Maszynka Nagra CDC
Transkrypt
Maszynka Nagra CDC
T [Test] Maszynka Nagra CDC red. Matthias Böde Test w niemieckim Stereo Pierwszy odtwarzacz kompaktowy Nagry wyglàda doÊç prosto i tradycyjnie, jak coÊ, co kojarzy si´z technikà Fischera. Ale to ma∏e urzàdzenie ma coÊ w sobie: w naszym pokoju ods∏uchowym odtwarzacz Nagra CDC konkurowa∏ z wielkimi markami i to w wielkim stylu... SYSTEM TESTOWY odtwarzacz (SA)CD: Esoteric X-01, Krell EVO 505, Pathos Endorphine wzmacniacz zintegrowany: Krell FBI przedwzmacniacz / koƒcówka mocy: Soulution 720 / 710 g∏oÊniki: Dynaudio Evidence Temptation, Verity Rienzi, Wilson Sophia 2 rega∏: Finite Pagode Reference kable: HMS Gran Finale Jubilee (XLR/Cinch), Kimber KS-1036, Nordost Valhalla „Stop, co to ma znaczyç?!” Ten okrzyk przera˝enia wywo∏a∏ Sina Kovacevic z firmy Nagra Vertrieb Gaudios, który przyniós∏ nam do redakcji pierwszy odtwarzacz kompaktowy, model CDC, tej renomowanej szwajcarskiej firmy. OczywiÊcie, pragn´lis´my przetestowaç ten wa˝àcy oko∏o cztery kilo klejnot, sprawdzajàc jego serce - albo raczej Hz. Tyle, ˝e nie w ten sposób! 03 01 Test Nagra CDC www.intrada.pl 2007 T [Test] Kovacevic, chwyciwszy odtwarzacz za wysuni´tà szufladk´, wywija∏ nim Êmia∏o w powietrzu: w przypadku ka˝dego innego odtwarzacza by∏by to jego nieuchronny, natychmiastowy koniec, tymczasem aparat Nagra CDC, w odró˝nieniu od nas, pozosta∏ niewzruszony. Chyba trudno by∏oby zademonstrowaç stabilnoÊç mechanicznà w bardziej drastyczny sposób. ByliÊmy zauroczeni tà niewyobra˝alnie solidnà „maszynkà”, jak wkrótce nazwaliÊmy Nagr´ CDC, i pozostaliÊmy pod jej wra˝eniem, bo chyba tyle wolno ju˝ teraz zdradziç, z wielu wzgl´dów a˝ po dzieƒ dzisiejszy. Te wykonane z zegarmistrzowskà precyzjà, produkowane w Chescaux ko∏o Lozanny urzàdzenia majà zw∏aszcza w kr´gach profesjonalnych ogromnà renom´, przy czym tak˝e w sektorze HiFi Szwajcarzy osiàgn´li du˝o wi´ksze sukcesy ni˝ tylko potwierdzenie swojej klasy. Utrzymany znowu w tym samym, por´cznym formacie jak CDC, lampowy przedwzmacniacz PL-P, czy pracujàce na lampach monobloki VPA (testy w STEREO 3/98 oraz 3/99), nale˝à oczywiÊcie do najwi´kszych atrakcji firmowej oferty. A ponadto majà w sobie to „pewne coÊ”: owà aur´ Nagry, dzi´ki której, nawet nie rzucajàc okiem na logo firmy, rozpoznaje si´ ich pochodzenie. Tak˝e Nagra CDC jest odtwarzaczem jak ˝aden inny. Oferowany jest nawet w trzech wersjach o ró˝nym wyposa˝eniu i celu przeznaczenia: testowany tu CDC, kosztujàcy oko∏o 13 500 euro, to wersja pe∏na, wraz z regulacjà g∏oÊnoÊci i balansu poprzez potencjometr silnikowy oraz z typowym dla Nagry „modulometrem” – oddzielnym dla obu kana∏ów wskaênikiem, informujàcym s∏uchacza o poziomie odtwarzanej muzyki. Funkcji tej nie posiada oferowany za oko∏o 12 200 euro model CDP, natomiast model CDT (za oko∏o 11 300 euro) to wersja ograniczona do mechanizmu nap´dowego. Niewielkie, jak mog∏oby si´ wydawaç, ust´pstwo na rzecz rozwiàzania mechanizmu nap´dowego, umieszczonego