plik pdf

Transkrypt

plik pdf
Plan wynikowy – wiek XX
Tematyka zajęć
Wiek dwudziesty.
Narodziny
Wymagania podstawowe
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń:
Uczeń:
♦ interpretuje tekst poetycki i
♦ podaje kilka przykładów przemian
prozatorski
cywilizacyjnych, które zaszły na
przełomie wieków
♦ wskazuje liczne różnice wynikające
z zastosowania różnych poetyk w
♦ samodzielnie określa temat wiersza
G. Apollinaire’a
analizowanych tekstach
♦ wypowiada się na temat wpływu
♦ samodzielnie definiuje pojęcie:
„kaligram”
wojny na twórczość omawianych
artystów
♦ określa kontekst historyczny Listów
z frontu do Madelaine i Na
Zachodzie bez zmian
♦ opowiada o kierunkach, które
♦ opowiada o funkcjach, jakie pełniły
pojawiły się w sztuce na początku
kaligramy w różnych epokach
XX w., wymienia nazwiska
♦ porównuje poetycką wizję wojny z
ważnych twórców i tytuły ich dzieł
jej obrazem zawartym w Listach do
Madelaine
♦ interpretuje tekst poetycki i
prozatorski; odnajduje właściwe dla ♦ porównuje obrazy wojny i
nich konteksty
żołnierza z czasów I wojny
światowej z dwoma dowolnie
♦ wyjaśnia, jak rozumie opinię, że
wybranymi realizacjami tematu
biografia G. Apollinaire’a
wojny w innych epokach; wymienia
odzwierciedla ducha czasu
tytuły utworów, bohaterów,
odwołuje się do opowiedzianych
zdarzeń itp.
Procedury sprawdzania
Uczeń:
♦ pisze notatkę o
różnicach poetyki
porównywanych
tekstów
♦
pisze pracę na temat:
„Różne oblicza
heroizmu w literackich
obrazach wojny”
1
Piosenka żołnierska
wpisana w legionową
historię i mit
11 listopada 1918 roku –
narodziny nowego czasu
♦ czyta pieśń My, Pierwsza Brygada
głośno, z właściwą dykcją i
intonacją
♦ samodzielnie rekonstruuje
utrwalony w tekście obraz
legionisty
♦ wyjaśnia, czym jest carmina patri,
wymienia najważniejsze polskie
pieśni patriotyczne
♦ stawia hipotezy na temat wartości
historycznej dzienników
♦ wymienia kilka założeń
artystycznych twórców skupionych
wokół kawiarni Pod Pikadorem
♦ przy pomocy nauczyciela określa
temat wiersza J. Lechonia i
analizuje fragment utworu
♦ interpretując dzienniki, omawia
nastroje towarzyszące odzyskaniu
niepodległości
♦ w kontekście dzienników omawia
związek między zdarzeniami
historycznymi, politycznymi i
artystycznymi
♦ interpretując wiersz J. Lechonia,
omawia sens aluzji literackich
♦ opowiada legendę legionową
♦ wyjaśnia, co znaczy, że legenda
legionowa pełniła mitotwórczą
funkcję
♦ wykonuje zadanie 1. ze
s. 20 podręcznika
♦ samodzielnie określa cechy języka i ♦ pisze mikroanalizę
stylu poznanych fragmentów
fragmentu wiersza J.
dzienników
Lechonia
♦ na podstawie odezwy uogólnia
wioski wynikające z założeń
poetów skupionych wokół kawiarni
Pod Pikadorem
♦ interpretuje wiersz J. Lechonia;
wskazuje i omawia konteksty
wiersza: historyczny i kulturowy
♦ stawia hipotezy na temat powodów, ♦ wykonuje zadanie 3. ze
dla których omawiane dzienniki
s. 7 podręcznika
mają wartość historyczną;
argumentuje swoje stanowisko
♦ sprawnie kontynuuje interpretację
wiersza J. Lechonia zaproponowaną
przez I. Opackiego
♦ formułuje hipotezy na temat
powodów popularności wiersza J.
Lechonia
2
Wiosna – poezja
pierwszych miesięcy
wolnej Polski
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersz J. Tuwima
♦ podaje przynajmniej jeden
argument potwierdzający
awangardowy charakter wiersza
♦ wyjaśnia, dlaczego Wiosnę traktuje
się jako dytyramb na opak
♦ w kontekście Sporów o „Wiosnę”
wiosną 1918 roku wyraża własne
zdanie o utworze
♦ wskazuje wiele argumentów
potwierdzających awangardowy
charakter wiersza J. Tuwima
♦ wskazuje przynajmniej dwa
związki łączące wiersz z
postulatami poetów skupionych
wokół kawiarni Pod Pikadorem
♦ zajmuje stanowisko w sporze o
Wiosnę
♦ przygotowuje pisemnie
♦ interpretuje wiersz J. Tuwima
wykaz cech, którymi
♦ określa konstrukcję myślową
powinien się
wiersza
charakteryzować
♦ wskazuje kilka elementów języka i
współczesny tekst
stylu potwierdzających
literacki, mający
oryginalność i nowoczesność
wzburzyć krytyków i
wiersza
czytelników
♦ wskazuje przynajmniej dwa
antydytyrambiczne aspekty wiersza
♦ zwięźle określa przyczyny
krytycznej oceny wiersza
♦ samodzielnie interpretuje wiersz i
wskazuje wiele zabiegów istotnych
dla awangardowego charakteru
wiersza
♦ formułuje hipotezy na temat
znaczenia tabu i konsekwencji jego
przełamywania w sztuce
♦ wskazuje I. Strawińskiego i S.
Diagilewa jako przykładowych
artystów odchodzących od
uznanych kanonów sztuki
muzycznej i baletowej
♦ wyjaśnia, czym jest prowokacja
artystyczna
3
W spektrum Skamandra
♦ opowiada, czym był Skamander i
kim byli jego twórcy
♦ na przykładzie wiersza K.
Wierzyńskiego wskazuje cechy
wiersza charakterystycznego dla
skamandrytów
Awangarda w pigułce.
Krótki kurs historii sztuki
♦ wymienia podstawowe informacje
o kierunkach artystycznych, które
pojawiły się na początku XX w., a
jeden z nich charakteryzuje
dokładnie
♦ wymienia kilka postulatów, które w
swych manifestach zawarli
futuryści, dadaiści i surrealiści
♦ opowiada o kierunkach
artystycznych pierwszych dekad
XX w.
♦ w wybranym dziele wskazuje
cechy charakterystyczne danego
kierunku artystycznego
♦ interpretuje wiersz K.
♦ pisze notatkę, w której
Wierzyńskiego, wnikliwie omawia
charakteryzuje typowe
strukturę utworu
cechy poezji
skamandrytów
♦ na podstawie poznanych tekstów
zestawia elementy
charakterystyczne dla tematyki i
poetyki skamandrytów
♦ rekonstruuje program artystyczny
grupy
♦ przedstawia
♦ wyjaśnia koncepcję artystyczną
kilkuminutową
futurystów
prezentację na temat
♦ przedstawia stanowisko J. Villetta
jednego z omawianych
w sprawie używania pojęć ogólnych
kierunków
w odniesieniu do sztuki i wyraża
artystycznych
własne zdanie na ten temat
♦ wyjaśnia powody, dla których
koncepcje futurystów, dadaistów,
surrealistów uznano za przeciwne
tradycji
♦ formułuje hipotezy na temat roli
skandalu i bluźnierstwa w sztuce
4
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją dwa wiersze
futurystyczne
„Telefon mego mózgu” –
♦ na przykładzie tekstów
porozmawiajmy o
zaproponowanych w podręczniku
wyobraźni i języku
charakteryzuje ortografię
polskich futurystów
stosowaną przez futurystów
♦ wymienia nazwiska przedstawicieli
polskiego futuryzmu i tytuły kilku
utworów
♦ wyjaśnia, na czym polega
nowatorstwo poetyki
futurystycznej, np. „rozbicie”
składni, zapis tekstu
♦ samodzielnie określa tematykę
dwóch wierszy awangardowych
♦ porównuje przynajmniej dwa
określone aspekty wierszy
(konstrukcję „ja” lirycznego,
metafor itp.) na przykład A. Sterna
i T. Czyżewskiego
Dlaczego Bruno Jasieński ♦ w wierszu B. Jasieńskiego wskazuje
nosił w butonierce but?
