłowych, opracowania danych ilościowych i ich
graficznej prezentacji w postaci wykresów i map, formułowania wniosków). Umiejętność redakcji tekstu
naukowego, a takŜe przygotowania i wygłaszania prezentacji (referatów).
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
−
−
−
Berezowski S., 1986, Metody badań w geografii ekonomicznej, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych,
Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Runge J., 2007, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia
badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Urban S., Ładoński W., 2006, Jak napisać dobrą pracę magisterską, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we
Wrocławiu, Wrocław.
Weiner J., 1998, Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa.
Adekwatna do indywidualnych tematów prac magisterskich.
Uzupełniającej:
−
−
Urban S., Ładoński W., 2006, Jak napisać dobrą pracę magisterską, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. O. Lanego,
Wrocław.
31
Nazwa przedmiotu: Seminarium magisterskie
Kod ECTS:
(Katedra Geografii Ekonomicznej)
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: prof. UG dr hab. Iwona Sagan
seminarium − 120 godzin
(30+30+30+30)
Status przedmiotu: fakultatywny
Metody dydaktyczne: seminarium
Zaliczenie, postępy w realizacji rozprawy magisterskiej
oceniane w sposób ciągły na podstawie realizacji
kolejnych etapów pracy i związanych z nimi zadań
cząstkowych.
Wiedza z zakresu: metodologii badań geografii społeczno-ekonomicznej;
Umiejętności: stosowania metod i technik badawczych, analitycznych oraz interpretacyjnych, umiejętność
prezentacji kartograficznej.
Przygotowanie i napisanie rozprawy magisterskiej.
Treści programowe:
Przegląd koncepcji metodologicznych; sformułowanie problemu badawczego; przegląd literatury pod kątem
problemu badawczego; sformułowanie pytań badawczych, sformułowanie tez pracy; przygotowanie konspektu
pracy magisterskiej; omówienie podstawowych wymogów edytorskich pracy naukowej; rozpoznanie
dostępności materiałów źródłowych; zgromadzenie danych empirycznych, interpretacja statystyczna i
graficzna danych źródłowych, napisanie rozprawy.
Opanowanie umiejętności w zakresie sformułowania problemu naukowego, postawienia pytań badawczych,
sformułowania tez pracy, przygotowania konspektu pracy magisterskiej, znajomości wymogów edytorskich
pracy naukowej, organizacji procesu badawczego, organizacji badań w terenie, napisania tekstu rozprawy.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
właściwa realizowanemu tematowi badawczemu
Uzupełniającej:
− właściwa realizowanemu tematowi badawczemu
32
Kod ECTS:
(Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego)
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej: prof. UG dr hab. Tadeusz Palmowski
(30+30+30+30)
Metody dydaktyczne:
metoda konwersatoryjna, praca indywidualna;
zaliczenie; na podstawie: opracowanych załoŜeń, planu,
poszczególnych rozdziałów i całej pracy magisterskiej
Wiedza z zakresu: wiedza na poziomie licencjatu z geografii lub nauk pokrewnych;
Umiejętności: analiza i synteza informacji pochodzących z wielu źródeł;
ZałoŜenia i cele przedmiotu: przygotowanie pracy magisterskiej na wybrany temat z geografii społeczno-ekonomicznej
Treści programowe:
Gromadzenie, zestawienie i analiza materiałów faktograficznych i statystycznych dotyczących wybranego
tematu pracy magisterskiej; krytyczna analiza, wskazanie metod badawczych, synteza informacji
pochodzących z wielu źródeł; kartograficzna prezentacja danych statystycznych; zestawienie literatury, źródeł,
wykonywanie przypisów, powołań, cytowań w tekście; poprawność językowa tekstu naukowego opieka
naukowa i pomoc merytoryczna przy przygotowaniu pracy magisterskiej, bieŜąca ocena i korekta prac
prowadzonych przez studenta;
W zakresie sformułowania problemu naukowego; postawienia pytań badawczych, sformułowania tez pracy;
przygotowania konspektu pracy magisterskiej, znajomości wymogów edytorskich pracy naukowej; organizacji
procesu badawczego; organizacji badań w terenie;
Wykaz literatury
Podstawowej:
− Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych,
− Weiner J., 1998, Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
− Urban S., Ładoński W., 2006, Jak napisać dobrą pracę magisterską, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we
Wrocławiu, Wrocław.
Uzupełniającej:
−
Adekwatna do indywidualnych tematów prac magisterskich;
33
Kod ECTS:
(Zakład Gospodarki Przestrzennej)
Nazwa kierunku:
Geografia
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr hab. Mariusz Czepczyński
(30+30+30+30)
Metody dydaktyczne: pogadanka,
sytuacyjna, metoda projektów
metoda Formy i warunki zaliczania przedmiotu:
zaliczenie; na podstawie: realizacji projektu, części pracy
magisterskiej, obecności na zajęciach.
Wiedza z zakresu: podstaw geografii społeczno-ekonomicznej, struktury środowiska geograficznego i
interakcji pomiędzy jego komponentami; warunków i czynników kształtujących strukturę przestrzennego
zróŜnicowania; znajomość podstawowej literatury z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej oraz
metodologii i technik badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej.
Umiejętności: syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł.
Kierunkowanie i wsparcie procesu wyboru tematu, planowania oraz realizacji pracy magisterskiej, wsparcie
metodologiczne prac magisterskich.
Treści programowe:
Analiza i interpretacja tekstów naukowych, źródeł statystycznych, tekstowych i kartograficznych;
przygotowanie niezbędnych narzędzi metodologicznych; wypracowanie problematycznego tematu badań,
określenie tezy lub hipotezy badawczej, wypracowanie planu pracy, przygotowanie rozdziału lub podrozdziału
teoretycznego, praca nad poszczególnymi rozdziałami.
Student stosuje podstawowe techniki, właściwe dla geografii społeczno-ekonomicznej; wykazuje umiejętność
wykorzystania dostępnych źródeł informacji; stosuje na poziomie podstawowym metody statystyczne do opisu
zjawisk i analizy danych; wykazuje umiejętność czytania ze zrozumieniem literatury fachowej; wykazuje
umiejętność krytycznego opracowania wybranego problemu w zakresie geografii społeczno-ekonomicznej w
formie pisemnej z poprawną dokumentacją.
Wykaz literatury
Podstawowej:
−
−
−
Berezowski S., 1986, Metody badań w geografii ekonomicznej, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych,
Uzupełniającej:
−
34

Geografia społeczno-ekonomiczna

Transkrypt

Podobne dokumenty

GEOGRAFIA Test pisemny wielozadaniowy rónicujący

Geografia

Geografia ekonomiczna

Geografia

Geografia z ochrona srodowiska

Tematy prac zaliczeniowej (esej):

konkurs Zakład Geografii Miast 2016

Szczegółowe informacje

Geografia, studia stacjonarne I stopnia (licencjackie)