obok przetwornika i cz∏onów wyjÊciowych, ukazuje, w co zainwestowano najw´cej: w mechanik´. Przesuni´cie maleƒkiego prze∏àcznika uchylnego na p∏ycie czo∏owej ku górze powoduje wysuni´cie si´ szufladki, któremu towarzyszy jasny dêwi´k. To zwiàzane z mechanikà precyzyjnà prze˝ycie mo˝e wra˝liwe na to osoby „zaraziç Nagrà” raz na zawsze. Przy tym nie bierze si´ to „znikàd”: nieprzyzwoicie drogi silnik tego urzàdzenia zaprojektowany zosta∏ przez szwajcarskiego specjalist´, który w podobne nap´dy wyposa˝y∏ na przyk∏ad roboty wysy∏ane przez NASA na Marsa. Tutaj nic si´ nie zachwieje, ani nie drgnie. Nie ma ˝adnego porównania z po˝a∏owania godnymi, obudowanymi metalowymi listwami, plastikowymi szufladkami niektórych konkurentów. Kiedy przyjrzeç si´ bli˝ej, okazuje si´, ˝e Szwajcarzy po∏àczyli tu dwie filozofie. I tak ju˝ mechanizm nap´du CD, Philips Pro 2, ma niezwykle stabilnà i odpornà na skr´canie ram´. Natomiast sam mechanizm nap´dowy, z którego nawiasem mówiàc podczas odtwarzania nie wydostawa∏ si´ na zewnàtrz ˝aden szmer, zosta∏ przez Nagr´ osadzony wahliwie na bloku silikonowym, przy czym jego regulacja – ani za twarda, ani za mi´kka – wymaga∏a nawet od nawyk∏ych do „d∏ubaniny” Szwajcarów wiele wyczucia i cierpliwoÊci. Wprawdzie seria „CD” to pierwsza wycieczka Nagry w ten rejon, ale firma dysponuje olbrzymim doÊwiadczeniem w rozwiàzaniach binarnych. Jednym z przyk∏adów tego mo˝e byç niezwyk∏y magnetofon cyfrowy D II, który ostatnio przy odtwarzaniu taÊm master z wyst´pów na ˝ywo zachwyci∏ nas tak, jak ˝adne inne êród∏o dotàd – niezale˝nie od tego, czy analogowe, czy cyfrowe (patrz Workshop STEREO I/07). 03 02 Test Nagra CDC www.intrada.pl 2007 T [Test] Na bazie tej d∏ugoletniej praktyki powsta∏o urzàdzenie VCXO – „Voltage Controlled Crystal Oscillator”. Litera „X” oznacza tu kwarc, przy czym strumieƒ danych z p∏yty kompaktowej bezpoÊrednio po opuszczeniu nap´du i jego sterowania formowany jest z wielkà precyzjà na nowo. Przez zmian´ napi´cia mo˝na precyzyjnie ustawiç cz´stotliwoÊç na ˝àdanà wartoÊç. Tà regulacj´ sama Nagra uwa˝a za „serce” swojego niekonwencjonalnego odtwarzacza. Chocia˝ za wiele zobaczyç si´ nie da. Po zdj´ciu aluminiowej os∏ony CDC oczom ukazuje si´ wn´trze drobiazgowo uporzàdkowanej szkatu∏ki. Natychmiast zauwa˝a si´ poz∏acanà, metalowà os∏on´ sekcji przetwornika, o której dowiedzieç si´ mo˝na tylko tyle, ˝e zastosowano w niej koÊç Burr-Browna o najnowoczeÊniejszej konstrukcji, do którego za poÊrednictwem „balanced line”, a wi´c symetrycznie, doprowadzane sà sygna∏y ze wspomnianej „reclocking station”. Z DAC przechodzi si´ bezpoÊrednio do sekcji z mo˝liwoÊcià regulowania poprzez najwy˝szej klasy system AlpsPotis g∏oÊnoÊci dêwi´ku i balansu za poÊrednictwem pokr´te∏ lub urzàdzenia zdalnego sterowania, co oddzia∏uje równie˝ na wzmacniacz s∏uchawek o znakomitym brzmieniu. Mo˝liwoÊç regulacji g∏oÊnoÊci zawsze znajduje si´ w torze sygna∏u. Nagra wychodzi z za∏o˝enia, ˝e klienci nabywajàcy