cechy, o których pisze E. Balcerzan
Lekcja uważnego czytania
♦ wypowiada własne zdanie na temat
koncepcji artysty wyrażonej przez
B. Jasieńskiego
Futuryzm po latach –
♦ zwięźle przybliża opinie
próba podsumowania
literaturoznawców na temat
futuryzmu i awangardy
♦ pisemnie ocenia artystyczną i
ideową koncepcję futuryzmu
Nuż w bżuhu polskich
futurystów
♦ przedstawia futuryzm jako
koncepcję artystyczną i doktrynę
wykraczającą poza sztukę
♦ wyjaśnia, czym dla futurystów,
dadaistów, surrealistów były
eksperymenty językowe; daje tego
przykłady
♦ na podstawie wiersza omawia na
przykład intencje nadawcy tekstu
♦ wykonuje zadanie 3. ze
s. 45 podręcznika
♦ wyjaśnia, czym było rozbicie przez
futurystów mitu poezji
♦ analizując wiersze futurystów,
wskazuje wiele elementów
charakterystycznych dla ich poetyki
♦ wypowiada własne zdanie na temat ♦ pisze mikroanalizę
koncepcji interpretacyjnej E.
wybranego wiersza
Balcerzana
futurystycznego
♦ wyjaśnia mechanizmy, które
♦ pisze pracę na temat:
powodują zmianę statusu dzieła, np.
„Futuryzm po latach –
przestaje być dziełem
próba podsumowania”
awangardowym i staje się
klasycznym
5
Awangarda Krakowska i
poemat rozkwitający
♦ przedstawia najważniejsze
założenia Awangardy Krakowskiej
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersze T. Peipera i J.
Przybosia
♦ określa tematy wierszy i
charakteryzuje koncepcję
artystyczną jednego z nich,
wskazując najistotniejsze elementy
omawianej koncepcji
♦ omawia wiersze i wskazuje
elementy, które sprawiają, że
omawiane teksty uznaje się za
reprezentatywne dla Awangardy
Krakowskiej
♦ wskazuje różnice wynikające z
typograficznego układu tekstu
poetyckiego
♦ samodzielnie analizuje i
♦ pisze notatkę, w której
interpretuje wiersze
charakteryzuje różne
literackie koncepcje
♦ ustosunkowuje się do
artystyczne
przedstawionej przez J. Przybosia
międzywojnia
analizy układu rozkwitania
♦ wskazuje i omawia różnice
wynikające z typograficznego
układu tekstu poetyckiego, uogólnia
swoje wnioski
♦ w kontekście kilku znanych sobie ♦ pisemnie określa
koncepcji artystycznych opowiada
funkcje, jakie układ
o istocie i oryginalności układu
rozkwitania pełni w
rozkwitania
Wielkiej Improwizacji
i wierszu J. Przybosia
♦ wskazuje w Wielkiej Improwizacji
elementy układu rozkwitania,
określa jego funkcję w utworze
6
Przedwiośnie – prawda i
mity
Przedwiośnie polskie –
powieść Stefana
Żeromskiego jako namysł
nad kształtem wolnej
ojczyzny
Skąd czerpać wiedzę o
postaci literackiej.
Charakterystyka Cezarego
Baryki
Losy Cezarego Baryki
albo prawicowe i
lewicowe poglądy Polski
międzywojennej
Przedwiośnie. O czym się
nie mówi na lekcjach i nie
czyta w brykach
♦ swobodnie streszcza dowolny
wątek Przedwiośnia
♦ charakteryzuje głównego bohatera
♦ przywołuje te fragmenty powieści,
które na pewno poruszają kwestie
polityczne lub ideowe
♦ przybliża przynajmniej dwa fakty
historyczne będące kontekstem dla
powieściowych wydarzeń
♦ krótko wyjaśnia, jaką funkcję pełni
w powieści mit szklanych domów
♦ rekonstruuje obrazy wsi i jej
mieszkańców oraz obrazy miast i
ich mieszkańców
♦ wypowiada się na temat
konsekwencji uwikłania się
człowieka w politykę i historię
♦ wyjaśnia, dlaczego o Przedwiośniu
mówi się, że jest odbiciem rozterek
Polaków stojących u progu
wolności
♦ udowadnia, że Przedwiośnie jest
powieścią wieloaspektową
♦ przywołuje historyczne, polityczne
i literackie konteksty powieści
♦ znajduje i przedstawia argumenty
na to, że powieść jest
rozrachunkiem z przeszłością i
pytaniem o przyszłość Polski
♦ wskazuje przynajmniej jeden
element konstrukcji powieści, np.
kontrast
♦ odnajduje w powieści partie
różniące się sposobem prowadzenia
narracji i objaśnia funkcje takiego
zabiegu
♦ wymienia powody powstania W
odpowiedzi Arcybaszewowi i innym
i wypowiada własne zdanie na
temat oddziaływania pisarzy na
społeczeństwo
♦ dyskutuje na temat słuszności
nazywania Przedwiośnia „pytaniem
o Polskę”, „rozrachunkiem z
przeszłością” itp.
♦ wskazuje realistyczne i utopijne
aspekty powieści
♦ formułuje tezy na temat sensu
istnienia mitów, takich jak w
powieści Żeromskiego
♦ pisze kilkustronicową
charakterystykę
Cezarego Baryki
♦ ustnie porównuje
funkcje znanych sobie
mitów z mitem
szklanych domów
♦ pisze pracę
interpretującą tytuł
powieści
♦ uogólnia i dostrzega
uniwersalny charakter
treści powieści S.
Żeromskiego
7
Polityka w satyrze i poezji
Koniec świata według
JulianaTuwima
♦ wyjaśnia funkcje tekstu
satyrycznego i intencje satyryka
♦ formułuje hipotezę na temat kreacji
rzeczywistości stworzonej w
poemacie J. Tuwima Bal w operze
♦ w utworze J. Tuwima znajduje
elementy języka propagandy
♦ wypowiada własne zdanie na temat
granic wyrażania stanów
emocjonalnych za pomocą języka
♦ interpretuje rysunek jako tekst
satyryczny
♦ odczytuje konteksty, które
wprowadzili do swych wierszy K. I.
Gałczyński i J. Tuwim
♦ podaje przykłady tekstów
satyrycznych i w tym kontekście
formułuje wypowiedź na temat
funkcji, jakie w kulturze pełnili
satyrycy i satyra
♦ wypowiada się o roli pisarzy w XX
w.
♦ formułuje sąd na temat satyry jako ♦ pisze notatkę
formy reakcji na rzeczywistość
syntetyzującą
wiadomości na temat
♦ ustosunkowuje się do zdania M.
funkcji satyry na
Dąbrowskiej na temat roli pisarza
przestrzeni wieków
jako osoby powołanej do
zajmowania stanowiska w sprawach
politycznych
♦ odczytuje konteksty, które
wprowadzili do swych wierszy K. I.
Gałczyński i J. Tuwim
♦ wyjaśnia, na czym polega
groteskowy charakter zabiegów
językowych i poetyckich
zastosowanych przez J. Tuwima
♦ znajduje argumenty potwierdzające ♦ wykonuje zadanie 2. ze
s. 74 podręcznika
to, że satyra jest formą reakcji na
rzeczywistość
♦ wypowiada się na temat roli
współczesnej satyry oraz roli
pisarzy w różnych okresach
dziejowych
8
Dom i antydom w
powieści Michaiła
Bułhakowa
W kuźni talentów, czyli
dom pracy twórczej
W poszukiwaniu domu
Dobro i zło w powieści
Bułhakowa
♦ streszcza fragmenty mówiące o
Moskwie i jej mieszkańcach
♦ przedstawia sytuacje i zdarzenia
ukazujące absurdalność
moskiewskiej rzeczywistości
♦ w odniesieniu do powieści
wypowiada się na temat źródeł
dobra i zła, rozwija jeden z
punktów swej wypowiedzi
♦ charakteryzuje główne postaci
powieści
♦ wskazuje w powieści M.
