Ćw 2

Pracownia praktyczna astronomii – Planetarium
Ćwiczenie 2
Orientacja na niebie i rozpoznawanie bardziej charakterystycznych
gwiazdozbiorów i obiektów.
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z charakterystycznymi gwiazdozbiorami widocznymi na
niebie o każdej porze roku a także sposobami odnajdywania ich na sferze niebieskiej. Student
powinien rozumieć zjawisko ruchu sfery niebieskiej jak i ruchu Słońca i planet na tle gwiazd w
wyniku ruchu orbitalnego Ziemi.
W trakcie ćwiczenia student powinien nauczyć się rozpoznawać niektóre obiekty mgławicowe i
planety.
Przyrządy:
• Planetarium
• mapka obrotowa nieba
• atlas nieba
• tablice astronomiczne
Zagadnienia teoretyczne:
• Ruch sfery niebieskiej.
• Ruch Słońca i planet na tle gwiazd.
• Ruch wsteczny planet
• Posługiwanie się mapką obrotową nieba i atlasem nieba.
• Obiekty Messiera
Wykonanie i opracowanie ćwiczenia:
1. Wybrać z atlasów i mapek nieba gwiazdozbiory charakterystyczne dla każdej pory roku a
także wybrać 5 najciekawszych obiektów Messiera.
2. W Planetarium zapoznać się z ruchem rocznym i dobowym sfery niebieskiej.
3. Określić kierunki świata na podstawie gwiazdozbiorów.
4. Ustawić niebo (w planetarium) na odpowiednią porę roku i z pamięci odnaleźć
najważniejsze gwiazdozbiory.
5. Dla każdej pory roku narysować mapkę z naniesionym układem współrzędnych i narysować
zapamiętane gwiazdozbiory.
6. Ustawić niebo tak, by widoczne były Słońce, gwiazdy i planety, i w trybie ruchu rocznego
obserwować ruch na tle gwiazd.
7. Na narysowany układ współrzędnych dla pasa nieba w pobliżu ekliptyki nanieść linie ruchu
wybranej planety w obserwowanym przedziale.
8. Odnaleźć na niebie Drogę Mleczną, i wybrane obiekty Messiera (wybór uzasadnić w
sprawozdaniu).
9. Sporządzić sprawozdanie podsumowujące konstrukcję mapki obrotowej nieba i opisującego
wybrane obiekty i ważniejsze gwiazdozbiory a także wyjaśnić kształt linii ruchu planet na
tle gwiazd.
Literatura:
1. E. Pittich i D. Kalmancok: Niebo na dłoni; PW "Wiedza Powszechna", Warszawa 1990
2. Oldrich Hlad i in.: "Atlas nieba 2000 "; Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw
Kartograficznych, Warszawa 1991