CDC b´dà chcieli pod∏àczyç odtwarzacz bezpoÊrednio do koƒcówek mocy. KtoÊ, kto tego nie oczekuje, zdecydowa∏by si´ na model CDP, aby zaoszcz´dziç 1 300 euro; to przynajmniej dyktuje logika. Jednak w praktyce klienci zamawiajà niemal wy∏àcznie model CDC. Wyglàda na to, ˝e fascynacja precyzyjnie wyskalowanym modulometrem jest, co mo˝na zrozumieç, wi´ksza od wyrachowania. Wyobraêmy sobie, ˝e ktoÊ zabiera t´ por´cznà „maszynk´” na urlop, albo do domku weekendowego, aby cieszyç si´ nià, s∏uchajàc muzyki przez s∏uchawki albo par´ znajdujàcych si´ na miejscu g∏oÊników aktywnych. Czy coÊ takiego by∏oby objawem szczególnego wyrafinowania, czy mo˝e ju˝ dekadencji? Niewa˝ne. Patrzmy dalej, poniewa˝ za regulatorami znajduje si´ mocna sekcja wyjÊciowa, prowadzàca do dwóch par gniazdek: Cinch i XLR. Przetwarzanie sygna∏ów pozostaje symetryczne równie˝ w obszarze analogowym, przy czym Szwajcarzy przy pomocy nowej koÊci dà˝à do realizacji sygna∏u, procesu sinusoidalnego, bez transformatorów. Odtwarzacz CDC pobiera pràd o napi´ciu sta∏ym dwunastu wolt z zewn´trznego zasilacza, które nast´pnie dzielone jest i przetwarzane na poszczególne napi´cia zasilajàce. Przewód doprowadzajàcy jest na tyle d∏ugi, ˝e zasilacz mo˝e byç umieszczony w znacznej odleg∏oÊci od odtwarzacza, co wyklucza jakiekolwiek oddzia∏ywania jego transformatora o rdzeniu pierÊcieniowym. 03 03 Test Nagra CDC www.intrada.pl 2007 T [Test] Do obs∏ugi tego – równie˝ pod tym wzgl´dem – niekonwencjonalnego odtwarzacza trzeba si´ przyzwyczaiç. Urzàdzenie w∏àcza si´ wpuszczonym z prawej strony pokr´t∏em, które wraz z umieszczonym powy˝ej prze∏àcznikiem uchylnym do wybierania tytu∏ów steruje funkcjami mechanizmu nap´dowego. Kiedy umieÊci si´ go w pozycji „R”, wtedy wszystko, z wyjàtkiem szufladki, funkcjonuje za poÊrednictwem dostarczonego, metalowego urzàdzenia zdalnego sterowania. Gdy ustawiliÊmy nasz wspania∏y przedwzmacniacz Soulutions 720 na wybranym poziomie g∏oÊnoÊci, a Nagr´ wyskalowaliÊmy na 100% g∏oÊnoÊci, taka konfiguracja zabrzmia∏a nawet lepiej ni˝ Nagra pod∏àczona bezpoÊrednio do koƒcówki mocy Soulutions 710. By∏o jeszcze lepiej. To w∏aÊciwe okreÊlenie, poniewa˝ dzieƒ, w którym „maszynka” Nagry trafi∏a do naszej redakcji by∏ dniem szcz´Êliwym: dzieƒ ten pod wzgl´dem dêwi´kowym posunà∏ nas dobry krok do przodu. Tak goràco kochany przez nas Esoteric X-01 ju˝ przybra∏ groênà pozycj´ Goliata, aby po˝reç na Êniadanie szwajcarskiego Dawida. 25 kilo przeciwko dobrym czterem – ale˝ to nie fair! Jednak odtwarzacz CDC z∏oi∏ mu skór´ niemi∏osiernie „t∏ustymi” impulsami songu „Red Baron” Rippingtonsów z genialnego samplera na Bo˝e Narodzenie z „Monster Music”. Tak precyzyjnie, tak bezpoÊrednio i homogenicznie pod wzgl´dem dynamiki oraz struktury dêwi´kowej, tak przejrzyÊcie i potoczyÊcie jak czysta woda, nasz Esoteric – sprawiajàcy wra˝enie bardziej „zawiesistego, okràg∏ego, sztucznego” i w ca∏oÊci prostszego – po prostu nie gra. Nigdy nie sàdzi∏em, ˝e kiedykolwiek b´d´ musia∏ u˝yç tych okreÊleƒ w stosunku do wspania∏ego modelu X-01. Ale odtwarzacz CDC po prostu nad nim góruje. To oczywiste, ˝e obu konkurentom stworzyliÊmy absolutnie identyczne warunki: oba sta∏y obok siebie na regale Finite Pagode Reference, zasilane poprzez Vibex Power-Block – oczywiÊcie przy zastosowaniu identycznych kabli sieciowych. W tych okolicznoÊciach nie ma pola do wymówek. Pod pewnymi wzgl´dami ta szwajcarska „petarda” definiuje w nowy sposób parametry zarówno w kategoriach przyjaznej dla ucha, naturalnej reprodukcji dêwi´ku, jak i w kategoriach emocjonalnych. Szczególnie zwraca uwag´ plastycznie nasycona scena o nieznanej dotàd jakoÊci. Odtwarzacz CDC stopniuje szerokoÊç, g∏´bokoÊç i wysokoÊç oraz tworzy w ramach tego spektrum struktur´ trójwymiarowà, wobec której nasze dotychczasowe top referencje sprawiajà wra˝enie bardziej zaw´˝onych, p∏askich i mniej „ucieleÊnionych”. Teraz nale˝a∏oby przyjàç, ˝e w segmencie cyfrowym i w przypadku odtwarzaczy tej klasy nie zdarzajà si´ b∏´dy czasowe, tymczasem z porównania wynik∏o, ˝e w∏aÊnie takie majà miejsce w przypadku odtwarzacza Esoteric. Sprawia∏o to wra˝enie, jak gdyby ró˝ne warstwy cz´stotliwoÊci poprzesuwa∏y si´ lekko wzgl´dem siebie. Bas by∏ grubszy, bardziej dudniàcy i odnosi∏o si´ wra˝enie, ˝e w porównaniu z Nagrà, gdzie bas by∏ równie czysty co j´drny, a mimo to pe∏en substancji, nieco si´ opóênia. W wyniku tego w rejestrach Êrodkowych tworzy∏y si´ delikatne przebarwienia i niezgodne interferencje, co, wobec jeszcze znacznie wyraêniejszych b∏´dów innych odtwarzaczy, nigdy dotàd nie zwróci∏o naszej uwagi. Kiedy jednak przesz∏o si´ na odtwarzacz CDC, wszystkie te efekty i artefakty znika∏y, ka˝dy rodzaj muzyki odtwarzany by∏, aby u˝yç tu wyÊwiechtanego, ale w tym przypadku pasujàcego jak rzadko kiedy okreÊlenia „jak monolityczny odlew”. Tak perfekcyjnie nigdy jeszcze nie odbieraliÊmy naszych wzmacniaczy Soulution z Wilson Audios Sophia 2, korzystajàc ze êróde∏ cyfrowych. Odnosi si´ to zw∏aszcza do wyjÊcia Cinch. Nagra wyjaÊni∏a, ˝e potrzeba jest nak∏adów technicznych zwiàzanych z zastosowaniem wyjÊç symetrycznych kabli XLR, w których podatnoÊç na zak∏ócenia praktycznie nie wchodzi w rachub´. JednoczeÊnie w normalnych warunkach urzàdzenie powinno dawaç lepsze brzmienie z kabli niesymetrycznych. Tak te˝ jest, jak stwierdziliÊmy przy pomocy identycznych kabli HMS. Przy u˝yciu kabli XLR brzmienie jest lekko zawoalowane i nie tak dosadne. 03 04 Test Nagra CDC www.intrada.pl 2007 T [Test] I wreszcie rzecz najwa˝niejsza: wszystko to daje powalajàcy i fascynujàcy efekt muzyczny. Czy Judy Collins Êpiewa swoje malutkie „Turn, turn, turn”, czy wielka orkiestra osiàga pe∏ne tutti – cz∏owiek jest natychmiast zauroczony i nie mo˝e si´ z tego wyzwoliç. Od razu myÊli si´ przelotnie o stanie swojego konta. Prze˝ywa si´ wtedy chwile, w których swoje wra˝enia i zachwyty chcia∏oby si´ natychmiast dzieliç z innymi fanami HiFi, wiedzàc, ˝e kilka sekund takiego s∏uchania