♦ ustnie wyjaśnia, czemu
służy deformacja
Bułhakowa tematy, które uważa za
świata w powieści M.
ważne, i uzasadnia swój wybór
Bułhakowa
♦ w kontekście powieści wypowiada
się na temat tego, czym jest
♦ pisze pracę na temat:
„Mistrz i Małgorzata
wolność, jakie znaczenie w ludzkim
powieścią o banalności
życiu ma sztuka, miłość
zła”
♦ formułuje hipotezy dotyczące tego,
czy powieść Bułhakowa może być
obrazem czasu, ludzi, miasta
♦ wskazuje w powieści M.
Bułhakowa wiele odniesień
kulturowych
♦ wskazuje funkcje, jakie w
opisywaniu moskiewskiej
rzeczywistość pełni absurd
♦ omawia jeden z głównych wątków
powieści i uogólnia jego sens
♦ wskazuje w powieści te treści,
tematy zagadnienia, w których
dostrzega charakter uniwersalny;
uzasadnia swój wybór
♦ w kontekście powieści M.
Bułhakowa wyjaśnia, czym jest
intertekstualność i semiotyka, daje
przykłady ich funkcjonowania
♦ konfrontuje powieść M. Bułhakowa
z tradycją epicką pierwszych dekad
XX w.
9
„Piekło kobiet” w
publicystyce i poezji
♦ parafrazuje najważniejsze tezy
postawione przez T. ŻeleńskiegoBoya we fragmencie Walki o
reformę seksualną
♦ samodzielnie określa temat i
interpretuje wiersz M.
Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Świat wewnętrzny jako
temat powieści Marcela
Prousta i Jamesa Joyce’a
♦ odwołując się do tekstu wyjaśnia,
na czym polega nowatorstwo
twórczości M. Prousta i odejście od
przyczynowo-skutkowej fabuły
♦ odnajduje w tekście fragmenty,
które do opisania świata
wewnętrznego bohatera
wykorzystują refleksję lub
retrospekcję
♦ odnajduje w tekście J.
Iwaszkiewicza elementy
psychologizacji
♦ samodzielnie analizuje urywek
powieści J. Joyce’a i na tej
podstawie określa cechy strumienia
świadomości
♦ interpretuje tytuł powieści J.
Joyce’a
♦ ustosunkowuje się do wybranej z
podręcznika wypowiedzi na temat
powieści
Monolog wewnętrzny
według Jamesa Joyce’a,
czyli strumień
świadomości
♦ przedstawia przyczyny
♦ krótko pisemnie
zaangażowania literatów w sprawy
ustosunkowuje się do
społeczne
tego, czym jest tabu,
jaki jest sens i wartość
♦ ocenia adekwatność tytułu
jego przekraczania
Intermedium 2
♦ określa konteksty literackie i
kulturowe wiesza M.
Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
♦ wypowiada się na temat
współczesnych przemian
obyczajowych
♦ wnioskuje o wpływie rozwoju
♦ wzorując się na
psychologii na literaturę
sposobie pisania
Prousta lub Joyce’a,
♦ wskazuje w tekście J.
pisze jednostronicowy
Iwaszkiewicza związki z
tekst o charakterze
psychologizmem M. Prousta
wspomnieniowym
♦ wskazuje i omawia
♦ wykonuje zadanie 3. ze
charakterystyczne elementy treści i
s. 85 podręcznika
formy powieści J. Joyce’a
♦ wyjaśnia, na czym polega
przełomowe i kultowe znaczenie
powieści J. Joyce’a
♦ ustosunkowuje się do wybranej z
podręcznika wypowiedzi na temat
powieści
10
Polska powieść
psychologiczna
W kleszczach schematów
– dzieje bohaterów
powieści Zofii
Nałkowskiej
Granice poznania, czyli
psychologiczny portret
Zenona Ziembiewicza
♦ we fragmencie wybranej powieści
wskazuje charakterystyczne cechy
narracji, za pomocą której jest
prezentowany wewnętrzny świat
bohatera
♦ objaśnia związek między opisem
świata zewnętrznego i zdarzeń
fabularnych a opisem
wewnętrznego świata przeżyć
bohaterów
♦
wykonuje zadanie 6.
♦ opowiada o wpływie psychologii
ze s. 90 podręcznika
na kształt polskiej powieści
dwudziestolecia międzywojennego
♦ wskazuje te elementy tekstów,
które dostarczają wiedzy o
psychice, zmysłowości bądź
refleksyjności bohaterów, omawia
sposoby konstruowania takich
tekstów
♦ formułuje tezy dotyczące tego, jak
światowa powieść psychologiczna
wpłynęła na powieść polską
♦ w zamieszczonych w podręczniku
fragmentach powieści odnajduje i
charakteryzuje sposoby
przedstawiania świadomości i
psychiki bohatera
♦ wygłasza krótkie wystąpienie na
temat wpływu psychologii i
światowej powieści
psychologicznej na kształt polskiej
powieści dwudziestolecia
międzywojennego
♦ posługuje się słownictwem
odpowiednim dla tematyki
psychologicznej, np. świadomość,
podświadomość, tożsamość,
egotyzm itp.
♦ wskazuje i omawia schematy, w
♦ pisze pracę na temat:
których funkcjonują bohaterowie
„Kto z nas jest wolny
powieści
od schematów?”
♦ wyjaśnia związek między sposobem ♦ tworzy portret
prowadzenia narracji a
psychologiczny
psychologicznym portretem postaci
Zenona Ziembiewicza
♦ zabiera głos w rozmowie na temat
człowieka uwikłanego w społeczne
i psychologiczne schematy
♦ streszcza główne wątki powieści
♦ charakteryzuje bohaterów powieści
♦ uzasadnia, dlaczego Granicę
zalicza się do nurtów
realistycznego i psychologicznego
♦ wyraża własną opinię na temat
zachowań człowieka w danej
sytuacji społecznej
♦ interpretuje tytuł powieści
11
Granica jako powieść o
człowieku, społeczeństwie
i państwie
Świadectwa lektur.
Pokolenie Kolumbów
czyta Josepha Conrada
♦ omawia zachowania głównego
bohatera, biorąc pod uwagę
motywacje społeczne i
psychologiczne
♦ wyraża własną opinię na temat
relacji między bohaterami powieści
♦ uzasadnia, dlaczego powieść
traktuje się jako historię o
człowieku i społeczeństwie
♦ streszcza fragment Lorda Jima i w
odniesieniu do tekstu wyjaśnia, na
czym polega sytuacja conradowska
♦ wskazuje kontekst dla sytuacji
conradowskiej w literaturze
polskiej (tematy wyborów,
dylematów etycznych)
♦ wyjaśnia związek między sytuacją
conradowską a sytuacją, w jakiej
znaleźli się ludzie w czasie II
wojny światowej
♦ omawia związek między sytuacją
conradowską opisaną w Lordzie
Jimie a tą, o której mówi J. J.
Szczepański
♦ w odniesieniu do dowolnie
wybranego przykładu wyjaśnia, na
czym polega nowatorstwo powieści
J. Conrada
♦ zabiera głos w dyskusji na temat
konsekwencji uwikłania się
człowieka w społeczne i
psychologiczne schematy i
konwencje, broni swojego
stanowiska
♦ pisze prace na temat:
„Kto z nas jest wolny
od schematów”
♦ pisze notatkę, w której
wymienia wszystkie
tematy podjęte w
powieści i rozwija
jeden z tematów
drugorzędnych
♦ wyjaśnia, czym jest sytuacja
♦
wykonuje zadanie 5.
conradowska, rozpatruje jej aspekty
ze s. 95 podręcznika
etyczne
♦ formułuje hipotezy o tym, dlaczego
powieści J. Conrada stały się
elementem formacyjnym dla
pokolenia Kolumbów
♦ podaje dwa, trzy argumenty
potwierdzające nowatorstwo
powieści J. Conrada
♦
wykonuje zadanie ze
♦ wyjaśnia, na czym polega
s. 97 podręcznika
uniwersalizm powieści J. Conrada
♦ w kontekście wypowiedzi J. J.
Szczepańskiego i własnych
doświadczeń wypowiada się na
temat roli literatury w kształtowaniu
świadomości i postaw życiowych
człowieka
12
Jądro ciemności Josepha
Conrada.