wi´cej daje ni˝ tysiàc pi´knych s∏ów. Z czymÊ takim nikt si´ nie liczy∏, poniewa˝ na przyk∏ad przedwzmacniacz Nagry PL-P, mimo ˝e równie˝ jest cackiem, nie wzniós∏ si´ na najwy˝sze szczyty. Natomiast odtwarzacz CDC mo˝e byç „mordercà królów”. StaliÊmy si´ nawet na tyle zuchwali, ˝e naszymi Hybrid SACD karmiliÊmy obu konkurentów, przy czym Nagra pe∏ni∏a rol´ odtwarzacza CD, natomiast Esoteric rol´ odtwarzacza stereo SACD. Czyli w tej sytuacji wyraênie preferowany by∏ odtwarzacz X-01. I rzeczywiÊcie, stwarza∏ on teraz „wi´kszy” i bardziej rozkwit∏y barwami obraz brzmieniowy p∏yt formatu SACD. Mimo to nie zbli˝y∏ si´ do autentycznej naturalnoÊci odtwarzacza Nagry, który „trawi” wy∏àcznie p∏yty formatu CD. Tym samym zabawa dobieg∏a koƒca: grupa odtwarzaczy kompaktowych ma wreszcie odpowiednie do ich stanu topowe referencje. Esoteric i Krell dzielà jak dotàd tron wÊród odtwarzaczy SACD, natomiast „maszynka” Nagry o wielkim sercu muzycznym otrzymuje natychmiast trwa∏e miejsce w pokoju ods∏uchowym. A gdyby ktoÊ jeszcze raz odwa˝y∏ si´ chwyciç jà za wysuni´tà szufladk´ i wymachiwaç w powietrzu – temu osobiÊcie dam po ∏apach! Przyjm´ ka˝dy zak∏ad, ˝e „maszynka” Nagry stanie si´ marzeniem ka˝dego fana HiFi. To urzàdzenie, które da si´ polubiç, niewàtpliwie, ale przede wszystkim cacko techniki i mechaniki, które jeszcze bardziej umocni renom´ firmy Nagra. Odtwarzacz wart ka˝dego euro, ju˝ choçby z uwagi na niesamowità jakoÊç brzmienia. Laboratorium: Tak˝e w laboratorium „maszynka” ta pracowa∏a z precyzjà szwajcarskiego zegarka. Przynajmniej w znakomitej wi´kszoÊci, poniewa˝ przy klasycznej konstrukcji filtra nie ma w∏aÊciwie powodu, aby pojawia∏o si´ odst´pstwo cz´stotliwoÊci rz´du –1,3 dB przy 20 kHz. Ale poza tym wartoÊci najwy˝szej klasy: 0,16 procent szumów (400 Hz/-60 dB), 0,011 procent odkszta∏ceƒ aliasing (-30 dB), maksymalna nieliniowoÊç przetwornika do 90 dB to minimalne 0,2 dB. Odst´py szumów dla zera cyfrowego/kwantowania to fantastyczna wartoÊç 110/98 dB. Reakcje w prostokàcie i reakcje na impulsy sà dobre, kompakty uszkodzone bezdêwi´czny mechanizm nap´dowy odczytuje bez jakichkolwiek problemów. Impedancja wyjÊciowa o wartoÊci 48 omów pozwala na wykorzystywanie d∏ugich kabli, od odtwarzacza do koƒcówki mocy albo przy g∏oÊnikach aktywnych, u˝ywajàc odtwarzacza do sterowania g∏oÊnoÊcià. Napi´cie wyjÊciowe o wartoÊci 3,2 V przy 0 dB mo˝na zredukowaç o po∏ow´ poprzez „jumpery” wewn´trzne. Na biegu ja∏owym odtwarzacz Nagra pobiera z sieci 11 watów. WYPOSA˚ENIE Wskaênik poziomu, regulator si∏y dêwi´ku i balansu z potencjometrami silnikowymi, wyjÊcia analogowe w Cinch, XLR i w formie gniazdka 6,3 milimetra do s∏uchawek, wyjÊcia cyfrowe w Cinch, XLR i optyczne, zewn´trzny zasilacz, osobny zacisk do uziemienia. Metalowe urzàdzenie zdalnego sterowania z klawiaturà dziesi´tnà, od∏àczany wyÊwietlacz o p∏ynnej regulacji. Przestawianie czasu. Funkcje powtarzania i programowania. 03 03 Test Nagra CDC www.intrada.pl 2007