Kim był Kurtz?
Czym jest „jądro
ciemności”? Próba
wyjaśnienia
♦ parafrazuje treść powieści Jądro
ciemności
♦ samodzielnie, wnikliwie
charakteryzuje Kurtza
♦ wskazuje główne problemy podjęte
w powieści
♦ zabiera głos w rozmowie na temat
sposobu traktowania „innych” w
powieści i dziś
♦ interpretuje tytuł
♦ samodzielnie wskazuje główne
tematy powieści, przedstawiając je
w ujęciu problemowym
♦ charakteryzuje i ocenia zachowania
bohaterów powieści
♦ podaje argument uzasadniający
niemożność jednoznacznej oceny
Kurtza
♦ zabiera głos w dyskusji na temat
odpowiedzialności za własne
postępowanie
♦ uogólnia i hierarchizuje tematy
♦ podaje przynajmniej
powieści J. Conrada
dwa tematy, które są
istotne dla powieści,
♦ najpierw ustnie, potem pisemnie
uzasadnia swoją opinię
tworzy psychologiczny portret
Kurtza
♦ pisze charakterystykę
głównego bohatera
♦ wskazuje te elementy powieściowej
narracji, które decydują o jej
odmienności na tle innych
sposobów opowiadania
♦ stawia pytania o wagę i aktualność ♦ organizuje debatę na
tematów podjętych przez J.
temat: „Literatura jako
forma poznawania
Conrada
zewnętrznego i
♦ wykorzystuje powieść J. Conrada
wewnętrznego świata
jako kontekst do rozważań na temat
człowieka”
odpowiedzialności człowieka za los
innych, hierarchii wartości,
♦ pisze prace na temat:
zagrożeń, jakie niesie ze sobą
„Jądro ciemności jako
rozwój cywilizacji itp
metafora. Próba
odczytania”
13
Dyskusja wokół
Czarodziejskiej góry
Tomasza Manna jako spór
o kształt Europy
♦ parafrazuje rozmowę
Settembriniego i Naphty; jednym
zdaniem określa jej sens
♦ wypowiada się na temat poglądów
Settembriniego i Naphty w
kontekście historii XX w.
Proces Franza Kafki jako
moralitet XX wieku
♦ opowiada dzieje Józefa K.;
wyjaśnia, dlaczego uznaje się go za
Każdego
♦ interpretuje wskazany przez
nauczyciela fragment powieści
♦ wyjaśnia, dlaczego powieść można
traktować jako zapowiedź
totalitaryzmu
♦ wskazuje w powieści sytuacje i
zdarzenia absurdalne, objaśnia ich
funkcję
♦ wnioskuje o funkcjach i wymowie ♦ wskazuje kulturowe i historyczne
absurdu zastosowanego przez F.
konteksty powieści F. Kafki
Kafkę w powieści
♦ przywołuje jako kontekst kilka
wcześniejszych i późniejszych
♦ udowadnia, że twórczość F. Kafki
wywarła wpływ na literaturę i
tekstów na temat alienacji,
sztukę światową
zniewolenia, odpowiedzialności
człowieka
♦ pisze prace o współczesnym
Józefie K.
Dlaczego świat Franza
Kafki musi być
absurdalny?
„Człowiek jako ofiara”,
czyli rzecz o współczuciu
♦ ustosunkowuje się do opinii S.
Barańczaka wyrażonej we
fragmencie Zmienionego głosu
Settembriniego
♦ w kontekście wypowiedzi C.
Miłosza i S. Barańczaka
wypowiada się na temat własnych
doświadczeń lekturowych
♦ zabiera głos w dyskusji na temat
Czarodziejskiej góry jako powieści
inspirującej do przemyśleń natury
filozoficznej, etycznej, kulturowej
♦ wyjaśnia, na czym polega
moralitetowy charakter powieści F.
Kafki
♦ objaśnia świat opisany przez F.
Kafkę w kategoriach alegorii
♦ wykorzystując wskazówkę
interpretacyjną, interpretuje dany
fragment powieści
♦ wskazuje echa twórczości F. Kafki
w tekstach innych autorów
♦ w kontekście powieści
T. Manna pisze esej na
temat: „Spór o
pryncypia”
♦ pisze notatkę, w której
wykazuje związek
Józefa K. z Każdym
♦ pisemnie analizuje
fragment powieści
♦ przygotowuje
kilkuminutową
prezentację na temat:
„Wina jako stały
element ludzkiej
egzystencji”
♦ prezentuje teksty
literackie, malarskie, w
których zastosowano
absurd
♦ wykonuje zadanie 3.
ze s. 108 podręcznika
14
Zjawisko – Witkacy
Szewcy Witkacego, czyli
jak się robi rewolucję w
czystej formie
Bełkot jako przejaw końca
świata
♦ przybliża biografię Witkacego –
artysty, filozofa, skandalisty
♦ wyjaśnia, które elementy malarstwa
Witkacego uważa za osobliwe i
uzasadnia swoją opinię
♦ w kontekście Witkacowskiego
pojęcia antyintelektualizmu tworzy
portret współczesnego
antyintelektualisty
♦ ustosunkowuje się do tezy, że
malarstwo Witkacego jest obrazem
przedwojennej inteligencji polskiej
♦ określa tematy podjęte w Szewcach
i charakteryzuje wyraziste elementy
formy tego dramatu
♦ opowiada, czym według Witkacego
jest rewolucja
♦ w odniesieniu do Szewców
wyjaśnia, czym jest „czysta forma”
♦ w odniesieniu do tekstu M. Janion
charakteryzuje cechy języka
Szewców
♦ zabiera głos w dyskusji na temat
♦ przygotowuje
stylu życia człowieka jako przejawu
kilkuminutową
jego indywidualizmu, sposobu
prezentację na temat
prowokowania itp.
malarstwa Witkacego
♦ ustosunkowuje się do opinii, że
twórczość Witkacego jest źródłem
wiedzy o nim samym i kulturze
jego czasów
♦ wyraża swoje zdanie na temat
konsumpcyjnego i
niekonsumpcyjnego traktowania
sztuki zarówno przez Witkacego,
jak i współczesnych artystów
♦ wyjaśnia, dlaczego Szewców uważa ♦ parodiuje tekst
się za dramat rewolucyjny w formie
Witkacego
i treści
♦ wskazuje w Szewcach wątki
katastroficzne i stawia tezy na temat
źródeł takich przedstawień
♦ wskazuje nawiązania do NieBoskiej komedii
♦ w odniesieniu do wybranej sytuacji
i przynajmniej jednej postaci z
dramatu wypowiada się na temat
funkcji groteski w sztuce
Witkacego
♦
15
Byty i niebyty
Leśmianowskich światów
♦ odwołując się do znanego sobie
tekstu B. Leśmiana, przypomina
charakterystyczne cechy jego
poezji
♦ w kontekście poznanych tekstów
wyjaśnia, czym jest mit według B.
Leśmiana
♦ samodzielnie pisze interpretację
dowolnego wiersza B. Leśmiana
♦ wskazuje w poezji B. Leśmiana
elementy baśniowe i ludowe
♦ szczegółowo charakteryzuje styl B.
Leśmiana
Czym jest Schulzowska
Księga? Próba
poszukiwań
♦ wyjaśnia, co łączy fragment
Sanatorium pod Klepsydrą oraz
reprodukcję reklamy Anny Csillag
♦ przybliża mit Księgi
♦ wskazuje różnice między
traktowaniem Księgi przez Adelę
(profanum) i Józefa (sacrum)
♦ wyjaśnia, na czym polega
nowatorstwo pisarstwa B. Schulza
na tle prozy mu współczesnej
♦ udowadnia, że Leśmian był poetą ♦ wykonuje zadanie 3. z
s. 138 podręcznika
mitotwórcą
♦ odnajduje w poezji B. Leśmiana
wpływ filozofii H. Bergsona oraz
ludowe wyobrażenia o świecie,
śmierci, istotach spoza realnego
świata itp.
♦ interpretuje ustnie i pisemnie
wiersze Leśmiana, także
wykorzystując interpretację K.
Wyki i inne sugestie zawarte w
podręczniku
♦ analizuje wiersze Leśmiana,
wskazując wyraziste cechy języka,
poetyki, odszukuje i interpretuje
nawiązania do ludowości, filozofii
itp.
♦ ocenia twórczość B. Leśmiana na
tle dorobku innych znanych sobie
poetów tego czasu
♦ wyjaśnia, na czym polega
♦ przygotowuje
kulturowe znaczenie mitu Księgi
wypowiedź o dziele,
które stało się dla
♦ interpretuje opowiadanie,
niego Księgą
uwzględniając różnicę w
pojmowaniu Księgi i historii Anny
Csillag przez Adelę i Józefa
16
Metamorfozy w świecie
Brunona Schulza
♦ opowiada fragment Sklepów
cynamonowych
♦ krótko wypowiada się o tym, czym
w kulturze jest metamorfoza i
dlaczego bohaterowie Schulza jej
ulegają
♦ w swych wypowiedziach
poprawnie stosuje pojęcie
„panmaskarada”
♦ posługuje się Słownikiem
schulzowskim
♦ wyjaśnia, czym w kulturze jest
♦ prezentuje reprodukcje
metamorfoza i przedstawia jej różne
rysunków B. Schulza i
realizacje
w ich kontekście
wygłasza
♦ w odniesieniu do opowiadania B.
kilkuminutowy referat
Schulza wyjaśnia, czym jest
o metaforze w
panmaskarada
twórczości Schulza
♦ posługuje się Słownikiem
schulzowskim
♦ odwołując się do prozy i rysunków
B. Schulza, dowodzi, że był on
mitotwórcą
♦ wypowiada własne zdanie na temat ♦ konfrontuje
opowiadanie Schulza z
potrzeby mityzacji rzeczywistości
innymi tekstami o
♦ wyjaśnia, na czym polega panironia
metamorfozach
i wskazuje w opowiadaniu jej
przykłady
♦ samodzielnie analizuje list B.
Schulza do T. Brezy i formułuje
wnioski na temat pojmowania przez
B. Schulza rzeczywistości
♦ porównuje swoje wyobrażenie na
temat świata stworzonego przez B.
Schulza z kreacją filmową
17
Uwięzieni w formie
słowem, gestem, miną,
czyli Ferdydurke Witolda
Gombrowicza
Ferdydurke – źródła i
kontynuacje
Ferdydurke – „książka
zbójecka”?
Ferdydurke – źródła i
kontynuacje
♦ wyjaśnia sens opisanych w
powieści pojedynków
♦ objaśnia, czym w pojęciu
Gombrowicza jest Forma
♦ zwięźle wyjaśnia funkcje, jakie w
powieści pełnią absurd, groteska i
parodia; podaje przykłady
♦ samodzielnie wymienia kilka cech,
które potwierdzają oryginalność
języka W. Gombrowicza
♦ dość obszernie wyjaśnia funkcje,
jakie w powieści pełnią absurd,
groteska i parodia
♦ przybliża zdanie niektórych
dwudziestowiecznych pisarzy na
temat twórczości W. Gombrowicza
♦ przybliża powody, dla których
powieść spotkała się ze skrajnymi
ocenami krytyki i ustosunkowuje
się do opinii krytyków
♦ zapisuje kilka argumentów
potwierdzających tezę, że
Ferdydurke to „książka zbójecka”
♦ znajduje w powieści fragmenty
przywołujące topos człowieka jako
aktora
♦ interpretuje wskazane przez
nauczyciela fragmenty powieści,
nadając im uogólniający charakter
♦ przybliża opinie autorytetów
polonistycznych na temat znaczenia
twórczości W. Gombrowicza
♦ pisze pracę na temat
konsekwencji
przekraczania
ustalonych norm i
form (społecznych,
obyczajowych,
artystycznych)
♦ formułuje dłuższą wypowiedź o
tym, że Ferdydurke jest formą
demaskacji i demitologizacji
ludzkich zachowań, konwencji itp.
♦ samodzielnie wskazuje w powieści ♦ przedstawia
aluzje literackie i kulturowe
przynajmniej jedno
znane sobie dzieło,
♦ zabiera głos w dyskusji na temat
którego forma jest
znaczenia twórczości W.
przynajmniej równie
Gombrowicza w kulturze
istotna jak treść
♦ wskazuje związek między
działaniami T. Kantora a formą
rozumianą jako zagadnienie
artystyczne
18
Zanim nadszedł Wrzesień
W przeczuciu katastrofy.
Druga awangarda
poetycka
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersz W. Sebyły, określa
temat utworu
♦ samodzielnie odnajduje w teksie
treści profetyczne i katastroficzne
♦ w kontekście biografii W. Sebyły
wyjaśnia, czym jest apokalipsa
spełniona
♦ wskazuje i omawia profetyczne i
katastroficzne aspekty wiersza
♦ wskazuje elementy, które
wyraziście wpływają na nastrój
wiersza, udowadnia to
♦ w kontekście wiersza i biografii
jego autora wyjaśnia, czym jest
apokalipsa spełniona
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wybrany wiersz
♦ wskazuje najbardziej wyraziste
konteksty wiersza
♦ interpretując wybrany wiersz,
wykorzystuje wskazówkę
interpretacyjną
♦ analizuje tekst i wyjaśnia, co
decyduje o tym, że wypowiedź
podmiotu lirycznego ma charakter
wieszczy
♦ w odniesieniu do dwóch tytułów,
wskazuje różnice między
twórczością wczesnych i późnych
awangardzistów
♦ interpretując wiersz, przywołuje
konteksty historyczny, biblijny i
literacki
♦ wyjaśnia swoje stanowisko wobec
ujmowania katastrofizmu jako
kategorii historiozoficznej
♦ wykonuje zadanie 5 ze
s. 172 podręcznika
♦ określa kontekst historyczny
♦ pisze mikroanalizę
wierszy W. Sebyły, C. Miłosza, J.
jednego z wierszy
Czechowicza
omawianych na lekcji
♦ odnajduje związek między
pejzażem lirycznym a nastrojem
wiersza, daje tego przykłady
♦ wskazuje i określa sposoby
tworzenia nastroju, nadawania
ekspresji słowom i obrazom w
poszczególnych utworach
♦ twórczo wykorzystuje mikroanalizę
we własnej interpretacji tekstu C.
Miłosza
19
Dzienniki czasu wojny
Zofii Nałkowskiej jako
świadectwo cywila
zagubionego w chaosie
początku wojny
Świadectwa apokalipsy
♦ wyjaśnia, dlaczego o wierszach
drugiej awangardy mówi się w
kontekście apokalipsy spełnionej
♦ w analizie i interpretacji wiersza J.
Czechowicza wykorzystuje uwagi
A. Kamieńskiej
♦ mówi o wydarzeniach, które miały
miejsce w Katyniu wiosną 1940 r.
♦ wskazuje w tekście zabiegi, za
pomocą których oddano atmosferę
pierwszych dni wojny
♦ wyjaśnia, dlaczego wiersze Z.
Herberta i J. Ficowskiego można
traktować jako poetyckie
świadectwa historycznych zdarzeń
♦ w odniesieniu do fragmentu
dziennika Z. Nałkowskiej
charakteryzuje tekst diarystyczny i
określa jego funkcje
♦ wnioskuje o funkcjach, jakie w
tekście może pełnić dedykacja
♦ pisze interpretację wybranego
wiersza
♦ wyjaśnia, co decyduje o tym, że
wiersze mają konfesyjny i
profetyczny charakter
♦ wymienia z pamięci przynajmniej
jeden utwór o podobnej tematyce,
nastroju i charakterze
♦ wyjaśnia, jakie zmiany w
doświadczaniu wojny przez
cywilów przyniosła II wojna
światowa
♦ interpretując teksty, wskazuje
funkcję zastosowanych zabiegów
artystycznych
♦ wypowiada własne
zdanie na temat
powinności literatury i
jej twórców
♦ wypowiada własne zdanie na temat ♦ pisze analizę
tego, czy literatura może być
porównawczą
źródłem wiedzy historycznej
Archeologii
profetycznej J.
Ficowskiego i Guzików
Z. Herberta
20
Życie na niby, czyli jak
radzono sobie w
Generalnej Guberni
♦ własnymi słowami objaśnia
znaczenie wyrażenia K. Wyki życie
na niby
♦ rekonstruuje elementy oficjalnego i
nieoficjalnego życia w czasie
wojny
♦ formułuje hipotezy na temat
popularności zakazanych piosenek
w czasie wojny
Pokolenie „rocznik 20”
♦ w swych wypowiedziach
poprawnie stosuje określenie
Kolumbowie, rocznik 20
♦ z niewielką pomocą nauczyciela
porównuje wiersze K.
Baczyńskiego i T. Borowskiego
pod względem treściowym (np.
temat wspólnoty przeżyć)
♦ wskazuje związki między tekstami
o młodości poetów czasu wojny a
Odą do młodości A. Mickiewicza
♦ określa rolę, jaką odgrywają w
♦ pisze notatkę o tym,
życiu dowcip, humor, ironia;
czym w Polsce XX w.
wypowiada własne zdanie o tym,
było życie na niby
czy rola humoru w każdych
okolicznościach jest taka sama
♦ określa cechy poetyki zakazanych
piosenek
♦ wyjaśnia, z czego wynikają różnice
między patetycznymi pieśniami
patriotycznymi a wojenną piosenką
podwórkową
♦ na podstawie wierszy K.
♦ pisze notatkę, w której
Baczyńskiego i T. Borowskiego
uogólnia zawarte w
rekonstruuje obraz danego
wierszach treści
pokolenia i czasów
odnoszące się do
przeżyć, przemyśleń,
♦ pisze mikroanalizę fragmentu
lęków poetów
wybranego wiersza
21
♦ porównuje wiersze K.
Baczyńskiego i T. Borowskiego
pod względem treściowym i
artystycznym
♦ pisze mikroanalizę fragmentu
wybranego wiersza
Krzysztof Kamil
Baczyński – poeta
apokalipsy spełnionej
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersz K. Baczyńskiego
♦ odnajduje w wierszu słowa klucze
♦ parafrazuje uwagi J.
Kwiatkowskiego na temat żywiołu
wody w twórczości i wyobraźni K.
Baczyńskiego
♦ wyjaśnia, na czym w wierszu W.
Szymborskiej polega koncept
♦ wykorzystując tezy J.
Kwiatkowskiego, interpretuje
wiersz i jego tytuł
♦ opowiada o tym, jakie
konsekwencje wynikały z faktu
bycia młodym w różnych epokach
historycznoliterackich
♦ w kontekście wierszy K.
Baczyńskiego i T. Borowskiego
ustosunkowuje się do zdania T.
Różewicza na temat pokolenia
zarażonego śmiercią
♦ interpretuje wybrany wiersz i we
własnym imieniu uzasadnia
odpowiedź na pytanie o sens walki
Kolumbów
♦ wyjaśnia, na czym polega
odmienność wiersza Deszcze w
stosunku do innych utworów K.
Baczyńskiego, podaje przykłady
♦ interpretuje wiersz i jego tytuł,
wykorzystując tezy J.
Kwiatkowskiego
♦ w odniesieniu do wiersza W.
Szymborskiej formułuje hipotezy
interpretacyjne
♦ wyraża własne zdanie na temat
propozycji interpretacyjnej G.
Bachelarda
♦ w kontekście wiersza W.
Szymborskiej przypomina różne
koncepcje na temat roli poety
♦ w kontekście wierszy
ustnie wypowiada się
na temat świata
wartości swojego
pokolenia, ocenia go
♦ pisemnie odpowiada na
pytania o potrzebę
tworzenia mitów,
również mitów na
temat artystów
22
Literatura jako
świadectwo
„Bunt wznieci słowo
poety”. O jaką pamięć
walczy Czesław Miłosz w
Campo di Fiori?
♦ w swych wypowiedziach
poprawnie stosuje słowo
„Holokaust”
♦ wyjaśnia, dlaczego teksty H. Krall i
K. Moczarskiego mają cechy
dokumentu
♦ w kilku słowach wyjaśnia, kim jest
M. Edelman i kim był J. Stroop
♦ wyjaśnia przyczyny różnic między
relacją naocznego świadka zbrodni
a relacją historyczną
♦ daje przykład tego, że dobór słów,
sposób mówienia świadczą o
mówiącym i wpływają na odbiór
komunikatu
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersz C. Miłosza, określa
historyczny i kulturowy kontekst
wiersza
♦ formułuje hipotezy na temat
powodów dyskusji wywołanej
przez utwór C. Miłosza
♦ podaje tematy, które poruszył C.
Miłosz, opowiadając o zagładzie
getta; rozwija jeden z nich
♦ wnioskuje o tym, jakie są
konsekwencje wojny, rasizmu
♦ konfrontuje relacje M. Edelmana i
J. Stroopa i określa przyczyny
różnic w opisie zdarzeń oraz w
samych opisach
♦ poszukuje i wskazuje
różnice między relacją
naocznego świadka a
relacją historyczną lub
literacką
♦ formułuje tezy na temat powodów ♦ wykonuje zadanie 1. ze
zestawiania zdarzenia z Campo di
s. 194 podręcznika
Fiori ze zdarzeniami spod muru
warszawskiego getta
♦ stawia hipotezy interpretacyjne
(osamotnienie, śmierć, świat
wartości) i potwierdza jedną z nich
♦ własnymi słowami przedstawia
stanowisko C. Miłosza na temat roli
poezji w ocalaniu pamięci narodu
♦ w kontekście wiersza wypowiada ♦ pisemnie odpowiada na
się na temat znaczenia pamięci
pytanie zawarte w
historycznej i symbolicznej
temacie lekcji
♦ referuje przebieg dyskusji na temat
wiersza C. Miłosza
23
Powstanie warszawskie w
oczach cywilów
Umrzeć za Polskę? 60 lat
później
♦ pisze analizę porównawczą
♦ w odniesieniu do fragmentu
fragmentu pamiętnika M.
pamiętnika M. Białoszewskiego
Białoszewskiego i wiersza A.
określa rolę zabiegów językowych
Świrszczyńskiej
w kreowaniu świata
przedstawionego (przynajmniej rolę ♦ przypomina różne wzorce
składni, znaków interpunkcyjnych)
zachowań patriotycznych
♦ w kontekście tekstów A.
♦ wypowiada się na temat stosunku
Bobkowskiego i T. Konwickiego
współczesnego człowieka do
wypowiada własne zdanie na temat
utrwalonych w kulturze polskiej
obowiązku człowieka wobec
postaw wobec ojczyzny
ojczyzny i roli książek w
kształtowaniu świata wartości
♦ wyjaśnia, na czym polega
♦ w kontekście tyrteizmu ocenia
osobliwość spojrzenia na wojnę i
postawę ludzi opisanych przez M.
Białoszewskiego i A.
walkę w relacji M. Białoszewskiego
Świrszczyńską
♦ odnosząc się do tekstów o wojnie,
ustosunkowuje się do opinii Z.
♦ wypowiada się na temat różnic
między utrwalonym w kulturze
Nałkowskiej, że II wojna światowa
była wojną nowego typu
etosem walki i żołnierza a sytuacją
ludzi opisanych przez M.
Białoszewskiego i A.
Świrszczyńską
♦ przypomina teksty, które
korespondują z wypowiedzią T.
Konwickiego, wypowiada się na
temat systemu wartości
współczesnego młodego Polaka
♦ pisze rozwinięcie
tematu: „Czy
Tyrteusze powinni
zamilczeć?”
♦ wykonuje zadanie 2. ze
s. 198 podręcznika
24
Rozrachunek z wojną i
historią w polskiej szkole
filmowej
Kamienny świat Tadeusza
Borowskiego
Na pożegnanie
odchodzącego świata…
Żydzi polscy w oczach
poetów
♦ pisze notatkę na temat polskiej
♦ wskazuje cechy charakteryzujące
szkoły filmowej; w notatce zawiera
filmy polskiej szkoły filmowej
nazwiska związanych ze szkołą
dotyczące tematyki wojennej
twórców, tytuły filmów itp.
♦ przedstawia własną ocenę
artystycznej i ideowej wartości
♦ wyjaśnia, na czym polega
demitologizacja podjęta przez
filmów szkoły polskiej
polską szkolę filmową
♦ w swych wypowiedziach
♦ wnikliwie charakteryzuje narratora
poprawnie stosuje wyrażenie
opowiadań
„człowiek zlagrowany”
♦ ustnie wyjaśnia, jak bohater
opowiadania pojmuje kulturę i
♦ w odniesieniu do tekstu T.
Borowskiego charakteryzuje
cywilizację, potwierdza swoją
człowieka zlagrowanego
opinię cytatem
♦ w odniesieniu do opowiadań T.
♦ wypowiada się na temat
Borowskiego wymienia zdarzenia,
konsekwencji współczesnych wojen
sytuacje, stany, które uznałby za
i naszego stosunku do zła
najistotniejsze dla opisania dramatu
więźnia obozu koncentracyjnego
♦ w kontekście opowiadań T.
♦ podaje argumenty potwierdzające
Borowskiego objaśnia, czym jest
tezę, że Tadek jest człowiekiem o
moralności wyłączonej, oraz
imperatyw przetrwania
zaprzeczające jej
♦ wypowiada własne zdanie na temat
zasadności oskarżeń Tadka wobec
♦ ustosunkowuje się do zdania T.
cywilizacji i kultury
Adorno na temat ludobójstwa
♦ przedstawia statystyki dotyczące
♦ interpretuje wiersz W.
ludności zamieszkującej Polskę
Broniewskiego, uwzględniając
przed wojną i na tej podstawie
formalne i treściowe konteksty
wnioskuje o zróżnicowaniu
utworu oraz nawiązania
narodowościowym społeczeństwa
♦ formułuje uzasadnienie zdania, że
omawiane wiersze są poetyckim
♦ interpretuje jeden z wierszy
dotyczących zagłady Żydów,
świadectwem przeszłości
wskazuje najwyrazistsze konteksty
♦ recenzuje dowolnie
wybrany film szkoły
polskiej
♦ pisze notatkę, w której
opisuje mechanizmy
funkcjonowania
lagrowego świata
♦ bierze udział w
dyskusji na temat:
„Spór o etykę i
moralność człowieka w
sytuacji granicznej”
♦ interpretuje jedną z
ilustracji ze s. 208–209
podręcznika
25
♦ przy pomocy nauczyciela
szczegółowo analizuje jedną z
ilustracji zamieszczonych w
kontekście utworów o zagładzie
Żydów
Świat odwróconego
Dekalogu w łagrach
sowieckich. Opowiadania
Gustawa HerlingaGrudzińskiego
♦
♦
♦
♦
♦ określa kilka tematów, które
♦ pisemnie wykonuje
podejmuje poezja dotycząca
zadanie 5. ze s. 209
zagłady Żydów i w kontekście tych
podręcznika
wierszy oraz innych wybranych
przez siebie utworów rozwija jeden
z wymienionych wcześniej tematów
samodzielnie określa tematy, które
♦ wyjaśnia, w jaki sposób w
♦ pisze notatkę na temat
podejmuje Gustaw Herlingkontekście doświadczeń wojny i
łagrów i w tym
Grudziński
łagru G. Herling-Grudziński
kontekście wypowiada
pojmuje moralność, ustosunkowuje
się na temat zasadności
zajmuje i uzasadnia swoje
się do takiego sposobu myślenia
tytułu powieści
stanowisko wobec postulatu G.
Herlinga-Grudzińskiego o
♦ wnioskuje o tym, jak
odrzucenie „zwykłej” moralności w
funkcjonowały XX-wieczne
rozpamiętywaniu zdarzeń wojny
totalitaryzmy
interpretuje tytuł powieści oraz
♦ analizuje i interpretuje wiersz M.
tytuły nadane jej fragmentom przez
Jastruna, wskazuje w nim
autorów podręcznika
nawiązania do tematyki łagrowej i
„Dziadów” A. Mickiewicza
analizuje wiersz M. Jastruna,
♦ porównuje Tadka, bohatera
♦ ustnie ustosunkowuje
wskazując nawiązania do tematyki
opowiadań T. Borowskiego, z
się do zdania W.
łagrowej i Dziadów A. Mickiewicza
bohaterem Innego świata
Boleckiego, że żadne
doświadczenie nie
♦ wypowiada się na temat zachowań
może przekreślić
wybranych bohaterów literackich w
istniejących zasad
sytuacjach granicznych
moralnych
26
Poezja ocalonych. Lament
nad Europą
Poezja ocalonych. Powrót
do źródeł
Wyprodukować sztukę,
czyli jak być artystą
socrealistycznym
♦ czyta głośno, z właściwą dykcją i
intonacją wiersze C. Miłosza, T.
Różewicza, K. Wierzyńskiego, L.
Staffa; określa tematykę tych
utworów
♦ interpretuje wiersz C. Miłosza,
traktując jego autokomentarz jako
wskazówkę interpretacyjną
♦ wypowiada się na temat zła, które
wyrządza wojna w sferze
emocjonalnej, moralnej człowieka
♦ wnioskuje na temat miejsca
artysty w powojennym świecie
♦ interpretuje zaproponowane teksty i ♦ formułuje hipotezy na
temat powodów
odczytuje je jako świadectwa
kryzysu wartości
okrucieństwa wojny
(piękna, dobra),
♦ wyjaśnia funkcję, jaką w wierszu
jakiego doznali
C. Miłosza pełni ironia
bohaterowie
♦ wypowiada własne zdanie na temat
omawianych tekstów
miejsca sztuki w świecie
dotkniętym dramatem wojny
♦ zabiera głos w rozmowie na temat
powinności artysty świadomego
kryzysu wartości etycznych i
estetycznych będących skutkiem
wojny
♦ w swych wypowiedziach
poprawnie stosuje pojęcia
„socrealizm” i „powieść
produkcyjna”
♦ określa tematykę i cechy sztuki
socrealistycznej
♦ odnajduje w tekstach treści
ideologiczne, agitacyjne i
propagandowe
♦ ocenia wartość poezji rozumianej ♦ wypowiada się na
jako dokument i świadectwo czasu,
temat
w którym powstaje
odpowiedzialności
artysty za sztukę, którą
tworzy
♦ określa funkcje sztuki i daje
♦ w odniesieniu do
przykłady wykorzystywania jej do
wybranej ilustracji z
celów pozaartystycznych
podręcznika określa
cechy sztuki
socrealistycznej
27
Kolorowe skarpetki jako
broń przeciw dyktaturze
realnego socjalizmu
Dlaczego Zbigniew
Herbert nie ketmanił, czyli
jak wielka jest potęga
smaku
Nowomowa albo „kto
mówi tak jak my, jest
jednym z nas”
♦ wskazuje wspólną płaszczyznę
interpretacyjną dla tekstów C.
Miłosza, L. Tyrmanda, Z. Herberta
♦ w swych wypowiedziach właściwe
stosuje słowo „ketman”
♦ przybliża sytuację inteligencji
niezaangażowanej ideowo w
socrealizm, a zmuszonej do
egzystowania w systemie
♦ wypowiada własne zdanie na temat
tego, jak strój określa człowieka
♦ ocenia rolę dobrego smaku w życiu
codziennym
♦ w swych wypowiedziach
poprawnie stosuje pojecie
„nowomowa”
♦ przedstawia zasady stosowania
nowomowy
♦ daje przykłady oddziaływania
języka na świadomość jego
użytkowników
♦ cytuje fragmenty z powieści G.
Orwella potwierdzające, że język
wykorzystywano jako element
walki ideologicznej
♦ wnioskuje na temat kulturotwórczej
roli języka
♦ wskazuje absurdy życia w realnym ♦ pisze pracę na temat:
„Czy prawo do
socjalizmie
dobrego smaku jest
♦ w kontekście wiersza Z. Herberta
dziś respektowane?”
stawia pytania o wartość i wagę
względów estetycznych w
dokonywaniu życiowych wyborów
♦ ocenia postawę człowieka, który
jest wierny własnym wartościom
(także upodobaniom estetycznym)
♦ udowadnia związek między
♦ pisze tekst
ubóstwem myśli a ubóstwem języka
przemówienia
utrzymanego w
♦ wskazuje elementy nowomowy we
stylistyce nowomowy
współczesnej polszczyźnie
♦ wskazuje związek między
frazeologią faszystowską i
komunistyczną a zbrodniami tych
systemów
28
Obrazy życia w czasach
zastępczych
♦
♦
Bohater w pozycji leżącej.
Kartoteka Tadeusza
Różewicza jako
współczesny moralitet
♦
♦
♦
na podstawie fragmentów
zaproponowanych w podręczniku
rekonstruuje obrazy peerelowskiej
rzeczywistości
odwołując się do przeczytanych
fragmentów, wskazuje przykłady
rozdźwięku między pragnieniami
ludzi a możliwościami realizacji
tych pragnień
określa tematykę dramatu
wskazuje analogie między historią
Bohatera a historią Polski
charakteryzuje Bohatera i znajduje
w nim cechy Everymana
♦ objaśnia fakty z życia Bohatera i
znajduje dla nich kontekst w historii
Polski
♦ przypomina, czym się
charakteryzuje moralitet, i
uzasadnia opinię o tym, że
Kartoteka jest tekstem
moralitetowym
♦ omawia konstrukcję dramatu
♦ wnioskuje o przyczynach
degradacji i demoralizacji ludzi
podlegających peerelowskiemu
systemowi, dyskutuje na ten temat
♦ wykonuje zadanie 5. ze
s. 238 podręcznika
♦ wskazuje analogie między
Bohaterem a bohaterami
przynajmniej dwóch innych
dramatów
♦ odczytuje wymiar uniwersalny
wybranych aspektów dramatu
♦ ocenia nowatorstwo konstrukcji
dramatu
♦ formułuje hipotezy na temat
powodów dezintegracji Bohatera
♦ przedstawia argumenty
potwierdzające tezę, że Kartoteka
powinna należeć do kanonu lektur
współczesnego inteligenta, oraz
zaprzeczające jej
♦ gromadzi argumenty
potwierdzające tezę, że
Bohater to Everyman
♦ ustnie odpowiada na
pytanie o kondycję
współczesnych
moralitetów i sensu ich
funkcjonowania w
dzisiejszym świecie
29
Dialog pokoleń
Bohaterowie Tanga w
debacie telewizyjnej
Czy Tango Sławomira
Mrożka nas śmieszy?
♦
♦
♦
Dwa modele teatru
♦ pisze pracę na temat:
♦ przywołuje przynajmniej dwa
„Komu potrzebne są
znane sobie dramaty jako kontekst
autorytety?”
interpretacyjny utworu S. Mrożka
♦ prowadzi rozmowę lub uczestniczy ♦ wypowiada własne
zdanie na temat roli
w rozmowie na temat rodziny,
rodziny we
funkcjonowania autorytetów,
współczesnym świecie
zachowań społecznych wpisanych
w dramat S. Mrożka
♦ samodzielnie interpretuje
zakończenie dramatu
♦ określa funkcje groteski w
konstrukcji i wymowie dramatu
♦ w kontekście dramatu formułuje
przypomina utwory, w których
refleksje na temat rodziny, zmian
jednym z ważnych tematów jest
rodzina
zachodzących w kontaktach
międzyludzkich, konsekwencji
komentuje relacje panujące w
wyboru
postaw życiowych
domu i w rodzinie Artura
♦ w kontekście dramatu S. Mrożka
wyjaśnia, na czym polega
wypowiada się na temat
zależność między sposobem
konsekwencji funkcjonowania XXmówienia o rodzinie Artura a formą
wiecznej awangardy
dramatu
podaje przykłady zmian, które zaszły w dramacie i teatrze na przestrzeni
♦ wygłasza krótki referat
wieków
na temat zmian, jakie
zaszły w konstrukcji
wypowiada własne zdanie na temat roli teatru w rozwoju kultury i uzasadnia je
dramatu na przestrzeni
wyjaśnia, na czym polega aktywność odbiorcza widza
wieków
♦ przy pomocy nauczyciela analizuje
tekst
♦ objaśnia związek między tematem
dramatu a zmianami obyczajowymi
♦ samodzielnie charakteryzuje
wybraną postać dramatu
♦
♦
♦
30
Słowa odzyskane. Na
czym polega moc homilii
Jana Pawła II?
Dwie ballady spod
stoczni. Rok 1970 i 1980
♦ przybliża ważne fakty z życia
politycznego i społecznego Polski
pod koniec XX w.
♦ wskazuje w homilii odniesienia do
historii Polski
♦ wskazuje analogie między homilią
papieża a bajką Goreckiego
♦ własnymi słowami formułuje
przesłanie zawarte w homilii
♦ wyjaśnia, na czym polega
profetyczny wymiar papieskiego
wezwania
♦ wskazuje charakterystyczne
elementy języka Jana Pawła II
♦ wskazuje zastosowane w
wystąpieniu zabiegi retoryczne
♦ wypowiada swoje zdanie na temat
tego, czy istnieje zależność między
językiem, którym człowiek się
posługuje, a jego poczuciem
godności
♦ opowiada, czym była „Solidarność”
i jaką rolę odegrała w historii Polski
i Europy
♦ interpretuje przynajmniej jeden z
wierszy nawiązujących do
wydarzeń na Wybrzeżu w latach
1970 i 1980
♦ samodzielnie wyjaśnia, na czym
polega duchowy, intelektualny,
patriotyczny i ludzki charakter
papieskiej wypowiedzi
♦ wyjaśnia i uzasadnia, czy tekst
wystąpienia wpisuje się w schemat
nowomowy
♦ formułuje hipotezy objaśniające
powody porozumienia łączącego
przemawiającego papieża ze
słuchaczami
♦ gromadzi argumenty
dowodzące, że język
zdradza przynależność
jego użytkownika do
określonego
środowiska, systemu
myślowego,
politycznego itp.
♦ formułuje tezy na temat sensu
♦ wykonuje zadanie 4. ze
odwołania homilii papieża do
s. 288 podręcznika
kazania Piotra Skargi
♦ udowadnia, że język papieża
odwołuje się do elementów
budujących świadomość narodu
♦ odnosi się do sądu, że słowa
papieża są wyrazem walki o język
♦ daje przykład zaangażowania
♦ pisemnie syntetyzuje
literatury w sprawy niepodległości
temat obecności
Polski w drugiej połowie XX w.
wątków patriotycznych
w poezji polskiej
♦ pisze analizę porównawczą wierszy
różnych czasów
31
Starsi poeci o wieku XX
♦ określa temat wierszy C. Miłosza,
W. Szymborskiej, Z. Herberta
♦ wnikliwie analizuje i interpretuje
jeden z zaproponowanych wierszy
♦ samodzielnie analizuje i
interpretuje dwa wiersze
Miłosz, czyli epoka
♦ w biografii C. Miłosza wskazuje
sytuacje jednoznacznie łączące się z
historią Polski
♦ wyjaśnia, czemu C. Miłosz
zawdzięcza swoją pozycje w
kulturze polskiej
♦ samodzielnie analizuje i
interpretuje wiersze
♦ udowadnia, że temat artysty i jego
miejsca w świecie był
podejmowany w literaturze
wielokrotnie
♦ uczestniczy w dyskusji o roli
artysty w XX w.
♦ samodzielnie analizuje i
interpretuje wszystkie wiersze
♦
♦
♦
♦ wskazuje związki między biografią
C. Miłosza a biografiami poetów
romantycznych
♦
♦
♦ pisze pracę na temat:
„Portret poety XX
wieku”
♦ pisze syntetyczną pracę
na temat: „Poeci XX
wieku o sobie i swoim
czasie”
wskazuje związki między biografią ♦ wygłasza prezentację
C. Miłosza a tematami jego
na temat życia i
utworów
twórczości C. Miłosza
w znanych sobie utworach C.
Miłosza wskazuje kontekst
historyczny oraz nawiązania do
różnych tradycji literackich
recytuje przynajmniej jeden utwór
C. Miłosza
wypowiada się na temat
wskazanego przez nauczyciela
aspektu twórczości C. Miłosza,
odnosząc się do utworów
powstałych w różnych okresach
jego twórczości
przedstawia uzasadnienie pozycji,
jaką C. Miłosz zajmuje w kulturze
światowej
32